Nationaal Perspectief Energie en Ruimte
|
|
|
- Joachim Abbink
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nationaal Perspectief Energie en Ruimte presentatie SER Borgingscommissie Nijpels Den Haag, 15 november 2017 i.o.v. Ver. Deltametropool/I&M door Dirk Sijmons/WUR/H+N+S/Fabric/POSAD/Studio Marco Vermeulen
2
3
4 De woorden landschap en ruimte komen er niet in voor
5 Besparingen Warmte Elektriciteit kwh/m2 Netwerken & Opslag Brandstoffen
6 Besparingen Oppervlakte Warmte Landschap Elektriciteit kwh/m2 Rela1es Netwerken & Opslag Herinnering Brandstoffen Ecologie
7 6.667 kwh/kg 1.4 kw/m 2 4-5Wh/dag
8 Dunne energie betekent decentraal oogsten en dat wordt overal zichtbaar in de leefomgeving
9 OVERAL
10 OVERAL
11 OVERAL
12 OVERAL
13 OVERAL
14
15 Transitie Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
16 Transitie Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
17 Transitie Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
18 Transitie Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
19
20 500 PJ Offshore elektriciteit + gehele CCS taakstelling
21 500 PJ Offshore elektriciteit + gehele CCS taakstelling 330 PJ Transitie-bonus
22 500 PJ Offshore elektriciteit + gehele CCS taakstelling 330 PJ Transitie-bonus 592 PJ Besparingen (25% tov 2014)
23 500 PJ Offshore elektriciteit + gehele CCS taakstelling 330 PJ Transitie-bonus 592 PJ Besparingen (25% tov 2014) PJ is dan opgave hernieuwbaar op land
24 Opgave hernieuwbaar op land 2050 Energiegebruik 2050 Energieopwekking 2050 conversie- en 389 PJ coversie- en 389 PJ transportverliezen transportverliezen gebouwde omgeving 506 PJ offshore wind 500 PJ industrie 383 PJ wind op land 100 PJ landbouw, bosbouw & visserij 104 PJ zon PV 200 PJ grondstoffen / overig 407 PJ hernieuwbare elektriciteit 800 PJ 126 PJ overmaat (H2 > 76 transport, 50 verlies) transport en mobiliteit 376 PJ omgevingswarmte 170 PJ + 39 PJ elektriciteit warmtepompen geothermie 400 PJ restwarmte 200 PJ groen gas 50 PJ hernieuwbare warmte 820 PJ totaal hernieuwbaar op land biomassa (vnl import) PJ 345 PJ fossiele brandstoffen 200 PJ 15 PJ elektr PJ transport PJ hoge temp. totaal eindgebruik 1776 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ totaal opwekking PJ
25 Opgave hernieuwbaar op land 2050 Energiegebruik 2050 Energieopwekking 2050 conversie- en 389 PJ coversie- en 389 PJ transportverliezen transportverliezen gebouwde omgeving 506 PJ offshore wind 500 PJ industrie 383 PJ wind op land 100 PJ landbouw, bosbouw & visserij 104 PJ zon PV 200 PJ grondstoffen / overig 407 PJ hernieuwbare elektriciteit 800 PJ 126 PJ overmaat (H2 > 76 transport, 50 verlies) transport en mobiliteit 376 PJ omgevingswarmte 170 PJ + 39 PJ elektriciteit warmtepompen geothermie 400 PJ restwarmte 200 PJ groen gas 50 PJ hernieuwbare warmte 820 PJ totaal hernieuwbaar op land biomassa (vnl import) PJ 345 PJ fossiele brandstoffen 200 PJ 15 PJ elektr PJ transport PJ hoge temp. totaal eindgebruik 1776 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ totaal opwekking PJ
26 elektriciteit: wind
27 24-27 PJ PJ PJ 6-10 PJ 5-15 PJ 7-15 PJ PJ PJ ca 25 PJ
28
29
30 elektriciteit: zon zon : wind = 1 : 4 = 200 : 800
31 elektriciteit: zon zon : wind = 1 : 4 = 200 : 800
32 80 PJ Overheids gestuurd (o.a. combinatie infrastructuur)
33 90 PJ (ca 60% van het potentieel) 30 PJ (integratie landbouwgebieden) 120 PJ Particulieren
34 120 PJ particulier/bedrijven 80 PJ overheden
35 ELEKTRICITEIT 2050
36 warmte
37 ELEKTRICITEITSVRAAG WONINGBOUW 2015 Appartementen Tussenwoning Hoek en 2 onder 1 kapwoning Vrijstaande woning ,9 PJ 16,7 PJ 13,2 PJ 12,0 PJ ELEKTRICITEITSVRAAG 52,8 PJ 58,8 PJ 53,6 PJ 55,0 PJ GASVRAAG PAGINA // POSAD SPATIAL STRATEGIES
38 BESPARING OP GAS/WARMTEVRAAG Afname warmtevraag Toename elektriciteitsvraag Afname warmtevraag seizoens-afhankelijk Afname warmtevraag Toename elektriciteitsvraag Geen oplossing voor warmtevraag PAGINA // POSAD SPATIAL STRATEGIES
39 BESPARING OP GAS/WARMTEVRAAG Aanpassingskosten per woning: Afname warmtevraag Toename elektriciteitsvraag Afname warmtevraag seizoens-afhankelijk Afname warmtevraag Toename elektriciteitsvraag Geen oplossing voor warmtevraag PAGINA // POSAD SPATIAL STRATEGIES
