Maakt zwangerschap vergeetachtig?



Vergelijkbare documenten
Wat gaan we doen? Voeding en schoolprestatie: Stelling. Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand?

Wat gaan we doen? Hoe komt leren tot stand?

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn

Potplanten en jonge planten 2007

7 Samenvatting Inleiding

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis

Onder leiding van HET BREIN SCIENTIFIC MEETING Peggy Spauwen & Stefan Geijselaers

Wat is puberteit? Het Puberbrein. Definities. Definities. Wat gaan we doen? Hoe komt leren tot stand? Dr. Renate de Groot!! Welten instituut!

Definities. Het Puberbrein moet kiezen: hoe, wat, waar, wanneer? Wat gaan we doen? Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand?

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen

Definities. Het Puberbrein moet kiezen: hoe, wat, waar, wanneer? Wat gaan we doen? Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand?

Prevention of cognitive decline

MorDHA. MorEPA. Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen

Samenvatting. Samenvatting

SIM KAART USA UNLIMITED

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

De fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC

SUMMARY. Fatty acids, Pregnancy, and Cognition

Handels- en investeringscijfers Canada-Nederland 1

Willem Bossers - Kennis in Beweging. Bewegen. door het leven heen. Door: Dr. Willem

Schildklier en zwangerschap

Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1

Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar...

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : J A A R

Het Puberbrein; Brein, leefstijl en leren

Statistiek Bloembollen

Kleinschalig wonen voor ouderen met dementie. Department of Health Care and Nursing Science

Wat doet bewegen? Monique Berger. Hester van der Sloot. Over het belang en voorbeelden van stimuleren van bewegen tijdens en na revalidatie

SIM KAART USA (AT&T Netwerk)

Veranderingen in de internationale positie van Nederlandse banken

McDonalds Happy Meal Speelgoedjes in Nederland 1999

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten

Het manipuleren van de serotonine functie bij depressies Een depressie is een van de meest invaliderende stoornissen ter wereld. Ongeveer een op de

Lokale Coloplast kantoren

De kinder- en jeugdpsycholoog in het ziekenhuis

JAAROVERZICHT 2010 gedetailleerd per Categorie, Regio en Land Bron: CBS

TIMSS-2011: Nederland in TIMSS-2011: Rekenprestaties van leerlingen in groep 6 van het basisonderwijs in de afgelopen 16 jaar

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

4. Op deze manier lezen jullie ook de paragrafen Wandelgangenpolitiek en Obama and the Beast.

Psychische versus cognitieve stoornissen

Zwangerschap en bipolaire stoornis avontuur voor patient en behandelaar. Anja Stevens

Lijst van verdragen op alfabetische volgorde: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Eet smakelijk René de Groot

HANDLEIDING SIM KAART CANADA

Nederlandse Samenvatting

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS

Nederlandse samenvatting

On the Move! Cognitietour door Nederland

Informatie- en emotieverwerking bij het syndroom van Noonan

Disclosure. Inleiding. Voeding en vruchtbaarheid in de publiciteit. Wetenschappelijk onderzoek. In Vitro Fertilisatie

Patiënten informatie over een studie naar zwangerschaps-complicaties bij vrouwen met het Polycysteus Ovarium Syndroom:

Dutch summary/ Samenvatting

(Voor de EER relevante tekst)

Samenvatting resultaten Zest onderzoek Wat wilt U? onder leden en niet-leden van de Water Alliance in 2014.

Wetenschappelijk onderzoek in het VUmc: wat heeft u eraan?

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 25 januari 2011 (OR. en) 5610/11 DENLEG 7

Mobiliteit in Nederland onder de loep

De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie

Wereldtentoonstelling

Wat gaan we doen? Brein, leefstijl en leren. Conclusie 1. INLEIDING IN HERSENEN EN LEREN 2. COGNITIEVE ONTWIKKELING. Dr.

WORD IK SLIMMER DOOR TE BEWEGEN?

