Jaarverslag // VIA Don Bosco // Jaarverslag

Transcriptie

1 Jaarverslag // 2014 VIA Don Bosco // Jaarverslag

2 2 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

3 Inhoudstafel // Jaarverslag 2014 Voorwoord 5 Wie zijn wij? 7 Hoe werken wij? 9 Wat doen wij? 15 Ontwikkelingseducatie 17 Ontwikkelingssamenwerking Afrika 23 Latijns-Amerika 27 Azië 31 Wat gebeurt er met het geld dat u geeft? 32 Dank 34 Hoe kan u helpen? 34 VIA Don Bosco // Jaarverslag

4 De muziek van de jeugd moet beluisterd worden met het hart, niet met het gehoor. Don Bosco 4 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

5 Voorwoord Beste vrienden, 2014 was voor VIA Don Bosco een bijzonder jaar. Begin 2014 kenden wij de opstart van een nieuw driejarenprogramma en op het einde van het jaar konden wij met trots een nieuw strategisch plan voorleggen waarin wij onze plannen tot 2026 duidelijk maken. In de loop van 2014 werd het organogram hertekend, mochten wij meerdere nieuwe collega s verwelkomen en kenden wij in het najaar ook een directeurswissel. Ondanks alle wijzigingen en uitdagingen slaagde VIA Don Bosco er in 2014 echter opnieuw in om mooie resultaten neer te zetten. Dat is in de eerste plaats de verdienste van het aanwezige personeelskorps, dat ik via deze weg expliciet wil bedanken voor het geleverde werk. Wanneer u ons nieuw strategisch plan leest voor de komende jaren zult u merken dat wij onze keuze voor onderwijs herbevestigen, maar ook steeds meer inzetten op waardig werk. Wij beseffen steeds meer dat het niet meer voldoende is om jongeren een opleiding te geven, maar dat we ze ook moeten begeleiden in de overstap naar de arbeidsmarkt. In 2014 zijn we daarmee reeds van start gegaan door het organiseren van onder meer stages en ondernemersopleidingen. Dat dit de juiste keuze was blijkt uit de tewerkstellingsgraad van onze afgestudeerden, en dit zowel in Afrika als in Latijns- Amerika. In België hebben wij ook niet stil gezeten. Onze dienst ontwikkelingseducatie wil leerlingen van het secundair onderwijs vormen tot kritische, solidaire en actieve wereldburgers en heeft daartoe heel wat acties ondernomen. Wij startten het academiejaar met onze jaarlijkse actie Saved by the Bell waarmee we wereldwijd aandacht vragen voor het recht op onderwijs. Meerdere scholen participeerden in onze school 2 school projecten of maakten gebruik van onze pedagogische materialen. Uiteindelijk wisten wij niet minder dan studenten te bereiken. Op basis van deze positieve resultaten kijken wij hoopvol vooruit. We zijn ons bewust van de uitdagingen die op ons wachten, maar wij zijn klaar om deze aan te gaan. Net zomin als Don Bosco zich bij tegenslagen en moeilijkheden liet ontmoedigen zullen ook wij ons blijven inzetten om jongeren wereldwijd kansen op een betere toekomst te bieden. Peter Annegarn, Voorzitter VIA Don Bosco VIA Don Bosco // Jaarverslag

6 6 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

7 Wie zijn wij? Jongeren hebben recht op een toekomst. Meer nog, ze hebben recht op een toekomst die ze zelf actief mee vormgeven. Voor velen vertaalt zich dat in een zoektocht naar een beter leven. Samen met onze partners in het Zuiden engageren wij ons om bij de meest kwetsbare jongeren de sociale en professionele vaardigheden op te bouwen die hiervoor nodig zijn. Wereldwijd zetten onze partners zich in voor het welzijn van kansarme jongeren en jongvolwassenen. Ze bieden onderwijs aan dat niet alleen gericht is op het verwerven van professionele en technische vaardigheden, maar ook op de algemene ontwikkeling van deze jongeren. Zo kunnen ook zij vervolgens als kritische individuen bijdragen tot een rechtvaardige samenleving. Zo zorgen onze partners ervoor dat deze jongeren behalve tot motor van de economie, ook uitgroeien tot motor van de samenleving. In 2014 startten we met een nieuw driejarenprogramma in tien landen in het Zuiden: vijf landen in Afrika en vijf in Zuid-Amerika. De lokale partners van VIA Don Bosco in deze tien landen zijn opleidingscentra die technisch en beroepsonderwijs aanbieden. Daarnaast werken we ook samen met tewerkstellingsdiensten, die de jongeren tijdens en na hun opleiding begeleiden naar de wereld van het werk. Ieder landenprogramma wordt niet enkel vanuit Brussel, maar ook ter plaatse nauw opgevolgd door een nationaal ontwikkelingsbureau, dat actief inzet op ondersteuning en coördinatie van de opleidingscentra en tewerkstellingsdiensten in het programma. Doorheen de samenwerking met deze drie partners (ontwikkelingsbureaus, opleidingscentra en tewerkstellingsdiensten) zetten we sterk in op de kwaliteit, relevantie en toegankelijkheid van de onderwijs- en tewerkstellingsdiensten die ze aanbieden aan kansarme jongeren. Met het oog op de toekomst besteden we steeds speciale aandacht aan het verbeteren van de managementcapaciteiten van onze partners, alsook aan hun institutionele en financiële duurzaamheid. Daarnaast informeren, sensibiliseren en activeren we Belgische scholen die hun leerlingen willen opleiden tot actieve wereldburgers. Ontwikkelingssamenwerking draait tenslotte om wederkerigheid, en dialoog, waarin van elkaar leren centraal staat. Het besef dat belangrijke thema s die onze toekomst en die van de volgende generaties bepalen, ook globaal moeten aangepakt worden, valt stilaan niet meer te ontkennen. Mondiale vorming voor jongeren is dan ook meer dan een mooie gedachte, het is een noodzaak. VIA Don Bosco // Jaarverslag

