Vrijwilligen Vragen & Antwoorden Tessa, Oxfam Trailwalker Larbi, acties en festivals Chadel, kledinginzameling Lucette, tweedehandswinkel
Voorwoord Vrijwilligen bij Oxfam-Solidariteit? Niet zomaar vrijwilligerswerk Al 50 jaar werkt Oxfam-Solidariteit aan een wereld waar de basisrechten van iedereen gerespecteerd worden. Iedereen, waar ook ter wereld, heeft recht op voldoende voedsel, gezondheidszorg, waardig werk, vrede en veiligheid, duurzame bestaansmiddelen,... Daarom zoeken wij samen met onze partners, andere organisaties en honderden vrijwilligers naar duurzame oplossingen voor armoede, onrecht en uitsluiting. Wil je meer weten over wat Oxfam-Solidariteit zoal doet? Vraag de brochure Oxfam voor beginners of neem een kijkje op www.oxfamsol.be. Ook jij kunt onze beweging versterken! Als vrijwilliger in een van onze winkels, als vertaler of als drijvende kracht tijdens onze campagnes en evenementen kan je meebouwen aan een meer solidaire wereld. Honderden vrijwilligers dragen al hun steentje bij. Vrijwilligen is meer dan een nuttige tijdsbesteding. Het is ook een manier om ervaring op te doen en bij te leren, om in het arbeidscircuit te raken, om nieuwe mensen te leren kennen of je talenten te ontplooien. In deze brochure maak je kennis met de ruime waaier aan activiteiten die Oxfam- Solidariteit je als vrijwilliger aanbiedt. Verder vind je een antwoord op heel wat praktische vragen rond vrijwilligerswerk. Veel leesplezier en misschien wel tot binnenkort, als vrijwilliger! Kathleen Aneca verantwoordelijke vrijwilligerswerking 2
inhoud Wat kan ik als vrijwilliger doen? p 4 Waar kan ik aan de slag? p 8 Met welke administratieve formaliteiten moet ik rekening houden? p 9 Hoe zit het met verzekeringen en vergoedingen? p 13 Krijg ik als vrijwilliger omkadering? p 15 Hoe stel ik me kandidaat? p 16
Wat kan ik als vrijwilliger doen voor Oxfam- Solidariteit? Hieronder volgt een overzicht van de activiteiten die je als vrijwilliger kunt uitvoeren. Er is vast een taak bij die bij jouw interesses en talenten past. Op onze website www.oxfamsol.be vind je waarvoor Oxfam dringend vrijwilligers zoekt. Medewerker campagne (m/v) Oxfam-Solidariteit, Oxfam-Magasins du monde en Oxfam- Wereldwinkels verenigen een heleboel jongeren die de wereld willen doen bewegen. Samen vormen zij Oxfam-in-Actie. Ben jij jong van lichaam en/of geest, sluit je dan aan. Oxfam-in-Actie is het nieuwe nationale netwerk om deel te nemen aan allerlei activiteiten die Oxfam-in-België organiseert. Of het nu gaat om vormingen of betogingen, festivals of een actie in onze winkels: Oxfam-in-Actie is dé manier om je in te zetten voor projecten die je ter harte gaan, op politiek of menselijk vlak. Contact: campagnes@oxfamsol.be Kledinginzamelacties (m/v) De afdeling tweedehands organiseert twee keer per jaar een grote inzamelactie in samenwerking met e5-mode. Deze inzameling is een belangrijke aanvoerbron van kleding voor onze tweedehandswinkels. Ideaal voor mensen die van fysieke actie houden en die zich slechts gedurende een dag kunnen inzetten. Contact: vrijwilligers@oxfamsol.be 4
