Versie: oktober 2009 Ziekenhuis Maas en Kempen Studenten klapper Afspraken & verwachtingen studenten ergotherapie Referentieverpleegkundige begeleiding studenten Campus Bree en Maaseik Ziekenhuis Maas en Kempen Studenten ErgoZMK 1 versie: oktober 2009
Inhoud 1. AFSPRAKEN & VERWACHTINGEN... 3 2. FORMULIEREN... 8 2.1. CHECKLIST: 1ste tot de laatste stagedag... 8 2.2. STAGEBEGELEIDINGSFORMULIER... 9 2.3. STAGEBELEVINGSFORMULIEREN... 10 3. STAGEPLANNING... 11 3.1. PERIODEPLANNING / SCHOOL... 11 3.2. JAARPLANNING... 12 3.2.1. Jaarplanning alle scholen in ZMK... 12 3.2.2. Jaarplanning per school in ZMK... 13 4. STAGEBEGELEIDERS namen & telefoonnummers... 14 5. INFO EN UITLEG FORMULIEREN... 15 5.1. Uitleg checklist... 15 5.2. Uitleg stagebelevingsformulier... 16 5.4. Verschillende begeleidingsvormen... 17 5.4.1. MODELLEREN... 17 5.4.2. COACHEN... 17 5.4.3. RECHTSTREEKSE HULP... 17 5.4.4. EXPLICITEREN... 17 5.4.5. REFLECTEREN... 17 5.4.6. EXPLOREREN... 17 5.4.7. GENERALISEREN... 17 6. MENTOREN... 18 6.1. Mentorenopleiding enkel voor verpleegkundigen en vroedkundigen... 18 6.2. Mentor functieomschrijving... 19 6.2.1. Taken van de mentor... 19 6.2.2. Taken van de mentor t.a.v. de hoofdverpleegkundige... 19 6.2.3. Taken van de mentor t.a.v. het verpleegkundig team... 19 6.2.4. Taken van de mentor t.a.v. de student... 19 6.2.5. Taken van de mentor t.a.v. de stagebegeleiding... 19 6.3. Werkgroep mentor- & meter/peter schap in ZMK:... 20 6.3.1. Deelname werkgroep... 20 6.3.2. Verslagen werkgroep mentorschap... 20 6.3.3. Aandachtspunten mentorschap in ZMK... 21 6.3.4. Ondersteunde instrumenten: introductie & begeleiding van studenten... 24 Studenten ErgoZMK 2 versie: oktober 2009
1. AFSPRAKEN & VERWACHTINGEN 1.1. ZMK TOV STUDENT INTRODUCTIE ZMK enkel op maandag (uitgez. feestdagen) * Campus Bree: Campus Maaseik: Om 08.15u: opvang in de hal van ZMK Om 11.30u: opvang in de hal van ZMK Welkomstwoord en introductie Welkomstwoord en introductie door Toos of Elfi, t.smeets@zmk.be door Toos of Elfi, t.smeets@zmk.be referentieverpleegkundigen referentieverpleegkundigen begeleiding studenten en (her) begeleiding studenten en (her) intreders van ZMK. intreders van ZMK. Rondleiding doorheen het Rondleiding doorheen het ziekenhuis en rond 09:45 worden ziekenhuis en rond 13:15 worden de studenten naar hun de studenten naar hun stageafdelingen gebracht. stageafdelingen gebracht. Studenten Ergo, komen enkel op stage op campus Bree: SP revalidatie loco-motorisch of geriatrie Enkel indien het diensthoofd anders beslist, kunnen zij ook op de campus Maaseik komen. Bij ziekte ergotherapeut /mentor kan de student toegewezen worden aan ergotherapeut op campus Maaseik. Indien student tussen 2 campussen moet pendelen, zorgt zij/hij zelf voor vervoer. Alle studenten volgen op hun 1 ste stagedag (maandag) * de introductie en rondleiding van het ziekenhuis: Is stageplaats enkel campus Bree: wordt de student om 08:15 aan inkomhal campus Bree verwacht. Moet student op beide campussen stage lopen: wordt de student om 08:15 aan ingang hal campus Bree en om 11:30 aan inkomhal campus Maaseik verwacht. Studenten vragen op hun school de toegangsbadge zmk (waarborg), geen toegangsbadge = geen stage. Studenten zorgen voor een eigen identificatiebadge(school en naam). Studenten nemen een hangslotje ( kleine Abus) mee om kostbare materialen op te bergen. Studenten nemen een kopie van hun gezondheidsverklaring mee op hun eerste stagedag. Studenten nemen op voorhand contact op, met het diensthoofd Pascal Lanckriet 089 509980 p.lanckriet@zmk.be Studenten ErgoZMK 3 versie: oktober 2009
