Italiaanse Restaurant in beeld

Transcriptie

1 Het Italiaanse Restaurant in beeld Jaargang: 2009 Profiel van de Italiaanse restaurantsector Het Italiaanse restaurant in beeld is een gratis publicatie van Van Spronsen & Partners horeca-advies

2 Inhoudsopgave Brancheontwikkeling Ketens Consument en consumptie Interview Raffaelle Natale Concepten Interview Nader Ahwazi Buitenland Trends & ontwikkelingen Toekomstvisie

3 Brancheontwikkeling Waar in dit brancheprofiel gesproken wordt over het Italiaanse restaurant wordt het begrip zoals vastgesteld door het bedrijfschap Horeca en Catering gehanteerd: alle restaurants die zelf aangeven dat de kernactiviteit van de keuken het bereiden van Italiaanse gerechten is. Tevens moet het mogelijk zijn om de maaltijd in het pand te nuttigen. Hieronder vallen dus niet de bekende pizza bezorg- en afhaalbedrijven. Ontwikkelingen Vanaf 2000 is het aantal Italiaanse restaurants in Nederland toegenomen met 21,4%, van 986 restaurants in 2000 tot restaurants in Deze groei is fors groter dan de ontwikkeling van het totale aanbod restaurants in Nederland, de groei was over dezelfde periode 12,5%. Van de drie grootste subsectoren in Nederland, de Nederlands-Franse restaurants, Chinees-Indische restaurants en Italiaanse restaurants, is alleen het aanbod Italiaanse restaurants gestegen. De twee grootste subsectoren, de Nederlands-Franse restaurants en Chinees-Indische restaurants zijn beide zelfs in aanbod gedaald, met respectievelijk 4,6% en 5,6%. De regionale verschillen in Nederland zijn groot. Het aantal Italiaanse restaurants in Overijssel nam de laatste tien jaar toe met 76% (absoluut van 46 naar 81 restaurants). Ook in Flevoland, Limburg en Groningen was sprake van een forse stijging (respectievelijk 66,7%, 38,1% en 36,6%). Zeeland is de enige provincie waar het aantal Italiaanse restaurants afnam. Deze provincie zag het aantal restaurants dalen met 10% (absoluut van 30 naar 27 restaurants). Aantal 2009 Ontwikkeling t.o.v Overijssel 81 76,0% Flevoland 20 66,7% Limburg 87 38,1% Groningen 56 36,6% Gelderland ,6% Drenthe 34 21,4% Utrecht 69 19,0% Friesland 56 16,7% Zuid-Holland ,3% Noord-Holland ,1% Noord-Brabant 101 2,0% Zeeland 27-10,0% Nederland ,4% Bron: bedrijfschap Horeca en Catering Ontwikkeling restaurantsector Nederland (index) Totale restaurantsector Frans-Nederlandse restaurants Bron: bedrijfschap Horeca en Catering Italiaanse restaurants Chinees-Indische restaurants 2

