Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg Een onderzoeksrapport van Social Dutch The new media agency Heutzstraat 16, 5913 AK Venlo juli 2013 www.socialdutch.com facebook.com/socialdutch twitter.com/socialdutch
Voorwoord Anno 2013 is het onrealistisch om te denken dat we zonder sociale media kunnen. Sociale media is geen trend meer, maar een middel in een ware evolutie. Via de sociale media kan een ieder zijn of haar mening ventileren. Het imago van organisaties wordt door deze evolutie dus meer en meer gecreëerd door burgers. Voor organisaties is het belangrijk om hier adequaat op in te spelen, zodat gewenst imago en profilering parallel blijven lopen. Met in het achterhoofd het rapport Project X Haren alsmede het thans voorliggende rapport, dat een goed inzicht geeft in de potentie van social media voor gemeentelijke organisaties, roepen wij alle gemeentelijke organisaties actief op om bewust aan de slag te gaan met social media. Hay de Bitter Social Dutch The new media agency h.debitter@socialdutch.com @haydebitter Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 2
Social Media landschap Het social media landschap kent vele mediums. Dit landschap is onder te verdelen in de navolgende segmenten: mediums die dienen als community (Facebook, Hyves, LinkedIn), mediums via welke je publiceert (Twitter, Pinterest), mediums via welke je informatie deelt (Youtube, Website) of mediums via welke je communiceert (Whatsapp, Skype). Publiceren Delen Voor Nederland zijn Facebook, Twitter, LinkedIn en Youtube de belangrijkste sociale netwerken. Daarnaast zijn Xing (de Duitse tegenhanger van het zakelijk netwerk LinkedIn) en Google Plus, maar vooral ook Pinterest opkomende netwerken. In dit rapport focussen wij echter op Facebook en Twitter, daar deze mediums de meest ideale kanalen zijn voor gemeenten om te participeren met burgers. Social Media Landschap Facebook Met haar 7,9 miljoen gebruikers is Facebook het grootste sociale netwerk in Nederland. Om met elkaar in (persoonlijk) contact te komen is een wederzijdse acceptatie vereist. Dit maakt Facebook tot een community. De berichtgeving is niet commercieel maar interactief en informeel. Twitter Twitter is een platform met een hoge nieuwswaarde. In 140 tekens kunnen snel berichten de wereld in worden gestuurd. Aangezien het hier gaat om een open netwerk, waarbij iedereen je bericht kan lezen zonder te accepteren is dit medium zeer geschikt als nieuwskanaal, maar ook om te monitoren wat de reputatie en het imago van een organisatie is. Community Communiceren Bron: Social Social Dutch Dutch 2013 Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 3
Social Media gebruik onder inwoners 49% Man Geslacht 51% Vrouw Social Media is niet meer weg te denken uit de huidige maatschappij. De online community Facebook is veruit het grootste sociale netwerk. Van de 16,7 miljoen inwoners van Nederland gebruiken er 7,9 miljoen het sociale netwerk Facebook, Twitter kent in Nederland 3,3 miljoen gebruikers. Procentueel gezien betekent dit dat 47,3% van de Nederlanders gebruik maakt van Facebook en 19,7% van Twitter. In Limburg maken 452.300 (40,3%) mensen gebruik van Facebook en 53.672 (4,8%) van Twitter. Bron: Newcom Research & Consultancy 2013 Leeftijd De leeftijdscategorie 25 tot 54 jaar is in Nederland het meest actief op de sociale media. De verdeling mannelijk/vrouwelijke gebruikers is als volgt: 51% van de gebruiker is vrouw en 49% man Het social media gebruik in steden is hoger dan in plattelands gemeenten. Zo gebruikt 60,9% van de inwoners van Maastricht Facebook en 6,3% Twitter. In Leudal daarentegen gebruikt 30,9% van de inwoners Facebook en 4,9% Twitter. 6680 13% 4165 43% 81+ 5% 15 20 7% 2140 33% Bron: Newcom Research & Consultancy 2013 Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 4