Medewerker Trailwalker (m/v) Tijdens Oxfam Trailwalker, het laatste weekend van augustus, leggen teams van vier in 30 uur een parcours van 100 kilometer af door de Hoge Venen. Om deel te nemen, verzamelt elk team minimaal 1.500 euro, ten voordele van de projecten van Oxfam-Solidariteit. Voor dit evenement zoeken we gemotiveerde vrijwilligers die de handen uit de mouwen kunnen steken. De taken zijn gevarieerd: het gaat erom de stappers te omkaderen en te zorgen dat het evenement vlot verloopt. Contact: trailwalker@oxfamsol.be Administratief bediende (m/v) Voor gegevensinput, typwerk en mailings is de hulp van vrijwilligers steeds welkom. Ben je geïnteresseerd om de gegevens van schenkers en ondertekenaars van petities in een databestand te plaatsen? Of wil je helpen bij de voorbereiding van mailings? Ook schrijfwerk, klantencontact, verzending, archivering, enzovoort binnen de verschillende afdelingen kunnen tot jouw takenpakket behoren. Contact: vrijwilligers@oxfamsol.be Vertaler/tolk (m/v) Oxfam-Solidariteit is een tweetalige ngo en lid van een internationaal netwerk. Daarom hebben we vaak nood aan vrijwilligers die teksten van en naar het Nederlands en het Frans kunnen vertalen. Ook vertalingen van of naar het Engels, Spaans, Portugees, Italiaans, Duits zijn af en toe nodig. Voor conferenties en internationale vergaderingen zoeken we tolken voor dezelfde talencombinaties. Contact: translation@oxfamsol.be 5
Medewerker tweedehandswinkels (m/v) Wie graag in de eigen regio werkt, kan zeker aan de slag in een van onze tweedehandswinkels. Wij verkopen er boeken, kleding, meubels, computers en/of kleine interieurspullen. Hieronder vind je meer uitleg over de verschillende taken in onze tweedehandswinkels. verkoop boekenadvies Wie veel afweet van boeken, bepaalde genres of onderwerpen of wie thuis is in oudere boeken, kan de prijzenteams in de boekenwinkels zeker bijstaan. etalage Wie feeling heeft voor een goede presentatie, kan meehelpen met de de inrichting van de etalage. Wil je helpen bij de verkoop van tweedehandse spullen om zo de projecten van Oxfam-Solidariteit te steunen? Stel je dan kandidaat als verkoper van kleding, vintage, boeken, informatica of brocante. computeradvies Voor de informaticasector zijn we altijd op zoek naar mensen die computers kunnen nakijken en die advies kunnen geven aan klanten die een computer willen kopen. kledingadvies Mensen met gevoel voor styling en kleding kunnen het aanbod in onze kleding- en vintagewinkels optimaliseren en op de smaak van de klanten afstemmen. 6
sorteren De schenkingen (kleding, boeken, enzvoort) worden eerst gecontroleerd en gesorteerd alvorens ze te koop gesteld worden. Wie hierbij een handje wil toesteken, is meer dan welkom. administratie Wie geïnteresseerd is in boekhouding en maandelijks een gedetailleerde analyse van de resultaten wil voorleggen aan het winkelteam, zal zich in deze functie volledig kunnen vinden. projecten wereldwijd Wil je de projecten van Oxfam-Solidariteit zichtbaarheid geven in de tweedehandswinkels? Wij zoeken mensen die willen meewerken aan bewustmakingsprojecten of die zelf evenementen willen organiseren projecten wereldwijd. public relations In elke tweedehandswinkel hebben we mensen nodig die de interne communicatie verzorgen en instaan voor de promotie van de winkel. Dit betekent dat je de winkel vertegenwoordigt op braderieën, in scholen, in bibliotheken,... of dat je zelf een evenement organiseert in de winkel. winkelverantwoordelijke Mensen met leidinggevende capaciteiten en verantwoordelijkheidszin zijn zeker welkom. Als winkelverantwoordelijke vertegenwoordig je zowel de winkel als onze organisatie. Je zorgt dat dagelijkse problemen opgelost worden, je verwelkomt nieuwe vrijwilligers, plant vergaderingen, zit deze voor en ziet erop toe dat de beslissingen door de groep uitgevoerd worden. 7
