Strategische visie NVG: Forecast 2015 Maart 2009
Inhoud rapportage 1. Introductie 2. Analyse van vraag en aanbod 3. Strategische visie op de toekomst van golf 4. Conclusies en rol NVG Disclaimer: De gegevens in deze rapportage zijn met grote zorgvuldigheid samengesteld. Gegevens zijn uit meerdere bronnen samengesteld en zijn in een aantal gevallen interpretaties en toekomstverwachtingen. Derhalve kunnen aan de gegevens in deze presentatie kunnen geen rechten of verplichtingen ten opzichte van NVG of ontleend worden. 2
1. Introductie Inleiding Aanleiding De aanleiding voor het opstellen van Visie 2015 komt voort uit de ogenschijnlijke groei die de golfsport de laatste jaren heeft doorgemaakt. Welke veranderingen hebben zich de afgelopen jaren in de golfsport afgespeeld? Sluiten vraag en aanbod zowel kwantitatief als kwalitatief op elkaar aan? Hoe ontwikkeld de golfsport zich de komende jaren en wat zijn hiervan de consequenties? Dit zijn vragen die in deze rapportage beantwoord worden. Doelstelling Visie 2015 is uitgevoerd met drie doelstellingen, namelijk: belangenbehartiging van NVG-leden, stimuleren van professionalisering en het creëren van transparantie in de markt. Met de publicatie van Visie 2015 voorziet de NVG haar leden en andere stakeholders (hierna te noemen: stakeholders) uit de golfsport van nieuwe marktinformatie. Stakeholders kunnen hun beleid naar eigen wens en inzicht op deze informatie afstemmen. Het is dan ook nadrukkelijk géén doelstelling om een advies uit te brengen aan stakeholders hoe zij hun beleid de komende jaren moeten inrichten. Hiervoor is gedetailleerder onderzoek vereist, Visie 2015 geeft trends en toekomstverwachtingen voor de Nederlandse situatie en gaat niet direct in op specifieke praktijksituaties. Inhoud De informatie die in deze rapportage is gegeven, is een resultaat van de volgende onderzoeken, projecten en brainstormsessies: 1. Deskresearch maatschappelijke ontwikkelingen en trends in de golfsport, door de NVG 2. Enquête onder NVG-leden, door de NVG 3. Spelersonderzoek NGF-NVG, door Marketresponse 4. Geografische marktanalyse vraag en aanbod, door de NVG en Geodan 5. Analyse ledenbestand NGF, door NGF en NVG 6. Strategiesessies, door de NVG en haar leden Alle bovenstaande activiteiten zijn begeleid en mede geïnitieerd door. 3
1. Introductie In 4 stappen naar de toekomst van golf en NVG 1. Kick-off 2. Analyse vraag en aanbod 3. Strategische visie 4. Conclusies en rol NVG De rapportage bestaat uit deel 2, 3 en 4. Deel 1 betreft de kick-off sessie die tijdens het Nationaal Golfcongres en Beurs 2008 is gehouden, deze presentatie is terug te vinden op www.nvg-golf.nl. De rapportage start dus met een analyse van vraag en aanbod, hieruit worden een aantal strategische speerpunten gedestilleerd. Tot slot wordt er een aantal conclusies gegeven die gevolgd worden door de consequenties hiervan voor rol van de NVG. 4
2. Analyse van vraag en aanbod Analyse van de vraagzijde: de (potentiële) golfers 5
2. Analyse van vraag en aanbod Op mijn manier, mijn tijd en mijn plaats FlexibiliTIJD 6
2. Analyse van vraag en aanbod In onzekere tijden ontstaat behoefte aan vertrouwen Vertrouwen 7
2. Analyse van vraag en aanbod Nieuwe generatie senioren Vergrijzing 8
2. Analyse van vraag en aanbod Het aantal golfers blijft groeien 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2008 9
2. Analyse van vraag en aanbod Procentuele jaarlijkse groei neemt echter af Aantal nieuwe golfers versus bestaande golfers 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 10
2. Analyse van vraag en aanbod Golf richting volwassen fase in de productlevenscyclus 2008 11