1.2. AFDELING TOV STUDENT 2.1 INTRODUCTIE AFDELING SP revalidatie loco-motorisch Diensthoofd geeft op vóórhand aan wie de introductie zal doen: mentor/ergotherapeut. Deze introductie gebeurt bij voorkeur door de mentor op de eerste stagedag. De introductie kan eventueel later op de dag of volgende dagen plaatsvinden, bij onvoorziene omstandigheden. Tijdens deze introductie wordt ook de afspraken en verwachtingen van de student en afdeling doorgenomen. De ergotherapeuten passen de introductie in hun dagplanning. 2.2 INTRODUCTIE AFDELING Geriatrie Diensthoofd geeft op vóórhand aan wie de introductie zal doen: mentor/ergotherapeut. Deze introductie gebeurt bij voorkeur door de mentor op de eerste stagedag. De introductie kan eventueel later op de dag of volgende dagen plaatsvinden, bij onvoorziene omstandigheden. Tijdens deze introductie wordt ook de afspraken en verwachtingen van de student en afdeling doorgenomen. De ergotherapeuten passen de introductie in hun dagplanning. Studenten ErgoZMK 4 versie: oktober 2009
2.3 BEGELEIDING De uurroosters van de studenten worden gemaakt in samenspraak met de mentor en stagebegeleiding. Studenten hebben dezelfde uren als hun mentor/ergotherapeut. Elke student wordt dagelijks aan 1 mentor/ergotherapeut gekoppeld. Mits afspraak meelopen op andere dienst. De student is op de hoogte van de toegewezen mentor/ergotherapeut en patiënten. Ergotherapeut geeft feedback aan de aan hem toegewezen student (met behulp van de stagebegeleidingsformulieren van school). Gedurende de eerste week werken de studenten steeds onder begeleiding om zo gemakkelijk de routine op de afdeling te kennen. Indien de mentor voor langere tijd afwezig is, stelt deze in overleg met diensthoofd een andere verantwoordelijke aan gedurende deze periode. In de mate van het mogelijke, is de student gedurende een langere periode aan dezelfde ergotherapeut gekoppeld. Studenten ErgoZMK 5 versie: oktober 2009
2.4 EVALUATIE VAN DE STUDENT Het tijdstip van evaluatie wordt vooraf afgesproken met de stagebegeleiding. De evaluatie kan eventueel voorbereid worden met behulp van een voorbeeld evaluatieformulier. Mentor/diensthoofd mag deelnemen aan de evaluaties. Studenten ErgoZMK 6 versie: oktober 2009
1.3. STUDENT TOV AFDELING De studenten mogen alleen onder toezicht handelingen uitvoeren in functie van hun Ergo-opleiding. De studenten mogen onderzoeken bijwonen (enkel die onderzoeken zonder stralingsrisico), als het afdelingsgebeuren dit toelaat en na goedkeuring van ergotherapeut/mentor/betreffende artsen. Van de studenten wordt verwacht dat ze op voorhand contact nemen met hun stageplaats. Afspraak stage-uren: o Eerste stagedag Bree van 08:15 tot 16:21 Maaseik van 11:30 tot 15:00 o Verdere stagedagen = Bree dagdienst van 08:30 tot 16:36 uur Maaseik dagdienst van 08:30 tot 15:00 uur Afspraak pauzes: o Koffiepauze (gunst): 10 min, afhankelijk van afdelingsdrukte. Ergotherapeut/mentor bepaalt tijd en plaats. o Middagpauze (verplicht): 30 min. Ergotherapeut/mentor bepalen tijd en plaats. De student vraagt zelf naar continue feedback aan de ergotherapeut. De student geeft zijn doelstellingen aan de mentor/ergotherapeuten. De student kan aan zijn/haar stageboek werken. Van de studenten wordt de nodige discretie verwacht i.v.m. het afdelingsgebeuren en het respecteren van het beroepsgeheim. Studenten ErgoZMK 7 versie: oktober 2009
