Molenstichting Midden- en Oost - Groningen. Jaarverslag 2016.

Transcriptie

1 Secretariaat: Noorderholt BW Siddeburen Jaarverslag Inleiding. De Groote Poldermolen in Slochteren werd, na de restauratie in september, opnieuw in gebruik genomen. De opening werd verricht door de gedeputeerde van de Provincie Groningen mw F. Gräper Van Koolwijk. Zij deed dat in samenwerking met mw J. Groenewold - Hazenberg en haar kinderen. Het bestuur heeft eind 2016 subsidie aangevraagd voor de restauratie van het unieke motorhuisje, behorende bij de molen Windlust in Overschild. Ook dit jaar trokken onze molens vele belangstellenden uit binnen- en buitenland. Door studenten van de Rijksuniversiteit Groningen (faculteit Letteren) werd aandacht besteed aan het feit dat de Nederlandse traditie van het molenaarschap werd genomineerd voor opname in de UNESCO-lijst van immaterieel erfgoed. De relatie met andere culturele- en erfgoedinstellingen en de recreatieve sector is stabiel gebleven. Het bestuur, de molenaars, de molengidsen en andere vrijwilligers hebben zich in 2016 gericht op de belangrijkste pijlers n.l.: 1. het onderhoud aan de 10 grote molens, 2 kleine molens en de molenschuur (bezoekerscentrum). 2. vergroten van het bereik van ons erfgoed door vergroting/vernieuwing van de activiteiten; 3. het uitbreiden van de samenwerking met culturele- en erfgoedinstellingen en de recreatieve sector; 4. vergroten van financiële middelen ten gunste van de activiteiten hierboven. De molenstichting is lid van de Vereniging De Hollandsche Molen en kan in die hoedanigheid rekenen op ondersteuning en diverse kleine extra s als adviezen op het gebied van ARBO of juridische zaken. De molenstichting is tevens aangesloten bij het Groninger Molenhuis en neemt deel aan de platforms Instandhouding & Onderhoud en Beheer. Daarnaast wordt meegewerkt aan de door het Molenhuis georganiseerde thema s en vele molenaars bezoeken de jaarlijkse Vrijwilligersdag. De stichting, bestuur en molenaars: Algemene informatie en beleid De Molenstichting Midden- en Oost - Groningen zet zich in voor het beheer en behoud van de oude windmolens binnen haar werkgebied. Met de zorg voor tien grote en twee kleine molens, alsmede een molenschuur / bezoekerscentrum behoort de stichting tot één van de grootste molenbezitters van de provincie Groningen. Het bestuur De bestuurssamenstelling op 31 december 2016 was: Voorzitter: dhr. J. R. Huizenga Secretaris: dhr. H. Westerhof KvK Groningen IBAN NL 56 RABO

2 Penningmeester: dhr. M. H. Post (*) tevens vice-voorzitter Algemeen bestuurslid: dhr. G. J. de Vries. * De penningmeester wordt in zijn werkzaamheden bijgestaan door de heer A. M. de Jong van Administratief Dienstencentrum Welzijn (ADW) te Leek. Op 22 januari 2016 overleed onze molenaar en instructeur Lammert Groenewold, hij was jarenlang molenaar van de Groote Poldermolen. Op 23 september overleed Wim Koeneman. Hij was voorzitter van de Slochter Molenstichting en na de fusie van de Molenstichting Midden- en Oost-Groningen. In verband met zijn ziekte gaf hij al eerder de voorzittershamer over. Het bestuur vergaderde elf keer. Bovendien vergaderde het bestuur in het voor- en najaar met de molenaars, molengidsen en molenvrienden. Een bestuurslid neemt deel aan de bijeenkomsten van het Platform Instandhouding georganiseerd door Erfgoedpartners. Het vrijwilligersbeleid werd geschreven en vastgesteld en er werd aandacht besteed aan de privacywetgeving. De molens en hun molenaars, molengidsen en molenvrienden. De stichting is eigenaar van 10 onderstaande grote molens. Er zijn twee type molens: korenmolens (k) en poldermolens (p). Zonder de inzet van onze molenaars kan er geen sprake zijn van structureel beheer en onderhoud aan deze veelal oude en open monumenten. Terecht worden molens gezien als een onlosmakelijk onderdeel van ons cultuurhistorisch erfgoed. Erfgoed dat levend blijft door het enthousiast uitoefenen van het molenaarsambacht door onze vrijwilligers: Naam Adres Molenaar(s) Entreprise (k) Kolham L. Roemeling, M.E. v. Doornik Stel s Meulen (k) Harkstede G Tammenga, R. W. Strijbosch Windlust (k) Overschild L. v.d. Gaag, M. Biesheuvel Fraeylema (p) Slochteren R. Beugel, J. Uil Groote Polder (p) Slochteren H.W. Klöpping De Ruiten (p) Slochteren H.W. Helmantel Bakkers Molentje Slochteren H.W. Helmantel De Dellen (p) Nieuw Scheemda H.P. Tiddens Paaltjasker Nieuw Scheemda H.P. Tiddens De Noordermolen (p) Noordbroeksterhamrik (Menterwolde) G. Manting De Noordstar (k) Noordbroek G. de Vries T.T. Overdijk Westersmolen/Zeldenrust (p) Nieuw Scheemda W. van Rheen De molens draaien bij gunstige weersomstandigheden (nagenoeg) wekelijks. Molengidsen. De molengidsen zijn M. Huininga A. Kiss G. J. Landman T. Burema Zij werden bij verschillende activiteiten rond de molens van de stichting ingezet. Op acht verschillende dagen assisteerden zij de molenaars bij bezoeken van leerlingen (schoolklassen). Met behulp van de KvK Groningen IBAN NL 56 RABO

