METHODE VAN DIXHOORN BIJ SLAAPPROBLEMEN

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "METHODE VAN DIXHOORN BIJ SLAAPPROBLEMEN"

Lotte Gerritsen
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 METHODE VAN DIXHOORN BIJ SLAAPPROBLEMEN Margo Muijselaar Themabijeenkomst 22 september 2018 Amersfoort

2 Strategische verkenning thema Slaap (2017) Door de hersenstichting, het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en het Trimbosinstituut Verkennen van slaap als leefstijlfactor. Kernbegrippen: slaaphygiëne, slaapduur en slaapkwaliteit. Is slechte slaap een probleem voor de volksgezondheid?

3 Strategische verkenning thema Slaap (2017) Wat is goede en slechte slaap? Wat is de omvang van slecht slapen in Nederland? Wat zijn de gevolgen van slechte slaap voor de gezondheid? Wat is er bekend over preventiemogelijkheden? Wat zijn de aandachtspunten voor het verbeteren van kennis en preventie van slechte slaap?

4 Wat is slaap? Slaap is een normale toestand van rust die periodiek optreedt en gepaard gaat met een verlaging van het bewustzijn waardoor contact met de buitenwereld ontbreekt en het lichaam en de geest tot rust komen.

5 Goede en slechte slaap Gezonde slaap = voldoende uren slaap van goede kwaliteit minimaal 85% van de tijd in bed slapend doorbrengen en binnen 30 minuten in slaap vallen en niet meer dan eens per nacht wakker worden en minder dan 20 minuten wakker zijn na eerder in slaap te zijn gevallen

6 De omvang van slecht slapen 10% slaapt minder lang dan de aanbevolen slaapduur. 6-13% van de 18- tot 65-jarigen met een slaapduur die binnen de norm valt, heeft toch last van slaapklachten. Risicogroepen: vrouwen, pubers/ jongvolwassenen, ouderen, lager opgeleide mensen en Nederlanders met een migratie-achtergrond.

7 Gevolgen van slechte slaap Kan het risico op negatieve gezondheidsuitkomsten verhogen. Dit is vooral aangetoond bij een aantal veelvoorkomende aandoeningen zoals obesitas, diabetes, kanker, coronaire hartziekte, beroerte en depressie. Bij de jeugd wordt het ook in verband gebracht met verminderd cognitief functioneren en gedragsproblemen.

8 Gevolgen van slechte slaap Onvoldoende slaap (van goede kwaliteit) is geassocieerd met hoge economische en maatschappelijke kosten. De kosten zijn gebaseerd op verschillende factoren zoals zorgkosten, verzuim en sterfte door onvoldoende slaap.

9 Preventie van slaapproblemen Er is een gebrek aan kennis over preventie bij zorgprofessionals Er is een gebrek aan (bewezen effectief) aanbod. Slaapvoorlichting, slaaphygiëne en gedragsmatige aanpakken worden gezien als mogelijke aanknopingspunten voor preventie.

10 Aandachtspunten Het bevorderen van de bewustwording omtrent een goede slaap. De ontwikkeling en evaluatie van preventieve interventies voor goede slaap, als een op zichzelf staand gezondheidsthema. Slaap aanpakken in samenhang met andere factoren, zoals alcoholgebruik, bewegen, stress en piekeren

11 Aandachtspunten Meer onderzoek naar: De lange termijn samenhang tussen slaap en gezondheid De tijdsduur die nodig is om negatieve gezondheidsgevolgen te ervaren. Slaap en traditionele leefstijlfactoren Slaap en nieuwe leefstijlfactoren De waarde van fitbits en slaapapps.

13 Werkgroep SLAPEN

14 Werkgroep slapen Documentatie verzamelen, lezen en bespreken Onderbouwen mogelijke rol van AOT m.b.t. tot slapen casuïstiek van AOT behandelingen slapen onderzoeken verwerken van de ingevoerde gegevens via het resultatenproject opzetten van eigen onderzoekje De uitkomsten van bovengenoemde verwerken in een document.

15 Informatie SLAPEN

16 Prevalentie Slaapprobleem/insomnie: moeite met inslapen, meerdere langdurige slaaponderbrekingen en/of te vroeg ontwaken. Een derde deel (33%) van de volwassen Nederlanders zegt af en toe te lijden aan slapeloosheid. 16% geeft aan regelmatig en 11% geeft aan vaak aan slapeloosheid te lijden. Vaak wordt een huisarts geconsulteerd.

17 NHG-Standaard- behandeling Slaapproblemen en slaapmiddelen Voorlichting Niet medicamenteuze adviezen o bij kortdurende slapeloosheid o bij langer durende slapeloosheid Evt in combinatie met ontspanningsoefeningen en/of cognitieve gedragstherapie Medicamenteuze behandeling Verwijzing naar neuroloog, KNO-arts, gespecialiseerd slaapcentrum

18 Waarom insomnie behandelen?

19 Doorbreken vicieuze cirkel

20 Bijdrage aan ontstaan/voortbestaan ziektes Hart- en vaatziekten Angst- en stemmingsstoornissen Verhoogde bloeddruk Vitale uitputtingssyndroom dat vaak voorafgaat aan een hartinfarct Functioneren van het immuunsysteem Verkeersongevallen/ ziekteverzuim/ economisch productiviteitsverlies.

21 Insomnie als netwerkknoop Volgens een recente publicatie (Borsboom et al, The Small World of Psychopathology 2011) is insomnie de netwerkknoop met de meeste verbindingen met andere symptomen/knopen en fungeert bij uitstek als brugsymptoom d.i. speelt een centrale en causale rol in de grote comorbiditeit die in de klinische praktijk vaak gezien wordt.

22 Borsboom, D. et al, (2011) The Small World of Psychopathology DSM IV netwerk

23 BRUGSYMPTOMEN Cramer A. et al, (2010), Comorbidity: A network perspective, Behavioral and Brain sciences 33,

25 Consequenties Wanneer er een DSM-IV symptoom aanwezig is, is de kans groter op uitbreiding naar een ander symptoom. Symptomen met een hoge centralisatie kunnen de effecten van vele symptomen op vele andere symptomen overbrengen De centrale rol van insomnie suggereert dat de behandeling van vele psychische ziekten er baat bij zal hebben als de insomnie gelijktijdig behandeld wordt.

26 Resultatenproject SLAPEN

27 Totaal aantal N=110 GEGEVENS SLAPEN Vrouwen (%) 76 (69.1%) Leeftijd 45.0 (13.9) Met een baan 82 (74.5%)

28 GEGEVENS SLAPEN Verwijzer Huisarts Psycholoog Andere therapeut Eigen initiatief 39 (35.5%) 15 (13.6%) 6 (5.5%) 36 (32.7%) Medebehandeling 32 (29.3%)

29 VERWIJZERS Huisarts Psycholoog Andere therapeut Eigen initiatief 5 0 Verwijzers

30 BEPERKENDE VOORWAARDEN Burn-out N= % Vermoeidheid N= % Slapen N= %

31 Klachtenbeeld slapen Categorie 1 hart stemming hoofd adem nek-schouder onrust spanning aandacht moe slapen

32 KLACHTEN STERK VERBETERD N=110 Slapen 69.2% 74 (n=107) Vermoeidheid 51.2% 22 (n=43) Aandacht 63.9% 23 (n=36) Spanning 74.2% 23 (n=31) Onrust 76.5% 13 (n=17) Nek-/schouderklachten 58.8% 10 (n=17)

33 Klachten sterk verbeterd Totaal Niet beperkend Beperkend Slapen Vermoeidheid Aandacht Spanning

34 NVL ATL VRAGENLIJSTEN/WERKHERVATTING Voor 20.1 (10.0) 36.5 (10.6) Na 12.3 (8.0) 25.9 (10.5) Verhoogde NVL Verhoogde ATL 37 (n=72) (51.4%) 63 (n=76) (82.9%) 13 (n=62)(21.0%) 30 (n=72)(41.7%) Feitelijk werkend Full time 60 (73.2%) 67 (85.9%) Gemiddeld werkzaam 79.0 (38.0) 92.9 (20.9)

35 Verandering NVL/ATL Totaal Niet beperkend Beperkend 2 0 NVL ATL

36 90 Afwijkende scores voor/na behandeling nvl niet beperkend nvl beperkend atl niet beperkend atl beperkend

37 Werk full time Voor Na Totaal Niet beperkend Beperkend

38 Werk gemiddeld Voor Na Totaal Niet beperkend Beperkend

39 Werkgroep slapen Documentatie verzamelen, lezen en bespreken Onderbouwen mogelijke rol van AOT m.b.t. tot slapen casuïstiek van AOT behandelingen slapen onderzoeken verwerken van de ingevoerde gegevens via het resultatenproject opzetten van eigen onderzoekje De uitkomsten van bovengenoemde verwerken in een document.

Vergelijkbare documenten

Slechte slaap: een probleem voor de volksgezondheid?

S. Leone, A. Van der Poel, K. Beers, L. Rigter, E. Zantinge, M. Savelkoul Slechte slaap: een probleem voor de volksgezondheid? Een strategische verkenning SLECHTE SLAAP: EEN PROBLEEM VOOR DE VOLKSGEZONDHEID?