4 Brancheontwikkeling Populair De populariteit van de Italiaanse keuken in Nederland blijkt al uit de verdeling van de markt. Volgens het bedrijfschap Horeca en Catering is in % van de Nederlandse restaurants een restaurant met een Italiaanse keuken. Alleen restaurants met een Frans-Nederlandse keuken (52,1%) en restaurants met een Chinees-Indische keuken (19,2%) zijn beter vertegenwoordigd. Het aandeel Italiaanse restaurants in Nederland is de afgelopen tien jaar geleidelijk toegenomen. In 2000 noemde 10,2% van alle restaurants zichzelf Italiaan. Voor restaurants met een Nederlands-Franse keuken en restaurants met een Chinees-Indische keuken was dit respectievelijk 61,4% en 22,8%. 11% 18% 19% Verdeling restaurants naar soort keuken % Nederlands-Frans Chinees-Indisch Italiaans Overig Dichtheid De dichtheid is het aantal Italiaanse restaurants per inwoners. Nederland telt gemiddeld 7,3 Italiaanse restaurants per inwoners. Ook hier zijn de regionale verschillen binnen Nederland groot. In Noord-Holland vinden we de hoogste dichtheid, hier bevinden zich 12 Italiaanse restaurants per inwoners. De provincie telt 318 restaurants. Echter is 62% van de restaurants in Amsterdam te vinden. Amsterdam heeft een dichtheid van 26 restaurants per inwoners. Ook de vier grote steden gezamenlijk beschikken over een hoge dichtheid, namelijk 14,9 restaurants per inwoners. Bijna 27% van alle Italiaanse restaurants bevindt zich in de vier grote steden. Ook in het noorden zijn Italiaanse restaurants goed vertegenwoordigd. In Groningen en Friesland is de dichtheid respectievelijk 9,7 en 8,7. De laagste dichtheid is te vinden in Noord- Brabant. Hier bevinden zich 4,1 Italiaanse restaurants per inwoners. Theoretisch gezien is Noord-Brabant de provincie die zich het beste leent voor uitbreiding van het aantal Italiaanse restaurants. Dichtheid Noord-Holland 12,0 Groningen 9,7 Friesland 8,7 Limburg 7,7 Overijssel 7,2 Zeeland 7,1 Zuid-Holland 7,0 Drenthe 6,9 Utrecht 5,7 Gelderland 5,3 Flevoland 5,2 Noord-Brabant 4,1 Nederland 7,3 4 grote steden Amsterdam 26,0 Den Haag 10,2 Rotterdam 8,7 Utrecht 6,7 G4 gezamenlijk 14,9 Provincies zonder G4 Noord-Holland 6,4 Zuid-Holland 5,9 Utrecht 5,4 Nederland 7,3 Bron: bedrijfschap Horeca en Catering Bron: bedrijfschap Horeca en Catering 3

5 Ketens Vapiano Vapiano is een keten die zich de laatste jaren uitzonderlijk snel heeft uitgebreid. De van oorsprong Duitse keten richt zich door middel van een fast casual formule op gezonde, snelle Italiaanse maaltijden. Vapiano is een self service restaurant waar dus niet bediend wordt. De gast bestelt aan een grote counter een pasta, pizza of salade, de bestelling wordt voor de neus van de gast bereid. De prijzen van de verschillende gerechten variëren tussen de 5,50 en 8,50. Inmiddels is de keten te vinden in 16 verschillende landen. Op korte termijn worden er nog 15 vestigingen geopend. Vooral in Duitsland is de keten erg groot en telt 35 vestigingen. Binnen anderhalf jaar opent Vapiano nog zeven restaurants in Duitsland. Nederland beschikt over vestigingen in Amsterdam en Den Haag. In 2010 wordt het aanbod uitgebreid in Rotterdam. Bron: Julia s Julia s is een bijzonder en vernieuwend concept in Nederland. Het concept is alleen te vinden op stations en verkoopt daar pasta to go. Het gerecht wordt binnen 90 seconde vers voor de ogen van de gast bereid. s Ochtends is Julia s een Italiaanse espressobar waar men koffie en diverse broodjes kan krijgen. s Middags en s avonds kan een gast kiezen uit vier verschillende soorten pasta en zeven verschillende soorten sauzen. Ook is er de mogelijkheid een salade te bestellen. De prijs voor een pasta varieert tussen 4,75 en 5,75. De salades zijn verkrijgbaar voor een prijs van 3,50. Momenteel beschikt Nederland over vestigingen op station Leiden Centraal en station Amsterdam Centraal. Eind 2009 wordt er een nieuwe vestiging geopend op het station van Groningen. Foto: Van Spronsen & Partners 4