8 8 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

9 Hoe werken wij? Wat VIA Don Bosco anders maakt, is dat we niet werken met coöperanten of personeel in het Zuiden, wel met volwaardige partners, verankerd in de lokale samenleving. Zij weten als de besten wat de noden zijn. VIA Don Bosco heeft dan ook een uitgebreid internationaal netwerk uitgebouwd, zowel in het Noorden als in het Zuiden. Onze partners, wie zijn zij? Onze partners zijn vaak al tientallen jaren actief in deze dorpen en steden en kunnen daardoor zo bleek uit een externe evaluatie rekenen op het respect en de waardering van de gemeenschap. De goede reputatie van de Don Bosco scholen is een niet te onderschatten credibiliteit in de dialoog met potentiële werkgevers en beleidsvoerders. Daarnaast draagt de permanente aanwezigheid van onze partners bij tot het scheppen van een veilige en inspirerende leeromgeving voor de leerlingen. Er is bijvoorbeeld veel aandacht voor de psychosociale begeleiding van jongeren, maar ook van hun ouders. Dankzij die begeleiding en regelmatig overleg met lokale leiders slagen ze er dikwijls in om conflicten buiten de schoolmuren te houden. De salesianen en zusters van Don Bosco staan middenin het gemeenschapsleven van de dorpen en steden waar ze actief zijn. Naast het bieden van onderwijs en vorming, organiseren zij namelijk ook culturele, sportieve en religieuze activiteiten waar een breder doelpubliek aan kan deelnemen. Dit komt uiteraard de gemeenschap, maar vooral ook de leerlingen ten goede; zij krijgen zo de kans om een breed sociaal netwerk uit te bouwen. Structuur van partnerrelaties VIA Don Bosco hecht veel belang aan de zelfstandigheid van haar partners in het Zuiden. Niet alleen zien we erop toe dat zij nooit volledig financieel afhankelijk zijn van onze hulp, we stimuleren hen ook om eigen inkomsten te genereren en waar mogelijk duurzame banden met overheden en bedrijven aan te gaan. In het Zuiden werkt VIA Don Bosco met drie type partnerorganisaties. Enerzijds werken we op landelijk of regionaal niveau samen met overkoepelende ontwikkelingsbureaus. Zij zorgen voor planning, opvolging en coördinatie van diverse opleidingscentra en tewerkstellingsbureaus. VIA Don Bosco // Jaarverslag

10 Anderzijds zijn er de opleidingscentra en tewerkstellingsbureaus die instaan voor de opleiding en tewerkstelling van kansarme jongeren en jongvolwassenen. Op het vlak van opleiding gaat het voornamelijk om scholen die zowel formeel als nietformeel onderwijs aanbieden, maar ook om centra die kansarme bevolkingsgroepen samenbrengen in zelfhulpgroepen. De tewerkstellingsbureaus die vaak gekoppeld zijn aan de centra helpen pas afgestudeerden met het nemen van de eerste stappen op de arbeidsmarkt. Ze zorgen voor stageplaatsen, onderhouden contacten met bedrijven en zorgen voor eventuele conflictbemiddeling. Samenwerking breder dan programmawerking VIA Don Bosco is lid van diverse nationale en internationale verenigingen en netwerken. Krachten bundelen met andere organisaties is essentieel om gemeenschappelijke doelstellingen te bereiken. Netwerken zoals Educaid en Don Bosco Network zorgen voor een betere afstemming van de werking en van de middelen tussen ngo s onderling. Allianties zoals de Coalitie 2015, geven ons de mogelijkheid om gemeenschappelijke thema s onder de aandacht van een breder publiek te brengen. Bovendien wegen we samen meer door op het beleid rond ontwikkelingssamenwerking. Tot slot is VIA Don Bosco ook aangesloten bij verenigingen die de transparante en efficiënte werking van organisaties tot doel hebben (zoals de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving). Onze dienst ontwikkelingseducatie werkt samen met de pedagogische begeleidingsdienst van de Vlaamse Don Boscoscholen. In de komende jaren werkt de dienst ontwikkelingseducatie aan een nauwere samenwerking met het Don Bosco Onderwijscentrum. We hebben expertise in mondiale thema s en interculturele dialoog, zij hebben specialisten in huis die het Belgische onderwijs door en door kennen. We vullen elkaar aan en kunnen zo optimaal inspelen op de behoeften van de scholen. Voor specifieke acties werkt de dienst 10 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

11 ontwikkelingseducatie samen met andere ngo s zoals Broederlijk Delen en Studio Globo. Samen klinkt onze boodschap luider. De partnerorganisaties in het Zuiden werken ook samen met de fora die georganiseerd worden door de Belgische ambassades. Kwaliteitszorg Het hoofdkantoor in Brussel streeft naar een transparante, duurzame en efficiënte werking. We evalueren onze impact regelmatig en sturen bij indien nodig. Zo kunnen de middelen maximaal ingezet worden waar ze echt nodig zijn. Onze partners zijn een belangrijk klankbord. Hun opmerkingen en input helpen ons om onze werking bij te sturen. Op het vlak van interne kwaliteitszorg vormt het EFQM-model ons referentiekader. EFQM staat voor European Foundation for Quality Management. VIA Don Bosco behaalde in 2011 als eerste Belgische ngo het label commited to excellence. Sindsdien ondernemen we regelmatig een zelfanalyse waaruit we concrete verbeteracties identificeren en uitvoeren. In 2015 zullen wij dit label hernieuwen. Educatie is niet het eindpunt; het is een instrument om de kwaliteit van het leven te verbeteren. Don Bosco In het najaar van 2014 werd een kwaliteitscoördinator aangeworven. Dit is een nieuwe functie bij VIA Don Bosco die daardoor meteen het belang illustreert dat de organisatie geeft aan kwaliteitszorg. De kwaliteitscoördinator is gestart met het opstellen van een kwaliteitshandboek dat op systematische wijze de belangrijkste organisatie-informatie samenbrengt, en dit volgens het EFQM model. Dit VIA Don Bosco // Jaarverslag

