Kijk & Klik > Mijn Album Kijkwijzer Voortgezet Onderwijs 13 t/m jaar. > Mijn Album

Transcriptie

1 > Mijn Album Welkom op in de World World Press Press Photo Photo tentoonstelling. Tijdens Tijdens deze les deze leer les je leer wat je wat persfotografie is. Waarom staan er bijvoorbeeld vaak nare dingen in Je de leert krant? ook wat Je leert persvrijheid ook wat betekent, persvrijheid en aan betekent, welke regels en aan persfotografen welke regels zich persfotografen moeten houden. zich moeten houden. Kijk & Klik > Mijn Album Kijkwijzer Voortgezet Onderwijs 13 t/m jaar Dit is al de 58ste 57ste keer dat World Press Photo een tentoonstelling organiseert. In de tentoonstelling zijn de de beste persfoto s van van het het afgelopen jaar jaar te zien. te zien. De winnaars zijn gekozen door een een onafhankelijke jury jury van van over over de hele de hele wereld. Eén van de winnende foto s wordt door door de de jury jury aangewezen tot World tot World Press Photo Press van Photo het van Jaar: het de Jaar: allerbeste de allerbeste foto. foto. De tentoonstelling is niet alleen hier te te zien, maar op op nog nog ongeveer honderd andere plekken in in de wereld. De De tentoonstelling staat staat bijvoorbeeld ook ook in in Madrid Londen en Tokio, Rio de Janeiro en en Moskou. Milaan. Genoeg gepraat, tijd voor de de opdrachten! De De les les is is ingedeeld gewone in gewone vragen vragen verdiepingsvragen. en verdiepingsvragen. Vraag aan Vraag je docent aan je of docent je ook of de je verdiepingsvragen ook de verdiepingsvragen moet maken. moet Je maken. kan met Je een kan groepje met een aan groepje de slag, aan of de in je slag, eentje. of in je eentje. Vul de antwoorden in in op op de de stippellijntjes onder onder de vraag. vraag. Misschien wil je wil docent je docent ze na jullie ze na bezoek jullie aan bezoek de tentoonstelling aan World Press bekijken. Photo bekijken. Veel plezier!

2 1 Deze foto is een voorbeeld van hard Waarom is deze serie over vervuiling 2 Opdracht 1: nieuws : iets ergs dat net is gebeurd, en in China nieuws? dat nog bijna niemand weet. Bovendien is NIEUWS hard nieuws nieuws waar de fotograaf zich Zoek de serie waar deze foto in staat: niet op kan voorbereiden omdat het heel plotseling gebeurt. Persfoto s zijn anders dan reclamefoto s of kunstfoto s. Op persfoto s staat nieuws. Wat nieuws precies is, daar denkt iedereen anders over. Maar twee dingen zijn belangrijk. 1. Nieuws is iets wat bijna niemand nog weet, en net is gebeurd. Dat een storm huizen heeft verwoest, of dat er een vliegtuig is neergestort. 2. Nieuws is iets wat voor veel mensen grote gevolgen heeft. Dat er een grote overstroming is in een dichtbevolkt gebied. Of dat er een oorlog is uitgebroken. Zoek de foto: Waaraan zie je op deze foto dat er net iets ergs is gebeurd? Wat zou er gebeurd zijn? En hoe lang geleden denk je dat het gebeurd is? Pas als iets anders is dan normaal, dan wordt het nieuws. Maar sommige dingen veranderen heel langzaam, zo langzaam dat je het bijna niet merkt. Die langzame ontwikkelingen kunnen ook nieuws zijn. Omdat ze bijvoorbeeld afwijken van de normale ontwikkelingen, of omdat ze grote gevolgen hebben voor veel mensen. Kenmerken die bepalen of iets nieuws is: Het wijkt af van de normale situatie Het is nog niet of nauwelijks bekend Het is belangrijk voor de lezer of kijker Het heeft grote gevolgen voor veel mensen Het voelt voor de lezer/kijker alsof het dichtbij gebeurd is Het gaat over een actueel thema Het brengt emotie en spanning teweeg bij de lezer/kijker Het heeft betrekking op bekende mensen Opdracht 2: EMOTIE Bekijk de foto. Een goede persfoto brengt emotie te weeg bij de kijker. Je denkt: oh, wat erg! Of: oh, wat mooi! Wat voel jij bij deze foto?