1.4. SCHOOL TOV AFDELING/ZMK De stagebegeleiding/school overlegt jaarlijks met het diensthoofd ergoover het aantal studenten, inclusief hun stageperiodes. De stagebegeleiding/school zorgt ervoor dat de volgende diensten op de hoogte zijn van de komst van hun studenten (liefst vóór de volledige stageperiode) : o Diensthoofd Ergo/ergo/logo p.lanckriet@zmk.be tel 089 509980 en o Referentieverpleegkundige begeleiding studenten t.smeets@zmk.be tel 089 509924 De stagebegeleiding/school zorgt ervoor dat hun studenten op de eerste stagedag deelnemen aan de introductie ZMK, deze is altijd op een maandag (uitgezonderd feestdagen). De stagebegeleiding/school is verantwoordelijk voor het doorgegeven van info mbt stagebegeleiding en feedbackformulieren. De stagebegeleiding/school staat zelf in voor het medisch onderzoek/attest, inclusief de onkosten. 2. FORMULIEREN 2.1. CHECKLIST: 1ste tot de laatste stagedag Deze staan op intranet: zmkfocus Medewerkers Studenten Begeleiding van studenten Ergotherapie Checlist 1 ste tot laatste stagedag voor de dienst checklist per dienst Studenten ErgoZMK 8 versie: oktober 2009
2.2. STAGEBEGELEIDINGSFORMULIER Nu werken de scholen/zh met competenties. Vanaf de eerste tot de laatste stagedag heeft de student dit formulier bij zich. De student krijgt dit formulier vanuit de school. Dit formulier is het begeleidingsformulier voor de student en wordt gebruikt en ingevuld door alle mentoren, ergotherapeuten, hoofdverpleegkundige en diensthoofden. Dit formulier mag op de afdeling blijven voor inzage bij alle teamleden voor feedback en begeleiding van de student. Noteer altijd uw feedback, wat op papier staat bepaalt als student slaagt op stage! Studenten ErgoZMK 9 versie: oktober 2009
2.3. STAGEBELEVINGSFORMULIEREN Vanuit verpleegkunde en vroedkunde werken met belevingsformulieren. Ook uw studenten kunnen dit formulier gebruiken, ze krijgen dit van Toos op hun eerste stagedag en leveren dit weer in bij Toos op hun eerste stagedag. Op eind van schooljaar maakt Toos een verwerking en geeft aan de stagediensten feedback. Let op dit zijn niet officiële stagebelevingsformulieren. Studenten ErgoZMK 10 versie: oktober 2009
3. STAGEPLANNING 3.1. PERIODEPLANNING / SCHOOL Ergo PHL Hasselt bachelor ergotherapie KHK Geel bachelor ergotherapie Kijkstage individueel ergotherapie Kijkstages en/of GIP ASO Ergotherapie Studenten ErgoZMK 11 versie: oktober 2009
3.2. JAARPLANNING 3.2.1. Jaarplanning alle scholen in ZMK Deze staan op intranet: zmkfocus Medewerkers Studenten Begeleiding van studenten Ergotherapie Stageplanning jaarplanning alle scholen in ZMK Studenten ErgoZMK 12 versie: oktober 2009
3.2.2. Jaarplanning per school in ZMK Deze staan op intranet: zmkfocus Medewerkers Studenten Begeleiding van studenten Ergotherapie Stageplanning jaarplanning per school in ZMK Studenten ErgoZMK 13 versie: oktober 2009
4. STAGEBEGELEIDERS namen & telefoonnummers Deze staan op intranet: zmkfocus Medewerkers Studenten Begeleiding van studenten Ergotherapie Stagebegeleiders Studenten ErgoZMK 14 versie: oktober 2009
5. INFO EN UITLEG FORMULIEREN 5.1. Uitleg checklist Checklist kan u gebruiken als werkinstrument voor jezelf en je team. Op de eerste en komende stagedagen kan je deze samen met de student gebruiken. Zodat u kan checken wat je zeker moet vertellen en verkleint de kans dat je iets vergeet te vertellen. Zo weten je collega s welke info gegeven en niet gegevens is aan de student op je afdeling. Indien de checklist niet compleet is, geef Toos een seintje, zodat ze deze kan aanpassen. Studenten ErgoZMK 15 versie: oktober 2009