6 Consument & consumptie Bezoekfrequentie Het aantal bezoekers in de restaurantsector is tussen 2006 en 2009 afgenomen met 6,6%. Tot 2008 steeg het aantal bezoekers aan de restaurantsector licht. In 2009 daalde het aantal bezoekers echter drastisch met 10,9% ten opzichte van de tweede helft van In het derde kwartaal van 2009 gaf ruim 36% van de bevolkingsgroep 16- tot en met 64-jarigen aan minimaal één keer per jaar een restaurant te hebben bezocht. In 2006 gaf nog 39,1% van deze bevolkingsgroep aan een restaurant te hebben bezocht. Het aantal bezoekers aan restaurants met een Zuid-Europese keuken, waarin Italiaanse restaurants zijn ingedeeld, nam ten opzichte van 2006 af met 18,8%. Ook voor de bezoekers aan Zuid-Europese restaurants was de daling in 2009 ten opzichte van de tweede helft van 2008 het grootst (19,6%). In het derde kwartaal van 2009 gaf 7,8% van de bevolkingsgroep 16- tot en met 64-jarigen aan een restaurant te hebben bezocht met een Zuid-Europese keuken, in 2006 was dit nog 9,6%. Alleen Nederlands-Franse restaurants zag het aantal bezoekers stijgen ten opzichte van 2006 (6,7%). Toch kende het aantal bezoekers in het derde kwartaal van 2009 een daling van 6,7% ten opzichte van de tweede helft van Het is duidelijk dat de huidige economische situatie een enorme impact op de restaurantsector heeft. Zoals te zien is in de grafiek neemt het aantal bezoekers aan een restaurant vanaf 2008 sterk af Bron: bedrijfschap Horeca en Catering Besteding Ontwikkeling bezoekersaantallen Totaal Zuid-Europees Nederlands-Frans Chinees-Indisch De bestedingen in de restaurantsector zijn tussen 2005 en 2009 sterk afgenomen. In de Zuid-Europese restaurants is over dezelfde periode de besteding gedaald met 17,5%. De gemiddelde besteding in Zuid-Europese restaurants is in ,90. De andere grote subsectoren doen het aanzienlijk beter. De bestedingen in Nederlands-Franse restaurants zijn licht toegenomen sinds 2005 (1,5%). In 2009 besteedde een gast hier gemiddeld 34,30. De besteding bij Chinees-Indische restaurants nam fors af met 7,7%. Hier was de gemiddelde besteding in ,=. Besteding per bezoek, per gast Verschil Restaurant sector * 17,00 17,60 17,90 19,60 15,3% Zuid-Europese restaurants 21,70 17,80 18,80 19,00 17,90-17,5% Nederlands-Franse restaurants 33,80 32,00 31,80 32,10 34,30 1,5% Chinees-Indische restaurants 13,00 11,50 11,90 11,80 12,00-7,7% Bron: bedrijfschap Horeca en Catering *: gegevens van 2005 zijn niet beschikbaar. Procentuele verschil restaurantsector is ten opzichte van