12 kwaliteitshandboek is intern toegankelijk voor alle medewerkers. De kwaliteitscoördinator houdt in het kwaliteitshandboek ook een pagina bij waar verbeterpunten en actiepunten worden opgenomen. Dit draagt bij tot de continue kwaliteitsverbetering van de organisatie. initiatief als op vraag van de overheid. Zo troffen we in 2014 inhoudelijke voorbereidingen om een inhoudelijke evaluatie van ons DGD programma uit te voeren in Deze zal nagaan in welke mate de genderdimensie reeds geïntegreerd is en nog meer kan worden in onze werking en in die van onze partners. Op regelmatige basis doen we ook beroep op externe evaluatoren voor een onafhankelijke kwaliteitscontrole; dit gebeurt zowel op ons eigen 12 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

13 LIDMAATSCHAPPEN Om haar werking zo succesvol mogelijk te maken, is VIA Don Bosco lid van verschillende onderwijs- en ontwikkelingssamenwerking gerelateerde organisaties: Don Bosco Network, een wereldwijd samenwerkingsverband van salesiaanse ngo s. ngo-federatie, de Vlaamse federatie van ngo s voor ontwikkelingssamenwerking. Acodev, de frans- en Duitstalige federatie van ngo s voor ontwikkelingssamenwerking. Educaid, een Belgisch platform rond onderwijs en ontwikkelingssamenwerking. Coalitie 2015, het wereldwijde netwerk tegen armoede. Samen brengen we de Millenniumdoelstellingen onder de aandacht. De Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving. EFQM, de European Foundation for Quality Management en Bbest. Zij ondersteunen organisaties op het vlak van kwaliteitsbeheer. Ondernemers voor Ondernemers, een platform dat de brug vormt tussen de Belgische bedrijfswereld en organisaties voor internationale samenwerking. VIA Don Bosco // Jaarverslag

14 14 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

15 Wat doen wij? Sinds Giovanni Bosco zich in de negentiende eeuw over straatjongens ontfermde, is er heel wat veranderd in het onderwijs. Toch blijven die principes van zijn pedagogische aanpak ook vandaag nog overeind. Deze principes vormen de basis van de projecten die VIA Don Bosco steunt. Onderwijs met het hoofd Jammer genoeg zijn er nog steeds talloze jongeren die een helpende hand nodig hebben. Door armoede, discriminatie, uitbuiting of conflicten hebben zij kansen gemist, die voor ons zo vanzelfsprekend zijn. Samen met onze partners in het Zuiden reiken we hen de hand door toegankelijke opleidingen aan te bieden. Toegankelijk in de zin van betaalbaar, maar ook in de zin van flexibel. We steunen zowel langere als korte opleidingen waarin jongeren en jongvolwassenen een vak kunnen aanleren. Daarnaast zetten we in op hun begeleiding naar de arbeidsmarkt. Dit biedt hen uitzicht op betere werkomstandigheden en laat hen toe de armoedespiraal te doorbreken. Een hart voor het Zuiden! Onze Belgische partnerscholen zien onderwijs evenmin als louter kennisoverdracht. De uitdaging voor jongeren is tenslotte om de brede wereld rondom hen beter te leren begrijpen. Mondiale vorming, waarin begrippen als solidariteit en inlevingsvermogen centraal staan, maakt daar een integraal deel van uit. VIA Don Bosco biedt ondersteuning en begeleiding aan leerkrachten en directies die mondiale vorming opnemen in het curriculum van het secundair onderwijs. En met het hart... Lesgeven doe je volgens Don Bosco niet alleen vanuit het hoofd, maar ook vanuit het hart. Het respect voor en het bijbrengen van levensvaardigheden aan jongeren die in zeer moeilijk omstandigheden zijn opgegroeid, maakt dan ook integraal deel uit van de pedagogische aanpak van de opleidingscentra. VIA Don Bosco // Jaarverslag

