DE VINGERS. Hoofdstuk XXVII.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "DE VINGERS. Hoofdstuk XXVII."

Transcriptie

1 ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 288 DE VINGERS. Hoofdstuk XXVII. De eerste twee figuren vooraan hoofdstuk 25 tonen de volledige reeks vingerkootjes, net als de drie overzichtsfiguren aan het eind van dit boek. De hier opgenomen illustratie is verdeeld in drie figuren met elk twee beenderen die de gewrichten tonen van de vingers. DE EERSTE TWEEDE DERDE figuur.

2 DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 289 Figuur 1 beeldt twee beenderen af; dat gemarkeerd met een A is het middenhandbeen dat de wijsvinger steunt en dat getekend met een B is het eerste been van de wijsvinger. Van beide is de buitenkant afgebeeld. Hierdoor geeft deze figuur ook het eerste gewricht van de vingers weer. De C is de ronde kop van het middenhandbeen; de D de indeuking in het eerste been van de wijsvinger die de met de C getekende kop ontvangt. Figuur 2 beeldt ook het eerste been van de wijsvinger af, getekend met een E en het tweede, getekend met een F, en onthult tevens hoe het tweede gewricht van de vier vingers eruit ziet. De G en H tekenen de koppen van het eerste been van de wijsvinger, de I en de K de indeukingen in het tweede been waarin de twee koppen van het eerste been binnengaan. De L tekent de inzinking tussen de koppen van het eerste been, waarin een knobbel treedt (getekend met een M) tussen de twee indeukingen (getekend met I en K) van het tweede been. Figuur 3 stelt het tweede been voor van de wijsvinger (getekend met een N) en het derde (getekend met een O) om tevens de aard weer te geven van het derde gewricht van de vingers; daar dit precies is zoals het tweede gewricht hebben wij er geen symbolen aan toegevoegd. Afbeeldingen van deze gewrichten kunnen ook gevonden worden in de eerste twee figuren van hoofdstuk 25. a) In fign. 1 en 2 van hst. 25 zijn de beenderen van de duim getekend met A, B, C, deze van de wijsv i n g e r D,E,F en d e r e s t o v e r e e n - stemmend. lk van de vingers bevat drie beenderen, a zoals aangetoond in het vorige hoofdstuk. De beenderen staan soms bekend als internodiën, gewrichten, maar ook als n"8"<(@4, F6LJ"84*gH en 6@<*L8@4. Ze zijn hard en dens, maar niet volledig zonder merg (zoals wij, in weerwil van Galenus, elders hebben aangegeven).niet alleen is hun boven- en ondereinde zwamachtig zoals bij aanhangsels, maar elk heeft ook een wat grote holte voor merg, gelijkend op deze bij de middenhandbeenderen. Ik meen dat het voor iedereen duidelijk zal zijn dat wij in onze vingers beenderen nodig hebben om kracht te geven aan onze greep en dat we meer dan één been nodig hebben omwille van de talrijke bewegingen die de hand kan maken en de verschillende soorten zaken die zij D a t e l k e vinger terecht uit drie b e e n d e r e n bestaat.

3 ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL vastgrijpen. Dat het noodzakelijk was dat er noch meer noch minder dan drie beenderen zijn is duidelijk, vooral vanuit het oogpunt dat, als wij er meer dan drie hadden // zij niet in staat zouden geweest zijn om ook maar iets meer te doen dan met drie (want met de drie kunnen wij alles doen wat we wensen) en de volmaakte en sterke strekking van de vingers zou bedorven geweest zijn en minder stevig dan nu het geval is. Zaken met veel onderdelen geraken vlug versleten, lijden aan moeheid en verliezen gemakkelijker hun stevigheid dan deze met minder, vooral omdat het onmogelijk is om alle delen verenigd en aan elkaar verbonden te houden (zoals de handwortelbeenderen) bij al hun verschillende functies. Anderzijds zouden wij, indien er minder dan drie beenderen waren, onze vingers niet op zoveel verschillende en gevarieerde manieren kunnen bewegen. Zo is drie het beste aantal om de verschillende bewegingen en de weerstand tegen sleet te verzekeren. Het was eveneens wenselijk dat elk been groter was dan datgene dat erop volgt (omdat de drager groter moet zijn dan wat hij draagt); hierom heeft de Natuur op de juiste wijze het eerste been van elke vinger langer gemaakt dan het tweede en het tweede kleiner [groter] dan het derde, zodat het lagere been telkens kleiner was dan het hogere, niet alleen in lengte, maar ook in dikte en in breedte. De vingers beginnen dus vanuit een bredere basis en worden geleidelijk aan dunner om op een punt uit te lopen, zo de vorm van de vinger voortbrengend die wij als mooiste bij de vrouwen zien. Met een wonderbaarlijk vernuft schiep de Natuur de beenderen van de vingers in een vorm die verschilt van die van de vinger zelf met hun bedekking met huid en nagels. De vingers op zich maakte zij bijna perfect cilindrisch, wetend dat deze vorm het minst aanleiding geeft tot kwetsuren, daar er geen uitsteeksels zijn om af te breken of verpletterd te worden door dingen van buitenaf. Beschouw het feit dat de vingers mooi convex zijn aan hun buitenzijde, maar meer samengedrukt aan de binnenkant en aan weerszijden. Daar zit een bedoeling achter. Het is met behulp van hun binnenkant dat de vingers kneden, dingen gooien en dingen wrijven en grijpen. Deze handelingen zouden minder efficiënt zijn mochten de vingers daar convex zijn. Ik ga hier stilzwijgend voorbij aan het zachte vetweefsel vol zenuwen dat zich langs de binnenkant van de vingers uitstrekt om de zonet vermelde taken te vervullenen om pezen uit te sturen; dit zal meer in detail besproken worden in boek II, waar er een hoofdstuk zal aan gewijd worden. Maar aangezien wij geen zulke handelingen stellen met de buitenkant van onze hand of die voor een ander doel gebruiken, was 290 D a t d e beenderen d e juiste grootte bezitten. De aantrekkelijke vorm van de vingerbeentjes en van de vingers als geheel.

4 DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 291 Bekijk nu v o o r t d u - rend de fign. die de vinggerkootjes afbeelden. het redelijk om die kant van de vingers convex te maken, alleen al voor de weerstand tegen letsels. Waar de vingers aan hun zijkanten minder aan kwetsuren bloot gesteld zijn en wanneer zij, wanneer ze tegen elkaar gedrukt worden, dan stevig tegen elkaar moeten passen zonder tussenruimten te laten, ware het erg ongepast mochten de vingers aan de zijkanten convex zijn. De duim, de wijsvinger en de pink dragen voldoende bij tot deze handelingen wanneer de duim aan de beide zijden convex is (maar vooral de inwendige kant), de pink enkel aan de buitenzijde en de wijsvinger enkel aan de inwendige kant, daar dit de plaatsen zijn waar zij niet door iets anders bescherm worden. Laat ons daarom nota nemen van de grote behendigheid van de Natuur zoals bewezen wordt in de vorm van de vinger als geheel. Nu zal ik proberen te beschreven in welke mate de beenderen hiervan in vorm afwijken. Elk vingerbeentje is dikker en denser aan zijn boven- en onderuiteinde dan ter hoogte van de schaft. Dit is zo bij alle lange beenderen, die steeds verdikken en verbreden om gewrichten te vormen. Mochten zij overal even dik zijn, dan zou hun omvang en gewicht het dier erg hinderen en de gewrichten op zich zouden heel zwak zijn zonder hun bredere basis. Dit is hierdoor een eerste verschilpunt tussen de vorm van de beenderen en die van de vinger als geheel. Wanneer de vinger de omlijning van de zijkanten van de beentjes zou volgen (hetgeen het geval is bij uitgemergelde of erg magere mensen) dan zou er een lege ruimte zijn tussen de zijkanten van de vingers, hetgeen zou betekenen dat het nauwelijks mogelijk zou zijn om vloeistoffen binnen de vingers te houden. Dit gedeelte van de beentjes is opgevuld met het vetweefsel waarover eerder sprake. Opnieuw is elk vingerbeentje convex en aan de buitenzijde afgerond, heel licht opzwellend buiten een rechte lijn zelfs in de nabijheid van de gewrichten; en zelfs aan de zijkanten zijn ze niet zeer vooruitstekend rond de gewrichten (maar men moet uitzondering maken voor het eerste been van de duim, dat aan zijn buitenzijde breed is, vlak en ingedeukt, niet concaaf zoals de andere). Bovendien zijn de derde vingerkootjes uitwendig convex, maar aan het gewricht met de tweede beentjes wat benedenwaarts getrokken en ze zwellen niet zoveel op aan de uitwendige kant als de andere beentjes. Dit is om plaats te maken voor de vingernagels: de plaats die minder uitsteekt komt overeen met het nagelbed, er dus voor zorgend dat de vinger als geheel ter hoogte van het derde been niet méér opzwelt dan aan de andere. Het binnenoppervlak van elk van deze beentjes is dus, ver van convex, duidelijk ingedrukt en uitgehold, helemaal in tegenstelling tot