5.2. Uitleg stagebelevingsformulier Dit zijn enquête formulieren met 27 vragen. Enkel studenten verpleegkunde en vroedkunde vullen deze in net voor hun eindevaluatie. Maar studenten ergo kunnen deze formulieren ook gebruiken en beoordelen jullie afdeling. Toos heeft de originele formulieren, Student krijgt bij introductie dit stagebelevingsformulier en geeft dit af aan Toos bij hun laatste stageweek. In de studenten klapper zitten reserve formulieren. Geef tijdig een seintje indien de voorraad vermindert. Het bolletje van de stageperiode moet gekleurd worden. Extra aandacht voor het formulier: o Formulier NIET vouwen, perforeren of nieten o Formulier enkel invullen door bolletje zwart of blauw te maken o Maak ook eventueel gebruik van niet van toepassing = NVT Studenten ErgoZMK 16 versie: oktober 2009
5.4. Verschillende begeleidingsvormen 5.4.1. MODELLEREN De student observeert de begeleider die een bepaalde taak uitvoert. De begeleider doet nieuwe vaardigheden eerst voor afhankelijk van het opleidingsniveau en dan volgt de student. (zie map stagebegeleiding) 5.4.2. COACHEN De begeleider geeft tijdens en na de uitvoering van een bepaalde taak, aanwijzingen, suggesties en feedback. Belangrijk is dat de begeleider de beginsituatie van de student kent. Aandacht voor feedback sessies (voor het hele team)!! 5.4.3. RECHTSTREEKSE HULP Directe ondersteuning bij het uitvoeren van taken. Vb. : overnemen bij het prikken van een infuus. 5.4.4. EXPLICITEREN De begeleider ondersteunt de student om zijn kennis en oplossingen te verwoorden. Peilen naar basiskennis door vragen te stellen. Dit geeft de student een stimulans om achtergrondinfo op te doen. 5.4.5. REFLECTEREN Overdenken, overwegen van de uitgevoerde activiteiten. Nadenken over het waarom van bepaalde handelingen. Oplossingen vinden is hierbij niet het belangrijkste. 5.4.6. EXPLOREREN Autonomie van de student verhogen in het leren en problemen oplossen + in het ontdekken en definiëren van nieuwe problemen. = actief uitproberen (oefenen) 5.4.7. GENERALISEREN Transfer naar andere domeinen = veralgemenen van de leerervaring. Studenten ErgoZMK 17 versie: oktober 2009
6. MENTOREN 6.1. Mentorenopleiding enkel voor verpleegkundigen en vroedkundigen Mentorenopleiding 2003-2004 (2 zmk deelnemers) Mentorenopleiding 2004-2005 (4 zmk deelnemers) Mentorenopleiding 2005-2006 (12 zmk deelnemers Mentorenopleiding 2006-2007 (12 zmk deelnemers) Mentorenopleiding 2007-2008 (12 zmk deelnemers) Mentorenopleiding 2008-2009 (4 (+2) zmk deelnemers) Mentorenopleiding 2009-2010 (14 deelnemers) Deze opleiding gaat door in Limburg (PHL of KHLim), meestal op een donderdag. U krijgt kredieturen (ifv uw werkuren), enkel na goedkeuring van uw vormingsaanvraag door directie. Waarschijnlijk gaan ze u vragen om opleidingscheques werknemer aan te vragen. Inschrijven formulier externe vorming, via Rita Cox vòòr begin juni. Indien nog vragen of onduidelijkheden, kan u altijd terecht bij Rita Cox of Toos Smeets. Studenten ErgoZMK 18 versie: oktober 2009
6.2. Mentor functieomschrijving 6.2.1. Taken van de mentor De taken zijn te integreren in de fase die een student doorloopt tijdens een stage. Introductiegebeuren : mee opstellen van uurrooster, introductie geven, overlopen van de introductiebrochure, bekijken van voorkennisblad, inzien van geformuleerde doelstellingen, rondleiding op de afdeling, voorstellen aan verpleegkundigen en stagegebeuren. De rol van de mentor is : informatief, begeleidend, feedback gevend, ondersteunend, coördinerend en evaluerend 6.2.2. Taken van de mentor t.a.v. de hoofdverpleegkundige Adviseert de hoofdverpleegkundige bij de patiëntentoewijzing. Praktische kant omtrent het stagegebeuren bespreekbaar stellen : Vb. introductiegebeuren, begeleiden,. 