19 Legenda Aantal inwoners Aantal huishoudens Aantal Facebook gebruikers (% t.o.v. inwoners) Aantal Twitter gebruikers (% t.o.v. inwoners) 4. Vaals 9.776 4.841 3.400 (34,8%) 288 (2,95%) Potentie ZuidLimburg 1. Maastricht 122.071 65.522 74.400 (60,9%) 7.648 (6,3%) 5. Valkenburg ad Geul 16.828 7.767 4.120 (24,5%) 400 (2,4%) 2. Eisden Margraten 25.056 10.208 7.380 (29,5%) 920 (3,7%) 6. Meerssen 19.362 8.304 6.540 (33,8%) 920 (4,8%) 3. Gulpen Wittem 14.479 6.357 2.240 (14,5%) 2.652 (18,3%) 7. Nuth 15.509 6.764 4.900 (31,6%) 580 (3,7%) 1 18 17 14 15 16 13 6 7 10 5 8 2 3 9 12 11 8. Voerendaal 12.633 5.493 4.140 (32,8%) 548 (4,3%) 11. Kerkrade 47.192 22.870 16.820 (35,6%) 2.124 (4,5%) 14. Onderbanken 7.935 3.422 2.720 (34,3%) 452 (5,7%) 9. Simpelveld 10.923 4.784 3.720 (34,1%) 468 (4,3%) 12. Landgraaf 37.919 15.085 11.240 (30,9%) 1.696 (4,5%) 15. Schinnen 12.949 5.801 4.240 (32,7%) 632 (4,9%) 10. Heerlen 88.754 44.790 41.980 (47,3%) 5.400 (6,1%) 13. Brunssum 29.080 13.707 11.820 (40,6%) 1.368 (4,7%) 19. Beek 16.358 7.308 4.900 (29,9%) 184 (1,1%) Bron: CBS.nl / Facebook.com / Gemeentebuzz.nl Juni 2013 4 17. Stein 25.476 11.259 9.200 (36,1%) 692 (2,7%) 18. Sittard Geleen 94.056 43.969 43.620 (46,4%) 6.120 (2,7%) 19. Echt Susteren 32.093 14.071 9.940 (30,9%) 1.396 (4,4%) Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 5
Legenda Aantal inwoners Aantal huishoudens Aantal Facebook gebruikers (% t.o.v. inwoners) Aantal Twitter gebruikers (% t.o.v. inwoners) 33 32 Potentie NoordLimburg 30 31 20. Maasgouw 24.034 10.173 9.300 (38,7%) 1.856 (7,7%) 21. Roerdalen 20.972 9.131 6.560 (31,3%) 628 (3,0%) 22. Roermond 56.746 26.170 25.480 (44,9%) 3.440 (6,1%) 24 25 23 29 26 22 27 28 23. Leudal 36.419 15.085 11.240 (30,9%) 1.772 (4,9%) 26. Peel en Maas 43.308 17.175 15.700 (36,3%) 3.128 (7,22%) 29. Horst a/d Maas 41.820 16.819 16.040 (38,4%) 3.716 (8,9%) 24. Weert 48.535 21.258 19.180 (39,5%) 3.168 (6,5%) 27. Beesel 13.687 5.833 4.900 (35,8%) 732 (5,4%) 30. Venray 43.039 17.875 14.840 (34,5%) 3.168 (6,5%) 25. Nederweert 16.798 6.861 5.240 (31,2%) 828 (5,0%) 28. Venlo 100.039 45.472 42.900 (42,9%) 7.848 (7,8%) 31. Bergen (L.) 13.289 5.502 4.080 (30,7%) onbekend 20 21 Bron: CBS.nl / Facebook.com / Gemeentebuzz.nl Juni 2013 32. Gennep 17.349 7.081 5.500 (31,7%) 1.016 (5,9%) 33. Mook en Middelaar 7.822 3.375 1.700 (21,7%) 632 (8,1%) Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 6
Social media gebruik onder gemeenten Aantal gemeenten actief op social media: Heeft een account Heeft geen account Twitter 31 2 Facebook 20 13 Twitter wordt reeds door een groot aantal gemeenten actief gebezigd. Men weet hier gemiddeld 3,6% van de inwoners mee te bereiken. De gemeenten zetten hun account voornamelijk in als verlengstuk van hun website. Dat wil zeggen dat nieuwsberichten van de website ook via Twitter worden verspreid (al dan niet automatisch). Er vindt weinig tot geen interactie plaats. Slechts 6 gemeenten reageren op reacties van Twitteraars. Gemiddeld 0,69% van de inwoners van een gemeente wordt gevolgd door zijn of haar gemeente; daar waar gemiddeld 4,8% van de inwoners gebruik maakt van Twitter. Geen enkele gemeente past vooralsnog webcare toe waarbij men zich door middel van zoekwoorden op de hoogte houdt van het imago en de reputatie van de gemeente. Facebook wordt door 13 gemeenten ingezet. 3 gemeenten hebben een account, die bedoeld is voor persoonlijk gebruik, om te communiceren over de gemeente. Berichten komen veelal van de website of rechtstreeks van Twitter. Ook hier is weinig tot geen interactie te bespeuren. Bereik van gemeenten die actief zijn op social media: % van de inwoners volgt haar gemeente op Twitter % van de inwoners wordt door haar gemeente gevolgd op Twitter % van de inwoners verbonden aan haar gemeente op Facebook Activiteit van gemeenten op social media: Interactie per 1.000 likes (IPM) op Facebook Laagste Gemiddeld Hoogste 0,78% 3,77% 9,26% 0,00% 0,69% 6,31% 0,05% 0,85% 4,04% Laagste Gemiddeld Hoogste 24 16 101 Aantal Tweets totaal 0 680 2.170 Gemiddeld hebben 0,85% van de inwoners zich verbonden aan de Facebook pagina van een gemeente. Terwijl gemiddeld 40,3% van de inwoners van Limburg is actief op Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 7
19 Legenda Aantal inwoners Aantal huishoudens Aantal Likes gemeente op Facebook (% t.o.v. inwoners) Aantal Volgers gemeente op Twitter (% t.o.v. inwoners) 4. Vaals 9.776 4.841 82 (0,8%) 324 (3,3%) Gebruik gemeenten ZuidLimburg 1. Maastricht 122.071 65.522 866 (0,7%) 4.154 (3,4%) 5. Valkenburg ad Geul 16.828 7.767 133 (0,8%) 1.559 (9,3%) 2. Eisden Margraten 25.056 10.208 196 (0,8%) 6. Meerssen 19.362 8.304 917 (4,7%) 3. Gulpen Wittem 14.479 6.357 205 (1,4%) 468 (3,2%) 7. Nuth 15.509 6.764 56 (0,4%) 1 18 17 14 15 16 13 6 7 10 5 8 2 3 9 12 11 8. Voerendaal 12.633 5.493 28 (0,2%) 268 (2,1%) 11. Kerkrade 47.192 22.870 450 (0,1%) 1.006 (2,1%) 14. Onderbanken 7.935 3.422 372 (4,7%) 9. Simpelveld 10.923 4.784 6 (0,1%) 689 (6,3%) 12. Landgraaf 37.919 15.085 540 (1,4% 15. Schinnen 12.949 5.801 386 (3,0%) 10. Heerlen 88.754 44.790 978 (1,1%) 2.648 (3,0%) 13. Brunssum 29.080 13.707 212 (0,7%) 869 (3,0%) 19. Beek 16.358 7.308 969 (5,9%) Bron: CBS.nl / Facebook.com / Twitter.com Juni 2013 4 17. Stein 25.476 11.259 1.258 (3,3%) 18. Sittard Geleen 94.056 43.969 382 (0,4%) 4.014 (4,3%) 19. Echt Susteren 32.093 14.071 339 (1,1%) Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 8
Legenda Aantal inwoners Aantal huishoudens Aantal Likes gemeente op Facebook (% t.o.v. inwoners) Aantal Volgers gemeente op Twitter (% t.o.v. inwoners) 33 32 Gebruik gemeenten NoordLimburg 30 31 20. Maasgouw 24.034 10.173 69 (0,3% 967 (4,0%) 21. Roerdalen 20.972 9.131 218 (1,0%) 22. Roermond 56.746 26.170 2.290 (4,0%) 3.337 (5,9%) 24 25 23 29 26 22 27 28 23. Leudal 36.419 15.085 1.211 (3,3%) 1.367 (3,8%) 26. Peel en Maas 43.308 17.175 31 (0,1%) 1.890 (4,4%) 29. Horst a/d Maas 41.820 16.819 141 (0,3%) 647 (1,6%) 24. Weert 48.535 21.258 2.718 (5,6%) 27. Beesel 13.687 5.833 30. Venray 43.039 17.875 244 (0,6%) 1.344 (3,1%) 25. Nederweert 16.798 6.861 68 (0,4%) 1.104 (6,57%) 28. Venlo 100.039 45.472 78 (0,1%) 4.310 (4,3%) 31. Bergen (L.) 13.289 5.502 29 (0,2%) 368 (2,8%) Bron: CBS.nl / Facebook.com / Twitter.com Juni 2013 20 21 32. Gennep 17.349 7.081 888 (5,1%) 33. Mook en Middelaar 7.822 3.375 177 (2,3%) Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 9
Conclusie De Limburgse gemeenten maken nauwelijks tot geen gebruik van de kansen die social media hun kan bieden. Geconcludeerd kan worden dat de Limburgse gemeenten nauwelijks tot geen gebruik maken van social media, terwijl de potentie om te communiceren met haar inwoners enorm is. Met name de potentie van Facebook wordt in dit kader enorm onderschat. Gemeenten zijn actiever op Twitter dan op Facebook. 31 van de 33 gemeenten gebruiken Twitter en weten daarmee gemiddeld 3,6% van haar inwoners te bereiken, terwijl gemiddeld slechts 4,8% van de inwoners van Limburg een Twitter account hebben. Dit rapport geeft feitelijk aan dat de potentie om de burger te bereiken, via Facebook, vele malen groter is. Gemiddeld 40,3% van de Limburgse inwoners hebben een Facebook account, waarbij slechts 20 van de 33 gemeenten een Facebook pagina hebben en hiermee slechts 0,85% van haar burgers weten te bereiken. Om betrokkenheid en participatie te creëren is het belangrijk om te weten wat er bij de burger speelt. Opvallend is dan ook dat de gemeenten haar eigen burgers amper volgen. Slechts gemiddeld 0,69% van de Limburgse inwoners wordt gevolgd door haar eigen gemeente. Daarnaast lijkt het dat gemeenten geen helder doel, beleid en strategie hebben voor wat betreft de inzet van social media. In veel gevallen worden berichten van de website (automatisch) overgezet naar het desbetreffende sociale medium. Dit betekent dat er maar zelden een dialoog met de burger wordt aangegaan en dat participatie, waar deze media juist zo geschikt voor zijn, ver te zoeken is. Te concluderen valt dan ook dat er enorme kansen liggen voor gemeenten, om de dialoog met haar inwoners intensiever aan te gaan en in het verlengde daarvan ook het imago te versterken. Er is onzes inziens groter medium beschikbaar, dan de sociale media, waarmee gemeenten hun burgers kunnen bereiken. Dit betekent wel, dat gemeenten hierop hun organisatie en beleid dienen aan te passen en dat social media een essentieel onderdeel dient te worden binnen dit beleid. Zo kunnen interactie, participatie en imagoversterking optimaal benut worden. Ook dient men zich op de hoogte te stellen van de laatste ontwikkelingen om zo een goede medium keuze en strategie te kunnen bepalen. Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 10
Social Dutch adviesbureau in nieuwe en sociale media Social Dutch is een gerenomeerd en gespecialiseerd adviesbureau dat zich dagelijks bezighoud met nieuwe en sociale media. Wereldwijd maken ruim 1.2 miljard mensen gebruik van social media. Wij brengen u, via social media, graag in contact met uw burgers of doelgroep. Als adviesbureau streven wij ernaar dat onze klanten, doormiddel van social media, het optimale draagvlak voor hun organisatie creëren. Daarbij zijn hun eigen missie en visie altijd het uitgangspunt. Dit doen wij vanuit onze eigen ervaring, insteek en natuurlijk altijd op basis van statistische onderbouwing. Voor meer informatie ga naar: www.socialdutch.com facebook.com/socialdutch twitter.com/socialdutch of neem contact op via info@socialdutch.com Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 11
Bronnen http://www.socialbakers.com/facebookstatistics/ https://app.conversocial.com/profiler/ http://www.facebook.com http://www.twitter.com http://www.gemeentebuzz.nl http://statline.cbs.nl Social media gebruik en potentie voor gemeenten in Limburg / Social Dutch 12