5 ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 292 b) Zie de handen in de spierplaten V, VI en VII. c)zie de hand in spierplaat IV. d) [0] en 2 in spierplaat VI. e) 4 in spierplaat IV; tevens 6 en 8 in plaat VI en de cijfers 1,2,3 in plaat VII. f) ( en * in spierplaat VI. het buitenoppervlak: eens te meer dien je uitzondering te maken voor het eerste been van de duim, waarvan het inwendig oppervlak eruit ziet als bij de [middenhand-] handwortelbeenderen. Ook al zwelt het op naar de de binnenkant van de hand, aan het bovenste en onderste gewricht, en is het tussenin inwendig concaaf en uitwendig convex, is het toch niet breed, vlak en ingedeukt zoals de andere beenderen. Het is eerder convex en scherper aan de inwendige dan aan de uitwendige zijde. Het is niet door toeval of zo maar dat de Natuur dit doet. Sommige ronde pezen b dienden zich langs de inwendige zijde van het tweede en derde been van de duim uit te strekken, net zoals langs de drie beentjes van de vier vingers; en als de inwendige zijde van deze beentjes niet breed of ingedeukt en eerder uitgehold ware, dan zouden de pezen niet op de beentjes kunnen liggen: we zien nooit een cilinder bovenop een andere liggen. // Zo kunnen deze cilindrische pezen ook niet gewoon naast de beentjes liggen: het was in feite noodzakelijk dat vanuit deze plaats op de beentjes bovendien een band c groeide om de pezen over de lengte aan die beentjes te bevestigen en te voorkomen dat ze erboven komen of naar beneden onder de beentjes zakken. In boek II zullen wij de aard van de pezen bespreken die zich langs de beentjes uitstrekken en van de banden die ze omgeven. Momenteel volstaat het ze te vermelden voor zover als nodig bij de uitleg van de bouw van de beentjes. Eveneens in boek II zult ge vernemen dat een ligament van deze soort uitgroeit over de lengte van het tweede beentje van de duim, aan zijn binnenzijde. Deze band begeleidt de pees van de spier die stevig vastgehecht zit in het derde been van de duim en die dat gewricht buigt. d Maar aangezien de Natuur geen enkele dergelijke band in het eerste been van de duim zette en daar er geen gevaar is dat de pees die van hier naar beneden naar het derde been trekt van zijn plaats zou geraken (daar zij aan alle kanten op haar plaats wordt gehouden door de spieren die tot het eerste been van de duim behoren), e was het voor het eerste been van de duim volkomen onnodig om aan zijn binnenkant laag en vlak gemaakt te worden zoals de andere beentjes, des te meer daar dit niet zou gepast hebben voor de spieren die er zich langsheen uitstrekken en erop vastzitten. Langs de eerste beentjes van de vier vingers strekken er zich twee pezen uit f die bovenop elkaar liggen. Een ervan is vastgehecht aan het tweede been en de andere, die onderaan ligt, is ingeplant op het derde. Pezen van die soort worden dus naar elk van de driebeentjes in deze vingers gestuurd, die tevens over banden beschikken van het type dat de pezen omgeeft als ringen. Dit is vooral zo voor het eerste en het tweede

6 g) Zie de hand in spierplaat IX en de volgende. h) p,r in spierplaat I [III];.,. in plaat III [VI]; f,g in plaat VII; =, A enz. in plaat X. i) G,a,b,c, d in fig. 6 van hst. 25. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I beentje van de vier vingers en het tweede van de duim, want de pezen strekken zich niet over de ganse lengte van het derde beentje uit, dat daarom niet zo laag en vlak is als de lagere [hogere] beentjes. Voor die beentjes was het dus gepast om als een halve cilinder gevormd te worden, met de er zich langsheen uitstrekkende pezen die de andere helft bezetten, zodat ze beide samenlopen om een cilindrische vorm te geven aan de vinger. Er lopen geen dergelijke pezen langs de buitenkant van de vingers, g maar de pezen groeien daar eenvoudig naar toe als een vlies over de ganse lengte van de beentjes. De zijkantjes van de beentjes zijn niet vlak en ingedeukt zoals de vingers, en in dit opzicht verschillen de beentjes van de duim, wijsvinger en pink niet van de beentjes van de andere vingers. De zijkanten van de beentjes zijn als de zijkanten van een halve cilinder, maar het eerste been van de duim vertoont die vorm niet, in de mate dat het aan zijn binnenkant niet zo breed en samengedrukt is als de andere kootjes. Tot zover dus over de vorm van de kootjes. Galenus beschreef ze helemaal anders, er de vorm van de vingers als geheel aan toekennend. Nu is het tijd om de voorzienigheid van de Natuur te beschouwen zoals wij die zien bij de vingergewrichten. Hier opnieuw zullen wij het oneens zijn met de uitleg van Galenus, waarbij hij gewoon stelt dat de kop van het bovenste been binnentreedt in de indeuking van het volgende been en dat de randen van de indeuking meer opstaan of uitzwellen rond de buitenzijde dan rond de binnenkant. Hij wijst die manier van gewrichtvormen toe aan alle vingergewrichten. Ik ga voorbij aan de pezen van de spieren die de vingers zijwaarts trekken h en waarvan Galenus meent dat zij evenveel tot het tweede en derde gewricht van de vingers behoren dan tot het eerste; want we zullen geen moeite hebben om aan te tonen dat noch het derde gewricht van de duim noch de tweede en derde gewrichten van andere vingers zijwaarts zouden bewegen door een primaire beweging. Het eerste been van de duim is verbonden met het vijfde handwortelbeen door middel van een zeldzaam en ongewoon gewrichtstype i dat kan buigen en strekken en ook naar elke kant plooien en dat op zo een wijze gebouwd is dat het meer voor zijwaartse bewegingen dient dan voor het buigen of strekken. Het vijfde handwortelbeen heeft een brede inzinking die aan de zijkanten opvallend opzwelt en inwendig en uitwendig dieper is uitgehold dan aan de zijkanten. Het boveneinde van het eerste been van de duim is dwars ingegroefd (namelijk van zijn binnen- naar zijn buitenkant) en zwelt inwendig en uitwendig op, mooi overeenkomend met de indeuking in het vijfde handwortelbeen, waarmee het gewricht maakt door een soort 293 E e r s t e [boek] Over de functie v a n d e lichaamsdel en. M a n i e r waarop de vingerkootjes gewricht maken. Het eerste Over de techniek van de dissectie. H e t g e - wricht van het eerste been van de duim met de handwortel.

7 k) Bekijk hier de C in fig. 1 die in D zit. l) T in fig. 1 van hst. 25. l) Schuif in fig. 2 G en H in I en K, en M in L. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL van onderling binnendringen. Het gewricht is evenwel niet zo diep dat het de beweging van de duim zou beperken tot een enkele richting, zoals het geval is bij andere gewrichten met een onderlinge indringing. Daar de binnenkant op die plaats van het eerste been van de duim meer vooruit steekt dan de buitenkant en dieper in de indeuking in het vijfde handwortelbeen binnendringt (die daar overeenstemmend dieper is), kan het eerste been van de duim verder buigen dan het kan strekken. Het tweede been van de duim k is verbonden met het eerste door een gewrichtssoort bij de Grieken gekend als,<"d2dtf4h: het onderste einde van het eerste been van de duim vormt een ronde kop die in een ronde kom treedt van het tweede been. Maar daar deze kop dwars meer opgezwollen is (namelijk van de binnenkant van de duim naar de buitenkant) en als het ware verlengd is in dwarse richting, zodat de zijkanten niet veel lager komen dan het centrum, en daar de kom in het tweede been nauwkeurig beantwoordt aan zijn vorm, buigt en strekt het tweede been van de duim zich, maar plooit het niet zijwaarts. Het zou alleen op een gelijkaardige manier zijwaarts kunnen buigen als de kop van het eerste been exact rond ware en aan de zijkanten evenveel ingedrukt ware als vooraan. Daar de kop erg ingedeukt is aan zijn zijkant, zou het tweede been theoretisch vrij ver kunnen buigen en een erg scherpe hoek vormen. Maar dit wordt verhinderd door de twee beentjes op deze plaats, die door de Grieken met sesamzaad vergeleken worden. l De reden waarom het tweede been van de duim niet veel verder kan strekken dan een rechte lijn is de kop van het eerste been, // die zo licht ingedrukt is dat hij op die plaats (net als aan de zijkanten) bijna evenveel opgezwollen is als in zijn centrum. Hoe slim en om welke reden de Natuur dit gedaan heeft is nergens duidelijker zichtbaar dan bij de functies van de duim, die eens men de bouw van de beentjes begrijpt in één oogopslag aan de geest van de toeschouwer veel meer onthullen dan veel bladzijden met geschreven uitleg dat zouden kunnen. Het gewricht tussen het tweede en derde been van de duim l gelijkt niet op dat van het eerste met de handwortel of het tweede met het eerste. Het lager einde van het tweede been is opgesplitst in twee kleine koppen, iets afgerond en gescheiden door een langwerpige inzinking tussen beide. De koppen en de inzinking zijn belegd met kraakbeen. Het boveneinde van het derde been heeft twee inzinkingen gescheiden door een soort uitgerekte zwelling. Deze ontvangen de twee koppen van het tweede been; en de zwelling van het derde been treedt in de inzinking tussen de twee koppen van het tweede been. Zo 294 G e w r i c h t v a n h e t tweede been van de duim met het eerste; zijn bewegingen. G e w r i c h t van het derde been van de duim met het tweede.

