Stichting Voedselbank Zeeuws-Vlaanderen Miriam Hemelsoet Oude Vaart 128 4537 CC Terneuzen 06-24.95.94.12 www.voedselbank-zeeuwsvlaanderen.nl Email: hemelsoet@zeelandnet.nl Banknummer : 11.21.69.929 K.v.K. 22.05.84.86 Jaarverslag stichting Voedselbank Zeeuws-Vlaanderen 2012 Eén van de doelstellingen van de landelijke voedselbankorganisatie is altijd geweest : het zichtbaar maken van armoede in Nederland. In Nederland is die armoede inmiddels niet langer onzichtbaar. De inkomensongelijkheid ten laste van de onderkant van onze samenleving neemt helaas zienderogen toe. Naast de economische crisis van dit moment spelen bijv. de ontzuiling, de individualisering, het wegvallen van morele kaders een steeds zichtbaarder rol. Het begrip voedselbank behoeft dan ook geen nadere toelichting meer. Gebruikers van de voedselbank : Het aantal huishoudens dat wekelijks een voedselpakket ontving, beliep ca. 230 eenheden, waarvan in de gemeente Terneuzen ca. 150, gem. Hulst ca. 40 en gem. Sluis ca. 40. Deze 230 huishoudens tellen ca. 410 personen, waaronder ca. 185 kinderen. Dat is schrijnend! Uit een door onze landelijke voedselbankorganisatie uitgevoerd onderzoek is gebleken dat kinderen 32% uitmaken van dat deel van de Nederlandse bevolking dat onder de z.g. armoedegrens leeft, terwijl van de totale Nederlandse bevolking maar 21 % tot de kinderleeftijd behoort. De mensen aan wie wij hier in Zeeuws-Vlaanderen voedsel uitdelen, leven vaak nog eens vèr onder de officiële armoedegrens. Dat is wellicht naast demografische factoren e.d. er waarschijnlijk de oorzaak van dat het percentage kinderen (185) onder het totaal aantal mensen (410) dat voedsel krijgt, nog hoger ligt nl. op 45%. Vanwege prijsstijgingen van eerste levensbehoeften stegen de normbedragen, waarboven men te rijk is voor een voedselpakket een beetje : Geen voedselpakket meer, wanneer men méér vrij te besteden heeft dan precies: 1
- 180 per maand voor een alleenstaande; - 60 idem voor een partner er bij; - 50 idem voor ieder kind beneden 18 j. 2 x per jaar wordt de financiëele situatie van elk huishouden gecontroleerd door het Maatschappelijk Werk in Zeeuws-Vlaanderen. Deze door de 3 Zeeuws-Vlaamse gemeenten gesubsidieerde instelling heeft daartoe ook de nodige kennis en kunde in huis en vormt voor ons werk als voedselbank een belangrijke ondersteuning. Wij als vrijwilligers zijn er voor het verwerven van voedsel en het fatsoenlijk verdelen daarvan onder de armsten; niet méér. Opvalt dat de kring van mensen, die een voedselpakket ontvangt, verandert. Het zijn niet meer, gelijk voorheen, met name mensen, die als onrendabelen een beetje uit de boot vallen in de maatschappij van vandaag, maar er is nu ook sprake van een significante toename van mensen, die uit een behoorlijke baan ontslagen zijn en niet meer aan de bak kunnen komen. Vanwege de uitgestrektheid van onze regio en het gebrek aan vervoersmogelijkheden, is het voor een aantal potentiële gebruikers van onze voedselbank erg moeilijk om naar een van de huidige uitdeelpunten te komen. We hebben gezien dat naast het uitdeelpunt in Oostburg een uitdeelpunt in Breskens voor deze mensen een stimulans is om ook een voor hen noodzakelijk voedselpakket aan te vragen. Naar het voorbeeld van Breskens gratis uitdeelpunt in de PKN-kerk en een groep vlgs. rooster werkende vrijwilligers is er dan ook op 7 sept. in Aardenburg een uitdeelpunt gekomen ( kerk doopsgezinde gemeente). Ook dit jaar werden de gebruikers van de voedselbank verrast met nieuwe initiatieven zoals: - de landelijk werkende stichting Jarige Job. Deze geeft aan voedselbank-gezinnen, die een jarig kind hebben een aan leeftijd en kunne aangepast verjaardagsfeestpakket, zodat zij net als andere kinderen hun verjaardag kunnen vieren; - woningbouwcoöperatie Clavis organiseerde voor de kinderen uit voedselbank-gezinnen een leuk sinterklaasfeest. Aanbod voedsel: Gelijk vorige jaren was het verwerven van voldoende goed voedsel het belangrijkste aandachtspunt. 2
