Kansspelautoriteit KANSSPEL AUTORITEIT

Kansspelautoriteit KANSSPEL AUTORITEIT JAARVERSLAG 2012 Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 1

2 Kansspelautoriteit

INHOUDSOPGAVE MISSIE 5 VOORWOORD 6 1 PROFIEL 9 2 De markt voor kansspelen 10 INTERVIEW Jan Suyver 13 3 Kerntaken 14 Reguleren van een passend legaal aanbod 14 Tegengaan van kansspelverslaving 15 Beschermen en informeren van consumenten 16 Voorkomen van aan kansspelen gerelateerde illegaliteit en criminaliteit 17 INTERVIEW Paul Tang 21 4 Prioriteiten 23 INTERVIEW Henk Kesler 25 5 Resultaten 26 6 FINANCIËN 30 7 medewerkersoverzicht 33 8 organogram 34

Wie zich waagt aan een kansspel, moet erop kunnen rekenen dat hij dit in een betrouwbare omgeving doet.

MISSIE VOOR EEN BETROUWBAAR KANSSPELAANBOD Af en toe een gokje wagen; dat klinkt leuk en gezellig en zo hoort het ook. Wie zich waagt aan een kansspel, moet erop kunnen rekenen dat hij dit in een betrouwbare omgeving doet. Evengoed moet hij erop kunnen rekenen dat illegale praktijken buiten de deur blijven en dat de sector transparant is. Daarom is de Kansspelautoriteit in april 2012 opgericht. Zij is er voor consumenten, biedt hen bescherming tegen negatieve effecten van kansspelen, zoals het risico op kansspelverslaving. De Kansspelautoriteit is tevens gesprekspartner en vergunningverlener voor betrouwbare partijen. Ook is zij de strenge waakhond die illegale praktijken hard aanpakt. De Kansspelautoriteit staat voor een betrouwbaar kansspelaanbod. Dat is haar missie. Daarvoor kunt u op haar rekenen. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 5

Voorwoord EEN GOEDE START MAAR NOG VEEL TE DOEN Bij het aantreden van de Kansspelautoriteit treft ze een verwaarloosde sector aan. Verwaarloosd vooral door de wetgever. Zo is het toezicht op de kansspelen zwak georganiseerd. Dit geldt zowel voor het toezicht op de naleving van de voorschriften verbonden aan het uitgeven van vergunningen als voor de bestrijding van het illegale gokaanbod. De wetgever heeft dit onderkend en bij de gewijzigde Wet op de kansspelen is op 1 april 2012 de Kansspelautoriteit opgericht, één van de laatste in de rij van kansspeltoezichthouders binnen de Europese Unie. Wij, bestuur en medewerkers, zijn nu een klein jaar bezig. Dit eerste jaarverslag heeft dus betrekking op slechts negen maanden. Het geeft inzicht in wat we gedaan en bereikt hebben. In dit voorwoord wil ik echter ook een paar andere zaken aanstippen. 6 Kansspelautoriteit

