MANTELZORGERS. aanhetwerk. werk- en doeboek

Transcriptie

1 MANTELZORGERS aanhetwerk werk- en doeboek

2 WOORD VOORAF Doel en inhoud van het programma Doel van het programma (Ex)mantelzorgers, die na of tijdens hun mantelzorgtaken weer op zoek gaan naar een nieuwe baan, ervaren soms enige afstand tot de arbeidsmarkt. Zeker als men om mantelzorgredenen het arbeidsproces eerder voor onbepaalde tijd verlaten heeft. Het programma Mantelzorgers sterk aan het werk ondersteunt deze (ex)mantelzorgers in het vinden van een nieuwe baan. Het programma bestaat uit een aantal thema s met informatie, opdrachten en praktische tips die zorgen voor nieuwe inzichten. Deze leren je als (ex)mantelzorger beter wat je kunt en wat je wilt. Dat maakt je sterker en vergroot de slagingskans op het vinden van een nieuwe baan. Je kunt dit werkboek zelfstandig doornemen, maar dat kan ook in samenhang met individuele en/of groepsbegeleiding. Inhoud van het werkboek Het programma Mantelzorgers sterk aan het werk is in de vorm van een handig werkboek met zes thema s. Deze kun je achter elkaar of afzonderlijk volgen. Het begint met een Warming up zodat je voorbereid bent op een goede start. De eerste drie thema s gaan over Werken aan jezelf. Deze ondersteunen je innerlijke proces: wie ben je, wat kun je en wat wil je? De laatste drie thema s geven ondersteuning bij Werken aan een baan. Deze thema s ondersteunen je bij de zoektocht naar een nieuwe baan. Alle thema s samen leiden naar een Mijn Sterk-aan-het-werk-plan waarin je inzichten en conclusies van de thema s bijhoudt en vertaalt naar concrete acties. Je kunt dit plan zien als leidraad en houvast bij het vinden van een nieuwe, passende baan. De zes thema s vind je op de volgende pagina. De blauwe, onderstreepte teksten in het werkboek zijn links naar informatie op een website. Deze links kunt u aanklikken. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 2

3 Wat vind je waar? Werken aan jezelf In je kracht Stevig in balans Maak werk van je toekomst stevig in balans steun bij combinatie werk en mantelzorg Werken aan een baan Samen sterk: netwerken Krachtig solliciteren Steun bij de combinatie werk en mantelzorg samen sterk: netwerken in je kracht werk maken van toekomst krachtig solliciteren Woord vooraf 2 Inleiding 6 Warming-up 8 Werken aan jezelf 11 1 Thema in je kracht Een terugblik Doen waar je trots op bent Doen waar je goed in bent Jouw meerwaarde 24 2 Thema stevig in balans Balans vinden en behouden Energiehuishouding Prioriteiten stellen De kunst van het nee zeggen Blijf zelf aan het stuur 42 3 Thema maak werk van je toekomst Jouw ideale dag Droomberoepen Werk aan je ontwikkeling Wat en wie heb je nodig? Maak je toekomstplannen 58 Werken aan een baan 59 4 Thema samen sterk: netwerken Mijn netwerk Netwerken, zo doe je dat Netwerken via Social Media Handige tips en initiatieven 70 5 Thema krachtig solliciteren Mijn CV Solliciteren vanuit een (ex)mantelzorgsituatie Stages, vrijwilligerswerk en andere ervaringsplaatsen Handige tips en initiatieven 88 6 Thema steun bij de combinatie werk en mantelzorg Landelijke ondersteuning Steunpunten in de buurt 98 Mijn sterk aan het werk plan 102 Een woord van dank 106 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 4

4 INLEIDING: WELKOM! Het programma Mantelzorgers sterk aan het werk! Een mantelzorger komt in actie als iemand in zijn of haar omgeving zorg nodig heeft. Een familielid, buur en/of vriend waar al een emotionele band mee bestaat. Mantelzorg overkomt je en komt bovenop je andere activiteiten. Mantelzorgers zijn vaak sterk en sociaal. Als je mantelzorger bent of bent geweest, mag je daar trots op zijn! Ben je door je mantelzorgtaken (tijdelijk) gestopt met je (betaalde) baan? Of heb je om andere redenen als (ex-) mantelzorger nu geen (betaalde) baan, maar wil je graag weer aan de slag? Dan is het programma Mantelzorgers sterk aan het werk iets voor jou. Het programma Mantelzorgers sterk aan het werk biedt ondersteuning in veel verschillende mantelzorger-situaties. Denk daarbij aan vooropleiding, werkervaring, kort of lang uit het arbeidsproces, intensiviteit van zorgtaken en reden van vermindering of stoppen daarvan. Als er tijdens het zoeken naar een nieuwe baan ook sprake is van rouwverwerking, dan is een herstelperiode nodig. Soms gaat deze vooraf aan het zoeken naar een baan, soms loopt dit gelijktijdig. Het programma Mantelzorgers sterk aan het werk biedt je ondersteuning in het vinden van een nieuwe baan vanaf het moment dat je dit wilt (of moet). Het maakt je sterker zodat je succesvol aan de slag kunt. Het programma bevat informatie, opdrachten en praktische tips. De zes thema s helpen je de antwoorden te vinden op je vragen. Het eerste deel van het programma gaat over Werken aan Jezelf. Dit omvat drie thema s die je kunnen helpen om je nog sterker te maken, je balans te (her)vinden of te behouden en om gericht toekomstplannen te maken. Het tweede deel gaat over Werken aan een baan. Ook dit deel omvat drie thema s: netwerken, solliciteren (vanuit een (ex) mantelzorgsituatie) en een overzicht van de vele ondersteuningsmogelijkheden op dit gebied. De keuze is aan jou; alle thema s doornemen of alleen de voor jou belangrijke en aansprekende onderwerpen kiezen om mee aan de gang te gaan. Neem er de tijd voor. Kies je voor het complete programma, trek er dan enkele weken tot een maand voor uit. Aan het einde van het programma heb je jouw Mijn Sterk-aan-het-werk-plan, en dat geeft je houvast bij je zoektocht naar een nieuwe baan. Heb je contact met een werkcoach van de gemeente of van het UWV, neem dan de uitkomsten van dit programma mee. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 6

5 Warming up Je bent mantelzorger geworden omdat iemand in jouw omgeving zorg nodig heeft. Je wilt nu aan de slag op de arbeidsmarkt. Bekijk daarom eerst eens het filmpje Werk en Mantelzorg op de site van Stichting Werk&Mantelzorg. Klaar voor de start? Hoe gaat het met je? Wat is je uitgangssituatie? Ben je klaar voor het programma Mantelzorgers sterk aan het werk? Met deze opdracht sta je stil bij jouw welbevinden op dit moment. Ga op een rustig plekje zitten en probeer de volgende vragen voor jezelf te beantwoorden. Hoe gaat het met je? Schrijf op wat het eerst in je opkomt. Hoe fit voel je je? Eet en drink je goed? Sta je s ochtends uitgerust op? Beweeg je regelmatig? Heb je lichamelijke klachten? Zo ja, welke? Ben je daarvoor weleens naar een huisarts geweest? Beschrijf de eigen (mantelzorg)situatie waarin je je nu bevindt. Kun je deze situatie accepteren zoals die is? Welke gevoelens komen naar boven? Als je nog mantelzorgtaken hebt, welke taken zijn dat? Wat betekent dit voor jou? WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 8

