1 Dinsdag 6 mei: de ontmoetings- en herdenkingsbijeenkomst 1.1 Algemene informatie: Op deze ontmoetings- en herdenkingstocht van 28 leerlingen van groep 8 van de Martin Luther Kingschool (dit is dus op hun eerste schooldag na twee weken paasvakantie) staan de volgende activiteiten centraal: - Het ontmoeten van mensen uit andere godsdiensten / levensbeschouwingen (en sexuele geaardheid) - bezoek aan de twee herdenkingsmonumenten in het Broersepark (algemene en Indische) waar de leerlingen zelfgemaakte brieven en bloemenslingers kunnen neerleggen ter nagedachtenis aan de slachtoffers in de WO-2 in Europa en Azië. - uitdragen van hun betrokkenheid bij de Amstelveense gemeenschap die ze in vier rapliederen hebben verwoord. Twee rapliederen met een aantal van hun eigen herdenkingsbrieven zullen ze op 6 mei ten gehore brengen. 1.2 Opmerkingen: Deze groep 8 klas van 28 leerlingen heeft zich vanaf maart via zes wekelijkse kinderfilosofielessen voorbereid op deze herdenkings- en ontmoetingstocht vanuit het door de gemeente Amstelveen gesubsidieerde scholenproject `ontmoeten en (her)denken. (zie www.ontmoetenherdenk.nl. In principe is deze les de laatste les (na nog een evaluatiegesprek). Uit praktische overwegingen vanwege eventuele slechte weersomstandigheden omdat de leerlingen ook filosoferen en zingen en informatie over een gebedshuis willen krijgen, willen we de bijeenkomst grotendeels in een gebedshuis doen. Omdat we al contacten hadden en omdat het op de route naar het Broersepark ligt, gaat de voorkeur uit naar de kerk van het Apostolisch Genootschap aan de Graaf Aelbrechtlaan 140. Eventuele alternatief volgend jaar: Bankraskerk / synagoge aan de Max Havelaarlaan tenzij de kerk van het Apostolisch Genootschap een jaarlijkse terugkerende traditie wordt. Dinsdag 6 mei heeft onze voorkeur omdat op 4 mei de algemene dodenherdenking is (waar mogelijk 6 leerlingen van de klas bloemen leggen namens de klas) en 5 mei is Bevrijdingsdag. Op 7 mei houdt basisschool de Zwaluwen de dodenherdenking aan de Nesserlaan. Deze dag is gezien de herdenkingsstemming in het land en de daarbij behorende media-aandacht dus het meest geschikt voor een herdenkingsdag in het kader van het scholenproject `ontmoeten en (her)denken. We willen ook de mogelijkheid open laten dat de particuliere Guus Kieftschool met een groep oudere leerlingen meedoet.