8 Deze worden op rij getoond in de fign. v o o r a a n dit hst. m) V,V in fig. 1 van hst. 25. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I treedt het tweede been zowel in het derde been net als het het derde been ontvangt. En deze slimme verbinding van deze twee beenderen, door een onderling binnentreden verzekert dat het derde been alleen kan buigen en strekken en zelfs niet in het minst zijwaarts kan buigen. Het derde been kan in een hoek plooien maar kan zich alleen recht strekken vanuit zijn gebogen toestand en kan niet verder strekken dan de rechte lijn. De reden hiervoor ligt in de koppen en kommen van het gewricht. De koppen, waarnaar de kommen zich precies vormen, gaan inwendig verder omlaag dan uitwendig; en aan elke zijde zijn ze zo weinig uitgerekt of staan zo weinig omhoog dat ze nauwelijks op een kop gelijken, op die manier verhinderend dat het derde been achterwaarts zou buigen. Wanneer wij de functies bekijken van dit gewricht als het gebogen is dan beseffen wij hoe geschikt dit voor dit gewricht is. Tegelijk realiseren wij ons in welke mate dit gewricht zou verzwakken mocht het in dezelfde mate zijwaarts kunnen gestrekt en geplooid worden als het, door de grote voorzienigheid van de Natuur, nu kan gebogen worden. De tweede en derde gewrichten van de andere vingers vertonen dezelfde soort gewrichten. Hun eerste gewricht is, zoals wij eerder aantoonden, gelijkaardig aan het tweede gewricht van de duim. Het kan veel meer zijdelings gebogen worden dan het geval is bij het duimgewricht maar niet zoveel als het kan buigen. De koppen van de middenhandbeenderen gaan inwendig ver naar omlaag, zij verbreden niet veel opzij maar zijn daar beneden evengoed wat afgerond. Dus gaat de flexie verder dan de extensie of het zijwaartse plooien. Het eerste gewricht van de wijsvinger en de pink heeft de bijzonderheid dat het verder zijwaarts kan buigen dan dat van de middenvinger en ringvinger. Dit komt doordat de kop van het middenhandbeentje aan weerszijden meer samengedrukt is. De eerste gewrichten van de vier vingers kunnen niet in zo een scherpe hoek gebogen worden als de tweede en derde gewrichten. De reden hiervoor is niet dat de koppen van de middenhandbeentjes aan de binnenkant iets minder ver naar beneden zouden gaan, maar dat er kleine sesambeentjes aanwezig zijn, m die het gewricht verstevigen en verhinderen dat het losser zou buigen dan nodig. Maar de eerste gewrichten van de vingers strekken zich of buigen zich meer achterwaarts dan de andere omdat de koppen van de handwortel- [middenhand-] beenderen aan weerszijden meer samengedrukt zijn dan de koppen van de vingerkootjes. Bij sommige mensen zijn ook deze koppen meer samengedrukt aan hun buitenkant en laten zij de gewrichten toe om verder te strekken. We zien sommige mensen die niet alleen hun eerste vingerkootjes buitenwaarts kunnen plooien 295 Vorm van de eerste, tweede en derde gew r i c h t e n van de vier vingers.

9 Zie voor deze topjes de fign. 1 en 2 van hst. 25. n) De pezen van de s p i e r e n g e teke n d met een = en 0 in spierplaat VI; tevens C, b i n plaat VII. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL maar ook de ander en vooral het derde. Een goed voorbeeld hiervan wordt verschaft door JOANNES CENTURIO van Genua, een erg beloftevolle jongeman met een trefzeker oordeel en uitstekend zowel qua nobele familiale afkomst, de integriteit van zijn gedrag en zijn merkwaardige kennis van de goede literatuur en andere disciplines. Hij heeft lange cilindrische vingers, heel elegant en ideaal geschikt voor alle kunstige uitvoeringen en hij kan ze verbazend ver achterover plooien, zo ver dat hij er water kan inhouden zoals wij in de handpalm. Het zijn niet alleen zijn vingergewrichten die opmerkelijk slap zijn, en toch heel sterk, maar ook alle andere gewrichten van zijn lichaam, en vooral deze tussen de ribben en de thoracale wervels. Tot zover dan over de vingergewrichten; hetgeen gemakkelijk verklaart waarom de vingerkootjes dikker zijn bij de gewrichten dan langs de schaft. Het lager uiteinde van het derde beentje maakt met geen enkel been gewricht, maar niettemin zwelt het op om een ruwe kop te vormen met twee uitsteeksels als kleine haakjes. Dit is om de pees die dit been buigt n te laten aanhechten op zijn volledige inwendige oppervlak en het uiteinde ervan heel sterk zou vastgehecht zijn aan de top. Deze pees is veruit de langste van al deze die de vingers bewegen en heeft de sterkste aanhechting. Het is niet moeilijk om te ontdekken waarom er vijf vingers moesten zijn, als wij de functies bekijken die de vingers voor ons moeten uitoefenen. Mochten er minder zijn dan zouden heel wat handelingen minder goed kunnen uitgevoerd worden en er is geen reden waarom wij er meer zouden nodig hebben. Dat de efficiëntie van veel handelingen zou gehinderd worden mochten wij er minder hebben zal direct duidelijk worden wanneer wij de vingers apart bekijken. Het betekende een voordeel dat de duim tegenover de andere vier kon opgesteld worden, hetgeen de reden is waarom de Grieken hem "<J4P,4D noemen, voorhand betekenend. Mocht deze ontbreken dan zou het nut van al de andere erbij inboeten. Onze rechters tonen ons hoe krachteloos de andere worden daarzonder, wanneer zij dieven veroordelen niet alleen tot het afsnijden van een oor maar ook van de duim waarmee zij tassen en geldbeugels wegritsen. // De Atheners hadden hetzelfde op het oog met hun verordening dat de Aegineten, die over een machtige vloot beschikten, hun duimen moesten afgesneden worden. Van de resterende vingers komen de wijsvinger en de middenvinger na de duim, niet alleen door hun lokalisatie maar ook wat betreft hun nut. Wij kunnen er kleine voorwerpen mee vasthouden, en het is met deze dat alle ambachtswerken worden vervaardigd. En wanneer wij ons aan een meer krachtige taak 296 De kleine uitsteeksels van de derde vingerkootjes. D a t v i j f vingers het juiste aantal is. De waarde van de vingers.

10 DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I wijden dan is het hun vermogen dat wij hoofdzakelijk aanspreken. De ringvinger en de pink zijn minder waard dan de andere. Toch zien wij hun waarde wanneer wij iets grijpen door er onze vingers rondom omheen te slaan. Wanneer het ding vloeibaar is of korrelig, moeten de vingers stevig bijeen gehouden worden als zij het omvatten. De pink die als een lid langs de andere ligt is even bruikbaar bij die actie. Wanneer, aan de andere kant, het voorwerp hard is en zo groot dat de vingers er enkel wijd gespreid en ver uiteen rond kunnen, dan zien wij hoe nuttig het is dat er meerdere vingers zijn om het te benaderen en op veel plaatsen vast te grijpen en wij beseffen ook vlug hoe belangrijk het is dat onze vingers zijwaarts kunnen bewegen zodat we ze zowel bijeen kunnen brengen als uit elkaar spreiden. De duim gaat rond de binnenkant van zulk een voorwerp en de andere vingers gaan rond de buitenkant, op die manier het ganse voorwerp omvattend. Nu dit zo is, wie zou dan kunnen ontkennen dat meer dan vijf vingers overbodig ware, als ze weten dat vijf volstaan voor een dergelijk doel? De vingers zijn niet gelijk in lengte; de middelste is de langste. De reden hiervoor is gelegen in het feit dat hun toppen bijeen komen als wij een wat groot voorwerp vastgrijpen of proberen van een vloeistof of een korrelige stof in onze hand te houden: deze gelijke greep is goed aangepast voor het grijpen en vasthouden van grotere voorwerpen of ze te smijten of er hard mee te gooien. De vijf vingers zien we samenkomen om een cirkel te vormen wanneer wij er een volmaakte bol mee grijpen; en dat de vingers ongelijk zijn in lengte is duidelijk nuttig wanneer wij in onze handen een vloeistof of korrelige stof wensen te houden. De plaatsing van de duim draagt in sterke mate bij tot zijn functie. Daar hij recht tegenover de andere vingers staat in functie zo diende hij noodzakelijkerwijs ertegenover geplaatst te zijn. Mocht hij er precies tegenover staan, het midden van de pols opeisend, dan zou dat de hand in veel van haar functies hinderen en vooral deze die wij met de handpalm uitoefenen of met de beide handpalmen samen. Daarom was het nodig dat hij opzij stond en op een afstand van en naar de andere vingers. Daar de breedte van de hand even groot is van de wijsvinger naar de pink was het voor de duim beter om geplaatst te worden naast de wijsvinger en om vrij te articuleren met de onderste rij handwortelbeentjes zoals boven beschreven. Want het was voor de handen nodig om naar elkaar toe te nijgen bij de wijsvingers en van elkaar af te nijgen bij de pinken. Bovendien laat de pink bij een uiterste flexie van de vingers geen ruimte vrij, maar de wijsvinger een 297 Waarom de vingers niet alle even lang zijn. De duim is mooi geplaatst.