7 Interview Raffaelle Natale Raffaele Natale is eigenaar van Cucina Italiana in Deventer en tevens de voorzitter van branche-vereniging Horeca Italiana. Deze vereniging heeft als doel het beschermen van de Italiaanse authentieke keuken in het buitenland. Van Spronsen & Partners vroeg hem naar zijn visie op de Italiaanse restaurantmarkt in Nederland. Wat zijn volgens u de meest belangrijke ontwikkelingen van de Italiaanse restaurants in Nederland? Italiaanse restaurants laten steeds vaker zien welke specialiteiten ze in huis hebben. Ze vinden het belangrijk om aan de buitenwereld te laten zien dat de Italiaanse keuken meer kan dan alleen pizza s en spaghetti klaarmaken. Ook zien we dat consumenten steeds kritischer worden doordat ze vaker in aanraking komen met hoogwaardigere producten door het uitgebreide assortiment in supermarkten en speciaalzaken. Steeds meer restaurants spitsen zich toe op bepaalde streken in Italië, hoe verklaart u dat? Door vakanties in Italië heeft de consument een toenemende interesse in de verschillende streken in Italië. De consument lijkt zich er van bewust te worden dat er grote verschillen waarneembaar zijn tussen de diverse streken. Zo zijn de Toscaanse en de Siciliaanse keuken twee werelden van verschil, mede dankzij het verschillende klimaat. De Italiaanse keuken heeft zich door de jaren heen laten beïnvloeden door keukens van buurlanden waardoor de invloeden van o.a. Spanje, Frankrijk, Turkije en Egypte terug te vinden zijn in de Italiaanse keuken. Kunt u een voorbeeld geven van hoe deze verschillen invloed hebben op de plaatselijke keuken? Bijvoorbeeld het verschil tussen Noord-, en Zuid-Italië. De Noord- Italiaanse keuken kenmerkt zich door het gebruik van meer vetten en meer zout ten opzichte van het zuiden van Italië waar meer olijfoliën gebruikt worden bij de bereiding van de gerechten. Hoe laten deze restaurants zien wat ze in huis hebben? Ten eerste speelt het gebruik van verse pasta s en verse kruiden hierbij een belangrijke rol. De consument van tegenwoordig zit niet meer te wachten op een maaltijd uit blik wat ze net zo eenvoudig bij de supermarkt kunnen krijgen. Verder zijn seizoensgebonden en biologische producten erg belangrijk; zij geven de smaak terug aan de gerechten. Smaak hoeft niet gecamoufleerd te worden door overdadig gebruik aan kruiden of sauzen. Wat ik ook goed vind om te zien is dat de moderne Italiaanse keuken weer wordt getypeerd door de pure manier van koken met gebruik van seizoensproducten. Foto: 6

8 Concepten Foto: Ristorante Ortica Ristorante Ortica in Best is een bijzonder restaurant, omdat haar oorsprong in Italië ligt. Ristorante Ortica is de Nederlandse vestiging van het met een Michelinster bekroonde gelijknamige restaurant aan het Gardameerin Italië. Het restaurant kenmerkt zich door haar klassiek Italiaanse inrichting met een marmeren vloer en enorme kroonluchters. De prijs voor een hoofdgerecht ligt tussen 25,= en 30,=. Foto: Foto: Pandini s Pandini s is een Amerikaanse formule die vooral te vinden is in scholen, ziekenhuizen en grote kantoorgebouwen in Amerika. Momenteel heeft Pandini s slechts een aantal vestigingen in Amerika. Naast een standaard assortiment van pizza s, pasta s en salades, heeft Pandini s een nieuw Italiaans product ontwikkeld; de Labretti sandwich. De Labretti sandwich is een dichtgevouwen pizzabodem met daarin een speciale vulling. Er kan bijvoorbeeld gekozen worden voor de Labretti chicken caesar; een vulling van Romeinse sla, gegrilde kip, parmezaanse kaas en caesar dressing. Alle gerechten bij Pandini s zijn verkrijgbaar tussen 4,= en 5,50. Foto: Pasta e Basta In Amsterdam is ook een bijzonder restaurant te vinden. Een bezoek aan Pasta e Basta is een belevenis. Foto: Uiteraard wordt er Italiaans gekookt maar wat het restaurant echt bijzonder maakt is het feit dat er wordt bediend door zingende obers. De prijs voor een diner licht rond 40,=. Foto: 7

9 Concepten Smaak van Italië De smaak van Italië is een evenement dat dit jaar voor de zesde keer is gehouden bij kasteel de Haar te Haarzuilens (Utrecht). Het is het grootste Italië evenement van de Benelux met alles over gastronomie, reizen en lifestyle. In 2010 zal het evenement plaatsvinden op 4, 5 en 6 juni. Bigoli In Utrecht vindt men de Italiaanse delicatessenzaak Bigoli. Bijzonder is dat de delicatessenzaak tevens een lunchroom bezit met dezelfde naam. Hier worden gedurende de dag verschillende vers bereide Italiaanse gerechten verkocht zoals broodjes en pastasalades. Eataly Eataly is een enorme foodplaza waar consumenten kennis kunnen maken met hoogwaardige Italiaanse producten. Eataly heeft vestigingen in onder andere Turijn en Milaan. In Eataly kunnen mensen proeven en leren van de Italiaanse keuken. Naast bijvoorbeeld het volgen van workshops kan men uiteraard ook producten kopen. Foto: Foto: Webwinkels Inmiddels zijn er in Nederland verschillende webwinkels te vinden die zich hebben gespecialiseerd in het importeren van Italiaanse producten. Een goed voorbeeld is In deze webwinkel is het mogelijk om allerhande delicatessen uit Italië te bestellen voor particulieren en bedrijven. Bij de bestelling ontvangt men ook een aantal recepten die speciaal zijn geselecteerd voor de klant aan de hand van de gekozen producten. 8

