Bodemverontreiniging Chemie-Pack Toetsingsdocument analyseresultaten

Transcriptie

1 Provincie Noord-Brabant Bodemverontreiniging Chemie-Pack Toetsingsdocument analyseresultaten Auteur M.J.de Boer H. Boudewijns Kenmerk C _t Datum juni 2013

2 Samenvatting Op 5 januari 2011 heeft een grote brand gewoed bij Chemie-Pack, gelegen aan de Vlasweg 4 (4782 PW) te Moerdijk. Als gevolg van deze brand zijn grote hoeveelheden chemicaliën vrijgekomen en onder andere via het bluswater op en in de bodem terecht gekomen. Hierdoor is de bodem op het terrein van Chemie-Pack en in de directe omgeving verontreinigd geraakt. In de periode na de brand zijn veel bodemonderzoeken verricht om de verontreinigingssituatie in beeld te krijgen. De analyseresultaten van deze onderzoeken zijn getoetst aan de toetsingswaarden zoals gehanteerd in de Circulaire Bodemsanering. Voor een substantieel deel van de aanwezige stoffen zijn in de Circulaire Bodemsanering echter geen bodemnormen vastgesteld. Daarom zijn voor het terrein van Chemie-Pack en omgeving ad-hoc interventiewaarden opgesteld en vervolgens zijn Gebiedsspecifieke Richlijnen voor Herstel (hierna GRH genoemd) vastgesteld. In de Notitie Gebiedsspecifieke richtwaarden voor herstel Chemie Pack e.o. (september 2012) is de totstandkoming van deze normen voor grond en grondwater beschreven. In dit rapport zijn de beschikbare analyseresultaten van grond en grondwater van de onderzoeken die door Bureau Milieumetingen van de provincie Noord-Brabant zijn verricht, getoetst aan de Gebiedsspecifieke Richtwaarden voor Herstel. Uit de toetsing blijkt dat de aangetoonde verontreiniging hoofdzakelijk bestaat uit organische koolstofverbindingen, te weten: - Vluchtige aromaten (BTEXN) - C8-C10 aromaten - Vluchtige gechloreerde koolwaterstoffen (VOCl) - Minerale olie - Ethylhexanol, ethylhexylnitraat en aanverwante verbindingen (EHN-verbindingen) - Aldehydes - Nonylfenolen - Fenolen, cresolen en t-butylfenolen De verontreinigingssituatie zoals beschreven in onderhavig document, wordt samen met andere onderzoeksgegevens geïnterpreteerd in een apart Interpretatiedocument (Provincie Noord- Brabant, juni 2013, kenmerk C _i) Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 1

3 Inhoud Samenvatting 1 1. Inleiding Grote brand bij Chemie-Pack Doelstelling notitie Inventariseren beschikbare gegevens Interpretatie deellocaties Samenvatting en conclusie 3 2. Achtergrondinformatie Locatiebeschrijving Bodemonderzoek en analyses Toetsingskader 4 3. Achtergrondinformatie en toetsing analyseresultaten Terrein Chemie-Pack Groenstrook tussen Chemie-Pack en Wärtsilä Terrein Wärtsilä Terrein Martens en van Oord/OBM Terrein ATM Openbaar gebied Vlasweg Terrein ERS Terrein Comirec Overig Conclusie 58 Bijlage 1: Bluswatercontour 59 Bijlage 2: Kadastrale kaart 60 Bijlage 3: Overzicht van uitgevoerde bodemonderzoeken 61 Bijlage 4: Database met analyseresultaten 62 Bijlage 5 Overzicht toetsing aan GRH per deellocatie 63 Bijlage 6: Toelichting stofgroepen 64 Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 2

4 1. Inleiding 1.1. Grote brand bij Chemie-Pack Op 5 januari 2011 heeft een grote brand gewoed bij Chemie-Pack, gelegen aan de Vlasweg 4 (4782 PW) te Moerdijk. Als gevolg van deze brand zijn grote hoeveelheden chemicaliën vrijgekomen en onder andere via het bluswater op en in de bodem terecht gekomen. Hierdoor is de bodem op het terrein van Chemie-Pack en in de directe omgeving verontreinigd geraakt. In de zin van titel 17.1 van de Wet milieubeheer (Wm) en artikel 13 en 30 van de Wet bodembescherming (Wbb) is de brand aan te merken als een ongewoon voorval Doelstelling notitie Doelstelling van dit toetsingsdocument is het zorgvuldig beoordelen en toetsen van de beschikbare analyseresultaten, teneinde vast te stellen welke verontreiniging in de bodem te relateren is aan het ongewoon voorval bij Chemie-Pack en vast te stellen of de gemeten gehalten de toetsingsnorm overschrijden Inventariseren beschikbare gegevens In hoofdstuk 2 wordt kort beschreven waar de bodemonderzoeken hebben plaatsgevonden en welk toetsingskader is gehanteerd voor het toetsen van de analyseresultaten Interpretatie deellocaties In hoofdstuk 3 is per deellocatie de beschikbare achtergrondinformatie beschreven en zijn de beschikbare analysegegevens getoetst aan de Gebiedsspecifieke Richtwaarden voor Herstel (GRH) Samenvatting en conclusie In hoofdstuk 4 wordt een beeld geschetst van de verontreinigingssituatie van de grond en het grondwater als geheel voor die stoffen die te relateren zijn aan de brand bij Chemie-Pack. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 3

5 2. Achtergrondinformatie 2.1. Locatiebeschrijving Het terrein van Chemie-Pack is gelegen aan de Vlasweg 4 (4782 PW) te Moerdijk. Het terrein wordt aan de zuidzijde begrensd door de Vlasweg en aan de west-, noord- en oostzijde door belendende bedrijfsterreinen. Als gevolg van de brand bij Chemie-Pack op 5 januari 2011 zijn grote hoeveelheden chemicaliën vrijgekomen en onder andere via het bluswater op en in de bodem terecht gekomen. Op alle terreinen die binnen de bluswatercontour vallen, zijn bodemonderzoeken verricht. De bluswatercontour is opgenomen in bijlage 1. In bijlage 2 is de kadastrale kaart te zien met de terreinen die binnen de bluswatercontour vallen Bodemonderzoek en analyses Na de calamiteit zijn meerdere bodemonderzoeken uitgevoerd. Deze zijn grotendeels door Bureau Milieumetingen van de provincie Noord-Brabant (hierna: BMM) verricht en deels door andere bureaus in opdracht van derden. De analyseresultaten van de onderzoeken die in opdracht van derden zijn verricht, zijn niet meegenomen in de beoordeling en toetsing. De reden hiervoor is dat de provincie de analyseresultaten daarvan niet digitaal beschikbaar heeft en de grondmonsters met behulp van een edelmanboor zijn verricht zodat er geen ongeroerde monsters zijn genomen. De peilbuizen die in opdracht van derden zijn geplaatst, zijn wel door de provincie Noord-Brabant gebruikt voor het nemen van grondwatermonsters. In bijlage 3 is een overzicht opgenomen van de bodemonderzoeken die door BMM zijn verricht. Alle analyseresultaten daarvan zijn verwerkt in een database. De Excel-export uit deze database is in bijlage 4 van het rapport opgenomen (CD-ROM) Toetsingskader Bij de beoordeling en interpretatie van analyseresultaten wordt normaliter gebruik gemaakt van de toetsingswaarden zoals gehanteerd in de Circulaire Bodemsanering. Dat is ook het geval bij de onderzoeken die na de brand op en rondom het terrein van Chemie-Pack zijn uitgevoerd. Bij de onderzoeken die voor april 2012 zijn verricht, is de Circulaire uit 2009 gehanteerd en na april 2012 de Circulaire van 3 april Voor de grond wordt daarbij onderscheid gemaakt in achtergrond- en interventiewaarden. Voor grondwater wordt gesproken over streef- en interventiewaarden. De tussenwaarde is het gemiddelde van de achtergrond- of streefwaarde en de interventiewaarde. Deze waarden, zoals opgenomen in eerder genoemde documenten, zijn richtwaarden voor de beoordeling van de concentratieniveaus van diverse verontreinigingen in de bodem. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 4