Waar kan ik aan de slag? Op kantoor, in een winkel, tijdens evenementen of acties kun je als vrijwilliger aan de slag. Onze tweedehandswinkels zijn verspreid over heel België. Neem een kijkje op onze website www.oxfamtweedehands.be, voor een overzicht van de winkels per gemeente of per product. Voor de zomercampagnes en voor specifieke evenementen zijn wij op zoek naar mensen uit verschillende regio s. Ook in onze kantoren in Brussel kun je aan de slag als vrijwilliger. Vertalingen kun je thuis uitvoeren. 8
Met welke administratieve formaliteiten moet ik rekening houden? Naargelang je leeftijd en persoonlijke situatie gelden er andere voorwaarden om vrijwilligerswerk te doen. Hieronder zetten we er een aantal op een rijtje. Als minderjarige VRIJWILLIGEN Iedereen vanaf 16 jaar (of het jaar waarin je 16 wordt) kan aan de slag als vrijwilliger. Wie jonger is, mag zich enkel tijdens eenmalige evenementen inzetten. In dat geval is een schriftelijke toelating van de ouders nodig. Ben je ouder dan 16? Sluit je dan aan bij Oxfam-in-Actie en neem samen met deze groep jongeren deel aan manifestaties, vormingen en andere acties. Surf naar onze website www.oxfam.be/actie of op Facebook www.facebook. com/groups/oxfamenaction voor meer informatie. Als senior VRIJWILLIGEN Op vrijwilligerswerk staat geen leeftijd. Bij Oxfam-Solidariteit doen we graag een beroep op mensen met levenservaring. Heb je kennis opgebouwd tijdens jouw loopbaan en wil je die met anderen delen? Of heb je gewoon zin om nieuwe mensen te leren kennen? Aarzel zeker niet om contact op te nemen. Als werkloze of bruggepensioneerde vrijwilligen Iedereen die een uitkering ontvangt van de RVA (zelfs als bijpassing of aanvulling) moet het vrijwilligerswerk schriftelijk melden aan de RVA, via de uitbetalingsinstelling. Deze procedure geldt voor werklozen, bruggepensioneerden, personen in loopbaanonderbreking,... Het document dat je hiervoor moet invullen vind je op www.rva.be. Je kunt het ook opvragen bij de personeelsdienst op het nummer 02 501 67 28. 9
De procedure (naar keuze) A B DE VRIJWILLIGER ONTVANGT TWEE EXEMPLAREN VAN HET FORMULIER C45B VAN OXFAM-SOLIDARITEIT (Je kunt de formulieren aanvragen bij onze personeelsdienst op het nummer 02 501 67 28) De vrijwilliger vult op beide formulieren de voor hem bestemde rubriek in en ondertekent ze. De vrijwilliger overhandigt een formulier aan de uitbetalingsinstelling, zijn werkloosheidsbureau, en bezorgt een exemplaar aan aan Oxfam- Solidariteit, Personeelsdienst, Vier- Windenstraat 60, 1080 Brussel. De vrijwilliger mag meteen na de melding starten met de vrijwillige activiteit. Binnen de 12 dagen na ontvangst van een volledige aangifte, verneemt de vrijwilliger of de RVA toestemming geeft om het vrijwilligerswerk te verrichten. Bij afwezigheid van een beslissing binnen de 12 dagen wordt de uitoefening van het vrijwilligerswerk met behoud van uitkeringen als toegelaten beschouwd. Bij weigering door de RVA moet de vrijwilliger de activiteiten staken. De RVA kan ook vragen de activiteiten in te perken of aan te passen. JE DOWNLOADT TWEE EXEMPLAREN VAN HET FORMULIER C45B VAN DE RVA www.rva.be/d_egov/formulieren/ Fiches/C45B/FormNL.pdf Je vult op beide formulieren de rubriek bestemd voor de vrijwilliger in, ondertekent deze rubriek en bezorgt twee originele exemplaren aan Oxfam-Solidariteit, Personeelsdienst, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel. De personeelsdienst vult de rubriek bestemd voor Oxfam-Solidariteit in en stuurt die naar de vrijwilliger. Binnen de 12 dagen na ontvangst van een volledige aangifte, verneemt de vrijwilliger of de RVA toestemming geeft om het vrijwilligerswerk te verrichten. Bij afwezigheid van een beslissing binnen de 12 dagen wordt de uitoefening van het vrijwilligerswerk met behoud van uitkeringen als toegelaten beschouwd. Bij weigering door de RVA moet de vrijwilliger de activiteiten staken. De RVA kan ook vragen de activiteiten in te perken of aan te passen. 10
