Regionale Energiestrategie. Rol van gemeenten en gemeenteraden Ruth Noorduyn

Transcriptie

1 Regionale Energiestrategie Rol van gemeenten en gemeenteraden Ruth Noorduyn

2 Waarom staan we hier? Klimaatverandering beperken Via betrokkenheid bij landelijke aanpak Uw rol als regio-raadsleden daarin bespreken 2

3 Afspraken Afspraken nationaal Nationaal Energie-akkoord o.a. 14 % duurzame opwek in 2020 Kabinetsbeleid i.v.m. Parijs-afspraken - Max 1,5 graad opwarming; 49 % CO 2 -reductie in 2030 t.o.v Nagenoeg fossielvrij in IBP (febr. 2018); Klimaatakkoord en klimaatwet (eind 2018)

4 Afspraken regionaal Regionaal - Afsprakenkader Pilot Regionale Energiestrategie: Energie- en klimaatneutraal en bijna fossiele energievrije in Convenant RES Midden-Holland 2025: In ,9 PJ besparen en 4,9 PJ duurzaam opwekken Lokaal - Gemeentelijk duurzaamheidsbeleid en klimaatambities 4

5 Vraag 1: Drie korte vragen Wat was ongeveer de verhouding in het energieverbruik van de regio Midden-Holland in 2016 van: Elektra / Warmte / (Vervoers-)brandstoffen (excl. snelwegen)? Groen = 30 / 40 / 30 Blauw (mint) = 25 / 35 / 40 Rood = 20 / 60 / 20 5

6 Drie korte vragen Vraag 2: Hoeveel procent van het elektraverbruik van de regio Midden- Holland in 2016 werd duurzaam opgewekt? Groen = 5% Blauw (mint) = 3% Rood = 1% 6

7 Drie korte vragen Vraag 3: Wie heeft zelf zonnepanelen? (evt twee opties tegelijk mogelijk) Groen = Ja, op mijn eigen dak Blauw (mint) = Ja, via een energiecoöperatie op een ander dak Rood = Nee 7

8 Wat willen we vanavond bespreken? Overzicht klimaatakkoord-onderhandelingen RES in Midden-Holland tot nu toe RES vanaf nu 8

9 Wat moet er gebeuren? Focus op CO 2 : Tonnenjacht Klimaatwet voor lange termijn doelen Overheid leidend, doe-partijen aan tafel Laagste kosten per vermeden ton CO 2

10

11 Nog bepalen: - Ruimtelijke impact - Infrastructurele impact - Governance 11

12 Wie voert de regie? Voor mobiliteit, industrie en landbouw & landgebruik: hogere overheden en overleggen Voor elektriciteit en gebouwde omgeving: Gemeenten en regionale samenwerkingen Regionale Energiestrategie 12

13 Klimaatakkoord: impact op gemeentelijk en regionaal beleid Nieuwbouw Versnelde afbouw aansluitingen op aardgas / aanpassing nieuwbouwplannen (wet VET vanaf juli 2018: geen vergunningen voor aardgasaansluiting) Maatschappelijk vastgoed Roadmap naar CO 2 -neutraal Wet milieubeheer; Bouwbesluit etc. Omgekeerde bewijslast Verandering normering energievraag gebouwen Regionale Energiestrategieën (RES) 30 regio s moeten optellen tot landelijke doelen Wettelijk kader (nog in ontwikkeling) / neerslag in omgevingsbeleid 13

14 Inhoud RES Strategie o.b.v. opgave warmte en energie voor: duurzame elektriciteitsopwekking regionale warmtesystemen energiebesparing Ruimtelijke scenario voor duurzame opwekking Overdimensionering, omdat deel van genoemde opties nog zullen afvallen Inzicht infrastructurele consequenties Inzicht financiële behoefte Inzicht in consequenties voor andere klimaattafels en meenemen opgaven andere tafels (bv mobiliteit, landgebruik) 14

15 Uitgangspunten RES Alle RES-sen samen leveren landelijke opgave (20 Mt) Niet: eerst eigen opgave en dan verder kijken! Wel: wat is efficiëntste oplossing? Zoveel mogelijk ruimtelijke kwaliteit nastreven Samenwerking: Instrument tot regionaal gedragen product Afstemming met (buur)regio s Zoveel mogelijk maatschappelijke acceptatie Betrokkenheid van alle maatschappelijke partijen en inwoners 15

16 Landelijke proces RES Nu: start via gedragen opdracht Midden 2019: globaal aanbod concept-res-sen aan rijk Akkoord in GS, Colleges B&W, DB waterschappen en andere partijen Wordt globaal landelijk doorgerekend Midden tot eind 2019: verbeteren aanbiedingen Besprekingen tussen regio s op basis van verdeelsystematiek Eind 2019: definitieve RES-sen Akkoord van gemeenteraden, PS en AB s waterschappen Na doorrekenen optelling door PBL verankeren in wetten, omgevingsvisies en uitvoeringsplannen w e i n i g t i j d 16

17 Parallelle processen in gemeenten Transitievisie Warmte: vanaf bekend wanneer een wijk van gas af gaat Traject naar duurzame opweklocaties: Bewustwording en keuzes Omgevingswet 2021 Eigen gem. beleid: etc. L a n g e r t i j d 17

