Technische Werkgroep Arbo & Veiligheid (TWAV) J. Tholenaar inlichtingen j.tholenaar@caop.nl 070-3765705 bijlagen TWAV/12.00069 nummer ZD.931.2 zaaknummer februari 2012 Verzenddatum email Verslag van het overleg met de Technische Werkgroep Arbo + Veiligheid (TWAV) gehouden op 13 februari 2012 in de Sophiezaal van het Centrum Arbeidsverhoudingen te Den Haag (van 10.30 uur tot 12.00 uur). Aanwezig: Van de zijde van Defensie: J. H. van de Ruit (voorzitter), P. Vink. Van de zijde van de centrales: B.R.C. van Ginkel, N.J. Antonacci (CCOOP), C. Verhaert, M. Burger (ACOP), P.J.G. van Sprang (CMHF), P.J.F. Wulms (AC). Van de zijde van het secretariaat: J. Tholenaar. Agenda: 1. Opening en mededelingen. 2. Verslag vergadering 22 november 2011 incl. actiepunten. 3. Stand van zaken VMS Def. 4. Arbocatalogi: DME e.a. 5. Arbodienst Defensie. 6. Rondvraag en sluiting.
Agendapunt 1: Opening en mededelingen De voorzitter opent de vergadering. De heer Van Sprang mist bij een aantal punten die op de conceptagenda staan een goede onderbouwing. Na enige discussie wordt geconstateerd dat de volgende onderwerpen tijdens de rondvraag zullen worden behandeld, omdat ze daar beter op hun plaats zijn dan als apart agendapunt: straling J59-motoren, PX10, tinnitus/gehoorschade en Lariam. Agendapunt 2: Verslag vergadering 22 november 2011 (TWAV/11.00596). Blz. 4 onderaan moet in die zin worden begrepen dat de catalogus over werken op hoogte in overleg met de sector Politie wordt gemaakt. Er wordt dus niet gewerkt aan een gelijkluidende catalogus voor beide sectoren. Het verslag wordt vastgesteld. Actiepunten: 1. Arbocatalogi: agendapunt. 2. Naamgeving: Het blijft Technische Werkgroep Arbo + Veiligheid (TWAV). 3. PX 10: Actiepunt is uitgevoerd. Agendapunt 3: Stand van zaken VMS Def. De voorzitter geeft aan dat bij een bespreking in het kader van de CMC de vraag is opgeworpen waar dit onderwerp thuishoort. Hoort het bij de CMC of bij het GO? De CMC is van mening dat het gaat om de normale bedrijfsvoering bij Defensie en dat het dus een medezeggenschapsonderwerp is. Spreker zelf vindt dat het als gevolg van de discussie in meerdere gremia alleen maar een beter document kan worden, maar dan blijft de vraag waar het formeel moet worden vastgesteld. Mevrouw Burger zegt dat in de werkgroep AP de kwestie van de werkgeversverantwoordelijkheid op dit moment aan de orde is gesteld. De heer Van Sprang herinnert zich dat indertijd is afgesproken dat de beleidsmatige aspecten (na opheffing van de TWAM) in de werkgroep AP zouden worden besproken en de uitvoeringskant bij de medezeggenschap. Volgens hem is dat een duidelijke afspraak en het betekent dat de uiteindelijke vaststelling in het GO thuishoort. De voorzitter wil een onderscheid maken tussen het VMS als zodanig en het bijbehorende boekwerk (MP12-100). In de visie van de CMC hoort de aanpassing van dat laatste thuis bij de medezeggenschap. Er zijn echter ook onderwerpen (bijvoorbeeld het beleggen van verantwoordelijkheden) die beleidsmatige aspecten hebben. Het is nuttig om hierover een tripartiteoverleg te initiëren. De heer Verhaert is van mening dat er ook op uitvoeringsniveau verschillen zullen voorkomen. De bedrijfsprocessen bij de krijgsmachtonderdelen lopen immers ook uiteen. Het probleem daarbij is natuurlijk of daarover wel centraal iets kan worden geregeld en bij wie de bijbehorende bevoegdheden komen te liggen. De voorzitter wijst er op dat in de nota hierover wordt gezegd dat de verantwoordelijkheid daar moet liggen waar er nog wezenlijke invloed kan worden uitgeoefend op de bedrijfsvoering. Op dit moment komen de reacties binnen. De Marine heeft bijvoorbeeld al aangegeven dat ze geen wijzigingen aanbrengen in de bedrijfsvoering wat dit betreft en de Landmacht is nog bezig. Spreker is overigens niet van plan om hier al te veel tijd en moeite aan te besteden. 2/6