16 16 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

17 Ontwikkelingseducatie De jongeren van vandaag groeien op in een steeds veelzijdiger samenleving. De toenemende globalisering verwacht een interculturele attitude van hen. Er is dus nood aan een wereldomvattende ethiek waardoor jongeren in staat zijn om actieve, constructieve deelnemers te worden aan het wereldwijde proces van duurzame ontwikkeling. VIA Don Bosco speelt in op deze nood door een programma aan te bieden waarin Belgische jongeren gevormd worden tot kritische, solidaire en actieve wereldburgers. De wereld in de klas brengen VIA Don Bosco wil secundaire scholen TSO en BSO in het bijzonder ondersteunen om een dialoog met de wereld aan te gaan. Dat doen we via het aanbieden van begeleiding en educatief materiaal aan scholen die willen werken rond mondiale thema s. VIA Don Bosco werkt op maat van de scholen. Daarom varieert haar aanbod zowel in duur als in engagement. Met haar aanbod-in-de-breedte probeert VIA Don Bosco zo veel mogelijk scholen en leerlingen te bereiken met laagdrempelige en kortdurende activiteiten. Deze activiteiten hebben tot doel om het bewustzijn van de jongeren over ongelijkheden en onderwijs als motor voor ontwikkeling te versterken. Hiertoe behoort de kortstondige actie Saved by the Bell. Dit is een jaarlijks evenement, in samenwerking met Studio Globo, dat leerlingen in België en partnerlanden oproept om het recht op kwaliteitsvol onderwijs overal en voor iedereen onder de aandacht te brengen. Om deze actie inhoudelijk te verdiepen, werd in 2014 het educatief spel Wegwijs in Onderwijs gecreëerd. Het is een spel dat jongeren van 12 tot 18 jaar sensibiliseert over de ongelijkheden in de toegang tot onderwijs en hun gedrag tegenover maatschappelijke problemen in eigen land en in andere landen beïnvloedt. De tweede activiteit die behoort tot het aanbod-in-de-breedte, is het spel Millenniumbal, waarin leerlingen alle Millenniumdoelstellingen leren kennen, benoemen en kritisch benaderen. Tijdens het reflectiemoment wordt een brief naar de Minister van Ontwikkelingssamenwerking opgesteld met de vraag zich te blijven engageren voor een rechtvaardige wereld zonder extreme armoede tegen Dankzij de acties Saved by the Bell en Millenniumbal herinneren we de regeringsleiders aan hun belofte dat tegen 2015 alle kinderen ter wereld jongens en meisjes ten minste lager onderwijs zouden kunnen lopen. VIA Don Bosco // Jaarverslag

18 Spreken mét het Zuiden Het aanbod-in-de-diepte van VIA Don Bosco is van langere duur en zet sterker in op dialoog en verbondenheid met jongeren in het Zuiden. Deze activiteiten versterken op duurzame manier de capaciteiten van jongeren. Zo kregen in 2014 Vlaamse scholieren de mogelijkheid om kennis te maken met hun Peruaanse leeftijdsgenoten dankzij de inleefreis, een gezamenlijk project van VIA Don Bosco en Broederlijk Delen. Ook aan Franstalige kant werd voor het eerst een gelijkaardig project Move with Africa georganiseerd in samenwerking met La Libre Belgique. Waalse leerlingen en hun begeleiders kregen de kans om leeftijdsgenoten in Benin te ontmoeten. Wie zelf geraakt is door de situatie in het Zuiden, is dikwijls de beste pleitbezorger voor wereldburgerschap. Deelnemers van inleefreizen brengen rake getuigenissen in en buiten de scholenmuren. School-to-school (s2s) staat voor een partnerschap tussen een Belgische school en een school in het Zuiden. Beide partnerscholen delen hun ervaringen en organiseren samen activiteiten op school waarin ze uitwisselen over gezamenlijke educatieve thema s met als doel de leerlingen een realistisch wereldbeeld bij te brengen en verbondenheid te creëren. Elk partnerschap is uniek. Het lerende aspect staat centraal. Ook in 2014 werden tal van lesactiviteiten ontwikkeld en uitgewisseld. Zo werden bijvoorbeeld in Don Bosco Haacht en hun partnerschool in India een 5-tal activiteiten rond het thema water georganiseerd. In de lessen chemie, Engels, biologie en muziek werden ateliers opgezet, zoals het analyseren van waterstaaltjes, het waterverbruik in kaart brengen en het maken van muziek met water. In een land waar het aantal vervuilde rivieren in de voorbije vijf jaar verdubbeld is, wordt deze sensibilisatie een noodzaak. In 2014 mochten we een geografische uitbereiding van het s2s project verwelkomen. In cijfers We blikken tevreden terug op onze activiteiten en samenwerkingen in Ons pedagogisch project werd uitgebreid en tegelijkertijd werd de kwaliteit 18 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

19 ervan verbeterd, zowel in de diepte als in de breedte. Onze inhoudelijke thema s werden beter afgebakend met als rode draad recht op onderwijs. Het geografisch bereik van de dienst Ontwikkelingseducatie kende een uitbreiding in Het aantal leerlingen dat kennis heeft gemaakt met het pedagogisch aanbod van VIA Don Bosco overtrof ruimschoots de verwachtingen. Ook het aantal scholen dat educatief materiaal van de ngo heeft gebruikt, lag hoger dan vooropgesteld. periode een sterke groei. In 2013 had VIA Don Bosco 15 Franstalige partnerscholen. In 2014 werkte de ngo reeds samen met 59 scholen in Franstalig België. Wegens een steeds toenemende naamsbekendheid, zal deze stijgende trend zeker worden voortgezet in de toekomst leerlingen van het secundair onderwijs in Franstalig en Nederlandstalig België namen deel aan een activiteit van VIA Don Bosco. Ondanks het feit dat VIA Don Bosco in Franstalig België nog maar 2 jaar actief is, kenden we tijdens deze VIA Don Bosco // Jaarverslag

20 Zuidwerking Medefinanciering (DGD) Andere financiering Beide VIA Don Bosco heeft lopende programma s in tien landen, maar hiernaast hebben we een veelheid aan individuele projecten lopen in niet minder dan 37 landen. Een groot deel van deze projecten gebeurt met medefinanciering door de overheid of de EU (ingekleurde landen). In 2014 werd ,10 euro betaald aan het zuiden. In Latijns-Amerika ondersteunde VIA Don Bosco in opleidingscentra en tewerkstellingsdiensten, 7 coördinerende bureaus en 28 projecten in Bolivia, Brazilië, Chili, Colombia, Ecuador, El Salvador, Guatemala, Haïti, Mexico, Peru, Uruguay en Venezuela voor een totaalbedrag van ,21 EUR. 20 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