40
41
42
43
44
45 Dilemma 1: collectief vs Individueel?
46 Dilemma 1: collectief vs Individueel? Dilemma 2: klimaat vs sociale ongelijkheid?
47 Dilemma 1: collectief vs Individueel? Dilemma 2: klimaat vs sociale ongelijkheid? Dilemma 3: groen gas lock-in?
48
49 Dilemma 1: Zonder transitie Landbouw onvoldoende CO2 reductie
50 Dilemma 1: Zonder transitie Landbouw onvoldoende CO2 reductie Dilemma 2: 345 PJ Biomassa als feedstock = 5-7 x opp. Nederland
51 Energiehuishouding NL 2050
52
53 governance
54
55 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax.
56 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend;
57 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend; Ruimtelijke ordening cruciale component in de energie-transitie
58 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend; Ruimtelijke ordening cruciale component in de energie-transitie Stimuleer bottom up initiatieven maar wees bewust dat je er niet mee komt;
59 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend; Ruimtelijke ordening cruciale component in de energie-transitie Stimuleer bottom up initiatieven maar wees bewust dat je er niet mee komt; Entrepreneurial state gewenst, zelfbewust, sturend en innovatief;
60 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend; Ruimtelijke ordening cruciale component in de energie-transitie Stimuleer bottom up initiatieven maar wees bewust dat je er niet mee komt; Entrepreneurial state gewenst, zelfbewust, sturend en innovatief; Energietransitie kan een grote bron van sociale ongelijkheid worden;
61 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend; Ruimtelijke ordening cruciale component in de energie-transitie Stimuleer bottom up initiatieven maar wees bewust dat je er niet mee komt; Entrepreneurial state gewenst, zelfbewust, sturend en innovatief; Energietransitie kan een grote bron van sociale ongelijkheid worden; Gun jezelf experimenteerruimte in ruimte en tijd;
62 Trek de onzichtbare hand van de markt groene handschoenen aan: reële CO2 prijs of tax. Ruimtebeslag waarschijnlijk omvangrijk, ombouw-opgave indrukwekkend; Ruimtelijke ordening cruciale component in de energie-transitie Stimuleer bottom up initiatieven maar wees bewust dat je er niet mee komt; Entrepreneurial state gewenst, zelfbewust, sturend en innovatief; Energietransitie kan een grote bron van sociale ongelijkheid worden; Gun jezelf experimenteerruimte in ruimte en tijd; Met een IBA-achtige aanpak iets van collectieve trots over de transitie te stimuleren.
63
64 Hans Oosters UvW Ank Bijleveld IPO Jan van Zanen VNG
65
66 Nationaal Perspectief Energie en Ruimte Boodschappenlijst: aanbevelingen en overwegingen; DS Een Nederlands ruimtelijk energie narratief; DS Nationaal kaartbeeld; Allen (in bewerking) Essay: Next Energy: de ruimtelijke ratificatie van het klimaatbeleid; DS Ontwerpend onderzoek landschap als instrument; LUW-H+N+S Ontwerpend onderzoek besparingen ; POSAD Ontwerpend onderzoek brandstoffen en mobiliteit (vacature) Ontwerpend onderzoek warmte ; Studio Marco Vermeulen Ontwerpend onderzoek elektriciteit (wind); H+N+S Ontwerpend onderzoek elektriciteit (zon);.fabric