Blij zijn we met het feit dat een aantal bakkers ons hun niet verkochte brood wekelijks leveren, zodat wij altijd voldoende brood voor de mensen hebben. Daarnaast kunnen we rekenen op een paar trouwe supermarkten en een grote Terneuzense groentezaak, waar wekelijks de onverkochte produkten kunnen worden opgehaald, soms veel, soms weinig. Grote voedselproducenten leveren hun overtollige producten rechtstreeks aan ons regionaal distributiecentrum in Tilburg, waar wij dit weer ophalen. Voor onze voedselbank vormen deze producten een substantiëel deel in de voedselpakketten. De aanvoer is echter kwalitatief alleen maar koekjes, chips en frisdrank en ook wel ns kwantitatief op 24 mei bijv. helemaal niets! menig keer bedroevend. Dan is het belangrijk dat we over een buffervoorrrad voedsel beschikken, die we in het groot aankopen met geld dat we van particulieren en kerken voor dat doel krijgen; in 2012 19.130. Anders dan bijv. voedselbanken in N.Brabant hebben we we in Zeeuws- Vlaanderen geen voedselindustrie waar onverkochte productie van betrokken kan worden (vleesverwerking, zuivel enz.), maar wèl agrarische bedrijven waar we bijv. op een dag 250 kg. asperges konden ophalen of een fruitkweker, waar we 2500 verkeerd gelabelde flessen Appelaere van kregen. Daarnaast ontvingen we ook dit jaar weer in de wintermaanden door de enthousiaste Oldtimer Club Groede aangekocht, keurig verpakt en gebracht: aardappels, uien, kool en fruit, een heel belangrijk onderdeel van onze voedselpakketten! Een ander eveneens meer structurele schenking kwam weer van de Agrarische Natuur Vereniging Groene Oogst, afd. Oost-Zeeuws-Vlaanderen: met financiële steun van de diaconiëen van Axel, Hulst, Terneuzen en Zaamslag panklaar gemaakte en verpakte gerookte ganzenborst en dito hachee, dat nu zij dit hebben leren kennen, bij de voedselbank-gebruikers bijzonder op prijs werd gesteld. Deze vereniging heeft overigens voor 2013 een nog uitgebreider voedselprogramma in petto! Om rechtstreeks van particulieren voedsel te kunnen ontvangen werden er ook dit jaar verschillende malen winkelacties georganiseerd en over het algemeen met groot succes. Ook op scholen en in kerken werd in het kader van een thema dienaangaande weer heel wat voedsel ingezameld. 3
Wij zijn wat verbaasd dat er anders dan in vergelijkbare kassencomplexen in bijv. West- Brabant, vanuit het kassencomplex bij Westdorpe geen groente voor de voedselbank beschikbaar is. Dit, ondanks herhaaldelijk vragen van onze kant. Logistiek : Omdat het voedsel allemaal op vrijdagmorgen over de 5 uitdeelpunten verdeeld moet worden en wij er van verzekerd moeten zijn dat dit stipt en professioneel gebeurt, lieten wij dit doen door de sociale werkvoorziening Dethon, die daar vanwege bezuiniging ultimo 2011 mee moest stoppen.dit gebeurt sindsdien door het reïntegratiebedrijf PIBLW. De goede kwaliteit en de matige prijs zijn vermeldenswaard. Cruciaal in de logistiek is het ophalen van het voedsel bij ons regionaal distributiecentrum in Tilburg. Voor de 4 Zeeuwse voedselbanken gebeurt dit door een eigen Zeeuwse koel-vrachtwagencombinatie. De 2 e hands trekker raakte dit jaar kapot en verdere reparatie was onverantwoord. Gesponsord door Dow Chemical ( 20.000), Zeeland Seaports ( 10.000) en de Lionsclub Middelburg ( 7.500) kon er via het