21 In Afrika ondersteunde VIA Don Bosco in 2014 voor een totaal bedrag van ,36 EUR 170 opleidingscentra en tewerkstellingsdiensten, 7 coördinerende bureaus en 66 projecten in Benin, Burundi, Burkina Faso, Centraal-Afrikaanse Republiek, DRC, Ethiopië, Gabon, Kameroen, Kenia, Madagaskar, Malawi, Mali, Oeganda, Rwanda, Senegal, Tanzania, Zimbabwe en Zuid-Afrika. In Azië ondersteunde VIA Don Bosco meer dan 38 centra en 32 projecten in Cambodja, de Filipijnen, India, Oost-Timor, Pakistan en Thailand voor een totaal bedrag van ,03 EUR. Dan rest er nog het Midden-Oosten met 2 projecten in Irak en Libanon voor een totaal bedrag van 6.317,50. VIA Don Bosco // Jaarverslag

22 22 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

23 Afrika Voor onze programma s in Afrika was het een jaar vol nieuwe initiatieven, onder meer in DR Congo en Madagaskar. In dit hoofdstuk vertellen we meer over de continentale meetings en zetten we de verhalen van Fatou uit Mali en Ombeni uit Tanzania in de verf. Een bonte mengeling Elk jaar organiseert VIA Don Bosco in het kader van haar ontwikkelingsprogramma één grote regionale bijeenkomst in zowel Latijns-Amerika als in Afrika. Deze continentale meetings creëren een ontmoetingsplek. Het zijn sleutelmomenten waarop onze partnerorganisaties van Haïti tot Peru en van Benin tot Madagaskar de mogelijkheid krijgen om ervaringen te delen, kennis op te doen, problemen op te lossen en te brainstormen over relevante, actuele ontwikkelingsthema s. Voor VIA Don Bosco en haar partners zijn de continentale meetings essentieel. In Afrika was het de achtste meeting, die plaatsvond in de Malinese hoofdstad Bamako. De meeting telde 45 deelnemers; een bonte mengeling van oude rotten in het vak, jonge enthousiastelingen, leken, paters en zusters uit meer dan tien verschillende landen. We zaten samen gedurende vijf dagen om na te denken over de grote uitdagingen in ons werk. De energie en werklust die uitgaat van zulke continentale meetings en de solidariteit en het vertrouwen tussen de deelnemers werkt inspirerend. Projecten in Afrika Burkina Faso - Benin - Burundi - Centraal-Afrikaanse Republiek - Democratische Republiek Congo - Ethiopië Gabon - Kameroen - Kenia - Madagaskar - Malawi - Mali - Oeganda - Rwanda - Senegal - Tanzania - Zimbabwe - Zuid-Afrika VIA Don Bosco // Jaarverslag

24 Nieuwe initiatieven in DR Congo en Madagaskar In DR Congo was één van de belangrijkste evoluties in 2014 de oprichting van het Bureau Social Pédagogique du Congo. Dit pedagogisch bureau vervult een coördinerende functie binnen het programma, en werkt hiertoe nauw samen met zowel de opleidingscentra als de tewerkstellingsdiensten. In 2014 heeft dit kersverse bureau voornamelijk ingezet op het optimaliseren van de kwaliteit van de leerprogramma s. Om ervoor te zorgen dat leerinhouden aangepast zijn aan de vraag vanuit de arbeidsmarkt, wordt bovendien nauw samengewerkt met relevante werkgevers. Op die manier worden banden met de privésector actief aangehaald, en vergroten de jongeren hun kansen op het vinden van waardig werk. Op het eiland Madagaskar werken we, net als in onze andere partnerlanden, aan kwaliteit van onderwijs en de begeleiding van jongeren naar de arbeidsmarkt. Om de sector van technisch en professioneel onderwijs op nationaal vlak sterker op de kaart (en daarmee: op de politieke agenda) te plaatsen, namen onze partners een bijzonder initiatief. In april 2014 richtten ze namelijk een multi-actoren platform op, dit dankzij een speciaal synergiefonds van VIA Don Bosco. Het platform Développement des Compétences Techniques et Professionnelles verenigt 24 privé-aanbieders van professionele vorming in Madagaskar, met als bedoeling om als blok gezamenlijke belangen te verdedigen en samen initiatieven uit te werken. Praktijkgerichte opleidingen in Mali Mali is het tweede grootste land van West-Afrika, wel 40 keer groter dan België. De hoofdstad Bamako is een miljoenenstad en telt ongeveer 2,3 miljoen inwoners. Toch woont de meerderheid van de Malinezen op het platteland. Bijna de helft van de bevolking moet overleven met minder dan één dollar per dag. Onderwijs voor iedereen komt hierdoor in het gedrang. Voor meisjes is de situatie nog schrijnender. Amper de helft van alle meisjes gaat naar school en velen onder hen hebben voor hun achttiende verjaardag al een kind. Fatou Dakouo is een 15-jarig Malinees meisje. Ze is gestopt met school en heeft haar diploma basisonderwijs niet behaald. Ze heeft het moeilijk met studeren en bovendien moet ze meehelpen in het huishouden. In een arm land als Mali is dit het lot van veel jonge meisjes. Vanuit de plaatselijke bevolking is de vraag gerezen om ook opleidingen in te richten voor jongeren die zoals Fatou afgehaakt hebben. Momenteel wordt dankzij de steun van VIA Don Bosco gesleuteld aan een praktijkgerichte opleiding. Daarbij hoort de investering in uitrusting en didactisch materiaal en de bouw van een huis voor leerkrachten. Zo is er ook voor Fatou 24 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