67 BP AP (?)
68 400 BP- 100 AP
69 400 BP- 100 AP
70 How Many Gigatons of Carbon Dioxide...? have we released to date? more can we safely release*? are left to release? 1020Gt ,050 added added since 2000 our carbon budget in fossil fuel reserves of the top coal, oil & gas companies in estimated remaining fossil fuel reserves CURRENT HUMAN EMISSIONS PER YEAR 31 gigatons * before 2050 and still have a chance of staying below 2 C warming 50 TIME BEFORE WE BREAK OUR CARBON BUDGET YEARS average yearly emissions increase: 3% GLOBAL WARMING IF RELEASED C 1.5 C + 2 C C 5-6 C 1.4 F 2.7 F 3.6 F F F over pre-industrial average temperature SCENARIO happened inevitable safe limit tipping point nightmare
71 GLOBAL WARMING IF RELEASED C 1.5 C + 2 C C 5-6 C 1.4 F 2.7 F 3.6 F F F over pre-industrial average temperature SCENARIO happened inevitable safe limit tipping point nightmare SEA LEVEL RISE BY M 1.04M 1.24M 1.43M relative to 1990 sea level DROWNING CITIES knee-high flooding Amsterdam New York Bangkok OCEAN ACIDIFICATION 30% more acidic CORAL stops growing dissolves dead more 150% acidic oceans become more acidic as they absorb CO2 ARCTIC SEA ICE ANNUAL REDUCTION 15% 30% 45-60% 75% HEAT increasing global heat waves every Euro summer a heatwave Italy, Spain, Greece deserts unknown some inland temperatures will reach +10 C (+18 F) CORN & WHEAT YIELDS -10% -20% % unknown US & Africa wheat Indian corn % MORE HEAVY RAIN OVER LAND 7% 13% 20-26% 35-42% HURRICANE DESTRUCTIVENESS +7.5% +15% % % SPECIES AT RISK OF EXTINCTION 30% 40% unknown
72 GLOBAL WARMING IF RELEASED C 1.5 C + 2 C C 5-6 C 1.4 F 2.7 F 3.6 F F F over pre-industrial average temperature SCENARIO happened inevitable safe limit tipping point nightmare SEA LEVEL RISE BY M 1.04M 1.24M 1.43M relative to 1990 sea level DROWNING CITIES knee-high flooding Amsterdam New York Bangkok adaptatie: zeespiegel OCEAN ACIDIFICATION 30% more acidic CORAL stops growing dissolves dead more 150% acidic oceans become more acidic as they absorb CO2 ARCTIC SEA ICE ANNUAL REDUCTION 15% 30% 45-60% 75% HEAT increasing global heat waves every Euro summer a heatwave Italy, Spain, Greece deserts unknown some inland temperatures will reach +10 C (+18 F) CORN & WHEAT YIELDS -10% -20% % unknown US & Africa wheat Indian corn % MORE HEAVY RAIN OVER LAND 7% 13% 20-26% 35-42% HURRICANE DESTRUCTIVENESS +7.5% +15% % % SPECIES AT RISK OF EXTINCTION 30% 40% unknown
73 GLOBAL WARMING IF RELEASED C 1.5 C + 2 C C 5-6 C 1.4 F 2.7 F 3.6 F F F over pre-industrial average temperature SCENARIO happened inevitable safe limit tipping point nightmare SEA LEVEL RISE BY M 1.04M 1.24M 1.43M relative to 1990 sea level DROWNING CITIES knee-high flooding Amsterdam New York Bangkok adaptatie: zeespiegel OCEAN ACIDIFICATION 30% more acidic CORAL stops growing dissolves dead more 150% acidic oceans become more acidic as they absorb CO2 ARCTIC SEA ICE ANNUAL REDUCTION 15% 30% 45-60% 75% HEAT increasing global heat waves every Euro summer a heatwave Italy, Spain, Greece deserts unknown some inland temperatures will reach +10 C (+18 F) CORN & WHEAT YIELDS -10% -20% % unknown US & Africa wheat Indian corn % MORE HEAVY RAIN OVER LAND 7% 13% 20-26% 35-42% HURRICANE DESTRUCTIVENESS +7.5% +15% % adaptatie: % storm/regen/rivieren SPECIES AT RISK OF EXTINCTION 30% 40% unknown
74 GLOBAL WARMING IF RELEASED C 1.5 C + 2 C C 5-6 C 1.4 F 2.7 F 3.6 F F F over pre-industrial average temperature SCENARIO happened inevitable safe limit tipping point nightmare SEA LEVEL RISE BY M 1.04M 1.24M 1.43M relative to 1990 sea level DROWNING CITIES Amsterdam New York Bangkok knee-high flooding adaptatie: zeespiegel OCEAN ACIDIFICATION 30% more acidic CORAL stops growing dissolves dead more 150% acidic oceans become more acidic as they absorb CO2 ARCTIC SEA ICE ANNUAL REDUCTION 15% 30% 45-60% 75% HEAT increasing global heat waves every Euro summer a heatwave Italy, Spain, Greece deserts unknown some inland temperatures will reach +10 C (+18 F) stedelijk hitte eiland CORN & WHEAT YIELDS -10% -20% % unknown US & Africa wheat Indian corn % MORE HEAVY RAIN OVER LAND 7% 13% 20-26% 35-42% HURRICANE DESTRUCTIVENESS +7.5% +15% % adaptatie: % storm/regen/rivieren SPECIES AT RISK OF EXTINCTION 30% 40% unknown
75 GLOBAL WARMING IF RELEASED SCENARIO C 1.4 F 2.7 F 3.6 F F F happened C inevitable + 2 C safe limit C tipping point C over pre-industrial average temperature mitigatie & geo-engineering nightmare SEA LEVEL RISE BY M 1.04M 1.24M 1.43M relative to 1990 sea level DROWNING CITIES Amsterdam New York Bangkok knee-high flooding adaptatie: zeespiegel OCEAN ACIDIFICATION 30% more acidic CORAL stops growing dissolves dead more 150% acidic oceans become more acidic as they absorb CO2 ARCTIC SEA ICE ANNUAL REDUCTION 15% 30% 45-60% 75% HEAT increasing global heat waves every Euro summer a heatwave Italy, Spain, Greece deserts unknown some inland temperatures will reach +10 C (+18 F) stedelijk hitte eiland CORN & WHEAT YIELDS -10% -20% % unknown US & Africa wheat Indian corn % MORE HEAVY RAIN OVER LAND 7% 13% 20-26% 35-42% HURRICANE DESTRUCTIVENESS +7.5% +15% % adaptatie: % storm/regen/rivieren SPECIES AT RISK OF EXTINCTION 30% 40% unknown
76 economische ontwikkeling = fossiele energie = CO2
77 geen CO2 = hernieuwbaar = economische ontwikkeling
78 Nationaal perspectief energie en ruimte Boodschappenlijst + ontw. onderzoek + kaarten + essay Energetisch <=> ruimtelijk narratief % reductie; Ambitieus maar realistisch beeld op nationaal niveau; Draagvlak: opgave op land minimaliseren; Afstemming besparing/warmte/brandstoffen/elektriciteit; Gevoel voor de bal krijgen; Maar ook laten zien: het kan! en het blijft leefbaar!