Oranjefonds voor 60.000 een spiksplinternieuwe trekker worden aangeschaft. In Zeeuws-Vlaanderen waren wij erg gelukkig met het feit dat de Rotaryclub Hulst voor de jaren 12, 13 en 14 de kosten van het transport vanaf Terneuzen naar het uitdeelpunt in Hulst voor een bedrag van 1500 per jaar is gaan sponsoren. Huisvesting en inventaris : Cargill uit Sas van Gent heeft t.b.v. de vrijwilligers, die in Terneuzen op donderdag de pakketten klaar maken en op vrijdag uitdelen een terras - verwarming kosteloos geleverd en aangelegd. In de zomer hebben we helaas kostbare reparaties aan de koel- en vriescellen moeten laten uitvoeren (ca. 600). Ook moest een buitendeur gerepareerd en vandaalbestendig gemaakt worden ( 230). Vrijwilligers : Als gevolg van het nu ook op toerbeurt bemensen van een uitdeelpunt in Aardenburg is het totaal aantal vrijwilligers bij onze voedselbank thans 38. 4
Door de stichting Hartelijk Dank werd op 7 januari 2012 aan al onze vrijwilligers het gratis bijwonen van de musical Wicked in het Circustheater in Scheveningen aangeboden. Een aantal van onze vrijwilligers heeft daar gebruik van gemaakt en was enthousiast. Op 6 oktober vond het jaarlijks uitje voor al onze vrijwilligers plaats. Dit keer naar Breskens, waar het Visserijmuseum bezocht werd. We aten daar en namen van een van de vrijwilligers van het eerste uur namelijk Marie-Claude Moulin afscheid. Er was helaas dit jaar sprake van een ongeval, waarbij een ambulance te pas moest komen; een vrijwilliger raakte met z n hand bekneld onder een omgevallen lege- container en raakte daarbij even bewusteloos, e.e.a. gelukkig zonder blijvende nadelige gevolgen. Reden om ons bewuster te maken van de risico s speciaal m.b.t. de werkzaamheden die juist door onze vrijwilligers worden gedaan zoals vaak tezware dozen tillen, te ver reiken, verkeerd gestapelde producten, die omvallen enz. Uiteraard hebben wij overigens een ongevallenverzekering. Financiering: Ruimschoots de helft van de totale exploitatiekosten 18.500- werd gesubsidieerd door de drie Zeeuws-Vlaamse gemeenten en wel naar rato van het aantal voedselpakketten dat er in iedere gemeente werd uitgedeeld. Darnaast zijn telkens weer kerken, particulieren, verenigingen en bedrijven de financiële bronnen waaruit wij de resterende onkosten kunnen betalen en de noodaankopen kunnen doen in tijden dat de aanvoer van niet-verkochte producten stagneert. Niet onvermeld willen we laten een wat ludieke fondsenwerving tijdens het carnaval door café Het Schippershuis in Sas van Gent. De opbrengst van de fooienpot en het toiletbezoek, aangevuld met bijdragen van vaste klanten, totaal 1.750, werd op Paaszaterdag verpakt in een groot Paasei en overhandigd aan onze algemeen coördinator Miriam Hemelsoet. Bestuur: Per 1 januari verliet de heer A.R.M. van der Sneppen het bestuur. Hij was gedurende 4 jaar een stille kracht en onderhield het contact met de kerken. 5
Het bestuur rond de algemeen coördinator Miriam Hemelsoet bestond dus vanaf 1 januari uit slechts 2 personen: - mr. C.F.E.P. Galama, voorzitter en secretaris; - mevrouw A. van der Hel-Schroeijers, penningmeester. Na lang vruchteloos zoeken konden wij eerst op 11 sept. gelukkig een derde bestuurslid begroeten: mevrouw T.B.I. Joossen-Rademakers. Besluit : Wij hopen dat het inmiddels alom bekende voedselbankgebeuren slechts een tijdelijk karakter zal blijven dragen en niet zal leiden tot institutionalisering; Gewoon dus een particulier initiatief zal blijven om zolang de politiek daar niet in voorziet, toch voor wat voedsel te zorgen voor mensen die dat zelf niet kunnen betalen. Zaamslag, juni 2013, C.F.E.P. Galama, secretaris. 6