6.2.3. Taken van de mentor t.a.v. het verpleegkundig team Bewaakt de integratie van de student in het werkveld. Doet informatieoverdracht i.v.m. introductie, begeleiding. Stimuleert collegae in het geven van feedback. Blijft verantwoordelijk voor de toegewezen patiënten. Bemiddelende functie tussen student en team. Stimuleert het team. Is de spreekbuis van de groep verpleegkundigen. 6.2.4. Taken van de mentor t.a.v. de student Is GEEN vervanger van de stagebegeleiding. Verzorgt introductie en opvang. Bewaakt het leerproces van de student binnen de vooropgestelde doelstellingen. Stimuleert de student om zijn eigen leerproces in handen te nemen. Vertrouwensfunctie (bemiddeling). Spreekbuis van het verpleegkundig team bij evaluatie van de student. 6.2.5. Taken van de mentor t.a.v. de stagebegeleiding Onmiddellijke contactpersoon. Verantwoordelijk voor het inzamelen van alle informatie in verband met het functioneren van de student. Houdt de afdeling op de hoogte van elke wijziging in verband met het stagegebeuren. Uurroosterwijzingen gebeuren steeds in samenspraak met het diensthoofd en stagebegeleiding. Studenten ErgoZMK 19 versie: oktober 2009
6.3. Werkgroep mentor- & meter/peter schap in ZMK: 6.3.1. Deelname werkgroep 2 x jaar: mei± april en ± september Per afdeling 1 mentor en 1 peter/meter Voorlopig enkel voor verpleegkundigen en vroedkundigen. 6.3.2. Verslagen werkgroep mentorschap Deze staan op intranet: zmkfocus werkgroepen werkgroep mentor-peter-meterschap verslagen Studenten ErgoZMK 20 versie: oktober 2009
6.3.3. Aandachtspunten mentorschap in ZMK Inleiding Studentenbegeleiding is reeds langer ingeburgerd in ons ziekenhuis. Het begeleiden van studenten is een taak die behoort tot de normale functieomschrijving. Ziekenhuizen zijn immers verplicht om de functie van mentor te implementeren in hun instellingen via het ministerieel besluit van 26 juli 1991: Bij afwezigheid van de stagebegeleiding wordt de stagementor geacht toezicht te houden op de studenten en kan zij/hij, in samenwerking met de stagebegeleiding, raad geven en leiden bij de uitvoering van de taken die worden opgelegd. (art. 4 par. 2) De leerervaringen opgedaan door de studenten moeten besproken worden door de docent verpleegkundige/vroedvrouw, en bij voorkeur met de HVK en/of stagementor van de stagedienst. (art. 4, par. 3) Toch worden er knelpunten gesignaleerd, zowel door de medewerkers (vragenlijst) en studenten (stagebelevingsformulieren). Om studentenbegeleiding aantrekkelijker te maken en medewerkers te motiveren om mentor te worden, moeten er specifieke afspraken gecreëerd worden, zodat studentenbegeleiding niet als belasting ervaren wordt, bovenop de dagelijkse bezigheden. Studentenbegeleiding zou een meerwaarde moeten betekenen op de dienst, gedragen door het ganse team. Doel mentorschap: De studenten helpen om praktijkervaring op te doen. De studenten begeleiden op hun stageafdeling. De studenten stimuleren om hun eigen leerproces in handen te nemen. Voordeel mentorschap: Medewerkers fungeren als rolmodel voor de studenten en moeten daarom het eigen functioneren steeds in vraag stellen en bijblijven. Medewerkers dragen mee de verantwoordelijkheid over de vorming van toekomstige collega s. Deskundigheid- en ervaringsuitwisseling: studenten kunnen steeds een beroep doen op de mentoren voor advies, feedback en informatie mentoren blijven op de hoogte van de nieuwe ontwikkelingen door nauwe samenwerking met het onderwijs. Rol van de diensthoofden in functie van het mentorschap: De verantwoordelijkheid voor studentenbegeleiding op de stageafdelingen ligt bij de diensthoofden. Ze zijn de spilfiguur voor alles wat met stage te maken heeft. Ze moeten zorgen dat de studenten zich aanvaard voelen op de dienst, zowel bij de eerste kennismaking als tijdens de begeleiding bij de verdere stageperiode. Hoe snel de studenten zich thuis voelen op de dienst, is voor een groot stuk Studenten ErgoZMK 21 versie: oktober 2009