79 Energieopwekking 2050 Energiegebruik 2050 Energieopwekking 2050 conversie- en 389 PJ coversie- en 389 PJ transportverliezen transportverliezen gebouwde omgeving 506 PJ offshore wind 500 PJ industrie 383 PJ wind op land 100 PJ landbouw, bosbouw & visserij 104 PJ zon PV 200 PJ grondstoffen / overig 407 PJ hernieuwbare elektriciteit 800 PJ 126 PJ overmaat (H2 > 76 transport, 50 verlies) transport en mobiliteit 376 PJ omgevingswarmte 170 PJ + 39 PJ elektriciteit warmtepompen geothermie 400 PJ restwarmte 200 PJ groen gas 50 PJ hernieuwbare warmte 820 PJ biomassa (vnl import) 345 PJ fossiele brandstoffen 200 PJ 15 PJ elektr PJ transport PJ hoge temp. totaal eindgebruik 1776 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ totaal opwekking PJ
80 Hoe kan dit?? Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
81 Transitie bonus 330 PJ Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
82 1 MW besparen scheelt 3-5 MW opwekking 719 PJ FOSSIEL 389 PJ D-ZAAM
83 Nationaal besparingsprogramma 592 PJ Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
84 Tokyo 2011 Setsuden - 18/25%
85 PBL/ECN: 25-30% is wel mogelijk
86 PBL/ECN: 25-30% is wel mogelijk
87 Opgave 2050: PJ Energiegebruik % besparing Energiegebruik 2050 conversie- en transportverliezen gebouwde omgeving industrie landbouw, bosbouw en visserij grondstoffen / overig transport en mobiliteit 719 PJ nvt conversie- en transportverliezen 389 PJ 674 PJ 168 PJ gebouwde omgeving 506 PJ 511 PJ 128 PJ industrie 383 PJ 140 PJ 36 PJ landbow, bosbouw 104 PJ en visserij 542 PJ 135 PJ grondstoffen / overig 407 PJ 501 PJ 125 PJ transport en mobiliteit 376 PJ totaal eindgebruik totaal incl. verliezen 25% besparingen 2368 PJ totaal eindgebruik 1776 PJ 3087 PJ totaal incl. verliezen 2165 PJ 592 PJ
The City of Tomorrow TU-Delft, 9 maart 2018 Dirk Sijmons
The City of Tomorrow TU-Delft, 9 maart 2018 Dirk Sijmons 300.000 BP 400 BP- 100 AP 300.000 AP (?) 300 million years of fossil solar-energy burned up in 500 years http://www.nasa.gov/press/goddard/2014/november/nasa-computer-model-provides-a-new-portrait-of-carbon-dioxide/#.vgvn8nswven
WELKOM BIJ DE JAN WILSLEZING door prof.dr. Wim Sinke en ir. Dirk Sijmons
16 januari 2018 WELKOM BIJ DE JAN WILSLEZING door prof.dr. Wim Sinke en ir. Dirk Sijmons 16 januari 2018 DE JAN WILSLEZING 2017 ir. Floris Alkemade, rijksbouwmeester 2016 Melanie Schultz van Haegen, minister
Stappen naar een Klimaatneutraal Mechelen
Stappen naar een Klimaatneutraal Mechelen 8 februari 2018 195 landen legden vast in Parijs: Tegen 2100 < 2,0 C mikken op < 1,5 C Source: HadCRUT4.5, 2017 Carbon law Kloof tussen wetenschap en politiek
Stappen naar een Klimaatneutraal Mechelen
Stappen naar een Klimaatneutraal Mechelen 15 november 2017 Evolutie graaddagen 3000 Graaddagen 30-jarig gemiddelde 2500 2000 1500 1961 1965 1969 1973 1977 1981 1985 1989 1993 1997 2001 2005 2009 2013
Klimaat & Ruimte Een kwestie van verbinden. Landbouw en Klimaat.. mitigatie & geo-engineering. adaptatie: zeespiegel
Klimaat Tafel Landbouw & Landgebruik (2018) RA (2004) Advies aan ministers (2007) Atlas Footprints (2009) Afstudeer studio s (2011-2012) Klimaat & Ruimte Een kwestie van verbinden Dirk Sijmons (H+N+S Landschapsarchitecten)
Net voor de Toekomst. Frans Rooijers
Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen
Inzichten uit een regio:
Er is een brede duurzaamheidsscope nodig voor afwegingen rond de bodem; de energietransitie staat daarin centraal. Inzichten uit een regio: Sneller afbouwen van fossiele energie De bodem is onmisbaar bij
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in
Energievisie Borne 22 september 2011. Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC. www.twence.nl
Energievisie Borne 22 september 2011 Michel Leermakers Linda Rutgers Twence Co Kuip HVC Inhoud van vanochtend Gemeente Borne Visie Twence Werkwijze Energievisie Resultaten Huidige energieconsumptie Bronpotentieel
ENERGIENEUTRAAL VEERE?