6 Als gevolg van de brand bij Chemie-Pack is een zeer omvangrijke en complexe grond- en grondwaterverontreiniging ontstaan met een groot aantal stoffen. In de bodem vinden biologische, chemische en fysische reacties plaats waardoor weer nieuwe stoffen ontstaan of deze juist worden afgebroken. Voor een substantieel deel van de aanwezige stoffen zijn geen bodemnormen vastgesteld. Vanwege deze uitzonderlijke verontreinigingssituatie is RIVM gevraagd om ad-hoc interventiewaarden vast te stellen en mogelijke niveaus voor terugsaneerwaarden aan te geven. De RIVM-rapporten vormen de basis voor de Notitie Gebiedsspecifieke richtwaarden voor herstel Chemie Pack e.o. (september 2012). In deze notitie is een keuze gemaakt voor de terugsaneerwaarden die specifiek voor Chemie Pack en omgeving gelden en die worden aangeduid als Gebiedsspecifieke Richtwaarden voor Herstel (hierna: GRH). In de hierboven genoemde notitie is de totstandkoming van deze waarden onderbouwd. De Gebiedsspecifieke Richtwaarden voor Herstel zijn op 11 september 2012 vastgesteld (bijlage in notitie Gebiedsspecifieke richtwaarden voor herstel e.o., september 2012). De GRH s voor nonylfenolen en t-butylfenolen zijn nadien bepaald op basis van twee briefrapporten van het RIVM (21 december 2012 en 28 februari 2013). In de rapportages van de onderzoeken die door Bureau Milieumetingen zijn verricht, worden de feitelijke onderzoeksresultaten weergegeven en is alleen getoetst aan de normen uit de Circulaire Bodemsanering. In dit rapport zijn de analyseresultaten getoetst aan de Gebiedsspecifieke Richtwaarden voor Herstel. Er zijn verschillende stoffen of stofgroepen waarvoor geen GRH aanwezig is, maar die op basis van chemische samenstelling vergelijkbaar zijn met stoffen/stofgroepen waarvoor wel een GRH voorhanden is of waarvoor het RIVM heeft aangegeven dat een bepaalde norm als richtlijn kan worden aangehouden. In dat geval wordt gesproken van een indicatieve norm. In de database is per analyse nagegaan of gehalten groter dan de GRH te relateren zijn aan de brand bij Chemie-Pack. Als dat niet het geval is, is dit in de database aangegeven als niet Chemie-Pack gerelateerd en worden deze gehalten niet meegenomen in de eindconclusie >GRH. Dit is bijvoorbeeld het geval voor diverse metalen, PAK en PCB s die al voor de brand in verhoogde gehalten in de bodem zijn aangetoond. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 5

7 3. Achtergrondinformatie en toetsing analyseresultaten Per deellocatie wordt eerst verslag gedaan van de beschikbare achtergrondinformatie. Vervolgens worden de beschikbare analyseresultaten getoetst. In bijlage 5 is het resultaat van toetsing aan de GRH per deellocatie weergegeven en in bijlage 6 is vermeld welke stoffen tot de stofgroepen behoren die in navolgende paragrafen worden genoemd Terrein Chemie-Pack Algemene gegevens Kadastrale gemeente Klundert, sectie C, nummer Oppervlakte (m²) totale oppervlakte X- en y-coördinaat: ca , Bebouwing: Kantoor en bedrijfshallen - Verharding: beton, betonklinkers, onverhard Archiefonderzoek In het archief van gemeente Moerdijk is de volgende relevante informatie aanwezig: - Op 27 januari 1982 is een bouwvergunning verstrekt aan de Zuid-Hollandse Loonbedrijven voor de bouw van een overpakkingsbedrijf (t.p.v. Gemeente Klundert, sectie C, nummer 1293 ged.). Het te bebouwen oppervlak is m 2. - Op 3 maart 1982 is een oprichtingsvergunning verleend aan Chemie-Pack in het kader van de Hinderwet. - Op 23 april 1985 is een uitbreidingsvergunning verleend aan Chemie-Pack. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 6

8 - Op 22 mei 1985 is aan Chemiepack Nederland BV een vergunning verleend voor de bouw van een emballagehal (gemeente Klundert, sectie C nummer 1293 ged.) De fundering van de hal bestaat uit gewapend beton. De vloeren zijn van beton. - Op 7 oktober 1987 is een vergunning verleend voor de bouw van een kantoor-, kantine en wasgelegenheid (gemeente Klundert, sectie C, nummer 1293 ged.). De fundering en de vloeren zijn van gewapend beton. - Op 24 januari 1990 is een bouwvergunning verleend voor een vloeistofruimte/ vatenberging en emballagehal (gemeente Klundert, sectie C nummer 1293 ged., maar ook de percelen met nummers 1410, 1470 t/m 1473 worden vermeld). De fundering en de vloeren zijn van gewapend beton. Er wordt vermeld dat een op olie gestookte verwarming aanwezig is. - Op 24 februari 1993 is een lozingsvergunning verleend. - Op 8 april 1994 is een wijzigingsvergunning aan Chemie-Pack verleend. - Op 17 mei 1994 is een bouwvergunning verleend voor het vergroten van de luifel. - Op 1 september 1997 is nieuwe, de gehele inrichting omvattende Wet milieubeheervergunning verleend voor het verpakken van chemicaliën, gewasbestrijdingsmiddelen, schoonmaakmiddelen en oliën. - Voor het verwarmen van de kantoren en bedrijfsruimte is tot 1998 huisbrandolie gebruikt, daarna is men overgegaan op aardgas. De huisbrandolie werd opgeslagen in een ondergrondse olietank van liter. De tank is op 9 december 1998 gesaneerd. Bij het verwijderen van de tank is tegelijkertijd onder milieukundige begeleiding een olieverontreiniging in de grond gesaneerd. - Volgens de vergunningaanvraag Wet milieubeheer, mogen in de hallen I en II geen gevaarlijke stoffen worden opgeslagen. Dat is wel het geval in hal III, die is voorzien van een vloeistofkerende betonvloer. Voor ongeklassificeerd product is extra ruimte gereserveerd in de hallen I, II en III en eventueel de emballagehal. Bodemonderzoeken - In maart 1997 is i.v.m. de bouw van een loods een onverhard, braakliggend terrein met een grootte van m 2 onderzocht (Wematech). Er zijn alleen in de grond licht verhoogde gehalten aan zink aangetoond. - In november en december 1999 is door Wematech een grondwateronderzoek verricht ter plaatse van twee ondergrondse afvalwatertanks. Uit de resultaten blijkt dat onder andere verhoogde gehalten (>-I-waarde) aan xylenen en chloorbestrijdingsmiddelen zijn aangetoond. In het rapport is niet vermeld welke bestrijdingsmiddelen zijn aangetoond. Inmiddels is het analysecertificaat achterhaald en is bekend welke chloorbestrijdingsmiddelen in verhoogde gehalten aanwezig waren, namelijk o,p-dde, endrin, alfa-endosulfan en beta-endosulfan. Er is destijds geen onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van chloorfenoxyzuren en dicamba (chloorfenoxyzuren en dicamba zijn aangetroffen in het grondwater, na de brand). Wel is de somparameter EOX bepaald. De chloorfenoxyzuren worden bij vaststelling van de somparameter EOX wel meegenomen. In het monster van is de somparameter EOX bepaald op 16 µg/l en de chloorbestrijdingsmiddelen op 2,41. Blijkbaar zitten er naast de onderzochte chloorbestrijdingsmiddelen nog andere extraheerbare chloorverbindingen (bv chloorfenoxyzuren en/of dicamba) in het monster. Wematech heeft naar aanleiding van de resultaten geadviseerd de aansluitingen van de tanks en de tanks te controleren op lekkage. Er Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 7

9 bleek inderdaad een lekkage te zijn die in april 1999 is verholpen. Bij grondwatermonitoringen die daarna hebben plaatsgevonden, zijn de verhoogde gehalten (>-Iwaarde) aan xylenen en chloorbestrijdingsmiddelen niet meer bevestigd. Veiligheidsrapport Chemie-Pack In het veiligheidsrapport dat Chemie-Pack heeft opgesteld (revisie 1, april 2010), wordt vermeld dat het gehele gebouw verlaagd is uitgevoerd, waardoor een kuip is gecreëerd (opvangcapaciteit 90 m3) en product en bluswater kunnen worden opgevangen. Verder staat vermeld dat er een stoffenlijst (brandweerlijst) aanwezig is die dagelijks wordt geactualiseerd. De productieruimten hebben geen aansluiting op het riool. De afvoerleiding naar het hoofdriool is afsluitbaar. Het bedrijfsinterne rioleringssysteem loopt uit op verzamelputten waaruit het bedrijfsafvalwater wordt overgepompt in IBC s, die weer worden opgeslagen in de poederhal (voorraadhal I voor grondstoffen). Het bedrijfsafvalwater wordt periodiek afgevoerd naar een erkend verwerker als gevaarlijke afvalstof. Riolering Het rioleringsstelsel op het terrein van Chemie-Pack is sinds de ingebruikname van het terrein in 1982 meermaals gewijzigd. In een rapport van een indicatief onderzoek uit 1990 wordt vermeld dat de schoonwaterriolering ter plaatse van de klinkerverharding uitmondt op de sloot nabij de Vlasweg en dat het vuilwaterriool van het bedrijf is aangesloten op de riolering van het industrieterrein. Het vrijkomende proceswater bij het afvullen van de vloeistoffen in de vloeistofruimte wordt in stalen buffertanks opgeslagen. Het afvalwater uit deze tanks wordt gescheiden van het overige afvalwater en afgevoerd naar een verwerkingsbedrijf. In het rapport uit 1990 wordt vermeld dat een medewerker van Hoogheemraadschap West- Brabant heeft meegedeeld dat in de jaren een aantal malen hoge concentraties aan EOCl in het afvalwater uit het vuilwaterriool zijn gemeten ( max mg/l). In 2002 is de riolering op het terrein van Chemie-Pack gedeeltelijke geïnspecteerd. In het inspectierapport staat vermeld dat de geleverde tekeningen niet overeenkomen met de werkelijkheid en dat duidelijk is geworden dat het stelsel te lange strengen bevat met verloopstukken, waar geen inspectieputten zijn geplaatst. Daardoor was het onmogelijk het gehele stelsel te reinigen en te inspecteren. Het was dan ook niet mogelijk om het gehele stelsel te controleren. Er zijn twee mankementen waargenomen, waar de leiding zal/kan lekken in de bodem. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 8

10 Verrichte bodemonderzoeken met boringen en peilbuizen op het terrein van Chemie-Pack (door Bureau Milieumetingen na de brand zie bijlage 3) B-H, Inspectie van de bodem, middels bodemonderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 16 april B-H, Inspectie van de bodem, middels grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 16 augustus 2011, gewijzigde versie B-H, Inspectie van de bodem middels bodemonderzoek op de locatie Vlasweg 6 Moerdijk (terrein Wärtsilä B.V.), 10 februari Memo rapportage diverse opdrachten bodemverontreiniging Chemie-Pack Moerdijk, betreft projectnummers, o.a B-H, B-H, B-H, B-H, B-H B-H (fase 1), Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 28 augustus B-H (fase 3), Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 13 november B-H, Inspectie van de bodem middels beperkt bodemonderzoek op de locatie van Chemie-Pack, n.a.v. brand Chemie-Pack Moerdijk, 23 april B-H, Onderzoek naar gidsparameters naar aanleiding van de verontreiniging van de bodem op en rondom het terrein van Chemie-Pack Moerdijk, 20 november B-H, Inspectie van de bodem middels aanvullend bodemonderzoek op de locatie Vlasweg 4 Moerdijk (terrein Chemie-Pack) B-H (fase 4), Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 15 november B-H, Toetsing analyseresultaten drijf- en zaklaagonderzoek, 22 november B-H, Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek t.p.v. het openbaar gebied aan de Vlasweg te Moerdijk, 8 maart 2013 In onderstaande tabel is per rapport vermeld hoeveel boringen op de locatie van Chemie-Pack zijn verricht, tot welke boordiepte, welke peilbuizen zijn geplaatst met de bijbehorende filterdiepte en hoeveel grond- en grondwatermonsters er zijn geanalyseerd. Als een peilbuis al eerder is geplaatst en nadien voor het eerst is bemonsterd of is herbemonsterd, is de filterstelling niet opnieuw vermeld. Tabel 3.1-1: overzicht boringen, peilbuizen, analyses verrichte bodemonderzoeken terrein Chemie-Pack. Nieuw geplaatste boringen of peilbuizen zijn vet weergegeven. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 9

11 rapport aantal boringen (excl pb) boordiepte m-mv peilbuizen filterstelling m-mv onderzochte grond monsters onderzochte grondwatermonsters D 12D P101 P P101 P ,03-1,03 2,09-3,09 0, ,54-2,54 5,96-6,96 8,62-9,62 1,30-2,30 1,51-2,51 1,30-2,30 1,51-2,51 1,54-2,54 5,96-6,96 (1,0-2,0) (5,5-6,5) (CP001 t/m CP004) 13 1 (106-2) 0, , (601 t/m 632) 0, ,02 0-2,45 0-3,15 0-3,10 0-2,75 0-3,02 0-2,85 0-2,75 0-2,63 0-3, P101 P ,0-2,0 5,5-6,5 1,3-2,3 1,5-2,5 1,5-2,5 0,1-3,0 0,1-2,5 0,1-3,2 0,1-3,0 0,1-2, (812 t/m 816, 819 t/m 821) 3, P101 1,3-2,3 1 Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 10

12 Analyseresultaten grond In de volgende tabel staan de analyseresultaten weergegeven van de boringen op het terrein van Chemie-Pack waarin gehalten de GRH of indicatieve norm overschrijden. Bodemverontreiniging Chemie-Pack: toetsingsdocument analyseresultaten 11

13 Tabel Grond locatie Chemie-Pack (gehalten in mg/kg ds.) C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min. Olie PAK EHN-verbindingen Overige individueel en diverse somgroepen Boring met diepte Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 11,2) 1,1,2-trichloorethaan (GRH = 0,06) Cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 0,06) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 0,8) Benzeen (GRH = 0,2) Tolueen (GRH = 0,25) Ethylbenzeen (GRH = 0,25) Somgroep8_xylenen (GRH = 0,25) 602 (0,18-0,38 m-mv) ,8 4,5 2,1 25 3, , , (0,5-0,7 m-mv) 5562,5 0,08 0,2 5,2 0, , , , (0,17-0,37 m-mv) 0, (0,16-0,36 m-mv) 0,2 2,5 606 (0,5-0,7 m-mv) 0,3 609 (0,17-0,37 m-mv) 1526,4 0,87 0,84 12, ,6 324, (0,4-0,6 m-mv) 702,5 10 6, ,1 170, (0,5-0,7 m-mv) 14,88 0, ,1 627 (0,5-0,7 m-mv) 30, ,9 628 (0,6-0,8 m-mv) 15, (0,2-0,4 m-mv) 322,08 1,6 0,52 11, , (0,4-0,6 m-mv) ( 0,45-0,65 m-mv) 0, (0,1-0,3 m-mv) 3319,3 1 3, , (0,1-0,3 m-mv) (0,3-0,5 m-mv) 607,26 4,7 180,23 Min olie en AKW (GRH = 100) Naftaleen (ind. GRH = 40) Somgroep7_PAK 10 VROM (GRH = 40) 2-ethylhexylnitraat (ind. GRH = 3,256) Ethylhexanol (GRH = 3,256) Formaldehyde (ind. GRH = 0,02) Som dichloorbenzenen (GRH = 1) Som aromatische oplosmiddelen (GRH = 40) Somgroep C5-C10 (Ind. GRH =100) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 12

14 632 (0,5-0,7 m-mv) 761,17 4,8 5, ,26 Overige individueel en diverse C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min. Olie PAK EHN-verbindingen somgroepen Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 11,2) 1,1,2-trichloorethaan (GRH = 0,06) Cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 0,06) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 0,8) Benzeen (GRH = 0,2) Tolueen (GRH = 0,25) Ethylbenzeen (GRH = 0,25) Somgroep8_xylenen (GRH = 0,25) Min olie en AKW (GRH = 100) Naftaleen (ind. GRH = 40) Somgroep7_PAK 10 VROM (GRH = 40) 2-ethylhexylnitraat (ind. GRH = 3,256) Ethylhexanol (GRH = 3,256) Formaldehyde (ind. GRH = 0,02) Som dichloorbenzenen (GRH = 1) Som aromatische oplosmiddelen (GRH = 40) Somgroep C5-C10 (Ind. GRH =100) Boring met diepte 812 (0-0,5 m-mv) 62,42 2, (0,5-1 m-mv) 0, (1-1,5 m-mv) 0, (1,5-2 m-mv) 0, (2-2,5 m-mv) 12, (2,5-3 m-mv) 67,26 0,46 3, (3-3,2 m-mv) 174,28 1,5 10, , (1-1,5 m-mv) 21,12 0, (2-2,5 m-mv) 0,4 815 (0,07-0,5 m-mv) 1164,24 0,95 0,56 12,8 433, (1-1,5 m-mv) 5,6 815 (2-2,5 m-mv) 4,7 815 (2,9-3,2 m-mv) 0,2 821 (1-1,5 m-mv) 0,07 CP1001 (0,1-0,3 m-mv) 0,42 CP1003 (0,1-0,3 m-mv) 0,51 Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 13

15 Toetsing analyseresultaten grond aan GRH Op het terrein van Chemie-Pack zijn van 44 boringen grondmonsters geanalyseerd. Bij 16 boringen zijn stoffen, die te relateren zijn aan Chemie-Pack, aangetoond in gehalten boven de GRH. Stoffen in grond >GRH: Stoffen/stofgroepen Maximale overschrijding GRH C8-C10 aromaten 497 VOCL 75 Vluchtige aromaten 240 Minerale olie 59 PAK 2,3 EHN-verbindingen 147 Formaldehyde 3,5 Som dichloorbenzenen 13 Som aromatische oplosmiddelen 40 Somgroep C5-C10 aromaten 24 * * Indicatieve norm Maximale overschrijding GRH: 497 * GRH voor somgroep C8-C10 aromaten bij boring 602. Diepste monster met gehalten >GRH: 3,0-3,2 m-mv van boring 812. Analyseresultaten grondwater In de volgende tabel staan de analyseresultaten weergegeven van de grondwatermonsters op het terrein van Chemie-Pack waarin gehalten de GRH of indicatieve norm overschrijden. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 14

16 Tabel Grondwater locatie Chemie-Pack (gehalten in µg/l.) C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min. Olie PAK Peilbuis met diepte Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 640) cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 20) cis-1,2-dichlooretheen (GRH = 20) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 40) Vinylchloride (GRH = 5) Benzeen (GRH = 30) Tolueen (GRH = 1000) Ethylbenzeen (GRH = 150) Meta-/para-Xyleen (som) (GRH = 70) Som xylenen (GRH = 70) (0,91-1,91 m-mv) (1,55-2,55 m-mv) D (0,03-1,03 m-mv) (5,5-6,5 m-mv) 8597, Bij (1-2 m-mv) (0,16-3 m-mv) (0,1-2,5 m-mv) 4685, (0,2-3,25 m-mv) (0,16-3,1 m-mv) (0,2-2,95 m-mv) P101 (1,8-2,8 m-mv) 17196, P102 (1,505-2,505 m-mv) 104 Min olie en AKW (GRH = 600) Naftaleen (GRH = 70) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 15

17 EHNverbindingen Nonylfenolen t- butylfenol Overige individueel en diverse somgroepen Peilbuis met diepte Stof(groep) met norm Ethylhexanol (GRH = 3030) Som ethylhexanol en aanverwante verbindingen (GRH = 3030) Nonylfenolen (GRH = 3,3) tri-t-butylfenol (ind. GRH = 700) 2.6-di-t-butylfenol (ind. GRH = 700) (0,91-1,91 m-mv) ,16 0, , (1,55-2,55 m-mv) 0,14 11D (0,03-1,03 m-mv) (5,5-6,5 m-mv) (1-2 m-mv) (0,16-3 m-mv) (0,1-2,5 m-mv) (0,2-3,25 m-mv) (0,16-3,1 m-mv) (0,2-2,95 m-mv) P101 (1,8-2,8 m-mv) 0, ,013 P102 (1,505-2,505 m-mv) Som PCB's (GRH = 0,01) Dichloorbenzenen (som) (GRH = 50) Formaldehyde (ind. GRH = 50) gpfos (GRH = 4,7) Som cresolen (GRH = 200) Som dioxines (GRH = 0,000001) Som dichloorpropanen (GRH = 80) Som DDT/DDE/DDD (GRH = 0,01) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 16