25 als taxichauffeur de kost probeert te verdienen. Gelukkig zag ook zijn oom in dat Ombeni s toekomst er met enkel een diploma lager onderwijs niet al te rooskleurig uitzag. Hij gaf Ombeni de kans om een opleiding automechanica te volgen in Don Bosco Iringa Technical School, waar hij momenteel in zijn tweede jaar zit. Deze school, die ongeveer 25 jaar geleden door de salesianen is opgericht, geeft aan ongeveer 230 jongens en meisjes de kans om een beroepsopleiding te volgen. hoop op een betere toekomst. Ombeni uit Tanzania Ondanks de vele troeven die het land in handen heeft en ondanks de aanwezige economische groei, is jeugdwerkloosheid een groot probleem in Tanzania. Veel jongeren leiden een uitzichtloos bestaan zonder werk en zonder vast inkomen. Hakuna Kazi (er is geen werk) zijn woorden die veel Tanzaniaanse jongeren bekend in de oren klinken. Een van deze jongeren is Ombeni. Op jonge leeftijd verloor Ombeni beide ouders aan de gevolgen van aids, waarna hij samen met zijn zus naar het nabijgelegen Iringa verhuisde. Daar werden ze opgevangen door een oom die Jaar na jaar zet de school zich, samen met VIA Don Bosco, in om kwalitatieve opleidingen aan te bieden die aangepast zijn aan de noden van de arbeidsmarkt. Met succes, want bijna de helft van de leerlingen vindt binnen de drie maanden na de opleiding werk in een bedrijf. Het is echter een grote uitdaging voor de school om dit kwalitatief opleidingsaanbod in stand te houden. De school mikt op de meest kansarme jongeren die vaak het inschrijvingsgeld niet kunnen betalen en voor wie een beroepsopleiding de enige kans is om uit de armoede te klimmen. Kortom, de noden blijven groot. De opleiding van jongeren als Ombeni in Iringa, of van de vele andere jongeren in Dar Es Salaam en Dodoma, is enkel mogelijk dankzij de steun van onze schenkers en de dagelijkse inspanningen van de partners van VIA Don Bosco. VIA Don Bosco // Jaarverslag

26 26 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

27 Latijns-Amerika Latijns-Amerika boekte als regio het afgelopen decennium een flinke vooruitgang, niet in het minste op vlak van onderwijs. Anderzijds kan vastgesteld worden dat de tegenstellingen tussen de armste en rijkste lagen van de bevolking immens zijn, en deze kloof lijkt steeds verder te groeien. Er is nog veel werk voor de boeg om kansarme jongeren en jongvolwassenen de leerkansen te geven die ze verdienen. Het voorbije jaar toonden we, samen met onze partners in Latijns-Amerika, aan dat we meer dan ooit gemotiveerd zijn om het verschil te maken. Gendergelijkheid Sinds 2014 besteedt VIA Don Bosco meer expliciet aandacht aan gendergelijkwaardigheid. Tegelijkertijd beseffen we in onze partnerlanden dat we op dit vlak nog een lange weg te gaan hebben. Onderwijs is één van de belangrijkste wapens in de strijd tegen ongelijkheid. We kunnen gendergelijkwaardigheid maar echt promoten als we doorheen onze werking zowel meisjes als jongens gelijke kansen bieden. Ter illustratie vertellen we het verhaal van VIA Don Bosco in El Salvador. El Salvador bengelt aan de staart van het peloton op het vlak van economische participatie en kansen voor vrouwen. Hoewel meisjes nagenoeg dezelfde onderwijskansen genieten als jongens - evenveel meisjes als jongens gaan naar het lager, secundair en hoger onderwijs toch verdienen ze nadien aanzienlijk minder, ook voor gelijkwaardig Projecten in Latijns-Amerika Bolivië - Brazilië - Chili - Colombia - Ecuador - El Salvador - Guatemala - Haïti - Mexico - Peru - Uruguay - Venezuela VIA Don Bosco // Jaarverslag

28 werk. Die trieste realiteit bleef ook voor onze partners niet onopgemerkt. Bij de pakken blijven zitten is echter geen optie. Onze drie partnerscholen ter plaatse (Ciudadela Don Bosco, Centro de Formación Profesional Ricaldone en Colegio San José) maken sinds 2014 vastberaden werk van eerlijke kansen voor meisjes. Ze doen dit doorheen een speciaal daartoe ontwikkeld genderactieplan, waarbij nieuwe opleidingsprogramma s geformuleerd werden met het oog op tewerkstelling binnen de dienstensector. Samen bereikten de drie opleidingscentra het afgelopen jaar niet minder dan 1180 meisjes en 868 jongens doorheen de samenwerking met VIA Don Bosco. De jongeren zijn afkomstig uit kansarme buitenwijken van de grootsteden San Salvador en Santa Ana, plaatsen die gekenmerkt worden door schrijnende armoede, en bende- en drugsgerelateerd geweld. Gender equality is more than a goal in itself. It is a precondition for meeting the challenge of reducing poverty, promoting sustainable development and building good governance. Kofi Annan Het streven naar een grotere gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen binnen de Latijns-Amerikaanse samenlevingen is een complex proces van lange adem. Desalniettemin geloven wij dat VIA Don Bosco hier, samen met haar partners, een wezenlijk verschil kan maken. Via kwalitatief onderwijs voor meisjes en gerichte begeleiding naar de wereld van het werk, zal de toekomstige generatie vrouwen haar positie op de arbeidsmark en in de samenleving versterken. Twee verhalen Rebeca is 22 en woont in La Coruña, Soyapango, een van de meest gewelddadige buurten in het land waar veel bendes aanwezig zijn. Haar moeder liet Rebeca en haar zusje bij hun oom achter toen ze naar de Verenigde Staten vertrok. Rebeca s zusje werkt als caissière in een supermarkt. Rebeca studeerde autotechniek. Momenteel loopt ze stage bij Master Motors waar ze opvalt door haar bekwaamheid. Ze droomt ervan om ooit haar eigen garage te openen die door haarzelf en haar familie beheerd zal worden. Daysi Vasquez is 23 en woont samen met haar moeder en twee jongere broers in Prado de Venecia, dat als een gevaarlijke buurt wordt beschouwd. In 2013 studeerde ze af van de opleiding Mechanica en Industrieel Onderhoud. Momenteel werkt ze al meer dan 2 jaar voor MADERAS Y METALES, een NV waar ze ook haar stage heeft gelopen. Ze wordt er gewaardeerd voor haar kwaliteitsvol laswerk. Doordat ze werkt, kan ze haar moeder helpen door haar broers naar school te laten gaan. Daysi zou graag gaan 28 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