ENERGIENEUTRAAL VEERE? DR. IR. J. VAN BERKEL, HZ UNIVERSITY OF APPLIED CDA VEERE 28 FEBRUARI 2018 Energieneutraliteit: Gedefinieerd als: Jaarlijks binnen gemeentegrens net zoveel duurzaam opwekken als
Welke hernieuwbare energie in 2020?
Welke hernieuwbare energie in 2020? Waar staan we en wat is de verwachting? Het aandeel hernieuwbare energie van het totaal energetisch eindgebruik groeide van 2000 1,4% via 2,3% in 2005 tot 4,3% in 2011
DUURZAME ENERGIE UIT BIOMASSA: kansen, knelpunten & dilemma s
Copernicus Institute of Sustainable Development DUURZAME ENERGIE UIT BIOMASSA: kansen, knelpunten & dilemma s Prof. Dr. Martin Junginger Provincie Utrecht, 20.2.2018 Vier onderwerpen 1. Inzet van biomassa
Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties
Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale
Wat vraagt de energietransitie in Nederland?
Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en
Algemene Ledenvergadering 17 juni 2019
Algemene Ledenvergadering 17 juni 2019 Positie ecoburen Focus ecoburen 2019 Resultaten tot nu toe Projecten Begroting 2019 Personele uitbreiding Afsluiting Opening Positie ecoburen Heeft als werkgebied:
Governance Energietransitie Haven en Industrieel Complex Rotterdam Moerdijk. Huibert van Rossum Adviseur External Affairs Havenbedrijf Rotterdam N.V.
Governance Energietransitie Haven en Industrieel Complex Rotterdam Moerdijk Huibert van Rossum Adviseur External Affairs Havenbedrijf Rotterdam N.V. THE WORLD AGREES reach global peaking of greenhouse
Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft
Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
In het hol van de leeuw?
In het hol van de leeuw? Ing. Ruud Brunst Manager Applications 5-10-2016 remeha.nl We horen vaak Gas raakt op of fosiele brandstoffen worden schaars maar is dat wel zo? remeha.nl Gas zal nog lang beschikbaar
Hernieuwbare Energie na Frans Rooijers - directeur CE Delft
Hernieuwbare Energie na 2025 Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige
EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Workshop energielandschappen ontwerpen, WTSE 29 nov 2017
Workshop energielandschappen ontwerpen, WTSE 29 nov 2017 Martine Uyterlinde, Ruud van den Brink, ECN Sven Stremke, WUR Martine Uyterlinde/ECN Sven Stremke/WUR John van Roosmalen/ECN Wim Sinke/ECN Adri
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Energy2050NL Klimaatneutraal energiesysteem Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en
Grootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies
Grootschalige introductie van micro wkk systemen Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies jeeninga@ecn.nl Micro wkk een controversieel onderwerp? De discussie rondom het nut van micro wkk wordt niet altijd niet
Duurzame energie De Wereld, Nederland en Nieuwegein
Duurzame energie De Wereld, Nederland en Nieuwegein Gert Jan Kramer Politiek Café Energietransitie, Nieuwegein, 5 juni 2019 Inhoud / onderwerpen Het Klimaat; Energie en Klimaat Het Politieke Klimaat rond
Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal
Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal Even voorstellen: Mara Wustmans 2015 t/m heden: Adviseur gebouwinstallaties bij Royal HaskoningDHV 2013-2014: Technisch trainee bij
Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas
Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Aardgas als transitiebrandstof of transitie van een brandstof? Marcel Weeda, ECN AkzoNobel Center, Amsterdam VEMW seminar, 22 april 2016 www.ecn.nl
Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst
Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming
Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010
Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010 Cutting Energy Related CO 2 Emissions Baseline Emissions 62 Gt BLUE Map Emissions 14 Gt 2030 Key aspects
Zonnestroom en windstroom Samen meer
Zonnestroom en windstroom Samen meer Van niche naar impact Wim Sinke -- Peter Eecen Perslunch ECN Amsterdam, CASA 400 2 juni 2015 www.ecn.nl Structuur Context klimaat + economie Uitzicht op 2050 Wind Technologie,
Energieverzorging Nederland
Energieverzorging Nederland Naar een Duurzame Samenleving (VROM) Vanuit een internationaal geaccordeerde basis voor 2050 Standpunt Nederlandse overheid : 100% CO2 -reductie Standpunt van de G8: 80 % CO2
Route naar een Duurzame Energievoorziening
Route naar een Duurzame Energievoorziening Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel Bijeenkomst: 25 november 2013, Power Lab 5 / USI & KIVI-NIRIA Inhoud Energie-transitie Energieakkoord voor duurzame groei
Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving
Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving 6 december 2016 Hoofdpunten (Inter)nationale context van de ambitie van Flevoland De energietransitie
Het klimaat verandert, wat nu?
Het klimaat verandert, wat nu? Lesley De Cruz, Rozemien De Troch Koninklijk Meteorologisch Instituut De Limburgse Klimaattop, 18 september 2017 De Cruz et al. (KMI) Klimaatverandering 20170918 1 / 23 1
Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH
Agenda Rondje kennismaking Presentatie regionale energiestrategie Uitwisselen kennis en ervaringen Vragen aanpak EZ/belastingdienst Verdere samenwerking EnCo s Midden Holland Door Matthijs Kok, ODMH Aanpak
Energie Transitie: traagheid en versnelling
twitter.com/janrotmans Energie Transitie: traagheid en versnelling Den Haag, 26 Juni 2014 In welke fase zit energietransitie? Transitie naar Duurzame Energie Pre-development stage Through development stage
Gijs de Man 12 oktober 2010
Gijs de Man 12 oktober 2010 We werken aan een beter klimaat Doel Stichting Warmtenetwerk: Bevorderen van gebruik van duurzame warmte en koude en hergebruik van restwarmte t via collectieve netten. Aanpak:
Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA)
Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) 1 Waarom een EnergieAtlas Limburg?» Hoe ontwikkelingen rond HE ruimtelijk beoordelen, ordenen, afstemmen, faciliteren, optimaliseren? => Dynamische Energie Atlas
en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018
Energie-infrastructuur: overzicht en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Indeling De drie fasen van ordening en regulering infrastructuur Nederland doorvoerland Wat is de opgave? Investeringen
Mondiale en Europese energie trends Uitdagingen, prioriteiten en kansen
Mondiale en Europese energie trends Uitdagingen, prioriteiten en kansen 28/09/2015 Kees van der Leun Klimaat raakt al ontwricht bron: John Mason, skepticalscience.com bron: Guardian 2 100% duurzaam? Energie-efficiëntie
Tabellenbijlage. Michiel Hekkenberg (ECN) Martijn Verdonk (PBL) (projectcoördinatie) Oktober 2014 ECN-O--14-052
Tabellenbijlage Michiel Hekkenberg (ECN) Martijn Verdonk (PBL) (projectcoördinatie) Oktober 2014 ECN-O--14-052 Verantwoording Dit rapport is de tabellenbijlage bij de Nationale Energieverkenning 2014 verschenen
STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA
STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert
Regionale Energie- Strategieën
Ontwerp van het Regionale Energie- Strategieën Woningen en gebouwen 7 februari 2019 Presentatie RES Kennisfestival Lokale Energie Zwolle 1 Klimaatakkoord: nationale opgave voor de RES-sen Tafel elektriciteit:
De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren
De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn
Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie
Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst
Energie. Gebruik, kosten & transitie. Frans Rooijers directeur CE Delft
Energie Gebruik, kosten & transitie Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise
Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013
Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,
De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?
De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit
Energieakkoord Kansen voor Warmtepompsystemen
Energieakkoord Kansen voor Warmtepompsystemen Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel 20 november 2013 Inhoud Algemeen het SER Energieakkoord Proces, doelen, borging, hoofdlijnen & pijlers, concrete afspraken
Beheer van energie en broeikasgas
Beheer van energie en broeikasgas in de Nederlandse industrie binnen de Europese doelstellingen voor 2050 Symposium Brandstof of Bedelstaf? 21 februari 2014 bij het Academisch Genootschap te Eindhoven
Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise
Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015
Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot
De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid
De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid Wouter Wetzels Presentatie voor het HVC Innovatieplatform, 15 juli 2010, Petten www.ecn.nl Werkprogramma Schoon en Zuinig Doelen van het kabinet
Energievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz
RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen
Hoe snel verandert de energiemarkt?
Hoe snel verandert de energiemarkt? Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige
WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl
WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl 12-11-2007Sheet nummer 1 Ontwikkelingen wereldwijd Heeft de Al Gore film impact?