18 Toetsing analyseresultaten grondwater aan GRH In het freatische grondwater uit de peilbuizen op het terrein van Chemie-Pack zijn gehalten >GRH aangetoond, behalve in het grondwater uit de peilbuizen 07B (op oostelijke terreingrens met ERS/ Hendrik Veder Group), CP1, 12D (in zuidoosthoek van het terrein van CP). Stoffen in grondwater >GRH: Stoffen/stofgroepen Maximale overschrijding GRH C8-C10 aromaten 116 VOCL 500 Vluchtige aromaten 34,4 Minerale olie 50 Nonylfenolen 55 Ethylhexanol 20 PAK 8,4 Formaldehyde 52 * Dichloorbenzenen 4,2 Di- en tri-t-butylfenolen 1,7 * Somgroep dioxines 2,1 Somgroep PCB s 116 Somgroep DDT/DDE/DDD 4,9 Somgroep dichloorpropanen 2,2 Somgroep cresolen 1,95 gpfos 4 * Indicatieve norm Maximale overschrijding GRH: 500 * GRH voor cis-dichlooretheen in grondwater uit peilbuis 602. In het grondwater uit de peilbuizen die met hun filters onder de kleilaag staan, (311-2, 106-3, 106-4, en 107-4) zijn geen Chemie-Pack gerelateerde stoffen in een gehalte >GRH aangetoond. In tabel zijn de analyseresultaten aan diverse bestrijdingsmiddelen niet opgenomen omdat daarvoor geen GRH of indicatieve norm aanwezig is. Dit betreft bestrijdingsmiddelen die zijn onderzocht in het grondwater uit peilbuis Uit de analyseresultaten van het LCMS/MS onderzoek blijkt dat de volgende stoffen in gehalten groter dan de detectielimiet zijn aangetoond in het grondwater uit peilbuis Deze stoffen behoren tot de zogenaamde chloorfenoxyzuren: - 2,4-D: 0,88 µg/l - bentazon: 66 µg/l - cycloxidim: 1,6 µg/l - fluroxypyr: 4,2 µg/l - haloxyfop: 39 µg/l - ioxynil: 0,26 µg/l - MCPA: 4,5 µg/l - MCPB: 5,8 µg/l - MCPP: 93 µg/l - metsulfuron-methyl: 0,58 µg/l - triclopyr: 42 µg/l Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 17

19 Uit verricht LCMS-onderzoek blijkt dat dicamba is vastgesteld in een gehalte van 32 µg/liter in het grondwater uit peilbuis De gehalten aan 8 onderzochte organotinverbindingen in het grondwater uit peilbuis zijn kleiner dan de detectielimiet. De aanwezigheid van de hiervoor genoemde bestrijdingsmiddelen kan niet uit de brandweerlijst worden verklaard. Mogelijk waren deze stoffen al voor de brand in het grondwater aanwezig waren. In het verleden, vóór de brand, zijn hoge EOX gehalten vastgesteld in het grondwater en afvalwater dat geloosd werd op het vuilwaterriool. Bij vaststelling van de het gehalte aan somparameter EOX worden ook de chloorfenoxyzuren daarin meegenomen. Er is niet eerder gericht laboratoriumonderzoek naar chloorfenoxyzuren uitgevoerd. Gezien de EOX-gehalten die in het verleden zijn bepaald, is het niet uit te sluiten dat de chloorfenoxyzuren toen al in het grondwater aanwezig waren. MCPA en MCPP zijn na de brand aangetroffen in het bluswater. Verontreiniging met MCPA en MCPP is geheel of gedeeltelijk het gevolg van de brand. In het archief van de gemeente Moerdijk is informatie gevonden waaruit blijkt dat in het verleden een los- en laadplaats voor bestrijdingsmiddelen bij Chemie-Pack aanwezig is geweest. In 1989 is vastgesteld dat de bodemvegetatie en bodemkleur nabij Chemie-Pack afwijkt van de omgeving. Er zijn grondmonsters genomen die op dicarbonaat en organofosforverbindingen zijn onderzocht. Deze stoffen zijn niet aangetoond, maar wel is vastgesteld dat in de grondmonsters vele stoffen aanwezig waren, maar niet kon worden achterhaald welke stoffen het betreft. Er is een proces-verbaal opgesteld waarin wordt vermeld dat het terrein van Chemie-Pack ernstig is vervuild (uit bodemmonsters gebleken). Het is onbekend of er een verband is met bovengenoemde informatie en de aangetroffen bestrijdingsmiddelen in het grondwater Groenstrook tussen Chemie-Pack en Wärtsilä De groenstrook tussen Chemie-Pack en Wärtsilä is een strook waarin veel bluswater met chemicaliën heeft gestaan. Deze strook ligt deels op het terrein van Chemie-Pack en deels op het terrein van Wärtsilä en heeft geen apart kadastraal nummer, maar ligt bij Chemie-Pack deels op de percelen met de kadastrale nummers 1471, 1558 en 1603 en bij Wärtsilä op het oostelijke deel van nummer De strook is onverhard en niet bebouwd. Archiefonderzoek In het archief is over deze strook geen relevante informatie gevonden. Verrichte bodemonderzoeken met boringen en peilbuizen ter plaatse van de groenstrook (door Bureau Milieumetingen na de brand zie bijlage 2) B-H, Inspectie van de bodem, middels bodemonderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 16 april B-H, Inspectie van de bodem middels bodemonderzoek op de locatie Vlasweg 6 Moerdijk (terrein Wärtsilä B.V.), 10 februari B-H (fase 4), Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 15 november B-H, Toetsing analyseresultaten drijf- en zaklaagonderzoek, 22 november 2012 Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 18

20 Tabel 3.2-1: overzicht boringen, peilbuizen, analyses verrichte bodemonderzoeken groenstrook tussen Wärtsilä en Chemie-Pack. Nieuw geplaatste boringen of peilbuizen zijn vet weergegeven. NB: de hieronder genoemde boringen en peilbuizen van de rapporten 5, 15 en 16 zijn ook opgenomen bij de deellocatie Wärtsilä in & 3.3. rapport aantal boringen (excl pb) boordiepte m-mv peilbuizen filterstelling m-mv onderzochte grond monsters onderzochte grondwatermonsters B 06C 1,18-2,18 0,00-0, (B1, B10, B11, B20, B21, B27) P4-1 P4-2 P5-1 P5-2 P11-1 P11-2 1,14-2,14 0,29-2,29 1,04-2,04 0,25-2,25 1,30-2,30 0,30-2, P5-1 P11-1 1,04-2,04 1,30-2, (809, 811, 818) 3,5 19 Analyseresultaten grond In de volgende tabel staan de analyseresultaten weergegeven van de boringen in de groenstrook waarin gehalten de GRH of indicatieve norm overschrijden. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 19

