3 Aan: Geïnteresseerden Droogteberichtgeving

Transcriptie

1 3 Aan: Geïnteresseerden Droogteberichtgeving Droogtebericht Droogtebericht voor waterbeheerders, Met de verwachte buien en de lagere temperaturen lijkt de droogtesituatie zich enigszins te herstellen. De Maasafvoer is nog steeds aan de lage kant. Deze afvoer zal in de komende week ongeveer op hetzelfde niveau blijven. De Rijnafvoer zal in de komende week toenemen naar een normale waarde voor de tijd van het jaar. Begin augustus is er kans op warm en droog weer. Aandacht voor de droogtesituatie blijft daarom vooralsnog nodig. Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat Waterdienst Waterdienst Zuiderwagenplein Zuiderwagenplein AD AD AD Lelystad Lelystad Postadres Postadres Postbus Postbus AA AA AA Lelystad Lelystad T T F F KNMI KNMI Wilhelminalaan Wilhelminalaan 10h GK GK GK De De De Bilt Bilt Bilt Postadres Postadres Postbus Postbus AE AE AE De De De Bilt Bilt Bilt T T F F Contactpersoonen Contactpersoonen Contactpersonen H.E.J. H.E.J. R.P.Engel D. van Berger Berger Hoorn (RWS-WD) (RWS-WD) en en en en A. A. A. Braam Braam (KNMI) (KNMI) T T herbert.berger@rws.nl herbert.berger@rws.nl Robin.engel@rws.nl dirk.van.hoorn@rws.nl juli juli Bijlage(n) Bijlage(n) Huidige situatie en verwachtingen voor rivierafvoeren, (water)temperaturen en grondwater In de komende periode hebben we met een wat wisselvallig weertype te maken. Van tijd tot tijd komen regen- en onweersbuien voor. Daarbij kan plaatselijk tot enkele tientallen millimeter neerslag vallen. Vanaf het volgende weekeinde neemt de kans op neerslag weer af. Voor begin augustus bestaat er kans op een droge en warme weerssituatie voor de tijd van het jaar. De grondwaterstanden zijn laag en blijven in de komende periode ongeveer op hetzelfde niveau. De afvoer bij Lobith bedraagt m 3 /s. Deze huidige waarde ligt ruim 700 m 3 /s onder het langjarig gemiddelde. De basisafvoer van de Rijn ligt iets lager dan normaal. De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende week zal oplopen in de richting van m 3 /s. Dat is een normale waarde voor de tijd van het jaar. In de Rijn en het IJsselmeer is voldoende water aanwezig om de komende weken aan de watervraag te kunnen voldoen. De afvoer van de Maas bij Luik is de afgelopen maanden wat lager geweest dan normaal en bedraagt nu circa 50 m 3 /s. Op basis van de weersverwachtingen voor de komende week wordt er van uitgegaan dat de afvoer van de Maas zich op het huidige niveau handhaaft. De genomen waterbesparende maatregelen op de Maas en op het Julianakanaal blijven van kracht. Mede door de genomen maatregelen zijn droogteproblemen voor de Maas de komende tijd niet waarschijnlijk. Pagina 1 van 11

2 Rijkswaterstaat en de waterschappen blijven de waterpeilen en de afvoersituatie van de Rijn en de Maas nauwlettend in het oog houden. Waar nodig hebben waterschappen beregeningsverboden afgekondigd en voeren zij inspecties aan de veendijken uit. De watertemperaturen van de Rijn en de Maas zijn flink gedaald, maar nog steeds iets aan de hoge kant. De temperaturen van de Rijn bij Lobith en de Maas bij Eijsden bedragen momenteel 23 respectievelijk 22 graden. De watertemperatuur zal naar verwachting de komende week rond de huidige waarden blijven of licht dalen. Een hoge watertemperatuur kan problemen opleveren voor de waterkwaliteit. Waakzaamheid blijft daarom geboden. Nadere informatie Weersverwachting Neerslagverwachting geldig van tot en met 3 augustus 2010 : De komende periode kenmerkt zich door een enigszins wisselvallig weertype. Met name in de periode van vandaag, maandag 26 juli, tot aan het komende weekeinde, komen er van tijd tot tijd regen- en onweersbuien voor. Vooral op maandag en mogelijk ook woensdag/donderdag kunnen er lokaal enkele tientallen mm neerslag vallen in een groot deel van het stroomgebied. De grootste kans hierop maken de Ardennen, Vogezen en de Noordzijde van de Alpen. Op de meeste plaatsen valt echter aanmerkelijk minder neerslag. Vanaf het volgende weekeinde lijkt de kans op significante hoeveelheden neerslag af te nemen. Ook dan zal eventuele neerslag een overwegend plaatselijk karakter hebben. Temperatuurverwachting geldig van tot en met 3 augustus 2010 : De komende week is er in het algemeen sprake van gematigde zomertemperaturen van graden. Alleen in het zuidelijk Rijndal kan de temperatuur vanaf halverwege de week rond of iets boven de 25 graden uitkomen. Verdere vooruitzichten geldig van 4 augustus 2010 tot en met 24 augustus 2010 : Het grootste deel van het stroomgebied heeft waarschijnlijk te maken met te droge omstandigheden. De kans hierop is in het eerste deel van de periode zelfs 60-80%, in de laatste week wat lager. Qua temperatuur lijkt er een periode aan te breken waarin de temperatuur weer enkele graden boven de klimatologisch gemiddelde waarden komt te liggen (kansen 60-70%). Pagina 2 van 11

