Oefening 5 Risicoanalyse Feitenboomanalyse Panhuysen Tamara Peeters Bert Peeters Dana Staes Anouk Tijskens Christien Vanhove Valerie Verbraeken Agnes
1. Situatiebeschrijving Het is 14.00 u. en het regent. In een straat van het bedrijf bestuurt X een heftruck met aanhangwagen waarop een zware lading kisten is gestapeld gevuld met metalen profielen en buizen. De straat is hellend en beneden tegenover de bedrijfsingang moet de heftruck 90 rechtsaf om zich naar het magazijn te begeven waar de lading moet gelost worden. Door de helling bereiken de heftruck en de aanhangwagen een zekere snelheid. X probeert nog te remmen maar de versleten remmen werken onvoldoende om het voertuig te kunnen vertragen. In de bocht keert de niet vastgebonden lading om. De meeste kisten vallen op de grond, sommigen barsten open terwijl de metalen profielen op de grond verspreid worden. Juist op dat moment rijdt Y op zijn bromfiets het bedrieijf binnen om zijn werk te kunnen aanvatten. Hij kon doorrijden want de ingangspoort sontd open. Hij ziet de hindernissen en remt krachtig. De bromfiets glijdt uit en Y heeft een gebroken pols. De situatie is visueel voorgesteld in Figuur 1. Magazijn Bedrijf Lading Figuur 1: Situatieschets
2. Feitenboom De volgende feiten werden gedentificeerd: (1) het is 14:00 u. (2) het regent (3) straat van het bedrijf (4) X bestuurt de heftruck met aanhangwagen met zware lading (5) straat is hellend naar beneden (6) bocht van 90 tegenover bedrijfsingang (7) zich naar magazijn begeven (8) lading lossen (9) snelheid heftruck door helling naar beneden (10) x probeert te remmen (11) versleten remmen werken onvoldoende (12) voertuig vertraagt niet (13) niet vastgebonden lading (14) lading keert om (15) kisten vallen op de grond (16) sommige kisten barsten open (17) profielen komen op de weg (18) Y rijdt op zijn bromfiets het bedrijf binnen (19) Y vat het werk aan (20) ingangspoorten staan open (21) Y ziet de hindernissen (22) Y remt krachtig (23) natte grond (24) bromfiets glijdt uit (25) pols gebroken
De feitenboom (zie Figuur 2) werd als volgt opgebouwd: 1) Het is 14 uur (1) en er moet een lading gelost worden (8). X bestuurt de heftruck met aanhangwagen met zware lading (4) en begeeft zich naar het magazijn (7). De chauffeur rijdt op een straat van het bedrijf (3), deze gaat hellend naar beneden (5). Door de combinatie van (3) en (5) stijgt de snelheid van de heftruck (9). De chauffeur probeert te remmen (10) maar de remmen werken onvoldoende (11). De combinatie van (9), (10) en (11) heeft tot gevolg dat de snelheid niet daalt (12). De lading is niet vast gebonden (13) en de heftruck maakt een bocht van 90 voor de bedrijfsingang (6). Door de combinatie van (6), (12) en (13) keert de lading om (14) en de kisten vallen op de grond (15). Sommige van die kisten barsten open (16) waardoor profielen op de weg komen (17). 2) Het is 14 uur (1). Op dat tijdstip (1) vat Y het werk aan (19) en omdat de poorten open staan (20), kan Y het bedrijf binnen rijden met zijn bromfiets (18). 3) Y ziet de hindernissen (21) ten gevolge van de profielen op de weg (17) en remt krachtig (22). 4) Het regent (2) waardoor de grond nat is (23). 5) Door krachtig te remmen (22) en de natte ondergrond (23) glijdt de bromfiets uit (24) en breekt Y zijn pols (25).
2 23 24 25 19 18 21 22 20 13 6 1 10 14 15 16 17 11 12 8 4 7 3 5 9 Figuur 2: Feitenboom
3. Identificatie van de belangrijkste risico s Aan de hand van de mogelijke gevolgen werden in overleg de feiten met de belangrijkste risico s bepaald: Bocht van 90 tegenover bedrijfsingang: Aan de bedrijfsingang passeert er veel verkeer. Door er een bocht van 90 te maken, ziet men andere weggebruikers pas laattijdig en moeten er allerlei manoeuvres uitgevoerd worden die het tegemoetkomende verkeer kunnen hinderen. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties. Versleten remmen werken onvoldoende: Met versleten remmen zal de remafstand groter zijn, waardoor de heftruckchauffeur mogelijk niet op tijd kan stoppen voor een obstakel. Snelheid heftruck door helling naar beneden: Door een te hoge snelheid kan de chauffeur de controle over de heftruck verliezen, wat kan leiden tot gevaarlijke situaties. Niet vastgebonden lading: Zelfs met een aangepaste snelheid kan een niet vastgebonden lading van de aanhangwagen vallen en komt de veiligheid van omstaanders in gedrang. 4. Doel en acties Op basis van de informatie in par. 3 werden de volgende doelen geïdentificeerd: Zorgen dat de heftrucks en aanhangwagens op een correcte en veilige manier gebruikt worden Het risico op ongevallen verkleinen of elimineren door de interne verkeerssituatie aan te passen Tabel 1 toont de acties die nodig zijn om deze doelen te realiseren. Doel: Veilig gebruik van heftrucks en aanhangwagens Actie 1: Gebruik en toepassen van de veiligheidsvoorschriften Nakijken of volgende punten duidelijk vermeld is in de veiligheidsvoorschriften: De remmen en de staat van de heftruck moeten nagekeken worden door de bestuurder vóór gebruik Ladingen moeten vast gemaakt worden op aanhangwagen. Veiligheidsvoorschriften aanpassen indien nodig. Veiligheidsvoorschriften toelichten aan alle betrokken medewerkers. Veiligheidsvoorschriften uithangen in de werkplaatsen en magazijnen Veiligheidsvoorschriften duidelijk zichtbaar bevestigen in de heftrucks en op de aanhangwagens. Actie 2: Vastmaken van de lading op de aanhangwagens Spankabels (of ander bevestigingsmateriaal voorzien bij iedere aanhangwagen. Demonstreren hoe het vastmaken moet gebeuren Doel: Interne verkeerssituatie aanpassen Actie 3: Aanpassen van de maximum snelheid in de hellende straat (en eventueel andere gevaarlijke plaatsen op het bedrijfsterrein). Actie 4: Interne verkeer tussen de gebouwen scheiden van het in- en uitgaande verkeer via de hoofdingang Uittekenen van alternatieve veilige routes zodat de heftrucks niet voorbij de hoofdingang moeten
komen. Actie 5 (alternatief als actie 4 niet mogelijk is): Hefbomen en / of poorten aan de hoofdingang zijn altijd gesloten en kunnen eventueel geopend worden met een badge de snelheid van het in- en uitgaand verkeer wordt afgeremd (lager risico) Actie 6 (alternatief als actie 4 niet mogelijk is): Geen intern verkeer toelaten aan de hoofdingang bij het begin en het einde van de werktijd (vb. één kwartier vóór en één kwartier na). Actie 7: Spiegels plaatsen aan de bocht van 90 zodat iedereen het aankomend verkeer uit de andere richting kan zien. Tabel 1: Doelen en acties 5. Aanbevolen acties Op korte termijn worden de volgende acties aanbevolen: Acties 1 & 2 (Veilig gebruik van heftrucks en aanhangwagen) Acties 3 & 6 (Interne verkeerssituatie aanpassen) Er is meer onderzoek nodig om na te gaan of de volgende acties eventueel kunnen gerealiseerd worden op lange termijn: Acties 4, 5 & 7 (Interne verkeerssituatie aanpassen) Voorwaarden voor de realisatie van de acties op lange termijn zijn de technische haalbaarheid en het beschikbare budget.