afhankelijk van de aandacht bij de introductie. De studenten die zich betrokken voelen bij het afdelingsgebeuren, kunnen een meerwaarde bieden voor de afdeling. Begeleiden van studenten is eigenlijk investeren in de toekomst, want studenten worden misschien onze toekomstige collega s. De diensthoofden hebben niet de tijd om zelf de studenten te begeleiden. Daarom wordt deze taak gedeeltelijk gedelegeerd naar medewerkers van de dienst (mentoren). De mentoren worden in onderling overleg met het team aangeduid, maar de uiteindelijke beslissing over de aanstelling ligt bij de diensthoofden. De rest van het team erkent de bijkomende taken, verbonden aan de functie van het mentorschap, voor deze personen. Ze moeten er voor zorgen dat ze een kwalitatief hoogstaande stageplaats kunnen aanbieden aan de studenten. Taken van de diensthoofden in functie van het mentorschap: Nieuwe afspraken rond mentorschap implementeren en opvolgen. Ze moeten de studenten voldoende leer- en praktijkmomenten aanbieden. Ze moeten de praktische organisatie van de dienst op zich nemen in functie van stagebegeleiding. De mentoren de nodige tijd en faciliteiten geven om de studenten optimaal te begeleiden. Ervoor zorgen het mentorschap een teamgebeuren blijft. De werkverdeling en de patiëntentoewijzing regelen in functie van het mentorschap. Het functioneren van de mentoren bewaken en evalueren. Zorgen voor alle informatieoverdracht i.v.m. stage en mentorgebeuren. Ze vervangen de mentor bij langdurige afwezigheid wegens ziekte of zwangerschap, zodat de taak overgenomen wordt. Taken van de mentoren: Ze vervangen niet de stagebegeleiding. Ze zijn schakelfiguren tussen studenten en team enerzijds en studenten en stagebegeleiding anderzijds. Ze doen de introductie op de eerste stagedag. Ze maken op vaste tijdstippen tijd vrij voor overleg- en feedbackmomenten. Ze coachen de studenten: stimuleren, informeren, ondersteunen, motiveren, aanwijzingen, raad en feedback geven. Ze bewaken het leerproces, binnen de vooropgestelde doelstellingen. Ze hebben een bemiddelende functie tussen studenten en het team. Ze hebben een vertrouwensfunctie, peilen naar de stagebeleving en stellen problemen en emoties bespreekbaar. Ze vertonen een voorbeeldgedrag. Ze bieden leermomenten aan. Ze bewaken de integratie van de studenten op de dienst in het kader van hun leerproces, zonder hen te beschouwen als extra werkkrachten. Ze stimuleren de collega s in het geven van reflectie en feedback, zowel mondeling als schriftelijk, t.a.v. mentoren en t.a.v. studenten. Studenten ErgoZMK 22 versie: oktober 2009
Ze plegen overleg met de stagebegeleiding van de scholen en zijn de onmiddellijke contactpersonen. Ze adviseren de diensthoofden bij de patiëntentoewijzing aan de studenten, rekening houdend met de doelstellingen van elke student. Ze doen voorstellen aan de diensthoofden voor maatregelen zodat de studenten zo snel mogelijk optimaal worden begeleid. Taken van de collega s: Ze ondersteunen en stimuleren de rol van de mentoren. Ze brengen spontaan feedback naar studenten toe (zowel schriftelijk als mondeling). Ze brengen spontaan feedback naar mentoren toe. Ze nemen verpleegtechnische taken van mentoren over tijdens begeleiding van studenten. Ze nemen verpleegtechnische taken van mentoren over tijdens FB momenten tussen mentoren en studenten. Zij nemen verpleegtechnische taken van mentoren over tijdens feedbackmomenten tussen mentoren en stagebegeleiders. Ze begeleiden studenten, hoort