3 zogenaamde leskist wordt de werking en functie van een molen uitgelegd. Zij gaven voorlichting aan bezoekers tijdens een braderie en een fietstocht. Molenvrienden. De molenstichting kent behalve molenaars en gidsen ook Vrienden die zich geheel belangeloos voor de molens inzetten. J. Hetebrij Beheer Molenschuur P. de Vries Algemene ondersteuning B. Kunnen Technische Commissie J. Ottema Communicatie en PR B. Steenhuizen Communicatie en PR W.E. van Karsen Foto- en videowerk E.G. Westerink Controle Financiële Administratie J.H. Dijksterhuis Controle Financiële Administratie Zij ondersteunen commissies of geven invulling aan een specifieke taak, zoals het maken van foto s / video s of het controleren van de financiële administratie. Opleiding voor molenaar: Sinds 2004 is het mogelijk om de landelijk erkende opleiding tot Vrijwillig Molenaar te volgen op De Groote Poldermolen aan de Groenedijk te Slochteren. De opleiding duurt veelal anderhalf tot twee jaar. Onze molenstichting beschikt over drie instructeur-molenaars, de mulders G. Manting, L. van de Gaag en H. W. Klöpping. In het verslagjaar 2016 werden de instructielessen hervat in september, dit in verband met restauratie aan het gevlucht van de molen. Donateurs. De stichting heeft per 30 december donateurs. Het aantal is ten opzichte van 2015 toch wel wat teruggelopen door: Opzeggingen (3) Overlijden (2) Een aantal wanbetalers De donaties over 2016 bedroegen in totaal 4268,00. Dit is 340,- minder dan in De donatiebedragen variërend van 10,00 en 150,00 per jaar. Activiteiten bij de molen. Voor de activiteiten bij de molens wordt verwezen naar de publicaties op onze internetpagina Bijna alle molenaars mochten scholieren rondleiden op hun molen. In totaal bezochten ca 230 kinderen van de basisscholen onze molens. In 2015 waren dat 134. Enkele bijzondere activiteiten waren; De Groote Poldermolen werd bezocht door dertig leerlingen van Van Hall Larenstein uit Leeuwarden voor een praktijkles toegepaste aardrijkskunde toegesneden op de problematiek van de windvang in casu de molenbiotoop. Zij werden uiteraard ook in de molen rondgeleid. Een fotoshoot met een bruidspaar in de Entreprise en het bezoek van 120 judoka s die in Kolham logeerden. De Noordermolen had op Hemelvaartsdag een topdag met 40 bezoekers. KvK Groningen IBAN NL 56 RABO