29 Wat is de stand van zaken van onze werking in het Zuiden? Hoe staan de vele scholen en tewerkstellingsdiensten ervoor? Wat hebben we bereikt met onze activiteiten? Wat hebben we geleerd? Deze vragen staan centraal in onze jaarlijkse Lessons Learned workshops, die we vanaf 2014 organiseerden in onze tien partnerlanden. Tijdens deze 5-daagse workshops willen we ervoor zorgen dat de neuzen in dezelfde richting blijven wijzen, en dat we ons werk steeds beter kunnen aanpakken. Doorheen het delen van goede praktijken en geleerde lessen kunnen we zinvol bijsturen in de komende jaren, zodat we onze doelen bereiken. studeren voor industrieel ingenieur. Momenteel brengt ze in samenwerking met de beheerder van Ciudadela Don Bosco het papierwerk in orde om te kunnen starten aan de Universidad Don Bosco (UDB). Onze visie blijft dat jongeren die een diploma halen en werk vinden, sterker in het leven staan. Die visie wordt telkens opnieuw bekrachtigd door de vele getuigenissen van jongeren die afstuderen aan een Don Bosco centrum. Vooruitkijken Na een mooie start van het Latijns-Amerikaans driejarenprogramma in 2014, beginnen we vol goede moed aan het nieuwe werkjaar Er staan ons weer heel wat uitdagingen te wachten, maar zowel VIA Don Bosco als de partnerorganisaties ter plaatse zijn gemotiveerd om al dat werk in goede banen te leiden en hiermee de best mogelijke resultaten te boeken. VIA Don Bosco // Jaarverslag

30 30 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

31 Azië VIA Don Bosco kan in India rekenen op een uitgebreid partnernetwerk, doorheen hetwelke we gedurende vele jaren met succes investeerden in kwalitatief beroepsonderwijs voor de talloze kansarme jongeren die het enorme land rijk is. Eind 2013 liep de directe financiële ondersteuning via meerjarenprogramma s af. Het stopzetten van de financiële relatie met India verliep volgens een voorheen uitgewerkte afbouwstrategie. We blijven onze netwerken en relaties ter plaatse echter onderhouden, en hopen dit ook in de toekomst te kunnen blijven doen. Immers, het Indisch verhaal van Don Bosco is een succesverhaal, een verhaal dat het vertellen waard is en waarvan zowel VIA Don Bosco als onze andere partners in het Zuiden nog heel wat kunnen leren. Afbouwstrategie in India We bouwden onze langdurige samenwerking met de partnerorganisaties in India af met behulp van een exit-strategie. In die zin, was de ondersteuning van VIA Don Bosco in de periode vooral gericht op het verduurzamen en hernieuwen van de bestaande nationale netwerken en de ontwikkelingsbureau s. Het werk in India zit er nog niet op, want ondanks het feit dat dit land een flinke economische groei doormaakt, leeft een groot deel van de bevolking nog steeds in schrijnende armoede. De opleidingscentra van Don Bosco blijven zich dan ook zeer actief richten op ongeschoolde kansarme jongeren die geen toegang hebben tot (goed) betaald werk. Voor vele duizenden jongeren maken deze centra jaarlijks het verschil, doordat zij tijdens hun opleiding hun ontwikkelingskansen optimaal benutten en hun kansen op maatschappelijke integratie en tewerkstelling verhogen. Voor VIA don Bosco is een exit-traject steeds gericht op de capaciteitsversterking van de partners, waarbij de ontwikkelingsbureau s de verantwoordelijkheid voor hun verdere ontwikkeling in toenemende mate zelf in handen nemen. Projecten in Azië Cambodja - Filippijnen - India - Oost-Timor - Pakistan - Thailand - Irak - Libanon VIA Don Bosco // Jaarverslag