10 Interview Nader Ahwazi In november 1999 begon Nader Ahwazi met de exploitatie van restaurant Olive Garden in Leiden. Van Spronsen & Partners ontmoette hem in Italvin, waar hij tevens eigenaar van is. Italvin is een jong bedrijf dat uitsluitend Italiaanse wijnen importeert. Er zijn wijnen verkrijgbaar in alle prijs-categorieën, deze wijnen zijn echter wel allemaal van hoogstaande kwaliteit. Voordat de heer Alizadeh voor zichzelf begon heeft hij gewerkt in verschillende Italiaanse restaurants waar hij de nodige ervaring heeft opgedaan. Een kans om voor zichzelf te beginnen heeft hij met beide handen aangegrepen. Wat is de filosofie OliveGarden? In Olive garden willen wij onze gasten het echte Italië laten proeven. Er wordt gewerkt met mooie producten om een goede kwaliteit te kunnen garanderen. In restaurant Olive Garden vinden we geen pizza op de kaart.. Ik vind een pizza geen gerecht om te eten in een restaurant. Natuurlijk ben ik net als iedereen dol op pizza, maar hiervoor ga ik niet uit eten. Een pizza eet ik als ik in Italië op het strand lig. Ik loop dan naar een kiosco en eet daar een stuk pizza. Daarna ga ik weer zwemmen, en als ik dan droog ben haal ik er nog eentje, grapt de heer Alizadeh. Een pizza zie ik als een tussendoortje en vind ik dus ook niet passen in een restaurant zoals Olive Garden. Wat is de relatie tussen OliveGarden en Italvin? Ik heb kaartjes laten maken die gasten in mijn restaurant ontvangen bij het betalen, hierop staat welke wijn ze hebben gedronken gedurende het diner. Deze wijn is natuurlijk verkrijgbaar bij Italvin en tegen inlevering van het kaartje ontvangen mensen iedere zesde fles wijn gratis. Welke doelgroep wilt u aanspreken? In restaurant Olive Garden komen erg veel verschillende mensen, de ene keer komt de directeur van een grote multinational eten, terwijl er de andere keer een jongen van 16 binnen komt lopen om met zijn vriendin voor de eerste keer ergens te gaan eten. Ik geloof niet in het categoriseren van mensen, ik ben ervan overtuigd dat wanneer je goede kwaliteit levert je iedereen kunt aanspreken. Bron: Bron: 9