zie: http://www.guuskieftschool.nl/. De Guus Kieftschool die ook betrokken zou worden bij dit onderwijsproject wordt de keuze voorgelegd of ze mee willen doen aan deze ontmoetings- en herdenkingstocht. Ze zouden bijv. met een ritmesectie de 2 rapliederen kunnen ondersteunen, mogelijk meezingen en herdenkingsbrieven maken die bij de herdenkingsmonumenten worden neergelegd. Verder zou het mooi zijn als enkele bejaarden meedoen van de lokale woonzorgcentra en mogelijk dhr. Hans Aussen die een jaar geleden deze klas heeft verteld over de Jodenvervolging in Amsterdam. Verder is er ook nog iemand die de Japanse kampen in Indië heeft meegemaakt en gastdocent is op scholen: Thea Meulders. Voor hen ook nog een taak bijv. als gast net zoals de bejaarden van Nieuw- Vredeveld of uitstellen tot volgend jaar? 1.3 doelen Doelen van deze ontmoetings- en herdenkingsbijeenkomst: - activiteiten uitvoeren in het kader van de diversiteitsnota van de gemeente Amstelveen - de leerlingen bewust laten worden van de gevaren van een (onverwachte) oorlog wat al begint bij het goed kunnen omgaan met conflicten in je eigen omgeving (pesten) - de leerlingen een verbinding laten leggen tussen de vervolging van bepaalde groepen in WO- 2 (Holocaust) en het achterstellen van mensen nu. (homosexuelen, religieuze groepen zoals joden, moslims enz.) - Het opdoen van ervaring met het herdenken met één dodenherdenking van de slachtoffers in Europa èn Azië. (de komende jaren zal hierover een discussie plaatsvinden voorbereid door een kommissie o.l.v. Ad van Liempt waarvoor onlangs een congres is geweest: zie http://www.cogis.nl/congressen/conferentie_een_wo_ii.aspx?pgeid=566 1.4 Voorbereiding: - De ouders hebben vantevoren een brief waarin de drie activiteiten van 7 april en 6 mei worden uitgelegd en de consequenties voor hun kinderen (i.v.m. vervoer, schooltijden, inhoudelijke betekenis enz.). De ouders wordt gevraagd op dinsdag 6 mei mogelijk mee te gaan zodat ze de leerlingen kunnen vervoeren en er werd toestemming gevraagd om foto s / video s te maken want ook de Amstelveense tv zal worden uitgenodigd. - Er moeten voldoende auto s zijn. Uitgaande van 35 personen (28 leerlingen en leerkracht en een paar bejaarden van Nieuw-Vredeveld?). Uitgaan van 10 à 12 auto s (bestuur van Indisch monument, vrijwilligers en ouders). Momenteel zijn mogelijk de volgende auto s beschikbaar van: Peter Dekker, Edu Dumasy, Kees Willems, Ard Diazoni, Evert de Graaf, Anja Rijnders (?), Gert-Jan Wijnands en ouders.
- Mogelijkheid: we nodigen 3 à 4 bejaarden uit die de WO-2 hebben meegemaakt om die middag samen met de leerlingen door te brengen. Zij worden opgehaald. - In de kerk is vantevoren aanwezig: muziekkeyboard (of mogen we de aanwezige piano gebruiken?) voor begeleiding van twee rapliederen. Apparatuur: beamer, scherm met laptop, geluidsinstallatie. Voor deze spullen kan het scholenproject zorg dragen. Op het scherm worden de twee rapteksten geprojecteerd en de filosofievragen over `geloven. - In de les van ma. 14 april over (gelijkwaardigheid) worden papieren bloemenslingers (o.l.v. Conchita en gastdocent) gemaakt. Eén bloemslinger wordt gebruikt bij de tentoonstelling `aanpassen op 7 april in de bibliotheek aan het Stadsplein (13.00 14.30 u.) - Het Apostolische Genootschap in de persoon van dhr. Trumpie heeft formeel al toestemming gegeven (zie ook: http://www.apgen.nl/gemeenschappen/nederland/amstelveen/). Er wordt binnenkort een gesprek gepland. - Het komitee AmstelveenOranje (Hugo van der Kooij en Cor Aarts) hebben toegezegd aanwezig te zijn op de bijeenkomst van 6 mei. Mogelijk ook De Vereniging Historisch Amstelveen. - Axel Boomgaars heeft zijn medewerking reeds toegezegd. Met hem wordt nog nader overlegd over het programma en zijn inbreng. - Nog eventueel contact opnemen met Nieuw-Vredeveld (dan wel woonzorgcentrum Klaasje Zevenster via de culturele werksters). - De kinderen moeten om 14.30 u. weer aanwezig zijn op de school. 