VERSLAG BIJEENKOMST KLANKBORDGROEP VERKENNING WINDENERGIE VOORST

Transcriptie

1 VERSLAG BIJEENKOMST KLANKBORDGROEP VERKENNING WINDENERGIE VOORST Maandag 12 december 2016 van uur in Buurthuis Eben Haëzer, Nilantsweg 109, Zwolle. Opening: Voorzitter Dirk Louter heet de aanwezigen welkom. De ontvangen berichten van verhindering worden gemeld. Dion Oude Lansink, akoestisch deskundige bij Pondera Consult, is aanwezig voor toelichting op de geluidsinformatie. Bart van Bregt vervangt de wegens ziekte afwezige projectleider Johan Roeland. Voor de vaststelling van de agenda wordt de inhoudelijke invulling van de 3 e bijeenkomst kort geschetst. Bewoner Voorsterweg, zet kanttekeningen bij de invulling van de opdracht die door de gemeente aan de Klankbordgroep is meegegeven. Verder stelt bewoner Voorsterweg, de mogelijkheid voor om in een aparte sessie met degenen die dit wensen meer technisch op de inhoud in te gaan. Het functionele overleg van de Klankbordgroep kan hiermee zijn weg vervolgen. De voorzitter merkt op dat dit één van de conclusies zou kunnen zijn aan het eind van de avond. De agenda wordt vervolgens vastgesteld. Het verslag van 21 november is onder de leden van de Klankbordgroep verspreid met het verzoek binnen een vastgestelde termijn hierop te reageren. Ondanks dat er schriftelijk geen reacties zijn ontvangen en het verslag is vastgesteld, worden toch aanvullingen aangeleverd. De aanvullingen worden verwerkt en het gewijzigde verslag zal opnieuw worden gepubliceerd. Het overzicht vragen en antwoorden nav 21 november is ter kennisgeving toegezonden. Vragen worden bij het agendapunt Uitwerking varianten verkenning (Pondera) meegenomen. Met de aanwezigen wordt afgesproken om reacties op en verdiepende vragen bij de beantwoording vragen Quickscan schriftelijk af te doen. De voorzitter brengt ter tafel dat het in de maatschappelijke context waarin we ons begeven makkelijk is om via (social) media informatie met elkaar te delen. Om binnen de Klankbordgroep te waarborgen dat alle aanwezigen zich in alle openheid kunnen uiten, wordt de gedragscode afgesproken niet te citeren vanuit de Klankbordgroep. De uitnodiging voor de Windsafari van de initiatiefnemers in Kampen is met de leden van de Klankbordgroep gedeeld. Bewoner Voorsterweg, merkt op dat de situatie in Kampen niet gelijkwaardig is aan de situatie op Voorst. Bewoner Akkerbergplein en vertegenwoordiger wijkvereniging WVF reageren dat hier een mogelijkheid wordt geboden om informatie op te doen in diverse situaties. Voorzitter geeft aan te willen inventariseren of er naast het ingaan op de uitnodiging er behoefte bestaat om contact met de initiatiefnemers te gaan organiseren. Context verkenning windenergie Voorst (Bart van Bregt Gemeente Zwolle): De gemeenteraad van Zwolle heeft de volgende doelstellingen vastgesteld: Ten opzichte van 1990 is in 2020 een reductie van 20% van de uitstoot van CO2 bereikt In 2020 wordt 20% van de gebruikte energie duurzaam opgewekt. Op termijn is Zwolle klimaatneutraal. Het College van B&W heeft de Energietransitie benoemd tot één van de belangrijkste thema s op de strategische agenda (= versnelde overgang van fossiele brandstoffen naar duurzaam opgewekte energie).