2. Analyse van vraag en aanbod Absolute groei stabiel; verschuiving in type lidmaatschap 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 D-leden Vrije golfers Clubleden 100.000 50.000 0 1990 1995 2000 2005 2008 D-leden zijn golfers die aangesloten zijn bij een zogenaamde virtuele vereniging. Voorbeelden hiervan zijn ANWB-golf, loyalteeclub, GVN, etc. Vrije golfers zijn mensen met hun GVB die niet bij een andere golfinstantie lid zijn, behalve de NGF. Clubleden zijn golfers die lid zijn van een golfvereniging. 12
2. Analyse van vraag en aanbod Ongeveer evenveel clubleden als vrije golfers Verdeling type golfers 43% 41% Clubleden D-leden Vrije golfers 16% 13
2. Analyse van vraag en aanbod 2008: grootste aantal nieuwe golfers wordt vrije golfer Vrije golfer Clublid 17.500 6.500 D-lid De gegeven aantallen zijn mensen die voorheen niet geregistreerd waren bij de NGF en in 2008 wel geregistreerd werden. 11.000 14
2. Analyse van vraag en aanbod 2008: grootste migratie van vrij naar club en D-lid Vrije golfer 10.000 Clublid 4.000 De aantallen geven de migratie tussen de verschillende type lidmaatschappen weer in 2008 D-lid 15
2. Analyse van vraag en aanbod 2008: grootste aantal opzeggers vanuit clubleden Vrije golfer Clublid 2.000 6.000 D-lid De gegeven aantallen zijn mensen die voorheen geregistreerd waren bij de NGF en in 2008 hun registratie hebben opgezegd 2.000 16
2. Analyse van vraag en aanbod Waarom clublid? Ik wil kunnen spelen wanneer ik wil. 68% Het sociale contact binnen de golfclub vind ik belangrijk 53% Ik wil kunnen deelnemen aan wedstrijden 35% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Bron: NGF spelersonderzoek door MarketResponse 17
2. Analyse van vraag en aanbod Waarom geen clublid? Ik wil op verschillende banen spelen 58% Ik speel te weinig om lid te worden 52% Het lidmaatschap is te duur 41% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Bron: NGF spelersonderzoek door MarketResponse 18
2. Analyse van vraag en aanbod Senioren vormen de meerderheid bij clubleden Leeftijdsopbouw 2008 80000 70000 60000 50000 40000 30000 D-leden Vrije golfers Clubleden 20000 10000 0 10--20 21--30 31--40 41--50 51--60 61--70 >70 19
2. Analyse van vraag en aanbod Meeste clubgolfers hebben handicap, aantal bij D-leden groeit Aantal handicappers 90000 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 2005 2006 2007 2008 Clubleden Vrije golfers D-leden 20
2. Analyse van vraag en aanbod Tijd en spelniveau belangrijkste drempels voor handicap Het kost te veel tijd en moeite 11% 15% 24% Ik haal geen 36 Stableford punten 15% 16% 23% D-leden Vrije golfers Clubleden Ik red het niet om voldoende qualifying kaarten te spelen 10% 16% 26% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Bron: NGF spelersonderzoek door MarketResponse 21
2. Analyse van vraag en aanbod Het aantal rondes per type golfspeler verschilt enorm Vrije golfer Clublid Gemiddeld circa 4 rondes per jaar Gemiddeld circa 36 rondes per jaar D-lid Het aantal rondes zijn op basis van 18 holes equivalenten. Een 9 holes ronde telt dus als een halve 18 holes ronde. Gemiddeld circa 8 rondes per jaar 22
2. Analyse van vraag en aanbod Aantal golfers groeit veel harder dan aantal gespeelde rondes Aantal golfers Aantal gespeelde rondes + 75% 330.000 + 47% 184.000 4.000.000 5.900.000 2002 2008 2002 2008 Als gevolg van een stijging in het aantal spelers dat minder speelt, stijgt het aantal spelers sneller dan het aantal gespeelde rondes. De werkelijke groei van de golfsport is dus niet zo sterk als men in eerste instantie doet vermoeden. 23
2. Analyse van vraag en aanbod Drempels om meer te golfen Weer 40% Tijdsduur van het spel 38% Prijs van de greenfee 28% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% Bron: NGF spelersonderzoek door MarketResponse 24
2. Analyse van vraag en aanbod Analyse van de aanbodzijde: de golfbanen 25
2. Analyse van vraag en aanbod De eerste golfbanen in Nederland 26