1.5 Programma (concept) 12.25 u. aankomst bij de kerk van het Apostolisch Genootschap aan de Graaf Aelbrechtlaan 138 140 (reserve-locatie voormalige Bankraskerk, de synagoge aan de Max Havelaarlaan). Gastvrouw is Conchita Willems die de programmaonderdelen telkens aankondigt. 12.30 u. Welkom (door predikant van de kerk dhr. de Koning?) en uitleg in wat voor gebouw we zijn. De leerlingen mogen daarna vragen stellen. 12.45 u. de leerlingen brengen twee herdenkingsraplieden ten gehore over WO-2. Oefenvideo s: Op basis van het raplied de Goums (Marokkaanse soldaten die vochten aan de kant van de geallieerden) werd deze nieuwe raptekst gemaakt over de oorlog in Europa en Azië
Voorlezen van zes herdenkingsbrieven met als achtergrond het raplied: zing een liedje voor me Frans. Het refrein wordt gezamenlijk gezongen. Deze video is gemaakt om het herdenkingslied te zingen waar tussendoor de zes leerlingen hun eigen herdenkingsbrieven voorlezen. Het refrein wordt door iedereen samen gezongen. Deze video is gemaakt voor en door groep 8 van de Martin Luther Kingschool in Amstelveen. http://youtu.be/spe4rwkvlz0 De leerlingen worden op piano / keyboard begeleid door Edu Dumasy. 12.55 u - : er wordt in subgroepen gefilosofeerd over `geloven via een Socratisch gesprek (dus met ervaringsvoorbeelden). Aanwezige toeschouwers / gasten verdelen zich over de subgroepen. Waar geloof je in? Verschil geloven en `zeker weten. Uit de volgende filosofische vragen over `geloven kunnen we een keuze maken: Verzin een zin waarvan je zeker weet dat die waar is? - heeft geloven iets met herdenken te maken? - Kun je herdenken zonder geloven? - Kun je tegelijk denken en geloven - Verzin een zin met een mening? - Verzin een zin met een geloof? - Verzin een zin met een overtuiging? - Als ik jou iets beloof (geef voorbeelden) geloof je mij dan ook? - Wat is het verschil tussen een geloof en een overtuiging? - Kun je ook in niets geloven? - Helpt geloof? - Maakt een geloof je een beter mens?
- Als je vindt dat iets echt waar is, mag je een ander overtuigen van jouw waarheid? - Komen er conflicten/ruzies omdat er zoveel verschillende geloven zijn? - Wat is het verschil tussen denken en geloven? 13.30 u. vertrek naar het Broersepark waar brieven en zelfgemaakte bloemslingers worden neergelegd en de herdenkingsbrieven. Mogelijkheid: 13.40 u. Axel Boomgaars (lijsttrekker van Groen Links en initiatiefnemer van de gemeentelijks diversiteitsnota) vertelt iets over de discriminatie van homosexuelen in de regio Amstelveen. ( of bij slecht weer in de kerk). Mogelijkheid: iemand (van de muziekschool / muziekkapel bovenkerk speelt de last post op trompet voor een minuut stilte) 14. 10 u. vertrek naar de school aan de Pandora met auto s. N.B. er worden een beperkt aantal gasten uitgenodigd die samen met de kinderen ook gaan filosoferen: vrijwilligers van het onderwijsproject, ouders, bestuur Indisch monument, komitee AmstelveenOranje, bejaarden Nieuw-Vredeveld e.a. Mogelijk dat er video-opnames en foto s worden gemaakt door o.m. Amstelveense tv en de KLMvideoclub. 1.6 Rapliedjes Twee rapliederen voor de tentoonstelling aanpassen: Twee rapliederen die door leerlingen van groep 8 MlKingschool gerapt worden: http://youtu.be/_uc3din9u P0