Tabel 1: Waarde van afgegeven vergunningen voor de definitieve uitvoer van militaire goederen in het eerste halfjaar van 2009 per categorie 1

Pubers kunnen niet plannen Rijden zonder helm. Definities. Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities.

NEDERLANDSE SAMENVATTING

Tim Peetoom, klinisch psycholoog

Handels- en investeringscijfers Ierland-Nederland 1

ABCD-consulten in science center NEMO

Handels- en investeringscijfers Spanje-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zwitserland-Nederland 1

Handels- en investeringscijfers Zuid-Afrika-Nederland mei 2019

Handels- en investeringscijfers Verenigd Koninkrijk-Nederland 1

Presentatie van OPTA s jaarverslag 2011

Collectieve toeristische logiesverstrekkende bedrijven BELGIË 2011 Kerncijfers

Autisme Spectrum Stoornissen en Vitamine D

Samenvatting. Samenvatting

Handels- en investeringscijfers Brazilië-Nederland mei 2019

CHAPTER 13 NEDERLANDSE SAMENVATTING - VOOR DE LEEK -

Stress, depressie en cognitie gedurende de levensloop

Beschermende factoren voor dementie

Collectieve toeristische logiesverstrekkende bedrijven BELGIË 2012 Kerncijfers

Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg

DOCUMENTEN WETTIG VERBLIJF

Impact van chronische Q-koorts en QVS op Cognitief Functioneren

Handels- en investeringscijfers Zuid-Korea-Nederland 1

Iedereen is anders: de invloed van persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten

hoofdstuk één hoofdstuk twee

Handels- en investeringscijfers China-Nederland februari 2019

Handels- en investeringscijfers Verenigde Staten-Nederland 1

ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS

Handels- en investeringscijfers Verenigde Arabische Emiraten- Nederland 1

Tevredenheidsonderzoek onder mensen met een manisch depressieve stoornis en hun betrokkenen

(Auto)mobiliteit in Nederland onder de loep

Waarom was het onderzoek nodig?

Druiven: Ontwikkeling wereldhandel en aandeel Chili (export) en Nederland (import) 10%

Vaardigheden voor de toekomst: een economisch perspectief

Cognitieve problemen bij patiënten met kanker

Uitwisseling van bankinlichtingen Kalender van onderhandelingen (art. 26 OESO)

Negen Maanden Niet: Alcohol en zwangerschap. Ir. N.Y. van der Wulp STAP

Transcriptie:

Fatty acids, Pregnancy, and Cognition Vetzuren, zwangerschap en cognitie Renate H.M. de Groot Maakt zwangerschap vergeetachtig? 1

Wat is cognitie? Cognitie = Verzamelnaam voor allerlei processen waarbij het brein betrokken is Voorbeelden: aandacht, geheugen, snelheid van informatieverwerking Vetzuren Bouwstenen van alle cellen Eén vetzuur is m.n. van belang: DHA (docosahexaeenzuur) Hoge concentraties DHA zijn in hersenweefsel aanwezig 2

Vetzuren Echter, het lichaam kan DHA nauwelijks zelf maken Daarom opname via de voeding: Hoge concentraties DHA zitten in vette vis Wat gebeurt er met de DHA status tijdens de zwangerschap? 15.0 DHA status index 12.5 10.0 7.5 5.0 10 18 26 32 36 40 B Weken na conceptie Al et al, Br J Nutr, 1995 3

Achtergrond DHA status daalt tijdens de zwangerschap Dit komt, omdat de foetus dit DHA nodig heeft voor de aanleg van zijn/haar cellen Betere DHA status bij geboorte leidt tot betere cognitieve ontwikkeling Vraagstelling-1 Heeft de dalende DHA status tijdens de zwangerschap gevolgen voor het cognitief functioneren van de moeder? 4

Samenvattend Zwangerschap vetzuurstatus Vraagstelling 1 Afname cognitie? Opzet van het cognitie onderzoek 50 zwangere versus 50 niet-zwangere vrouwen Proefpersonen werden getest op week 14, 17, 29, 36 en 32 weken na de bevalling Cognitie werd gemeten mbv cognitieve tests Diverse vragenlijsten werden ingevuld 5