tot hun functieomschrijving. Studenten hebben een mentor, maar kunnen evenzeer gekoppeld worden aan een verpleegkundige. Ze hebben een voorbeeldfunctie, want studenten nemen hun gewoontes over. Profiel mentoren: Iemand die ervaren is: zelf min. 1 jaar ervaring op de dienst (met uitzondering van een aantal medisch-technische diensten waar meer ervaring vereist is) Op vrijwillige basis Geduldig Communicatieve en sociale vaardigheden Spontaan en vlot Objectief Bereid en geïnteresseerd om studenten te begeleiden Heeft de mentorenopleiding gevolgd Inzicht in eigen handelen Theoretisch en praktisch sterk Begaan met studenten: iemand die openstaat voor de behoeften van de studenten en deze ook aanvoelt Willen up-to-date blijven: volgen nieuwe ontwikkelingen binnen het eigen vakgebied Studenten ErgoZMK 23 versie: oktober 2009
6.3.4. Ondersteunde instrumenten: introductie & begeleiding van studenten ZMK: Algemene onthaalbrochure ZMK voor studenten: Deze krijgt de student vanuit de school voor de start van de stage. Staat op www.zmk.be welkom zorgaanbod stages studenten ergotherapie algemene introductiebrochure zmk. Hierin vindt men algemene info over ZMK, zoals historiek, organigram, overzicht van de verschillende ziekenhuisfuncties en aangeboden medische zorg. Daarnaast is er ook aandacht voor praktische info over kledij, parkeren, toegang tot het ziekenhuis, Algemene introductie door refvkbegeleiding studenten op 1ste stagedag: Zorgen voor de praktische zaken zoals kledij, kleedkastje, stagecontracten, toegang, parking, overnachting, Voorstelling van ZMK, zh hygiëne, beroepsgeheim, praktische afspraken, vragen, Controle van doelstellingen, medische attesten en toegangsbadges. Rondleiding in het ziekenhuis. Begeleiding naar de dienst. AFDELING: Afdelingsspecifieke onthaalbrochures voor studenten: Deze krijgt de student vanuit de school voor de start van de stage. Staan op www.zmk.be welkom zorgaanbod stages studenten ergotherapie kies afdeling ergo. Deze onthaalbrochure bevat praktische en algemene informatie i.v.m. de specifieke werking van de eigen dienst. Het is al het ware een wegwijzer van de dienst. De studenten kunnen hierin algemene info over hun stageafdeling vinden, zoals aangeboden medische zorg, pathologie, visie, organisatie, praktische info, dagindeling, risicoanalyse, enz Er wordt van de studenten verwacht dat ze hun stage voorbereiden a.h.v. deze brochure. Ze is steeds ter inzage in de school, op de afdeling en zal ook op de website van ZMK verschijnen. De mentor die de introductie doet, mag steeds checken of de studenten de brochure gelezen hebben. Mentorenwerking: De doelstelling van de vernieuwing van het mentorschap is het streven naar een actieve en kwalitatief hoogstaande mentorenwerking op afdelings- en ziekenhuisniveau. Het behoort tot de taak van iedere medewerker om studenten te begeleiden. Maar niet iedere medewerker die gekoppeld wordt, is automatisch mentor. Op iedere dienst wordt in onderling teamoverleg een aantal mentoren aangesteld. Deze mentoren moeten de mogelijkheid krijgen om deel te nemen aan vormingen, vergaderingen, met betrekking op het mentorschap. De inhoud hiervan moet duidelijk zichtbaar toegepast worden op de eigen dienst. Studenten ErgoZMK 24 versie: oktober 2009