MLK-school + De stad van De stad van Gerapt door de leerlingen op normale snelheid Nieuwe raptekst over de stad Amstelveen. Deze versie als voorbeeld om de rap te leren door leerlingen van groep 8. http://youtu.be/vqh68l22q_i De stad van Gerapt door Edu langzame snelheid Nieuwe raptekst en piano zonder rappen Herdenkingsrap Dit is de langzame versie van `de stad van (Amstelveen)'. De tekst wordt gerapt door Edu dumasy als voorbeeld voor de leerlingen van groep 8 die deze tekst gaan leren. Om de nieuwe raptekst over `de stad Amstelveen' te leren is deze versie gemaakt op de normale snelheid. De tekst is dus niet gerapt maar wel met pianomuziek. Op basis van het raplied de Goums (Marokkaanse soldaten die vochten aan de kant van de geallieerden) werd deze nieuwe raptekst gemaakt over de oorlog in Europa en Azië http://youtu.be/k7qnnx9rj5 M http://youtu.be/lqbvronoxp w http://youtu.be/ugtrmgjfpg w Herdenkingsbrieven Zing een liedje voor de klas. http://youtu.be/atxqgkohs q8 De eerste twee liedjes zijn reeds uitgevoerd: http://youtu.be/3ydvshsx1xs
2 Bijlagen 2.1 Brief aan ouders van de school Openbaar Basisonderwijs Oostelijk Halfrond 441 1183 EZ Amstelveen 2016 Amstelveen, 3 december Betreft: Ontmoeten en (her)denken gr. 8 Geachte ouder(s), In aansluiting op ons eerder bericht dat uw kind meedoet aan het kinderfilosofieproject Ontmoeten en (her)denken, het volgende. In het kader van dit project worden er vier liedjes/raps ingestudeerd. De kinderen die dat willen, mogen dat thuis oefenen. Daarvoor hebben ze vier teksten met liedjes meegekregen. Twee raps worden gezongen bij de opening van de tentoonstelling Aanpassen! in de bibliotheek op het Stadsplein a.s. maandag 7 april. Hierover krijgt uw kind vandaag een flyer mee. Inloop 13.00 uur, opening 13.30 uur. U bent van harte welkom bij deze opening. De openingsceremonie eindigt rond 14.15 uur. De kinderen zullen rond 14.45 uur terug zijn op school. Mocht dit tijdstip u niet gelegen komen, kunt u uw kind, na melding bij de leerkracht, zelf ophalen bij de bibliotheek.
Op 4 mei zullen enkele leerlingen namens de klas bloemen leggen bij de dodenherdenking bij het herdenkingsmonument in het Broersepark. De ouders van hen zullen apart worden geïnformeerd. Dit valt in de vakantie maar uiteraard is de hele klas hierbij welkom. De andere twee raps worden gezongen op dinsdag 6 mei tijdens een ontmoeting- en herdenkingstocht. Hierover krijgt u nog nadere informatie. We zullen gezamenlijk per auto naar een nog nader te bepalen locatie in Amstelveen gaan waarschijnlijk een gebedshuis om daar om 12.45 u. te filosoferen en te rappen waarna we een bezoek zullen brengen aan de twee herdenkingsmonumenten in het Broersepark. Om 14.00 u. zullen we dan weer terug naar de school gaan, de groep is dan gewoon om 14.30 u. uit. Mochten er ouders zijn die die dag (van 12.15 14.30 u.) enkele leerlingen kunnen vervoeren met hun auto dan kunt u dit opgeven bij de leerkracht. Tijdens de uitvoering en de voorbereiding van de raps zullen er video's en foto's worden gemaakt. Wilt u niet dat uw zoon of dochter daarop voorkomt dan kunt u dat aan ons kenbaar maken en zullen we er rekening mee houden. Met vriendelijke groet, Francesca Deenik, dir. 3 Herdenkingsraps Ten behoeve van ontmoetings- en herdenkingsdag di. 6 mei 2014. Kerk Apostolisch Genootschap (12.30 u. 13.30 u.) en Algemeen en Indisch monument Broersepark (13.30 14.00 u.) 3.1 Herdenkingsrap over Nederlands-Indië Zie oefenrap met leerlingen: http://youtu.be/vqh68l22q_i
De rap wordt gezongen door 2 (groepjes) leerlingen die afwisselen Lange Frans (LF) dan wel Baas (B.B.) zingen. Ey, Wist je dat Nederland in de Tweede wereldoorlog betrokken was bij twee oorlogen? Ja, in Nederland en in Indonesië. In Indonesië? Kijk, Indonesië was toen een kolonie van Nederland en heette toen Nederlands-Indië. En de nazi s en Japanners maakten in Europa en Azië miljoenen slachtoffers. Wat weet je allemaal?
Uh. luister dan (wacht tot melodie klinkt) -------------------------------------------------- Een jaar of zestig geleden - was de situatie anders (wat dan?) Nazi s en Japanners - waren onze tegenstanders Hier werden joden, zigeuners en ook homo s - vermoord X In Azië waren Japanners - compleet gestoord Rassenhaat was beleid En onderdrukking een feit Op 2 continenten verloren miljoenen - hun vrij- heid dat is wat wij, herdenken - vier en vijf mei En ook op 15 augustus wat gebeurde in de oost Dat mag nooit meer gebeuren door ons en de tegenstander Geen oorlog meer want niemand - is minder dan een ander Tot de dag van vandaag herdenken we het gebeuren - van toen Met vrijheid - had het niets - van doen X (Twee keer refrein) Eyoh, - wat weet je over toen? Japanners en nazi s Ze kwa-men - hierheen Maar wat kwamen ze doen? Ze ontnamen onze vrijheid - waarin wij nu leven Tja al die slachtoffers - we zijn ze niet vergeten Nederlanders en Indischen opgesloten in kampen X Velen die er stierven en kwamen om bij rampen
Door Japan gepusht te werken - onder sterke dwang Ze maakten toen een spoorweg - vanuit Japans belang Ziekten en ontberingen - wie denkt er nog aan toen? Aan cholera en lepra - aan honger en aan dorst Ook romusha s - stierven er als ratten Nazi s en Japanners verloren dan de strijd X Maar weer verdwenen Nederlanders daarginds in het gevang Door Indonesiërs bang voor oud beleid X Weer vier jaar geweld en toen verloren we ons belang Eindelijk dan de gelijkheid en respect voor wie ieder is X Voor Twee verbonden volken met `n gezamenlijke geschiedenis X (Twee keer refrein) Eyoh, - wat weet je over toen? Japanners en nazi s Ze kwa-men - hierheen Maar wat kwamen ze doen? Ze ontnamen onze vrijheid - waarin wij nu leven Tja al die slachtoffers - we zijn ze niet vergeten
3.2 Herdenkingsbrieven en zing een liedje voor de klas zie: http://youtu.be/atxqgkohsq8 3.3 Van Mike: verslag uit de slag om Arnhem Arnhem 1943 1 uur in de middag Ik zat in een graafkuil, vechtend voor mijn land en mijn eigen leven. Het enige gevoel dat over me kwam, was angst, angst om het verliezen van mijn eigen leven. Dat is het gevoel van de oorlog Arnhemse front 12 juni 3 uur in de middag. Ik zag een van mijn kameraden in stukken exploderen door een granaat. Een andere soldaat werd er gek van en vluchtte naar niemandsland. Hij had 5 mannen vermoord maar hij ging ook dood.
Arnhemse Front 11 uur `s nachts De Duitsers hebben nu artillerie Ze zijn momenteel onze soldaten aan het bombarderen. Elk moment kunnen wij ook gebombardeerd worden 3.4 Van Renoes: brief aan een Marokkaanse soldaat van de Goums Beste Goum. Bedankt voor het meevechten in de oorlog en het verdedigen van ons land. Jammer dat bijna niemand dat weet, want jullie hebben heel goed meegevochten toen, Toen het nodig was hebben jullie in de bergen op warme dagen gevochten. Door jullie uithoudingsvermogen, jullie schietvaardigheid, daardoor kwamen jullie ver. Jullie waren de eerste bergtroepen. Op moeilijk terrein gingen jullie gewoon door. En dat is waarvoor ik jullie wil bedanken. 3.5 Refrein Zing een liedje voor de klas Over Amstelveen zoals het was En in de toekomst ook zal zijn Dus zing een liedje sa-men Het leven gaat zo snel voorbij, dus zing nooit meer over `oorlogstijd Want wij zijn nu toch vrij Dus zing een liedje sa-men
3.6 Van Hugo: Over het leven nu en toen in de tweede wereldoorlog Beste Soldaat, Ik schrijf deze brief aan u om u te vertellen hoe het nu is in Amstelveen. Het is hier leuk mooi groen en genoeg speelruimte. Er wordt in mijn buurt niet veel gediscrimineerd zoals in de Tweede Wereldoorlog. Ik vind het heel erg dat er zoveel Joden zijn vermoord. Ik hoop dat er nooit meer zo n erge tijd komt. Maar nu is het in Nederland erg goed. Ik ben daarom ook heel blij dat er geen oorlog is behalve in Syrië. Maar dat vind ik heel erg maar wat kan ik eraan doen? Ik kan wel geld doneren maar dan kom maar 25 % aan. Maar de Tweede Wereldoorlog zal ik dan ook nooit vergeten. 3.7 Van Charlene: Brief aan Anne Frank: over de toekomst Beste Anne, Hoe gaat het daar? Hier gaat het goed en met mij ook. De wereld is erg verbeterd. We maken geen oorlog meer. Alleen geen wereldoorlog dan. Maar er zijn wel burgeroorlogen niet hier in Nederland maar bijv. in Syrië. Maar de Japanners en Duitsers hebben toen verloren en nu hebben ze natuurlijk excuses aangeboden. De wereld heeft al heel lang geen wereldoorlog meer meegemaakt en ik hoop dat het ook zo blijft. Vroeger was het vast zwaar in de oorlog. Geen zorgen, het wordt beter.
3.8 Refrein Zing een liedje voor de klas Over Amstelveen zoals het was En in de toekomst ook zal zijn Dus zing een liedje sa-men Het leven gaat zo snel voorbij, dus zing nooit meer over `oorlogstijd Want wij zijn nu toch vrij Dus zing een liedje sa-men 3.9 Van Menno: gedicht / rap aan de onbekende soldaat Beste soldaat, Ik ben trots op uw daden. U heeft keihard gevochten voor onze kameraden. U gaf niet op tijdens de strijd, Tot het redden van een oude man en een kleine meid U heeft ons land gered Daarin hebben wij veel pret Maar daarentegen hebt u geen pret Wij zijn nu onze eigen baas U heeft gevochten van Groningen tot aan de maas In mijn ogen bent u een held Jammer dat ik u toen dit niet hebt verteld. 3.10 Brief van een onbekende leerling aan een onbekende soldaat: over Amstelveen Beste soldaat, Ik wil u vertellen hoe het in Amstelveen nu is. Ik vind het zelf hier erg leuk. Er wordt volgens mij niet vaak gediscrimineerd en ik hoop ook dat het zo blijft.
In de Tweede Wereldoorlog werd er veel gediscrimineerd. Er zijn jammer genoeg 6 miljoen joden vermoord door die slechte man. Ik hoop dat er nooit meer zo iets vreselijks zal gebeuren. Gelukkig is er nu veel minder oorlog en ruzie in de wereld. Ik wil dat er helemaal geen oorlog komt en dat er zoveel mensen dood gaan. In Amstelveen is het mooi en er is geen discriminatie en ook geen oorlog meer. Dank je wel soldaat dat u uw leven hebt gegeven om Hitler te stoppen. 3.11 Refrein Zing een liedje voor de klas Over Amstelveen zoals het was En in de toekomst ook zal zijn Dus zing een liedje sa-men Het leven gaat zo snel voorbij, dus zing nooit meer over `oorlogstijd Want wij zijn nu toch vrij Dus zing een liedje sa-men