Als gepensioneerde vrijwilligerswerk doen Je hoeft geen toelating te vragen om een vrijwillige activiteit uit te oefenen als je gepensioneerd bent. Je kunt onmiddellijk aan de slag. Vrijwilligerswerk combineren met een leefloon Een persoon die een leefloon ontvangt, moet aan zijn/haar dossierbeheerder van het OCMW melden dat hij/zij vrijwilligerswerk wil gaan doen. De dossierbeheerder moet akkoord zijn. Een uitkering van het ziekenfonds of arbeidsongeschikt? Wie een uitkering ontvangt van het ziekenfonds, moet een schriftelijke aanvraag doen bij de adviserende geneesheer van zijn/haar ziekenfonds. Deze beoordeelt of het vrijwilligerswerk verenigbaar is met de algemene gezondheidstoestand van de kandidaat-vrijwilliger. Oordeelt hij dat het verenigbaar is, dan mag de persoon vrijwilligerswerk verrichten. Is dat niet het geval, dan mag men geen vrijwilligerswerk doen. Zonder verblijfsvergunning vrijwilligen Check hiervoor de website www.vrijwilligerswetgeving.be. 11
12
Hoe zit het met verzekeringen en vergoedingen? De vrijwilligerswerking bij Oxfam- Solidariteit beantwoordt aan de vereisten van de wet van 3 juli 2005 over de rechten van de vrijwilliger. Als vrijwilliger ben je verzekerd en -ook al is vrijwilligerswerk wettelijk gezien onbezoldigd- krijg je onder bepaalde voorwaarden onkosten terugbetaald. Ben ik als vrijwilliger verzekerd? > Als vrijwilliger geniet je bij Oxfam-Solidariteit van een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid dekt. Wanneer je als vrijwilliger door jouw fout schade veroorzaakt aan een derde, moet de organisatie deze schade vergoeden, behalve als het gaat om een grove fout, bedrog of een herhaaldelijke lichte fout. > Deze aansprakelijkheidsregeling geldt niet voor de contractuele aansprakelijkheid van de organisatie, noch van de vrijwilligers. De contractuele aansprakelijkheid is van toepassing als een persoon, verbonden door een overeenkomst, een verplichting die gelinkt is aan deze overeenkomst niet nakomt. > Het contract dekt eveneens de lichamelijke schade van vrijwilligers die het slachtoffer worden van een ongeluk tijdens het vrijwilligerswerk zelf of tijdens het woon-werkverkeer. > LET OP: schade aan de fiets tijdens het woon-werkverkeer wordt niet gedekt, enkel lichamelijke schade. Ook een tas die gestolen wordt achter de kassa, in de winkel of op een andere plaats, is niet verzekerd. 13
Krijg ik als vrijwilliger een vergoeding? > Het vrijwilligerswerk is niet bezoldigd. Wettelijk gezien is Oxfam-Solidariteit niet verplicht kosten terug te betalen. Behalve voor uitzonderlijke opdrachten worden de prestaties van de vrijwilligers niet vergoed. Als een vrijwilliger een opdracht uitoefent op expliciete vraag van de verantwoordelijke en dit brengt kosten mee, dan worden deze kosten terugbetaald, zowel de verplaatsingskosten als andere uitgaven. Oxfam-Solidariteit verkiest dat vrijwilligers in de mate van het mogelijke gebruik maken van het openbaar vervoer. > Buiten deze uitzonderlijke opdrachten worden de prestaties van onze vrijwilligers niet vergoed. Er bestaan echter enkele uitzonderingen: Vrijwilligers die minstens 4 uur per dag werken, kunnen mits een expliciete aanvraag, een tussenkomst krijgen voor de kosten van het woon-werkverkeer. Vrijwilligers die 7:36 uur per dag werken, kunnen een tegemoetkoming van 3 euro per dag vragen voor de kosten van hun maaltijd. Ook in dit geval is een expliciete aanvraag nodig. In het kader van specifieke acties, is het mogelijk dat de vrijwilliger wordt vergoed volgens een regeling die aansluit bij de actie. In dat geval wordt deze regeling duidelijk uitgelegd door de organiserende interne dienst. > Volgens de wet met betrekking tot de rechten van de vrijwilligers, kan het bedrag met betrekking tot het terugbetalen van de onkosten niet hoger zijn dan 32,71 euro per dag en 1.308,38 euro per jaar per vrijwilliger, (index dd 01/01/13). Is dit toch het geval, dan wordt de totale som die toegekend wordt aan de vrijwilliger, vanuit fiscaal oogpunt, beschouwd als een belastbaar inkomen, zowel voor het berekenen van de personenbelasting, als wat de RSZ-bijdrage van de sociale zekerheid betreft. 14
Krijg ik als vrijwilliger omkadering? Elke vrijwilliger ontvangt een informatienotaienota Tijdens het kennismakingsgesprek of op de eerste werkdag ontvang je een informatienota en een vrijwilligersovereenkomst van Oxfam-Solidariteit. Deze nota bevat informatie over de organisatie, over het kader waarin onze vrijwilligers hun niet-betaalde activiteit uitoefenen en over de rechten en plichten die verbonden zijn aan het vrijwilligerswerk. Krijg ik een vorming? Wie als vrijwilliger in een van onze tweedehandswinkels aan de slag wil, krijgt een uitgebreide rondleiding van de winkelverantwoordelijke of regiocoördinator. Zo leer je het reilen en zeilen van de winkel beter kennen, maar ben je ook op de hoogte van de basisprincipes van Oxfam-Solidariteit. Als je een activiteit met meer verantwoordelijkheid opneemt binnen een vrijwilligersteam, sporen we de noden aan vorming op en trachten we daar een antwoord op te bieden. Ook campagnemedewerkers en vrijwilligers die willen deelnemen aan specifieke evenementen krijgen vooraf een vormingsdag. Nieuwe vrijwilligers worden vriendelijk uitgenodigd om deel te nemen aan een introductiedag op de hoofdzetel, waar je de organisatie beter leert kennen en van gedachten kunt wisselen met andere nieuwe collega s. Hoe blijf ik als vrijwilliger op de hoogte? Op onze website www.oxfamsol.be vind je heel wat nutige informatie. Je kunt je er ook inschrijven op onze maandelijke elektronische nieuwsbrief of je abonneren op ons huisblad Globo, dat driemaandelijks verschijnt. Als vrijwilliger krijg je ook om de drie maanden een exemplaar van Vitamine V, ons krantje voor en door vrijwilligers. 15
Waar vind ik meer informatie over vrijwilligen bij Oxfam? Hoe kan ik me kandidaat stellen? Op onze website www.oxfamsol.be vind je de basisinformatie over onze vrijwilligerswerking. Daar vind je voor elke functie ook de contactgegevens van de persoon bij wie je je kunt aanmelden als vrijwilliger. Is het niet duidelijk bij wie je je kunt aanmelden, neem dan contact op met onze vrijwilligersdienst via vrijwilligers@oxfamsol.be. Voor bijkomende informatie of andere vragen: Kathleen Aneca, verantwoordelijke vrijwilligerswerking Tel.: 02 501.67.28 E-mail: kan@oxfamsol.be Postadres: Oxfam-Solidariteit, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel www.oxfamsol.be V.U.: Stefaan Declercq, Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel - Foto s: Tineke D haese - Lay-out: José Mangano