Energietransitie: één van de nieuwe opgaven in Omgevingsvisies en Omgevingsplannen
Energietransitie: één van de nieuwe opgaven in Omgevingsvisies en Omgevingsplannen cmer 1 december 2016 Opzet presentatie Energietransitie: waar hebben we over Omgevingswet Regionale energie strategieën
Energietransitie in de gebouwde omgeving: duur of duurzaam? David Smeulders, Technische Universiteit Eindhoven
Energietransitie in de gebouwde omgeving: duur of duurzaam? David Smeulders, Technische Universiteit Eindhoven foto: KNMI 222 196 187 2015 2014 113 11 Bron: EBN infographic 2016 CO 2 emissies in Nederland
MIDDEN-HOLLAND. Energie & Ruimte. Werksessie bestuur en beleid, Maart 2017 PAGINA 1 // POSAD SPATIAL STRATEGIES
MIDDEN-HOLLAND Energie & Ruimte Werksessie bestuur en beleid, Maart 2017 PAGINA 1 // POSAD SPATIAL STRATEGIES ENERGIELANDSCHAP? PAGINA 2 // POSAD SPATIAL STRATEGIES ENERGIELANDSCHAP MIDDEN-HOLLAND PAGINA
Haarlemmermeers akkoord
Haarlemmermeers akkoord of met regio? Pieter van der Ploeg Alliander 1 Alliander is van jou 2 Alliander is van jou 3 energietransitie 3 tenminste motieven 4 energietransitie onafhankelijk 5 energietransitie
Business as usual vs. energietransitie Serge de Gheldere Futureproofed 11 februari 2015
15.000 12.500 10.000 7.500 5.000 2.500 0-2.500-5.000-7.500 Gross savings Investments Net savings Closing the gap between knowledge and implementation of a low carbon future Business as usual vs. energietransitie
ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019
ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED Maart 2019 Inleiding De concentratie van industrie in de Rotterdamse haven is een goede uitgangspositie voor het doen slagen van de energietransitie:
5 Energiescenario s Nederland in 2050
STAPPENPLAN VOOR DUURZAME ENERGIEPRODUCTIE hoofdstuk 5, conceptversie 7 juli 2015 Maarten de Groot Kees van Gelder 5 Energiescenario s Nederland in 2050 5.1 Inleiding Op 15 november 2012 en 21 april 2013
Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland
Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie Regio West Friesland 7-2-2019 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing
Ontwikkelingen Zonne-energie
Ontwikkelingen Zonne-energie : Energieke Samenleving onderweg naar morgen Bert Bakker NIEUW: Bezuidenhoutseweg 50 2594 AW Den Haag 070 3040114 De oorsprong van (duurzame) energie De zon als energieleverancier
Klimaatbestendige steden
Klimaatbestendige steden Klimaatbeleid en praktijk in Nederland Inspiratie voor Amersfoort Michaël Meijer Introductie Michaël Meijer Tuin- en Landschapsinrichting @ IAH Larenstein Planologie @ Radboud
2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?
Energieakkoord voor duurzame groei Juli 2014 WERK IN UITVOERING Ed Nijpels Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? 1 Waarom een Energieakkoord? Perspectief Consistentie Ambitie Realiteit Groei
VERANDERENDE VERBINDINGEN ASSETMANAGEMENT VERBINDT NEDERLAND
VERANDERENDE VERBINDINGEN ASSETMANAGEMENT VERBINDT NEDERLAND Ing. Ed Smulders InterProAdvies Tilburg WATERWAYS Rijkswaterstaat, Provinces, Waterschappen (public) Value: EUR 10-100 bn RAILWAYS 1837 ProRail
Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019
De Toekomst van Bio-energie Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Bio-energie is vandaag de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in
Tussenstand Klimaatakkoord. 5 september 2018
Tussenstand Klimaatakkoord 5 september 2018 Landelijke opgave klimaatmitigatie In 2050 maximaal 1,5-2 graden opwarming in 2030 49% co2-reductie t.o.v. 1990, naar 95% in 2050 Nederland: 200 Mton CO2-eq
De rol van biomassa in de energietransitie.
De rol van biomassa in de energietransitie. Bert de Vries Plaatsvervangend directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging, Ministerie van Economische Zaken Inhoud 1. Energieakkoord 2. Energietransitie
Energie transitie. het grote plaatje. Prof.dr.ir. Vianney Koelman. Photo: Andrew Glaser
Energie transitie het grote plaatje Prof.dr.ir. Vianney Koelman Photo: Andrew Glaser Hoeveel kcal per persoon per dag moeten geproduceerd worden om onze samenleving draaiende te houden? a. 2 000 kcal b.
WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018
WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018 Inleiding Wat doet het Havenbedrijf Rotterdam? Hoe bouwen wij aan een duurzame haven? Wat doen wij aan waterstof? 2 Wat doet het
Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra.
Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra www.ecn.nl energiegebruik Alarmerende stijging energiegebruik klimaatproblemen duurzame energievoorziening noodzakelijk Ambitieus &
Gas is geen aardgas, en hard nodig. Frans Rooijers - 4 november 2016
Gas is geen aardgas, en hard nodig Frans Rooijers - 4 november 2016 CE Delft: wie zijn wij? Onafhankelijk beleidsonderzoek en advies Bijna 40 jaar; ca. 50 medewerkers Grensvlak economie, techniek en (milieu)beleid
Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)
Gas op Maat De maatschappij is op weg naar een CO 2 -neutraal energiesysteem. De gassector wil graag bijdragen aan het behalen van deze doelstelling. In de transitieperiode is de rol van aardgas maatwerk:
Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE
Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE 2050 alles duurzaam CO 2 Brandstof gebruik en CO2 in centraal vermogen 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Energie efficiënte ruimtelijke ordening: hoe passen we energieopwekking uit hernieuwbare bronnen ruimtelijk in? Anders gezegd : welke plek geven we
Energie efficiënte ruimtelijke ordening: hoe passen we energieopwekking uit hernieuwbare bronnen ruimtelijk in? Anders gezegd : welke plek geven we dat en hoe doen we dat ruimtelijk zo optimaal mogelijk.
Duurzame Ruimtelijke Ordening in Nederland: De regio is slagvaardiger in klimaatbeleid De tussenstand van onze verkenning: West en Noord Nederland
Duurzame Ruimtelijke Ordening in Nederland: De regio is slagvaardiger in klimaatbeleid De tussenstand van onze verkenning: West en Noord Nederland Ir. Martin Dubbeling, stedenbouwkundige bij SAB Drs. Wouter
Regio-overleg milieu. HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding. Ingelmunster 14 maart 2013. Dominiek Vandewiele
Regio-overleg milieu HERNIEUWBARE ENERGIE EN KLIMAAT Inleiding Ingelmunster 14 maart 2013 Dominiek Vandewiele agenda 8:30 onthaal en inleiding 8:45 Inleiding: Europese, Vlaamse en lokale beleidsprioriteiten
Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl
Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens
LUCTUR ET ENÉRGEIA. PROVINCIE ZEELAND DUURZAAMHEID
LUCTUR ET ENÉRGEIA http://weblogs.nos.nl/binnenlandredactie/files/2012/03/336_1781.jpg PROVINCIE ZEELAND Dr. ir. J. van Berkel HZ-University of Applied Sciences 30 juni 2017 DUURZAAMHEID Brundtlandrapport
All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn?
All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn? 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 17-3-2016 remeha.nl ALL GAS Groen Gas ALL
Bestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI
Bestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen
Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel
Energie in de provincie Utrecht Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Doel van Onderzoek Dit onderzoek dient om: 1. Een nieuw overzicht samen te stellen van het energiegebruik
DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar
DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar Drie scenario s bestaande technologie Netgebonden Infrastructuur: elektriciteit en warmte (gas) Actuele gegevens van 2012 vertaald naar 2035
Regio Stedendriehoek
Regio Stedendriehoek 1 Energieneutrale regio Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander
Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)
Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Startbijeenkomst Energiestrategie Midden-Holland Woensdag 22 juni 2016 Workshopronde I sessie C Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) GR: samenwerking van
Net voor de Toekomst: samenvatting
Net voor de Toekomst: samenvatting Om in 2050 een CO2-neutrale samenleving te bereiken, zal de energievoorziening de komende decennia een ingrijpende transitie moeten doormaken. Maar hoe precies, is nu
EnergieConversiePark Moerdijk Een ECP aansluitend op bestaande verwerking van biomassa
EnergieConversiePark Moerdijk Een ECP aansluitend op bestaande verwerking van biomassa Nathalie Márquez Luzardo, Jan Venselaar (Avans Hogeschool) en Patrick Reumerman (BTG) Inleiding - ECP Moerdijk is
Geothermie. traditioneel energiebedrijf?
31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro
WAAR MOETEN WE VERSNELLEN?
WAAR MOETEN WE VERSNELLEN? Electriciteit Warmte Vervoeren Producten TOTAAL % EINDVBR Industrie 166 410 557 1133 46% 576 Huizen 80 339 419 17% 419 Gebouwen (diensten) 120 127 247 10% 247 Mobiliteit / transport
KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018
KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,
Energie Transitie: Ultieme Opgave voor Gelderland
Energie Transitie: Ultieme Opgave voor Gelderland Nijmegen, 01 Februari 2018 twitter.com/janrotmans We leven NIET in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperk 19e EEUW - Industriële
Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid
Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid Remko Ybema Lezing Den Bosch 12 oktober 2010 www.ecn.nl Inhoud Noodzaak van duurzame energie Een duurzame energievoorziening in 2050 Doelen van het
All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2
All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 24-1-2017 remeha.nl ALL GAS Nul op de meter PV Groen Gas