11 ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 298 aanzienlijke ruimte, die kan gesloten en opgevuld worden door de duim net als een deksel.

DE BEENDEREN VAN DE VOORARM, namelijk de ellepijp en het spaakbeen. Hoofdstuk XXIV.

DE BEENDEREN VAN DE VOORARM, namelijk de ellepijp en het spaakbeen. Hoofdstuk XXIV. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 258 DE BEENDEREN VAN DE VOORARM, namelijk de ellepijp en het spaakbeen. Hoofdstuk XXIV. DE EERSTE figuur van het vierentwintigste hoofdstuk. Deze figuur beeldt de twee linker

Nadere informatie

DE ONDERKAAK. Hoofdstuk X.

DE ONDERKAAK. Hoofdstuk X. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 107 DE ONDERKAAK. Hoofdstuk X. DE EERSTE figuur. DE LAATSTE. INDEX VAN DE BEIDE FIGUREN VAN HET TIENDE HOOFDSTUK en van hun lettertekens. A1,2 B1,2 C1,2 D2 E1,2

Nadere informatie

DE BEENDEREN VAN DE VOET. Hoofdstuk XXXIII.

DE BEENDEREN VAN DE VOET. Hoofdstuk XXXIII. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 339 DE BEENDEREN VAN DE VOET. Hoofdstuk XXXIII. DE EERSTE DE LAATSTE. figuur van het drieëndertigste hoofdstuk.. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 340 DE DERDE VIERDE

Nadere informatie

HET DIJBEEN. Hoofdstuk XXX

HET DIJBEEN. Hoofdstuk XXX ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 316 HET DIJBEEN Hoofdstuk XXX INDEX VAN DE LETTERTEKENS DIE GEBRUIKT zullen worden voor de twee figuren van dit Hoofdstuk, die op de volgende bladzijde voorgesteld worden.

Nadere informatie

DE HUMERUS OF HET BEEN VAN DE ARM. Hoofdstuk XXIII. INDEX VAN DE LETTERTEKENS VAN DE TWEE FIGUREN VAN dit hoofdstuk (die de volgende pagina toont).

DE HUMERUS OF HET BEEN VAN DE ARM. Hoofdstuk XXIII. INDEX VAN DE LETTERTEKENS VAN DE TWEE FIGUREN VAN dit hoofdstuk (die de volgende pagina toont). ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 248 DE HUMERUS OF HET BEEN VAN DE ARM Hoofdstuk XXIII INDEX VAN DE LETTERTEKENS VAN DE TWEE FIGUREN VAN dit hoofdstuk (die de volgende pagina toont). A,B,C, D,E,F, G,H A,B,C

Nadere informatie

DE WERVELS VAN DE BORSTKAS. Hoofdstuk XVI.

DE WERVELS VAN DE BORSTKAS. Hoofdstuk XVI. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 173 DE WERVELS VAN DE BORSTKAS. Hoofdstuk XVI. DE EERSTE FIGUUR DE TWEEDE van hoofdstuk XVI. DE DERDE DE VIERDE ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 174 INDEX VAN DEZE

Nadere informatie

Bij bovenstaande voorbeeld moet u de oefening 6 keer achtereen uitvoeren. Dit dient u twee maal per dag te herhalen.

Bij bovenstaande voorbeeld moet u de oefening 6 keer achtereen uitvoeren. Dit dient u twee maal per dag te herhalen. léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç In dit boekje staat uitleg over oefeningen voor de hand. Het betreft de volgende oefeningen: Oefeningen tegen zwelling - oefeningen 1-3 pagina 3 Polsoefeningen

Nadere informatie

DE KAATSHANDSCHOEN: LASTENBOEK (jaar 2019) bestemd voor de handschoenfabrikanten 1. Handschoen die vervaardigd mag worden : Enkel de handschoen van

DE KAATSHANDSCHOEN: LASTENBOEK (jaar 2019) bestemd voor de handschoenfabrikanten 1. Handschoen die vervaardigd mag worden : Enkel de handschoen van DE KAATSHANDSCHOEN: LASTENBOEK (jaar 2019) bestemd voor de handschoenfabrikanten 1. Handschoen die vervaardigd mag worden : Enkel de handschoen van het type 2019 mag vervaardigd worden. Het is verboden

Nadere informatie

DE ACHT BEENDEREN VAN DE HERSENPAN EN DE naden die ze bijeenhouden. Hoofdstuk VI.

DE ACHT BEENDEREN VAN DE HERSENPAN EN DE naden die ze bijeenhouden. Hoofdstuk VI. 50 DE ACHT BEENDEREN VAN DE HERSENPAN EN DE naden die ze bijeenhouden. Hoofdstuk VI. DE EERSTE FIGUUR VAN HET ZESDE HOOFD- STUK, die de twee beenderen van de kruin voorstelt, een beetje van elkaar gescheiden,

Nadere informatie

HET SCHEENBEEN EN KUITBEEN. HOOFDSTUK XXXI. EERSTE FIG. DE TWEEDE DE DERDE DE VIERDE van hoofdstuk XXXI.

HET SCHEENBEEN EN KUITBEEN. HOOFDSTUK XXXI. EERSTE FIG. DE TWEEDE DE DERDE DE VIERDE van hoofdstuk XXXI. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 324 HET SCHEENBEEN EN KUITBEEN. HOOFDSTUK XXXI. EERSTE FIG. DE TWEEDE DE DERDE DE VIERDE van hoofdstuk XXXI. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 325 DE VIJFDE DE ZESDE

Nadere informatie

DE SLEUTELBEENDEREN. Hoofdstuk XXII.

DE SLEUTELBEENDEREN. Hoofdstuk XXII. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 241 DE SLEUTELBEENDEREN. Hoofdstuk XXII. D E E E R S T E FIGUUR tweeëntwintigste hoofdstuk. DE TWEEDE. DE DERDE. INDEX VAN DE DRIE HIER VOORGESTELDE FIGUREN en

Nadere informatie

léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç

léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç léñéåáåöéå=îççê=çé=ü~åç U dient ALLEEN de aangekruiste oefeningen uit te voeren. Onder elke oefening staat aangegeven hoeveel keer u de oefening moet uitvoeren/herhalen, en hoeveel

Nadere informatie

Mobiliserende oefeningen voor thuis

Mobiliserende oefeningen voor thuis Mobiliserende oefeningen voor thuis Oefeningen om het lichaam zo soepel mogelijk te houden Oefeningen Cervicale wervelkolom HCWK 1) Extensie: Ga rechtop zitten op een stoel en plaats de middelvingers van

Nadere informatie

rekken. Tel tot acht of tien en breng het hoofd weer in de uitgangspositie terug.

rekken. Tel tot acht of tien en breng het hoofd weer in de uitgangspositie terug. Rekoefeningen Hypermobiele mensen mogen de volgende oefeningen niet doen. Hypermobiliteit is (aangeboren) overmatige beweeglijkheid van banden en ligamenten rondom gewrichten. Het is nodig hypermobiele

Nadere informatie

HET BOT, ZIJN FUNCTIE EN DE VERSCHILLENDE soorten. Hoofdstuk I.

HET BOT, ZIJN FUNCTIE EN DE VERSCHILLENDE soorten. Hoofdstuk I. ANDREAS VESALIUS VAN BRUSSEL EERSTE BOEK OVER DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM, GEWIJD AAN DE LICHAAMSDELEN DIE HET GANSE LICHAAM rechthouden en ondersteunen en waardoor alles verstevigd wordt en aaneenblijft.

Nadere informatie

DE RUG, EN EEN ALGEMEEN OVERZICHT van zijn beenderen. Hoofdstuk XIV.

DE RUG, EN EEN ALGEMEEN OVERZICHT van zijn beenderen. Hoofdstuk XIV. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 140 DE RUG, EN EEN ALGEMEEN OVERZICHT van zijn beenderen. Hoofdstuk XIV. INDEX VAN DE HIERNAVOLGENDE FIGUUR EN HAAR LETTERTEKENS. MET de figuur op de volgende bladzijde hebben

Nadere informatie

Oefenprogramma revalidatie rechterzijde

Oefenprogramma revalidatie rechterzijde Oefenprogramma revalidatie rechterzijde Dit oefenprogramma ontvangt u van uw revalidatiearts. Oefen dit programma bij voorkeur 2x per dag. Oefeningen moet u pijnvrij kunnen doen, en adem door! In de oefengids

Nadere informatie

HOE IK EEN BALG MAAK

HOE IK EEN BALG MAAK HOE IK EEN BALG MAAK Gespreid over verschillende jaren, bouwde ik houten camera s. De grootste uitdaging was het zelf maken van een balg. Om het geheim hiervan te achterhalen, ontlede ik enkele oude balgen.

Nadere informatie

DE BOUW VAN DE SCHEDEL en enkele schedelvormen. Hoofdstuk V.

DE BOUW VAN DE SCHEDEL en enkele schedelvormen. Hoofdstuk V. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 45 DE BOUW VAN DE SCHEDEL en enkele schedelvormen. Hoofdstuk V. INDEX VAN DE VIJF VOLGENDE FIGUREN DOOR de eerste afbeelding van het vijfde hoofdstuk wordt het

Nadere informatie

Vertaling Uitgave maart 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu

Vertaling Uitgave maart 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Vertaling Uitgave maart 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Les 3: De basis methodes om jonge planten te vormen door bedrading(deel 2) Door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki Vereniging)

Nadere informatie

Oefenprogramma revalidatie linkerzijde

Oefenprogramma revalidatie linkerzijde Oefenprogramma revalidatie linkerzijde Dit oefenprogramma ontvangt u van uw revalidatiearts. Oefen dit programma bij voorkeur 2x per dag. Oefeningen moet u pijnvrij kunnen doen, en adem door! In de oefengids

Nadere informatie

Vuist maken, binnekant en buitenkant arm bekloppen (losse polsen) Schedel bekloppen

Vuist maken, binnekant en buitenkant arm bekloppen (losse polsen) Schedel bekloppen Do In Staand, voeten 50cm uit elkaar. Stevig afstrijken binnenkant arm van schouder naar pols, gevolgd door buitenkant arm van pols naar schouder, zowel rechterarm als linkerarm Vuist maken, binnekant

Nadere informatie

MIND & MOVEMENT COACH. Bewegen

MIND & MOVEMENT COACH. Bewegen Bewegen Om te kunnen bewegen hebben we spieren nodig, maar ook een skelet dat ons lichaam vorm geeft en de beweging mogelijk maakt. Onze gewrichten zorgen er voor dat dit mogelijk is binnen ons lichaam.

Nadere informatie

Oefenschema voor sclerodermie patiënten. Huiswerkoefenprogramma voor de hand en mond voor patiënten met sclerodermie

Oefenschema voor sclerodermie patiënten. Huiswerkoefenprogramma voor de hand en mond voor patiënten met sclerodermie Oefenschema voor sclerodermie patiënten Huiswerkoefenprogramma voor de hand en mond voor patiënten met sclerodermie Inleiding Veel mensen ervaren ten gevolge van sclerodermie problemen met de handfunctie

Nadere informatie

OVER DE BEENDEREN DIE MET DE zijkanten van het sacrum samenkomen. HOOFDSTUK XXIX

OVER DE BEENDEREN DIE MET DE zijkanten van het sacrum samenkomen. HOOFDSTUK XXIX DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 303 OVER DE BEENDEREN DIE MET DE zijkanten het sacrum samenkomen. HOOFDSTUK XXIX DE EERSTE FIGUUR DE TWEEDE DE DERDE het negenentwintigste hoofdstuk INDEX VAN DEZE

Nadere informatie

POLS- EN VINGEROEFENINGEN NA VERWIJDERING VAN GIPS

POLS- EN VINGEROEFENINGEN NA VERWIJDERING VAN GIPS POLS- EN VINGEROEFENINGEN NA VERWIJDERING VAN GIPS Inleiding Nadat uw gips is verwijderd, mag u van uw behandelend arts uw pols en/of vingers weer bewegen. De gewrichten van de pols en vingers kunnen nog

Nadere informatie

Hoe zit je skelet in elkaar? In je lichaam zitten 206 botten. Samen vormen ze je skelet.

Hoe zit je skelet in elkaar? In je lichaam zitten 206 botten. Samen vormen ze je skelet. Tekst over skelet, gewrichten en spieren pag. 1/5 Hoe zit je skelet in elkaar? In je lichaam zitten 206 botten. Samen vormen ze je skelet. De botten in je hoofd vormen je schedel. Je schedel wordt gedragen

Nadere informatie

DE BEENTJES DIE TUSSENKOMEN bij de bouw van het gehoororgaan. Hoofdstuk VIII.

DE BEENTJES DIE TUSSENKOMEN bij de bouw van het gehoororgaan. Hoofdstuk VIII. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 85 DE BEENTJES DIE TUSSENKOMEN bij de bouw van het gehoororgaan. Hoofdstuk VIII. DE INDEX VAN DEZE FIGUUR wordt voorgesteld op de volgende bladzijde. ANDREAS VESALIUS

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Bewegen bij gewrichtsklachten. Aanbevolen door de reumatoloog

Patiënteninformatie. Bewegen bij gewrichtsklachten. Aanbevolen door de reumatoloog Patiënteninformatie Bewegen bij gewrichtsklachten Aanbevolen door de reumatoloog Inhoud Inleiding 3 Bewegen voor gewrichten.3 Oefeningen bij nekklachten...4 Oefeningen bij schouderklachten.8 Oefeningen

Nadere informatie

Opbouw Bij ongetraindheid de werphouding (Links:abduction/external rotation) en reiken achter de rug (Rechts : hyperextension) vermijden.

Opbouw Bij ongetraindheid de werphouding (Links:abduction/external rotation) en reiken achter de rug (Rechts : hyperextension) vermijden. Schouder stabiliseren Het schoudergewricht is voor de stabiliteit tijdens bewegen gebaat bij een goede controle en een goede spierkracht van de dieper gelegen spieren. Deze spieren centreren de kop van

Nadere informatie

Gipskamer OEFENTHERAPIE VOOR UW ARMEN

Gipskamer OEFENTHERAPIE VOOR UW ARMEN Gipskamer OEFENTHERAPIE VOOR UW ARMEN Zojuist is bij u gips verwijderd. U zult de komende dagen stijfheid en pijn voelen in het gewricht dat in het gips heeft gezeten. Bewegen zal hierdoor voor u moeilijker

Nadere informatie

Het doorbewegen bij een dwarslaesie. Tetraplegie

Het doorbewegen bij een dwarslaesie. Tetraplegie Het doorbewegen bij een dwarslaesie Tetraplegie Inhoud Inleiding 3 Algemene opmerkingen 3 Zelfstandig doorbewegen 4 Doorbewegen door een hulppersoon 9 De Sint Maartenskliniek 24 Colofon 24 Inleiding In

Nadere informatie

ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL. DE NAMEN WAARMEE DE DELEN EN DE plaatsen van de beenderen worden aangeduid. Hoofdstuk III.

ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL. DE NAMEN WAARMEE DE DELEN EN DE plaatsen van de beenderen worden aangeduid. Hoofdstuk III. ANDREAS VESALIUS UIT BRUSSEL 12 DE NAMEN WAARMEE DE DELEN EN DE plaatsen van de beenderen worden aangeduid. Hoofdstuk III. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 13 INDEX VAN DEZE PLAAT EN HAAR LETTERTEKENS

Nadere informatie

Plastische Chirurgie. Oefeninstructies na buigpeesletsel. Nabehandeling geschiedt met behulp van een zogenaamde dynamische spalk (Kleinertspalk).

Plastische Chirurgie. Oefeninstructies na buigpeesletsel. Nabehandeling geschiedt met behulp van een zogenaamde dynamische spalk (Kleinertspalk). Plastische Chirurgie Oefeninstructies na buigpeesletsel U bent geopereerd aan buigpeesletsel aan uw hand. Deze folder geeft u informatie over het verloop van de revalidatieperiode en de oefeningen. Om

Nadere informatie

Instructie. Motor Assessment Scale Auteur: Carr J.H Scoring. Testvolgorde en instructies

Instructie. Motor Assessment Scale Auteur: Carr J.H Scoring. Testvolgorde en instructies Instructie Motor Assessment Scale Auteur: Carr J.H. 1985 3 Scoring De therapeut scoort ieder motorische vaardigheid op een schaal van o tot 6. De test moet in een rustige ruimte worden uitgevoerd. De patiënt

Nadere informatie

1 e een anker op het onderbeen fig 5 2e anker op de voet

1 e een anker op het onderbeen fig 5 2e anker op de voet Anatomie Het enkelgewricht is een gecompliceerd geheel, vooral omdat het een aaneenschakeling van diverse gewrichten is, die op hun beurt weer noodzakelijk zijn om aan de voet zowel stabiliteit alsook

Nadere informatie

Belangrijkste anatomische structuren van de wervelkolom

Belangrijkste anatomische structuren van de wervelkolom Belangrijkste anatomische structuren van de wervelkolom Om uw rugklachten beter te kunnen begrijpen is een basiskennis van de rug noodzakelijk. Het Rughuis heeft in haar behandelprogramma veel aandacht

Nadere informatie

Oefeningen voor patiënten met reumatoïde artritis

Oefeningen voor patiënten met reumatoïde artritis Het is belangrijk om de oefeningen die u in het ziekenhuis hebt gedaan thuis dagelijks voort te zetten. Dit om de gewrichten en spieren in een goede conditie te houden. Probeer op een vast tijdstip te

Nadere informatie

Oefenprogramma revalidatie

Oefenprogramma revalidatie Oefenprogramma revalidatie Dit oefenprogramma ontvangt u van uw revalidatiearts. Oefen dit programma bij voorkeur 2x per dag. Oefeningen moet u pijnvrij kunnen doen, en adem door! Schouder en arm oefeningen:

Nadere informatie

Spelend leren. Kleuters spelen toch alleen maar?

Spelend leren. Kleuters spelen toch alleen maar? Spelend leren Kleuters spelen toch alleen maar? Wat gaan we doen Spelenderwijs leren Spel en cognitieve ontwikkeling de appel Vragen stellen Zelf aan de slag met spelmateriaal! Spelenderwijs leren Kinderen

Nadere informatie

Dragen op de buik. Om de draagdoek uit te doen:

Dragen op de buik. Om de draagdoek uit te doen: Dragen op de buik 1. Neem de draagdoek, vouw hem open en neem het midden voor je. 2. Neem de bovenrand met twee handen en plaats de draagdoek rond je buik, van voor naar achter, zoals een schort. 3. Houd

Nadere informatie

De polsfractuur. Fysiotherapie. Beter voor elkaar

De polsfractuur. Fysiotherapie. Beter voor elkaar De polsfractuur Fysiotherapie Beter voor elkaar 2 Wat is een polsfractuur? Bij een polsfractuur, of wel een gebroken pols, is er een breuk van het spaakbeen of de ellepijp. Een spaakbeen breuk wordt ook

Nadere informatie

Yogales mei Ademoefening Prana Mudra!

Yogales mei Ademoefening Prana Mudra! Yogales mei 2019 Staan Plaats de voeten onder de heupen. Je voeten licht naar binnen gedraaid. Je voeten staan stevig op de grond. Voel je in verbinding staan met de aarde. De knieën zijn zacht. Ga met

Nadere informatie

De beenderen in het hoofd vormen samen de schedel. De schedel word gedragen door de wervelkolom die in de romp naar beneden loopt.

De beenderen in het hoofd vormen samen de schedel. De schedel word gedragen door de wervelkolom die in de romp naar beneden loopt. THEMA 8 Paragraaf 1 het skelet De mens heeft ( net als alle andere gewervelden) een inwendig skelet of geraamte. Dit skelet bestaat uit vele beenderen (botten). De beenderen in het hoofd vormen samen de

Nadere informatie

Zelfmassage: Kloppen langs meridianen

Zelfmassage: Kloppen langs meridianen Zelfmassage: Kloppen langs meridianen Klopmassage is een simpele en snelle manier om je beter in je lichaam te voelen. In 5 tot 10 minuten ga je al kloppend je hele lichaam bij langs en je kunt de massage

Nadere informatie

Trainingsprogramma Spierkrachtversterking

Trainingsprogramma Spierkrachtversterking Trainingsprogramma Spierkrachtversterking Ook zonder blessures kun je bepaalde spieren of spiergroepen te versterken. Als spierversterkende oefeningen deel uitmaken van een trainingsprogramma met als einddoel

Nadere informatie

Sporttaping: een korte kennismaking

Sporttaping: een korte kennismaking Sporttaping: een korte kennismaking Anatomie van een gewricht Een gewricht bestaat uit twee of meerdere botstukken die kunnen bewegen ten opzichte van elkaar. De stabiliteit wordt door 3 componenten bepaald.

Nadere informatie

DE HALS- OF NEKWERVELS. Hoofdstuk XV.

DE HALS- OF NEKWERVELS. Hoofdstuk XV. 148 DE HALS- OF NEKWERVELS. Hoofdstuk XV. DE EERSTE FIGUUR van hoofdstuk XV. DE TWEEDE. DE DERDE. DE VIERDE. DE VIJFDE. DE ZESDE. DE ZEVENDE. DE ACHTSTE. DE NEGENDE. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK

Nadere informatie

Oefeningen voor pols en hand

Oefeningen voor pols en hand Patiënteninformatie Oefeningen voor pols en hand rkz.nl U heeft een aantal weken gips om uw pols en/of hand gehad. Nu het gips verwijderd is zal uw pols en/ of vingers stijf voelen. De beweeglijkheid in

Nadere informatie

Epicondylitis lateralis en medialis of tennis en werperselleboog

Epicondylitis lateralis en medialis of tennis en werperselleboog Sport-Fysiotherapie R. de Vries en Medische Trainings Therapie Kerkweg 45a 4102 KR Zijderveld Telefoon 0345-642618 Fax 0345-641004 E-mail vriesfysio@planet.nl Internet www.fysiodevries.nl/ Epicondylitis

Nadere informatie

Revalidatie na buigpeesoperatie. Plastische chirurgie

Revalidatie na buigpeesoperatie. Plastische chirurgie Revalidatie na buigpeesoperatie Plastische chirurgie Inhoudsopgave Wat zijn buigpezen?4 Buigpeesletsel 6 Genezingsproces van de pees 7 Revalidatie 8 Eerste periode... 9 Tweede periode... 9 Derde periode...10

Nadere informatie

Rekoefeningen voor de Gehandicapte schutter

Rekoefeningen voor de Gehandicapte schutter Rekoefeningen voor de Gehandicapte schutter Rekken is een essentieel onderdeel van een evenwichtig trainingsprogramma. Het dagelijks uitvoeren van rekoefeningen kan de flexibiliteit en gezonde gewrichten

Nadere informatie

Het overtrekken van een stoel, stap voor stap.

Het overtrekken van een stoel, stap voor stap. Het overtrekken van een stoel, stap voor stap. Deze handleiding is bedoeld voor de mensen die over willen gaan tot het zelf herstofferen van een stoel, uit het oogpunt van bijvoorbeeld hobby of kostenbesparing.

Nadere informatie

Houdingscorrectie Hoofd-nek-schouders-rug

Houdingscorrectie Hoofd-nek-schouders-rug Houdingscorrectie Hoofd-nek-schouders-rug Introductie Dagdagelijkse activiteiten Hoe zit je voor je PC laptop? Heuphoek: 90-120 Neutrale positie van de rug Tafelhoogte o Ellebooghoek: 90 o Tafel 2cm hoger

Nadere informatie

Uw heupgewricht is vervangen vangen door een kunstheup (heupprothese

Uw heupgewricht is vervangen vangen door een kunstheup (heupprothese Fysiotherapie na een heupoperatie Uw heupgewricht is vervangen vangen door een kunstheup (heupprothese prothese). Een mogelijke complicatie is het uit de kom schieten van de heupprothese. Dit wordt ook

Nadere informatie

De schouder. Anatomie De schouder bestaat uit 3 botstukken: - het schouderblad met de schouderkom - de bovenarm met schouderkop - het sleutelbeen

De schouder. Anatomie De schouder bestaat uit 3 botstukken: - het schouderblad met de schouderkom - de bovenarm met schouderkop - het sleutelbeen De schouder De schouder is een relatief complex gewricht. De vorm van het gewricht laat het toe om onze arm in alle richtingen te bewegen. Zolang alle componenten normaal functioneren kan de schouder perfect

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1: stevigheid

Samenvatting Biologie Thema 1: stevigheid Samenvatting Biologie Thema 1: stevigheid Samenvatting door Aukje 1811 woorden 29 oktober 2016 10 3 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie thema 1: Stevigheid en beweging Basisstof 1: Het skelet van de

Nadere informatie

小洪拳 XiaoHongQuan - kleine golvende vuistvorm

小洪拳 XiaoHongQuan - kleine golvende vuistvorm 小洪拳 XiaoHongQuan - kleine golvende vuistvorm De beschrijving hieronder is algemeen en kan afwijken van de manier waarop die in de verschillende scholen geleerd wordt. Opening Je staat recht de voeten zijn

Nadere informatie

Aangezien dit werkstuk voor lichamelijke opvoeding is gaan ik mij baseren op de hulpen die we kunnen gebruiken in de lessen.

Aangezien dit werkstuk voor lichamelijke opvoeding is gaan ik mij baseren op de hulpen die we kunnen gebruiken in de lessen. Werkstuk door een scholier 4186 woorden 4 juni 2003 6.3 137 keer beoordeeld Vak LO Wat is EHBO De EHBO betekent Eerste Hulp Bij Ongelukken. 100 jaar geleden begon men in te zien dat er onnodig slachtoffers

Nadere informatie

Tapen. 3) Tapen in de herstelfase Dit is de belangrijkste toepassing van tapen. Na een blessure of operatie het gekwetste deel intapen.

Tapen. 3) Tapen in de herstelfase Dit is de belangrijkste toepassing van tapen. Na een blessure of operatie het gekwetste deel intapen. Tapen Tapen (theorie) Basis-idee : het ondersteunen van een zwakke plaats van het lichaam, door bepaalde bewegingen te remmen die spanning zouden kunnen uitoefenen op het verzwakte gebied, maar zonder

Nadere informatie

Cambridge Health Plan Benelux BV

Cambridge Health Plan Benelux BV Wanneer doet u deze oefeningen? Doe deze minstens 3 keer per week en al vrij snel voelt u verandering in uw lichaam. Ook krijgt u meer zelfvertrouwen. Naast deze oefeningen zorgt een dagelijkse wandeling

Nadere informatie

o ATerinzagelegging @ 7906572

o ATerinzagelegging @ 7906572 Octrooiraad o ATerinzagelegging @ 7906572 Nederland @ NL

Nadere informatie

Maak je klaar voor de lange ontspanning. Pak wat je nodig hebt om comfortabel te liggen.

Maak je klaar voor de lange ontspanning. Pak wat je nodig hebt om comfortabel te liggen. Yoga januari 2018 Aarde in beweging brengen Ga stevig op de aarde staan met je voeten iets wijder dan heupbreedte. Sluit je ogen. Adem uit aandacht is in de voeten. Verplaats je gewicht van je ene naar

Nadere informatie

2012 Editie v1.0 EquestrianMassage.nl F.S.A. Tuinhof. Oefeningen voor een gezond lichaam en geest

2012 Editie v1.0 EquestrianMassage.nl F.S.A. Tuinhof. Oefeningen voor een gezond lichaam en geest 2012 Editie v1.0 EquestrianMassage.nl F.S.A. Tuinhof Oefeningen voor een gezond lichaam en geest De Soldaat Dit is de eerste van de vier warming up oefeningen waarbij het doel is de hartslag te verhogen

Nadere informatie

O m t e b e g i n n e n : V e i l i g h e i d s r e g e l s : G e n i e t e n f o r c e e r n i e t s!

O m t e b e g i n n e n : V e i l i g h e i d s r e g e l s : G e n i e t e n f o r c e e r n i e t s! Wanneer doet u deze oefeningen? Doe deze minstens 3 keer per week en al vrij snel voelt u verandering in uw lichaam. Ook krijgt u meer zelfvertrouwen. Naast deze oefeningen zorgt een dagelijkse wandeling

Nadere informatie

Oefeningen na een onderbeenamputatie

Oefeningen na een onderbeenamputatie Oefeningen na een onderbeenamputatie Bij het leren lopen met een prothese zijn mobiliteit, lenigheid en spierkracht belangrijk. Een bewegingsbeperking beïnvloedt de kwaliteit van het staan of lopen negatief.

Nadere informatie

Carpale Tunnelsyndroom

Carpale Tunnelsyndroom Carpale Tunnelsyndroom De neuroloog heeft bij u een Carpale Tunnelsyndroom vastgesteld en met u de verschillende behandelingsmethoden besproken. Binnenkort komt u naar Gelre ziekenhuizen voor het klieven

Nadere informatie

Oefeningen bij schouderklachten

Oefeningen bij schouderklachten Oefeningen bij schouderklachten Uw behandelend arts heeft u geadviseerd oefeningen te doen om uw schouderklachten te helpen verminderen. Het is, in eerste instantie, niet nodig om de oefeningen onder begeleiding

Nadere informatie

HET HEILIGBEEN EN HET STAARTBEEN. HOOFDSTUK XVIII. EERSTE FIGUUR VAN DE TWEEDE het achttiende hoofdstuk.

HET HEILIGBEEN EN HET STAARTBEEN. HOOFDSTUK XVIII. EERSTE FIGUUR VAN DE TWEEDE het achttiende hoofdstuk. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 191 HET HEILIGBEEN EN HET STAARTBEEN. HOOFDSTUK XVIII.. EERSTE FIGUUR VAN DE TWEEDE het achttiende hoofdstuk. DE DERDE. INDEX VAN DE DRIE HIER VOORGESTELDE FIGUREN

Nadere informatie

Knooptechnieken Binana

Knooptechnieken Binana Knooptechnieken Binana Basis knooptechniek > Kommahouding > Buik-tegen-buik Dragen over één schouder > Liggend > Heup Kangoeroe Rughouding met hulp Rughouding zonder hulp Vanaf wanneer te gebruiken? http://www.binana.net

Nadere informatie

Gebroken pols bij volwassenen

Gebroken pols bij volwassenen Gebroken pols bij volwassenen Uw behandelend arts heeft met u besproken dat uw klachten veroorzaakt worden door een gebroken pols. Deze folder geeft u informatie over wat de chirurg in het CWZ met u bespreekt.

Nadere informatie

TRAININGSPLAN STRETCHBANDEN

TRAININGSPLAN STRETCHBANDEN TRAININGSPLAN STRETCHBANDEN FITNESSBANDENSET TRAININGSHANDLEIDING Let op: Wees er voor de training van verzekerd dat uw training bij uw fysieke conditie aansluit. Consulteert u, bij twijfel, de huisarts.

Nadere informatie

Til les, les 2. A : Hogerop in bed verplaatsen bij een persoon die nog veel zelf kan Beginsituatie: Een persoon onderuitgezakt in bed

Til les, les 2. A : Hogerop in bed verplaatsen bij een persoon die nog veel zelf kan Beginsituatie: Een persoon onderuitgezakt in bed Til les, les 2 Inhoudsopgave : Algemene instructies : blz. 1 A : hogerop in bed verplaatsen (geleid) actief blz. 1 A 1 : even uit bed blz. 1 A 2 : met een bruggetje blz. 2 A 3 : bruggetje en glijzeil blz.

Nadere informatie

Reumatoïde artritis van de hand

Reumatoïde artritis van de hand Reumatoïde artritis van de hand Reumatoïde artritis van de hand Wat is artritis? Letterlijk betekent artritis 'ontstoken gewricht'. Normaal gesproken bestaat een gewricht uit twee gladde, met kraakbeen

Nadere informatie

Demo stretchings. Door Inge Delforterie. (O= ontvanger / G= gever) DEEL 1: Buikligging

Demo stretchings. Door Inge Delforterie. (O= ontvanger / G= gever) DEEL 1: Buikligging Demo stretchings Door Inge Delforterie (O= ontvanger / G= gever) DEEL 1: Buikligging 1 Hand onder het bovenbeen en 1 hand onder bekkenrand, contact maken en daarna handen langzaam naar beneden trekken

Nadere informatie

1. Inhoud 1. Inhoud...1 Gooien...2 Fielden...5 Slaan...10

1. Inhoud 1. Inhoud...1 Gooien...2 Fielden...5 Slaan...10 1. Inhoud 1. Inhoud...1 2. Gooien...2 Bal vasthouden...2 Gooien...2 3. Fielden...5 Binnenveld...5 Buitenveld...8 Bal fielden en Crow Hop...9 4. Slaan...10 Klaar staan aan de plaat...10 Slaghouding...10

Nadere informatie

De basis van de ondervoet bij het paard! Inleiding:!

De basis van de ondervoet bij het paard! Inleiding:! Dierenarts van Leeuwen www.vanleeuwenvoorpaarden.nl De basis van de ondervoet bij het paard Inleiding: Omdat de vraag naar uitleg mij meermaals wordt voorgeschoteld, heb ik een zeer korte maar hopelijk

Nadere informatie

Spreekbeurtpakket - het skelet

Spreekbeurtpakket - het skelet Spreekbeurtpakket - het skelet Inleiding spreekbeurt voor de leerling: het skelet De voorbereiding van de spreekbeurt over het skelet. 10 tips 1. Start met het verzamelen van materiaal. Heel veel over

Nadere informatie

SCHOUDERS WAT ZIJN PADDING BANDJES? WAAROM ZOU IK ZE GEBRUIKEN?