21 Tabel Grond locatie Groenstrook (gehalten in mg/kg ds.) C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min. Olie PAK EHNverbindingen Nonylfenolen Overige Naam met norm C8-C10 aromaten (GRH = 11,2) cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 0,06) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 0,8) Ethylbenzeen (GRH = 0,25) Tolueen (GRH = 0,25) Som xylenen (GRH = 0,25) Min olie en AKW (GRH = 100) Som PAK 10 VROM (GRH = 40) Ethylhexanol (GRH = 3,256) Aanv. Ethylhexanol (ind GRH = 3,256) Nonylfenolen (GRH = 0,21) Methylethylketon (0,4) Som aromatische oplosmiddelen (GRH = 40) Boring met diepte 06B (0,9-1,2 m-mv) 4,9 0,285 0,7 06B ( 1,7-2,2 m-mv) 20 1,6 809 (0,5-1 m-mv) 0,3 811 (2-2,5 m-mv) 69,3 3,8 0, (2,4-2,9 m-mv) 224,1 0, , ,4 89,9 818 (2-2,5 m-mv) 40,33 0,4 0,32 2, (2,5-3 m-mv) 0,72 B1 (0-0,2 m-mv) 1,3 1, B1 (0,1-0,3 m-mv) 118 2,9 0,68 2 4, ,68 B1 (0,2-0,4 m-mv) 4 B1 (0,3-0,5 m-mv) 42,18 3 0,99 55 B1 (0,8-1 m-mv) 0,86 7,1 B10 (0,3-0,5 m-mv) 1,4 B10 (0,8-1 m-mv) 1,8 B11 (0,1-0,3 m-mv) 12, B11 (0,3-0,5 m-mv) 3,5 1,4 B11 (0,8-1 m-mv) 5,5 0,5 B20 (0,1-0,3 m-mv) 0,4 B20 (0,3-0,5 m-mv) 0,8 B20 (0,8-1 m-mv) 0,53 1,2 Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 20

22 Toetsing analyseresultaten grond aan GRH In de groenstrook zijn in de grond van alle geplaatste boringen, met uitzondering van boring B27, meerdere stoffen die te relateren zijn aan Chemie-Pack in gehalten boven de GRH aangetoond. Stoffen in grond >GRH: Stoffen/stofgroepen Maximale overschrijding GRH C8-C10 aromaten 20 VOCL 6,6 Vluchtige aromaten 80 Minerale olie 7,8 Nonylfenolen 8,6 Ethylhexanol 10,8 PAK 2 Methylethelketon (MEK) 1,8 Somgroep aromatische oplosmiddelen 2,2 Maximale overschrijding GRH: 80* GRH voor tolueen (vluchtige aromaten) bij boring 06B. Diepste monsters met gehalten >GRH: 2,4-2,9 m-mv van boring 811 en 2,5-3,0 m-mv van boring 818. Analyseresultaten grondwater In de volgende tabel staan de analyseresultaten weergegeven van de grondwatermonsters in de groenstrook waarin gehalten de GRH of indicatieve norm overschrijden. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 21

23 Tabel Grondwater locatie Groenstrook (gehalten in µg/l.) C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX PAK Peilbuis met diepte Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 640) cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 20) cis-1,2-dichlooretheen (GRH = 20) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 40) 06B (1,209-2,209 m-mv) P11 (1,3-2,3 m-mv) P11 (1,301-2,301 m-mv) P4 (1,144-2,144 m-mv) P5 (1,039-2,039 m-mv) vinylchloride (GRH = 5) Benzeen (GRH = 30) Tolueen (GRH = 1000) Ethylbenzeen (GRH = 150) meta-/para-xyleen (som) (GRH = 70) Som xylenen (GRH = 70) Naftaleen (GRH = 70) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 22

24 Vervolg tabel grondwater groenstrook EHN-verbindingen Nonylfenolen t-butylfenolen Overige individueel en diverse somgroepen Peilbuis met diepte Stof(groep) met norm Ethylhexanol (GRH = 3030) Som Ethylhexanol en aanverwante verbindingen (GRH = 3030) Nonylfenolen (GRH = 3,3) 06B (1,209-2,209 m-mv) E-04 P11 (1,3-2,3 m-mv) P11 (1,301-2,301 m-mv) , P4 (1,144-2,144 m-mv) P5 (1,039-2,039 m-mv) t-butylfenol (GRH = 700) Som t-butylfenolen (2+3,4-t-butylfenol) (GRH = 700)+ formaldehyde (ind GRH = 50) Hexachloorbenzeen (HCB) (GRH = 0,5) Monochloorbenzeen (GRH = 180) Nikkel [Ni] (GRH = 75) Som PCB's (GRH = 0,01) Som cresolen (GRH = 200) Som dioxines (GRH = 0,000001) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 23

25 Toetsing analyseresultaten grondwater aan GRH In alle grondwatermonsters uit de peilbuizen die in de groenstrook staan en zijn bemonsterd, zijn gehalten >GRH aangetoond. Stoffen in grondwater >GRH: Stoffen/stofgroepen Maximale overschrijding GRH (range) C8-C10 aromaten 222 VOCL 70 Vluchtige aromaten 157 Nonylfenolen 145 Ethylhexanol 14,7 PAK 229 Formaldehyde 6,2 * Chloorbenzenen 34 Nikkel 2,2 Styreen 3,3 t-butylfenolen 1,6 Somgroep dioxines 637 Somgroep PCB s Somgroep cresolen 1,1 * Indicatieve norm Maximale overschrijding GRH: * GRH voor somgroep PCB s in grondwater uit peilbuis 06B Terrein Wärtsilä Algemene gegevens - Kadastrale gegevens: gemeente Klundert, sectie C nummers Oppervlakte: m 2 - X- en y-coördinaat: , Bebouwing: Kantoor en bedrijfshallen - Verharding: stelconplaten, betonklinkers, onverhard Het onderzoeksterrein is gelegen aan de Vlasweg 6 te Moerdijk en was ten tijde van de brand bij Chemie-Pack in gebruik bij Wärtsilä. Wärtsilä had toen ook het terrein dat kadastraal bekend is als gemeente Klundert, sectie C, nummer 1602 in gebruik. Dit terrein ligt ten noorden van Chemie-Pack. De loods op het perceel met nummer 1602 is gespaard gebleven. Op dit terrein is nog geen onderzoek verricht. Onderstaande gegevens hebben betrekking op het perceel met kadastraal nummer Ten noorden van de locatie bevindt zich het terrein van Martens en Van Oord. Ten oosten van de locatie is het terrein van Chemie-Pack gelegen (kadastraal nummers 1471, 1558 en 1603). De Vlasweg bevindt zich ten zuiden van het terrein. Het terrein van Wärtsilä wordt aan de westzijde begrensd door het bedrijfsterrein van ATM (kadastraal nummer 1292). Het terrein aan de Vlasweg 6 is sinds 1990 in gebruik bij een bedrijf (Mousa B.V., Stala B.V., Wärtsilä) met als activiteit de constructie en opslag van roestvrijstalen buizen. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 24

