Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Met o.a. : Als er wat verandert en het toeslagenlabel
1 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Kort verslag van het bestuur Herstel in 2009, maar de economie blijft kwetsbaar De dekkingsgraad van het pensioenfonds is in 2009 goed hersteld na het crisisjaar 2008. Toch blijft de financiële positie kwetsbaar. Dat bleek in de eerste maanden van 2010 toen Griekenland in de problemen kwam en de onrust op de financiële markten terugkeerde. Pensioenfondsen werden daarnaast ook geconfronteerd met de kosten van een verbetering van de levensverwachting. Financiële resultaten 2009 De dekkingsgraad van het pensioenfonds steeg in 2009 van 103,3% naar 111,2%. Deze stijging was voornamelijk te danken aan het goede rendement van 11,7%. In de eerste maanden van 2009 ging het nog slecht. De dekkingsgraad daalde zelfs naar 96,1%. Daarna herstelden de financiële markten en ging de dekkingsgraad omhoog. De stijging van de marktrente is een andere belangrijke factor voor de verbetering van de dekkingsgraad in 2009. Door de stijging van de rente daalden de pensioenverplichtingen, hetgeen positief is voor de dekkingsgraad. Levensverwachting Pensioenfondsen houden bij het berekenen van de pensioenverplichtingen rekening met overlevingskansen. Mensen blijven steeds langer leven. Dit betekent dat de overlevingskansen stijgen. Recentelijk zijn de verwachte overlevingskansen voor de komende 50 jaar weer sterk verbeterd. Dit is op zich goed nieuws. De kosten voor de 115 110 105 100 95 90 85 80 103,3 Q4 2008 99,0 107,1 pensioenen nemen daardoor echter toe. Het pensioenfonds heeft in 2009 een extra voorziening getroffen van 4% ( 23,3 mln) om de financiering van de opgebouwde aanspraken op peil te brengen. Dit had een negatief effect op de dekkingsgraad van 4,2%. Evaluatie herstelplan Vanwege de lage dekkingsgraad eind 2008 heeft het pensioenfonds in maart 2009 een herstelplan opgesteld. Volgens dit plan zou de dekkingsgraad eind 2009 stijgen naar 105,9%. De dekkingsgraad van 111,2% ligt daar ruim boven. Het pensioenfonds heeft echter nog steeds te maken met een reservetekort, omdat de dekkingsgraad eind 2009 nog steeds onder het vereiste niveau ligt van 115,9%. Als alles volgens plan verloopt is een spoedig herstel mogelijk. De financiële markten moeten dan wel meewerken. Eurocrisis in 2010 In de eerste maanden van 2010 brak onrust uit over de houdbaarheid van de overheids Dekkingsgraad 113,3 112,2 111,2 111,2 106,1 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2009 Q4 2009 Q1 2010 april 2010 mei 2010 34% Samenstelling beleggingen 2009 aandelen vastrentend vastgoed 6% 60% financiën in de Eurolanden. Met name Griekenland kwam onder vuur te liggen. Met een noodplan probeerden Europese overheden de zaak te stabiliseren. De aandelenmarkten zijn echter gedaald, evenals de marktrente. Dit had gevolgen voor de dekkingsgraad, die daalde naar 106,1% eind mei 2010. Hieruit blijkt dat het herstel van 2009 in korte tijd weer teniet gedaan kan worden. Beleggingsbeleid Het pensioenfonds voert een voorzichtig beleggingsbeleid. Ten opzichte van het lange termijn beleid wordt, in de periode dat het herstelplan van toepassing is, aanzienlijk minder risico genomen bij de beleggingen. Niet alle risico s kunnen echter worden afgedekt. Zonder het nemen van beleggingsrisico wordt het rendement te laag. Dit rendement is nodig voor de toeslagverlening (indexatie). Het bestuur maakt steeds een zorgvuldige afweging tussen rendement en risico.
2 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Toeslagenlabel Vanaf 1 januari 2010 zijn pensioenuitvoerders verplicht om door middel van een plaatje deelnemers, pensioengerechtigden en gewezen deelnemers te informeren over de toeslagverlening (indexatie). Dit plaatje wordt het toeslagenlabel genoemd. In het toeslagenlabel wordt getoond of het pensioen in de komende vijftien jaar de koopkracht behoudt. Ook het Pensioenfonds WKNL heeft op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) en andere pensioenoverzichten het toeslagenlabel opgenomen. Het toeslagenlabel is een plaatje waarin met muntjes wordt aangegeven of de pensioenen de komende vijftien jaar kunnen meegroeien met de verwachte prijsstijgingen. Het Pensioenfonds WKNL heeft twee toeslagenlabels. Voor verschillende doelgroepen zijn er verschillende toeslagenlabels. Het aantal muntjes op het toeslagenlabel is afhankelijk van de financiële positie van het pensioenfonds. Dit kan ieder jaar weer anders zijn. Zoals u kunt zien is de verwachting dat de pensioenen van deelnemers gelijke tred houden met de prijsontwikkeling. Dit is minder dan de loonontwikkeling, die normaal hoger ligt. Voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers blijft het pensioen achter bij de prijsontwikkeling. In slechte economische omstandigheden zal de toeslagverlening voor beide groepen aanzienlijk lager zijn dan de prijsontwikkeling. Voor deelnemers (werknemers) van Pensioenfonds WKNL ziet het label er dit jaar als volgt uit: Stijging van de prijzen DE PRIJZEN STIJGEN STIJGT UW PENSIOEN OOK? Uw pensioen groeit normaal even snel als de prijzen Maar als het slechter gaat met de economie groeit uw pensioen veel minder snel dan de prijzen Let op! U ziet in dit plaatje hoe uw pensioen in de komende 15 jaar waarschijnlijk meegroeit met de stijging van de prijzen. Het plaatje zegt niets over hoeveel pensioen u jaarlijks opbouwt of hoe goed uw pensioenregeling verder is. Het pensioenfonds zal jaarlijks kijken of de toeslagenlabels aangepast moeten worden. De toeslagenlabels geven niet de garantie dat de pensioenen worden verhoogd. Onze pensioenregeling kent een voorwaardelijke toeslagverlening. Dit betekent dat de toeslagen alleen verleend kunnen worden onder bepaalde voorwaarden. Dat verandert niet door de toeslagenlabels. Overigens geeft een toeslagenlabel alleen informatie over de verwachting van de toeslagen op het pensioen, het geeft geen inzicht in de hoogte van het pensioen of de kwaliteit van de pensioenregeling. Een goed toeslagenlabel is dus geen garantie voor een goed pensioen op de pensioendatum! De invoering van het toeslagenlabel is door Minister Donner vastgelegd in een ministeriële regeling. Voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers van het Pensioenfonds WKNL ziet het label er dit jaar als volgt uit: Stijging van de prijzen DE PRIJZEN STIJGEN STIJGT UW PENSIOEN OOK? Uw pensioen groeit normaal minder snel dan de prijzen Maar als het slechter gaat met de economie groeit uw pensioen niet of bijna niet mee met de prijzen Let op! U ziet in dit plaatje hoe uw pensioen in de komende 15 jaar waarschijnlijk meegroeit met de stijging van de prijzen. Het plaatje zegt niets over hoeveel pensioen u jaarlijks opbouwt of hoe goed uw pensioenregeling verder is. Kort verslag van de deelnemersraad Deelnemersraad In 2009 heeft de deelnemersraad weer geregeld overleg gehad met het bestuur en het pensioenbureau over alle lopende zaken. De onderwerpen met betrekking tot de dekkingsgraad en de toeslagverlening blijven daarbij dominant. Daarnaast is een begin gemaakt en ervaring opgedaan, met de invulling van de nieuwe, door de overheid geëiste, overlegstructuur. De deelnemersraad heeft tevens geparticipeerd in diverse commissies (waaronder de communicatiecommissie, de beleggingscommissie en de sociale pensioencommissie). Dekkingsgraad, toeslagverlening en herstelplan De deelnemersraad heeft met instemming gezien dat het bestuur, conform de regelgeving hieromtrent, een herstelplan heeft ingediend bij De Nederlandsche Bank om de dekkingsgraad weer op minimaal 105% te brengen en dit plan voortvarend ten uitvoer heeft gebracht. Communicatie naar de achterban Het nieuwe elan van 2008 is in 2009 volop doorgezet. De deelnemersraad heeft met genoegen geconstateerd dat de ontvangers van de nieuwe informatie deze zeer waarderen. Regelmatig ontvangen we daar complimenten over. Het ultieme resultaat is de vorming van de nieuwe website die in 2010 de lucht in gaat. Vragen? Wilt u vragen richten aan de leden van de deelnemersraad? Op de website van ons pensioenfonds vindt u de relevante informatie om (een lid van) de deelnemersraad te benaderen.
3 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Kerngetallen uit het jaarverslag 2009 (bedragen in mln) 2009 2008 2007 2006 2005 Aantal participanten - deelnemers 1.407 1.532 2.119 2.193 2.256 - gewezen deelnemers 4.767 5.282 4.772 4.705 4.733 - pensioengerechtigden 1.905 1.854 1.746 1.691 1.648 Totaal participanten 8.079 8.668 8.637 8.589 8.637 Premies en uitkeringen Premiepercentage 24,0 % 24,0 % 24,0 % 24,0 % 24,0 % Ontvangen premie 11,4 12,2 15,3 14,7 18,0 Interne kostendekkende premie 10,9 12,0 14,2 13,1 17,8 Kostendekkende premie (FTK) 11,0 9,6 10,8 - - Pensioenuitkeringen 22,9 21,5 20,2 19,3 18,2 Toeslagverlening - deelnemers 0,0 % 0,0 % 5,58 % 1,25 % 1,25 % - gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 0,38 % 0,0 % 1,32 % 1,1 % 1,8 % Solvabiliteit Fondsvermogen 675,0 617,4 721,8 720,0 671,2 Voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening 606,8 597,9 495,2 506,6 526,2 Garantievermogen 68,2 19,5 226,6 127,6 97,8 Minimaal vereist eigen vermogen 30,3 29,9 24,8 25,3 26,3 Vereist eigen vermogen 96,5 74,7 110,9 112,8 98,8 Dekkingsgraad (FTK) 111,2 % 103,3 % 145,8 % 142,1 % 127,6 % Reële dekkingsgraad 74,3 % 73,1 % 101,5 % 100,4 % 86,5 % Gemiddelde rente RTS 3,9 % 3,6 % 4,9 % 4,3 % 3,7 % Beleggingen Balanswaarde beleggingen 675,7 615,5 717,5 716,7 666,7 Beleggingsopbrengsten 70,8-93,9 8,1 54,4 71,1 Totaal rendement 11,7 % -13,1 % 1,1 % 8,1 % 11,9 % 3-jaars gemiddelde -0,6 % -1,7 % 6,9 % 9,7 % 9,5 % Heeft u uw pensioenoverzicht al bekeken? Uw pensioenoverzicht is helemaal niet zo ingewikkeld als u denkt. U kunt erop terugvinden hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u bij uw pensionering zult ontvangen. In mei 2010 heeft u, als u nu in dienst bent van Wolters Kluwer, uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) ontvangen. Op dit overzicht vindt u onder het kopje Welk pensioen kunt u verwachten uw te bereiken pensioen en uw opgebouwd pensioen. Het staat er allemaal heel duidelijk, zodat u weet waar u straks op kunt rekenen. En als u het niet begrijpt, dan beantwoorden onze medewerkers van het pensioenbureau graag uw vragen (tel 0570-648081). Jaarverslag 2009 Eind juni 2010 is het jaarverslag 2009 van het pensioenfonds gepubliceerd. U kunt deze vinden op de website van het pensioenfonds (www.pensioen-wk.nl). U kunt het jaarverslag ook aanvragen: telefonisch (0570-648084), e-mail (pensioenfonds@wolterskluwer.nl) of schriftelijk: Stichting Pensioenfonds WKNL, Postbus 23, 7400 GA Deventer
4 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Als er wat verandert Veranderingen in uw werk- of privé-situatie kunnen gevolgen hebben voor uw pensioen. Zes van de tien Nederlanders verwacht 70 procent of meer van het laatstverdiende brutosalaris als pensioen. Maar het werkelijke pensioen is voor de meeste mensen waarschijnlijk lager. Gebeurtenissen zoals scheiden of minder werken of verdienen maken dat het pensioen lager is dan verwacht. Het is prettig om tijdig te weten waar u aan toe bent, zodat u eventueel maatregelen kunt treffen. In dit artikel gaan we in op een aantal van die veranderingen die gevolgen kunnen hebben voor uw pensioen. Een andere baan Een nieuwe baan heeft bijna altijd gevolgen voor uw pensioen. U gaat premie betalen bij het Pensioenfonds WKNL. De werkgever betaalt het werkgeversdeel en het andere deel betaalt u zelf. Dit wordt automatisch op uw brutosalaris ingehouden. Na aanmelding krijgen nieuwe deelnemers een welkomstpakket thuis gestuurd. Later volgt een uitnodiging voor een informatiebijeenkomst. In dit pakket staat alle relevante informatie over pensioen. Als u samenwoont kan uw partner recht hebben op een uitkering van uw pensioenfonds als u overlijdt. U moet uw partner dan wel hebben aangemeld. Heeft u al eerder pensioen opgebouwd? Dan kunt u dit meenemen naar het Pensioenfonds WKNL. Dit heet waardeoverdracht. Meer of minder werken of verdienen Als u meer of minder gaat verdienen dan gaat u vanaf dat moment ook meer of minder pensioen opbouwen. Voor het pensioen dat u tot op dat moment heeft opgebouwd, heeft het geen gevolgen. Hetzelfde geldt als u meer of minder uren gaat werken. Langer werken heeft een gunstige invloed op het pensioen dat u vanaf dat moment gaat opbouwen (op het pensioen dat u al heeft opgebouwd, heeft het geen invloed). En korter werken betekent dat u vanaf dat moment ook navenant minder pensioen gaat opbouwen. Samenwonen Bij het Pensioenfonds WKNL is ook een partner- en wezenpensioen verzekerd: een uitkering voor uw partner en kinderen als u overlijdt. Als u getrouwd bent of geregistreerd partners, is het vanzelf geregeld. Als u samenwoont moet u uw partner aanmelden bij het fonds. Als u ooit eerder gehuwd bent geweest, blijft uw ex recht houden op een deel van het ouderdomspensioen. Als u gaat hertrouwen is er voor u en uw nieuwe partner daardoor minder pensioen. Kinderen krijgen Goed om te weten: als u zou overlijden is er bij het Pensioenfonds WKNL voor uw kinderen een wezenpensioen geregeld. Als u overlijdt, krijgen uw kinderen tot 18 jaar (en tot 27 jaar als ze studeren) een uitkering. Voor uw eigen pensioensituatie verandert er niets Erik Meester (43 jaar), senior accountmanager advertentiemarkt, ruim 14 jaar in dienst. Ik heb wel een aantal pensioengaatjes. Doordat ik een nieuwe partner heb, kreeg ik de behoefte om alles goed te regelen. Zowel mijn partner als ik hebben kinderen uit een eerdere relatie. Ons pensioengat bleek niet erg groot, maar het is prettig dat dit nu is afgedekt via een aanvullende pensioenverzekering. Wij hebben hierbij naar het totale financiële plaatje gekeken. Hierbij houd je ook rekening met zaken als een eigen huis en kosten rondom de kinderen. Ik denk dat ik met 67 jaar ga stoppen en voor die tijd minder uur ga werken. Parttime werken zal wel een forse stap terug zijn in inkomen en pensioen. Informatie over scheiden heb ik zelf opgehaald bij HR. Dat vind ik ook de goede weg. Het Pensioenoverzicht vind ik heel goed gedaan. Rick van Male (27 jaar), accountmanager, sinds 1 oktober 2009 in dienst. Ik ben vorig jaar mei begonnen bij Kluwer. Wegens een reorganisatie moest ik vrij snel weer vertrekken. Maar sinds oktober ben ik wederom in dienst. Van HR-support ontving ik een e-mail voor een bijeenkomst over pensioen. Met pensioen hield ik me nooit bezig. Ik dacht zal wel goed zijn. Het starterspakket heb ik niet echt bekeken. Het is toch prima geregeld? Tegelijkertijd weet je dat het toch wel belangrijk is voor de toekomst. Ik ben daarom blij dat ik naar de bijeenkomst ben gegaan. Ik werd erop geattendeerd dat ik mijn partner moet aanmelden voor partnerpensioen. Voordat ik bij Kluwer in dienst kwam heb ik bij een andere werkgever pensioen opgebouwd. Tijdens de bijeenkomst ben ik gewezen op de mogelijkheid van waardeoverdracht. Met vragen ga ik eerst naar HR, maar ik waardeerde het dat tijdens de bijeenkomst de directeur van het fonds, André Keur, zelf het verhaal deed. Ik hoop uiteindelijk op mijn 60e te kunnen stoppen met werken. als u een kind krijgt. Als u na het krijgen van een kind ouderschapsverlof opneemt, heeft dat geen gevolgen voor uw pensioen. Als u daarna blijvend minder gaat werken heeft dat natuurlijk wel gevolgen voor uw pensioen. Uit elkaar gaan Niet iedereen weet het, maar uit elkaar gaan heeft grote gevolgen voor uw pensioen. Vooral als u getrouwd was of geregi streerd partners: uw opgebouwde pensioen moet worden verdeeld. Als u als ongehuwd samenwonenden uit elkaar gaat, hoeft uw pensioen in principe niet verdeeld te worden.
5 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Herma Weulink-Nijen Twilhaar (in juli 65 jaar), nu met prepensioen, voorheen mediabegeleider. De laatste 24 jaar ben ik in vaste dienst bij Kluwer inclusief mijn prepensioen-periode. Tijdens een reorganisatie kreeg ik de mogelijkheid om eerder uit te treden. Hier heb ik gebruik van gemaakt met het bijkomende voordeel dat ik tegelijkertijd met mijn man met pensioen kon. Daarnaast waren wij in de luxe positie dat mijn pensioen een extra en geen noodzakelijk inkomen was. Ik verwacht nu vanaf mijn 65e iets meer dan de helft van een officieel pensioen te krijgen, want ik heb niet altijd evenveel uren gewerkt. Onlangs heb ik een Pensioen-Inzichtbijeenkomst bijgewoond samen met mijn partner. Heel informatief. Ik hoopte nog een oud-collega tegen te komen, maar die bleek net een kwartaal eerder geweest te zijn. Ik ben gewezen op allerlei veranderingen zoals de ziektekosten. Mijn man heeft als adviseur zelf een pensioen moeten verzekeren. Kluwer heeft het voor elkaar met een eigen fonds. Je bent minder afhankelijk van de markt en er blijft minder aan de strijkstok hangen. Ik zit goed met dit fonds. Afgezien van vele reorganisaties heb ik tot aan de laatste dag met veel plezier gewerkt. Graag houd ik contact met het fonds. Natuurlijk krijg ik alle brieven over veranderingen, maar wat meer informele informatie zou ik leuk vinden. (Bijna) met pensioen gaan Uw pensioen is in zicht? Dan is het belangrijk te weten hoe het met een aantal praktische zaken zit. Pensioenfonds WKNL organiseert daarom Pensioen-Inzicht bijeenkomsten. U ontvangt ruim drie maanden voor pensioeningangsdatum een uitnodiging. Tijdens deze bijeenkomst wordt onder meer aandacht besteed aan de aanvraag van pensioen, de AOW, bescherming van uw koopkracht, belasting over de uitkering en de keuzemogelijkheden (bijvoorbeeld ouderdomspensioen inruilen voor partnerpensioen, variëren in hoogte van de uitkering of deeltijdpensioen). Overlijden Als u zou overlijden voor uw pensionering, terwijl u nog in dienst bent, is er voor uw partner een partnerpensioen bij het Pensioenfonds WKNL. Voor uw kinderen tot 18 jaar (en tot 27 jaar als ze studeren) is er een wezenpensioen. Let op: als u ongehuwd samenwoont moet u uw partner wel eerst aanmelden bij het fonds. Nabestaanden jonger dan 65 jaar kunnen daarnaast soms in aanmerking komen voor een Anw-uitkering van de overheid of een uitkering via de Anw-hiaatverzekering, die u via uw werkgever kunt afsluiten. Bij overlijden na pensionering ontvangt uw partner alleen dan een partnerpensioen wanneer u beiden daar bij uw pensionering samen voor hebt gekozen. Als u op uw pensioendatum geen ouderdomspensioen heeft uitgeruild voor partnerpensioen, dan is er voor uw partner uiteraard géén partnerpensioen. Hoeveel het partnerpensioen is kunt u zien op het pensioenoverzicht dat u jaarlijks ontvangt. Ook de hoogte van het wezenpensioen vindt u terug op dit pensioenoverzicht. De ANW-uitkering van de overheid en de ANW hiaatverzekering worden uitgekeerd tot maximaal de 65-jarige leeftijd van uw partner. Het partnerpensioen van Pensioenfonds WKNL is een levenslange uitkering. Lancering nieuwe website Het pensioenfonds vindt het belangrijk haar deelnemers goed, tijdig en volledig te informeren over de pensioenregeling. Daarom heeft het pensioenfonds in april een nieuwe website gelanceerd. Op deze overzichtelijke website kunt u alles lezen over hoe de pensioenregeling eruit ziet, hoe uw pensioen is of wordt opgebouwd, wat uw rechten zijn, welke keuzes u kunt maken en in welke situaties u zelf actie moet ondernemen. Bezoek de website www.pensioen-wk.nl en al uw vragen over uw pensioen bij Wolters Kluwer Nederland worden beantwoord. Het telefonisch aanvragen van informatie kan uiteraard ook: 0570-648081.