Zonnebrand bij kinderen veroorzaakt huidkanker. Word een Zonneslimme School! 30 90% van alle huidkankers kan worden voorkomen door verstandig om te gaan met de zon.
WAAROM ZIJN SCHOLEN ZO BELANGRIJ K VOOR ZONNEPREV ENT IE? 03 SLIMMER IN DE ZON, HOE MOET DAT? 04 HOE KUNT U HUIDKANKER VOORKOMEN? 09 ONS ZONNESLIMME SCHOOLBELEID 10
WAAROM ZIJN SCHOLEN ZO BELANGRIJ K VOOR ZONNEPREV ENT IE? Kinderen brengen veel tijd door op school, ook in de buitenlucht. Uw school speelt daarom een belangrijke rol in preventie en gedragsverandering van leerlingen en ouders. U kunt helpen om de opmars van huidkanker een halt toe te roepen door: de leerlingen te leren welke gevaren de zon met zich meebrengt, een zonneslimme school te worden door o.a. een zonneslim beleid, een zonneslimme omgeving te creëren, een zonneslimme levensstijl en gewoonten te promoten. Hoe kan uw school zonneslim worden? 1. Registreer u als zonneslimme school op www.kanker.be/zonneslimmeschool. 2. Smeerhoek: met onze slimmer in de zon -pancarte en een bus zonnecrème creëert u een smeerhoekje als geheugensteuntje voor het insmeren. 3. Koelbo: leen gratis onze nieuwe educatieve doekoffer. U vraagt hem aan door deze informatie te mailen naar info@projectplus.be: van... t.e.m.... (ma. 2 weken) + naam school + contactpersoon + adres - postcode - plaats + telefoonnummer - gsm + e-mail. 03
4. Bestel GRATIS folders voor de ouders, agendastickers en posters door te mailen naar slimmerindezon@stichtingtegenkanker.be. 5. Download onze zonneslimme Toolkit op www.kanker.be/zonneslimmeschool, met daarin: een slimmer in de zon -programma, een online activiteitenboek, bronnen en informatiefiches over uv-metingen en huidkanker, een presentatie voor gebruik in de lessen, een enquêteformulier voor beoordeling en evaluatie, een spelletje, een checklist voor schaduw. 6. Laat uw leerlingen de online enquête invullen (4 5 vragen), zo komt u te weten hoe Zonneslim uw klas is. SLIMMER IN DE ZON, HOE MOET DAT? Een zonneslim beleid hoeft niet duur te zijn. De meeste veranderingen kunnen met weinig of geen kosten doorgevoerd worden. Een Zonneslimme School moet er niet komen op één nacht. Een beleid, activiteiten en omgevingsaanpassingen kunnen geleidelijk aan ingevoerd worden. 30 04
Wat kunnen directie en bestuur doen? Veilig met de zon omgaan is belangrijk. Zorg voor een ondersteunende omgeving waar een zonneslim beleid geïntegreerd is in de gezondheids- en veiligheidspolitiek van de school. Maak eenvoudige richtlijnen in verband met veilig zonnen, verspreid ze en doe ze zoveel mogelijk naleven. Laat de activiteiten in open lucht zoveel mogelijk plaatsvinden op momenten dat uv-blootstelling beperkt kan worden (dus bij voorkeur niet tussen 12u en 15u) Vraag ouders om hoedjes, zonnecrème en zonnebrillen mee te geven en moedig de leerlingen aan om ze te dragen. Zorg voor uniformen of sportkledij die de blootstelling beperken. Geef het goede voorbeeld en moedig uw personeel aan om hun blootstelling te beperken. Organiseer slimmer in de zon -opleidingen en programma s voor het personeel over uv-effecten, risicofactoren, overmatige blootstelling en zonnebescherming. Geef uw leerkrachten de toestemming om de educatieve koelbo uit te lenen en te gebruiken. Verbeter de schoolomgeving: plant bomen of maak overdekkingen en schaduwplaatsen. Voor nieuwe scholen: zorg dat het ontwerp adequate schaduwplaatsen voorziet, dicht bij sport- en speelplaatsen. Wat kunnen CLB, preventiewerkers en gezondheidscoaches doen? Licht leerlingen, ouders en schoolpersoneel in over huidkankerpreventie, bijvoorbeeld tijdens medische onderzoeken en andere controlemomenten. Bestudeer het huidige gedrag van de leerlingen en moedig beschermende praktijken aan. Dring aan bij de directie om een zonneslim beleid te introduceren. Ook bij lokale politici en organisaties kunt u het probleem aankaarten. Maak deel uit van het gezondheidsteam van de regio of school. 05
Wat kunnen leraren en zorgcoördinatoren doen? Pas slimmer in de zon -activiteiten toe tijdens de lessen en geef de leerlingen op die manier mee welke de risico s van onveilige en de voordelen van veilige zonnegewoontes zijn. Licht de leerlingen in over uv-bescherming en huidkankerpreventie. Maak gebruik van het educatieve pakket van de Stichting tegen Kanker. Moedig de kinderen aan om veilig met de zon om te gaan en zorg dat er hoedjes en zonnecrème aanwezig zijn tijdens de buitenactiviteiten en speeltijden. Wees zelf een rolmodel en moedig ook de ouders aan. Maak een routine van zonneslimme gewoontes, zoals kinderen insmeren voor ze naar buiten gaan. Kies voor locaties met schaduw als u les geeft in de buitenlucht. Wat kunnen sportleraren doen? Moedig leerlingen aan om zich tijdens een sportactiviteit in de buitenlucht in te smeren met zonnebrandcrème. Geef lessen zoveel mogelijk in de schaduw. Pleit voor een sportuniform dat voldoende beschermt tegen de zon. 06