6 WARMING UP Heb je psychische klachten? Ben je bijvoorbeeld verdrietig of angstig vanwege de situatie waarin je je bevindt of bevonden hebt? Heb je last van schuldgevoelens? Voel je je regelmatig gespannen? Probeer je gevoelens eens te beschrijven. WARMING UP Uitkomsten van jouw vragen en tips Bekijk je antwoorden en probeer de conclusie te trekken of je klaar bent voor het programma Mantelzorgers sterk aan het werk. De informatie hieronder kan je hierbij helpen. Heb je familie/vrienden in je omgeving waar je af en toe je hart kunt luchten en die je kunnen ondersteunen? Heb je zin om weer aan de slag te gaan? Of moet je weer aan de slag, bijvoorbeeld omdat het inkomen hard nodig is? Beschrijf jouw situatie eens. Kun je voldoende tijd vrij maken om een nieuwe baan te vinden? Kun je meer ondersteuning gebruiken? Heb je het gevoel dat je open staat voor het programma Mantelzorgers sterk aan het werk? Wat zou voor jou het mooiste resultaat zijn van dit programma? Als je last hebt van lichamelijke en/of psychische klachten, is het aan te raden om een huisarts te raadplegen. Huisartsen (en hun praktijkondersteuners) weten hoe belangrijk mantelzorgers zijn en helpen je graag. Als jij je goed voelt, is dat een belangrijke eerste stap om vervolgens energie te kunnen stoppen in het vinden van een nieuwe baan. Heb je behoefte aan een gesprekspartner of om ervaringen uit te wisselen met een groep mensen die weten waar je het over hebt, sluit je dan aan bij een lotgenotengroep. Informeer eens bij een Steunpunt Mantelzorg bij jou in de buurt voor de mogelijkheden. Je vindt de steunpunten via de Mezzo website onder het kopje Adres in de buurt of via je gemeente. Je kunt hier onder andere een gesprek aanvragen bij een Mantelzorgconsulent over jouw specifieke vragen en informatie en advies inwinnen. Heb je moeite met je huidige situatie? Je conclusie kan namelijk zijn dat aan bepaalde aspecten waardoor je je niet prettig voelt, op dit moment niet veel te doen is, behalve accepteren. Ga je voor jezelf na of dit lukt. Het Steunpunt Mantelzorg weet of er ondersteunende (groeps)cursussen in de buurt zijn voorafgaand aan dit programma. Voorbeelden van cursussen voor Mantelzorgers om weer in je kracht te komen (Betrokken Omgeving, Mindfullness, Balans en Ontspanning etc.) vind je onder andere bij Mindfit. Deze trainingen helpen je om beter om te gaan met je huidige situatie en/of kunnen helpen om je minder belast te voelen. Een ander voorbeeld is de cursus De kunst van het zorgen en loslaten van SIZ Twente. Bij jou in de buurt worden soortgelijke cursussen ook georganiseerd. Ruimte voor je eigen conclusies van het onderzoek naar je welbevinden op dit moment: 9 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 10

7 n sterk: e m a s twerke n ne Werken aan jezelf in je kracht werk maken van toekomst bi el n a z o ti e rg ra lli c h c it t i g ere n m co t s t e u n b ij m a n w erk e n stevig in balans k so In het eerste deel van het programma Mantelzorgers sterk aan het werk sta jij centraal. Je krijgt antwoord op vragen zoals: wat maakt mij sterk en hoe kan ik mezelf nog sterker maken. Want wat is er mooier dan dat je jouw talenten/kwaliteiten kent en goed kunt inzetten in een nieuwe baan? Dit deel van het programma geeft ook informatie, opdrachten en praktische tips over hoe je stevig in balans kunt zijn en blijven. Ook straks met een nieuwe baan. In het derde thema sta je stil bij jouw toekomst(dromen) en kun je gericht je toekomstplannen maken. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 12

8 1 THEMA In je kracht Ieder mens is uniek en beschikt over vele talenten. De ene persoon is zich hier meer van bewust dan de andere. Je kunt een talent omschrijven als iets wat je doet en waar je goed in bent en wat je nauwelijks of geen energie kost. Talenten kun je in de loop van de tijd ook (verder) ontwikkelen. Je bewust worden van je talenten en kwaliteiten (eigenschappen) en de ontwikkeling ervan geeft je kracht. In het thema In je kracht vind je opdrachten en oefeningen die je daarbij helpen en waarmee je tegelijkertijd je zelfkennis vergroot. En dit laatste leidt weer tot meer zelfvertrouwen. We zijn niet gewend onszelf in de schijnwerpers te zetten. Openlijk vertellen waar je goed in bent, wordt in onze samenleving vaak als arrogant gezien. Probeer je tijdens dit onderdeel over deze schroom heen te zetten. Ergens goed in zijn wil niet zeggen dat je een beter mens bent dan de ander. Iedereen heeft talent en daar mag je best trots op zijn. Wat is er mooier dan dat je jouw talent ook in een nieuwe baan goed kunt inzetten? WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 14

9 1.1 EEN TERUGBLIK Hoe was het vroeger? vuurtje? Je wilt aan de slag en plannen maken voor de toekomst. Om succesvolle plannen te maken is het goed om eens stil te staan op welk punt in je leven je nu bent aanbeland. Maak de balans op en kijk wat je allemaal voor waardevolle (levens)ervaring hebt. Ga eens op een rustig plekje zitten en realiseer je wat je allemaal hebt meegemaakt in je leven. Hoe ben je geworden wie je nu bent? Denk hierbij aan je privéleven (het ouderlijk gezin, de huidige leefsituatie), je leerleven (school, opleidingen, cursussen) en je werkleven (het betaalde en onbetaalde werk dat je gedaan hebt). Hieronder vind je een aantal vragen die je misschien nog verder op weg helpen. Kies de vragen uit die jou aanspreken en beantwoord ze op de volgende pagina. Wat wilde je als kind worden? Wat is je grootste prestatie tot nu toe? Wat is de belangrijkste levensles die je tot nu toe geleerd hebt? Wat waren de belangrijkste beslissingen in je leven en hoe heb je die genomen? Wat kun jij allemaal beter dan pakweg andere mensen? Van welke hobby zou je wel je beroep willen maken? Wat is het grootste compliment dat je ooit hebt gekregen? Wat was je leukste baan tot nu toe en waarom? Welke elementen spreken je het meeste aan? Wat heeft het verrichten van mantelzorgtaken voor jou betekend of betekent het voor jou? Wat zou jij het liefst bijdragen aan de maatschappij? Waar zou je als 100-jarige op terug willen kijken? Wat ontbreekt er nu nog en wat zou je heel graag willen doen? Als je klaar bent, leg je je antwoorden weg en herlees je het later nog eens. Wat valt je op? Wat zijn de belangrijkste (nieuwe) inzichten die je hebt gekregen na het herlezen? Kun je rode draden of patronen herkennen in je leven? Begrijp je hoe die patronen ontstaan? Probeer niet te oordelen, maar kijk met veel zelfliefde naar je Terugblik. Het gaat niet om goed of fout, het is zoals het is en probeer dat te accepteren. Heb je hierdoor meer zelfkennis gekregen? verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 16

10 1.1 EEN TERUGBLIK 1.1 EEN TERUGBLIK Schrijf je Terugblik: beantwoord hieronder de vragen van de vorige bladzijde. Schrijf hier de inzichten die je hebt gekregen door de Terugblik. KRACHT TIP: bespreek je Terugblik eens met iemand die dichtbij je staat en kijk of je tot nog meer inzichten kunt komen. 17 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 18

11 1.2 DOEN WAAR JE TROTS OP BENT Op zoek naar je successen Je hebt zojuist de opdracht Een terugblik gedaan, waarin je naar jezelf gekeken hebt in het verleden. Probeer je eens alle momenten in je leven te herinneren waarbij je trots was op wat je deed of dat anderen heel trots op jou waren. Denk aan concrete situaties waarin jij jezelf succesvol vond. Vaak deed je dan dingen waar je plezier in had. Wat heeft bijvoorbeeld het uitvoeren van mantelzorgtaken jou gebracht waar je trots op bent? Schrijf een zo compleet mogelijke lijst hieronder op (minstens zeven!). - Ik ben trots op: Om in de toekomst met plezier te werken, is het belangrijk dat je werk doet waar je trots op bent. Werk dat er voor jou toe doet. Het is dus belangrijk dat je ontdekt wat je belangrijk vindt in je werk en je leven, waar je trots op bent. Wat maakt dat je trots kan zijn op het werk dat je wilt gaan doen? Wat voor soort taken zou je willen uitvoeren? Wat zou je ermee willen bereiken? Schrijf het hieronder op. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 20

12 1.3 DOEN WAAR JE GOED IN BENT Jouw talenten en kwaliteiten Weet jij waar jij goed in bent? Het is soms makkelijker om dat te weten van een ander, dan van jezelf. We zijn vaak niet gewend om onszelf in de schijnwerpers te zetten en openlijk te vertellen waar we goed in zijn. Iedereen is ergens goed in en heeft talent en daar mag je best trots op zijn! Denk eens aan alle momenten in je leven dat je trots was op wat je deed of dat anderen heel trots op jou waren. Of denk aan concrete situaties waarin jij jezelf succesvol vond. Probeer vervolgens een vertaling te maken van waar je trots op bent in een talent of kwaliteit van jezelf. Bijvoorbeeld als je na vele keren zakken voor je rijbewijs, toch lukt dit te halen, kun je stellen dat je over doorzettingsvermogen beschikt. Of als je naast je gezin ook nog goed in staat bent om mantelzorgtaken uit te voeren voor een naaste kun je waarschijnlijk stellen dat je over organisatietalent beschikt, oplossingsgericht bent, zorgzaam bent, over een verantwoordelijkheidsgevoel beschikt etc. Het is ook goed om je te realiseren dat de periode waarin je mantelzorgtaken verricht of hebt verricht je een meerwaarde geeft ten opzichte van iemand die dat niet gedaan heeft. Je hebt misschien talenten bij jezelf ontdekt waarvan je daarvoor niet eens wist dat je deze had. Je hebt hierdoor ook meer levenservaring en daarmee levenswijsheid gekregen. ntdek je kracht Schrijf hieronder alle talenten en kwaliteiten op die je van jezelf herkent. Welke weet je nog meer van jezelf? verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 22

13 1.3 DOEN WAAR JE GOED IN BENT Bel nu eens drie mensen (familie, vrienden, (ex)collega s, liefst uit elke categorie één) en stel hen de volgende vragen: 1 2 Wat zijn volgens jou mijn grootste talenten en kwaliteiten? Welk talent of kwaliteit laat ik volgens jou tot nu toe het meest onbenut? Herken je hun antwoorden? Vul het lijstje met talenten en kwaliteiten op de voorgaande pagina aan met de nieuwe inzichten die je gekregen hebt. Zijn er kwaliteiten die tot nu toe misschien wat onbenut zijn, die je verder zou willen ontwikkelen? Zo ja, hoe zou je dat kunnen doen? 1.4 ONTDEK JE MEERWAARDE Waarin word je gewaardeerd? Je bent mantelzorger geweest of bent het nog steeds. Schrijf eens op uit welke taken jouw mantelzorg bestaat en welke eigenschappen je gebruikt om deze taken goed uit te voeren? Bijvoorbeeld: Taak: Emotionele begeleiding Gebruikte eigenschappen: Invoelend zijn, stressbestendig, oplossingsgericht, goed kunnen communiceren, zorgzaamheid etc. Vul hieronder jouw taken en gebruikte eigenschappen in: Stel nu je top 5 kwaliteiten/talenten vast en noteer ze hieronder VUL DIT OOK IN BIJ JE STERK-AAN- HET-WERK-PLAN Als je aan bovenstaande talenten en kwaliteiten denkt: in welke concrete functies zijn deze talenten en kwaliteiten vooral belangrijk? Hoe kun je bovenstaande talenten en kwaliteiten inzetten in een nieuwe werksituatie? Zou je die werksituatie eens kunnen beschrijven? Als je weet waar je goed in bent, is het ook gemakkelijker om werk te vinden dat bij je past en wat je met plezier kunt gaan doen. Je talenten en kwaliteiten herkennen is dus belangrijk voor de keuzes die je maakt. verder met deze opdracht 23 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 24

14 1.4 ONTDEK JE MEERWAARDE De periode als mantelzorger heeft je in ieder geval een meerwaarde gegeven ten opzichte van iemand die geen mantelzorger is (geweest). Je hebt hierdoor meer levenservaring gekregen en laten zien over bepaalde eigenschappen te beschikken zoals verantwoordelijkheidsgevoel, organisatietalent, zorgzaamheid, flexibiliteit, loyaliteit, positiviteit etc. Soms ontdek je talenten van jezelf waarvan je niet wist dat je ze had. Kun je met de hulp van bovenstaande lijst benoemen welke meerwaarde de mantelzorgtaken jou hebben opgeleverd? Mijn meerwaarde door mantelzorgtaken: SUCCESVOLLE MENSEN BOUWEN OP HUN STERKE PUNTEN Vul dit in op je Mijn Sterk-aan-het-werk-plan. Deze eigenschappen kunnen je helpen in jouw zoektocht naar een nieuwe baan! VUL DIT OOK IN BIJ JE STERK-AAN- HET-WERK-PLAN 25 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK

15 2 THEMA Stevig in balans Mensen in balans zijn vitaler, gelukkiger thuis en op het werk. Je eigen balans vinden is een voortdurend en dynamisch proces dat verschilt per persoon. Het is afhankelijk van de (mantelzorg)situatie, persoonlijke voorkeuren en levensfase. Het vinden en onderhouden van de juiste balans is dus voor iedereen verschillend. In het thema Stevig in Balans vind je informatie, opdrachten en oefeningen die kunnen helpen om je bewust te worden hoe jij je balans kunt vinden en behouden, ook als je straks een nieuwe baan hebt. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 28

16 2.1 BALANS VINDEN EN BEHOUDEN Herkennen van je evenwicht Het ervaren van balans in je leven is zeer persoonlijk. Wat voor jou als een mooi evenwicht voelt, hoeft dat voor de ander niet te zijn. Om te bepalen of je in balans bent is een eerste stap om je af te vragen hoe je nu je tijd besteedt. Wat doe je met de 168 uur die een week telt? Deze oefening laat zien hoe je je tijd momenteel verdeelt over de verschillende activiteiten in je leven en hoe je deze tijd het liefste zou verdelen. STAP!: Een week telt 168 uren (7 x 24). Ongeveer 63 uren daarvan slaap of rust je. Je kunt dus nog 105 uren per week (= 100%) besteden in de 4 leefsferen. Leefsfeer 1: Werk/ financiële middelen. Dit omvat tijd die je besteedt aan werk (zoeken), reistijd, studie/opleiding, netwerken etc. Leefsfeer 2: Privé/thuis. Dit omvat persoonlijke verzorging, huishoudelijke taken, boodschappen, koken/eten, opvoeding en verzorging van de kinderen, administratie etc. Leefsfeer 3: Sociale contacten/hobby s. Dit omvat uitgaan/uitstapjes, sport en beweging, hobby s, lidmaatschap vereniging, bezoek aan familie/vrienden/ buren, vrijwilligerswerk, TV kijken, lezen, computeren etc. Leefsfeer 4: Mantelzorgtaken. Dit omvat regeltaken (administratie, bellen van instanties etc.), begeleiding (bijv. bij artsenbezoek, vervoer regelen, structuur bieden aan de dag), persoonlijke verzorging, huishoudelijke hulp etc. Als je mantelzorgtaken inmiddels zijn beëindigd, kun je hier 0 invullen. Lees bovenstaande activiteiten goed door voor je de volgende tabel invult. Geef onder het kopje Huidige situatie aan hoe je nu meestal de 105 uren per week over de vier leefsferen verdeelt. Geef onder het kopje Gewenste situatie aan hoe je de 105 uren per week over de vier levenssferen het liefst zou willen verdelen. LEEFSFEREN HUIDIGE SITUATIE GEWENSTE SITUATIE Leefsfeer 1: Werk/financiële middelen Leefsfeer 2: Privé/thuis Leefsfeer 3: Sociale contacten/hobby s Leefsfeer 4: Mantelzorgtaken verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 30

17 2.1 BALANS VINDEN EN BEHOUDEN 2.1 BALANS VINDEN EN BEHOUDEN STAP 2: Op zoek naar oplossingen Beantwoord na het invullen van de voorgaande tabel onderstaande vragen: Is er een verschil tussen wat je wilt en moet financieel gezien? Zo ja, zijn er dan alternatieven te bedenken? Bijvoorbeeld door flexibel werken, kortere reisafstand, extra ondersteuningsmogelijkheden etc. Bij welke activiteiten zit er verschil tussen de huidige en gewenste situatie? Noem concrete punten waar je verandering in wilt brengen? Deze vragen zijn niet altijd even gemakkelijk te beantwoorden. Misschien willen anderen wel met je meedenken. Denk hierbij aan een partner, een goede vriend(in) of iemand van het Steunpunt Mantelzorg. Kijk voor meer informatie over de combinatie werk en mantelzorg bij het zesde thema van deze module Steun bij de combinatie werk en mantelzorg. Je kunt ook de site van Werk&Mantelzorg raadplegen. Hier vind je meer informatie over ondersteuningsmogelijkheden. Hoe ga je deze veranderingen realiseren? Wat heb je daarvoor nodig? STAP 3: Hoe bewaak ik mijn balans in combinatie met mijn nieuwe werksituatie? Het is goed om vooraf na te denken hoeveel tijd je wilt en kunt besteden aan werk en wat je verder nodig hebt om in balans te blijven. Dit is een goede voorbereiding voor het gesprek straks met je nieuwe werkgever. Wat heb je nodig om nu en straks, ook met een nieuwe baan, (weer) balans te hebben? Wat kun je er zelf aan doen? Wat heb je daarvoor nodig van je toekomstige werkgever? Of van anderen? Noteer je antwoorden. Wat ik zelf kan doen: Wat ik nodig heb van mijn toekomstige werkgever: Wat ik nodig heb van anderen: 31 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 32

18 2.2 ENERGIEHUISHOUDING Verbeter je veerkracht Energie is het basiselement van balans. Een goed energieniveau houdt je veerkrachtig. Hoe kun je je energieniveau verbeteren? Dr. John Briffa is een Britse arts, gespecialiseerd op dit terrein. Hij zegt: goede voeding, goede nachtrust, voldoende daglicht en beweging! Hoe is het met jouw energiehuishouding? Beantwoord de volgende vragen om dit te weten te komen! Waardoor verlies je energie? Wat zuigt jou leeg (werk en privé)? Maak daarvan een zo compleet mogelijke lijst. Waardoor krijg je energie? Wat voedt jou (werk en privé)?. Maak ook hiervan een zo compleet mogelijke lijst. Punten waar je energie op verliest, kunnen je batterij helemaal leegzuigen als je niet oppast. Als je weet wat je energiegevers zijn, kun je deze bewust inzetten om jezelf weer op te laden. Even bewust tijd nemen voor jezelf, liefst iedere dag. Je functioneert dan niet meer als een batterij die leeg kan lopen, maar als een dynamo die zichzelf kan opladen! N.B. Als je veel en vaak je talenten gebruikt, kan dit je energiebalans ten goede komen. Immers een talent is iets wat je doet en wat je goed kan en wat je weinig tot geen energie kost. verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 34

19 2.2 ENERGIEHUISHOUDING Wat kan je er aan doen om te voorkomen dat je energie blijft verliezen op de eerder genoemde punten? 2.3 PRIORITEITEN STELLEN Wat ga je eerst doen? Wat kun je doen om je nog beter te voeden met energie? Wat zijn je concrete voornemens? Een flink deel van de mantelzorgers raakt weleens overbelast. De mantelzorgtaken komen vaak bovenop alle andere aanwezige activiteiten. Misschien zijn de mantelzorgtaken nu beëindigd of verminderd, misschien is daar niets in veranderd en zoek je vanuit dezelfde mantelzorgsituatie een nieuwe baan. In elk van deze situaties is er veel te doen nu ook het vinden van een nieuwe baan daar bij is gekomen. Hoe ga je om met de dagelijkse druk, nu en straks? Je wilt niet tekort schieten en het graag goed doen. Je kunt de activiteiten niet helemaal naar je hand zetten, maar wel invloed uitoefenen op de manier waarop je omgaat met de dagelijkse druk. Herken je het gevoel van continu schipperen tussen wat je zou willen doen en wat haalbaar is? Het gevoel vaak te rennen van het één naar het ander om aan alles te kunnen voldoen? Kun je nog genoeg genieten? Er zijn allerlei manieren om daar verbetering in te brengen. Eén manier is om de situatie concreet te veranderen door bepaalde taken niet meer te doen, iets op/af te zeggen, of juist iets te gaan doen wat je echt wilt. VUL DIT OOK IN BIJ JE STERK-AAN- HET-WERK-PLAN Managementgoeroe Stephen Covey maakte onderscheid naar type werkzaamheden. Of het thuis is of op het werk, werkzaamheden kunnen worden verdeeld naar belangrijk of minder belangrijk en naar urgent (= spoedeisend) en minder urgent. Hij ontwikkelde daar een model voor. Het model op de volgende pagina is onderverdeeld in vier kwadranten betreffende urgentie en belangrijkheid. Doe eerst de volgende oefening, daarna volgt een uitleg. verder met deze opdracht 35 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 36

20 2.3 PRIORITEITEN STELLEN 2.3 PRIORITEITEN STELLEN 1: Schrijf de meest voorkomende activiteiten op die je in een week doet. Maak de lijst zo compleet mogelijk. Stephen Covey stelde dat veel mensen relatief veel tijd besteden aan belangrijke zaken die urgent zijn (Kwadrant I). Op het eerste gezicht lijkt dit wellicht een logische keus, maar feitelijk is het beter om je te richten op belangrijke zaken die niet urgent zijn (Kwadrant II). Pas dan loop je op de zaken vooruit en ben je preventief bezig. Ben je voornamelijk bezig met activiteiten in Kwadrant I, dan ben je vooral bezig met het blussen van brandjes en heb je geen tijd om even rustig achterover te zitten. Kwadrant I veroorzaakt veel meer onrust en stress, in tegenstelling tot Kwadrant II dat juist rust geeft. Als jij je richt op activiteiten in Kwadrant II, dan zul je zien dat je activiteiten in de andere drie kwadranten verminderen. Dat neemt niet weg dat er altijd activiteiten in deze kwadranten blijven voorkomen, maar de focus verschuift naar Kwadrant II. Wat kun jij doen om je focus meer op Kwadrant II te krijgen? 2: Vul nu al deze activiteiten in binnen het model hieronder en plaats ze in het juiste kwadrant. Het gaat erom dat jij vindt dat ze in het goede kwadrant staan. Model Covey: Urgent Niet Urgent kwadrant 1 % kwadrant 2 % Belangrijk Bewust bezig zijn met prioriteiten stellen, heeft een positief effect op jouw balans! kwadrant 3 % kwadrant 4 % Niet belangrijk 3: Denk vervolgens na over de geschatte percentages per kwadrant (% van de tijd dat je met dit soort activiteiten bezig bent). Noteer deze rechtsboven in elk kwadrant. 37 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 38

21 ?! 2.4 DE KUNST VAN HET NEE ZEGGEN Hoe ga jij om met!... dagelijkse druk?!!!?! Mantelzorgtaken komen bovenop alle andere al aanwezige activiteiten. Een aanzienlijk deel van degenen die mantelzorgtaken verrichten zijn (bijna) overbelast (geweest). Hoe ga jij om met de dagelijkse druk, nu en straks? Je wilt niet tekort schieten en het graag goed doen. Je kunt de activiteiten niet helemaal naar je hand zetten, maar wel invloed uitoefenen op de manier waarop je omgaat met de dagelijkse druk. Een manier is bijvoorbeeld om prioriteiten te stellen en bepaalde taken niet meer te doen, iets op/af te zeggen of juist iets te gaan doen wat je echt wilt. Nee zeggen valt niet altijd mee. Veel mensen vinden dit erg lastig. Als je dit herkent, vind je hieronder een manier om je hierbij te helpen. Moet ik dit nu doen? Een eenvoudig hulpmiddel bij het stellen van prioriteiten is om bij iedere actie, verzoek of taak die op je afkomt jezelf de volgende vraag te stellen: moet ik dit nu? doen De bedoeling is hierbij dat je jezelf deze vraag stelt met de nadruk /klemtoon op verschillende woorden. Op deze manier krijg je beter inzicht in de aard van de taak, met als gevolg een betere verwerking ervan.? Stel jezelf op de volgende 5 verschillende manieren dezelfde vraag, in de onderstaande volgorde: Moet ik dit nu doen? Is het een uit te voeren actie? Of is het alle en info rmatie? Als het geen actie is, dan hoef je de andere vragen ook niet meer te stellen Moet ik dit nu doen? Ben jij de beste persoon om dit te doen? Of kun je de taak beter aan iemand anders overlaten /delegeren? Moet ik dit nu doen? Moet ik dit nu doen? Is deze actie, gezien je vele andere bezigheden iets wat je logischerwijs nu zou oppakken? Moet ik dit nu doen? Veel taken lijken dringender dan ze in werkelijk heid zijn. Kan het een uurtje/ dagje/we ekje/ maandje wachten? Hiermee bepaal je de urgentie van de taak. Moet het, kan het, zou het kunnen, wil je het? verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 40

22 2.4 DE KUNST VAN HET NEE ZEGGEN Een bijkomend voordeel is dat je, in het geval van een verzoek van een derde persoon, ook scherper kan zijn in wat het verzoek inhoudt. Doordat je graag voor jezelf antwoord op deze vragen wil hebben, kan je een deel van deze vragen ook terug leggen bij degene die het verzoek doet. Onthoud dat je even belangrijk bent als een ander. Door ja te zeggen tegen je zin, doe je jezelf onterecht geweld aan. Wanneer je nee kan zeggen, komt je ja echt uit je hart. Als je ja en nee kunt zeggen wanneer je dat wilt, dan weten mensen in je omgeving waar ze aan toe zijn en wat ze aan je hebben. Het managen van andermans verwachting is belangrijk! 2.5 BLIJF ZELF AAN HET STUUR Neem de regie in handen Bij het gedeelte Warming-up heb je nagedacht over wat voor jou het mooiste resultaat zou zijn van het doorlopen van het programma Mantelzorgers sterk aan het werk. Probeer dit nu nog een keer en probeer zo concreet mogelijk te zijn in je antwoord. Bijvoorbeeld: ik wil binnen xx periode, voor xx uur aan het werk zijn als etc. Je kunt zeggen dat je daarmee jezelf een doel stelt. Een doel dat je gemakkelijker haalt als je in je kracht zit. Noteer hierna je persoonlijke doel en vul dit ook in op Mijn Sterk-aan-het-werk-plan. Mijn persoonlijke doel is: VUL DIT OOK IN BIJ JE STERK-AAN- HET-WERK-PLAN Eerder heb je jouw voornaamste talenten/kwaliteiten in beeld gebracht. Welke van jouw talenten/kwaliteiten gaan je helpen om dit persoonlijke doel te bereiken? En wat kun je doen om van je deelname aan dit programma een succes te maken? De talenten/kwaliteiten die mij gaan helpen zijn: Wat ik kan doen om van mijn deelname aan dit programma een succes te maken is: verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 42

23 2.5 BLIJF ZELF AAN HET STUUR 2.5 BLIJF ZELF AAN HET STUUR Vaak is het zo dat een gebeurtenis je niet uit balans haalt, maar de manier waarop jij over die gebeurtenis denkt. Dit verklaart waarom sommige mensen in een vergelijkbare situatie totaal anders reageren en een totaal ander leven leiden. Bijvoorbeeld: iemand die zijn of haar benen mist, kan zich als slachtoffer opstellen. Marlou van Rhijn heeft ook geen benen, maar werd in 2013 wereldkampioen hardlopen voor gehandicapten. Mensen hebben vaak een mening over een gebeurtenis. Is die mening negatief, dan bestaat het gevaar dat je gaat denken dat je er geen invloed op hebt. We geven dan als het ware de schuld aan de situatie of aan een ander als veroorzaker van de moeilijkheden. Daarbij worden geen schokkende gebeurtenissen zoals een ernstige calamiteit of het verlies van een dierbare bedoeld. Het is mooi om te weten dat we zelf dus wel degelijk invloed hebben op hoe we denken over gebeurtenissen. Als we in staat zijn om zonder oordeel of met positieve gedachten naar gebeurtenissen te kijken, heeft dit ook een positieve invloed op ons gedrag. Op het moment dat je dit beseft, blijf je zelf aan het stuur. Een sprekend voorbeeld is dat als je denkt dat iets je toch niet lukt, dit vaak ook zo is. Of als je denkt dat een toekomstige werkgever niet op je zit te wachten, je dit ook uitstraalt, waardoor je je kansen verkleint. Denk eens terug aan een moment waarop je je niet in je kracht voelde. Wat was er gebeurd en vooral wat dacht je toen? Ben je je bewust van de invloed van je gedachten op dat moment? Uit onderzoek blijkt dat mensen beter presteren als ze daar vooraf positieve gedachten over hebben. Deze positieve gedachten kun je zelfs afdwingen. Kijk maar eens hoe je je voelt als je een paar keer tegen jezelf hebt gezegd dat je geweldig bent. Ook cabaretiers, televisiepresentatoren en andere publieke figuren gebruiken deze methode om stralend en vol zelfvertrouwen de bühne op te komen. Wil je hiermee extra oefenen? Het kan helpen dit samen te doen met iemand die je vertrouwt. Kijk op de website van Werk&Mantelzorg bij oefening 3: Keuzes maken. Voor meer informatie en tips kun je ook eens kijken bij: De site van Leren.nl Een site waar je nog meer achtergronden en oefeningen vindt: De kracht van gedachten Tot slot: De wereld om ons heen verandert continu. Om met plezier te werken, is het belangrijk dat je op deze veranderingen in kunt spelen. Als je zelf aan het stuur zit, positief denkt en hierbij alle mogelijkheden benut die je tot je beschikking hebt, overkomen de veranderingen je niet, maar ben je er op voorbereid en blijf je in je kracht. Wat kan jij doen om weer in je kracht te komen? Hoe had je anders kunnen denken op dat moment? 43 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 44

24 3 THEMA Maak werk van je toekomst Het is goed om je eens in de zoveel tijd af te vragen wat je precies wilt met je toekomst, welke stappen je zou willen zetten. Het regelmatig en bewust bezig zijn met waar je naar toe wilt, geeft richting aan je keuzes. Dit is een belangrijke factor om succesvol te zijn. Je bent recent intensief bezig geweest met mantelzorgtaken of verricht deze nog steeds, maar misschien nu minder intensief. Je wilt op dit moment graag (weer) aan de slag. In dit thema sta je stil bij jouw toekomstdromen en wat er voor nodig is om die te kunnen realiseren. Daarnaast denk je na over jouw randvoorwaarden voor een nieuwe baan. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 46

25 t s a ovely 3.1 JOUW IDEALE DAG Dromen zonder grenzen De volgende opdracht gaat over je dromen. Ga op een rustig plekje zitten en doe je ogen dicht. Stel je voor: je gaat slapen en als je morgen wakker wordt, is alles precies zoals je graag zou willen. Wat is het eerste wat je gaat doen? Hoe woon je en met wie ben je? Hoe ziet jouw dag er verder uit? Welk werk doe je? Waar werk je en hoeveel uur? Hoe ziet jouw werkomgeving er uit? Wie zijn je collega s? Wat doe je nog meer op deze dag behalve werken? Houd daarbij geen rekening met eventuele belemmeringen zoals geld, diploma s of moed om bijvoorbeeld een eigen onderneming te starten. Het gaat er vooral om je creatieve energie los te maken. Daarvoor is het belangrijk om in gedachten al je verplichtingen los te laten. Kortom, hoe ziet jouw ideale dag er uit? Ruimte voor aantekeningen Land van Alleskan ay verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 48

26 3.1 JOUW IDEALE DAG Beantwoord daarna de volgende vragen: Wat valt je op? Wat is de rode draad uit je verhaal over jouw ideale dag? 3.2 DROOMBEROEPEN Wat is belangrijk voor jou? De opdracht Droomberoepen helpt je om te verkennen welke elementen in werk belangrijk voor je zijn. Welke dingen maken je het meest enthousiast, raken je het meest? 1 Pak een vel papier en verdeel dat in tweeën. Welke van jouw talenten/kwaliteiten kun je goed gebruiken tijdens jouw ideale dag? 2 Schrijf aan de linkerkant tien beroepen/functies die je altijd had willen hebben of nu zou willen hebben. Het hoeft niet realistisch te zijn (het maakt dus niet uit of je er niet de juiste opleiding voor hebt). 3 Schrijf aan de andere kant van het vel per beroep/functie wat je hier zo aantrekkelijk aan lijkt. Welke talenten/kwaliteiten zou je verder kunnen ontwikkelen om je droombaan te kunnen uitoefenen? 4 Vouw de helft waar de beroepen op staan weg en concentreer je op de zaken die je aantrekkelijk vindt. Geef daarna antwoord op de volgende vragen: 1 Welke zaken komen steeds terug? Wat houdt je tegen om je ideale dag ook daadwerkelijk te gaan beleven? Hoe zou je dat kunnen oplossen? 2 Welke dingen raken je het meest, liggen je na aan het hart? Van welke dingen raak je enthousiast? 3 Welke kwaliteiten en werkzaamheden wil je in de toekomst graag meer gaan inzetten/ontwikkelen in een toekomstige baan? 4 Wat moet je zelf doen om daar te komen? Wie of wat kan je hierbij ondersteunen? 5 Wat vind je er lastig aan? En hoe kun je dit oplossen? 49 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 50

27 3.3 WERK AAN JE ONTWIKKELING Stoppen met stilstaan! Om je dromen te kunnen verwezenlijken en om aantrekkelijk te zijn en te blijven voor de arbeidsmarkt is het belangrijk dat je je blijft ontwikkelen. Door te blijven leren, ontwikkel je vaardigheden en verwerf je nieuwe kennis waardoor je goed blijft functioneren. Het vergroot je kans op een (nieuwe) baan en het maakt je werk plezieriger. Iedereen heeft een persoonlijke leerstijl, oftewel een manier van omgaan met leerstof en leeractiviteiten. Er zijn bijvoorbeeld mensen die het fijn vinden om te leren door veel vragen te stellen. Anderen zijn echte doeners, zij willen het liefst meteen met iets aan de slag. De ene leerstijl is niet beter dan de andere. Je kunt tot op hoge leeftijd blijven leren. Als je meer wilt weten over jouw persoonlijke leerstijl, doe dan de test op 123test. Kijk ook even op de site van Carrièretijger voor meer informatie over leerstijlen. Beantwoord nu de volgende vragen: Wanneer heb je voor het laatst bewust aan je eigen ontwikkeling gewerkt door bijvoorbeeld het volgen van een studie, cursus, workshop, opdoen van nieuwe werkervaring etc.? Vind je het leuk om nieuwe dingen te leren? Vind je jezelf leergierig? Wat zou je nog heel graag willen leren? Wat houd je tegen om het te gaan doen? verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 52

28 3.3 WERK AAN JE ONTWIKKELING 3.4 WAT EN WIE HEB JE NODIG? Zo ga je echt aan de slag Hoe past wat je graag wilt leren in het beeld van je ideale werksituatie? En hoe past dit bij jouw top 5 talenten/kwaliteiten? Wat kun je doen om steeds te blijven leren? Wat heb je daarvoor nodig? Je hebt zojuist nagedacht over jouw ideale dag en daarin beschreven wat jouw ideale bezigheden zijn en wat je droomberoepen zijn. Je hebt nu ook een beeld bij hoe je jezelf verder kunt ontwikkelen. Belangrijk is dat met het beschrijven van jouw idealen je meer duidelijkheid hebt Maak de zin af: gekregen over wat je nu echt wilt, wat jouw verlangen is. Begin je morgen met het beleven van om te blijven leren en mijzelf te blijven ontwikkelen neem ik mijzelf voor... jouw ideale dag? Of is er toch nog iets meer nodig om in de buurt te komen van jouw idealen? Wellicht is jouw ideale werksituatie niet (direct) haalbaar, maar kijk vooral naar de elementen van jouw ideale bezigheden die voor jou heel aansprekend zijn. In hoeverre past jouw ideale werksituatie bij je eerdere werkervaring? Ligt het in het verlengde hiervan of wil je een hele nieuwe richting inslaan? Door het verrichten van mantelzorgtaken doe je nieuwe kennis en ervaring op en VUL DIT JE OOK IN BIJ NSTERK-AA K-PLAN HET-WER KRACHT TIP: kun je tot andere inzichten komen over het vervolg van je loopbaan. Schrijf je bevindingen hieronder op: Lees de praktijkverhalen en bekijk de filmpjes op de site van Werk&Mantelzorg om nog meer inspiratie op te doen. verder met deze opdracht 53 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 54

29 3.4 WAT EN WIE HEB JE NODIG? 3.4 WAT EN WIE HEB JE NODIG? Wat: Wat heb je nodig om je toekomstplannen te realiseren? Denk hierbij aan een opleiding/cursus, een EVC procedure starten (Erkenning van Verworven Competenties, zie kader onder voor meer informatie) om inmiddels opgedane kennis en ervaring om te zetten in een Ervaringscertificaat, een korte(re) reisafstand, flexibele werktijden, extra ondersteuningsmogelijkheden in verband met mantelzorgtaken etc. Schrijf hieronder op wat jij nodig hebt om je toekomstplannen te realiseren. Wie: Wie heb je daarvoor nodig? Een netwerk in de branche waar je wilt gaan werken? Een mantelzorgvriendelijke werkgever (zie ook Krachtig solliciteren)? Mensen die jou kunnen aanbevelen? Maak hieronder een lijstje wie je nodig hebt. EVC procedure starten Het kan zinvol zijn om een EVC procedure in gang te zetten omdat je bepaalde praktische kennis en vaardigheden opgedaan hebt in een vorige baan. Je deed toen bijvoorbeeld werk waarvoor je geen diploma hebt, maar waar je door de taken tot volle tevredenheid uit te voeren nu net zoveel van weet en kan als iemand die daar wel voor geleerd heeft. Het kan ook zijn dat je door het verrichten van mantelzorgtaken er in de praktijk op zorggebied veel bijgeleerd hebt. Je kunt dan denken aan het verwerven van EVC-certificaten die je een stevigere uitgangspositie kunnen geven bij het solliciteren. In een EVC procedure verzamel je bewijzen van wat je al weet en kan. Al het bewijs wordt beoordeeld ten opzichte van landelijk erkende beroepsstandaarden. Diploma s tellen mee, maar juist ook levens- en werkervaring. Al het bewijs wordt vastgelegd in een ervaringscertificaat. Het duurt gemiddeld drie maanden om een Ervaringscertificaat te krijgen. De kosten van je ervaringscertificaat variëren tussen de 700,- en 1.500,-. De procedure is vaak maatwerk. Het is verstandig om bij meer aanbieders te informeren. Ben je ingeschreven als werkzoekende bij het UWV, dan kan het ervaringscertificaat worden betaald uit het re-integratiebudget. Als je je ervaringscertificaat zelf betaalt, zijn de kosten aftrekbaar van de belasting. Voor meer informatie over EVC-trajecten kun je kijken op de website van het Kenniscentrum onder het kopje Ervaringscertificaat. 55 WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 56

30 3.5 MAAK JE TOEKOMSTPLANNEN Welk pad ga je kiezen? Je hebt net een kijkje genomen in je toekomst. Je hebt je ideale (werk)dag en droomberoepen beschreven en nagedacht over hoe je jezelf verder kunt ontwikkelen. Je hebt ook stilgestaan bij wat je al in huis hebt aan talenten/kwaliteiten en welke nieuwe kennis en ervaring je opgedaan hebt door mantelzorgtaken. Schrijf hieronder zo concreet mogelijk op wat je toekomstplannen zijn. Wat voor soort baan zoek je? Een soortgelijke baan die je vroeger had? Of wil je een nieuwe richting inslaan? Of wordt dit je eerste werkervaring? Wat zijn de acties die je gaat ondernemen? Wat is je eerste stap? VUL DIT OOK IN BIJ JE STERK-AAN- HET-WERK-PLAN Je hebt bij dit thema Maak werk van je toekomst en bij het thema Stevig in balans ook nagedacht over wie en wat je nodig hebt om van de nieuwe werksituatie een succes te maken. Schrijf hieronder jouw randvoorwaarden zo concreet mogelijk op. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het aantal uren dat je zou willen werken, de maximale reistijd, je salaris, mogelijke ondersteuning om de zorgtaken en het werk te kunnen combineren en/of, maatwerkoplossingen die je zouden kunnen helpen. VUL DIT OOK IN BIJ JE STERK-AAN- HET-WERK-PLAN WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 58

31 Werken aan een baan samen sterk: stevig in balans netwerken steun bij combinatiein je kracht In het tweede deel van het programma Mantelzorgers sterk aan het werk staat het vinden van een nieuwe baan centraal. De zoektocht naar een nieuwe baan is vaak hard werken! Je leert hoe belangrijk je netwerk is, hoe je dit in kaart brengt en dat je netwerk vaak groter is dan je denkt. Er is ook een thema gewijd aan de fase daarna, het solliciteren vanuit een (ex)mantelzorgpositie. Veel informatie, opdrachten en praktische tips helpen je om met een werkgever in gesprek te komen om te praten over je toekomstige baan. Wil je graag (weer) aan de slag, maar heb je daarnaast nog mantelzorgtaken? Dan is het handig te weten dat je er niet alleen voor staat. Dat er ondersteuning mogelijk is op je werk, via je gemeente en vanuit je eigen netwerk. In het zesde thema staat een handig overzicht van waar je steun kunt vinden bij de combinatie van werk en mantelzorg, zowel op landelijk als lokaal niveau. werk en mantelzorg werk maken van toekomst krachtig solliciteren WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 60

32 4 THEMA Samen sterk: netwerken Netwerken doen we eigenlijk allemaal, alleen staan we er doorgaans niet zo bij stil. Heel vanzelfsprekend doen we een beroep op de praktijkervaring van anderen bij het spreken over alledaagse onderwerpen zoals het vinden van een geschikte school voor de kinderen, het oriënteren op de beste arts voor onze medische klachten, informeren naar aanvullende ondersteuning voor mantelzorgtaken enzovoort. Netwerken is niets anders dan informatie en advies uitwisselen over een onderwerp waarin jij geïnteresseerd bent, met anderen van wie jij denkt dat ze je mogelijk verder kunnen helpen op het spoor dat je voor jezelf hebt uitgezet. Maar hoe doe je dat nou eigenlijk? En hoe breng je nou je eigen netwerk in kaart? Als je intensief mantelzorgtaken (hebt) verricht, is het bekend dat de sociale kring vaak kleiner wordt. Tijd om hier wat aan te doen! Een sociaal netwerk is belangrijk voor een mantelzorger omdat mensen in het netwerk je bijvoorbeeld kunnen helpen bij zorgtaken zodat je meer ruimte krijgt om te gaan werken. Maar bovendien: 75% van alle vacatures wordt tegenwoordig ingevuld via netwerken! Dit thema helpt je hierbij en gaat ook in op de rol van social media bij het netwerken. Tot slot een aantal handige tips en initiatieven waar je je bij kunt aansluiten. WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 62

33 4.1 MIJN NETWERK Wie ken je allemaal? Hans! Een goed sociaal netwerk is belangrijk in ieders leven. Het leidt tot vriendschap, je hebt mensen om leuke dingen mee te doen, interesses en hobby s mee te delen, je kunt helpen en geholpen worden. Ook met het vinden van een nieuwe baan. Netwerken is het doorgeven van informatie van de ene persoon aan de andere om voor elkaar iets te betekenen. Je kunt netwerken het best vergelijken met het maken van een net of een web van jouw sociale contacten, dat steeds groter en uitgebreider wordt. Je eigen netwerk is groot, groter dan je op het eerste gezicht zou denken: familieleden, vrienden, sportgenoten, medeleden van het zangkoor, ouders van de kinderen uit de klas van jouw kind, studiegenoten, buren, (ex) collega s. Ieder netwerkcontact heeft zelf ook weer een netwerk van contacten om zich heen. Het voordeel van het in kaart hebben van je eigen netwerk is dat je deze bestaande contacten kan aanspreken omdat er een groot aantal mensen in zit die juist nu iets voor je kunnen betekenen. Netwerken is een werkwoord. Het gaat erom dat je actief bezig bent met het leggen van contacten. Hoe breng jij je netwerk in kaart? (Bron: Jobmarketing, Aaltje Vincent, 2007) STAP 1: Netwerken start bij het in kaart brengen van wie je allemaal kent. Maak een schema van iedereen die je kent. Denk daarbij aan allerlei gebieden van je leven, je familie, vrienden, buren, mensen die je kent van verjaardagsfeestjes en borrels, sportvrienden, mensen die je kent van andere hobby s, vrijwilligerswerk, studiegenoten, (ex)collega s enzovoort en vermeldt erbij waar ze werken en wat hun functie is. Hulpmiddelen hierbij kunnen zijn: oude agenda s, adressenboekjes, visitekaartjes, kerstkaarten, de contacten in je mailprogramma, ledenlijsten van verenigingen, contacten op je sociale digitale netwerken (zie ook netwerken via social media). Je kunt je netwerk vervolgens onderverdelen in branches, bijvoorbeeld onderwijs, telecommunicatie, zorg etc. en op basis van soortgelijke functies zoals verkoper, manager, verpleegkundige etc. STAP 2: Sta stil en stel vast wat elk contact voor jou zou kunnen betekenen bij het vinden van een nieuwe baan. Bedenk dat zij voor jou interessante contacten kunnen zijn omdat zij je goed kennen en zij weer anderen kennen die jou verder kunnen helpen én jou daarbij kunnen introduceren. Het is belangrijk dat jij je omgeving laat weten wat jouw plannen zijn zodat jouw verder met deze opdracht WERKBOEK PROGRAMMA MANTELZORGERS STERK AAN HET WERK 64