26 Archiefonderzoek Uit een bodemonderzoeksrapport van Wematech van de locatie aan de Vlasweg 6 blijkt dat Stala B.V. sinds 1990 ter plaatse is gevestigd. De bouwaanvraag voor het kantoor en de daarachter gelegen hal is niet in het archief aangetroffen. Op is een bouwvergunning verleend aan Mousa B.V. voor het vergroten van een bedrijfsruimte met m 2 op het perceel met sectie C nr aan de Vlasweg 6 te Moerdijk. Dit is het terrein met het huidige kadastrale nummer De vergunning is verleend voor de uitbreiding van de bedrijfshal met een nieuwe hal aan de westzijde. De vloer staat op palen. De vloer is 230 mm dik, monoliet afgewerkt, kolomkoppen 1200* 140 mm en heeft wapeningsnetten en bijlegwapening. In het bouwdossier zit een sonderingsrapport van 10 diepsonderingen, waarvan 3 met een meting met plaatselijke wrijving. Uit de rapportage blijkt de aanwezigheid van een kleilaag beginnend vanaf circa 3 m-mv. Gelijktijdig met de aanvraag voor de bouwvergunning is een vergunning aangevraagd voor de Wet milieubeheer. Op de bijbehorende tekening staan onder andere een ondergrondse HBO-tank van liter, een bovengrondse dieseltank van 600 liter in een opvangbak, opslag olie/vet (van elke 60 liter) en opslag KCA aangegeven. De HBO-tank bevindt zich aan de noordoostzijde van het kantoorpand, tussen het kantoor en de bedrijfshal. De bovengrondse dieseltank in een opvangbak bevindt zich op het buitenterrein langs de oostgevel. De opslag van olie/vet en de opslag van KCA bevinden zich in de zuidoosthoek van de bedrijfshal. Aan de noordoostzijde van de bedrijfshal op het buitenterrein vindt opslag van afval in containers plaats. In het archief zit een Melding als bedoeld in artikel 8.19 tweede lid van de Wet milieubeheer van 25 maart 1997, die is ingediend door Stala B.V. voor de Vlasweg 6 te Moerdijk. Vermeld wordt dat op 27 september 1990 een Hinderwetvergunning is verleend (oprichtingsvergunning voor constructie en opslag van roestvrijstalen buizen) en dat die op 1 maart 1993 is omgezet in een Wet milieubeheervergunning. Het archief bevat een aanvraag revisievergunning Wet milieubeheer Stala, waaruit blijkt dat het bedrijf valt in milieucategorie 4. Stala B.V vraagt in 1998 om een nieuwe vergunning, de gehele inrichting omvattende, voor het be- en verwerken van staal gelegen op industrieterrein Moerdijk. In de aanvraag staat dat jaarlijks liter diesel, liter HBO en 200 tot 300 liter smeerolie wordt verbruikt. Op is de ondergrondse HBO-tank van liter inwendig gereinigd en daarna verwijderd en verschroot door Wubben te Roosendaal. Daarvan is een KIWA- tanksaneringscertificaat aanwezig. Bij de tankverwijdering is geen verontreiniging aangetroffen. In het archief is het bedrijf onder verschillende benamingen terug te vinden voor deze locatie, nl Mousa B.V. (Stala Oy), Stala B.V., Wärtsilä Switzerland en Wärtsilä. De HW-vergunning uit 1990 is voor de constructie en opslag van stalen buizen. Die is in 1993 opgezet in een Wm-vergunning. Ook in de revisievergunning van 1998 wordt vermeld het be- en verwerken van staal. Ten tijde van de brand vond alleen opslag plaats. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 25

27 Bodemonderzoek voor de brand In een rapport van Wematech van de locatie aan de Vlasweg 6 wordt vermeld dat i.v.m. de aankoop van het terrein in september 1989 door Heidemij (rapportnr ) een indicatief bodemonderzoek is verricht. Hierbij zijn geen of nauwelijks verhoogde gehalten aangetroffen in de grond. In het grondwater is een matig verhoogd arseengehalte vastgesteld. Het desbetreffende rapport van Heidemij is niet in het archief aangetroffen. In maart /april 1996 is door Wematech b.v. een nulsituatieonderzoek uitgevoerd, gericht op het vastleggen van de grondwaterkwaliteit (rapportnr. MGW ). Dit rapport zit niet in het dossier, maar wordt wel genoemd in andere rapporten uit het dossier. Vermeld wordt dat in het grondwateronderzoek is vastgesteld dat in nagenoeg alle peilbuizen een licht verhoogd arseengehalte is aangetroffen en dat plaatselijk de gehalten aan zink, chroom en cadmium licht zijn verhoogd. Verkennend bodemonderzoek tanklocatie Vlasweg 6 Moerdijk, Wematech B.V., rapportnummer VBN Betreft bodemonderzoek in verband met vastleggen nulsituatie, waarbij alleen de grond is onderzocht. In een grondmengmonster van cm is een gehalte aan minerale olie van 40 mg/kg ds. aangetoond. Het grondwater is niet onderzocht. Verkennend bodemonderzoek Bouw loods Vlasweg 6 Moerdijk, Wematech B.V., rapportnummer VBN betreft een bodemonderzoek dat is verricht in verband met de bouw van de nieuwe loods. De boringen zijn verricht ter plaatse van de nieuw te bouwen loods. In één mengmonster van de bovengrond zijn geen verhoogde gehalten van de onderzochte stoffen aangetoond, in het andere mengmonster van de bovengrond zijn licht verhoogde gehalten aan zink, minerale olie en PAK aangetoond. In het mengmonster van de ondergrond zijn zink en minerale olie licht verhoogd. In het grondwater zijn de gehalten aan arseen en chroom licht verhoogd. Monitoring grondwater Vlasweg 6 Moerdijk, Wematech B.V. rapportnummer MGW In het grondwater uit diverse peilbuizen zijn de gehalten aan chroom en arseen licht toegenomen. Verder geen significante afwijkingen. Grondwateronderzoek Vlasweg 6 Moerdijk, Wematech B.V. rapportnummer MGW /II. Geconcludeerd is dat het arseengehalte in peilbuis 4 een stijgende tendens vertoont. Verder zijn geen significante afwijkingen gevonden. Verrichte bodemonderzoeken met boringen en peilbuizen op het terrein van Wärtsilä (door Bureau Milieumetingen na de brand zie bijlage 2) B-H, Inspectie van de bodem, middels bodemonderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 16 april B-H, Inspectie van de bodem, middels grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 16 augustus 2011, gewijzigde versie B-H, Inspectie van de bodem middels bodemonderzoek op de locatie Vlasweg 6 Moerdijk (terrein Wärtsilä B.V.), 10 februari Memo rapportage diverse opdrachten bodemverontreiniging Chemie-Pack Moerdijk, betreft projectnummers, o.a B-H, B-H, B-H, B-H, B-H B-H (fase 1), Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 28 augustus B-H, Onderzoek naar gidsparameters naar aanleiding van de verontreiniging van de bodem op en rondom het terrein van Chemie-Pack Moerdijk, 20 november 2012 Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 26

28 B-H (fase 4), Inspectie van de bodem middels aanvullend grondwateronderzoek op en rondom de locatie van Chemie-Pack, Vlasweg 4 Moerdijk, 15 november B-H, Toetsing analyseresultaten drijf- en zaklaagonderzoek, 22 november 2012 Tabel 3.3-1: overzicht boringen, peilbuizen, analyses verrichte bodemonderzoeken terrein Wärtsilä Nieuw geplaatste boringen of peilbuizen zijn vet weergegeven. NB: een deel van de boringen en peilbuizen die bij onderzoek 5 en 15 geplaatst zijn langs de rand van de groenstrook, zijn ook vermeld in de tabel in &3.2 rapport aantal boringen (excl pb) boordiepte m- mv peilbuizen filterstelling m-mv onderzochte grond monsters onderzochte grondwatermonsters ,00-7,00 8,83-9, (B1 t/m B28) P1 P2-1 P2-2 P3 P4-1 P4-2 P5-1 P5-2 P6 P7 P8 P9-1 P9-2 P10 P11-1 P11-2 P12 1,09-2,09 1,10-2,10 0,12-1,12 1,32-2,32 1,14-2,14 0,29-2,29 1,04-2,04 0,25-2,25 1,20-2,20 1,01-2,01 1,29-2,29 1,07-2,07 0-1,96 1,19-2,19 1,30-2,30 0,30-2,30 1,51-2, A P5-1 P8 P11-1 1,03-2,03 1,04-2,04 1,29-2,29 1,30-2, B 1,9-2, (04B 05B P11-1) 0,4 04B 05B P ,9 2,0-3,0 1,3-2, P5-1 P11-1 P12 05B 1,0-2,0 1,3-2,3 1,5-2,5 2,0-3, (808 t/m 811, 817, 818) 3,5 38 Analyseresultaten grond In de volgende tabel staan de analyseresultaten weergegeven van de boringen op het terrein van Wärtsilä waarin gehalten de GRH of indicatieve norm overschrijden. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 27