11 Interview Nader Ahwazi Het aantal Italiaanse restaurants is de afgelopen tien jaar sterk toegenomen. Heeft u dit gemerkt aan de concurrentie? Ik merk weinig van een toenemende concurrentie. Een restaurant beginnen is gemakkelijk, blijven bestaan is een ander verhaal. Veel horecaondernemers denken dat wanneer hun zaak een aantal maanden operationeel is alles vanzelf gaat. Deze ondernemers gaan dan ook binnen korte termijn failliet. Ik probeer altijd te innoveren en de trends in de gaten te houden. De kaart in ons restaurant wisselt regelmatig waardoor ik probeer om mijn gasten te blijven verrassen. Hierdoor komen gasten ook terug naar je restaurant. De bestedingen per bezoek, per gast binnen de sector zijn aan het dalen de laatste jaren. Merkt u dit in uw restaurant en wat voor een invloed heeft de huidige economische situatie? De bestedingen zijn de laatste jaren duidelijk terug gelopen. Voorheen bestelde mensen een dure fles wijn bij het eten, momenteel wordt er nog steeds veel wijn verkocht maar mensen kiezen dan echter wel vaker voor een goedkopere variant. Ook de kerstperiode is niet geheel volgens verwachting. Er zijn voldoende reserveringen maar het is duidelijk dat er wordt bezuinigd door bedrijven op het uit eten gaan. Vorig jaar waren er erg veel bedrijven die voor een kerstdiner ons restaurant bezochten, dit jaar blijven sommige bedrijven helaas weg. De bedrijven die wél komen hebben gesneden in het budget. Waar het vorig jaar nog niets uitmaakte hoeveel het diner zou kosten, krijg ik nu van te voren een telefoontje dat het niet meer mag gaan kosten dan bijvoorbeeld 50,= per couvert. Bron: Bron: Foto: Van Spronsen & Partners 10

12 Buitenland Engeland In Engeland is de Italiaanse keuken, net als in Nederland, erg populair. In Engeland vindt men, in tegenstelling tot Nederland, veel Italiaanse restaurants die zich hebben aangesloten bij een keten. Dit gaat vaak over restaurants in het lagere segment. Een goed voorbeeld is de keten Pizza Express. Deze keten is te vinden in heel Engeland maar is vooral geconcentreerd in Londen. Alleen in Londen zijn er 128 restaurants te vinden die zich hebben aangesloten bij de keten. Bij ieder restaurant worden dezelfde gerechten geserveerd. Het assortiment bestaat voornamelijk uit pizza en pasta en kost tussen 5,= en 10,=. Ook de beroemde Engelse tv kok Jamie Oliver heeft een kleine keten Italiaanse restaurants in Engeland met de naam Jamie s Italian. De restaurantketen streeft ernaar om gerechten te serveren die op dit moment populair zijn in Italië en worden gegeten door de lokale bevolking. Ook probeert de keten om voor een gemiddelde prijs een goed maaltijd te bieden. De keten telt op dit moment zes restaurants, voornamelijk in de regio Londen. Amerika De Italiaanse cultuur is in Amerika veel terug te vinden. Tussen 1880 en 1900 arriveerden ruim immigranten in de Verenigde Staten vanuit Italië. In veel steden (zoals New York, San Diego en Chicago) treft men volledig Italiaanse wijken aan, ook wel Little Italy genoemd. In deze wijken heeft de Italiaanse bevolking zich gevestigd. Het straatbeeld in deze wijken wordt bepaald door veel Italiaanse restaurants en delicatessen. Foto: Foto: In Amerika is de pizza immens populair. Ook eten Amerikanen meer buitenshuis dan Nederlanders. Hierdoor zijn er in Amerika erg veel franchise formules te vinden die zich hebben gespecialiseerd in het verkopen van pizza. In tegenstelling tot Nederland zijn dit vaak gewone restaurants waar er wordt bediend en de mogelijkheid bestaat om binnen te eten. Een goed voorbeeld is de keten Pizza Hut. Deze keten vindt men ook terug in Nederland. 11