3 Onderstaande figuren geven de resultaten weer van het model waarmee de weekverwachtingen worden berekend. In de bovenste figuur staat de temperatuur. De kleur wit duidt op een normale situatie. De roze en rode gekleurde gebieden hebben een verhoogde kans op hogere temperaturen dan normaal. De kleuren blauw duiden op een verhoogde kans op lagere temperaturen. De onderste figuur geeft de neerslag weer. Ook hier geldt dat de kleur wit duidt op een normale situatie. Roze en rood duiden op een grotere kans op minder neerslag, blauw op meer neerslag. Pagina 3 van 11

4 Neerslagtekort Het neerslagtekort (neerslag minus verdamping) wordt gemeten vanaf 1 april, het begin van het groeiseizoen. De afgelopen week is het neerslagtekort opgelopen van 175 tot 195 mm. Ter vergelijking; in de droge en warme jaren 2003 en 2006 bedroeg het neerslagtekort rond deze periode respectievelijk circa 150 mm en eveneens ca. 195 mm. Gelet op de weersverwachting wordt in de komende 14 dagen een gelijkblijvend neerslagtekort verwacht. Het neerslagtekort blijft zich daarmee naar verwachting rond de 5%-lijn bevinden. Grondwater bron: Deltares De grondwaterstanden zijn momenteel normaal tot erg laag. De afgelopen week is alleen lokaal neerslag van betekenis gevallen. De geraadpleegde grondwaterstanden zijn gedaald ten opzichte van een week eerder. De verdeling van het neerslagtekort over het land lijkt erop te wijzen dat de grondwaterstanden in het zuiden, midden en oosten van het land relatief het laagst zijn, afgezet tegen de normale waarden. Dit wordt ondersteund door de beperkte beschikbare meetlocaties. Gegeven de geldende weersvoorspellingen, talrijke buien en maximum temperaturen van ca. 22 graden, zullen de grondwaterstanden deze week gelijk blijven. Karakteristieke tijdreeks van een meetpunt in Utrecht (Veenendaal - B32G0214) Pagina 4 van 11

5 Rijn bron: RWS-WD Zwitserse meren Het peil van de meeste Zwitserse stuwmeren is normaal in vergelijking tot het langjarig gemiddelde. Een maat hiervoor is de z.g. Füllungsgrad die in de afgelopen week verder is opgelopen van 60 naar 66%. Het normale percentage voor de tijd van het jaar is ca. 70%. Maatgevend voor de Rijnafvoer is de afvoer vanuit de Bodensee. Het peil van de Bodensee is in de afgelopen week 7 cm gestegen, maar is nog steeds ca. 30 cm lager dan het langjarige gemiddeld voor de tijd van het jaar. Op basis van de weersverwachting zal het peil van de Bodensee in de komende week langzaam dalen wat normaal is voor dit jaargetijde. Afvoer In het hele stroomgebied van de Rijn is in de afgelopen week gemiddeld ca. 20 mm neerslag gevallen. De grootste hoeveelheden vielen in het zuidelijke deel van het stroomgebied. Als gevolg daarvan is de afvoer in het zuiden vanaf 23 juli gaan stijgen. De top van dit afvoergolfje bevindt zich momenteel bij de monding van de Neckar en zal Lobith op 29 juli bereiken. Bij de uitstroming van de Bodensee bedraagt de afvoer op dit moment 460 m 3 /s, iets lager dan het langjarige gemiddelde voor eind juli. Bij Bazel bedraagt de afvoer momenteel ca m 3 /s, terwijl m 3 /s normaal is voor de tijd van het jaar. De afvoer bij Lobith bedraagt m 3 /s en ligt daarmee ruim 700 m 3 /s onder het langjarig gemiddelde (zie figuur). De verwachting is dat de afvoer bij Lobith in de komende week zal oplopen in de richting van m 3 /s. Afvoerverloop Lobith/Rijn Pagina 5 van 11