Elke student krijgt een mentor toegewezen. De studenten kunnen bij hen terecht met al hun vragen, problemen, opmerkingen, onzekerheden, De mentor is de vertrouwenspersoon tijdens de stageperiode. Iedere mentor krijgt per stageperiode een aantal studenten toegewezen waarvoor zij/hij de eindverantwoordelijkheid draagt. Dit wil echter niet zeggen dat ze per definitie aan hun gekoppeld zijn. Van mentoren verwachten we dat ze op de eigen dienst actief rond studentenbegeleiding werken, door hun eigen enthousiasme te reflecteren op de collega s, zodat studentenbegeleiding als aangenaam en niet als belastend wordt ervaren. Om gemotiveerde medewerkers te stimuleren om mentor te worden en hen de kans te geven om het nieuwe mentorschap naar behoren uit te oefenen, bieden we hen extra voorwaarden aan. Introductie op de afdeling door mentor/diensthoofd: Korte uitleg en rondleiding op de afdeling. Introductiegesprek: De mentor zal tijdens het introductiegesprek de belangrijkste zaken op de dienst bespreken met de studenten, vb. voorstelling, dagindeling, gewoontes, regels, werking, organisatie, van de dienst. De studenten kunnen hun stagedoelstellingen bekend maken en vragen stellen. Er kunnen eveneens afspraken gemaakt worden tussen de dienst (mentoren) en de studenten i.v.m. wederzijdse verwachtingen, vb. i.v.m. het vragen en geven van feedback, tonen van interesse, initiatiefname en verantwoordelijkheid van de studenten, de plaats waar alle administratie en info over de stage te vinden is, Het introductiegesprek hoeft niet noodzakelijk plaats te vinden onmiddellijk bij aankomst op de dienst. Er kan in teamverband een vast bepaald moment afgesproken worden, waaraan iedereen zich houdt. Begeleiding op de afdeling tijdens de verdere stageperiode a.h.v.: Gekoppeld werken met een verpleegkundige/vroedvrouw/paramedisch medewerker: Het behoort tot de taak van iedere medewerker om studenten te begeleiden. Elke student wordt bij aankomst op de afdeling door het diensthoofd gekoppeld aan een medewerker, met wie hij/zij moet samenwerken. Indien mogelijk wordt de student gedurende een paar opeenvolgende dagen gekoppeld aan dezelfde medewerker. Feedbackmomenten: Tijdens de stageperiode moeten er op regelmatige basis, feedbackmomenten ingelast worden om met de studenten te bespreken waar zij staan en om bij te sturen indien nodig. Diensthoofden plannen feedback of overlegmomenten en geven taken van mentor door aan collega s, wordt een vast gebeuren voor de dienst. Feedback of overlegmomenten: Binnen werktijd op vaste tijdstippen of buiten werktijd in geval van overmacht. Feedback of overlegmomenten gebeurt in een gespreksruimte (ruimte aanvragen bij Elke Wevers of Rita Cox). Studenten ErgoZMK 25 versie: oktober 2009
Feedback of overleg gebeurt door mentor/vk. De studenten zijn ook zelf verantwoordelijk voor hun opleiding en er wordt verwacht dat ze zelf actief op zoek gaan naar bijkomende informatie. Stagebegeleidingsformulier: Het stagebegeleidingsformulier is een instrument om de evolutie van de studenten tijdens de stage op te volgen. Het wordt ingevuld door de studenten, ergotherapeuten, mentoren ergotherapeut, hoofdverpleegkundige en diensthoofd a.h.v. de gegeven feedback. Het is uiteindelijk de stagebegeleiding van de school die de eindverantwoordelijkheid heeft over de beoordeling van de studenten. Ze baseren zich hiervoor op de resultaten van het stagebegeleidingsformulier en de inbreng van de mentoren. Studenten ErgoZMK 26 versie: oktober 2009
De mentor vervangt niet de stagebegeleiding. Mentoraat is een opdracht voor gans het team. Studenten zijn vandaag student, Maar morgen onze collega! Mentoren "Leermeesters zijn zij die ons wijzen wat er mogelijk is binnen het onmogelijke." - Paul Valéry Student Een goede leerling ziet de fouten van zijn leermeester, maar zwijgt er eerbiedig over, want het zijn juist deze fouten die hem te pas komen en hem de rechte weg wijzen. -Iwan Toergenjew Studenten ErgoZMK 27 versie: oktober 2009