Magazine. Het succesfenomeen Scala Design bij luidsprekers meeneemradio s kies de ideale luidspreker een kijk op de woonkamer van morgen.

argang 2009-2010 gratis catazine voor audiofielen pop Simple Minds Jim Kerr over muziek, reizen en het belang van graffiti kunst Art meets Sound Videokunstenares Dara Birnbaum @ SMAK sport Pepmuziek Pepsongs voor Wouter D Haene Ilse Heylen - Cédric Van Branteghem techniek Multiroom Wat is nu eigenlijk een audioverdeelsysteem? gezondheid Muziek als therapie De helende kracht van klank Gratis Magazine Het succesfenomeen Scala Design bij luidsprekers meeneemradio s kies de ideale luidspreker een kijk op de woonkamer van morgen

Slimme muis Als je ergens voor staat of dat nu een politieke partij, biofruitsap of een expertise in luidsprekers betreft dan krijg je bijna dagelijks dezelfde vragen voorgeschoteld: Wat doen jullie eigenlijk? Waar situeert dit product zich in de markt? Waar komt die prijs vandaan? Enzovoort... Uiteraard allemaal vragen die jij je stelt, en die wij dus ook steeds in het achterhoofd houden. En dus neem ik geregeld even de tijd om alles rustig te overdenken. Mijn lievelingsplek: de dorpel van mijn achterdeur, met zicht op de weidse Vlaamse velden. Ken je die oude volkswijsheid de vroege vogel krijgt de worm? Intussen weten we bij ArtSound beter: de tweede muis vreet de kaas. Wie niet groot is, moet slim zijn. Anders gezegd, onze producten hebben niet de pretentie om als allereerste op de markt te komen. Noch om de wereld te veranderen. Onze producten moeten oplossingen aanbieden! Toegegeven, het klinkt als een reclameslogan, maar we menen het wel. Door goed te luisteren naar wat jij, onze gebruiker, van ons verwacht, hebben we de voorbije ren ons aanbod verzesvoudigd. Met jouw ideeën dus. Al die producten kunnen we samenvatten onder één noemer, één Engelse term: SMART. Vandaar ook onze missie: Smart Solutions in Audio. Met andere woorden: bij ons vind je een luidspreker voor elke situatie, in elke smaak of kleur, voor elke omgeving of toepassing. ArtSound is een tikkeltje eigenwijs, gezond zelfbewust, oprecht en correct, en niet onbelangrijk: op jouw maat én betaalbaar. De tweede muis misschien, oké, maar beslist geen grijze! Wat drijft ons, wat houdt dat vuur in ons brandend? Sta me toe even een brug te bouwen naar de scheepswereld. Als je een schip wil bouwen en het moet dit ar nog ter zee, dan zoek je organisatoren om het werk te plannen, ervaren leidersfiguren die orders kunnen geven en medewerkers met handen aan hun lijf. Maar je kan ook het verlangen in hen wakker maken naar de uitgestrekte, eindeloze zee. Naar het avontuur, de drang om iets te realiseren. Die drijfveer is zoveel sterker, en dat is precies wat er bij ArtSound leeft: wij zijn een groep van jonge, soms prettig gestoorde mensen die recht door zee gaan voor het project, die luisteren naar de lokgroep van de geluidsoceaan, die de golven trotseren voor onze klanten. Het is een heerlijk gevoel, dat gevoel van verbondenheid. En het is niet alleen de Art of Sound, de kunst om goede luidsprekers te maken! Het is een Art of Life : de kunst van het leven, van samen dromen van die zee, het genot om samen mooie dingen te verwezenlijken, met elkaar en met jou! Jouw felgekleurde muizen, Kristof van Hoorebeke Michaël Bingé

Inhoud OPBOUW Dara Birnbaum @ SMAK INBOUW 4 Art meets Sound Videokunstenares Dara Birnbaum in het SMAK 24 Luidsprekers inbouwen Hoe doe je dat? 8 Stijn Kolacny Het succesfenomeen Scala 10 Play it different Design bij luidsprekers fotografie: matuvu.nu 16 Muziek als pepmiddel Geluid en muziek in de sport 26 Verborgen perfectie De 4 pijlers van een goede luidspreker 30 Heilzame muziek Muziek als therapie 12 Jim Kerr De Simple Minds en hun relatie met klank 18 Line Up Zet je schrap, de G-kracht is aangekomen. 15 Dank u voor de boxen column 20 Audio Trendy meeneemradio s fotografie: matuvu.nu 32 Into the future Interview met Bart Ameele, hoofd ontwikkeling bij Art Sound 34 Audioverdeelsystemen Verdeel en heers! 39 Technische kenmerken Colofon ArtSound catazine nr. 1, september 2009 Verantwoordelijke uitgever: Jobetrade Kazerneweg 15-9770 Kruishoutem België e-mail: info@artsound.be tel: 0032 (0)93808180 fax: 0032 (0)93861235 btw: BE454.287.820 Concept: Michaël Bingé, ArtSound - Mieke Van Den Ouweland, M-idea Technische ondersteuning: Dieter Vanhoenacker Coördinatie: Palabra Vormgeving: M-idea Eindredactie: Liesbet Coppens Redactie: Benedikte Van Eeghem, Thea Swierstra Vertaling: Bureau Het Juiste Woord Fotografie: Ine Dehandschutter Drukkerij: Roels Printing Dit catazine is een uitgave van ArtSound www.artsound.be Wil je meer exemplaren van dit catazine of de 100V-catalogus bestellen, stuur dan een mail naar info@artsound.be of bel ons op het nummer 0032 (0)93808180. 2009 Jobetrade. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook gekopieerd of verveelvuldigd worden zonder de nadrukkelijke toestemming van de uitgever. 1

More adrenaline. Less consumption. With its new, high performing 3.0 litre V6 Twin Turbo Diesel S engine, the Jaguar XF sets the standards by which the rest of his class will be judged. Not least because astonishing performance is paired with lower consumption and fewer CO 2 emissions. In short, the Jaguar XF offers you more. With less. JA G U A R. B E Average consumption Jaguar XF Diesel S : 6,8 l/100 km. CO 2 : 179 g/km. 0-100 km/h : 6,4 sec. Environmental information (RD 19/03/04): www.guar.be. Model shown features optional equipment. Give way to safety.

Opbouw Opbouwluidsprekers zijn Luidsprekers die op zichzelf kunnen staan, of aan de wand of het PLAFOND WORDEN BEVESTIgd. ArtSound is gespecialiseerd in het VERVAARDIgen van COMPACTE luidsprekers: BEPERKTE AFMETINgen, grootse KWALITEIT en EINDELOOS Luisterplezier! fotografie: matuvu.nu 3

Videokunstenares Dara Birnbaum in het SMAK Dara Birnbaum is een eminentie in de audiovisuele kunst. Tot 9 september 2009 liep in het SMAK in Gent de allereerste retrospectieve tentoonstelling van deze videokunstenares. Het museum reserveerde de helft van de eerste verdieping voor haar werken. Wie Retrospective: the dark matter of media light bezocht, werd verwelkomd door hoog, schel gekraak. Birnbaums kunstwerken zijn overweldigend, groots. Installaties die hele kamers inpalmen. Onbegrijpelijk en afstotelijk op het eerste gezicht, maar een schat aan ideeën voor wie verder durft te kijken dan zijn neus lang is.