Wat kunnen ouderraden en ouders doen? Zoek partners om indien nodig de schoolomgeving te verbeteren (bijvoorbeeld bomen planten voor schaduw). Betrek er eventueel de lokale media, gemeente of bedrijven bij. Motiveer uw gemeenschap voor een betere toekomst voor uw kinderen! Dring aan bij de directie voor een zonneslim beleid. Neem deel aan het gezondheidsteam in uw school (of richt er één op). Wees een goed rolmodel door zelf zonneslim te zijn. Moedig uw kinderen aan om van veilig zonnen een gewoonte te maken. Bescherm uw kinderen met hoedjes, beschermende kledij en een zonnebril wanneer ze buitenactiviteiten doen. 07
Wat kunnen leerlingenraad en leerlingen doen? Onderzoek hoe de leerlingen omgaan met de zon: leg ze de enquête voor. Laat de leerlingen zelf een activiteit ontwerpen rond zonnepreventie. Maak een uitstap in verband met uv en klimaatverandering. Snelle feiten: Vandaag ontwikkelt 1 Belg op 6 huidkanker Huidkanker is voor 90% te vermijden indien men al vanaf de kindertijd het juiste gedrag heeft. 08
Hoe kunt U hu idkanker voorkomen? 8 etra belangrijke tips voor kinderen! De huid van kinderen is dunner en gevoeliger voor uv-stralen dan die van volwassenen. Zij moeten dus dubbel opletten wanneer ze in de zon lopen. Maar hoe doe u dat? tip1: Laat hen de schaduw opzoeken Stel kinderen zo weinig mogelijk bloot aan de zon, vooral tijdens de middag (12u 15u) in het voorjaar en de zomer. tip2: Laat hen beschermende kledij dragen Kinderen dragen een hoedje, een zonnebril met uv-werende glazen en fijn geweven, losse kledij die hun huid beschermt. tip3: Smeer hen om de twee uur helemaal in Gebruik om de 2 uur waterbestendige zonnecrème met een beschermingsfactor van minimum 30 SPF. tip4: Zorg dat ze niet verbranden Verbranding is een teken dat ze te lang onbeschermd in de zon hebben gelegen. tip5: Zorg dat kinderen niet onder zonnebanken en zonnelampen gaan Ze zijn verboden onder de 18! tip6: Controleer de uv-inde in de krant of op de website van het KMI Is de inde lager dan 3, dan is er geen bescherming nodig en is er weinig gevaar voor verbranding. Vanaf uv 6 en 7 moet men zeer goed opletten. Vooral kinderen en volwassenen met blanke huid, maar ook de anderen. Uv-inde 8 en meer is zeer hoog en vraagt om maimale bescherming. tip7: Wees etra voorzichtig bij reflecterende oppervlakten zoals water, sneeuw, strand... In de bergen en in de tropen is etra bescherming nodig. tip8: Geef zelf het goede voorbeeld! 09
Ons ZONNESLIMME SCHOOLBELEID Een zonneslim beleid zorgt ervoor dat leerlingen en leerkrachten beschermd worden tegen de schadelijke uv-straling van de zon en helpt huidkanker te voorkomen. Ons zonneslimme schoolbeleid houdt in: 1 Kinderen tijdens de lessen onderwijzen over de oorzaken van huidkanker en leren hoe ze zich kunnen beschermen tegen de schadelijke uv-stralen. 2 Kinderen aanmoedigen om beschermende kledij (hoed, T-shirt, zonnebril) te dragen en zonnecrème te gebruiken wanneer nodig. 3 Openluchtactiviteiten plannen op andere tijden dan op de middag, wanneer de uv-stralen het schadelijkst zijn, tijdens de lente en de zomer. 4 Openluchtactiviteiten organiseren op plaatsen waar er schaduw is, en wanneer mogelijk, de kinderen aanmoedigen om in de schaduw te spelen of te zitten tijdens de speeltijd, lunch, sportactiviteiten en trips. 5 Werken aan het verbeteren van schaduwvoorziening voor iedereen. 6 De leerkrachten en de ouders aanmoedigen om goede rolmodellen te zijn door zelf zonneslim te zijn. 7 De leerlingen, de leerkrachten en de ouders er regelmatig aan herinneren hoe ze slimmer in de zon kunnen zijn door middel van brieven, posters, nieuwsbrieven, op oudervergaderingen en activiteiten van de leerlingen. 8 Sprekers uitnodigen (dermatologen, gezondheidspromotoren, eperten weer en uv-straling) om de school te adviseren en informeren. 9 Ervoor zorgen dat het zonneslimme programma werkt en wordt opgevolgd. 10
Voor meer informatie: Bel, schrijf of mail Stichting tegen Kanker, Leuvensesteenweg 479 B-1030 Brussel +32 2 733 68 68 www.kanker.be slimmerindezon@stichtingtegenkanker.be Download uw materiaal op www.kanker.be/zonneslimmeschool of bestel brochures, posters en stickers via slimmerindezon@stichtingtegenkanker.be. Bestel de educatieve koelbo door volgende informatie te mailen naar info@projectplus.be: van... t.e.m.... (ma. 2 weken) + naam school + contactpersoon + adres - postcode - plaats + telefoonnummer - gsm + e-mail. 11
1.9.11 NL V.U.: Luc Van Haute Stichting tegen Kanker Leuvensesteenweg 479 B-1030 Brussel stichting van openbaar nut