SCHOUDERS WAT ZIJN PADDING BANDJES? WAAROM ZOU IK ZE GEBRUIKEN? PADDING BEHABANDJES WAT ZIJN PADDING BANDJES? Padding behabandjes zijn niet gemakkt van het gewone stevige elastiek maar worden van dezelfde stof genaaid als de bh of bustier. Tussen de lagen stof is een

Nadere informatie

Statische stretching

Statische stretching Statische stretching We hebben een aantal statische stretchoefeningen op een rijtje gezet, gesorteerd op welke spieren je stretcht: 1. arm- en schouderspieren 2. onderarmen 3. borstspieren 4. schouders,

Nadere informatie

De voorkant van de boom. Dit is een Hanamaiko met een hoogte van 41 cm. De stam is recht gevormd als basis voor een chokkan stijl.

De voorkant van de boom. Dit is een Hanamaiko met een hoogte van 41 cm. De stam is recht gevormd als basis voor een chokkan stijl. Vertaling Uitgave Juli 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Geschreven door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki vereniging). Handleiding om Satsuki azalea s te kweken en te vormen in alle

Nadere informatie

Opgemaakt door Arno Kanters Geplaatst 24-10-2005

Opgemaakt door Arno Kanters Geplaatst 24-10-2005 RUGSPANNING Inleiding. Als je een goede schutter vraagt wat het belangrijkste is bij een goede schiettechniek, dan krijg je gegarandeerd het antwoord: "het opbouwen van een goede rugspanning". Als je vraagt

Nadere informatie

Yogales maart 2019!! Bewust staan

Yogales maart 2019!! Bewust staan Yogales maart 2019 Bewust staan Ga staan met je voeten heupbreedte, voorvoeten licht naar binnen, voel hoe de hiel van je voet contact maakt met de grond, voel de buitenkanten van de voet op de grond voel

Nadere informatie

OVER DE TWAALF BEENDEREN VAN DE BOVENKAAK, WAARTOE OOK DE neusbeenderen gerekend worden. Hoofdstuk IX.

OVER DE TWAALF BEENDEREN VAN DE BOVENKAAK, WAARTOE OOK DE neusbeenderen gerekend worden. Hoofdstuk IX. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 91 OVER DE TWAALF BEENDEREN VAN DE BOVENKAAK, WAARTOE OOK DE neusbeenderen gerekend worden. Hoofdstuk IX. DE EERSTE FIGUUR VAN HET NEGENDE HOOFDSTUK. DE INDEX VAN

Nadere informatie

Beschrijving schaal van Oegstgeest. Figure 1: Bovenaanzicht van de schaal. Foto: Restaura, Haelen.

Beschrijving schaal van Oegstgeest. Figure 1: Bovenaanzicht van de schaal. Foto: Restaura, Haelen. Beschrijving schaal van Oegstgeest Figure 1: Bovenaanzicht van de schaal. Foto: Restaura, Haelen. Figure 2: Onderaanzicht van de schaal. Foto: Restaura, Haelen. De schaal heeft een diameter van 21 centimeter

Nadere informatie

Hand-out Portrettekenen verhoudingen

Hand-out Portrettekenen verhoudingen Hand-out Portrettekenen verhoudingen 1+2) 1. Hoofd: Omtrek van het hoofd tekenen in de vorm van een ovaal = eivorm 2. Verdeel deze verticaal van kruin tot kin door de helft 3. Verdeel de ovaal horizontaal

Nadere informatie

Plaats een vinger en een duim in de gaten en trek de binnenste doos uit de buitenste doos.

Plaats een vinger en een duim in de gaten en trek de binnenste doos uit de buitenste doos. Bouwhandleiding Galileoscope Open om te beginnen de zijkanten van de buitenste doos om bij de binnenste doos te komen. Onder een van de flappen vindt u twee gaten, zoals te zien op de afbeelding hieronder.

Nadere informatie

Gips-/kunststofverband Oefeningen en adviezen

Gips-/kunststofverband Oefeningen en adviezen Gips-/kunststofverband Oefeningen en adviezen Uw arm of been zit in het gips. In deze folder kunt u lezen wat u hiermee wel en wat u beter niet kunt doen. Het is belangrijk dat u de adviezen goed opvolgt.

Nadere informatie

DE ONDERLINGE SAMENHANGVAN DE beenderen en de structuur ertussen. Hoofdstuk IV.

DE ONDERLINGE SAMENHANGVAN DE beenderen en de structuur ertussen. Hoofdstuk IV. DE BOUW VAN HET MENSELIJK LICHAAM BOEK I 29 DE ONDERLINGE SAMENHANGVAN DE beenderen en de structuur ertussen. Hoofdstuk IV. E beenderen van het menselijk lichaam konden niet als één enkel doorlopend been

Nadere informatie

klas 3 beeldende vormgeving buitentekenen

klas 3 beeldende vormgeving buitentekenen ZOEKEN Weet jij wat een zoeker is? Hierboven is er een getekend. Hij wordt gebruikt bij het zoeken naar een geschikt gedeelte om te tekenen. Zo n zoeker heeft brede randen en geeft je als het ware een

Nadere informatie

Checklist toestellen Commissie Agility, Raad van Beheer 1

Checklist toestellen Commissie Agility, Raad van Beheer 1 Hoogtesprong Vleugels De staander moet tenminste 100cm hoog zijn. Het begin van de vleugel begint op tenminste 75 cm hoogte op de staander. De breedte van de vleugel is 40 tot 60 cm. Het mag niet mogelijk

Nadere informatie

Cursus Rust. Het Slotervaart, een ziekenhuis met ambitie KINDERGENEESKUNDE TELEFOONNUMMER 020-512 45 42

Cursus Rust. Het Slotervaart, een ziekenhuis met ambitie KINDERGENEESKUNDE TELEFOONNUMMER 020-512 45 42 Het Slotervaart, een ziekenhuis met ambitie Het Slotervaartziekenhuis, een opmerkelijk en ambitieus ziekenhuis in Amsterdam. In een informele en vertrouwde omgeving werken wij aan innovatieve medische

Nadere informatie

Oefenboekje Arm-hand functie. Algemeen

Oefenboekje Arm-hand functie. Algemeen Oefenboekje Arm-hand functie Algemeen Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Oefeningen voor pols stabiliteit... 4 Startoefeningen;... 5 Uitgangspositie; elleboog op tafel... 6 Uitgangspositie; zittend, arm langs

Nadere informatie

OPGAVE A. Bijlagen Bijlage A1: brief van de cliënt Bijlage D1: gepubliceerde octrooiaanvrage

OPGAVE A. Bijlagen Bijlage A1: brief van de cliënt Bijlage D1: gepubliceerde octrooiaanvrage OPGAVE A Uw cliënt ontwikkelt en fabriceert onder meer snoerstellen voor het aansluiten van elektrische apparaten op het lichtnet. Hij is van mening een uitvinding gedaan te hebben die de veiligheid van

Nadere informatie

Sjorren - Chiro de Schakel Sjorren. Chiro de Schakel.

Sjorren - Chiro de Schakel Sjorren. Chiro de Schakel. Sjorren Chiro de Schakel http://www.chirodeschakelgenk.tk De kruissjorring Je gebruikt de kruissjorring om twee palen dwars op elkaar vast te zetten in de vorm van een kruis. Het is de bedoeling dat je

Nadere informatie

Om en om uitstappen. Achterste knie naar de grond duwen. Borst open en trots. Buikspieren aanspannen. Kracht zetten vanuit je voorste hak.

Om en om uitstappen. Achterste knie naar de grond duwen. Borst open en trots. Buikspieren aanspannen. Kracht zetten vanuit je voorste hak. 1. plank Let op de houding van de rug. Buikspieren en bilspieren aanspannen. Handen onder de schouders en de ellebogen uit het slot. Makkelijker maken: vanaf de knieën Moeilijker maken: voeten op een verhoging

Nadere informatie

Zomerfit Pagina 1 van 5

Zomerfit Pagina 1 van 5 Zomerfit Pagina 1 van 5 1. Brug in ruglig met calf raises Neem plaats in ruglig met de kniëen gebogen, waarbij de voeten plat op de mat staan. Til het bekken op tot een brugpositie en ga op de tenen staan.

Nadere informatie

Checklist toestellen 2016 Commissie Agility, Raad van Beheer 1

Checklist toestellen 2016 Commissie Agility, Raad van Beheer 1 Hoogtesprong Hoogte L: 55-60 cm, M: 35-40 cm, S: 25-30 cm Vleugels De staander moet tenminste 100cm hoog zijn. Het begin van de vleugel begint op tenminste 75 cm hoogte op de staander. De breedte van de

Nadere informatie

Tips voor het omgaan met artrose van de hand

Tips voor het omgaan met artrose van de hand Tips voor het omgaan met artrose van de hand 10 praktische tips om een eerste stap te zetten naar beter omgaan met beschadigde gewrichten Tips bij artrose Inleiding Artrose is een aandoening van de gewrichten

Nadere informatie