32 Wat gebeurt er met het geld dat u geeft? VIA Don Bosco doet beroep op de solidariteit van overheidsinstanties, stichtingen, bedrijven en vele individuele schenkers. Eén keer per jaar brengen we alle donateurs, medewerkers en vrijwilligers op de hoogte van wat gebeurde met de verworven fondsen via het magazine Samen op Weg. Ook in dit jaarverslag rapporteren we hierover. We onderschrijven niet voor niets de Code van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving. Net zoals de voorbije jaren blijven overheidssubsidies de belangrijkste opbrengstenbron voor VIA Don Bosco. In 2014 zijn ze goed voor 59 % van de totale opbrengsten. De giften en legaten vertegenwoordigen 39 %. Dan resten er nog andere, financiële en uitzonderlijke opbrengsten, samen goed voor 2 %. Voor projecten zonder medefinanciering gaat minstens 95 % van de binnengekomen giften naar het Zuiden. In het geval van medefinanciering 1 door de Belgische overheid houdt VIA Don Bosco enkel de administratieve vergoeding die contractueel voorzien is. Om dit waar te kunnen maken, houden we de uitgaven voor algemeen beheer (diensten en diverse goederen, personeelskosten, afschrijvingen, financiële kosten, uitzonderlijke kosten en diverse andere kosten) laag. Zoals de taartgrafiek i.v.m. het kostenplaatje van 2014 weergeeft, is het merendeel van de uitgaven - welgeteld 86 % - verbonden aan de realisatie van onze doelstellingen in het Zuiden. Iedere lente rolt er een overzicht uit ons boekhoudsysteem met elk bedrag dat het jaar tevoren toegewezen werd aan het Zuiden. De cijfers in de tabel hiernaast zijn de som van de bedragen die, tussen 1 januari en 31 december 2014 toegewezen werden in onze partners in het Zuiden. 1 Bij medefinanciering legt VIA Don Bosco voor elke 8 euro die de Belgische overheid subsidieert, er 2 euro bij uit haar inspanningen van fondsenwerving. Onze jaarrekening kunt u raadplegen op onze website, Specifieke vragen? Contacteer Jan De Broeck of Peter Goossens via info@viadonbosco.org of per telefoon +32 (0) VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

33 Opbrengsten 2014 Kosten 2014 Andere werkingsopbrengsten 0,61% Financiële opbrengsten 0,21% Uitzonderlijke opbrengsten 1,04% Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen -0,13% Andere bedrijfskosten 0,32% Financiële kosten 0,02% Giften 35,69% Subsidies DGD en EU 58,08% Subsidies gemeenten, provincies en regio s 0,86% Legaten 3,51% Diensten en diverse goederen 3,52% Personeelskosten 10,05% Projectfinanciering 86,22% Opbrengsten (in EUR) Eigen 2014 Kosten (in EUR) 2014 Giften ,39 Projectfinanciering ,74 Legaten Subsidies gemeenten, provincies en regio s Subsidies DGD en EU Andere werkingsopbrengsten Financiële opbrengsten Uitzonderlijke opbrengsten Onttrekking aan de reserves , , , , , , ,9- Diensten en diverse goederen Personeelskosten Afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen Andere bedrijfskosten Financiële kosten Uitzonderlijke kosten , , , , ,52 - TOTAAL OPBRENGSTEN ,79 TOTAAL KOSTEN ,16 VIA Don Bosco // Jaarverslag

34 Dank Hoe kan u helpen? Directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD) Vlaams Agentschap Internationale Samenwerking (VAIS) Wallonie-Bruxelles International (WBI) Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen Ondernemers voor Ondernemers Consortium Koning Boudewijnstichting (KBS) Nationale Loterij Provincie West-Vlaanderen De gemeenten Asse, Dilbeek, Herselt, Kraainem, Oostende, Rotelaar, Sint-Martens-Latem, Tessenderlo, Tielt, Wevelgem, Zemst, Zulte, Zwevegem Animatiecel Oostende en vele individuele schenkers Overschrijving U kan hiervoor gebruik maken van een overschrijvingsformulier. U kan uw gift ook spreiden over een jaar met een doorlopende opdracht. Ons bankrekeningnummer: BE Feest Een huwelijk, geboorte of jubileum op de agenda? U wil kansarme jongeren laten delen in de feestvreugde? Vermeld ons op uw aankondiging zodat uw gasten een vrijblijvende bijdrage kunnen schenken. Neem contact op met VIA Don Bosco. Testament, duolegaat, schenking Door een goed doel op te nemen in uw testament helpt u niet alleen het Zuiden. Ook uw erfgenamen kunnen hier baat bij hebben. Meer info op 34 VIA Don Bosco // Jaarverslag 2014

35 Raad van Bestuur Peter Annegarn (voorzitter), Cor Anthonissen, Omer Bossuyt, Christian Boils, Jean Boils, Lode Bolckmans, Frans Claassen, Bernadette Devillé, Lies De Soete, René Jeanmart, Koenraad Nijssen, André Penninckx, Peter Van Den Borre, Bert Van Hecke, Els Van Hoof. Eerste statuten verschenen in het Belgisch Staatsblad van 17 mei Nieuwe statuten verschenen op 3/6/2004, op 3/5/2011 en op 4/6/2014. Redactie: Lore Stassen, Kilian de Jager, Jeroen De Wilde, Jan De Broeck, Bieke Vandamme, Filip Lammens, Kaat Torfs, Etienne Vandercruyssen Lay-out: Pierre Vandevivere Verantwoordlijke uitgever: Peter Annegarn, Leopold IIlaan 195, B-1080 Brussel Directeur Directeur: Maud Seghers (tot september 2014) Filip Lammens (vanaf 1 januari 2015) Contact VIA Don Bosco Leopold II-laan 195 BE-1080 Brussel Tel.: +32 (0) info@viadonbosco.org Nationaal nummer: VIA Don Bosco // Jaarverslag

36 VIA Don Bosco is een erkende Belgische ngo die onderwijsinstellingen en tewerkstellingsinitiatieven steunt in Afrika en Latijns-Amerika. Al meer dan 45 jaar bieden wij pedagogische en financiële ondersteuning aan plaatselijke scholen. Het opbouwen van sociale en professionele competenties bij kansarme jongeren vormt de rode draad van onze projecten. Zo helpen we hen om actieve wereldburger te worden en een plaats op de arbeidsmarkt te vinden. Tegelijk bouwen we bruggen tussen scholen in België en elders in de wereld. Zo timmert VIA Don Bosco aan de weg naar een rechtvaardige en duurzame samenleving.