Art meets Sound fotografie: matuvu.nu tekst: lc 5

Audiovisuele kunst: ik kan niet zeggen dat ik er echt in thuis ben. Toch is dat geen excuus om er niets méér over te willen weten. Ik trek naar het SMAK en ontmoet er artistiek directeur Philippe Van Cauteren, die me inwijdt in de geschiedenis en het levensbeeld van Dara Birnbaum. We beginnen bij het begin: een portret van de kunstenares en haar tijdsgeest. ArtSound verzorgde het geluid voor een aantal van Birnbaums kunstwerken De Amerikaanse Birnbaum begon haar carrière als architectuurstudente in de ren zestig. In die periode zetten kunstenaars zich af tegen het kunstwerk als een verkoopbaar product. Een kunstwerk was in de sixties veeleer een concept, een beslissing om iets te doen, een oordeel dat geveld werd. De uiteindelijke creatie was van ondergeschikt belang. In die ren vierde het minimalisme hoogtij: banale, directe vormen als balken, kubussen en bollen doken her en der op in de kunst. Niet de vorm zelf was van belang, wel de relatie tussen het kunstwerk en de toeschouwer. Ook de conceptuele kunstenaars verwierpen de klassieke schilderkunst en gebruikten hun eigen lichaam als materiaal voor hun kunstwerken. Dara Birnbaum observeerde deze hele evolutie van op een afstand. De New Yorkse kunstwereld van haar generatie was vooral een mannelijke wereld, waar vrouwen geen rol in speelden. Net daarom stond Birnbaum zo kritisch tegenover alles wat in de maatschappij gebeurde. Hoewel ze in het begin ook experimenteerde met haar eigen lichaam, zette ze zich al snel af tegen die stroming en koos ze voor een hapklaar medium: de televisie. Voor een groot deel van de Amerikaanse bevolking was dat immers waar het leven om draaide. In tegenstelling tot veel van haar tijdgenoten gebruikte Birnbaum de televisie niet alleen als bron van inspiratie, maar recycleerde ze echte televisiebeelden in haar eigen werk. Terwijl ik door het SMAK wandel, wordt me stilaan duidelijk welk statement Birnbaum met haar werk wil maken. Haar ideeën en de uitwerking ervan zijn onderling verweven. De puzzelstukjes in mijn hoofd klikken even netjes in elkaar. Met wat ik nu weet, zijn de installaties van de kunstenares nog altijd groot, maar minder overweldigend. Birnbaum is intrigerend en een tikkeltje mystiek, maar ze schrikt me niet meer af. In de grootste zaal van de retrospectieve (foto 1, blz 4-5) staan twee giga-installaties van televisies en luidsprekers. Daartussen vinden we clusters oranje zitbanken, netjes gegroepeerd rond beeldschermen met koptelefoons. Op één van de schermen is Wonderwoman te zien, een van Birnbaums bekendste kunstwerken. Ze maakte haar eigen montage van de tv-serie Wonderwoman uit de ren zeventig, over de transformatie van een banale huisvrouw in een supervrouw met bijbehorend sexy lycra pakje. Door die transformatie steeds opnieuw te herhalen en de relatie tussen de muziek en de tekst uit te lichten, wil Birnbaum aantonen dat we naar een mythe kijken. Het zogenaamde vermaak is minder onschuldig dan het op het eerste gezicht lijkt. De vrouw en de stereotiepe rolpatronen die haar worden opgelegd, van goede huisvrouw tot lustobject, vormen een rode draad door heel wat van haar installaties.

De grote installatie met de schietschijven voor de beeldschermen heet Hostage. Hoewel Birnbaum het pas bedacht in de ren negentig, koos ze als thema de gijzeling van Hanns-Martin Schleyer door de Rote Armee Fraktion (de Baader-Meinhof Gruppe), eind ren zeventig. Ze verzamelde al het beeldmateriaal over de gijzeling dat in die tijd in Amerika beschikbaar was. Het materiaal bleek erg versnipperd en deed haar opnieuw beseffen hoezeer wij afhankelijk zijn van wat de media vrijgeven. We worden als het ware gegijzeld door de televisie. Dit gevoel integreerde Birnbaum in een fysieke installatie met verschillende beeldschermen achter elkaar. Hierdoor krijg je nooit het totaalplaatje te zien. Je bent afhankelijk van het beeldmateriaal dat je wordt aangereikt, net als in het echte leven. Ik nader stilaan het einde van Retrospective: the dark matter of media light. Mijn gids neemt afscheid en geeft me de tijd om het verhaal nog wat dieper te laten doordringen. Birnbaum heeft voor mij in zekere zin het venster op de kunstwereld open gezet. Kunst is niet enkel dingen maken, het is een doelbewuste keuze. Een concept omzetten in beeld of geluid en beslissen of het kunst is: dat is wat de kunstenaar doet. Het oordeel van de toeschouwer komt pas op de tweede plaats en Birnbaum vormt daar geen uitzondering op. Of ik nu vaker naar musea ga in de toekomst? Misschien wel. Birnbaum is nog steeds niet echt mijn ding. Ik geef de voorkeur aan minder verontrustende beelden en minder lawaai, maar dat is persoonlijk. Eén ding doe ik in ieder geval nooit meer: een tentoonstelling binnenwandelen, rondkijken, mijn neus ophalen en zonder nadenken zeggen: Daar begrijp ik niets van.... Basic AS40 AS30 AS-A100 In één van de kleinere ruimtes uit de retrospectieve beland ik bij Tapestry: Elegy for Donna. Op de draden van een weefgetouw worden oude televisiebeelden geprojecteerd. We zien wijlen Yasmine, toen ze nog voor de radio werkte en die uitzendingen live op tv te zien waren. Birnbaum kreeg het idee voor dit werk toen ze op bezoek was in ons land. Ze vond het beeld van de zichtbaar verveelde Yasmine in de radiostudio, op televisie, totaal onwerkelijk. Later bezocht Birnbaum ook het historische tapijtatelier van Mechelen. Daar werd duidelijk hoe groot de kloof is tussen het trage productieproces van tapijten en hun eeuwenlange houdbaarheid enerzijds, en de snelheid waarmee willekeurige en nutteloze tv-beelden elkaar opvolgen anderzijds. AS20 De Basic reeks bezorgde de bezoekers aan Retrospective: the dark matter of media light van Dara Birnbaum een unieke geluidservaring. Dankzij hun allround toepasbaarheid voelen ze zich overal thuis... AS50 Basic } P 40 De luidsprekers worden geleverd met een beugel met kogelgewricht voor een perfecte uitlijning (AS20, AS30 en AS40) of met een U-vormige metalen beugel voor een snelle montage (AS50). 7