De heer Van Sprang stelt dat de medezeggenschap betrokken is bij het hele voortraject. Aan het eind komt echter het GO er aan te pas als het gaat om de algemene personele gevolgen. Spreker heeft er geen enkele behoefte aan om zich te mengen in de discussies in genoemd voortraject. Dit is min of meer vergelijkbaar met de gang van zaken bij reorganisaties. Mevrouw Burger wil eerst afwachten wat de AP beslist over het tripartite overleg. Dat standpunt wordt door de werkgroep gedeeld. Ter informatie deelt de voorzitter mee dat de Defensieonderdelen hun commentaar hebben geleverd op het concept-vms. In de loop van maart zal mede aan de hand daarvan worden bekeken of er geen zaken zijn vergeten en of bijvoorbeeld ook dingen die samenhangen met specifieke regelgeving op juiste wijze zijn verwerkt. Dit moet eind maart leiden tot een nieuwe concept-versie die zoveel mogelijk gelijk zal zijn aan het uiteindelijke stuk. Na een desbetreffende opmerking van de heer Van Sprang stelt de voorzitter vast dat dit concept eerst in de TWAV zal worden behandeld, tenzij de AP hierover anders beslist. De TWAV functioneert immers als het voorportaal van de AP. Agendapunt 4: Arbocatalogi. DME De centrales hebben meer tijd nodig om het toegestuurde rapport te bestuderen. Afgesproken wordt dat een informele bijeenkomst zal worden belegd om dit inhoudelijk door te spreken en de opgekomen vragen te beantwoorden. Deze vindt plaats op 19 maart op de Binckhorst, aanvang 10.30 uur. Agressie en geweld Ligt op dit moment bij de AP. Als die geen belangrijke problemen opwerpt wordt het voorgelegd aan de Arbeidsinspectie, waarna formele afhandeling plaatsvindt, hoogstwaarschijnlijk in de AP. Werken op hoogte De werkgroep die zich hiermee bezighoudt komt morgen (d.i. 14-2) bij elkaar om te praten over een ruw concept. De bedoeling is dat daarna kan worden gewerkt aan een definitief voorstel. Het is overigens niet de bedoeling dat in deze catalogus gedetailleerd wordt ingegaan op de technische kant van de zaak. Er wordt verwezen naar de bestaande handboeken. De voorzitter geeft aan dat het de bedoeling is om voor de zomer het eindconcept gereed te hebben, maar dat zal misschien moeilijk te realiseren zijn. Kunstmatige optische straling Hiermee is een (interne) werkgroep bezig. Op korte termijn komt een concept gereed, waarna ook de centrales zullen worden uitgenodigd om aan de verdere voorbereiding deel te nemen. Ziekte van Lyme Het zou handig zijn als dat voor de zomer wordt afgewerkt. Dan is dit immers actueel. De centrales zullen op korte termijn laten weten wie van hun kant in de desbetreffende werkgroep gaat meewerken. Geluid Dit heeft een tijdje stilgelegen, maar wordt in april opnieuw gestart. Ook hiervoor worden de centrales verzocht iemand aan te wijzen. Tinnitus/gehoorschade (rondvraagpunt) is daar uiteraard een onderdeel van. 3/6
Lasrook Het concept kan naar verwachting in de volgende TWAV-vergadering worden afgerond. De voorzitter komt in de volgende vergadering met een planning ten aanzien van de overige aangedragen onderwerpen. Opgemerkt wordt dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over de betekenis van de arbocatalogi en de mogelijkheden die daarmee samenhangen. Er is dus nog heel wat voorlichting nodig en ook in het VMS Def zal hieraan de nodige aandacht worden besteed. Mevrouw Burger wijst op de manier waarop in de sector Politie hiermee wordt omgegaan. Daar wordt dit onderwerp op een vrij luchtige begrijpelijke manier onder de aandacht gebracht. De voorzitter antwoordt dat men bij Defensie op dit moment nog niet aan toe is. Eerst moet de inhoudelijke kant duidelijk worden afgewerkt. Maar de voorlichting zal inderdaad een aspect zijn waaraan grote aandacht moet worden besteed. Daar is in de begroting dan ook al een bedrag voor gereserveerd. Desgevraagd geeft spreker aan dat het de bedoeling is om zo snel mogelijk - dat wil zeggen als de AI positief heeft geoordeeld over de eerste onderwerpen - te beginnen met de introductie van een en ander en dus niet te wachten tot alles gereed is. Agendapunt 5: Arbodienst Defensie. De voorzitter memoreert dat de Arbodienst formeel per 1 januari is opgegaan in het CEAG, het Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid. De praktische invulling is echter nog verre van gereed. In de volgende TWAV-vergadering zal iemand van het CEAG uitgenodigd worden om een toelichting te geven op de stand van zaken. Mevrouw Burger heeft met betrekking tot dit onderwerp een aantal specifieke vragen die ze per email zal toesturen, zodat daar bij de voorbereiding van de volgende vergadering rekening mee kan worden gehouden. Deze correspondentie (en mogelijk andere vragen op welk gebied dan ook) loopt bij voorkeur via het secretariaat. Agendapunt 6: Rondvraag en sluiting Straling J59-motoren Mevrouw Burger stelt dat is afgesproken dat medewerkers die met dit onderwerp te maken hebben actief zouden worden benaderd over de stand van zaken wat dit betreft. Ze heeft echter gehoord dat dat tot nu toe nog niet is gebeurd. De voorzitter weet niet wat de huidige stand van zaken is. Hij heeft wel degene benaderd die hiermee bezig is, maar tot nu toe heeft hij nog geen duidelijk antwoord gekregen. Hij heeft begrepen dat het de bedoeling was om met name de betrokken ex-medewerkers - in tegenstelling tot een eerder besluit - toch actief te benaderen. Hij zal op zeer korte termijn opnieuw informeren naar wat er gebeurt en het resultaat daarvan naar de werkgroep mailen. Desgevraagd deelt hij mee dat uit onderzoek is gebleken dat het gevaar voor schade aan de gezondheid praktisch nihil is. PX10 Mevrouw Burger vraagt of er iets bekend is over de mogelijke neurologische schade voor mensen die met dit middel hebben gewerkt. Uit navraag is gebleken dat deze schade kan ontstaan zodra er met het middel wordt gewerkt. Er is dus geen incubatietijd. Ook is bekend dat kortstondige blootstelling aan PX10 al tot problemen kan leiden. Overigens ontstaat de schade niet alleen door de aanwezigheid van xyleen en tolueen, maar ook andere stoffen spelen een rol. Er is sprake van een stapeleffect. 4/6
Het is trouwens niet zo dat er op dit moment een substantiële groep mensen hier last van heeft. Het gaat om incidentele gevallen. Defensie is echter nalatig geweest in het geven van voorlichting over mogelijke gevolgen, want al in de jaren 60 was bekend wat er aan de hand was. Wat betreft de behandeling in het overleg is voor spreekster dit onderwerp op dit moment afgedaan. Tinnitus/gehoorschade De ACOP heeft hiervoor in een brief aan de werkgroep AP aandacht gevraagd. Spreekster stelt het hier aan de orde om te bekijken hoe dit voorkomen kan worden. Het blijkt dat medewerkers hier last van kunnen hebben en soms komt dat doordat ze geen gehoorbescherming dragen omdat dat lastig valt te combineren met bepaalde communicatiemiddelen. Het is trouwens een goed idee om dit onderwerp op te nemen in de arbocatalogus Geluid. In dat kader kan het verder besproken worden. Lariam Dit is een anti-malariamiddel dat kan leiden tot relatief ernstige gezondheidsklachten. Daarom is men met name in de VS uiterst terughoudend bij het gebruik van dit middel. Spreekster vraagt op welke manier daar bij Defensie mee wordt omgegaan, want er blijkt bij de achterband onrust over te bestaan als er sprake is van een uitzending. De voorzitter zal een eerste antwoord hierop per email rondsturen. Aan de hand van de reactie daarop kan worden vastgesteld of het op de agenda komt van de volgende vergadering. Vergaderplanning In 2012 zal de werkgroep nog vergaderen op 14 mei, 17 september en 3 december. Alle vergaderingen beginnen op 10.30 uur, worden gehouden bij het CAOP en er zal een lunch worden geserveerd. De voorzitter deelt nog mee dat er op niet al te lange termijn een themadag zal worden gehouden en dat er in de twee helft van 2012 een symposium wordt georganiseerd ter afsluiting van de VMS Def. Hij sluit de vergadering. 5/6
Actiepuntenlijst bij het verslag van het overleg met de TWAV d.d. 13-02-2012. Nr. Onderwerp Korte omschrijving actie Vindplaats Actienemer 1. Arbocatalogi Over DME vindt op 19-3 informeel overleg plaats op de Binckhorst. agpt. 4 HDP nodigt uit Centrales moeten vertegenwoordigers aanwijzen voor de werkgroepen over kunstmatige optische straling, Ziekte van Lyme (asap!) en geluid. Centrales 2. VMS Def Nieuw concept dient in principe eerst in de TWAV te worden besproken. De AP kan hierover anders oordelen. agpt. 3 Verdere discussie mede afhankelijk van wat de AP beslist over het tripartitie overleg. 3. Arbodienst In de volgende vergadering wordt iemand van het nieuw gevormde CEAG uitgenodigd om toelichting te geven. agpt. 5 HDP 4. Straling J59- motoren Voorzitter informeert naar de stand van zaken en licht vervolgens de werkgroep in via email agpt. 6 HDP 5. Lariam Voorzitter informeert naar de manier waarop bij Def met dit middel wordt omgegaan en rapporteert resultaat per email aan de werkgroep. agpt. 6 HDP 6/6