18 Aanpak in regio Voortbouwen op pilot RES en convenant 2025 Langetermijn-scenario uit Verkenning 18

19 Aanpak in regio Voortbouwen op pilot RES en convenant 2025 Veel onderzoek en data 19

20 Aanpak in regio Voortbouwen op pilot RES en convenant 2025 Veel onderzoek en data Samenwerkingsstructuur met Stuurgroep RES Opdracht voor aanpassen RES is gegeven 20

21 Aanpak in regio Voortbouwen op pilot RES en convenant 2025 Veel onderzoek en data Samenwerkingsstructuur met Stuurgroep RES Noodzaak vertalen PJ naar CO 2 Aanbod zonder Alphen a/d Rijn 21

22 Tijdlijn Wanneer? Wat? Wie? = nu Instemmen met opdracht RES Bestuurlijk Doorlopend Betrekken & informeren besturen en gemeenteraden Ambtelijk Nov 18 -Jan 19 Actualiseren analyse pilot RES en keuzes maken m.b.v. Energietransitiemodel door 2 gemeentelijke en 1 regionale sessies Ambtelijk Jan 19 Keuzes maken en/of bevestigen o.b.v. ruimtelijk verbeelding Ambtelijk April 19 Meedenken over eerste conceptversie RES Bestuurlijk April juni 19 Aanpassen concept-aanbod RES Ambtelijk Juni 19 Vaststellen concept-aanbod RES Bestuurlijk Juni 19 Aanbod concept-res aan rijk Regio Juli aug. 19 Optelling RES-sen, doorrekening PBL en advies aan regio s over verdeelsystematiek Landelijk/PBL Aug dec. 19 Meedenken bij aanpassing volgens verdeelsystematiek Bestuurlijk Eind 19 Vaststellen definitief aanbod RES Bestuurlijk 22

23 Tijdlijn Wanneer? Wat? Wie? Eind 19 Vaststellen definitief aanbod RES Bestuurlijk Opstellen Transitievisie Warmte per gemeente Ambtelijk / Bestuurlijk 2021 Vaststellen Transitievisie Warmte Bestuurlijk Resultaat RES opnemen in omgevingsbeleid (-visie) Ambtelijk / Bestuurlijk 2024 Na 5 jaar RES actualiseren Ambtelijk / Bestuurlijk 23

24 Vragen? 24

25 Doel: In 2021: bestaande woningen per jaar aardgasvrij ready Daarna snel opschalen naar woningen per jaar nodig voor bereiken doel 3,4 Megaton CO 2 -reductie Nieuwbouw z.s.m. aardgasvrij Streven naar woonlastenneutraal door o.a. prijsdaling, verschuiving in de Energiebelasting en Gebouw gebonden financiering

26 Transitievisie warmte Naar aardgasloze wijken Participatie Beslismomenten Dec Jan 2021 Bijeenkomsten aardgasloos met inwoners Jan 2021 Consultatie inwoners concept Transitievisie warmte Feb Transitievisie Warmte College Sep Raad: Vaststellen eerste Transitievisie Warmte Raad: Vaststellen individuele wijkplannen Voorbereiding eerste wijk(en) gasloos Schrijven Transitievisie warmte Gemeentebreed kernteam met vertegenwoordigers Participatieplan/bijeenkomsten per wijk Nauwe samenwerking externe partijen, inhoudelijk deskundigen en specialisten Regelgeving en subsidies Uitvoeringsplan op wijkniveau Doelstelling: Start eerste wijken gasloos voor 2030 Eerste wijk(en) aardgasloos Overige wijken zijn voor 2030 gestart Evaluatie proces (continu) Traject voor (concept)plan vervolg wijken na 2030 (TVW elke 5 jaar actualiseren) Vaststellen individuele wijkplannen na 2030

27 Elektriciteitstransitie Participatie (1,5 jaar) Energiespel met inwoners e.a Vervolg participatiebijeenkomsten Mei juli 2019 Resultaten vergelijken en uitwerken mogelijkheden Jul - aug 2019 Concept voorleggen college Sep Nov 2019 Consultatiebijeenkomsten inwoners Voorverkenning (1 tot 3 jaar) Jan sep 2020 Locaties nader bestuderen Beleidsplan Plan-MilieuEffectRapportage (MER) Inventarisatie prioritaire mogelijkheden Beslismomenten Jan 2020 Collegebesluit locaties Maart 2020 Raadsbesluit locaties Vergunningverlening en mer (1 tot 4 jaar) Dec Sep 2023 MER Vervolg onderzoeken Vergunningaanvragen Participatiemogelijkheden energiecoöperaties Realisatie en Exploitatie (2 jaar realisatie, exploitatie) Sept Sep 2025 (en verder) - Contracteren - Monitoring - Bouw - Verkoop elektriciteit - Uitkeren rendement Start nieuwe traject volgende tranche duurzame opwek Benodigde opwek voor duurzaamheidsambitie gehaald! Bijvoorbeeld voor ruim 900TJ: Optie: 10 windmolens van 160 meter en 100 hectare zonneveld Optie: 6 windmolens van 160 meter en 244 hectare zonneveld Optie: 13 windmolens van 160 meter * Dit zijn slechts voorbeelden van mogelijkheden