Stijn Kolacny over het succesfenomeen Scala Stijn Kolacny is een begrip in de muziekscene. Samen met zijn broer Steven runt hij het meisjeskoor Scala, dat in ons land podia aandoet van Sint-Niklaas tot Spa. Ook buiten de landsgrenzen slaat de formule aan. Onlangs trok een deel van het koor richting Canada voor alweer een kennismaking met het overzeese publiek. De tweestemmigheid van Scala doet heel wat nekhaartjes rechtop staan. Hoe komt dat? Stijn Kolacny: We hebben het geluk dat we mogen werken met getalenteerde, gedreven en jeugdige dames. Zij helpen het koor een actuele sound te geven. Bovendien zijn de meisjes die bij ons terecht komen, ervaren. Vaak zijn het conservatoriumstudenten of vriendinnen van leden, met zangervaring. Niet iedereen kan zomaar lid worden van Scala. Kandidaten moeten op z n minst notenleer hebben gevolgd en meerstemmig kunnen zingen. Scala betekent meer dan klassieke koorzang. Jullie brengen ook U2, om maar iets te noemen. Vanwaar die keuze? Kolacny: Aanvankelijk waren we een klassiek meisjeskoor. Dat was een bewuste keuze van mijn broer Steven, tot we ontdekten dat jonge meisjes natuurlijk ook naar hedendaagse pop en rock luisteren. We zijn zulke nummers in een koorarrangement beginnen te gieten en het was meteen raak. Aan die aanpak hebben we onze internationale doorbraak te danken. Onze setlist is tegenwoordig een mix van klassiek, hedendaags en eigen werk. Ik ben ervan overtuigd dat je ook binnen een repertoire geregeld van koers moet veranderen om het fris te houden, zonder te bruusk te werk te gaan. Hoeveel inspraak hebben de dames op wat jullie brengen? Kolacny: We staan open voor hun ideeën, natuurlijk. We proberen heel veel dingen uit op muzikaal vlak. Maar als we niet tevreden zijn over het eindresultaat, laten we bepaalde ideeën ook gewoon vallen. Bestaat er zoiets als The Sound of Scala? Kolacny: Zeker. Wanneer we aan een nieuw nummer werken, weten we wat we eruit willen halen. Ook op plaat moet Scala goed klinken, de mensen meteen pakken. Bij studio-opnames proberen we onze muziek zodanig te mixen dat ze op elke hifiinstallatie overleeft. In de auto, op café, op tv: het moet overal goed klinken. Mogen we daaruit afleiden dat je Scala ook zelf op een degelijke hi -installatie beluistert? Kolacny: Ik wil altijd de details van de

fotografie: Leon Auwers tekst: bve Sonar Muziek mag niet gewoon hard en agressief zijn Met de Sonar reeks wilde ArtSound terug keren naar de essentie, naar luidsprekers in hun oorspronkelijke en zuiverste vorm. Het kabinet is gemaakt van vol hout en heeft een conische vorm meegekregen. Deze combinatie staat garant voor een warme klank met een goede detailweergave. Er werden betere drivers gebruikt en ook voor de ophanging van deze luidsprekers was alleen het beste goed genoeg: zuiver rubber. Dankzij deze hoogwaardige en hoogtechnologische componenten produceren deze luidsprekers vibraties die zich opmerkelijk snel, ver en zuiver voortplanten. Al deze eigenschappen maken de Sonar reeks bijna atypisch: ondanks hun relatief kleine afmetingen produceren de luidsprekers toch een uitzonderlijk heldere en warme klank. Pure essentie, verpakt in een strak design en uitgevoerd in nobele materialen. De AS350 is afgewerkt in een vierdubbele hoogglanslak. Hij is verkrijgbaar in parelmoer zwart, wit, zilvergrijs en warm (bruin) kersenhout. muziek kunnen horen, ook als ik niet naar Scala luister. Ik geef dan ook met plezier geld uit aan een degelijke luidspreker. Ik beluister muziek graag op een hoog volume en dan wil ik een sound die rijk genoeg klinkt. Het mag niet gewoon hard en agressief zijn. Wat is jouw ultieme tip voor een luidsprekerbouwer? Kolacny: Test je luidspreker in elk geval met symfonische, klassieke muziek! De vijfde symfonie van Beethoven bijvoorbeeld. Ook de lage tonen moeten altijd vol en mooi klinken. Dan pas is een luidspreker z n geld echt waard. AS350 } P 42 De AS450 zit mooi tussen beide bovenstaande types in. Hij is groter en krachtiger dan de AS350 en biedt een grotere basweergave, maar is compacter dan de AS550. Hij is verkrijgbaar in zwart of in berken- of kersenhout, alledrie met een matte afwerking. AS450 } P 42 AS550 } P 42 De AS550 is de grootste én krachtigste van het stel. Hij biedt een uitzonderlijk warm en gedetailleerd geluid, wat hem geschikt maakt voor zowel een ontspannende avond thuis als voor een stevig feest. Verkrijgbaar in zwart. 9

Play it different! Ben jij ook zo iemand die niet warm loopt voor een saai confectiepak, die niet wild wordt van de massaal geproduceerde maar in een nieuw kleurtje uitgebrachte eettafel? Jep, net als ik. Ik zal het maar toegeven: ik hou niet van de massa, ik heb kleur nodig, afwisseling. Niet dat ik Ikea verafschuw, of Molteni lelijk vind. Neen, ik loop graag rond, snuister hier en daar en stel mijn eigen palet samen. customizen heet dat vandaag. Toen ik jong was, heette dat nog gewoon je smaak en budget volgen. Dat doe ik niet alleen met meubelen en kleren, dat doe ik ook met luidsprekers. Luidsprekers? Zo van die voorgekauwde, rechthoekige, meestal saaie kastjes? Jawel. Maar niet voor mij, ik ging op zoek naar exemplaren die wel het verschil maken. AS401 } P 42 AS-A800 } P 41 Cirkante luidsprekers? Gevonden!! Neem nu deze subwoofer. Meestal zijn subwoofers grote ondingen die ergens op de grond in de woonkamer geplaatst moeten worden. Opzichtig en lelijk, en vervelend om te poetsen. Geef mij dan maar de ArtSound AS-A800. Ondanks zijn blitse design en zijn hoogglanslak blijft hij toch discreet. En heel krachtig trouwens: 150 Watt, ideaal om uw huiskamer in stijl om te vormen tot thuisbioskoop. Eerlijk gezegd: ik moest even wennen aan de AS10. Is dat nu een hoekluidspreker? Er zit iets vrouwelijk in, maar dan minder fijn, hij is vlak, en loopt van onder naar boven én van voor naar achter taps toe. Dit zou dé ideale hoekluidspreker zijn, die zowat in het niets verdwijnt in een hoek waar twee muren samenkomen. Ideaal voor mijn bureau, dacht ik, zeker omdat hij speciaal ontwikkeld werd voor achtergrondmuziek. AS100 } P 41

AS10 } P 41 Het bovenaanzicht toont waarom ze zo knus in een hoek passen. Hun design is een tikkeltje exotisch, maar dat went. Hun klank daarentegen bekoort je van het allereerste moment. AS5002 } P 41 Toen ik de AS100 voor het eerst zag, dacht ik dat het een design wandlamp was. Mis poes! Het is een wandluidspreker. Hij voelt zich thuis in elke gang, badkamer (hij is vochtwerend!), slaapkamer, kantoor, een hebbeding voor wie van strak design houdt! Luidsprekers die meestal opvallen door hun look (opzichtig en lomp is ook een look), zijn zuilluidsprekers. Akkoord, intussen heb ik ook door dat je een bepaald volume nodig hebt om ervan te kunnen genieten (heb je hem?), maar kan het niet wat eleganter? De AS5002 viel me meteen op. Heel slank, niet te groot, en het dient gezegd, een verbluffende klank (175 Watt). Voor nog geen 500 euro per set bezorgt hij je veel luisterplezier. Vintage is in. Carbon viert hoogtij dankzij de fietshausse. En die twee hebben elkaar gevonden in de ArtSound AS401. Kijk eens naar de vormgeving, hij is bijna cirkant! En dan nog in hoogglans. Nog net niet in ren-zeventig-bruin (gelukkig?). Je kan hem zowel als stand alone, als in een thuisbioscoop gebruiken. Moet er nog chips zijn? Je mag het gerust weten: mijn keuken heeft veel weg van een loungebar. En daar past 98% van de luidsprekers op de markt absoluut niet bij. Maar ik heb mijn gading gevonden in de AS150 en de AS250. Pure lounge, met die afgeronde hoeken en hippe kleuren. Hun klank weerspiegelt hun uiterlijk: lekker warm. 7 AS250 } P 41 AS150 } P 41 11

Een gesprek met Jim Kerr over muziek, reizen en het belang van graffiti

Jim Kerr Simple Minds Als het podium je natuurlijke biotoop is, dan is muziek je tweede hartslag. Je staat ermee op en gaat ermee slapen. Bij Jim Kerr, leadzanger van Simple Minds, is dat niet anders. De man zit al meer dan 25 ar in de muziekbusiness. Het is en dat zeggen we met respect een ouwe rot met een verhaal en visie. Voor de gelegenheid nemen wij even de microfoon van hem over om te praten over muziek, inspiratie en hoe het werk van Simple Minds op z n best klinkt. Zonder blikken of blozen mogen we zeggen dat Simple Minds een begrip zijn in de muziekindustrie. Een kwarteeuw oud en still going strong. Hoe verklaren jullie dat succes bij verschillende generaties? Kerr: Onze muziek bekoort inderdaad een erg breed publiek. Ik kan je eigenlijk niet zeggen waarom wat wij doen, per definitie zou werken. Ik kan je wel zeggen waarom het volgens mij werkt. Pop- of rockmuziek is altijd een combinatie van teksten en melodieën. Als je wil dat een nummer echt scoort, moet je er een sterke vibe aan kunnen toevoegen. En ik denk dat het net die vibe is die Simple Minds zo bijzonder maakt. Als je ons hele oeuvre doorloopt, dan merk je dat we niet vies zijn van variatie. We hebben door de ren heen heel wat genres Muziek evolueert. Zodra je nummers op een podium brengt, schiet die hele evolutie in gang. Kerr: In de eerste plaats is onze sound de verdienste van de muzikanten in de band: voor hen neem ik mijn petje af. Ze hebben een erg rijke verbeelding en dat helpt om onze songs extra in te kleuren. Hun muzikale talenten maken dat Simple Minds zijn wie ze zijn. En ik mag mezelf natuurlijk ook niet vergeten. (lacht) Als muzikant moet je een brede kijk op de dingen hebben. Alle bandleden kijken geregeld lms, lezen boeken, hebben aandacht voor wat er in de wereld gebeurt. Daardoor is onze inspiratie nog nooit echt op geraakt laat ons hopen dat het zo blijft! Ik ben niet echt een sofamens uitgeprobeerd: electro, ambient, pop, rock, folk De invloeden waren erg talrijk. Af en toe brachten we ook een politieke boodschap het is letterlijk een muzikale reis. Daarmee bereik je een heleboel mensen. Songs inkleuren Hoe groeit de mix van stijlen eigenlijk? Is het verbonden met wat je beleeft op en naast het podium? Artiesten, of ze nu klassiek of hedendaags werk afleveren, herhalen keer op keer dat hun werk nooit echt af is. Na een nieuwe plaat luidt het meteen al: dit hadden we anders kunnen doen, dat passen we aan Ben je het daarmee eens? Kerr: Ab-so-luut. Ik ben er heilig van overtuigd dat de laatste noot van een nummer nooit het einde van dat nummer is. Als je een song of een heel album bijeen hebt geschreven, dan is die speci eke opdracht rond. Maar muziek evolueert. Zodra je nummers op een podium brengt, schiet die hele evolutie in gang. Je zingt en denkt: Dit hadden we beter zo op plaat gezet. Daardoor ga je het de volgende keer ietsje anders vertolken. Het proces stopt nooit. Ik vergelijk een opname of een album altijd fotografie: David Ellis (p 12) - Sven (p 14) tekst: bve 13

met een polaroid, een blauwdruk. Het is een begin van iets wat moet groeien. Of je een song nu met een orkest brengt, zoals tijdens de Night of the Proms, of je gooit het in een akoestische show twintig ar later: het nummer gaat zijn eigen weg. Denk je daar al aan wanneer je met de opnames bezig bent? Zo moet het live klinken, zo moet het op een hifi-installatie klinken Kerr: Zeker en vast. In elk geval wil ik dat mensen altijd denken dat we fantastisch klinken. (lacht) Of je nu in de auto zit, gaat joggen met je ipod, troost zoekt of gewoon muziek beluistert: muziek moet je raken. Dat vind ik het leuke aan pop en rock: het is een heel erg subjectief genre. Jij kunt een nummer uit onze nieuwe plaat opvissen en zeggen Hé, da s een goeie track!. Of je kunt een ander nummer compleet waardeloos vinden. Waarom? Dat is heel erg subjectief, er bestaan geen regels voor. En toch wanneer we een nummer opnemen in de studio, weten we het eigenlijk vrij Visie versus ervaring Heb je die visie altijd gehad? Kerr: Neen, zeker niet. In onze begindagen hadden we die typische drang om beroemd te worden. Het was constant azen op succes. Soms hadden we beet, soms grepen we ernaast en dan durfden we al eens morren. We raakten zelfs gefrustreerd. Glittering Prize is daar een heel mooi voorbeeld van. Pas sinds kort besef ik hoeveel potentieel het nummer bezit. We waren destijds gewoon te ambitieus; we hadden meer visie dan ervaring. Da s gelukkig verbeterd. Is Jim Kerr de man die op vrije dagen graag in de sofa gaat zitten muziek beluisteren? Kerr: Sowieso ben ik niet echt een sofamens. (lacht) We zijn natuurlijk heel vaak bezig met opnames, nieuwe dingen en dan luister ik bijna noodgedwongen naar eigen materiaal. En andere muziek, t Het nadeel van dit bestaan hoe graag ik het ook doe is dat ik afschuwelijk veel moet reizen. Meestal is dat oersaai, maar dan heb ik wel tijd om naar wat dingen te luisteren die ik fijn vind. Hecht je op zo n moment ook belang aan hoe iets klinkt? Bezwijk je voor de traditionele warmte van vinyl, of mag het digitaal zijn Kerr: Op dat vlak ben ik een beetje een nerd hé. Heel wat van m n kameraden kunnen uren doorbomen over de warmte van een oude plaat. Ik snap best wat ze bedoelen maar eigenlijk houdt mij dat niet zo bezig. Als we dan toch over kwaliteit van ons eigen materiaal praten, vind ik het essentieel dat er bijvoorbeeld een fijn ontwerp aan een plaat vasthangt: de hoes, de foto s. Die houden mij zowat het meest bezig. Maar nu je het toch vraagt: gisteren hoorde ik in Italië toevallig een nummer van onze nieuwe plaat Graffiti Soul op de radio! En ik moet zeggen: dat klonk verdorie goed. Straf geproducet en zo. (lacht) Dus, in die zin houdt klank me dan wel weer bezig. Wanneer je aan muziek werkt, BORRELEN er plots dingen op waarvan je niet wist dat ze bestonden. snel: dit zit goed, dit wordt een hit. Dus je volhardt in die ene compositie, blijft eraan timmeren, schaven tot het de ultieme topsong is die je voor ogen had. Hoeveel procent van wat jullie gemaakt hebben zit in die categorie? Waar ben je het meest trots op? Kerr: (zucht even) Da s een moeilijke Ik vind trots sowieso een vreemd gegeven. We hebben gewoon een hele hoop muziek bijeen hebben geschreven. Het ene nummer was een succes, het andere minder. Maar zelfs uit de dingen die niet scoorden, hebben we heel wat opgestoken. Ik zei het al: wat we doen, is één lange reis. Als je op een moment even achterom kijkt, zie je dingen van vroeger die plots inspirerend zijn. Nummers die ooit waardeloos leken, kunnen toch een zekere kwaliteit hebben. Daarom bekijk ik onze carrière niet in termen van successen en mislukkingen.

Jim de zigeuner Spendeer je zelf veel geld aan hifi? Kerr: Dat deed ik vooral vroeger. Ik bezondigde me al eens aan dure spullen van een gerenommeerd merk: die of die platenspeler, die of die luidspreker. But those days are long gone Tegenwoordig ben ik een soort van zigeuner. Ik weet amper nog waar ik woon (Kerr pendelt tussen huizen in Nice en Sicilië) en ik heb er ook geen behoefte aan om mijn halve huis mee te slepen. Wat niet wil zeggen dat ik degelijk hifimateriaal overbodig vind. Het is wel indrukwekkend hoe snel de dingen evolueren tegenwoordig. En kwaliteit hoeft trouwens niet altijd peperduur te zijn. Neem nu de belachelijke kleine oortjes die je in een ipod plugt: die klinken toch geweldig? Laten we het nog even over het nieuwe album Graffiti Soul hebben. Bij graffiti denk ik aan een bonte mengeling van kleuren en lijnen die je alleen van op een afstand echt kunt appreciëren. Zit diezelfde gelaagdheid ook in de plaat? Kerr: Ja en neen Het proces van deze plaat was hoe zal ik het zeggen een beetje mystiek. Wanneer je aan muziek werkt, borrelen er plots dingen op waarvan je niet wist dat ze bestonden. Emoties komen bovendrijven en die verborgen schoonheid geeft je plots een wow-gevoel. Iets heel elementairs kan je verrassen en bij de keel grijpen. Vandaar dat we Graffiti Soul als titel hebben gekozen. In essentie is graffiti om het even welke krabbel of schets, op een oppervlakte. Achter die vluchtige tekening kan een heel verhaal schuilgaan. Dat geldt ook voor de plaat. Tot slot: hoe kunnen we Simple Minds, na al die ren, in 3 woorden samenvatten? Een on-waar-schijnlijke band. (lacht en knip oogt) Mag ik nu naar het podium? Dank u voor de boxen Ik zal het maar toegeven. Een technisch wonder ben ik niet, maar dol op technische hoogstandjes des te meer. I love decibels. Voor mij mag wat zeg ik moet muziek luid klinken. Als je daardoor Europese en andere geluidsnormen aan je laars lapt: so be it. Met die gedachte in het achterhoofd bolde ik deze zomer een avondje naar Parijs. Geen Galeries Lafayette of bateaux-mouches, neen dank u. Het was me te doen om het Stade de France, voor een live concert van U2. Mocht u echt niet van deze planeet zijn: U2 wordt doorgaans versleten voor de beste, meest gigantische, professionele en fantastische rockgroep aller tijden. Ik zal dan ook geen enkele moeite doen om de reputatie van de heren onderuit te halen. De 360 tour in Parijs was al mijn vierde liveontmoeting met U2. Doorgaans vreest een mens dan dat hij het misschien een beetje gehad heeft met een artiest en weinig nieuws moet verwachten. Onterecht, zo bleek. Van de eerste tot de allerlaatste seconde werd ik compleet overdonderd door een brilnte show, een monsterlijk groot podium en een beklijvende sound. De klank overtrof de perfectie en jezusmariajozef, ze kwam uit meer megagrote boxen dan ik ooit bijeen heb gezien. Minstens 750 stuks. Minstens. Ik had ze graag exact geteld, maar dat zagen die 70.000 andere concertgangers niet zitten. 750 of meer concertboxen bijeen. Ik zweer het: dat is verdomd veel. Als die allemaal hun werk doen, voel je je sokken spontaan krimpen van de schrik. Het is heel even *auw* en daarna veel *ooh*. Lekker luide muziek mag dan al een marteling betekenen voor je oren, deze keer was het voor mij eindeloos genieten. Daarom: bedankt U2, voor de muziek, voor de vibes en vooral: voor de boxen. They definitely made my day. fotografie: shutterstock tekst: bve 15

Muziek als Hoogspringers laten zich bij hun sprongen graag vergezellen van ritmisch handgeklap. Voetballers jutten hun publiek op tot luide aanmoedigingen. Veel sporters sluiten zich voordat ze een topprestatie moeten leveren ook even af door een koptelefoon op te zetten. Wat is het belang van geluid in de sport? pepmiddel fotografie: Stephan Vanfleteren tekst: ts Kakker Wouter D Haene (27), vijfde op de Olympische Spelen van Athene (2004), kan voor de wedstrijd niet zonder zijn ipod. Vooral in de voorbereiding is het aangenaam om naar muziek te luisteren. Met een goede beat ben je gemotiveerder. Bij wedstrijden kan ik mij goed opladen met muziek. Afhankelijk van wat ik op dat moment wil horen, luister ik naar trance, techno of harder materiaal, zoals Rammstein. Iets stevigs maakt me agressief, waardoor ik net dat beetje meer kan. Het maakt misschien net het verschil of ik bij de medaillewinnaars behoor of niet. Soms gebeurt het dat ik bij een wedstrijd mijn ipod vergeten ben. Dan vloek ik wel. Zonder muziek ben ik sneller afgeleid en kan ik mij moeilijker focussen. Dat is juist nodig om de wedstrijd te visualiseren: hoe ik die moet indelen, hoe die technisch moet verlopen en op welke zwakke punten ik moet letten. Het publiek heeft de eerste meters niet zoveel invloed op mijn prestatie. Ik vraag ook niet om extra voor mij te supporteren. Dat komt omdat kakkers op de 1.000 meter vrij veraf starten. Pas de laatste 200 meter naderen we de toeschouwers. Dan kan het wel een stimulans zijn als ze je toejuichen. Ik hoor niet wat de mensen precies zeggen, het is eerder een luid geroezemoes. Het is raar, maar je krijgt daar een kriebel van, waardoor je nog harder kunt strijden. Ook als je vermoeid bent. Het enige wat ik wel heel goed hoor, zijn de fluitsignalen van mijn trainer. Krachtige signalen duiden erop dat ik sneller moet en dat de concurrentie nadert. Fluit de coach traag en langzaam, dan betekent dat dat alles soepel verloopt en dat ik de wedstrijd controleer. Aan de geluiden van het kakken zelf kan je niet echt afleiden of je goed bezig bent. Het is wel zo dat hoe meer water er opspat, hoe minder efficiënt je bezig bent. Je ligt best zo rustig mogelijk in het water. Dat is beter voor je voortstuwing. Judoka Ilse Heylen (32), bronzen medaillewinnaar op de Olympische Spelen van Athene (2004) en zevende op de Spelen van Peking (2008) kan net dat beetje extra als supporters haar naam roepen. Er zijn judoka s die voor hun wedstrijd met een koptelefoon op zitten, maar ik doe dat niet. Vooraf probeer ik mijn kamp te visualiseren. Er gebeurt dan van alles om mij heen, maar ik kan me heel goed afsluiten. Ik hoor dan wel dat mensen iets zeggen, maar het dringt gewoon niet door. Tijdens de wedstrijd hoor ik ook niet wat de supporters allemaal roepen. Ik ben dan zo gefocust en probeer te luisteren naar mijn coach. Achteraf vragen de fans wel eens of ik ze gehoord heb. Ik zeg dan: Ja,, maar eigenlijk is dat dus niet zo. Als ik nee zou antwoorden, vind ik dat ook zo stom. Het roepen van mijn naam hoor ik daarentegen wel. En dat heeft wel invloed op mijn prestatie. Je kunt dan iets meer, bent net dat tikje agressiever. Mijn eerste wedstrijd op de Olympische Spelen in Peking ging gelijk op. Ik was stikkapot en ik dacht dat ik zou verliezen. Toen hoorde ik de mensen roepen en wist ik dat ik er niet alleen voor stond. Ik ging ervoor en won uiteindelijk toch nog. Muziek is voor mij op andere momenten belangrijk. Op weg naar de training doe ik veel kilometers met de auto. Dan moet er gewoon geluid zijn. Ik haat stilte, ook thuis. Meestal luister ik dan gewoon naar de radio. Ik doe ook veel looptrainingen van drie kwartier tot een uur. Die doe ik nooit zonder muziek. Met een ipod op gaat de tijd rapper vooruit. Op die mp3-speler staat van alles, gaande van Nederlandstalig tot popmuziek van Bryan Adams, Bruce Springsteen en Bon Jovi. Geen Klaramuziek dus, want ik wil meezingen en het moet een beetje tempo hebben. Maar het moet ook weer niet te extreem: geen house dus. Ik haat stilte. Ilse Heylen

Atleet Cédric Van Branteghem (30), vijfde op de 4x400 meter estafette op de Olympische Spelen van Peking (2008), laat het luisteren naar muziek tijdens de voorbereiding afhangen van zijn gemoedstoestand. Dikwijls luister ik voor de wedstrijd naar muziek, maar soms ook niet. Dat hangt van mijn gemoedstoestand af. Bij kleinere meetings stel ik het wel eens zonder, omdat ik dan niet afgesloten wil zijn van de wereld en omgevingsgeluiden wil horen. Dan loop ik soms ook warm met een trainingspartner. Bij de grote wedstrijden zet ik vaak oppeppende muziek op, omdat ik die nodig heb om mij op te laden. Wat ik dan beluister, is heel verschillend. Rock, house, hiphop: ik hou van verschillende stijlen. Mijn ipod is kapot en staat geblokkeerd op shuffle, dus weet ik nooit welk liedje er komt. Er staat van alles op: Beach Boys, AC/DC, Abba en Metallica, van alles door elkaar. Als het te rustig is, klik ik het weg, tenzij ik met de stretching bezig ben. Muziek moet op zijn minst vrolijk zijn, zeker geen deprimerende lovesongs. Mijn ipod is kapot en staat geblokkeerd op shuffle. Dus nu weet ik niet welk liedje er komt. Cédric Van Branteghem Het is geen ramp als ik mijn ipod niet mee heb. Ik ben niet bijgelovig en ik probeer van niets afhankelijk te zijn. Het is niet omdat ik foute sokken aan heb, dat ik trager ga lopen. Uiteindelijk moet ik het zelf doen. Voor een sprinter zoals ik is het startschot van levensbelang. Je moet zo snel mogelijk weg zijn. Van tevoren vraag ik het publiek dan wel eens om stilte. Tijdens de wedstrijd stuwt hun geroep en geklap je juist weer vooruit. Bij kleinere meetings hoor je soms een specifiek persoon er bovenuit. Dat haalt me soms wel eens uit mijn concentratie. Die staat hier ook, flitst het dan door mijn hoofd, en dan meteen Nee! Focus! Ik heb ook liever niet dat mijn coach mijn tussentijden roept. Ik kan hem toch niet goed horen. En op een kleine baan is daardoor anders ook mijn aandacht even weg. Dan begin ik te denken: bijsteken of afremmen. Ik heb genoeg ervaring om te weten wat ik moet doen. 17

Line Up Schoonheid zit vanbinnen. Ruig en bikkelhard. Stoer en krachtig. Deze luidsprekers van de Line Up reeks zijn geen doetjes. Wit en zwart, zoals de gevangenisplunjes in stripverhalen. En oké, ze hebben inderdaad geen lieflijk, elegant design, maar het zijn échte performers. Ze trotseren weer en wind, vullen grote of kleine ruimtes met een krachtige sound, en kunnen discreet op de achtergrond blijven of je volledig overdonderen. Deze taaie rakkers zijn in de G-lijn De luidsprekers uit de G-lijn zijn bijzonder veelzijdig en kunnen zowel in een professionele situatie als thuis gebruikt worden. Ze zijn uitermate robuust gebouwd en hebben een tijdloos design. Ze zijn krachtig maar discreet. Deze professionele luidsprekers zijn zo ontwikkeld dat je probleemloos tot vier exemplaren op je versterker kan aansluiten zonder deze te overbelasten. Met de gepatenteerde, meegeleverde beugel kan je hem aan de muur of aan het plafond bevestigen, en de beugel kan zelfs als voet gebruikt worden. Verkrijgbaar in zwart of wit. E-lijn 360 G4 - G5 } P 44 Deze speciaal ontworpen multi functionele beugel kan als voet, als muurbeugel of als plafondbeugel gebruikt worden. Dankzij het kogelgewricht kan je hem uitlijnen in elke richting die je maar wil. Schroeven meegeleverd. Het robuuste chassis van de E-lijn herbergt een technisch hoogstandje dat een krachtig geluid voortbrengt. De speciaal ontwikkelde dubbele woofer staat garant voor een warme klank die uitzonderlijk ver draagt. Dankzij het gebogen design wordt jouw geliefde muziek over de hele ruimte verspreid. De E-luidspreker bestaat in zwart of wit, de multifunctionele beugel wordt meegeleverd.

Singin in the rain... Let s go outside Sunshine on my shoulders... eerste plaats ontworpen voor grote ruimten, zoals een zwembad of een sporthal, een groot terras of een brasserie. Maar kracht is niet hun enige troef. Net als hun uiterlijk, is hun sound rond en vol. Het zijn dan misschien geen design hoogstandjes, maar ook voor hen geldt: schoonheid zit vanbinnen! ASROCK } P 45 ASW55 } P 45 ASW65 } P 45 Deze speciaal ontworpen beugel is multifunctioneel. Hiermee kan je de luidspreker zowel verticaal als horizontaal aan de muur bevestigen. Bovendien kan je hem uitlijnen volgens de ruimte waarin hij hangt. Gezien het robuuste karakter van de luidspreker is deze beugel vervaardigd uit metaal. Schroeven meegeleverd. E3 - E4 - E5 } P 43 Zing maar lekker mee met al die weersomstandig heden. Met deze kanjers hoef je het weer nooit meer uit de weg te gaan! De ASW55 en de ASW65 in zwart of wit hebben een trendy, gebogen profiel dat borg staat voor een uitstekende weergave en een extra groot bereik. Beide zijn specifiek ontworpen voor gebruik buiten (terras, tuin, straat,...), maar zijn natuurlijk ook perfect geschikt voor vochtige ruimten (cuzzi, sauna, zwembad, badkamer,...). De AS Rock is een luidspreker in de vorm van een rots. Met zijn bruine of grijze tint wordt hij nagenoeg onzichtbaar in elke tuin. Dankzij de speciale basreflex levert hij een krachtig geluid en kan hij grote oppervlakten aan. 19

Sleep je nog steeds het radiootje uit je jonge ren overal mee naartoe? } Aha, een internetradiospeler! Met deze elegante, zwarte schoonheid kan je tot 10.000 radiostations van over de hele wereld ontvangen. WiFi, een geheugen waarin je vijf radio stations kan programmeren, een wekkerfunctie, kortom, alles wat zo n internetradio nodig heeft. Ri50 } P 45 Plus een afstandsbediening, om vanuit je luie zetel te zappen tussen de kanalen. Radio zal nooit meer zijn wat het geweest is. It s not true I had Wil je in de douche meebrullen met de radio, maar heb je geen zin om draden door je hele woning te trekken? ArtSound heeft wel enkele leuke ideeën... nothing on, } Ik ga op reis en ik neem mee. Mijn R5-radiootje. Zeg nu zelf, is hij niet schattig? Hij is compact en licht, zodat je hem makkelijk kunt meenemen. Het kleine en stijlvolle radiootje steelt overal de show. Met de verlichte tuningknop kan je haarfijn afstemmen op elk radiostation. En als je op een romantisch avondje liever wat intiemere muziek wil spelen, dan plug je gewoon snel je mp3-speler in. Een stopcontact is handig, maar niet essentieel: met zijn ingebouwde, herlaadbare batterij zingt de R5 het makkelijk een paar uur uit. En kijk eens wat een kleurenkeuze: hij is verkrijgbaar in trendy zwart, zilver, wit en rood, of in luxueus wengé, kersenhout of beukenhout. R5 } P 45

} Een stoot van een radio Oorspronkelijk was de U1 bedoeld als een oerdegelijke werfradio, maar ondertussen is hij uitgegroeid tot een vochtbestendige duizendpoot met tal van mogelijkheden. Hij biedt een micro-ingang, een batterijhouder, een 12 volt-aansluiting (voor op de sigarettenaansteker van je auto), een uitgang voor een hoofdtelefoon, ledverlichting,... Zijn stoere sje heeft hij gelukkig aangehouden. Daardoor kan je hem zonder problemen buiten gebruiken: in de tuin, aan het zwembad, tijdens de verbouwingen, op de camping,... U1 } P 45 I had Marilyn Monroe the radio on. } Retro De technologie binnenin deze hippe AM/ FM-radio heeft gelukkig niets meer van de ren vijftig. De dynamic bass compensation zorgt voor een rijke bass sound en de speaker produceert een bijzonder warm en vol geluid. De knoppen ademen de sfeer uit van weleer, maar je kan er de tuning haarfijn mee instellen. Geen gekraak met deze schoonheid! Bovendien kan je er externe bronnen op aansluiten, zoals een cd-speler of een mp3-speler. Hij mag er dan ouderwets uitzien, deze radio is niet van gisteren! ASA-400i } P 46 ASA-275i } P 46 } All inclusive Ja natuurlijk, er zijn honderden luidsprekers op de markt waar je een ipod kunt inpluggen. ArtSound kon natuurlijk niet achterblijven en doet zijn duit in het zakje. Maar ArtSound zou ArtSound niet zijn als we niet telkens het beste van onszelf gaven... Ten eerste gaat het om een luidsprekerpáár, voor een optimaal stereogeluid. Ten tweede heeft de centrale luidspreker, waar je de ipod of iphone inplugt, een uitgebalanceerde versterker aan boord, en zijn beide luidsprekers uitgerust met de laatste technische snufjes. Je digitale muziek heeft nog nooit zo krachtig en gedetailleerd geklonken! De AS-A275i combineert kracht met een compacte vormgeving. De AS-A400i is groter, nóg krachtiger, én is uitgerust met een RDS-tuner. Beide hebben een afstandbediening... Kick off your shoes, put your feet up, lean back and just enjoy the melodies. WR1 } P 45 21

www.smak.be Expo S.M.A.K. Kunst Nu Extra S.M.A.K. Beyond the Picturesque 04.04 23.08.2009 Michel François 10.10.2009... 03.01.2010 Navid Nuur The Value of Void 13.06 16.08.2009 Raphaël Buedts 05.09.2009...15.11.2010 Dara Birnbaum retrospective: THE DArK MATTEr OF MEDiA LIGHT 04.04 06.09.2009 europalia.china 05.12.2009...07.02.2010 Collectie 5.09... 22.11.2009 Carl De Keyzer TriNiTy 1991-2007 13.06... 06.09.2009 Coming People 10.10 29.11.2009 Nick Ervinck GNi-ri sep2009 EiTOZOr 05.09 22.11.2009 Faux Jumeaux 18.10.2008...31.01.2010 Klaus Scherübel Mallarmé, The Book 10.10.2009...31.01.2010 Ben Benaouisse 05.12.2009...07.02.2010 Gagarin 05.12.2009...07.03.2010 Carl De Keyzer. Carl De Keyzer Trinity, 1991-2007 (Tableaux politiques) zoveel stad

INBOUW2 3 Inbouwluidsprekers worden in het plafond of in de wand geïntegreerd. Ze zijn vaak beschilderbaar, waardoor ze nagenoeg onzichtbaar worden. Van de basisreeks tot de topreeksen, ArtSound biedt alleen de allerbeste kwaliteit in elke categorie.

Tool b Wat heb je nodig x Luidsprekers Hoe doe je dat? Het is eigenlijk héél eenvoudig. Poepsimpel, zouden we zelfs durven zeggen. Je hebt alleen wat basisgereedschap nodig en een ietwat vaste hand, meer niet. Succes! Moet ik de verbanddoos in de buurt houden? Moet je daar twee rechterhanden voor hebben? inbouwen Is dat moeilijk? Haal de inbouwluidspreker uit zijn doos. In de doos vind je 1een sbloon. Kijk goed welke lijn van de sbloon je nodig hebt, en knip het binnenste er dan uit. Gooi het binnenste niet weg, je hebt het later nog nodig! Teken met een potlood af langs de rand, op de plaats waar je de luidspreker wil monteren. 2 3 4 5 Boor een of meerdere gaatjes langs de binnenrand van de potloodlijn. Bij een vierkante of rechthoekige luidspreker is het handiger vier gaatjes te boren, bij een ronde is één gaatje misschien voldoende. Zaag met de decoupeerzaag langs de rand, zodat er een mooi rond, vierkant of rechthoekig gat overblijft. Neem nu de inbouwluidspreker vast. Aan de achterkant zie je vier staafjes met klemmetjes. Door de klemmetjes naar boven te duwen, kan je er de grille uitwippen. Trek nu de klemmetjes terug naar het uiteinde en draai ze allemaal naar binnen. Sluit de luidsprekerkabel aan. Vergeet dit niet, anders moet je hem er straks weer uithalen! Wat heb je daarvoor nodig? Waar komt dat zuivere geluid toch vandaan? Stort mijn huis in? Stop de inbouwluidspreker 6-7 in het gat. Draai de schroeven vast. Hierdoor zullen de klemmetjes aan de achterkant automatisch terug naar buiten draaien, zodat de luidspreker zichzelf vastklemt. Op foto 7 zie je hoe de achterkant er dan uitziet. Je kan de grille er nu terug induwen. Als je wil, kan je de luidspreker ook verven. Als je de binnenkant 8van de sbloon (opgelet, je moet er eerst nog een randje afhalen) vastkleeft op de grille, kan je de rand van de luidspreker gewoon meeverven met de rol, tegelijk met het plafond. De grille zelf kan je beter met een fijne borstel of met een spuitbus verven. Als je de luidspreker eruit wil halen, of als je de grille wil verven, moet je eerst de grille verwijderen. Dit 9doe je best met een fijn voorwerp met een scherpe punt: steek het in de gaatjes van de grille en trek de grille er beetje bij beetje uit. Let erop, ga goed rond en gebruik verschillende gaatjes, zodat je het geleidelijk kan doen en geen schade aan de grille toebrengt. basics } P 47-48 In de Basic inbouwreeks zitten geen verrassingen, geen overbodige snufjes. Enkel de basis, de essentie. Omdat je voor een goede prijs toch degelijke kwaliteit wil. De basics zijn krachtig, ze zijn uitgerust met een tweewegsysteem en bieden een goede geluidskwaliteit. Bovendien zijn de meeste modellen overschilderbaar, zodat ze helemaal in hun omgeving verdwijnen.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 2 5

Verborgen perfectie fotografie: shutterstock - m-idea Onder hifi-liefhebbers is bekend dat luidsprekers in de eerste plaats onopvallend moeten zijn. Een goede luidspreker moet muziek in al zijn glorie en in al zijn facetten onvervormd en ongekleurd weergeven, zonder daar een eigen bijdrage aan te leveren. Luidsprekers die pittig, fel en opvallend klinken, lijken op het eerste gehoor aantrekkelijker, maar na langere tijd luisteren blijken dergelijke luidsprekers vooral erg vermoeiend te klinken. De betere exemplaren bezorgen je daarentegen urenlang relaxed luisterplezier.

Minder goede luidsprekers zeuren aan je hoofd en dan moet het volume naar beneden De 4 pijlers van een goede luidspreker De kwaliteit van een (inbouw)luidspreker kan je beoordelen aan de hand van vier pijlers: de constructie van de behuizing, de gebruikte luidsprekereenheden woofers en tweeters, de ophanging van die luidsprekereenheden en het wisselfilter. De behuizing of luidsprekerkast moet in de eerste plaats zo stijf mogelijk zijn, zodat ongewenste trillingen vermeden worden. Wat de luidsprekereenheden betreft, zijn zowel de diameter en de materiaalkeuze aluminium, titanium, polycarbonaat, enzovoort als de grootte en kracht van de achterliggende magneet van belang. En aangezien de luidsprekereenheden moeten kunnen bewegen (naar voor en naar achter) hebben ze een ophanging nodig die deze beweging toelaat, niet teveel en niet te weinig. Het wisselfilter ten slotte moet de inkomende geluidssignalen splitsen zodat deze naar de woofer en tweeter gestuurd kunnen worden, zonder dat daar vervorming bij optreedt. Inbouwluidsprekers horen niet alleen op auditief vlak, maar ook nog in een ander opzicht onopvallend te zijn. Je kiest immers voor een inbouwluidspreker om hem zo onopvallend mogelijk te kunnen integreren in het interieur. De complete speakerkast verdwijnt namelijk in de muur of in het plafond, zodat enkel de voorzijde zichtbaar blijft. De ArtSound X-Tended en Gold inbouwluidsprekers bieden bovendien ook nog de mogelijkheid om de grilles aan de voorzijde mee te schilderen met de rest van de muur of het plafond. Deze luidsprekers zijn dan nagenoeg onzichtbaar. ArtSound X-tended De X-tended serie omvat vier verschillende inbouwluidsprekers. De meest compacte daarvan zijn de SQ525 en de RO525. Op geluidstechnisch vlak zijn deze luidsprekers identiek. Het gaat in beide gevallen om een tweeweg coaxiaal systeem. Dat wil zeggen dat de tweeter precies op het middelpunt van de woofer is gepositioneerd, zodat een ideale, puntvormige geluidsbron ontstaat. Het frequentiebereik van deze luidsprekers loopt van 65 Hz tot 20 khz. X-tended } P 49 2 7

De RE650 maakt gebruik van dezelfde drivers als de SQ525 en de RO525, maar heeft een rechthoekige kast van 19 op 28 cm. Net omdat de luidsprekerkast wat groter is, loopt het laagbereik hier door tot 60 Hz in plaats van 65 Hz. En ook bij deze luidsprekers kan de tweeter geroteerd worden. De RO650 ten slotte is een wat grotere, ronde luidspreker met een diameter van 22,5 cm die gebruik maakt van die zelfde roterende tweeter, maar deze combineert met een grotere 6,5 aluminium woofer voor een krachtiger laagweergave. De tweeter is roteerbaar, waardoor je het afstraalpatroon van de luidspreker kan bijsturen. Als de speakers bijvoorbeeld hoog in de muur ingebouwd zitten, kan je de tweeter naar beneden richten, zodat het geluid recht naar je oren toe komt. ArtSound Gold Series De inbouwluidsprekers uit de Gold Series zijn de gedroomde oplossing voor wie de allerhoogste geluidskwaliteit wil. Deze serie onderscheidt zich op drie van de vier pijlers: de materiaalkeuze van de luidsprekereenheden, de kwaliteit van het wisselfilter en de ophanging. Elke Gold Series luidspreker heeft immers een echte titanium dometweeter, aangestuurd door een krachtige neodymium magneet, en een woofer die vervaardigd is uit geanodiseerd aluminium. Het gamma begint bij twee ronde exemplaren, die beiden een tweeweg coaxiaal ontwerp delen. De MDC700 is de kleinste, met een diameter van 21,5 cm. De MDC800 heeft met z n 24 cm een wat grotere diameter, zodat er ruimte is voor een grotere woofer eentje van 6,5, waardoor het laagbereik doorloopt tot 60 Hz. De DC700 is technisch exact gelijk aan de hierboven besproken MDC700, maar komt in een vierkante uitvoering. De DC800 is dan weer de vierkante versie van de MDC800. Gold Series } P 50 De DC1000 en de DC2050 zijn de toppers uit het gamma. De DC1000 is een rechthoekige 2-weginbouwluidspreker, die plaats biedt aan een 6,5 woofer en een 1 titanium dometweeter met neodymium magneet. Het laagbereik loopt door tot maar liefst 50 Hz. De DC2050 is eveneens een rechthoekige speaker, maar is specifiek bedoeld als centerluidspreker en dient dus bij voorkeur horizontaal liggend te worden ingebouwd. De tweeter is dezelfde als die van de DC1000, maar voor de laag/ midweergave zijn hier twee 5,25 geanodiseerde titaniumwoofers voorzien. 1 3 De Gold Series is uitgerust met een draaibare aluminium tweeter (1), treble-bass control (2), een titanium woofer (3), een basreflexsysteem (4) en gouden terminals (5) 2 4 5 Kijk bij de aankoop van je inbouwluidspreker deze vier pijlers na en vergelijk ze ArtSound hield steeds rekening met de vier pijlers en ontwikkelde verschillende reeksen die zich op die vlakken onderscheiden, met verschillende kwaliteits- en prijs niveaus tot gevolg. 1 de grootte en het materiaal van de drivers 2 de aanwezigheid van een f ilter of crossover (ook af te leiden uit het frequentie bereik) 3 de materiaalkeuze voor het frame 4 de ophanging (rubber, plastic, papier, )