2. Analyse van vraag en aanbod Een explosie van aanbod in periode 1975 tot 2000 27
2. Analyse van vraag en aanbod Totale baancapaciteit in Nederland Aantal banen 3 banen met 36 holes 15 banen met 27 holes 89 banen met 18 holes 46 banen met 9 holes Totale capaciteit 153 banen Circa 2.500 holes Circa 7.000.000 rondes De holes die hier worden meegenomen, zijn alleen de holes met een A- of een B-status. Het aantal rondes is in 18 holes equivalenten. Het aantal rondes dat per jaar gespeeld wordt, verschilt per type golfbaan. De Kennemer Golf & Countryclub zal bijvoorbeeld een mindere bezettingsgraad nastreven dan een golfbaan als Spaarnwoude. Dit gegeven is dan ook meegenomen in deze exercitie. Daarnaast zijn ook het aantal holes van invloed op de beschikbare hoeveelheid 18 holes rondes. 28
2. Analyse van vraag en aanbod Bijna 90% golfers woont binnen een half uur van de golfbaan 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0-15 minuten 16-30 minuten 31-45 minuten 46-60 minuten 61-75 minuten Bron: NGF spelersonderzoek door MarketResponse 29
2. Analyse van vraag en aanbod De golfbanen versus inwoners Locatie golfbanen Vaak bij dichtbevolkte gebieden. De kaart geeft het aantal inwoners tussen de 10 en 80 jaar oud per gemeenten. De gegevens zijn afkomstig van het CBS op basis van 2007. 30
2. Analyse van vraag en aanbod Waar wonen de golfers? Percentage golfers van inwoners Hoogste penetratie Rondom de golfbanen. Centrum, westen en Brabant. De kaart is een weergave van het aantal geregistreerde golfers in 2008 gedeeld door het aantal inwoners in 2007 maal 100%. Het percentage wordt per postcode 2 gebied gegeven. Dit zijn gebieden die grenzen op basis van de eerste 2 cijfers van postcodes. 31
2. Analyse van vraag en aanbod Huidige vraag naar golfrondes Vraag in rondes Berekening vraag Golfbaan op maximaal 30 minuten. Aantal gespeelde rondes huidige golfers: - clubleden: 36 rondes - D-leden: 8 rondes - vrij golfers: 4 rondes Totaal aantal rondes Grootste vraag in rondes Logischerwijs in gebieden met hoge penetratie golfers. Buitengebieden relatief minder vraag. De kaart is een weergave van het aantal golfers vermenigvuldigd met het bijpassende aantal rondes. 32
2. Analyse van vraag en aanbod Huidig aanbod in rondes Berekening aanbod Golfbaan op maximaal 30 minuten. Capaciteit per type baan: - 9, 18, 27 holes. - type baan. Totaal aantal rondes Aanbod in rondes Grootste aanbod in rondes Groot aantal banen is niet altijd een groot aanbod in rondes door verschillen in type baan. Voor het maken van deze kaart is een representatieve steekproef gedaan om de verdeling van de capaciteit bij golfbanen te kunnen bepalen. Hieruit bleken vier regio s te achterhalen waarin minimale verschillen bestaan. Golfbanen in het Noorden hebben bijvoorbeeld een grotere spreiding van de capaciteit. Met andere woorden: er wordt daar een hoger percentage van de capaciteit benut door mensen die langer bij de golfbaan vandaan wonen. Op basis de verdeling van de beschikbare capaciteit en de (eerder) toegekende capaciteit per golfbaan zijn de rondes verdeelt over postcode 2 gebieden. 33
3. De strategische visie op de toekomst van golf De visie van NVG It is hard to make predictions, especially about the future. Yogi Berra 34
3. Strategische visie op toekomst van golf Gewenst imago: fijnslijpen van sterke uitgangspunten Behouden kwaliteitsimago Afzwakken gesloten cultuur Profileren (top)sport Versterken natuurbeleving & gezondheid 35
3. Strategische visie op toekomst van golf Groei van aantal golfers zal komende jaren licht afvlakken 450.000 Positieve invloeden Vergrijzing. Flexibiliteit van de sport. Kwaliteit van de sport. 330.000 Groeiremmers Het nieuwe is er van af. Ruimtegebrek in dichtbevolkte delen. Effect economische crisis op korte termijn. 2008 2015 36
3. Strategische visie op toekomst van golf De golfer bestaat niet meer Door de explosieve groei in het aantal golfers, zijn ook het aantal verschillende golfers toegenomen. 37
3. Strategische visie op toekomst van golf Verdergaande celdeling binnen de golfdoelgroep De gegeven typeringen zullen elkaar overlappen, een klassieke golfer kan bijvoorbeeld ook tegelijkertijd een prestatiegerichte golfer zijn. Calculerende golfer Berekenend: ik speel 10 keer per jaar, ben ik dan goedkoper uit met een (D)lidmaatschap? Zakelijke golfer Speelt op zakelijke aangelegenheden: ik speel om te netwerken op de golfbaan. Prestatiegerichte golfer Competitiespeler, fanatiek, bedrijft golf echt als sport: ik wil spelen om beter te worden! Klassieke golfer Al jaren lid van de lokale (besloten) vereniging: dit is mijn club waar ik speel met andere leden. Leisure golfer Speelt puur voor ontspanning: af en toe ga ik een dagje golfen en daarna een lekker hapje eten. 38
3. Strategische visie op toekomst van golf Celdeling in doelgroep vereist verdere differentiatie in type banen De laagdrempelige golfbaan Iedereen is welkom, er zijn geen restricties aan speelmogelijkheden. De klassieke (verenigings)baan Leden zijn de belangrijkste bron van inkomsten, er is een beperkte capaciteit beschikbaar voor greenfee verkoop. De prestatiegerichte golfbaan Dit is een wedstrijdbaan waar op veel dagen competities wordt gespeeld. Golf als multifunctioneel concept Hier is alles mogelijk: vergaderen, massages, overnachten, etc. 39
3. Strategische visie op toekomst van golf Differentiatie in vraag vereist verdergaande differentiatie in aanbod Type lidmaatschappen Prijsstelling Innovatie wedstrijden en lessen Faciliteiten, tijdsduur en ruimte 40
3. Strategische visie op toekomst van golf Het aantal vrije golfers groeit! Het aantal spelende vrije golfers niet. Het goede nieuws Golf is aantrekkelijk! Enorm potentieel. Het slechte nieuws Een heel groot deel speelt niet. Golfbranche is niet in staat iets te bieden, waardoor deze groep echt gaat golfen. Risico van uitstroom na verloop van tijd. 41
3. Strategische visie op toekomst van golf Activatie van golfers cruciaal voor gezonde golfbranche Focus op aantal gespeelde rondes Zeer grote groep van niet-actieve golfers: - enorm potentieel. - wat bieden golfbanen ze? Actieve marketing van het lidmaatschap: - groot deel huidige clubleden wordt te oud om te golfen in 2015. - jongere, vrije golfers moeten verleid worden. Van meer spelen word je beter en vice versa: - handicap - lessen - activiteiten 42
3. Strategische visie op toekomst van golf Schaalvergroting aan aanbod- en vraagzijde Aanbodzijde (multicourse organisaties) Vanuit investeringsperspectief. Vanuit schaalvoordelen. Inspelend op behoefte aan golfen op meerdere banen. Vraagzijde (virtuele verenigingen) Nu al een hele grote groep: meer dan 50.000 golfers Inspelend op flexibiliteit. Consumers united: Gevaar bij overcapaciteit! 43
3. Strategische visie op toekomst van golf Ontwikkeling nieuwe banen: meer factbased en regionale analyse Gezonde balans vraag en aanbod Kwalitatieve analyse: - differentiatie van het aanbod. - onderscheidende golfbanen met een unieke positionering trekken nieuwe doelgroepen. Kwantitatieve analyse: - huidig aanbod. - bevolkingsdichtheid. - huidige penetratie golfers. - sociaal demografische kenmerken. - potentiële vraag rondes. -.. 44
3. Strategische visie op toekomst van golf Golfbanen in 2009 Huidig aanbod 153 banen. Circa 2500 holes. Vraag Totaal aantal rondes Vraag in rondes en golfaccommodaties 45
3. Strategische visie op toekomst van golf Geplande projecten in Nederland Huidig aanbod 153 banen. Circa 2500 holes. Vraag Projecten met groen licht Circa 20 projecten - 9 holes: 9 projecten - 18 holes: 11 projecten Circa 280 holes. De bron van de inventarisatie zowel de projecten met groen licht als overige projecten (zie volgende pagina) zijn uitgegeven persberichten op het internet. Projecten die gekwalificeerd worden als groen licht, hebben in principe akkoord ontvangen van de noodzakelijke instanties om te gaan bouwen. De kaart geeft de situatie weer tot 1 februari 2009. 46
3. Strategische visie op toekomst van golf Geplande projecten in Nederland Huidig aanbod 153 banen. Circa 2500 holes. Vraag Projecten met groen licht Circa 20 projecten - 9 holes: 9 projecten - 18 holes: 11 projecten Circa 280 holes. Overige projecten Circa 70 projecten - 9 holes: 11 projecten - 18 holes: 39 projecten - anders: 20 projecten Circa 800 holes. 47
3. Strategische visie op toekomst van golf Geplande uitbreiding en aanleg nieuwe golfbanen Potentiële groei aanbod: 4 miljoen rondes Groei aanbod: 3 miljoen rondes Groei aanbod: 1 miljoen rondes Huidige capaciteit: 7 miljoen rondes De projecten met groen licht zorgen voor een groei in het aanbod van ongeveer 1 miljoen 18 holes rondes. De overige projecten kunnen zorgen voor een extra 3 miljoen 18 holes rondes. Hierbij moet worden aangegeven dat lang niet al deze projecten daadwerkelijk tot uitvoering over zullen/kunnen gaan. 48
3. Strategische visie op toekomst van golf Passief scenario: Doortrekken trends van laatste 10 jaar 2008 Golfers Clubleden 137.000 Vrije golfers 141.000 D-leden 53.000 Totaal 331.000 Passief scenario Golfers Clubleden 145.000 Vrije golfers 195.000 D-leden 110.000 Totaal 450.000 Met een passief scenario wordt bedoelt dat stakeholders uit de golfsport geen andere producten, methoden en technieken worden toegepast ter stimulering van de vraagzijde. In deze tabel wordt, op basis van het totaal aantal verwachtte spelers over tien jaar, een verdeling per type speler gegeven. Het aantal vrije golfers en D-leden blijven stijgen, terwijl het aantal clubleden nauwelijks toeneemt. 49
3. Strategische visie op toekomst van golf Passief scenario: Doortrekken trends van laatste 10 jaar 2008 Golfers Rondes per jaar Clubleden 137.000 36 rondes Vrije golfers 141.000 4 rondes D-leden 53.000 8 rondes Totaal 331.000 18 rondes Passief scenario Golfers Rondes per jaar Clubleden 145.000 36 rondes Vrije golfers 195.000 4 rondes D-leden 110.000 8 rondes Totaal 450.000 15 rondes Als gevolg van de groei in het aantal vrije golfers en D-leden, zal het totaal gemiddelde aantal rondjes per speler dalen. 50
3. Strategische visie op toekomst van golf Passief scenario: Doortrekken trends van laatste 10 jaar 2008 Golfers Rondes per jaar Totaal aantal rondes Clubleden 137.000 36 rondes 4.932.000 rondes Vrije golfers 141.000 4 rondes 564.000 rondes D-leden 53.000 8 rondes 424.000 rondes Totaal 331.000 18 rondes 5.920.000 rondes Passief scenario Golfers Rondes per jaar Totaal aantal rondes Clubleden 145.000 36 rondes 5.220.000 rondes Vrije golfers 195.000 4 rondes 780.000 rondes D-leden 110.000 8 rondes 880.000 rondes Totaal 450.000 15 rondes 6.880.000 rondes Als gevolg van deze daling in het totaal aantal gemiddelde rondes per speler, zal de vraag met iets minder dan 1 miljoen rondes toenemen 51
3. Strategische visie op toekomst van golf Ambitie: Differentiatie lidmaatschap en focus op aantal gespeelde rondes 2008 Golfers Clubleden 137.000 Vrije golfers 141.000 D-leden 53.000 Totaal 331.000 Passief scenario Golfers Clubleden 145.000 Vrije golfers 195.000 D-leden 110.000 Totaal 450.000 Ambitie 2015 Golfers Clubleden 165.000 Vrije golfers 175.000 D-leden 110.000 Totaal 450.000 Het ambitie 2015 scenario is gebaseerd op een actieve stimulering en prikkeling van vrije golfers en D-leden om clublid te worden. U ziet dan ook dat het aantal clubleden hoger is in dit scenario dan in het passieve scenario 52
3. Strategische visie op toekomst van golf Ambitie: Differentiatie lidmaatschap en focus op aantal gespeelde rondes 2008 Golfers Rondes per jaar Clubleden 137.000 36 rondes Vrije golfers 141.000 4 rondes D-leden 53.000 8 rondes Totaal 331.000 18 rondes Passief scenario Golfers Rondes per jaar Clubleden 145.000 36 rondes Vrije golfers 195.000 4 rondes D-leden 110.000 8 rondes Totaal 450.000 15 rondes Ambitie 2015 Golfers Rondes per jaar Clubleden 165.000 34 rondes Vrije golfers 175.000 5 rondes D-leden 110.000 10 rondes Totaal 450.000 17 rondes Als gevolg van een hoger aantal clubleden, zal het gemiddelde aantal rondes per jaar ongeveer gelijk blijven met de huidige situatie. 53
3. Strategische visie op toekomst van golf Ambitie: Differentiatie lidmaatschap en focus op aantal gespeelde rondes 2008 Golfers Rondes per jaar Totaal aantal rondes Clubleden 137.000 36 rondes 4.932.000 rondes Vrije golfers 141.000 4 rondes 564.000 rondes D-leden 53.000 8 rondes 424.000 rondes Totaal 331.000 18 rondes 5.920.000 rondes Passief scenario Golfers Rondes per jaar Totaal aantal rondes Clubleden 145.000 36 rondes 5.220.000 rondes Vrije golfers 195.000 4 rondes 780.000 rondes D-leden 110.000 8 rondes 880.000 rondes Totaal 450.000 15 rondes 6.880.000 rondes Ambitie 2015 Golfers Rondes per jaar Totaal aantal rondes Clubleden 165.000 34 rondes 5.610.000 rondes Vrije golfers 175.000 5 rondes 875.000 rondes D-leden 110.000 10 rondes 1.100.000 rondes Totaal 450.000 17 rondes 7.585.000 rondes Als gevolg van een hoger aantal rondes per jaar, zal het totaal aantal rondes met meer dan 1,5 miljoen rondes stijgen. Ten opzichte van het passieve scenario is dit een extra stijging van ongeveer 700.000 rondes, ondanks het feit dat het totaal aantal spelers gelijk is gebleven. 54
4. Conclusies Samenvatting 55
4. Conclusie en rol NVG Grootste gevaar: focus branche op aantal golfers i.p.v. rondes. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst 56
4. Conclusie en rol NVG Grootste kans: Pro-actief inspelen op de verschillende doelgroepen! Inspelen op behoeften van verschillende type golfers door differentiatie aanbod 57
4. Conclusie en rol NVG Grootste uitdagingen! Gezonde balans vraag en aanbod; kwantitatief en kwalitatief. Bereiken enorme hoeveelheid golfers, die nu bijna niet spelen. 58
4. Conclusie en rol NVG De golfbranche bepaalt haar eigen toekomstige succes Golf biedt in 2015 voldoende marktpotentieel. Actieve marktbewerking door golfbranche is een vereiste. 59
4. Conclusie en rol NVG De rol van de NVG: opvolging Visie 2015 Activeren en ondersteunen leden: toepassing visie 2015 door middel van regiooverleggen Professionals: brug slaan van Visie 2015 naar eigen praktijksituatie Structuur bieden om ambitie waar te maken:?????? Cie Ontwikkeling met NGF en PGA Samen stimuleren van vrije golfers 60
4. Conclusie en rol NVG De rol van de NVG: opvolging Visie 2015 Transparantie in de markt: Monitoren vraag en aanbod op basis van rondes Vraag: monitoren aantal rondes (golfindex) Aanbod: monitoren projecten/initiatieven Vraag/aanbod: monitoren balans op regioniveau (Structurele) Professionalisering van de markt 61
4. Conclusie en rol NVG De rol van de NVG: opvolging Visie 2015 Belangrijkste conclusies voor de NVG: Marktpotentie aanwezig Voorwaarde: golfbanen actief marketing bedrijven om potentieel te kunnen benutten Marketing is meer dan reclame maken: In huid kruipen consument: behoeftes Segmenteren doelgroepen Innoveren golfaanbod Werf acties visvijver bestaande en potentiële golfers 62
Meer informatie? Nederlandse Vereniging van Golfaccommodaties Lodewijk Klootwijk Hidde Verschuur Tel. 020-3306103 Tel. 020-3306103 lk@nvg-golf.nl hv@nvg-golf.nl Jeroen Boesmans Tel. 06-22973802 jboesmans@marketingresults.nl 63