6 Conclusie : Op basis van de huidige situatie en de weersverwachtingen wordt verwacht dat de afvoer van de Rijn te Lobith deze week gaat oplopen richting de m 3 /s. Vanaf 29 juli volgt een lichte daling. De basisafvoer is iets lager dan gemiddeld. Alles overziend geeft het Rijngebied een wat lager dan gemiddeld beeld. Droogteproblemen worden voor de Rijn in de komende week niet verwacht. Maas bron: RWS-WD De neerslaghoeveelheden in het stroomgebied van de Maas van de afgelopen week zijn aanzienlijk lager dan die in het stroomgebied van de Rijn. Gemiddeld is er ongeveer 10 mm gevallen. Het effect hiervan op de afvoer is nauwelijks waarneembaar. De afvoer bij Luik is nagenoeg gelijk gebleven en ligt iets onder de 50 m 3 /s (zie figuur). Op basis van de weersverwachting voor de komende week wordt verwacht dat de afvoer van de Maas op het huidige niveau zal blijven. Droogteproblemen zijn in de komende week voor de Maas niet waarschijnlijk. Afvoerverloop Luik/Maas Watertemperatuur bij Lobith en Eijsden bron: RWS-WD De watertemperatuur van de Rijn bij Lobith bedraagt 23 graden, die van de Maas bij Eijsden 22 graden. Dit is duidelijk lager dan vorige week, maar nog steeds wat aan de hoge kant. De watertemperatuur zal naar verwachting de komende week rond de huidige waarden blijven of gering dalen. Een hoge watertemperatuur kan problemen opleveren voor de waterkwaliteit. Waakzaamheid blijft daarom geboden. Pagina 6 van 11

7 Aan dit Droogtebericht werd bijgedragen door: Eric Sprokkereef (RWS Waterdienst, Rijn en Maas) Jacco Hoogewoud (Deltares) Dirk van Hoorn en Robin Engel (RWS Waterdienst, eindredactie) Pagina 7 van 11

8 Bijlage 1: EPS-Pluim De Bilt Bijlage 2: Cumulatieve Neerslag De Bilt Pagina 8 van 11

9 Bijlage 3: Watertemperatuurverloop voor een fictief meer in het midden van Nederland De 15-daagse Ensembleverwachting Het ECMWF is sinds eind november 2006 begonnen met de tweemaaldaagse levering van een ensemble weersverwachting die rekent tot 15 dagen vooruit. Dit EPS (VarEPS geheten) draait tot +240 (10 dagen vooruit) op een horizontale resolutie van ca. 50 km (T399) en vervolgens t/m +360 (dag 11 t/m 15) op ca. 80 km (T255). In vertikale richting rekent EPS op 62 nivo's. uitleg: De groene lijnen : de 50 verstoorde verwachtingen (T399/T255) De rode lijn : de operationele T799 ECMWF verwachting De blauwe stippellijn : de onverstoorde T399/T255 verwachting De bruine stippellijn : het ensemble gemiddelde Afnemende cumulatieve neerslag?? Negatieve neerslag kennen we natuurlijk niet; toch zien we op dag 10 van de 15-daagse pluim soms de lijntjes een klein stukje dalen. Het is ook geen verdamping wat wel eens wordt geopperd. Nee, wat daar gebeurt is het koppelen (dus op dag 10 van de reeks) van 2 berekeningen die verschillen qua representativiteit in gebiedsgrootte (van ca. 50 x 50 km naar ca. 80 x 80 km). De accumulaties van neerslag kunnen in de 80x80 representatie soms iets lager uitpakken (omdat ze het gemiddelde voor een groter gebied moeten representeren). Soms zijn ze iets hoger, maar dat valt niet op! Watertemperatuurverwachting Voor een fictief meer in het midden van Nederland berekent het KNMI het verloop van de watertemperatuur. (In koude winters staat in dezelfde figuur de ijsdikte aangegeven. ) Voor de rivieren is de grafiek te gebruiken als indicatie van de verdere temperatuursontwikkeling. De exacte waarde is niet bruikbaar, vanwege het feit dat het water in een rivier stroomt en bovendien uit het buitenland afkomstig is. Pagina 9 van 11

10 Bijlage 4 : EPS pluim Verdun Pagina 10 van 11

11 Bijlage 5 : EPS pluim Basel : Pagina 11 van 11