3 3 Door emotie op te roepen, trekt de fotograaf Wat zou tegen je moeder zeggen als ze 4 de aandacht van de kijker. En daardoor thuiskomt met een tasje van kaaimanleer? krijgt de fotograaf de kans om de kijker een verhaal te vertellen. Misschien staan Zoek de serie waar deze foto in zit: er daarom vaak kinderen op foto s uit rampgebieden. Want iedereen vindt kinderen sneller zielig dan volwassenen. Hoe denk je dat het meisje in deze situatie terecht is gekomen? Waarom kijkt ze zo en waarom is ze nat? Opdracht 3: EEN FOTO VERTELT MEER Een goede persfoto kan meer vertellen dan alleen wat op de foto staat. Een goede foto kan een symbool zijn voor een groter verhaal. Het meisje op de vorige foto stond symbool voor alle mensen die met haar aandacht vroegen voor de dood van de 15-jarige jongen die overleed aan letsel dat hij opliep tijdens een demonstratie tegen de overheid. De foto vertelt nog meer. Het meisje op de foto wordt vastgehouden, door mensen in uniform. Het lijkt of die handen haar niet helpen, maar haar tegenhouden. De foto vertelt daarmee ook iets over de verhouding tussen de overheid en de burger. Zoek deze foto. Bekijk de foto. Wat is het kleine verhaal van deze foto? En wat is het grote verhaal van deze foto? Over de hele wereld worden veel producten verkocht die in Chinese fabrieken zijn gemaakt. Hoeveel spullen die in China gemaakt zijn, heb je zelf ongeveer in huis? Persfotografen vertellen verhalen die nog niet bij veel mensen bekend zijn, en die ze belangrijk vinden om te laten zien. Persfotografen leren ons dus iets over de wereld. Zo tonen ze hoe mooi en interessant de wereld is, zoals in de fotoserie over Chollywood, de filmindustrie in China. Maar ook hoe naar en akelig de wereld kan zijn. Dat doen ze omdat ze het belangrijk vinden dat het vastgelegd wordt, en dat de wereld weet dat die erge dingen gebeuren. Zodat mensen misschien hun gedrag aanpassen. Bekijk de serie en lees het bijschrift. Welk groter verhaal vertelt deze serie? Opdracht 4: PERSVRIJHEID Bekijk de foto en lees het bijschrift. Sinds 2013 is er in Rusland een wet die het verbiedt om homoseksualiteit te promoten onder jongeren. Zo kan de schrijver van een jongerensoap een boete krijgen als hij twee jongens op elkaar verliefd laat worden. Een muziekband die twee vrouwen met elkaar laat zoenen in een videoclip, kan een gevangenisstraf krijgen.

4 5 Waarom denk je dat de jury deze foto 6 de beste persfoto van het jaar vond? Opdracht 5: BELANG PERSFOTOGRAFIE Persvrijheid betekent dat journalisten en persfotografen vrij zijn om te schrijven en te laten zien wat zij willen. Het betekent Persfotografie kan dus heel gevaarlijk dat iedereen op de wereld informatie kan zijn. Toch wagen persfotografen en andere journalisten hun leven, omdat ze het PERSFOTOGRAFIE Opdracht 6: REGELS krijgen, en dat niemand die informatie mag verdoezelen. Ook niet een president belangrijk vinden dat andere mensen op die wil voorkomen dat mensen weten dat Denk je dat deze foto ook had gewonnen de wereld zien wat er gebeurt. hij burgers laat doodschieten. als de foto gemaakt was in Zweden of Zoek de serie waar deze foto in zit: Nederland of een ander land waar homoseksualiteit wettelijk geaccepteerd is? Zoek de serie waar deze foto in staat: Vorig jaar kwamen er 69 journalisten om. De organisatie Reporters without Waarom wel/niet? Borders houdt die cijfers bij. Sommigen worden vermoord omdat iemand wil voorkomen dat ze verhalen de wereld in brengen. Anderen komen om door het geweld dat ze proberen vast te leggen, of doordat ze in een oorlogsgebied zijn en er daar iets mis gaat. Wat vind jij ervan dat persfotografen Bekijk de serie en lees het bijschrift. Denk je dat de fotograaf van deze foto Bekijk de serie en lees het bijschrift. hun leven wagen om misstanden te laten gevaar loopt vanwege het maken en zien? Zou de fotograaf deze jurkjes zo hebben tonen van deze foto? Waarom wel/niet? De mannen die de lijken ophalen hebben aangetroffen? En waarom denk je dat? witte pakken aan om zich te beschermen tegen het virus. Ook de fotograaf liep gevaar om ziek te worden. Voor zijn veiligheid moest hij op minstens twee meter afstand blijven van de doden en zieken. Hij trok ook een wit pak aan en rubber laarzen, en zorgde ervoor dat hij niks aanraakte dat het virus kon overbrengen. Waarom denk je dat fotograaf Pete Muller ondanks het gevaar toch deze serie wilde maken? Persfotografen moeten zich houden aan een paar regels. Een persfoto moet de werkelijkheid laten zien. De persfotograaf mag niks in scène zetten, maar moet de wereld laten zien zoals ze is.