4 De Westersemolen in Nieuw Scheemda werd door een groep wandelaars en hun wandelcoach bezocht door 200 bezoekers. Dit resulteerde in het feit dat er een Ommetje wordt samengesteld van plm 7 à 8 km in Nieuw-Scheemda waarbij de kerk, de molen, een fruitbedrijf en een galerie in de route zijn opgenomen. De molenaars van korenmolen Windlust hebben 1400 kg haver en tarwe gemalen en in zakken van 25 kg afgewogen. De Windlust ligt in het kerngebied van de aardbevingen en de molen raakte dan ook beschadigd. Het bijbehorende motorhuisje is dusdanig in verval geraakt dat het moest worden gestut. De restauratieplannen zijn in bewerking. De Ruiten ontving van het Dr. A. Jacobs College in Hoogezand 194 leerlingen. Tijdens de 1 e Roegwold fietstocht brachten 160 fietsers een bezoekje aan de molen. De marktstalletjes rond de Noordstar werden tijdens Hemelvaartsdag evenals voorgaande jaren drukbezocht. Er werd tijdens het verslagjaar een informatiezuil in gebruik genomen waarop foto s van de laatste restauraties van De Noordstar zijn opgenomen. Ook wordt een film vertoond over de Noordstar in Noordbroek. De Molenschuur bij de molen Noordstar in Noordbroek wordt behalve voor vergaderingen van bestuur en commissies, ook door derden gebruikt. Dat gebeurde in 2016 dertig keer. Bezoekers De cijfers tonen aan dat wij de laatste jaren steeds meer mensen op de molens mogen ontvangen. Molens worden steeds belangrijker voor educatieprojecten en lokale activiteiten. Dat belang van molens willen wij zichtbaar maken. Niet alleen voor de statistieken, maar ook om duidelijk te maken dat het loont om geld voor onderhoud en restauraties beschikbaar te stellen. Een gerestaureerde molen is niet alleen mooi, maar ook belangrijk voor zijn omgeving. Dat kunnen we natuurlijk in woorden vertellen, maar cijfers spreken vaak meer tot de verbeelding. Naam molen Bezoek Stel 's Meuln Entreprise De Ruiten Groote Polder Fraeylemamolen Windlust De Dellen + 94 tjasker Noordermolen Westerse molen * 26 Noordstar Structurele activiteiten. Financiële middelen Alleen de inbreng van de donateurs is onvoldoende om de jaarlijkse lasten te dekken. De twee grootste contribuanten aan de exploitatielasten zijn de gemeenten Slochteren, Menterwolde en Oldambt en het waterschap Hunze & Aa s. In het kader van de ingediende meerjarenplannen voor het onderhoud en de daarop gebaseerde begroting ontvangen wij een uitkering (looptijd ) uit het BRIM. KvK Groningen IBAN NL 56 RABO

5 Professionele ondersteuning. Mede door een bijdrage van de gemeente Oldambt en het J.B. Scholtenfonds voor de komende jaren kan professionele ondersteuning voor de financiën door ADW te Leek worden gecontinueerd. Belastingdienst ANBI De molenstichting is met ingang van 2012 geregistreerd als Algemeen Nut Beogende Instelling. Activiteiten De contacten met andere erfgoedinstellingen in onze omgeving zijn goed en worden uitgebouwd. De molens zijn o.a. geopend ter gelegenheid van het Nationaal molenweekend, het Groninger Molenweekend en het nationaal Open Monumentenweekend. Boek Er werd in 2015 een commissie ingesteld om de mogelijkheden na te gaan om een boek uit te geven over de historie, restauraties en bijzonderheden van de molens van Molenstichting Midden- en Oost - Groningen en zijn voorgangers de Slochter Molenstichting en de Molenstichting Oldambt. De commissie heeft verschillende archieven doorgespit en de informatie geordend. Er werd veel aandacht besteed aan de chronologie van de gegevens en het beschrijven van de deelarchieven. In 2017 wordt begonnen met het beschrijven van de historie van de molens en de molenstichtingen. Commissie Public Relations De commissie bestaat uit vijf personen. De commissie geeft ondersteuning aan het bestuur door het uitgeven van persberichten en het verzorgen van de in- en externe publieke communicatie. Er werd gepubliceerd over het overlijden van W.E. Koeneman, L. Groenewold en de echtgenote van molenaar J. Danes. De commissie maakte twee SMS-jes. Er werden radio-interviews afgenomen voor RTV-Noord en RTV-LOGO (gemeente Oldambt). Er werd een folder (algemeen) ontwikkeld die de molenstichting kort introduceert bij het publiek. Er zijn folders in ontwikkeling die een korte beschrijving geven van de molen en de bij, of rondom de molen georganiseerde activiteiten. Van de molen-ommetjes worden afzonderlijke folders ontwikkeld. Door onze fotograaf werden enkele promotiefilmpjes gemaakt. Er werd (experimenteel) een molenapp ontwikkeld en inmiddels in gebruik genomen. Hiermee kunnen de molenaars aangeven dat de molen open is, wat vervolgens live wordt weergegeven op de internetpagina Op de website werden een honderdtal artikelen gepubliceerd. Technische Commissie (Onderhoud 2016.) De technische commissie (bestaande uit 6 vrijwilligers) werd in 2016 in haar werkzaamheden gedeeltelijk ondersteund door de civiel-bouwkundige (en molendeskundige) G. van de Sande van het Waterschap Hunze en Aa s. Het wiekenkruis, de windpeluw van de Groote Polder werden gerestaureerd en er werd een rondmaalcircuit aangelegd waardoor de molen weer kan malen. De Groote Poldermolen, de Westerse en de Fraeylemamolen zijn in 2016 geschilderd. Er zijn inmiddels offertes gevraagd voor het schilderwerk aan nog zes molens, uit te voeren in De molens zijn in 2015 door Wieringa Molenadvies geïnspecteerd op aardbevingsschade. Bij negen molens werd bevingsschade geconstateerd die in de loop van 2017 waarschijnlijk hersteld zal worden. KvK Groningen IBAN NL 56 RABO

6