13 Trends & Ontwikkelingen Sinds november 2008 publiceert Van Spronsen & Partners horeca-advies alle aan horeca gerelateerde trends op Pizza koerier op tijd In de Filipijnen bedacht men deze leuke actie voor Pizza Hut. De pizza s moeten binnen 30 minuten worden afgeleverd. Om dit te garanderen heeft de koerier achterop een aflopende timer. Zo kan iedereen volgen of dit lukt. Koekje erbij? De Venezolaanse ontwerper Luis Enrique Sardi ontwierp, in samenwerking met Lavazza Coffee Company, dit eetbare kopje. Het kopje is gemaakt van speciaal deeg en is bedekt met speciale poedersuiker die isolerend werkt en uiteraard waterdicht is. Specialità tradizionalegaranita Een pizza napoletana, ofwel margherita, voldoet sinds dit jaar aan een waslijst van kenmerken. De pizza napoletana heeft een officieel keurmerk. Namelijk Specialità tradizionale garanita, (gegarandeerde traditionele specialiteit). Pizzarobot De eerste pizzarobot is gelanceerd. De eerste pizza-automaat is afkomstig uit Italië. De robot werkt erg eenvoudig, Na inworp van muntgeld begint de robot met het kneden van het deeg. Daarna volgt de samenstelling van de pizza. Tenslotte wordt de pizza in een infraroodoven afgebakken en valt hij gloeiend heet in een kartonnen doos. Alles binnen drie minuten. Pizza service bij de deur De pizzagigant Domino s komt met nieuwe bezorgplaatsen op stranden, parken en andere toeristische plekken. Door het plaatsen van een grote witte deur is het duidelijk waar de pizza s bezorgd worden. Aan de deur hangt een grote bel, als de bezorger er is wordt er gebeld en weet de besteller dat zijn of haar pizza gearriveerd is. Weetjes over ingrediënten 20 pizzeria s in Philadelphia houden een campagne Get a World View. Op elke pizzadoos staat een cirkeldiagram met daarop de statistieken van de distributie van de ingrediënten van een pizza. Een lijst met gegevens zoals wereldwijde tarweconsumptie, invoer van wereldkaas en verbouwde gewassen. 12

14 Toekomstvisie Aanbod Wij verwachten dat de groei van het aanbod Italiaanse restaurants in Nederland verder zal toenemen gedurende de komende vijf jaar. De huidige trend zal zichzelf gaan doorzetten. Het aantal Italiaanse restaurants in Nederland is over vijf jaar opgelopen tot circa restaurants. Ook het aandeel Italiaanse restaurants in de restaurantmarkt zal blijven toenemen. Dit zal ten koste gaan van het aandeel Nederlands-Franse en Chinees-Indische restaurants. Door de huidige economische situatie is het aantal bezoekers aan de restaurantsector sterk afgenomen. Ook is de gemiddelde besteding gedaald. Toch verwachten wij dat het aantal bezoekers aan de restaurantsector en de gemiddelde besteding zichzelf langzaam gaan herstellen naar het niveau van Het Italiaanse restaurant blijft dus populair en wij voorspellen voor hen een zonnige toekomst. Tweedeling In de toekomst ontstaat er een tweedeling binnen de Italiaanse restaurantmarkt. Enerzijds de traditionele Italiaan, waar men kan genieten van de échte Italiaanse keuken, en anderzijds de nieuwe concepten zoals Julia s en Vapiano waar we de huidige trends van transparantie en gezond voedsel tegen komen. Foto: Foto: Van Spronsen & Partners 13

15 Bronnenlijst: Bedrijfschap Horeca en Catering Centraal Bureau voor de Statistiek Deze uitgave is van Van Spronsen & Partners horeca-advies, onderdeel van de Van Spronsen & Partners Groep. Van Spronsen & Partners Hiertoe behoren tevens de volgende onafhankelijke bedrijven: personeel en salarissystemen, administratieve dienstverlening en trainingen. Onder het motto Anders denken, anders doen zijn wij al 22 jaar actief binnen de horeca- en leisuremarkt en stellen wij de opdrachtgever en zijn doel centraal. De werkzaamheden van horeca-advies bestaan voornamelijk uit het uitvoeren van haalbaarheidsonderzoeken, bedrijfsdoorlichtingen, en rendementsverbeteringen, het ontwikkelen van nieuwe horecaconcepten, het opstellen van marketing en communicatieplannen en het geven van management-ondersteuning. Voor een compleet overzicht van ons dienstenpakket verwijzen wij u graag naar onze website Hier kunt u tevens terecht voor dagelijkse horecagerelateerde nieuwsberichten, diverse horeca-kennisdocumenten, een lijst van onze referenties en alle eerdere uitgaven van onze brancheonderzoeken. Kijk voor de laatste trends op 14