Eerstelijn meets GGZ

Transcriptie

1 Eerstelijn meets GGZ

2 Welkom.

3 GGZ needs Eerstelijn Prioriteit 2018

4 Programma 01/02/ Omgaan met psychische problemen thuis - Turbo klas : Nieuw ondersteuningsaanbod - Enveloppenspel met plaatselijke GGZ-ers

5 Omgaan met psychische problemen thuis Dr Geert Pint, huisarts

6 Psychische problemen in 1 e lijn 1 e lijn Psychische problemen Grote groepen Stemming Angst Psychotische Persoonlijkheidsproblematiek Middelen verslaving Co-morbiditeit Psychisch Somatisch Sociaal Vaak geen diagnose complex - onduidelijk Hoe groot is die psycho-sociale belasting in de 1 e lijn?

7 Epidemiologie Gezondheidsenquête op 3 : slecht in zijn vel zitten (t.o.v. 1 op 4 in ) 21% Slaaptekort door zorgen 27% Gevoel voortdurend onder druk te staan 19% Zich ongelukkig en neerslachtig voelen 10 % angst 15 % depressieve gevoelens 30 % slaapproblemen 8 % mogelijk eetstoornis

8 Vermaatschappelijking

9 Noodzaak ondersteuning 1 e lijn? Thuiszorgdiensten Vaak meerdere uren samen met cliënt (=unieke positie in zorglandschap) Moeilijk om in te schatten of situatie echt problematisch is Vaak onvoldoende taal om te communiceren met andere hulpverleners/ha Crisis Huisartsen Bevraging LMN: chaos in het landschap van GGZ Crisis Nood aan intervisie? >< weinig gebruik maken van bestaand aanbod Rol van 2 e en 3 e lijn?

10 Positieve gezondheid Lichaamsfuncties Mentaal welbevinden Zingeving Kwaliteit van Leven Sociaal maatsch. Participeren Dagelijks functioneren Gezondheid niet meer als de af- of aanwezigheid van ziekte, maar als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. Machteld Huber (2012)

11 Acute psychische crisis Aanpak in de eerste lijn Dr. Jeroen Decoster - UPC KULeuven

12 Achtergrond = vermaatschappelijking Doel = bestaand zorgaanbod beter afstemmen op noden en behoeften van personen met psychische problemen Plaats van zorgverlenen verandert van instituut naar maatschappij Veranderde kijk op psychopathologie met meer aandacht voor rehabilitatie en herstel -> Opnames in psychiatrie worden minder frequent, korter en acuter -> Grotere tolerantie verwacht voor psychiatrische symptomen in maatschappij

13 Crisis en Urgentie Hulp zoeken voor emotionele/psychische problemen wordt vaak uitgesteld -> crisis en/of urgentie vaak eerste ingangspoort in zorg Vaker binnen eerstelijn en crisisdiensten dan binnen traditionele ggz -> hier dan ook zwaartepunt van innovatie in GGZ?

14 Crisis- en Urgentiepsychiatrie in Leuvense regio Spoed EPSI-unit de crisisdiamant MCT ( ) Crisis-polikliniek

15 Flowchart MCT Flowchart MCT Verwijzer MCT 016/ Nee Urgentie Agressie Ja Ja SPOED POLITIE MCT Unit CIC Nee <16j en >65j Buiten projectregio Zuiver sociale problematiek Ja Advies Nee Crisis Ja Mobiel Crisisteam Nee (adhv CTRS) Vrije raadpleging

16 Crisis- en Urgentiepsychiatrie: denkkader crisis stoornis (1) het grondig individueel en systemisch in kaart brengen van de huidige crisis (2) het deskundig behandelen van de crisis (en de problematiek) (3) het maximaal ondersteunen en versterken van het aanwezige systeem, in nauwe samenwerking met de reeds betrokken hulpverleners (4) indien nodig opstarten van bijkomende zorg

17 Crisis- en Urgentiepsychiatrie: denkkader Interventie Somatisch psychiatrisch psychologisch Motivationeel Solution-focused Assessmen t Planning Follow-up & CoC Vervolgzorg Doelstellingen Plan B Individueel en systemisch 1 24u 1 7d 1 6w

18 Crisis en Urgentie in eerste lijn Dikwijls onverwacht, niet zelden ongelegen. Overeenkomstige inschatting van crisisaspect bij persoon in kwestie, omgeving, uzelf,? Opties: Zelf begeleiden doorheen crisis Overleg/versterking zoeken binnen eerstelijn; collega s, huisarts, Overleg met/doorverwijzing naar tweede lijn: vrijwillig of onder dwang SAMEN met persoon in kwestie!

19 De opname reflex 100% veiligheid volledig doorbreken crisissituatie multidisciplinaire aanpak grondige observatie

20 Hospitalisatie; potentieel iatrogene schade Onderbreken van ALLE aspecten van dagelijks leven Ontwikkelen van eerder passieve of afhankelijke houding Gemiste kans om vaardigheden te leren/oefenen op juiste plaats/moment Onaangenaam/bevreemdend Stigma Traumatiserend Contraproductief Drempelverhogend

21 Wanneer opname? Diagnose-onafhankelijke criteria: Niet te corrigeren structuurverlies Gevaar voor zichzelf of anderen (indien helpend) Uitgeput draagkracht systeem (tijdelijk) Noodzakelijke monitoring vb: behandeling delirium, opvolgen ontwenning,

22 Anticiperen op crisis Bed Op Recept BOR-bed een beschikbaar bed, op vraag van patiënt zelf, na een medisch voorschrift, op 1 bepaalde locatie en beperkt in tijd even tot rust komen, zonder therapeutische interventies inclusie in zorgprogramma psychose of persoonlijkheidsstoornissen meestal begeleid door Mobiel Team

23 Wat kan je zelf doen? Signalen oppikken

24 Wat kan je zelf doen? Signalen oppikken Praat erover Met cliënt / patiënt Met leidinggevende / collega / helpdesk / Houd contact Herstel structuur Betrek de omgeving Zorg voor jezelf

25 Wat kan je zelf doen?

26 Wat beter niet doen? Minimaliseren Snel oplossen Beloven er met niemand over te praten Beloven dat je alles kan oplossen

27 Omgaan met crisis in eerste lijn: suïcidaliteit

28 Omgaan met crisis in eerste lijn: psychose Interesse in beleving -> verbinding Presentie Niet; je bent psychotisch, niet overtuigen Samen doelen opstellen Enkel ingrijpen/overnemen bij gevaar

29 2) Turbo klas: nieuw aanbod voor EL en TZ

30 De psyche(weg)wijzer

31 Psychewijzer Wie? VLABO ism de netwerken GGZ Wat? Online verwijshulp, 1 ggz-punt met contactadressen voor ggz bij volwassenen (verwijshulp voor jongeren en ouderen in ontwikkeling) Waar?

32 Psychewijzer Wie? VlaBo ism de netwerken GGZ Wat? Online verwijshulp, 1 ggz-punt met alle contactadressen voor ggz bij jongeren, volwassenen en ouderen Waar?

35 Psychewijzer Wanneer? Jouw vragen waarop psychewijzer een antwoord kan geven Mijn patiënt heeft depressieve klachten. Bij wie kan ik terecht voor bijkomend advies en doorverwijzing? Wie kan ik bellen: mijn klant wil niet zelf naar spoed, maar heeft dringend hulp nodig. Zou iemand aan huis kunnen gaan? Wat zijn de uren dat ik kan bellen naar consultdesk? Hulpverlener is uitgevallen voor lange tijd. Ik zoek iemand anders Een overleg met verschillende zorgverleners zou zinvol zijn. Bij wie kan ik terecht voor een multidisciplinair overleg?

36 De psychewaaier voor thuiszorgers

37 Psychewaaier TZ Wie? Netwerk Diletti Wat? Uitklapper ter ondersteuning van thuiszorgers met ook contactadressen voor eerstehulp bij psychische noden van volwassenen Waar?

38 Psychewaaier TZ Wanneer? Jouw vragen waarop psychewaaier een antwoord kan geven Wat kan ik zelf doen? Welke ggz expertise kan ondersteunen bij iemand die nog geen hulp heeft? Wat kan ik doen bij crisis? Wie is te contacteren als ik me ongerust maak ivm geweld in een gezin?

39 De consultdesk ggz voor professionals

40 Consultdesk ggz Wie? Samenwerkingsverband binnen Diletti Wat? Advieslijn GGZ : 5 dagen van 10-13u Waar?

41 Consultdesk ggz Wie? Samenwerkingsverband binnen Diletti Wat? Advieslijn GGZ voor professionals : 5 dagen van 10-13u Eén ggz-inbelpunt voor iedere professional! Waar?

42 Consultdesk ggz Wanneer? Jouw vragen waarop consultdeskggz een antwoord kan geven Waar vind ik een psychiater die thuis wil langsgaan? Wanneer is het niet pluis? Wanneer moet ik als arts doorverwijzen? Welk verwijsadres mogelijk voor mantelzorgers die op zijn? Kinderverzorgster wil hulp voor mama die controle verloor bij huilbaby. Hoe iemand met alcoholverslaving motiveren naar hulp?

43 SUPPORTTEAM GGZ voor professionals ism huisarts

44 Supportteam ggz Wie? Samenwerking psychologen AZT & CMS Wat? Korte diagnostische inschatting en behandeladvies aan EL: 5 dagen van & 13u-17u Waar? Tienen en Leuvense regio 0477/

45 Supportteam ggz Wanneer? Vragen waarop supportteamggz een antwoord kan geven Oriëntering: Pluis-niet pluis? voorbijgaande symptomen of probleem? Diagnostische inschatting: Wat zit er achter de gedragsproblemen? Begeleiding: Korte oplossingsgerichte begeleidingen of overbruggingen Vorming: WGC wil info ivm psychosen, politie over escallaties mijden

46 EENMALIGE PSYCHIATRISCHE CONSULT tvv huisartsen en hun patiënt

47 Eenmalige psychiatrisch consult Wie? Samenwerking psychiaters Wat? Eenmalig psychiatrisch consult & behandeladvies aan HA: Waar? In alle PZ UPC, UZ, CMS (=PSC), Bierbeek

48 Eenmalige psychiatrisch consult (EPC) Wanneer? Vragen waarop EPC een antwoord kan geven Diagnostisch : Is dit een depressie of een langdurige rouw? Motiverend : Bevestiging van behandelaanpak in EL Therapeutisch : Zit medicatieschema wel goed? Therapeutisch : Welk behandelplan verder? X X x

49 PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING IN DE THUISZORG of PTZ

50 Psychiatrische ondersteuning in de thuiszorg (PTZ) Wie? PTZ medewerkers binnen Mobiele Teams Wat? Ondersteuning, intervisie en vorming aan thuiszorgteams ivm ggz gerelateerde thema s Waar? PTZ Pastya PTZ Minderbroederstraat ( +MT Oude baan )

51 Psychiatrische ondersteuning in de thuiszorg (PTZ) Wanneer? Vragen waarop PTZ een antwoord kan geven Cliënten aanmelden voor begeleiding door een GGZ team aan huis Overleg over een cliënt, ook indien deze niet in aanmerking komt voor begeleiding door een GGZ team Vorming voor je organisatie Geef steeds goed aan wat je precies wenst

52 Online opzoeken Telefonisch consultvraag regio Vlaams-Brabant Consultatie (online verwijshulp) Consultdesk CGG Passant Support team EENMALIGE PSYCHIATRISCH CONSULT SUPPORTTEAM PTZ Huisarts Crisiszorg Samenvattend CGG, Andere diensten 1 e /2 e /3 e Lijn Wonen/activering/.. Welzijnspartners/EL

53 CRISISHULP AAN HUIS

54 Crisisteam aan huis nodig? Wie? Spoed AZ & Mobiel Crisisteam in overleg met huisarts & eigen leidinggevende Wat? Hulp aan huis bij acuut psychiatrisch probleem die (bijna) onmiddellijke interventie vraagt Waar? -Directe dringende hulp nodig : Ziekenwagen Spoed AZ Binnen 24 u interventie nodig : Mobiel Crisis Team

55 Crisisteam aan huis Wanneer? Vragen waarop crisiszorg een antwoord is Bel 112 of 101: Plots agressief gedrag tav zichzelf of suicidegevaar Bel MCT : Nood aan intensieve begeleiding bij psychische crisis met suïcidaliteit (beginnende) psychotische crisis met slechts beperkte motivatie tot hulp Versneld ontslag na psychiatrische crisisopname met weinig opklaring Dreigende noodzaak tot (gedwongen) opname proberen te keren Bijkomende ondersteuning voor systeem/hulpverleners die reeds crisiszorg leveren en dreigen onderuit te gaan

56 Crisisinterventie aan huis nodig? Wie? Mobiel CrisisTeam Wat? snelle psychiatrische crisisinterventie en intensieve begeleiding gedurende maximaal 6 weken, voor mensen van 16 tot 65 jaar na aanmelding via betrokken hulpverlener Waar? poliklinisch (Gasthuisberg) of in eigen omgeving (outreach) binnen Diletti-regio 016/

57 JOUW REGIONAAL NETWERK GGZ

58 Diletti = inwoners / 5 regionale netwerken Wie? Ariane Dewil Wat?

59 Aanspreekpunt regionaal netwerk GGZ Wie? Mathias Dekeyser in regio Leuven Wat? Coördinatie van alle ggz aanbod voor regio Leuven (op vlak van eerstelijnsondersteuning, outreachteams, activering en werk, wonen, en aansluiting met residentiele zorg ) Waar? mathias.dekeyser@fracarita.org 0474/742204

60 Regionaal netwerk ggz Wanneer? Vragen waarop regionaal netwerkcoordinator antwoord geeft Afstemming zorgnoden-zorgaanbod (undermet/overmet needs) Ondersteuning aan welzijnsdiensten : vraag naar toewijzen ggz partner Casusoverleg : casustafel (ICO Overleg intersectoraal ) Flankerend versterken met ggz expertise waar nodig voor goede zorg Belemmeringen in de aansluiting met ziekenhuisaanbod : via overleg BC raamakkoord Hiaten in het regionale ggz-aanbod Nood aan materialen : doorgeefluik noden naar netwerk Diletti

61 Ondersteuning bij verstandelijke beperking met psy problemen Ondersteuning voor mobiele teams & hulpverleners Ondersteuning aan gezinnen Continuïteit bij zorgovergangen gratis weekdagen tussen u 016/ Isabel Piot UPC Bierbeek

62 Ondersteuning bij interneringsstatuut Ondersteuning voor mobiele teams & hulpverleners Ondersteuning aan personen met interneringsstatuut Uitwerken zorgtraject en info weekdagen tussen u 0476/ Mieke Goyens Netwerk internering

63 Nieuw voor jongeren met psy problemen GGZ-NETWERK YUNECO KOTLAB: Nieuw woonaanbod jongvolwassenen met psychische noden met 1 IBW huis in Tienen en 1 in Leuven, ism CAW en Jeugdhulp: min 8 plaatsen VDIP aanklampende zorg; vroeg detectie en interventie voor psychische problemen bij jongvolwassenen in de thuissituatie

64 Hulpmiddelen voor de EL en TZ GGZ Signaalkaart TZ: observatietool voor de TZ-er bij niet pluisgevoel (= op komst) GGZ Phonekaart HA: voorschriftenlegger met snelle verwijsinfo voor huisartsen GGZ CrisiskaartCLIENT: Plooikaart van de cliënt ivm zijn crisishantering (= op komst )

65 Signaalkaart 4 voor 12 voor thuiszorgers (in ontwikkeling) In verlengde van Vlaamse campagne 4 voor 12 ENKEL bij niet-pluisgevoel GEEN diagnostisch middel, WEL: Hulp in het observeren, Vergroten opmerkzaamheid, Aanknopingspunt om gesprek aan te gaan. Inclusief handleiding Tijdige toeleiding tot gepaste ondersteuning thuiszorgers via koppeling aan zorgpad (in ontwikkeling)

66 Enkele items per signaal uit de observatielijst Bv. Onrustig, gespannen, snel geïrriteerd Bv. Zich terugtrekken uit belangrijke activiteiten Bv. Vermoeden of waarnemen van overmatig alcoholgebruik Bv. Doet uitspraken over zelfdoding Meer info? Zelf uittesten?

67 Enveloppenspel: EL meets GGZ

68 Jullie GGZ-ers van dienst

69 De cliëntvragen