LEKKER GENOEG OM VOOR TE STERVEN

Transcriptie

1 LEKKER GENOEG OM VOOR TE STERVEN Je hebt het vast wel eens gehoord: veel snacken is ongezond. Je krijgt te veel verkeerde vetten binnen als je veel hamburgers en friet eet. Daarom proberen de meeste fastfoodrestaurants hun producten zo gezond mogelijk te maken. Ze gebruiken minder en beter vet en serveren ook salades en gezondere maaltijden. Doen alle fastfoodrestaurants dat? Nee. Er is ook een fastfoodrestaurant dat Heart Attack Grill heet. Oftewel de hartaanval grill, omdat de slechte vetten in fastfood ervoor zorgen dat je aderen dichtslibben, zodat je een hartaanval krijgt. Het eten bij de Heart Attack Grill is zo lekker, dat t het waard is ervoor te sterven, zeggen ze er zelf. Je kunt er geen salades krijgen. Een blaadje sla op de hamburger is zelfs verbóden. In plaats van een saladebar hebben ze er een frietbar, waar je zo veel friet kunt halen als je maar wilt. Die friet is ook nog eens gebakken in reuzel, zo ongeveer het ongezondste vet dat er bestaat. De hamburgers zijn genoemd naar de bypass, een operatie die je soms moet ondergaan als je een hartaanval hebt gehad. Het is een soort verkeersomleiding die je bloed langs de verstopte ader loodst. Bij de Heart Attack Grill kun je de Bypass, de Dubbele Bypass, de Driedubbele en zelfs de Vierdubbe- 26

2 le Bypass bestellen. Die laatste bestaat eigenlijk uit vier grote vette hamburgers met kaas boven op elkaar. Met één zo n burger krijg je drie tot vier keer zoveel voedsel binnen als je dagelijks nodig hebt. Ongezond? Reken maar. Gelukkig lopen er in de Heart Attack Grill wel veel verpleegsters rond. Dat zijn helaas geen echte verpleegsters, maar gewone serveersters in een verpleegstersuniform. Ze brengen je na het eten in een rolstoel weer naar buiten. Handig als je zo veel hebt gegeten dat je niet meer op je benen kunt staan. 27

3 ZITVLEES Waar komt de hamburger vandaan? Uit het Wilde Westen? Of uit het Verre Oosten? Geloof het of niet, maar het laatste antwoord is het juiste. De hamburger is dan wel het nationale symbool van Amerika, maar het is een Aziatische uitvinding! De hamburger is ontstaan in Mongolië, in de dertiende eeuw. In het rijk van Djengis Khan, het rijk van de Tartaren. De ruiters van de Mongoolse heerser hadden als eerste de hamburger op hun dagelijkse menu staan. Ze legden s ochtends een stuk rundvlees onder hun zadel en reden daar de hele dag op. Tegen de avond was er onder het zadel een malse platte koek ontstaan, een biefstuk op z n Tartaars. Of een tartaartje, zoals we het nu noemen. Zo n tartaartje is een soort hamburger, maar dan van heel mager vlees. Al snel kwam men erachter dat je niet per se een hele dag op een paard hoefde te zitten als je tartaar wilde maken. Je kon het vlees ook heel fijn snijden. Dat deden de inwoners van Hamburg, bijvoorbeeld. En zo ontstond de Hamburgse biefstuk: een soort gehakt. Toch was dat nog lang niet het broodje zoals we dat nu kennen. Dat ontstond voor het eerst in de Amerikaanse plaats New Haven. In 1900 wilde een klant van Louis Lunch een snelle maaltijd om mee te nemen. De kok legde daarom een gegrild schijfje gehakt vlees tussen twee sneetjes geroosterd brood. En daar was-ie: de eerste hamburger. 28

4 Louis Lunch bestaat nog steeds. En je kunt er ook tegenwoordig nog hamburgers krijgen. Op precies dezelfde manier als meer dan honderd jaar geleden: op sneetjes geroosterd brood. Als je wilt kun je er ook tomaat, kaas en ui bij krijgen. Zolang je maar niet om mosterd, of nog erger, ketchup vraagt, want dan loop je het risico om te worden uitgescholden. We zijn Burger King niet! zeggen ze dan. Je neemt onze hamburger zoals wij willen dat je hem krijgt. En anders hoepel je maar op. Het staat zelfs op een groot bord aan de muur. Als alle hamburgerbakkers die houding hadden gehad, zou het ding nooit zo populair zijn geworden. De hamburger kreeg in 1904 pas grote bekendheid tijdens een grote handelsbeurs in Saint Louis. Op die beurs kwamen duizenden mensen uit de hele wereld, en de broodjes waren er razend populair. Deze hamburgers leken al op die uit de snackbars en die van McDonald s en Burger King. De hamburgers waren daar trouwens niet de enige hit. Ook het ijshoorntje, de hotdog, Dr Pepper en ijsthee werden dankzij diezelfde beurs een groot succes. Het was een goede beurs voor liefhebbers van fastfood en frisdrank... 29

5 EEN HAMBURGER MET KIP EN APPELMOES De broers Dick en Mac McDonald hadden een gewoon restaurant, net als zo veel andere Amerikanen. Maar in plaats van een uitgebreid menu hadden ze maar drie soorten gerechten op de kaart staan: hamburgers, friet en milkshakes. Wie bij McDonald s kwam eten had weinig keus, maar at er wel altijd vers. Bovendien hadden de twee broers een manier bedacht om elk product razendsnel klaar te maken, en dat sloeg aan. Ook omdat het restaurant langs een drukke snelweg lag waar dagelijks duizenden hongerige mensen voorbijkwamen. Wie zo n succes heeft met zijn restaurant, zou er een ander soortgelijk restaurant bij kunnen bouwen. Dan verdien je als het goed is ook twee keer zoveel. Maar daar hadden de broers McDonald geen zin in. Ze deden iets anders: ze verkochten aan anderen het recht om precies zo n restaurant te beginnen als zij. Met dezelfde naam, dezelfde maaltijden en dezelfde inrichting. Zo hoefden de broers niets extra s te doen en verdienden ze toch extra geld. En voor de mensen die zelf zon restaurant begonnen, was het ook fijn: die wisten dat ze een goede kans van slagen hadden dankzij de succesformule van McDonald s. In 1954 kwam de zakenman Ray Kroc in het restaurant om milkshakemachines te verkopen. Als hij geluk had, kochten 30

6 zijn klanten één machine, nooit meer. Maar de broers McDonald wilden er meteen acht. Toen Kroc hoorde hoe de broers zonder extra werk te verrichten toch meer geld wisten te verdienen, dacht hij: dat wil ik ook! Eerst werd hij een partner in het bedrijf van de broers McDonald en later kocht hij het van hen. McDonald s werd een enorm succes. Er kwamen steeds meer restaurants bij over de hele wereld, en sinds 1971 ook in Nederland. Dat het een Nederlandse McDonald s was, kon je wel zien aan de menukaart: naast de hamburgers staat er ook kip, appelmoes, erwtensoep en kroket op. Ray Kroc kreeg overigens nog wel ruzie met de broers McDonald. Toen hij McDonald s kocht, wilde hij er ook het oorspronkelijke restaurant van de broers bij hebben. Maar 31

7 dat verkochten ze hem niet. Kroc was woedend. Maar als je bedenkt dat er nu zo n dertigduizend restaurants zijn, maakt dat ene restaurantje minder niet meer uit. 32