2 In Zwolle wordt nu 6% van de energie, op verschillende manieren, duurzaam opgewerkt. De opwekking middels zonne-energie is een belangrijke input geweest tot de verkiezing van Zwolle tot Solar City. De opgave om in 2020 Zwolle voor 20% te voorzien van duurzame energie is een grote opgave. De inschatting via welke energiemix de meeste rendement behaald wordt, is nog niet bepaald. En daarbij ook niet wat dit voor Zwolle gaat betekenen. De doelstelling van 2015 tot 2020 is om de CO2-uitstoot te reduceren met 180 kton. Ter indicatie: 180 kton staat gelijk aan 250 hectare zonnevelden (=522 voetbalvelden) of 43 windmolens van 3MW. De opgave die er ligt, is een opgave voor iedereen. Bijdrage en samenwerking wordt gevraagd van inwoners, bedrijven, instellingen en overheden. Daarbij komt dat er voor het grondgebied van Zwolle geldt dat er een beperkte ruimte is om grootschalig energie op te wekken. Er gebeurt overigens al veel in Zwolle aan energiebesparing bij woningen en bedrijven. Voorbeelden: zonnepanelen op daken (particuliere en bedrijven); prestatieafspraken met woningcorporaties; geen gas in Hessenpoort en deel Stadshagen; LED-verlichting in openbare ruimte; duurzame projecten (o.a. Zwembad Vrolijkheid); zonneveld IJsselcentrale; windturbines Tolhuislanden; transitie (openbaar) vervoer naar elektrisch rijden; nieuwbouwprojecten naar energieneutraal; gebiedsontwikkelingen met hoge ambities (Spoorzone, Hessenpoort); geothermie op Hanzeland e.o. De gemeenteraad is in een informatieronde op 31 oktober geïnformeerd over de energieopgave naar aanleiding van het collegebesluit tot het doen van een verkenning op Voorst. Het College van B&W wil graag inzicht in de voorwaarden waaronder windenergie op bedrijventerrein Voorst mogelijk is en inzicht in belangen, standpunten en behoeftes van omwonenden, omliggende bedrijven en andere belanghebbenden in een zorgvuldig proces met de omgeving en de stad. Het college zal de resultaten uit de verkenning aan de raad voorleggen. Daarbij wordt ook het bredere duurzaamheidsperspectief gepresenteerd. Aangetekend wordt dat Swollwacht een motie heeft ingediend, geagendeerd voor 19 december 2016, met een alternatief procesvoorstel. In de eerste bijeenkomst van de klankbordgroep is de gewenste functie van de klankbordgroep aan de orde geweest. Gekozen kan worden voor puur een informatieve functie: deelnemers krijgen informatie en kunnen naar aanleiding daarvan vragen en aandachtspunten aanreiken in verband met de uitvoering van de verkenning. Er kan ook gekozen worden voor meer een adviserende functie: de klankbordgroep geeft adviezen mee een de gemeente, al dan niet eenstemmig. Deze adviezen kunnen inhoudelijk zijn of procesmatig. Aan het eind van de vergadering wordt bepaald welke rol de Klankbordgroep gaat invullen. Bewoner Voorsterweg vraagt zich af waar binnen de gemeente Zwolle het percentage duurzame energie wordt behaald als Voorst 14% gaat opleveren. Bart van Bregt, gemeente Zwolle, geeft aan dat er onder een zogenoemd parapludocument verkend wordt waar meer mogelijkheden liggen. Bewoner Voorsterweg uit zijn ongenoegen over het feit dat de gemeente alleen volgend handelt en weinig eigen stappen zet. Bart van Bregt, gemeente Zwolle, geeft aan dat de gemeente zowel een faciliterende als een initiërende rol heeft. Voor de verkenning windenergie Voorst pakt de gemeente haar faciliterende rol. Het parapludocument dient als input voor het duurzaamheidsperspectief dat midden januari 2017 aan het college gepresenteerd gaat worden. Bewoner Voorsterweg zou graag voor de presentatie inzage hebben in het document. De uitkomsten uit de Klankbordgroep kunnen een sneltrein aanzetten, waarvan de consequenties nu niet te overzien zijn. Dit voelt bij hem niet goed. Bart van Bregt, gemeente Zwolle, geeft aan dat de opgave voorligt om de door de gemeenteraad aangegeven doelstelling te realiseren. Toegezegd wordt dat de diverse berekeningen die nu gedaan zijn op aannames verder toegespitst nagerekend en gedeeld gaat

3 worden. Bewoner Voorsterweg merkt dat het nemen van een besluit over een eerste stap, waarbij je het overall-beeld niet kent, erg lastig is. Andere mogelijkheden voor verduurzaming Voorst en omgeving (Martijn ten Klooster Pondera) Door Pondera zijn diverse duurzame energietechnieken vergeleken. De vraagstukken die voorlagen m.b.t. diverse hoogtes en rendementsberekeningen komen eveneens aan de orde. Berekeningen zijn gedaan met typen die toepasbaar zijn voor Nederland, waarbij hij ook input die binnen de klankbordgroep is rondgestuurd is betrokken. Een eerste beeld is hiermee gepresenteerd. Presentatie en bijbehorende link worden met het verslag meegestuurd. Bewoner Beukenallee geeft er bij waterenergie met hogere vermogens gewerkt kan worden. Het voorbeeld dat gepakt is, is lager, wat maakt dat er door Pondera appels met peren vergeleken wordt. Pondera geeft aan dat niet voor elke bron algemene uitgangspunten kunnen worden gehanteerd omdat voor sommige situationele aspecten bepalend zijn (zoals voor waterkracht stroomsnelheid bijv). Voor waterkracht is naar aanleiding van de informatie die binnen de klankbordgroep zijn aangereikt een tweetal technieken opgenomen. Vvertegenwoordiger Milieuraad Zwolle merkt op dat bij aanmerkelijke hoogteverschillen er in het opwekken van duurzame energie middels waterenergie de verschillen anders liggen dan getoond. Bewoner Stinsweg merkt op dat in zijn beleving waterenergie meer rendement oplevert en minder impact op de omgeving heeft. Verzoek is om de mogelijkheden van alternatieve vormen van duurzame energie inzichtelijk te maken. Met name de waterkrachtalternatieven worden nader onderzocht. Gemeente geeft aan binnen het parapludocument het onderzoek breed op te pakken met hierin verwerkt alle mogelijke te gebruiken duurzame energievormen. In het parapludocument worden de kansen weergegeven. Vertegenwoordiger Wijkvereniging Veerallee geeft aan dat dit het te volgen proces binnen de Klankbordgroep bemoeilijkt. Bewoner Voorsterweg geeft aan dat er plekken zijn waar windmolens meer opleveren dan op Voorst. Wellicht dat er door het parapludocument vertakkingen van mogelijkheden zichtbaar worden waar plaatsing logischer en beter zou zijn. Voorzitter geeft aan dat vraag die aan de Klankbordgroep voor ligt is blijft windenergie mogelijk op Voorst. Bart van Bregt, gemeente Zwolle, merkt op dat zelfs als de kansenkaart volledig zou worden uitgewerkt, er meer nodig zal zijn dan nu benoemd kan worden. Gemeenteraad heeft uitgesproken op termijn Zwolle klimaatneutraal te willen hebben. De ambitie van de Klankbordgroep blijft onduidelijk. Binnen de Klankbordgroep blijven vragen bestaan over of Voorst wel of niet nodig is binnen de totale ambitie. De Klankbordgroep zou ook, al dan niet eensluidend, de mogelijkheden die er zijn kunnen meegeven aan het College Uitwerking varianten verkenning (Martijn ten Klooster Pondera) Akoestisch deskundige Dion Oude Lansink van Pondera kan dieper ingaan op de vragen rondom geluid. Martijn ten Klooster, Pondera, geeft aan dat Voorst niet is gelegen binnen het Nationaal Landschap IJsseldelta. Ook de windmolens bij Kampen en Hattemerbroek vallen er buiten. Toegelicht wordt hoe de posities van de turbines tot stand zijn gekomen. De positionering van turbines 1 en 2 zijn geplaatst voor verkennend onderzoek; deze komen nagenoeg overeen met de twee van de drie posities die in de opstelling van drie zijn opgenomen. Om een berekening te maken moet een plek gekozen worden. Uitleg wordt gegeven over nominaal vermogen van windturbines, maximaal geluidniveau, decibel in maatvoering van geluid (luidheid van geluid) wat nog verschilt van de aard van het geluid. Bewoner Walstroweg merkt op dat in zijn ervaring op zee windturbines

4 ongelofelijk veel lawaai maken. Martijn ten Klooster, Pondera, wijst hem erop dat de overlast in de windturbine op zee ondervonden wordt wat het gevolg kan zijn van het type windturbine. Voor zgn. offshore windturbines is geluid geen ontwerpcriterium. Dion Oude Lansink, Pondera, laat de aanwezigen de verschillen in decibellen ondervinden om een gevoel te geven bij de geluidsbelasting door een windmolen. Het geluid staat gelijk aan het praten tijdens het overleg van de Klankbordgroep. Bewoner Voorsterweg merkt op dat het geluid erbij komt. Er is al geluid vanaf het industrieterrein en geluid van het wegverkeer. Alle geluiden komen bij elkaar en maken dat het te veel gaat worden. Afgevraagd wordt of er afspraken over maximale geluidsbelasting gemaakt kunnen worden en of bij het bereiken van de maximale belasting de windmolens stil gezet kunnen worden. Bewoner Voorsterweg herhaalt dat er voorbeelden zijn van projecten waar fouten zijn gemaakt zoals in Rotterdam, Geervliet. Hier is in de informatie naar de klankbordgroep op ingegaan. De belemmeringenkaart geeft weer, als witte vlek, waar mogelijkheden voor plaatsing zich voordoen. Vertegenwoordiger ondernemersvereniging Voorst geeft aan dat in de geluidscontouren Voorst het lawaai van de windturbine niet wordt meegenomen. Bewoner Beukenallee merkt op dat er variabelen zijn als er gesproken wordt over 3 of 5 windmolens en wel of niet de industriebelasting meerekenen. Dion Oude Lansink, Pondera, merkt op dat de luidheid van een industrieterrein 50dB(A) mag bedragen. Daar zit het geluid van een windmolen onder. Bewoner Voorsterweg merkt op dat het geluid van een industrieterrein een continue geluidsbelasting is en het draaien van de wieken in zijn beleving niet een continue maar een meer zoevend geluid oplevert. Martijn ten Klooster, Pondera, merkt op dat geluidsbeleving een cumulatie van geluidsbronnen is. Wettelijk is bepaald dat het geluid van windmolens als apart pakket berekend wordt en niet wordt opgeteld bij industriegeluiden omdat voor windturbines een zgn. geluidsbelasting is bepaald op basis van de hinderlijkheid van windturbinegeluid. Uitgebreid onderzoek laat een dosis-effectrelatie zien tussen de geluidsbelasting van een windturbine en de mate waarin hinder optreed. Bewoner Beukenallee merkt op dat de reflectie door hoogbouw naar Spoolde voor de Spooldenaren zeker mee zal tellen. Martijn ten Klooster geeft aan dat de hoogbouw in het geluidmodel is meegenomen. Vertegenwoordiger Ondernemersvereniging Voorst merkt op dat op het industrieterrein bedrijven met kantoorfuncties gevestigd zijn. Ook hier zal hinder ondervonden worden. Het zou goed zijn om in het kader van de ruimtelijke ordening met elkaar om tafel te komen en afspraken te kunnen maken. Aangegeven wordt dat er geen harde normstelling gesteld zal worden. Bewoner Beukenallee vraagt wat er gedaan wordt met de voorbeelden uit Houten, klachten over onverklaarbare bromtonen die niet opgelost kunnen worden. Vertegenwoordiger werkgroep Oud Frankhuis vraagt om de getallen los te laten en te kijken naar de realiteit. Klachten nemen pas af na 1,5 km. Martijn ten Klooster, Pondera, geeft aan dat het derhalve ook belangrijk is om zelf te gaan luisteren en een beeld te krijgen van de aard en luidheid van windturbinegeluid. B bewoner Walstroweg geeft aan dat de hele nacht geluid aan horen een beleving is die direct zorgen baart. Bewoner Voorsterweg merkt op dat in Westenholte ook bewegingen vroeg in de ochtend bij Boels veel geluidsoverlast opleveren. Hij laat even een filmpje van internet horen. Martijn ten Klooster benadrukt dat het belangrijk is om kritisch op dit soort filmpjes te zijn omdat je niet kunt nagaan wat je hoort. Het voorbeeld van bewoner Voosterweg is te horen aan het toerental en de aard (mechanisch) geluid een oud, klein windturbinetype omdat moderne turbines een relatief laag toerental hebben en over het algemeen geen mechanische tandwielkast meer bezitten. Voorzitter geeft aan dat dit de berekeningen zijn die gemaakt zijn, met het verzoek voorzichtig met de betrokken adresgegevens om te gaan, en de gemeente vooral mee te geven dat beleving van geluid aandacht vraagt. Als onderzoeksvraag wordt de cumulatieve berekening aan Pondera meegegeven.

5 Voor slagschaduw is een technische 0-uren lijn opgesteld. Bewoner Beukenallee vraagt of bedrijven dit voor hun eigen pand kunnen laten berekenen. Bewoner Voorsterweg vraagt of het industrieterrein per zone ingedeeld en berekend kan worden. Bewoner Walstroweg weet uit eigen ervaring dat veel klachten niet gehoord worden en windmolens niet worden uitgezet zodra ze de normering overschrijden. Uitleg over luchtvaartverlichting wordt gegeven. Op het internationale verdrag is sinds november 2016 een wijziging gekomen waarbij het mogelijk is het tiplicht te dimmen, vastbrandend in te stellen of van onderen af te schermen. Bewoner Beukenallee vraagt naar de mogelijkheid van verlichting halverwege. In het kader van de veiligheid wordt het handboek risicozonering windturbines gehanteerd. Voorzitter geeft aan dat met het behandelen van alle aspecten door Pondera is geprobeerd alle vragen te beantwoorden. Om in de informatieve sfeer verder te gaan, zou een kleinere groep geformeerd kunnen worden met degenen die hierin geïnteresseerd zijn (bewoner Beukenallee, Voorsterweg, Walstroweg). Overleg met de initiatiefnemers kan georganiseerd worden en met hen kunnen de zorgen gedeeld worden. Het advies dat door de Klankbordgroep aan de gemeente wordt meegegeven kan een advies vanuit diversiteit zijn. Bewoner Voorsterweg vraagt om het advies van de Klankbordgroep niet alleen aan het college maar ook bij de initiatiefnemers neer te leggen. Vertegenwoordiger wijkvereniging Veerallee vraagt hoe om te gaan met de tijdsdruk die gevoeld wordt. Vertegenwoordiger werkgroep Oud Frankhuis zet vraagtekens bij de risico s. Bewoner Walstroweg, merkt op dat wat getoond is voldoet aan de norm, maar bij veel projecten met moderne molens toch het geluid en/of de slagschaduw tegenvalt. Dit ervaart hij als een bevestiging van de zorgen die er zijn. Bovendien is het moeilijk in te schatten waaraan de klankbordgroep zich gaat committeren. Hoe wordt er gewaarborgd dat klachten gehoord worden, hoe kunnen we ons behoeden voor te veel bureaucratie. Vertegenwoordiger Ondernemersvereniging Voorst vraagt om de effecten op de gevestigde bedrijven verder uit te zoeken. Vertegenwoordiger Milieuraad Zwolle heeft veel waardering voor wat er is getoond. Het geeft een goed beeld van wat de effecten kunnen zijn, afgezien van de geluidsbeleving. Dit blijft subjectief. Vertegenwoordiger Ondernemersvereniging Voorst spreekt zijn waardering uit voor de hoeveelheid informatie die is verstrekt. Vraagt de Klankbordgroep een zo eensluidend mogelijk advies tav het voorliggende concrete voorstel aan de gemeente mee te geven. Bewoner Beukenallee vraagt zich af of de procesgang correct is. Voorzitter merkt op dat de gemeente aan de Klankbordgroep de ruimte geeft om de standpunten op tafel te leggen. Na de eerste sessie bleek er onvoldoende informatie beschikbaar om zodanig toegerust te zijn dat er een advies door de Klankbordgroep opgesteld zou kunnen worden. Veel verdiepingsinformatie is in de twee hierna volgende sessies gedeeld.

6 Vertegenwoordiger Ondernemersvereniging Voorst geeft aan dat bij het beantwoorden uitgegaan moet worden van de bij de aanvraag verwachte situatie. Hiervoor zou een principe advies opgesteld kunnen worden met een mogelijk alternatief. Vertegenwoordiger Spoolderbelangen vraagt zich af of leden van de Klankbordgroep ondanks een uitgebracht advies wel bezwaar tegen een wijziging van bestemmingsplan kunnen indienen. Dit wordt bevestigd door de gemeente. Bewoner Beukenallee vraagt zich af of vertegenwoordigers van verenigingen wel bevoegd zijn (bindende) uitspraken te doen. Vertegenwoordiger Wijkvereniging WVF geeft aan het belangrijk te vinden een breed gedragen advies mee te kunnen geven. Als wijkverenigingen worden de belangen van zowel voor- als tegenstanders behartigd. Vertegenwoordiger Ondernemersvereniging Voorst vraagt om een aparte informatieavond voor de bedrijven op Voorst. Terugblik op de bijeenkomst en vervolgafspraken: Er is veel informatie gedeeld. Vraag is of de Klankbordgroep op basis van de beschikbare informatie kan komen tot een advies. De vierde en voorlopig afsluitende bijeenkomst wordt vastgesteld op maandag 30 januari Hieraan voorafgaand wordt half januari een inloopbijeenkomst georganiseerd waar nadere detailinformatie kan worden opgehaald. Per faciliteit zal deskundigheid aanwezig zijn. Tijdens de inloopbijeenkomst kan gericht informatie opgehaald en gedeeld worden. De leden van de Klankbordgroep bepalen zelf of er gebruik van de inloopbijeenkomst wordt gemaakt. Wie geen gebruik maakt, heeft voldoende informatie om tot een standpuntbepaling te komen. Om een inschatting voor de bezetting van de inloopbijeenkomst te maken, worden vragen die nog open staan voor 1 januari 2017 per mail ingediend via windenergievoorst@zwolle.nl. Sluiting De voorzitter dankt een ieder voor de inbreng. Datum en locatie voor de inloopbijeenkomst worden zo spoedig mogelijk bekend gemaakt. Hoe het proces er voor de Klankbordgroep na 30 januari uitziet wordt aan het verslag toegevoegd. Zo mogelijk wordt ook het concept-parapludocument gedeeld. De vierde bijeenkomst, te gebruiken voor de standpuntbepaling van de Klankbordgroep, is vastgesteld op 30 januari Ook hiervoor wordt de locatie zo spoedig mogelijk bekend gemaakt.