29 Tabel Grond locatie Wärtsilä (gehalten in mg/kg ds.) C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min olie PAK EHN-verbindingen Nonylfenolen Overige Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 11,2) cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 0,06) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 0,8) Ethylbenzeen (GRH = 0,25) Tolueen (GRH = 0,25) Somgroep8_xylenen (GRH = 0,25) Min olie en AKW (GRH = 100) Som PAK 10 VROM (GRH = 40) Ethylhexanol (GRH = 3,256) Aanv. Ethylhexanol (ind GRH = 3,256) Nonylfenolen (GRH = 0,21) Methylethylketon (MEK) (GRH = 0,4) Som aromatische oplosmiddelen (GRH = 40) Boring met diepte 04B (1,5-1,7 m-mv) 0,65 06B (0,9-1,2 m-mv) 4,9 0,285 0,7 06B ( 1,7-2,2 m-mv) 20 1,6 809 (0,5-1 m-mv) 0,3 811 (2-2,5 m-mv) 69,3 3,8 0, (2,4-2,9 m-mv) 224,1 0, , ,4 89,9 818 (2-2,5 m-mv) 40,33 0,4 0,32 2, (2,5-3 m-mv) 0,72 B1 (0-0,2 m-mv) 1,3 1, B1 (0,1-0,3 m-mv) 118 2,9 0,68 2 4, ,68 B1 (0,2-0,4 m-mv) 4 B1 (0,3-0,5 m-mv) 42,18 3 0,99 55 B1 (0,8-1 m-mv) 0,86 7,1 B10 (0,3-0,5 m-mv) 1,4 B11 (0,1-0,3 m-mv) 12, B11 (0,3-0,5 m-mv) 3,5 1,4 Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 28

30 C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min olie PAK EHN-verbindingen Nonylfenolen Overige Boring met diepte Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 11,2) cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 0,06) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 0,8) Ethylbenzeen (GRH = 0,25) Tolueen (GRH = 0,25) B11 (0,8-1 m-mv) 5,5 0,5 B2 (0,3-0,5 m-mv) 3,7 B2 (0,8-1 m-mv) 3,7 B20 (0,1-0,3 m-mv) 0,4 B20 (0,3-0,5 m-mv) 0,8 B20 (0,8-1 m-mv) 0,53 1,2 Somgroep8_xylenen (GRH = 0,25) B23 (0,3-0,5 m-mv) 0,498 Min olie en AKW (GRH = 100) Som PAK 10 VROM (GRH = 40) Ethylhexanol (GRH = 3,256) B23 (0,8-1 m-mv) 14 B25 (0,8-1 m-mv) 8,2 11 P11 (0,2-0,4 m-mv) 12,5 157 P11 (0,2-0,4 m-mv) 33 Aanv. Ethylhexanol (ind GRH = 3,256) Nonylfenolen (GRH = 0,21) Methylethylketon (MEK) (GRH = 0,4) Som aromatische oplosmiddelen (GRH = 40) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 29

31 Toetsing analyseresultaten grond aan GRH Op het terrein van Wärtsilä zijn van 37 boringen grondmonsters geanalyseerd. Bij 13 boringen zijn stoffen aangetoond in gehalten boven de GRH, die te relateren zijn aan Chemie-Pack. Buiten de boringen in de groenstrook (zie ook 3.2) zijn op het terrein van Wärtsilä alleen in de grond bij de boringen 04B (tolueen), B2 (nonylfenolen), B23 (xylenen en ethylhexanol) en B25 (ethylhexanol) gehalten boven de GRH aangetoond. Stoffen in grond >GRH: Stoffen/stofgroepen Maximale overschrijding GRH C8-C10 aromaten 20 VOCL 6,6 Vluchtige aromaten 80 Minerale olie 7,8 Nonylfenolen 17,6 Ethylhexanol 48,2 PAK 2 Methylethelketon (MEK) 1,8 Maximale overschrijding GRH: 80 * GRH voor tolueen bij boring 06B Diepste monsters met gehalten >GRH: 2,4-2,9 m-mv van boring 811 en 2,5-3,0 m-mv van boring 818. Analyseresultaten grondwater In de volgende tabel staan de analyseresultaten weergegeven van de grondwatermonsters op het terrein van Wärtsilä waarin gehalten de GRH of indicatieve norm overschrijden. Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 30

32 Tabel Grondwater locatie Wärtsilä (gehalten in µg/l.) C8-C10 VOCl Vluchtige aromaten BTEX Min. Olie PAK Peilbuis met diepte Stof(groep) met norm Som C8-C10 aromaten (GRH = 640) cis + trans-1,2-dichlooretheen (GRH = 20) cis-1,2-dichlooretheen (GRH = 20) Tetrachlooretheen (Per) (GRH = 40) vinylchloride (GRH = 5) Benzeen (GRH = 30) Ethylbenzeen (GRH = 150) Tolueen (GRH = 1000) 04A (1,017-2,017 m-mv) ,4 4 3,9 1,8 1,5 4,8 10 4,4 6,6 04B (1,88-2,88 m-mv) B (2,021-3,021 m-mv) 935, B (1,209-2,209 m-mv) D (1,81-2,81 m-mv) Som xylenen (GRH = 70) Min olie en AKW (GRH = 600) Naftaleen (GRH = 70) P1 (1,08-2,08 m-mv) P10 (1,189-2,189 m-mv) P11 (1,3-2,3 m-mv) P11 (1,301-2,301 m-mv) P12 (1,508-2,508 m-mv) 2745,8 620 P2 (1,1-2,1 m-mv) P3 (1,321-2,321 m-mv) P4 (1,144-2,144 m-mv) P5 (1,039-2,039 m-mv) ,9 1,7 2 2,1 2,1 1,9 1,9 P6 (1,202-2,202 m-mv) P7 (1,01-2,01 m-mv) P8 (1,288-2,288 m-mv) P9 (1,067-2,067 m-mv) Benzo(a)anthraceen (GRH = 0,5) Benzo(a)pyreen (GRH = 0,05) Benzo(b)fluorantheen (GRH = 0,17) Benzo(g,h,i)peryleen (GRH = 0,05) Benzo(k)fluorantheen (GRH = 0,05) Chryseen (GRH = 0,2) Fenanthreen (GRH = 5) Fluorantheen (GRH = 1) Fluoreen (GRH = 117) Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen (GRH = 0,05) Pyreen (GRH = 4,2) Bodemverontreiniging Chemie-Pack, toetsingsdocument 31