Tests Leertaak Probeer zoveel mogelijk van de volgende woorden te onthouden Bloem 6

Bank Pijp 7

Schep Stoep 8

Broek Arm 9

Fiets Lepel 10

Gras School 11

Paal Oor 12

koffer Pan 13

Tests Leertaak Probeer zoveel mogelijk van de volgende woorden te onthouden Geheugentaak Noem binnnen 1 minuut zoveel mogelijk dieren op Zwangeren hebben een slechter geheugen dan niet-zwangeren 13 leer taak significant 30 geheugen taak significant niet zwanger zwanger aantal woorden 12 11 woorden per minuut 26 22 10 18 14

Selectieve aandacht (ms) 60 Selectieve aandachtstaak * control Controle group groep pregnant Zwangeren group 50 40 30 20 zwangerschap pregnancy post-partum na bevalling 20 40 20 40 Weeks Weken Stroop Test Figure x: Example of the Stroop test, developed by J.R. Stroop, 1935 blauw groen rood geel geel groen rood rood blauw rood blauw rood rood groen rood rood blauw groen blauw blauw geel geel groen geel 15

Concept Shifting Test Snelheid van informatieverwerking is bij jonge moeders afgenomen 13 32 weken na bevalling significant niet zwanger zwanger snelheid (s) 12 11 10 16

Conclusies 1. Leervermogen en geheugen van zwangeren is slechter dan van nietzwangere controlepersonen. 2. Selectieve aandacht daalt tijdens de zwangerschap, maar herstelt zich na de bevalling. 3. Snelheid van informatieverwerking is niet aangedaan tijdens de zwangerschap, maar is wel slechter bij vrouwen die net moeder geworden zijn. Conclusie vraagstelling 1 Tijdens de zwangerschap zijn leervermogen, geheugen en selectieve aandacht van de toekomstige moeder afgenomen Natuurlijk ben ik zwanger, ik weet alleen niet meer van wie Goh, zwanger? 17

Vraagstelling-2 Vraagstelling-2 Wat gebeurt er met de DHA status na de bevalling? 15.0 DHA status index 12.5 10.0 7.5 5.0 10 18 26 32 36 40 B >66 Weken na conceptie Al et al, Br J Nutr, 1995 18

Vraagstelling-2 25 Zuid Afrika % personen met depressie 20 15 10 5 r = - 0.84 Depressieve Duitsland symptomen na de bevalling zijn een p ernstig < 0.0001 en veel voorkomend probleem (21%) Australië GB Spanje Israël Canada Italië Er zijn NLaanwijzingen dat de DHA status hierbij een rol speelt USA Frankrijk Zweden Tijdens de zwangerschap daalt de DHA status, normalisatie gaat slechts langzaam Hong Kong Chili Maleisië Japan 0 Is er een associatie tussen het optreden van depressieve 0.1 symptomen 0.2 0.3en het 0.4herstel 0.5 van de 0.6 DHA status? 0.7 0.8 0.9 DHA concentratie Samenvattend Zwangerschap vetzuurstatus Vraagstelling 2 Depressieve symptomen? 19

Opzet van het onderzoek naar depressie Het onderzoek werd uitgevoerd bij 112 zwangere vrouwen Met behulp van een vragenlijst werden op 32 weken na de bevalling depressieve symptomen gemeten Bloedmonsters voor vetzuurmeting werden afgenomen bij de bevalling en 32 weken na de bevalling De kans op depressie is kleiner wanneer de DHA status sneller stijgt 6.0 Stijging DHA status na bevalling 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 depressie geen depressie 20

Samenvatting Zwangerschap vetzuurstatus Afname cognitie? Depressieve symptomen? Dus.. niet vergeten vis te eten!!!!!!! 21

Bedankt voor uw aandacht 22