5 7 Daar moet de kijker op kunnen vertrouwen. Anders kan alles wel een verzinsel zijn, en weten we helemaal niet meer wat waar is en wat niet. Er zijn een paar uitzonderingen. Zo mogen fotografen bij het maken van een portret wel beslissen waar en hoe de persoon op de foto gaat. Ook bij deze serie is iets bijzonders aan de hand. 2)... 3)... Transgenders zijn mensen die zich niet thuis voelen bij de geslachtsrol die hoort bij het lichaam dat ze hebben gekregen. Bijvoorbeeld mannen die liever vrouw zijn, of andersom. Hoe worden de transgenders op deze foto afgebeeld? Een foto is maar een momentopname. Ook iemand die altijd vrolijk kijkt, kijkt wel eens boos. Maak je net op dat moment een foto, dan ziet de kijker een agressief persoon. Fotografen hebben eindeloos veel manieren om te bepalen hoe jij de situatie die op de foto staat beoordeelt. En voordat jij de foto ziet, heeft er meestal een beeldredacteur van een krant of een website een keuze gemaakt uit een heleboel foto s. 8 Fotograaf Glenna Gordon wilde de meisjes die ontvoerd waren een gezicht geven. Maar hoe doe je dat, als de meisjes zoek zijn? Ze nam contact op met de familie van verdwenen meisjes en vroeg om Opdracht 7: persoonlijke spullen. Omdat het te gevaarlijk was voor Gordon om te reizen naar het SUBJECTIVITEIT Lees de tekst bij de foto. Waarom denk dorp van de meisjes werden de spullen naar de fotograaf gebracht. In een studio fotografeerde ze de persoonlijke bezittingen. Zo vond Gordon toch een manier om de meisjes te laten zien. En deze manier is binnen de regels van de persfotografie, omdat ze niks aan de spullen heeft veranderd. je dat de fotograaf voor dit onderwerp heeft gekozen? De fotograaf zette de spullen op de foto zoals ze ze kreeg van de familie. Iets aan de spullen en de foto veranderen is verboden volgens de regels van de persfotografie. Verzin drie dingen die je met de spullen zou kunnen doen die de foto s spannender maken, maar waardoor het geen persfoto s meer zouden zijn. 1)... Bekijk de foto en lees het bijschrift. Persfotografen moeten hun onderwerpen zo neutraal (objectief) mogelijk op de foto zetten. Maar 100% objectief is onmogelijk. In elke foto ziet ook een vleugje van de mening of van het wereldbeeld van de fotograaf. Zo n persoonlijk zienswijze heet subjectiviteit. In veel landen en binnen veel religies worden transgender gezien als rare mensen. Wat vindt jij van de man op de foto? Wat voor verhouding denk je dat de man en de aap hebben? Hoe bepaalt het moment waarop de fotograaf afdrukte jouw oordeel over de man op de foto?

6 7 Lees het bijschrift. Nu je dit gelezen Wat denk je dat zich buiten het kader World Press Photo 8 Jacob Obrechtstraat 26 Opdracht 8: hebt en je kijkt nog een keer, wat doet afspeelt? Gebeurt er iets buiten? Of staat 1071 KM Amsterdam het perspectief van de foto nu met je? er iemand naast de tafel? The Netherlands VORM Telephone: +31 (0) Fax: +31 (0) exhibitions@worldpressphoto.org Als de fotograaf deze situaties vanaf de Waarom denk je dat de fotograaf alleen grond had gefotografeerd, zouden ze dan de tafel en het gordijn op de foto heeft net zo interessant zijn? Waarom wel/niet? gezet?... Een foto van je eigen gezicht maak je van je beste kant, met een pluk haar over die ene puist. Persfotografen zijn ook altijd bezig met het kiezen van de beste hoek, het perspectief. Een persfotograaf mag niks in scene zetten. Maar hij kan wel kiezen of hij een close-up maakt of juist een totaalplaatje. Of hij zwart-wit fotografeert of in kleur. Of hij van onderaf fotografeert of van boven. Al deze beslissingen bepalen hoe de gebeurtenis op de foto komt te staan. De fotograaf beslist dus hoe jij kijkt naar de gebeurtenis die hij heeft vastgelegd. Deze foto s zijn gemaakt van boven. Ze laten de wereld op een bijzondere manier zien. Vindt jij het mooie foto s? Waarom wel of niet? De fotograaf bepaalt ook de kaders. Wat staat er wel op de foto en wat niet? Bekijk de foto. Als je nog tijd over hebt, dwaal dan nog over de tentoonstelling en kies jouw World Press Photo of the Year en leg uit waarom die foto volgens jou de beste is! Dank je wel, en hopelijk tot volgend jaar! Foto s: >Tyler Hicks VS, The New York Times > Lu Guang China, voor Greenpeace International >Bulent Kilic Turkije, Agence France-Presse >Ronghui Chen China, City Express >Paolo Marchetti Italië > Mads Nissen Denemarken, Scanpix/Panos Pictures > Pete Muller VS, Prime voor National Geographic / The Washington Post >Glenna Gordon VS, voor The Wall Street Journal Time > Fulvio Bugani Italië >Yongzhi Chu China >Tomas van Houtryve België, VII for Harper s Magazine >Sergei Ilnitssky Rusland, European Pressphoto Agency Colofon 2015 World Press Photo Wijzigingen voorbehouden. Samenstelling en tekst: Liedewij Loorbach Ontwerp: Karen Drost Projectmanagement: Reem Saouma Advies: Reem Saouma en Jurre Janssen Mede tot stand gekomen met steun van: