EEN NIEUW PRINSESJE: GEBOORTERITUELEN EN NAAMGEVING

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "EEN NIEUW PRINSESJE: GEBOORTERITUELEN EN NAAMGEVING"

Transcriptie

1 7 December

2 De geboorte van een nieuwe troonopvolger in Nederland Op 7 december 2003 wordt het eerste kindje van kroonprins Willem-Alexander en zijn vrouw Prinses Máxima geboren. Ze krijgt de naam Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria. Catharina-Amalia is geboren als Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau. Catharina-Amalia is tweede in de lijn van troonopvolging na haar vader, de Prins van Oranje. Op 26 juni 2005 wordt haar zusje geboren: Alexia Juliana Marcela Laurentien. Alexia is derde in de lijn van troonopvolging. Op 9 maart 2007 krijgt Catharina-Amalia nog een zusje. Ariane Wilhelmina Máxima Ines. Ariane is vierde in de lijn van troonopvolging. Nederland reageert enthousiast op de uitbreiding van de Koninklijke familie. De tijdschriften staan bol van de fotoreportages en Catherina Amalia heeft haar eigen weblog. De doop van de prinsesjes, de verjaardagen, vakantie en de eerste schooldag, alles wordt gevolgd en besproken. Deze lesbrief is onderdeel van het tweeluik Een nieuw prinsesje en gaat over geboorterituelen. De andere lesbrief van het tweeluik behandelt de geschiedenis van ons vorstenhuis en de manier waarop de troonopvolging geregeld is. Doelgroep Leerlingen van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs (10-12 jaar) Vakken en kerndoelen Aardrijkskunde 8 De leerlingen kunnen beschrijven in welke opzichten dagelijks leven in Nederland overeenkomt of verschilt van dagelijks leven in landen gelegen in: Noord-Amerika/Australië/Nieuw-Zeeland Midden- en Zuid-Amerika Azië Afrika, ten zuiden van de Sahara De Arabische wereld, waaronder Noord-Afrika STICHTING KENNISNET / CMO INTRODUCTIE - II

3 Samenleving 18 De leerlingen kennen enkele hoofdzaken van staatsinrichting en de rol van de burger daarin. Het gaat in elk geval om: * De betekenis van de monarchie in Nederland Doelstellingen * Leerlingen kennen enkele rituelen rondom geboorte in Nederland en andere landen * Leerlingen weten dat het geven van namen (voornamen, achternamen, bijnamen, erenamen e.d.) in verschillende landen op verschillende manieren plaatsvindt Dank De RVD en de Argentijnse ambassade in Den Haag voor het verstrekken van informatie over gebruiken rond geboortes in Argentinië. We danken ook de volgende personen en instellingen voor het geven van toestemming voor overname van illustraties: CMO en zijn licentiegevers, J. Smith, J. Stjernberg, fam. Linnemans, Petra Bolleboom, RVD, Akiiki Daisy Kabagarama, Morocco Today. STICHTING KENNISNET / CMO INTRODUCTIE - III

4 STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 1

5 Rituelen rond geboorte De geboorte van een kind is in Nederland en in andere landen een familiefeest! Muisjes en ooievaars Als er in Nederland een kind ter wereld komt, sturen de ouders een geboortekaartje naar familieleden en vrienden. Op het kaartje staat aan de binnenkant de naam van het kind, de lengte en het gewicht en de dag waarop hij of zij geboren is. Geboortekaartjes van Petra Bolleboom (links) en Wisse Linnemans (rechts) Daarna komen familieleden en vrienden bij moeder en kind op kraamvisite. Ze brengen cadeautjes voor het kind mee, kleding, knuffelbeesten of speelgoed. De vader gaat naar het stadhuis. Daar doet hij aangifte van de geboorte en krijgt het kind zijn of haar voornaam en achternaam. Die namen komen in een lijst die Bevolkingsregister heet. De meeste mensen in Nederland zijn van hun geloof christen. Christenen laten hun kind enkele dagen na de geboorte dopen in een kerk. Daar sprenkelt de dominee (protestantse priester) of de pastor (rooms-katholieke priester) water over het kind en zegt Ik doop je in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Dan wordt het kind lid van de gemeente (protestants) of de parochie (rooms-katholiek). Niet alle kinderen worden kort na hun geboorte gedoopt. In enkele protestantse gemeenten gebeurt dat pas als iemand volwassen wordt. Dan kan hij zelf ervoor kiezen om zich te laten dopen of niet. Vroeger hoorden rooms-katholieke kinderen dat een ooievaar een broertje of zusje komt brengen. Andere kinderen werd verteld dat baby s in een kool groeien en daar uit komen. Nu weten de meeste kinderen dat ze uit de buik van hun moeder komen. Toch plaatsen nog steeds families een nagemaakte ooievaar bij hun huis. Die draagt in zijn snavel een draagdoek waar een pop (kind) in ligt. Daardoor weet iedereen die langs het huis loopt of rijdt, dat daar een kind geboren is. Ook geven de ouders van het kind hun familie en vrienden beschuit met muisjes. Als het kind een jongetje is, zijn de muisjes wit en blauw, en als het kind een meisje is, zijn de muisjes wit en roze. 1. Ontwerp een leuke kaart voor de geboorte van een neefje/ nichtje/zusje/broertje of zomaar voor de lol. STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 2

6 51 of 101 kanonschoten We kennen speciale rituelen voor als er een nieuwe kroonprins(es) geboren wordt. Vroeger was er een onderscheid tussen de geboorte van een mannelijke en een vrouwelijke troonopvolger. Als er een jongentje geboren werd (zoals bij de geboorte van Willem-Alexander) werden er 101 kanonschoten afgevuurd. Als er een meisje geboren werd (zoals bij de geboorte van Beatrix) werden er 51 kanonschoten afgevuurd. Maar dat is nu anders. Bij de geboorten van Catherina-Amalia, werden er 101 kanonschoten afgevuurd. Het maakt dus niet meer uit of het een meisje of een jongen is. De kanonschoten worden op vier plaatsen afgevuurd: op het Malieveld in Den Haag, in Den Helder, op Curaçao en op Aruba. Na de geboorte van nieuwe prinsessen en prinsen wordt op alle overheidsgebouwen de Nederlandse vlag met oranje wimpel gehesen. De geboorte wordt ook gevierd met het luiden van kerkklokken. Een nieuwe traditie lijkt een eigen website voor de kroonprinses. Kijk maar eens op: Ook in andere landen met een vorstenhuis zijn er speciale rituelen rond de geboorte van een troonopvolg(st)er. In België klinken er ook 101 saluutschoten (ook daar is het aantal van 51 voor een vrouwelijke troonopvolger onlangs verhoogd naar 101). In Nepal steekt iedereen een kaars op om de geboorte van een troonopvolg(st)er te vieren. In Marokko wordt de geboorte van een troonopvolg(st)er gevierd met een groot traditioneel feest. De gasten komen in hun traditionele Marokkaanse kleding (witte djellabahs) naar het paleis en krijgen daar melk en vijgen aangeboden. Er wordt traditionele muziek gedraaid, maar het hoogtepunt is de fantasia, een paardenwedstrijd waarin duizenden rijders hun vaardigheid in omgang met paarden aan een uitzinnig publiek tonen. 2. Vind je het terecht dat een kroonprins en kroonprinses nu evenveel saluutschoten krijgen? Leg uit. STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 3

7 Andere gebruiken rond de geboorte In andere landen zijn er gebruiken rond de geboorte van een kind die we in Nederland niet kennen. Als een Surinaamse vrouw van Javaanse afkomst zeven maanden zwanger is, nodigt zij haar familie uit voor een feest dat mitoni heet. Dat feest wordt buiten gevierd. Een ceremoniemeester gooit water over de aanstaande ouders (zoals op de foto hiernaast). Ze houdt een rok voor de zwangere vrouw. Dan roepen de gasten allemaal tegelijk Nééé, niet die rok. Pas als de ceremoniemeester de zevende rok toont, zeggen de gasten dat die rok goed is. Dan slaat de aanstaande vader een kokosnoot doormidden. Als de kokosnoot precies doormidden breekt, wordt het kind een jongetje. Op Bali, een eiland in Indonesië, kun je van grote afstand zien dat er in een dorp een kind geboren is. Van het huis waar het kind geboren is, is de voordeur versierd met bloemenslingers. Rond het huis staan versierde schalen met rijstkorrels, wierookstokjes en soms ook vruchten. Dat zijn kleine offers. Iedereen die de versieringen ziet, is welkom bij het geboortefeest en kan daar eten en dansen. In Lesotho, een land in Zuidelijk Afrika, mag de vader niet aanwezig zijn bij de geboorte van zijn kind. Maar als de geboorte heeft plaatsgehad, verneemt hij of het een jongen of een meisje is. Is het een meisje, dan wordt er water over hem uitgegoten. Is het een jongen, dan krijgt hij een tik met een stok. Mensen die dat zien, weten niet alleen dat hij vader is geworden, maar ook of het van een zoon of een dochter is. Hindoes voeren na de geboorte van een kind het Muran-ritueel uit. Bij de baby wordt het hoofdhaar afgeknipt, in een deegklomp gedaan en dan in een beek of rivier gegooid. Hindoes beschouwen hoofdhaar van een pasgeboren baby als onrein en laten dat naar zee afvoeren. Mensen in India en Pakistan scheren pasgeboren baby s kaal. Dan wegen ze het hoofdhaar van de baby. Ze geven het gewicht van dat hoofdhaar in zilver aan arme mensen. En hoe gaat het dan in Argentinië, waar Máxima vandaan komt? Ook daar viert de familie feest. De ouders sturen ook daar geboortekaartjes naar familieleden en vrienden. Mensen die op kraamvisite komen, brengen ook daar cadeautjes voor de baby mee. Ook in Argentinië, waar bijna iedereen rooms-katholiek is, geloofden kinderen vroeger dat de ooievaar baby s kwamen brengen. Maar anders dan in Nederland krijgen kleine kinderen ook te horen dat baby s uit Parijs komen. 3. Zou je één van bovengenoemde buitenlandse rituelen in Nederland willen invoeren? Welke en waarom? 4. Ken je er nog een die hier niet is genoemd en die je wel aanspreekt? STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 4

8 Geboren worden in Argentinië In Nederland vindt niemand het vreemd dat het kind van Willem-Alexander en Máxima in een ziekenhuis geboren wordt. In Argentinië vinden veel mensen het wél vreemd. Ze vinden het zelfs ongepast. Hoe is dat te verklaren? Waar kun je veilig ter wereld komen? In Nederland worden sommige kinderen thuis geboren. Dan is er een verloskundige bij om de moeder te helpen. Soms vindt de dokter van de moeder het beter dat zij naar een ziekenhuis gaat om daar te bevallen. Leden van de Koninklijke Familie worden altijd in een ziekenhuis geboren. Men wil er zeker van zijn dat alles goed gaat. In Argentinië keken ze er eerst vreemd van op dat de kinderen van Willem-Alexander en Máxima in een ziekenhuis geboren worden. Máxima komt immers uit een rijke familie, dus waarom zou ze dan naar een ziekenhuis gaan waar ook gewone mensen komen? Dat is toch beneden haar stand, zeggen sommige Argentijnen. Net als in Nederland worden sommige kinderen in Argentinië thuis geboren. Vooral op het platteland is dat het geval. Daar willen de meeste vrouwen niets liever dan dat. Pas als de bevalling moeilijk blijkt te gaan, wordt de vrouw met spoed naar een ziekenhuis gebracht. In Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië en in andere grote steden bevallen de meeste vrouwen in een ziekenhuis. Maar bevallen in een ziekenhuis gaat niet altijd even goed. Argentinië is een arm land. Ziekenhuizen hebben vaak geen goede spullen om patiënten, en vrouwen die daar bevallen, goed te helpen. Er gaan daar meer moeders en kinderen dood in het kraambed dan in Nederland, waar ziekenhuizen wél goede zorg kunnen geven. Bovendien voeren artsen daar vaak de keizersnede uit. Omdat het een zware operatie is, doen Nederlandse artsen dat alleen als ze dat écht nodig vinden. In Argentinië doen artsen het echter ook als het niet nodig is. Ze verdienen meer aan een bevalling met keizersnede dan zonder. Vrouwen zoeken naar een kliniek om daar te bevallen. Daar is de zorg beter dan in een gewoon ziekenhuis en is een bevalling minder riskant. Sommige vrouwen gaan zelfs naar het buitenland om goede zorg te krijgen bij de bevalling. Maar de zorg is peperduur. Alleen vrouwen uit rijke families, die vaak ook grote aanzien genieten, kunnen dat betalen. De familie Zorreguieta is één van die rijke families. Bevallen in een kliniek 1. Leg in je eigen woorden uit waarom sommige Argentijnen denken dat kinderen uit rijke families niet in een Nederlands ziekenhuis ter wereld moeten komen. STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 5

9 Alle mensen hebben een voor- en een achternaam In het Verdrag inzake de Rechten van het Kind staat in artikel 7: Ieder kind heeft recht op een naam en nationaliteit. Iedereen heeft een naam. De meeste mensen krijgen hun naam van hun ouders. In Nederland moet je ook een naam hebben. Een kind dat niet met naam in het Bevolkingsregister staat, bestaat volgens de wet niet. We hebben meerdere namen: een roepnaam, een of meer voornamen en een achternaam of familienaam. Ouders mogen zelf uitmaken welke voornamen hun kind krijgen. Soms kiezen ze de voornamen van familieleden. Het kunnen er ook twee of meer zijn. Ook kiezen ze voor hun kind een roepnaam. Het woord zegt het al, met die naam zal het kind voortaan worden aangesproken. De roepnaam kan één van de voornamen zijn of een andere spelwijze ervan. Johannes bijvoorbeeld (voornaam) wordt vaak afgekort tot Jan of Hans (roepnaam). Dus: Voornamen: Johannes Petrus Franciscus Roepnaam: Jan Achternaam: Jansen In de wet staat ook dat alle kinderen ook een familienaam moeten krijgen. Vroeger kreeg een kind altijd de achternaam van de vader. Tegenwoordig mogen de ouders kiezen: de naam van de vader of van de moeder. Wel moeten alle kinderen uit één gezin dezelfde familienaam krijgen. Heeft het oudste kind de naam van de moeder, dan moeten de broers en zussen die achternaam óók krijgen. Als een gezin met kinderen een adoptiekind opneemt, krijgt dat kind dezelfde familienaam als de andere kinderen. Broers en zussen hebben altijd dezelfde achternaam Sommige mensen hebben een dubbele achternaam. Een bekende acteur heet bijvoorbeeld Gijs (roepnaam) Scholten van Aschat (achternaam). Het kan zijn dat een zijn verre voorouders Scholten heette en een ander van Aschat en dat de beide achternamen ooit zijn samengevoegd. Ook veel mensen van adel hebben dubbele achternamen: jonkvrouw Ilona van Nispen tot Sevenaer bijvoorbeeld. Ook ons vorstenhuis heeft een dubbele achternaam: van Oranje-Nassau. Bij mensen van adel verwijst de dubbele achternaam vaak naar het gebied dat ze (ooit) in bezit hadden. De achternaam van jonkvrouw Ilona van Nispen tot Sevenaer verwijst naar een gebied dat tussen Nispen (Noord-Brabant) en het toenmalige Sevenaer ligt. 1. Hoe zou het zijn om géén naam te hebben? Schrijf daar een verhaal over. STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 6

10 Niet in alle landen krijgen mensen op dezelfde manier hun familienaam als in Nederland. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld heeft iedereen twee familienamen. Zo heet de president van dat land voluit George Walker Bush. George is zijn voornaam, Walker de familienaam van zijn moeder en Bush die van zijn vader. Meestal wordt de familienaam van de moeder afgekort. George Walker Bush wordt dan George W. Bush. Zo ook in Portugal. De kinderen krijgen twee voornamen, dan de achternaam van moeder en dan de achternaam van vader, bijvoorbeeld Maria Madalena Cabrita Mendes. Als roepnaam kan zowel Maria als Madalena gebruikt worden. Veel Portugezen gebruiken hun tweede voornaam als roepnaam. Ook is de volgorde van de namen niet altijd hetzelfde. In Noord- en Zuid-Korea bijvoorbeeld komt eerst de familienaam en dan de naam die in Nederland de voornaam is. De president van Noord-Korea heet Kim Jong-il. In Nederlands zou dat zijn Jong-il Kim. In Oeganda hebben mensen soms wel zeven namen. Akiiki Daisy Kabagarama legt uit hoe zij aan sommige van die namen komt. Ik gebruik Kabagarama als mijn achternaam. Ik heb die naam drie dagen na mijn geboorte gekregen. Het is niet de achternaam van mijn vader of moeder. Alleen ik heb die naam, het verwijst naar mijn herkomst. Akiiki is mijn erenaam. Die heb ik gekregen van mijn stam. Het betekent letterlijk helper van staten. Als ik iets persoonlijks schrijf, een brief of poëzie, dan gebruik ik deze naam. Daisy is altijd mijn bijnaam geweest. Een vriendin van mijn moeder zei toen ik nog een kind was: Jij ziet eruit als een mooie bloem. Zij noemde me vanaf toen Daisy (= madeliefje). Het is een mooie bloem, en daarom ben ik blij met die naam. Als ik iets schrijf voor de universiteit waar ik werk of voor een boek dan gebruik ik die naam. Een erenaam of empako in de taal van Oeganda is iets dat wij in het Westen niet kennen. Er zijn 13 empako s, waaronder Apuuli, Amooti. Athenye, Abwooli. Akiiki, Adyeri en Araali. Ze kunnen zowel aan meisjes als jongens gegeven worden. Wat de empako s precies betekenen en wat hun oorsprong is, daarover bestaan verschillende meningen. Het komt er op neer dat de empako die je krijgt een soort inschatting is van je karakter. Is je empako Apuuli, dan schatten de mensen die jou deze erenaam gegeven hebben in dat je goed voor jezelf op kunt komen. Mensen met leiderschapkwaliteiten krijgen vaak de empako Araali. Ga je in West-Oeganda op bezoek, dan zal je gastheer of gastvrouw je vast een empako geven. Helemaal in stijl gebeurt de naamgeving tijdens een gezamenlijke maaltijd, waarbij het gezelschap inschat welke empako het beste bij jouw karakter past. Voortaan zal er bij elke begroeting naar je empako worden gevraagd.: empako yawe? STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 7

11 Ook in Ghana krijgt een kind meer namen. Één naam zegt iets over de dag waarop het geboren is: jongen meisje zondag Kwesi Esi maandag Kojo Adjoa dinsdag Kwabena Abena woensdag Kwaku Akua donderdag Yaw Yaa vrijdag Kofi Afua zaterdag Kwame Ama Een andere naam zegt iets over de plaats in het gezin. Het vierde kind bijvoorbeeld heet Annan en het vijfde Enum. Een voorbeeld: Kofi Annan (van 1997 tot en met 2006 de zevende secretaris-generaal van de Verenigde Naties) is dus op een vrijdag als vierde kind in het gezin geboren. Sommige namen slaan op gebeurtenissen rond de bevalling, en weer andere gaan over de geschiedenis van de familie. Een Ghanees kan zo wel tien namen hebben, die veel over zijn geschiedenis of die van het dorp vertellen. Als een kind naar school gaat, neemt het vaak een Engelse naam aan, James (jongen) of Janet (meisje) bijvoorbeeld. 2. Heb jezelf een bijnaam of erenaam of ken jij jongens of meisjes met een zo n naam? Welke? 3. Wat is de meest voorkomende jongens- en meisjesnaam in jouw klas en van de school? 4. Aan de achternaam kun je niet alleen zien tot welke familie iemand hoort. Soms verwijst de naam naar een beroep of naar een stad of streek. Geef daar een paar voorbeelden van. 5. In sommige landen in de Derde Wereld krijgen kinderen pas een naam na enkele dagen, weken of zelfs maanden. Kun je bedenken waarom dat zou zijn? STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 8

12 Prins Willem Alexander is vernoemd naar Willem van Oranje. Achter de naam Willem staat op officiële papieren het Romeinse cijfer IV. De vraag is of hij als hij koning is, koning Willem IV zal heten. In elk geval zal hij het Rijkswapen voeren, het wapen van Nederland. Het Rijkswapen is identiek aan het wapen van het staatshoofd en is voor het laatst in 1980 vastgesteld bij het Koninklijk Besluit van 23 april 1980 nr 3. Het besluit omvat een aantal artikelen, waarvan het eerste luidt: In azuur, bezaaid met blokjes van goud, een leeuw van goud, gekroond met een kroon van drie bladeren en twee parelpunten van hetzelfde, getongd en genageld van keel, in de rechtervoorklauw opgeheven houdende in schuinlinkse stand een zwaard van zilver met gevest van goud en in de linker- een bundel van zeven pijlen van zilver met punten van goud, de pijlen te zamen gebonden met een lint mede van goud. De spreuk in het wapen Je maintiendrai is Frans en betekent Ik zal handhaven. 6. Je ziet hierboven het familiewapen van de Oranje-Nassau s. In de bijlage bij deze lesbrief vind je een gedeeltelijk leeggemaakt voorbeeld. Ontwerp daarin je eigen familiewapen. Je kunt je eigen achternaam als uitgangspunt nemen (zoals Kok, de Ridder, Steenbeek, Schothuis) of (karakter-) trekken die je typisch (zoals nobel of grote neus) voor je familie vindt. STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 9

13 De leden van de Koninklijke Familie hebben vaak hele lange namen. EEN NIEUW PRINSESJE: De officiële naam van Willem-Alexander is Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem- Alexander Claus George Ferdinand, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer van Amsberg. Hij wordt ook wel aangeduid als Prins van Oranje. Zijn roepnaam is Willem-Alexander, Willem of Alex. Koningin Beatrix heet voluit Hare Majesteit Beatrix Wilhelmina Armgard, koningin der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, prinses van Lippe-Biesterfeld. Ze wordt meestal aangesproken met majesteit. Haar roepnaam is Beatrix. Catharina-Amalia heet voluit Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria. Ze is geboren als Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau. Ook de andere prinsesjes hebben lange namen. Alexia heet voluit Alexia Juliana Marcela Laurentien en Ariane heet voluit Ariane Wilhelmina Máxima Ines. 7. De roepnamen van de prinsesjes zijn dus Catherine-Amalia, Alexia en Ariane. Nu zijn de prinsesjes heel populair. Maar betekent dat ook dat hun namen op de lijst van de meest populaire namen zijn gekomen? Op onderstaande website vind je een overzicht met de 20 populairste meisjes- en jongensnamen van de afgelopen drie maanden (door ouders aan hun pas geboren baby s gegeven). Sanne, Sophie, Anna, Lotte en Lisa valt je iets op? Tip: welke namen zijn koninklijker?. Die van de prinsesjes of die op de lijst? STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 10

14 Op kraamvisite In de meeste landen van de wereld is het gebruikelijk dat familieleden, vrienden en collega s na de geboorte van een nieuw kind bij de ouders op kraamvisite gaan. Wie dat doet neemt ook een cadeautje mee. Vaak is dat speelgoed of kleertjes. Trendy kraamcadeautje: geboorteslakken samengesteld uit handige babyspulletjes Cadeautjes voor het leven zijn zilveren geboortelepels. Heel toepasselijk met een ooievaar versierd. Ook een klein zilveren bestekje (vork, mes, lepel) is iets wat een leven mee gaat. In Portugal wordt vaak iets van goud gegeven (ketting voor jongens, oorbellen voor meisjes). In Turkije krijgt de pasgeboren baby meestal gouden muntjes met een lintje eraan. Een rood lintje voor het meisje en een blauw lintje voor het jongetje. Zo heeft elk land zijn eigen gebruiken. STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 11

15 Bijlage Ontwerp je eigen familiewapen STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 12

16 EEN NIEUWE PRINS(ES): STICHTING KENNISNET/ CMO HANDLEIDING - 1

17 EEN NIEUWE PRINS(ES): Rituelen rond geboorte Op deze werkbladen vergelijken we gebruiken rond geboorte met enkele gebruiken die in Nederland niet bekend zijn Voor de wet zijn man en vrouw gelijk, dus waarom ook niet bij de geboorte van een troonopvolg(st)er? Wellicht kunnen kinderen van niet-nederlandse herkomst nog gebruiken noemen die wij in Nederland niet kennen. Geboren worden in Argentinië Argentijnen denken soms anders over waar hun kinderen ter wereld moeten komen dan Nederlanders. 1. Argentijnen denken dat in Nederlandse ziekenhuizen moeder en kind niet de goede zorg krijgen die ze moeten hebben. In Argentijnse ziekenhuizen is dat vaak niet het geval. Alle mensen hebben een voor- en een achternaam Namen zijn niet weg te denken uit het maatschappelijke verkeer. Leerlingen kunnen zien hoe mensen aan hun naam komen. 1. Een creatieve opdracht dat een fors beroep doet op het voorstellingsvermogen van leerlingen. Alleen op een onbewoond eiland kan iemand zonder naam leven, verder is het in de praktijk moeilijk, zo niet onmogelijk. Je kunt jezelf niet identificeren, je moeder zou je niet voor het eten kunnen roepen, enz. enz. 2. Zie erop toe dat leerlingen hier geen scheldnamen gaan uitwisselen Kok, Tuinman enz. Alle namen die beginnen met van verwijzen vaak naar een geografische herkomst: Van Schijndel, Van Amerongen, enz. 5. Veel kinderen overlijden na hun geboorte. Ouders wachten tot ze zeker zijn dat het kind blijft leven U kunt met de leerlingen de discussie aangaan of prinsenkinderen een andere naam zouden moeten hebben dan gewone kinderen of niet. Een andere discussie zou kunnen gaan over het voortzetten van een familietraditie. Moet het kind als het een jongen is Willem (V) gaan heten of niet? STICHTING KENNISNET/ CMO HANDLEIDING - 2

18 EEN NIEUWE PRINS(ES): Meer informatie op internet De officiële website van het Koninklijk Huis Weblog van Amalia Over geboorterituelen Nog meer rituelen, ook de baby shower. Islamitische geboorterituelen Over rituelen STICHTING KENNISNET/ CMO HANDLEIDING - 3

Hou jij van beschuit met oranje muisjes?

Hou jij van beschuit met oranje muisjes? Handleiding voor de leerkracht 1. Het onderwerp Op zondag 7 december 2003 werden kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima Zorreguieta de vader en moeder van prinses Amalia. Zij wordt na Willem-Alexander

Nadere informatie

1 Het ontstaan van het Koninkrijk 10. 2 De geboorte van een prins 16. 3 De jeugd van prins Willem-Alexander 20

1 Het ontstaan van het Koninkrijk 10. 2 De geboorte van een prins 16. 3 De jeugd van prins Willem-Alexander 20 Inhoud Stamboom van het Koninklijk Huis 6 Inleiding 9 e 1 Het ontstaan van het Koninkrijk 10 2 De geboorte van een prins 16 3 De jeugd van prins Willem-Alexander 20 4 De studententijd van prins Willem-Alexander

Nadere informatie

verwerkingsopdrachten Willem-Alexander

verwerkingsopdrachten Willem-Alexander verwerkingsopdrachten Willem-Alexander Van kind tot koning Vragen bij Stamboom van het Koninklijk huis (bladzijde 6 en 7) 1 Als je goed kijkt, zie een schild met het wapen van Nederland. Op het schild

Nadere informatie

: TROONOPVOLGING IN NEDERLAND

: TROONOPVOLGING IN NEDERLAND DE NIEUWE KONING WILLEM-ALEXANDER 30 april 2013 : TROONOPVOLGING De nieuwe troonopvolger in Nederland Op 27 april 1967 wordt het eerste kindje van kroonprinses Beatrix en haar man Prins Claus geboren.

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Maxima Inleiding Ik hou mijn werkstuk over Máxima, omdat je erg vaak iets over Máxima hoort en ik dacht dat je daar veel informatie van hebt. Maar ik weet ook nog niet echt de rol van Máxima en ik hoop

Nadere informatie

EEN NIEUWE PRINS(ES): TROONOPVOLGING IN NEDERLAND

EEN NIEUWE PRINS(ES): TROONOPVOLGING IN NEDERLAND 7 december EEN NIEUWE PRINS(ES): De geboorte van een nieuwe troonopvolger in Nederland Op 7 december 2003 wordt het eerste kindje van kroonprins Willem-Alexander en zijn vrouw Prinses Máxima geboren. Ze

Nadere informatie

Koninginnedagboek: Groep 3/4 /5

Koninginnedagboek: Groep 3/4 /5 Naam: Groep: Onze koningin Koningin Beatrix is Koningin der Nederlanden. Haar volledige naam luidt: Beatrix Wilhelmina Armgard, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld.

Nadere informatie

Naam: IK WOON IN NEDERLAND

Naam: IK WOON IN NEDERLAND Naam: IK WOON IN NEDERLAND Nederland is een land in Europa. Het land ligt aan de Noordzee, naast Duitsland en België. Nederland is niet erg groot. Toch wonen er ruim 16 miljoen mensen, waardoor Nederland

Nadere informatie

Zondag 13 december 2009 Tekst: Lucas 1: 39-55

Zondag 13 december 2009 Tekst: Lucas 1: 39-55 Zondag 13 december 2009 Tekst: Lucas 1: 39-55 Maria gaat op visite bij Elisabet. Maria was natuurlijk helemaal vol van het geweldige nieuws dat ze van de Gabriël had gehoord. Ze wilde het heel graag aan

Nadere informatie

WAAROM DE KONING GEEN KROON DRAAGT

WAAROM DE KONING GEEN KROON DRAAGT Natalie van der Horst, Gaby Kuijpers & Ellen de Roos WAAROM DE KONING GEEN KROON DRAAGT EN ANDERE WEETJES OVER HET KONINGSHUIS Met illustraties van Rianne Brugmans Van Holkema & Warendorf NUR 212 ISBN

Nadere informatie

Lesdeal Koningsdag 2018

Lesdeal Koningsdag 2018 Lesdeal Koningsdag 2018 Groep 4 t/m 8 Koningsdag is een speciale dag in Nederland! Op deze dag, 27 april, is koning Willem- Alexander jarig en viert hij zijn verjaardag met het hele land. Dit heb je waarschijnlijk

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 7. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 7. Toelichting en verantwoording TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 7 116 TULE inhouden & activiteiten Nederlands Kerndoel 7 De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten. Toelichting en verantwoording

Nadere informatie

Onze koningin. Het Koninklijk Huis en de koninklijke familie

Onze koningin. Het Koninklijk Huis en de koninklijke familie Onze koningin Koningin Beatrix is Koningin der Nederlanden. Haar volledige naam luidt: Beatrix Wilhelmina Armgard, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld. Ze

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

Lesblad onderbouw Waarom de koning geen kroon draagt

Lesblad onderbouw Waarom de koning geen kroon draagt Lesblad onderbouw Waarom de koning geen kroon draagt Waarom de koning geen kroon draagt (en andere weetjes over het koningshuis) is een infotainmentboek over het koningshuis. Je kunt op verschillende momenten

Nadere informatie

Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou.

Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Voor jou! 9 Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Het boek gaat over geloven. Het gaat over jouw geloof! Lees en bekijk alles goed. Je

Nadere informatie

Strategieles Verwijswoorden (Relaties en verwijswoorden) niveau A

Strategieles Verwijswoorden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Strategieles Verwijswoorden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip maak je altijd opdrachten. Sommige opdrachten gaan over verwijswoorden. Je moet dan zeggen naar

Nadere informatie

Institut Neerlandais Naam: Datum:

Institut Neerlandais Naam: Datum: Institut Neerlandais 2013 Naam: Datum: 1. Op welk moment precies (op 30 april aanstaande) zal kroonprins Willem-Alexander koning Willem Alexander zijn geworden? a Zodra hij op het balkon is verschenen

Nadere informatie

Voorbereiding Heilig Avondmaal

Voorbereiding Heilig Avondmaal Voorbereiding Heilig Avondmaal Delen (bijlage) MAANDAG: voor de jongere kinderen MAANDAG: voor de oudere kinderen Stel je bent in het buitenland op vakantie en je bezoekt daar een kerk. Bij binnenkomst

Nadere informatie

DAG VAN DE VLUCHTELING

DAG VAN DE VLUCHTELING DAG VAN DE VLUCHTELING 20 juni Inleiding De Verenigde Naties hebben 20 juni uitgeroepen tot Internationale Dag van de Vluchteling. Wereldwijd is er dan aandacht voor het lot van vluchtelingen. In deze

Nadere informatie

Korte lesbrief Koningsbomen Ter gelegenheid van het planten van de Lindeboom voor Koning Willem Alexander Op 30 april 2013

Korte lesbrief Koningsbomen Ter gelegenheid van het planten van de Lindeboom voor Koning Willem Alexander Op 30 april 2013 Korte lesbrief Koningsbomen Ter gelegenheid van het planten van de Lindeboom voor Koning Willem Alexander Op 30 april 2013 Geschiedenis Op 30 april 2013 wordt de Prins van Oranje, beter bekend als Prins

Nadere informatie

Sinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen.

Sinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas is geboren aan het begin van de vierde eeuw. Hij is dus ongeveer 1700 jaar oud. Hij komt uit Myra, dat is een plaats in wat tegenwoordig

Nadere informatie

Koningsspelen quiz. Benodigdheden: Spelregels:

Koningsspelen quiz. Benodigdheden: Spelregels: Koningsspelen quiz Benodigdheden: Dobbelsteen Kaartjes van de verschillende vragen (uitgesneden en gelamineerd) Antwoorden voor de spelleider (lekkere) beloning Leuke manier om punten te tellen Spelregels:

Nadere informatie

Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1

Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1 15/10/14 1 Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1 1. (komen) Waar.... jij vandaan? 2. Uit welk land.... u? 3. Brenda.... vandaag uit Engeland. 4. Wij.... uit België. 5. Wanneer.... zij thee drinken?

Nadere informatie

Wilhelmina blikken door de jaren heen

Wilhelmina blikken door de jaren heen Wilhelmina blikken door de jaren heen 1977 - De bus met daarop het staatsieportret van Koningin Wilhelmina, en een afbeelding van de gouden koets. 1984 - De bus met daarop Koningin Wilhelmina als jong

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen Geboortegedichtjes Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien Die moet beslist met eigen ogen Dit schitterende wonder komen zien We hebben ze geteld Je armpjes en je

Nadere informatie

Getuigend christen zijn (1)

Getuigend christen zijn (1) Getuigend christen zijn (1) blok E - nivo 3 - avond 7 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugblik, meningen peilen 19.30 God wil ervaringen van mensen gebruiken 19.40 Jouw ervaringen

Nadere informatie

samenstelling: Afdeling Educatie Paleis Het Loo Apeldoorn mei 2012 -11- -2-

samenstelling: Afdeling Educatie Paleis Het Loo Apeldoorn mei 2012 -11- -2- Aan de ouders/begeleiders, In deze speurtocht ontdekt u met uw kinderen de stallen, de buitenkant van het paleis en de paleistuinen. Fientje is de jongste keukenhulp in het paleis. Stiekem begeleidt ze

Nadere informatie

Uitslag onderzoek Verkiezingen 2010 EenVandaag Opiniepanel deelnemers 28 april 2010

Uitslag onderzoek Verkiezingen 2010 EenVandaag Opiniepanel deelnemers 28 april 2010 Uitslag onderzoek Verkiezingen 2010 EenVandaag Opiniepanel 27.000 deelnemers 28 april 2010 Hoeveel vertrouwen heeft u in Beatrix als koningin? Heel veel vertrouwen 28,9 Tamelijk veel vertrouwen 44,1 Niet

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Onder druk Geen uitweg voor Aïsha

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Onder druk Geen uitweg voor Aïsha Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Onder druk Geen uitweg voor Aïsha Lees blz. 5, 6, 7, 8 Wat denk je dat Aïsha wilde doen? Waarom is dat niet gelukt? Is het goed dat de deur van het dak altijd op slot

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Uitslag onderzoek Verjaardag koningin Beatrix EenVandaag Opiniepanel deelnemers 29 januari 2010

Uitslag onderzoek Verjaardag koningin Beatrix EenVandaag Opiniepanel deelnemers 29 januari 2010 Uitslag onderzoek Verjaardag koningin Beatrix EenVandaag Opiniepanel 26.000 deelnemers 29 januari 2010 Hoeveel vertrouwen heeft u in Beatrix als koningin? Heel veel vertrouwen 28,1 Tamelijk veel vertrouwen

Nadere informatie

Nederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij?

Nederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij? Nederland Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Waar? (vul in) Op de. in (plaats) Waarom zijn al die mensen daar?... Welke bekende persoon is er altijd bij?. Hoe heet het meisje rechts? Haar moeder viert

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus.

Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus. Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus. De engel zei: God zal jou een kind geven. God zal jou Zijn Kind geven. God zal jou Jezus geven.

Nadere informatie

Gebedsboek. voor dagelijks gebruik. Dinsdag

Gebedsboek. voor dagelijks gebruik. Dinsdag Gebedsboek voor dagelijks gebruik Gemaakt door club 12-14 Marije Hoekstra Indra de Vries Delia Postma Ekyoci Amisi Shabani Jentje Hansma Johan Gjaltema Mendé Bosma Femke Veenhuizen Elzerd Elzinga Gert

Nadere informatie

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd 6.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken Badria wordt vandaag 5 jaar. Jan koopt een boek voor Badria.

Nadere informatie

Voorbereidende les bij:

Voorbereidende les bij: Voorbereidende les bij: 1 U heeft een bezoek aan de tentoonstelling 24 uur met Willem in het Nationaal Archief gepland. Wij verheugen ons op uw komst, u bent van harte welkom! Om uw bezoek aan het Nationaal

Nadere informatie

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag Thema Op het werk. Demet TV Lesbrief 8. De eerste werkdag Deze les gaat over de eerste werkdag. gaat voor het eerst werken bij een snoepfabriek. Hij komt binnen en maakt kennis met de chef. De chef vertelt

Nadere informatie

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd

ProJOP. jeugdwerk VPKB. 40 Days. stilstaan in de 40 dagentijd ProJOP jeugdwerk VPKB 40 Days stilstaan in de 40 dagentijd Hey! Voor je ligt 40 Days. De veertigdagentijd is de periode waarin we uitkijken naar Pasen, het feest van Jezus opstanding. Onderweg lezen we

Nadere informatie

Opdracht 1 1. Je krijgt van je juf of meester een foto. Bekijk je foto goed. 3. Zoek samen nog twee klasgenoten met een andere foto.

Opdracht 1 1. Je krijgt van je juf of meester een foto. Bekijk je foto goed. 3. Zoek samen nog twee klasgenoten met een andere foto. D S K C N L Opdracht 1 1. Je krijgt van je juf of meester een foto. Bekijk je foto goed. 2. Zoek nu een klasgenoot met een andere foto. 3. Zoek samen nog twee klasgenoten met een andere foto. 4. Bekijk

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

inhoud 1. Feest 3 2. De geboorte 4 3. De verjaardag 8 4. Verjaardagweetjes 12 Filmpjes 14 Zoek de 7 verschillen 16 Kruiswoordpuzzel 17

inhoud 1. Feest 3 2. De geboorte 4 3. De verjaardag 8 4. Verjaardagweetjes 12 Filmpjes 14 Zoek de 7 verschillen 16 Kruiswoordpuzzel 17 Jarig inhoud 1. Feest 3 2. De geboorte 4 3. De verjaardag 8 4. Verjaardagweetjes 12 Filmpjes 14 Zoek de 7 verschillen 16 Kruiswoordpuzzel 17 Dit boek mag vrij gekopieerd en rondgestuurd worden. 1. Feest

Nadere informatie

en gezinsvorming Voortplanting Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Basis

en gezinsvorming Voortplanting Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Basis II Voortplanting en gezinsvorming Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten meer over de zwangerschap en geboorte van een baby. Kinderen weten hoe een baby in de buik

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

NATIONALE HERDENKING NATIONALE VIERING

NATIONALE HERDENKING NATIONALE VIERING 4 en 5 mei NATIONALE HERDENKING OP 4 MEI EN OP 5 MEI Elk jaar herdenken we op 4 mei de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog en vieren we op 5 mei de bevrijding. Er zijn steeds minder mensen in Nederland

Nadere informatie

Werkblad 3: Gravenfeest China

Werkblad 3: Gravenfeest China 1. Lees onderstaande mails en noteer op een apart blad wat je leert over Qing Ming Jie. 2. Bedenk een verhaal over het gravenfeest dat je kan vertellen aan de andere kinderen van je klas. Welke prenten

Nadere informatie

1. De bus met daarop het staatsieportret van Koningin Wilhelmina, en een afbeelding van de gouden koets.(1977)

1. De bus met daarop het staatsieportret van Koningin Wilhelmina, en een afbeelding van de gouden koets.(1977) 1. De bus met daarop het staatsieportret van Koningin Wilhelmina, en een afbeelding van de gouden koets.(1977) 2. De bus met daarop Koningin Wilhelmina als jong meisje, en de intocht te Amsterdam.(1984)

Nadere informatie

Tweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie

Tweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie Tweelingen Hier zie je ons met zijn allen, de tweeling was net geboren en mijn moeder en ik waren verkouden dus moesten we van die kapjes op zodat de tweeling niet ziek zou worden. Ik was hier 4 jaar oud.

Nadere informatie

troons wis se ling troons wisseling troonswisseling Máxima [spreek uit: maksiema] Ariane [spreek uit: ariejaanu]

troons wis se ling troons wisseling troonswisseling Máxima [spreek uit: maksiema] Ariane [spreek uit: ariejaanu] Vooraf Luister en lees mee. Willem-Alexander willum aleksander] troons wis se ling troons wisseling troonswisseling Beatrix beejaatriks] 2002 twee dui zend twee tweeduizend twee Máxima maksiema] Amalia

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken

Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken Bijeenkomst 1: Kennismaking 1 Bijeenkomst 2: Familie en vrienden Gesprek over subthema 1: Ouders en Grootouders : Wie was uw

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is:

Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Een symbool is iets wat je helpt herinneren of je in

Nadere informatie

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed.

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. D S T R K C N T LS 1 Opdracht 1 Nodig: papier en lijm 1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. 2. Zoek nu een klasgenoot met een ander plaatje. 3. Zoek nu samen nog vier

Nadere informatie

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan! inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt

Nadere informatie

FASE 1 - BEREID JE VOOR

FASE 1 - BEREID JE VOOR FASE 1 - BEREID JE VOOR STAP 1. BEDENK WAT JE WIL VERHAAL (EXODUS 1-4) Het verhaal van Mozes vind je in de Bijbel, in het boek Exodus. Daar kun je ook lezen hoe het verder ging. Hier vind je het verhaal

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

Lesbrief. Introductie

Lesbrief. Introductie Lesbrief Introductie Deze lesbrief hoort bij Lieve Stine, weet jij het? van Stine Jensen en Sverre Fredriksen. Dit boek bestaat uit 20 brieven en antwoorden van filosoof Stine. Deze lesbrief bestaat uit

Nadere informatie

Kerk- School- en Gezinsdienst op zondag 29 maart 2015 in de Martinikerk

Kerk- School- en Gezinsdienst op zondag 29 maart 2015 in de Martinikerk Kerk- School- en Gezinsdienst op zondag 29 maart 2015 in de Martinikerk Voorganger: Ds. M.N. Ariesen-Holwerda Organist: Kees Nottrot Pianist: Peter Wagenaar Afkondigingen Zingen van een psalm 122: 1 en

Nadere informatie

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7

Nadere informatie

Van nodig of leuk? tot kinderrechten in de krant

Van nodig of leuk? tot kinderrechten in de krant Van nodig of leuk? tot kinderrechten in de krant (Uit: Recht in de roos) (Uit: het land van Kwien: educatief pakket 2 de en 3 de graad) Doel Kennismaken met kinderrechten. Het onderscheid begrijpen tussen

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Inleiding Deze les gaat verder over het zoeken naar werk. De vrouw,, gaat weer naar de winkel om over werk te praten. Ze wil de manager

Nadere informatie

ISABEL EN BAS VAN RHIENEN (6)

ISABEL EN BAS VAN RHIENEN (6) Als tweeling ben je nooit alleen. Maar je bent ook altijd de helft van iets. Vijf broers en zussen vertellen hoe ze samen zichzelf zijn. Tekst Nanneke van Drunen Foto s Edith Verhoeven ISABEL EN BAS VAN

Nadere informatie

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4).

1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4). BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 4 Les 4 - Redding: Waarom is het voor ieder mens nodig om gered te worden? In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 1) De ongelovige

Nadere informatie

1red , NOS, Gesprek met de minister-president, N.1, uur

1red , NOS, Gesprek met de minister-president, N.1, uur 1red18015 13-04-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, N.1, 18.35 uur MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE MINISTERRAAD, OVER PRINSES ARIANE, AMBTENAREN CAO, EERSTE 50 DAGEN

Nadere informatie

Koning van de vrijmarkt

Koning van de vrijmarkt Koning van de vrijmarkt HANDLEIDING Op Koningsdag koopt en verkoopt Nederland massaal oude spullen op de vele vrijmarkten. De digitale les Koning van de vrijmarkt bereidt de leerlingen voor op een succesvolle

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus.

Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 1 Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 2 Het verhaal De Goede Week Trouw, Hoop en Spijt Ik wil jullie vandaag vertellen over de Goede Week. Dat

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

Wanneer is de versiering aangebracht? Is dat 's avond gebeurd? Of als het donker was?

Wanneer is de versiering aangebracht? Is dat 's avond gebeurd? Of als het donker was? 2010-12-16 Interview 81 door Raf Schepers met Paternostro Miranda (één van de sierders, schoonmoeder van de jonge moeder) Noordlaan 17 3600 Genk (Winterslag) Versiering n.a.v. geboorte Aangezien de versiering

Nadere informatie

Hoe maak ik een Spreekbeurt?

Hoe maak ik een Spreekbeurt? Hoe maak ik een Spreekbeurt? Stap 1: Kies een onderwerp. Voordat je kunt beginnen met het maken van een spreekbeurt, moet je natuurlijk een onderwerp kiezen. Het hoeft niet perse een hobby van je te zijn,

Nadere informatie

Glans en Glorie Kunst van de Russisch- Orthodoxe Kerk. Dit werkboekje is van:

Glans en Glorie Kunst van de Russisch- Orthodoxe Kerk. Dit werkboekje is van: Glans en Glorie Kunst van de Russisch- Orthodoxe Kerk Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een

Nadere informatie

Vakanties en bijzondere dagen

Vakanties en bijzondere dagen Vakanties en bijzondere dagen VAKANTIE NOORD/MIDDEN/ZUID DATA Kerst 2013 alle regio s 21-12-13 t/m 05-01-14 Voorjaar noord 22-02-14 t/m 02-03-14 midden / zuid 15-02-14 t/m 23-02-14 Mei alle regio s 26-04-14

Nadere informatie

DE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN

DE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN DE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN AVONDMAAL VIEREN Het Avondmaal is meer dan zomaar een maaltijd. Om dat te begrijpen, is dit boekje gemaakt. Vooral is daarbij gedacht aan de kinderen, omdat zij met

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar)

Doelgroep Leerlingen van de groepen 5 en 6 van het basisonderwijs (8-10 jaar) 14 januari Inleiding In de serie beroepen voor de middenbouw gaat deze lesbrief over de dokter, arts, genezer of welke andere term dat beroep ook wordt aangeduid. Het beroep dokter is waarschijnlijk een

Nadere informatie

Over: www.bewareofloverboys.nl

Over: www.bewareofloverboys.nl 1 Naam: www.bewareofloverboys.nl Voordat je begint met de opdrachten? Lees dit door: Als je je niet prettig voelt bij het lezen van bepaalde dingen: Stop met het lezen van deze site. Praat erover met iemand

Nadere informatie

Bij het gekozen thema: Het verlangen van God heb ik mij in de afgelopen dagen afgevraagd wat is mijn verlangen naar God?

Bij het gekozen thema: Het verlangen van God heb ik mij in de afgelopen dagen afgevraagd wat is mijn verlangen naar God? Geliefde mannen, Nog een poosje en dan wordt de mannenconferentie van 2015 gehouden. Bij het gekozen thema: Het verlangen van God heb ik mij in de afgelopen dagen afgevraagd wat is mijn verlangen naar

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom

Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom Monnikenwerk Dit is Jorik, hij is arm Zijn vader werkt op het land Dat land is van de monniken Jorik wil een appel pakken uit de boom Hij valt en breekt een

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie SAMEN DELEN een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie INHOUD LESBRIEF 1. Introductie 2. De SAMEN DELEN Lesinhoud 3. De SAMEN DELEN Quizzz 4. Het SAMEN DELEN Diploma 5. De SAMEN DELEN Activiteiten

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Inleiding Deze les gaat verder over het zoeken naar werk. De vrouw,, gaat weer naar de winkel om over werk te praten. Ze wil de manager

Nadere informatie

Korte quiz. 1. Een heel stoere knul of meid. 2. Het stuk ongedierte dat. 3. Iemand met dezelfde ouders. 4. Dat varken dat graag alle

Korte quiz. 1. Een heel stoere knul of meid. 2. Het stuk ongedierte dat. 3. Iemand met dezelfde ouders. 4. Dat varken dat graag alle 2 Korte quiz Een broer/zus is: 1. Een heel stoere knul of meid. 2. Het stuk ongedierte dat je steeds lastigvalt. 3. Iemand met dezelfde ouders als jezelf. 4. Dat varken dat graag alle aandacht heeft. 5.

Nadere informatie

Werkbladen basisonderwijs. Naam leerling:

Werkbladen basisonderwijs. Naam leerling: Werkbladen basisonderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom Jeruzalem

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Pienter prinsesje wordt Prinses AMALIA KAN GAAN WENNEN AAN HET IDEE DAT ZE OOIT KONINGIN ZAL ZIJN

Pienter prinsesje wordt Prinses AMALIA KAN GAAN WENNEN AAN HET IDEE DAT ZE OOIT KONINGIN ZAL ZIJN PRINSES VAN ORANJE Pienter prinsesje wordt Prinses AMALIA KAN GAAN WENNEN AAN HET IDEE DAT ZE OOIT KONINGIN ZAL ZIJN Met de Inhuldiging van koning Willem-Alexander verandert ook de status van zijn oudste

Nadere informatie

2009-2010 Nummer 5. henkensonja@hotmail.com) tienkeveenstra@hotmail.com

2009-2010 Nummer 5. henkensonja@hotmail.com) tienkeveenstra@hotmail.com 2009-2010 Nummer 5 Juf Lassche 292787/ juf Veenstra 038 4600725 henkensonja@hotmail.com) tienkeveenstra@hotmail.com Bijbelverhalen en liedjes week 47 en 48: Maandag: klein klein kindje Dinsdag: Mozes wordt

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Voor de ouders of verzorgers

Voor de ouders of verzorgers Voor de ouders of verzorgers Dit boekje is bedoeld voor kinderen tussen drie en zes jaar. Acht kunstwerken uit de collectie oude kunst van het Centraal Museum zijn geselecteerd voor dit boekje. Deze werken

Nadere informatie

Studielessen voor kinderen van 4-7 jaar

Studielessen voor kinderen van 4-7 jaar NAAM Studielessen voor kinderen van 4-7 jaar voorjaar 2005 Geschreven door Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen Geschreven voor kleine studiegroepen in de levend Evangelie Gemeente Gebruikte

Nadere informatie

YVONNE HOEBE. 200 jaar koninklijke vrouwen

YVONNE HOEBE. 200 jaar koninklijke vrouwen YVONNE HOEBE 200 jaar koninklijke vrouwen Inhoud Inleiding: de acht vrouwen van Oranje 6 1 Koningin Wilhelmina van Pruisen 10 2 Koningin Anna Paulowna 28 3 Koningin Sophie 58 4 Koningin Emma 84 5 Koningin

Nadere informatie

Voor onze broers en zussen met een verstandelijke beperking.

Voor onze broers en zussen met een verstandelijke beperking. Hoe je hier mee om wilt gaan? Zou het in de vorm van een aantal lessen doen Uit het verhaal kun je zelf vragen bedenken voor een bespreking met de catechisanten. Zie dit als een aanzetje Ben ik iets vergeten

Nadere informatie

Bijbelteksten Feest van Genade

Bijbelteksten Feest van Genade Week 1 Zoals een hinde smacht naar stromend water, zo smacht mijn ziel naar U, o God. (Psalm 42:2) Mozes sloeg steeds buiten het kamp, op ruime afstand ervan, een tent op die hij de ontmoetingstent noemde.

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie