Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Samenvatting 3. Trends en Ontwikkelingen 3.1 Invoering digitaal verzuimloket 3.2 Convenant Aanpak Schoolverzuim 3.3 Verzuimkaart 3.4 Digitalisering 3.5 Zorg Advies Teams 3.6 Niet verdere regionalisering leerplicht 3.7 Schorsings- en verwijderingsbeleid 4. Taakgebieden 4.1 Toezicht en controle 4.2 Handhaving 4.3 Advies, bemiddeling, voorlichting 5. Conclusies 6. Ambities en doelen Bijlage 1
1. Inleiding Voor u ligt het jaarverslag leerplicht van de gemeente Hoorn. Hierin wordt verslag gedaan van de activiteiten en resultaten van de leerplichtambtenaren voor het primair- en voortgezet onderwijs, het speciaal basisonderwijs en het speciaal voortgezet onderwijs in het schooljaar 2010/ 2011. Het jaarverslag wordt aangeboden aan het college van Burgemeester en Wethouders. Het college is verplicht, conform artikel 25 van de Leerplichtwet, om de raad verslag te doen over het gevoerde leerplichtbeleid. Per 1 februari 2011 is een nieuw bureau toegevoegd bij de afdeling Welzijn van de gemeente Hoorn. Leerplicht, RMC en groepsvervoer zijn samengevoegd en vormen nu bureau LEV, Leerlingzaken en Vervoer. In dit jaarverslag kunt u achtereenvolgend iets lezen over de verschillende ontwikkelingen, de taakgebieden van de leerplichtambtenaren, doelen en ambities. In tabellen worden een aantal zaken cijfermatig getoond. Aan het begin van het verslag is een samenvatting toegevoegd waarin u in een paar alinea s door de belangrijkste resultaten en ontwikkelingen van 2010/2011 heen leest. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 1
2. Samenvatting Voortgezet Onderwijs In dit schooljaar hebben alle scholen voor voortgezet onderwijs gewerkt met het digitale verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs. De leerplichtambtenaren hebben nog vaak scholen moeten aanspreken op het verbeteren en meer volledig maken van de verzuimmeldingen. We zien een geleidelijke verbetering. Het totaal van de aantallen leerplichtdossiers is licht afgenomen. Per dossier zijn echter vele interventies mogelijk, afhankelijk van de complexiteit van de casus. Een aantal casussen zijn heel bijzonder geweest, en nog, aangezien ouders het niet eens zijn met een schooladvies. Dit heeft geleid tot thuiszitters en een kort geding bij het kantongerecht. In het kader van Passend Onderwijs zijn dit interessante ontwikkelingen waarbij de rol van ouders, het onderwijs en de leerplichtambtenaar kritisch bekeken moeten worden. Primair Onderwijs De controles op basisscholen in verband met verzuimregistratie en het toetsen en afhandelen van verzoeken verlof zijn dit schooljaar afgerond. Vooral de verlofkwesties zijn onderwerp van discussie waarbij de leerplichtambtenaar adviserend maar ook sturend optreedt. Basisscholen maken daar dankbaar gebruik van. Convenant Aanpak Schoolverzuim De eerste evaluatie van het Convenant Aanpak Schoolverzuim heeft geleid tot richtlijnen, en ambities, voor alle ketenpartners. In het kader van terugdringen van ongeoorloofd verzuim hebben de leerplichtambtenaren beduidend vaker proces-verbaal opgemaakt. Voor een aantal scholen voor voortgezet onderwijs geldt wel dat er regelmatig nog te laat wordt gemeld, voornamelijk als er sprake is van zorgwekkend ziekteverzuim. Als wij terugkijken op dit schooljaar zijn wij heel tevreden. Scholen registreren en melden verzuim steeds beter en er zijn goede samenwerkingsafspraken gemaakt en gemeenschappelijke doelen gesteld met ketenpartners. Verderop in dit jaarverslag kunt u over genoemde zaken meer lezen. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 2
3. Trends en Ontwikkelingen 3.1 Invoering digitaal verzuimloket In het schooljaar 2010/2011 is door alle scholen voor voortgezet onderwijs gewerkt met het digitale verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Per 1 augustus 2009 is dit een wettelijke verplichting, echter vorig schooljaar was voor de meeste scholen nog een oefenjaar. Het melden van verzuim door scholen gaat nu via een speciaal ontwikkeld digitaal programma. De meldingen gaan naar DUO in Groningen en deze selecteren op woongemeente. Scholen hoeven dus niet meer uit te zoeken in welke gemeente een leerling woont aangezien de woongemeente bepalend is voor welke leerplichtambtenaar de zaak oppakt. Voor het onderwijs moet het melden van verzuim op deze manier uiteindelijk eenvoudiger worden. Er is bovendien nu sprake van uniformiteit, landelijk gezien en duidelijkheid over data en uren van verzuim. De leerplichtambtenaren hebben scholen zoveel mogelijk geadviseerd bij het werken met het digitaal verzuimloket. Er is een stappenplan verspreid op alle scholen met aanwijzingen voor een correcte melding van het verzuim met alle relevante informatie. Voor de leerplichtambtenaar is het belangrijk te weten of er sprake is van zorgproblematiek en verzuim, beginnend verzuim of zorgwekkend ziekteverzuim. In het kader van handhaving moeten in een proces-verbaal alle exacte data en uren vermeld staan. De melding bij DUO is de bewijslast voor het Openbaar Ministerie of bureau Halt. De leerplichtambtenaren blijven waakzaam of scholen het verzuimloket goed gebruiken en ook tijdig melden. Zo nodig vinden daar gesprekken over plaats met directies van scholen voor voortgezet onderwijs en/of een gesprek met de inspectie van het onderwijs. 3.2 Convenant Aanpak Schoolverzuim Het convenant Aanpak Schoolverzuim is ondertekend op 29 september 2009 door alle gemeentebesturen in Noord- Holland Noord. In dit convenant staan richtlijnen, doelstellingen en ambities geldig voor meerdere ketenpartners, namelijk de gemeenten( leerplichtambtenaren), Bureau Jeugdzorg, Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Halt en het Openbaar Ministerie. Het doel is het terugdringen van schoolverzuim en schooluitval. Jaarlijks vindt er een evaluatie plaats. Een werkgroep waar alle ketenpartners in vertegenwoordigd zijn, waaronder leerplicht Hoorn, gaat na of alle afspraken nagekomen zijn en of alle gevraagde gegevens aangeleverd zijn. Ook de samenwerking tussen de ketenpartners wordt kritisch gevolgd en besproken. De leerplichtambtenaren houden bij het opstellen van hun eigen doelstellingen en ambities rekening met de afspraken uit dit convenant. De wethouder van Onderwijs van de gemeente Hoorn, de heer Peter Westenberg, heeft sinds begin 2011 de rol van bestuurlijk trekker van dit convenant. Hij heeft hierin als taak het uitvoeringsbeleid van ongeoorloofd verzuim onder de aandacht te brengen bij de gemeentebesturen in West -Friesland. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 3
3.3 Verzuimkaart In het schooljaar 2010/2011 is de verzuimkaart, vanuit de werkgroep West- Friesland verzuimd niet op alle scholen voor voortgezet onderwijs ingevoerd. De praktische toepassing is nog niet op alle scholen voldoende. De stappen die gezet moeten worden wanneer er sprake is van ongeoorloofd verzuim of zorgwekkend ziekteverzuim zijn nog niet bij iedereen bekend. De leerplichtambtenaren besteden extra aandacht aan het uitvoeren van de afspraken genoemd in de verzuimkaart. School is verantwoordelijk voor een juiste melding met de nodige relevante achtergrondinformatie. Het verzuimbeleid wordt op alle scholen voor voortgezet onderwijs door de leerplichtambtenaren besproken en gecontroleerd. Per basisschool zijn aparte controles uitgevoerd door de leerplichtambtenaren en de bevindingen besproken met de directie. Over het algemeen is de verzuimregistratie goed op orde mede ook dankzij een digitaal systeem. De afhandeling en toetsing van verzoeken extra verlof is nog wel een aandachtspunt. Een document met richtlijnen voor het toekennen van verlof, in samenwerking met het Openbaar Ministerie, is op alle basisscholen uitgedeeld. 3.4 Digitalisering In het schooljaar 2010/2011 zijn de ondersteunende werkprocessen voor de leerplichtambtenaren gedigitaliseerd. Alle leerlingendossiers zijn geregistreerd in het leerlingenadministratiesysteem Key2 Onderwijs. In het schooljaar 2011/2012 gaan de leerplichtambtenaren volledig over tot een digitaal leerling-dossier door middel van een dossiermodule. Uiteindelijk moet het papieren leerling-dossier verdwijnen. De digitalisering van de werkzaamheden betekent dat efficiënter en effectiever gewerkt kan worden. Deze ontwikkeling komt de overdraagbaarheid naar de collega s van de Regionale leerplicht MBO en het RMC ten goede. 3.5 Zorg Advies Teams (ZAT s) Op alle scholen voor voortgezet onderwijs heeft het Nederlands Jeugd Instituut (NJI), in het schooljaar 2010/2011, een Master Class project uitgevoerd bij de Zorg Advies Teams. De bedoeling daarvan was om efficiënter te vergaderen en te handelen als het gaat om zorgleerlingen. Vanuit het Samenwerkingsverband West-Friesland is dit in werking gezet om de zorgstructuur binnen de school te verbeteren. Vanaf het moment van inbreng van een te bespreken zorgleerling tot het uiteindelijke resultaat, de gezette stappen moeten duidelijk en doeltreffend zijn. Het doel moet zijn dat er vroegtijdig wordt gesignaleerd wanneer er problemen zijn om daarmee uitval te voorkomen. Verzuim gaat vaak samen met achterliggende problematiek. Per school was er een medewerker van het NJI aanwezig voor advies en ondersteuning. Ook de rol van de externe deelnemer, waaronder de leerplichtambtenaar, is daarbij besproken. Op alle scholen hebben inmiddels evaluaties plaatsgevonden samen met de medewerker van het NJI. Aandachtspunten ter verbetering zullen door iedereen bewaakt worden. Het is immers een samenwerking tussen meerdere partijen. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 4
3.6 Niet verdere regionalisering leerplicht Een regionaal bureau leerplicht is in West- Friesland voorlopig niet aan de orde. Er is onderzoek gedaan maar de gemeenten in West Friesland, met uitzondering van Hoorn en Drechterland, wilden geen samenwerking in de vorm van een gezamenlijk bureau. Over afstemming en beleidsontwikkeling zijn wel afspraken gemaakt. Op verzoek van het college van Burgemeester en Wethouders is daarom besloten dat de leerplichtambtenaren van de gemeente Hoorn niet meer de zorgleerlingen uit andere gemeenten bespreking in het ZAT. De leerplichtambtenaren van Hoorn bespreken hun eigen zorgleerlingen en zijn niet aanwezig bij de bespreking van de zorgleerlingen uit de andere gemeenten. Met ingang van het schooljaar 2011/2012 wordt dit operationeel. Vanuit het Samenwerkingsverband ( dat zijn alle scholen voor voortgezet onderwijs) is hier een kritische reactie op gekomen. Het onderwijs wil graag een regionaal bureau leerplicht. Uniformiteit in de uitvoering en één leerplichtambtenaar als contactpersoon is voor scholen prettiger werken. 3.7 Schorsings- en Verwijderingsbeleid Extreme gedragsproblemen van kinderen zorgen ervoor dat scholen zich vaker min of meer gedwongen voelen om over te gaan tot schorsingen. In het belang van de veiligheid op school, van de leerkrachten en de andere leerlingen, is dit in een toenemend aantal gevallen de enige optie. Op de lange duur kan dit resulteren in een verwijdering. In de meeste gevallen is er al een procedure richting een zogenaamde cluster 4 school gaande (speciaal onderwijs voor kinderen met gedragsproblemen of langdurig zieke kinderen). Soms moet dat ook nog opgestart worden en zijn ouders het niet eens met dit schooladvies. De leerplichtambtenaar kan dan bemiddelen tussen school en ouders ter voorkoming van schooluitval. Een verwijdering is niet in het belang van het kind. Een plaatsing op een cluster 4 school is niet altijd direct mogelijk in verband met wachtlijsten. Dat is een terugkerend probleem. Als de procedure voor de aanvraag van een cluster 4 indicatie nog doorlopen moet worden gaat alles nog langer duren en zit een kind om deze reden thuis. Belangrijk daarbij is of ouders open staan voor hulpverlening. In het kader van de ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs is dit een interessant gegeven. Hoe betrek je ouders zo goed mogelijk bij de ontwikkeling van hun kind op school. Een schooladvies komt dan niet onverwacht uit de lucht vallen, ouders zijn immers voorbereid en hulpverlening is vaak aanwezig. Scholen moeten daarom vroegtijdig signaleren en de nodige stappen zetten. De leerplichtambtenaar kan hierbij bemiddelen en toezien op de juiste toepassing van procedures. Het moet duidelijk zijn wie waarvoor verantwoordelijk is. In het schooljaar 2010/2011 heeft er 1 kind vanuit het basisonderwijs langer dan 6 maanden thuisgezeten en 2 jongeren vanuit het voortgezet onderwijs. In alle 3 casussen hebben ouders een aandeel gehad in dit verzuim aangezien zij het niet eens waren met het schooladvies. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 5
4. Taakgebieden De leerplichtambtenaar heeft bevoegdheden om controles uit te oefenen, toezicht te houden en te handhaven. Daarnaast treedt de leerplichtambtenaar vaak op als bemiddelaar bij conflictsituaties tussen ouders en school. Tevens heeft de leerplichtambtenaar een taak in de voorlichting over de Leerplichtwet, op inhoud en procedures. 4.1 Toezicht en controle Toezicht en controle verzuimregistratie en beleid scholen Het toezicht op de naleving van de leerplichtwet is opgedragen aan Burgemeester en Wethouders. Zij wijzen daartoe één of meerdere ambtenaren aan. De leerplichtambtenaar is bevoegd om de verzuimregistratie van scholen in te zien ter controle en zo nodig te komen met een advies ter verbetering. Ook de inen uitschrijvingen van leerplichtigen moeten in orde zijn en voldoen aan wet- en regelgeving. Ook de afhandeling van de verzoeken voor extra verlof worden getoetst. De leerplichtambtenaar heeft op alle basisscholen deze controle uitgeoefend. Aantal dossiers Leerplichtzaken 645 623 2008-2009 2009-2010 2010-2011 703 Tabel 1: hierin ziet u het aantal dossier dat behandeld is door de leerplichtambtenaren van Hoorn in de afgelopen drie schooljaren. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 6
Relatief Verzuim 131 118 2009-2010 2010-2011 26 24 3 6 3 1 Signaal Luxe Signaal Luxe Basis & Speciaal Basis Onderwijs Voortgezet & Speciaal Voortgezet Onderw ijs Tabel 2: Hierin ziet u ziet u de verschillende soorten verzuim vergeleken over twee schooljaren. De definities van het verzuim vindt u in de bijlage. 15 Verleende vrijstellingen 11 9 2009-2010 2010-2011 3 3 3 1 3 2 0 Vervangend onderwijs Ander onderwijs Inschrijving Buitenland Bezwaar richting onderwijs psychische of medische Art. 5a Art. 5b Art. 5c Art. 15 Art. 3b Tabel 3: Het verlenen van vrijstellingen, gemandateerd door Burgemeester en Wethouders, is ook een onderdeel van het takenpakket van de leerplichtambtenaar. In de bijlage kunt u de betekenis van de verschillende vrijstellingen lezen. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 7
Controle op absoluut verzuim Elk leerplichtig kind of jongere moet ingeschreven staan op een school. Dit wordt maandelijks gecontroleerd. Is er sprake van absoluut verzuim, dat wil zeggen niet ingeschreven staan, dan krijgen ouders een brief of een oproep voor een gesprek met de leerplichtambtenaar. Zo nodig vindt een huisbezoek plaats. Uiteindelijk was er geen enkele keer sprake van absoluut verzuim. Als ouders niet meewerken en het leerplichtig kind niet op een school is ingeschreven gaat de leerplichtambtenaar proces-verbaal opmaken en/of melding doen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB maatregel) Wanneer blijkt dat een school de mutaties niet heeft doorgegeven aan de gemeente, worden de leerplichtambtenaren daarvan op de hoogte gebracht. Scholen zijn wettelijk verplicht om alle mutaties meteen te melden. Als een school hier niet aan voldoet kan de leerplichtambtenaar optreden, bijvoorbeeld in de vorm van een last onder dwangsom/ bestuurlijke boete. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 8
4.2 Handhaving De leerplichtambtenaren van de gemeente Hoorn zijn in het bezit van een buitengewoon opsporingsbevoegdheid. ( Artikel 141 van het Wetboek van Strafvordering) Het naleven van de leerplichtwet geldt ook voor ouders met leerplichtige kinderen. Vanaf de leeftijd van 12 jaar zijn kinderen ook zelf verantwoordelijk voor het naar school gaan. Na een verzuimmelding heeft de leerplichtambtenaar een gesprek met ouders en jongere: Wat is de reden van verzuim, is er achterliggende problematiek, is er hulpverlening, welke stappen heeft school gezet om het verzuim tegen te gaan, is de jongere besproken in het Zorgadvies Team. Het gesprek kan een verkennend of een waarschuwend karakter hebben. Er worden afspraken gemaakt met school, ouders en eventueel andere partijen zoals Bureau Jeugdzorg of de GGZ. De leerplichtambtenaar bewaakt de gemaakte afspraken. Wanneer verzuimgesprekken en gemaakte afspraken niet tot resultaat hebben dat het verzuim gestopt wordt, kan de leerplichtambtenaar besluiten om één van onderstaande middelen in te zetten: Halt-afdoening Jongeren krijgen eerst een officiële waarschuwing. Elk verzuim daarna heeft tot gevolg dat er een proces-verbaal wordt opgemaakt. Dit gaat naar Halt. De jongere krijgt een gesprek, een werkopdracht en een werkstraf. Wanneer een jongere zich niet houdt aan de afspraken met bureau Halt wordt het proces-verbaal doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie. Het opmaken van een proces-verbaal Deze wordt opgestuurd naar het Openbaar Ministerie. Een afschrift van het proces-verbaal gaat, bij jongeren ouder dan 12 jaar, naar de Raad voor de Kinderbescherming. De raadsonderzoeker doet onderzoek en komt met een (straf)advies voor de officier van justitie. SVB maatregel Naast de inzet van bovengenoemde middelen kan de leerplichtambtenaar voor 16/17 jarigen op het voortgezet onderwijs de SVB maatregel toepassen. Dat wil zeggen dat er een melding wordt gedaan bij de Sociale Verzekeringsbank wanneer er sprake is van ongeoorloofd verzuim. De SVB besluit op basis van deze melding of de kinderbijslag wordt ingehouden en per wanneer. Er is dit schooljaar geen melding gedaan. Deze maatregelen worden ingezet, met als doel dat de jongere weer naar school gaat en dat ouders en jongere gewezen worden op de gevolgen van het overtreden van de Leerplichtwet. Onderliggend kan een zorgproblematiek ook extra aanleiding zijn om op te treden. De Raad voor de Kinderbescherming kan dan een beschermingsonderzoek starten en komen met bepaalde bevindingen en adviezen, dit in het belang van de jongere. Er is 7 keer een proces-verbaal Halt opgemaakt. Een waarschuwingsbrief vooraf heeft veelal een preventieve werking gehad. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 9
Proces-Verbaal 18 2009-2010 2010-2011 13 6 4 1 1 1 0 Signaal Luxe Signaal Luxe Basis & Speciaal Basis Onderwijs Voortgezet & Speciaal Voortgezet Onderw ijs Tabel 4: Hierin ziet u ziet u de opgemaakte proces-verbalen uitgesplitst naar basisonderwijs en voortgezet onderwijs, vergeleken over twee schooljaren. De definities van het verzuim vindt u in de bijlage. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 10
4.3 Advies, bemiddeling, voorlichting Deelname zorgoverleggen De leerplichtambtenaren hebben zitting in alle zorgadvies teams op het voortgezet onderwijs. Andere externe partijen zijn Bureau Jeugdzorg, de GGD en het Algemeen Maatschappelijk Werk. Er is een convenant waarin de profielen van de verschillende partners omschreven staan. Per jongere is er een hulpvraag vanuit school. Het zorgadvies team fungeert als een soort Denk-Tank om uiteindelijk tot een handelingsplan te komen. Procedures vanuit de leerplichtwet moeten juist worden toegepast en de leerplichtambtenaar kan daarbij adviserend optreden. Dit is ook een vast onderdeel in de andere werkcontacten met scholen. Ook andere instellingen of overleg structuren, zoals het buurtnetwerk of het Parachute-overleg( risicojongeren met politiecontacten) maken gebruik van de kennis en het advies van de leerplichtambtenaar, wanneer het gaat om verzuim, risico gedrag of dreigend schooluitval. 250 Meldingen Zorg & Adviesteams 2010-2011 200 207 172 194 150 100 2008-2009 2009-2010 2010-2011 50 0 Bemiddeling Bij conflictsituaties tussen ouders en school kan de leerplichtambtenaar bemiddelend optreden met als doel om beweging in het proces te krijgen en te houden. Het is dan belangrijk dat de juiste partijen met elkaar in gesprek gaan om tot een oplossing te komen. De leerplichtambtenaar kan daarbij de regie hebben en samenwerking zoeken met een onderwijsconsulent of iemand van Gedragswerk, beiden aangesteld vanuit het Ministerie van Onderwijs, als het gaat om thuiszitters. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 11
5. Conclusies De leerplichtambtenaar heeft vanuit zijn/haar bevoegdheden een duidelijke taak. Naast het toezicht houden op de naleving van de leerplichtwet zijn er ook dit schooljaar weer veel complexe casussen geweest waarbij de leerplichtambtenaar een bemiddelende taak heeft tussen ouders en scholen. Scholen weten de weg te vinden naar de leerplichtambtenaar. Dit brengt de leerplichtambtenaar soms in een lastig parket. Een conflictsituatie tussen ouders en school, als het gaat om een schooladvies waar ouders het niet mee eens zijn, moet feitelijk binnen het samenwerkingsverband opgelost worden. De leerplichtambtenaar kan ervoor zorgen dat partijen die betrokken zijn om tafel gaan om zo te proberen tot een oplossing te komen. Dit komt vaak voor en is zeker een uitdaging in het dagelijkse werk maar geeft ook weer aan dat de taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden (en verwachtingen over en weer) van alle partijen ook duidelijk moeten zijn voor de anderen. Komend schooljaar wordt dit wederom een aandachtspunt in de gesprekken met de schoolleiding De verzuimregistratie via het digitale verzuimloket op de scholen voor voortgezet onderwijs gaat steeds beter. Als de relevante velden in het programma goed zijn gevuld is het voor de leerplichtambtenaar meteen helder en kan dan overgaan tot actie. Tot nu toe is er geen aanleiding geweest om de inspectie van het onderwijs op de hoogte te brengen van een verzuimregistratie welke niet op orde is. Wij blijven dit wel goed bewaken. Het zorgwekkend ziekteverzuim is nog wel een aandachtspunt. In de verzuimkaart zijn de afspraken met de GGD wel vastgelegd maar in de praktijk wachten scholen vaak nog te lang voordat er een melding wordt gedaan. Inmiddels werken de jeugdartsen van de GGD in de meeste gevallen wel volgens afspraak. Vanuit school is het belangrijk om voortijdig de nodige stappen te zetten om te voorkomen dat een kind/jongere onnodig, en wellicht ongeoorloofd, thuis zit wegens ziekte. Een arts moet bepalen of er gegronde medische redenen zijn om thuis te blijven of niet. Als deze redenen er niet zijn moet er een melding gedaan worden bij de leerplichtambtenaar. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 12
6. Ambities en doelen In het kader van Passend Onderwijs moeten er goede afspraken worden gemaakt tussen de leerplichtambtenaren en het Samenwerkingsverband West-Friesland. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden moeten helder zijn voor alle partijen om misverstanden en verkeerde verwachtingen te voorkomen. Passend Onderwijs geeft ouders een vrije schoolkeuze als het gaat om kinderen met een handicap of stoornis. Een reguliere school, in plaats van speciaal onderwijs, moet aantonen dat zij handelingsonbekwaam is en om deze reden een leerling wil weigeren. De gemeente krijgt een regierol om te zorgen voor goede afspraken over inzet van zorg en extra ondersteuning in en om de scholen. De gemeente heeft tevens als college prioriteit dat het voor- en vroegtijdig schoolverlaten teruggedrongen moet worden. Wanneer ouders kiezen voor regulier onderwijs in plaats van speciaal onderwijs, ondanks een ander advies van huidige school, kan dit tot gevolg hebben dat kinderen thuis komen te zitten. De taken en bevoegdheden van de leerplichtambtenaar moeten in dergelijke situaties duidelijk zijn. Is er sprake van een conflict tussen ouders en onderwijs (civiel) of is er sprake van overtreding van de leerplichtwet (strafrechtelijk). Naast een ambtsinstructie, door het college vastgesteld, zal in het kort taken en bevoegdheden op papier komen als bespreekdocument met het onderwijsveld. Alle scholen voor (speciaal)voortgezet onderwijs worden bezocht door de leerplichtambtenaren samen met een medewerker van Bureau Halt. Een voorlichting over het lik-op-stuk beleid om beginnend verzuim terug te dringen. De verzuimregistratie moet op orde zijn en binnen school moet helder zijn wie hiervoor verantwoordelijk is en wie de vervolgmeldingen, zo nodig, doet. De verzuimkaart is de rode draad. In het schooljaar 2011/2012 gaan de leerplichtambtenaren gebruik maken van een digitaal leerlingendossier. In het administratief systeem van de leerplichtambtenaar ( Key2Onderwijs )is een extra module toegevoegd die de leerplichtambtenaar de mogelijkheid biedt om alle acties rondom een leerling digitaal vast te leggen. Het dossier wordt daarmee transparant en overdraagbaar. Het papieren dossier gaat uiteindelijk verdwijnen. Het structurele afstemmingsoverleg tussen de beleidsambtenaren Jeugd en Onderwijs en leerplicht wordt weer vlot getrokken. Dit was het afgelopen jaar blijven liggen maar de behoefte bestaat zeker om elkaar te informeren over allerlei ontwikkelingen rondom Jeugd en Onderwijs. Aangezien leerplicht nu ondergebracht is in een apart bureau binnen de afdeling Welzijn worden deze overleggen vanaf nu anders georganiseerd. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 13
Tot slot. Het beroep van leerplichtambtenaar blijft een uitdaging aangezien de problematiek van schoolverlaten en verzuim en de maatschappelijke gevolgen, onwenselijk zijn. Een startkwalificatie geeft meer garantie op succes in het latere leven van een jongere. Het biedt mogelijkheden op het gebied van verdere scholing en het vinden van een baan. Soms is een ander traject op maat ook mogelijk. Als leerplichtambtenaar moet je soms pionieren en creatief durven zijn. Echter, het onderwijs, de hulpverlening, leerplicht/ gemeenten, het Openbaar Ministerie, ouders en jongeren..iedereen zal daarbij verantwoordelijkheid moeten nemen om ervoor te zorgen dat jongeren niet afglijden. De leerplichtambtenaren van de gemeente Hoorn zullen zeker deze verantwoordelijkheid nemen. Binnen de mogelijkheden van de Leerplichtwet zal het belang van het kind/ jongere altijd voorop staan. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 14
Bijlage 1 Definities verzuim 1. Relatief verzuim is onderverdeeld in signaal verzuim en luxe verzuim. 2. Signaal verzuim is beginnend of langdurig verzuim veelal met een achterliggende problematiek zoals een problematische thuissituatie, psychische problematiek of gebruik van alcohol of drugs. 3. Luxe verzuim is dat ouders hun leerplichtige kinderen meenemen op vakantie buiten reguliere schoolvakanties om, zonder toestemming van de directeur van de school. 4. Absoluut verzuim wil zeggen dat een leerplichtig kind of jongere niet ingeschreven staat op een school. 5. Zorgwekkend ziekteverzuim. Vele ziekmeldingen van kinderen/ jongeren door ouders waarbij soms twijfels bestaan. Onderzocht moet worden of er aantoonbaar medische redenen zijn om thuis te blijven. De jeugdarts van de GGD kan daarbij een rol spelen. Vrijstellingen van de leerplicht 1. Artikel 5 a. Een kind of jongere is op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt om een school of instelling te bezoeken. 2. Artikel 5 b. Ouders hebben bezwaar tegen de richting van het onderwijs binnen redelijke afstand van de woning. 3. Artikel 5 c. Het kind of de jongere staat ingeschreven en bezoekt een school in het buitenland. 4. Artikel 15. De jongere volgt aantoonbaar op een andere manier voldoende onderwijs. 5. Artikel 3 b. De jongere toestemming geven om, gedurende het laatste schooljaar van zijn/haar volledige leerplicht, een andere vorm van onderwijs te gaan volgen. Jaarverslag leerplicht 2010/2011 15