Wij hebben in het verslagjaar en dat zal de komende tijd niet anders zijn veel energie gestoken in de voorbereiding van onze organisatie op de nieuwe ontwikkelingen. De voornaamste daarvan is het voornemen van het kabinet Rutte-II om tot wettelijke regulering van internetgokken te komen. Hoognodig, want nu is internetgokken immers nog verboden, terwijl in werkelijkheid honderdduizenden Nederlanders in een onbeschermde en soms hoogst onbetrouwbare omgeving achter hun scherm of via hun smartphone gokken. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, politiek verantwoordelijk voor het kansspelbeleid, betrekt ons volop bij de voorbereiding van de wet- en regelgeving op dit punt. Ik waardeer dit zeer. Het is in ons beider belang dat uitvoerbare wetgeving tot stand komt. Is die wet eenmaal in werking, dan zal deze vele én nieuwe eisen stellen aan de Kansspelautoriteit. Wij bereiden ons daar nu al op voor. En we zullen een inspanning leveren om ons kennispeil en onze infrastructuur voor bijvoorbeeld slim internettoezicht op het vereiste niveau te brengen. Een duidelijk voorbeeld van nieuwe eisen die aan ons zullen worden gesteld, is ook de uitvoering van een door de staatssecretaris nagestreefde transparante gunningsprocedure in 2015. Als de Kansspelautoriteit zullen wij daarvoor in 2015 klaar zijn. Tot slot dit. Een toezichthouder mist zijn doel als hij zijn legale aanbieders of hen die dit willen worden, niet kent en niet continu met hen in gesprek is. Wij spannen ons daarvoor in. Tot onze voldoening merken we dat ook zij ons opzoeken. Zo moet het, van twee kanten. Tegelijkertijd moet een toezichthouder ook rake klappen aan overtreders kunnen uitdelen. Soms kan hetzelfde effect ook worden bereikt met een mildere of minder zichtbare sanctie of zelfs met een enkel gesprek. Een toezichthouder, wij ook, zal dus onvermijdelijk een harde en een zachte kant kennen, met alle varianten ertussen. Dit hoort bij onze ambitie zowel gezaghebbend als gerespecteerd te zijn. Ik denk dat wij hiervoor in 2012 de basis hebben gelegd. Basis, door een goede start, maar met een tegelijk boeiende én veeleisende toekomst voor de boeg. We zijn er dus nog niet en zijn ons dit bewust. We werken keihard om onze ambities waar te maken. Uw eventuele feedback op dit jaarverslag stel ik dan ook zeer op prijs. Jan Suyver, Voorzitter raad van bestuur Kansspelautoriteit jsuyver@kansspelautoriteit.nl Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 7

Door het toenemende kansspelaanbod is er meer en meer behoefte aan een onafhankelijk en effectiever toezicht op de kansspelenbranche.

1 PROFIEL De Kansspelautoriteit is op 1 april 2012 opgericht als zelfstandig bestuursorgaan en heeft een eigen rechtspersoonlijkheid 1. Door het toenemende kansspelaanbod is er meer en meer behoefte aan een onafhankelijk en effectiever toezicht op de kansspelenbranche. De wettelijke basis onder haar functioneren vindt de Kansspelautoriteit in de genoemde Wet op de kansspelen, die als uitgangspunt heeft dat het aanbieden van kansspelen zonder vergunning verboden is. Verder zijn van belang het Kansspelenbesluit, het Speelautomatenbesluit, de Speelautomatenregeling, de Beleidsregels incidentele kansspelen (en prijsvragen) en de Gedragscode promotionele kansspelen. Als onafhankelijk toezichthouder staat de Kansspelautoriteit voor een betrouwbaar kansspelaanbod. Zij streeft naar duidelijke regulering, met daarbij oog voor en werk makend van het terugdringen van illegale en criminele vormen van kansspelen. Ook beschermt zij de consument tegen misleidende reclame en tegen kansspelverslaving. De Kansspelautoriteit creëert de voorwaarden waarbinnen vergunninghouders een passend legaal aanbod kunnen realiseren. Burgers en bedrijven zijn in die situatie verplicht en in staat eigen verantwoordelijkheid te nemen. Vergunningverlening geschiedt consistent op grond van duidelijke, inzichtelijke procedures. Is onderzoek of handhavend optreden nodig, dan zoekt de Kansspelautoriteit samenwerking met politie en Openbaar Ministerie en andere maatschappelijke partijen. De kerntaken luiden als volgt: Reguleren van een passend legaal aanbod; Tegengaan van kansspelverslaving; Beschermen en informeren van consumenten; Voorkomen van aan kansspelen gerelateerde illegaliteit en criminaliteit. De stelselverantwoordelijkheid voor het kansspelbeleid ligt bij de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. Deze bewindspersoon stelt de wettelijkeen beleidskaders waarbinnen de Kansspelautoriteit opereert. Toch is de Kansspelautoriteit niet hiërarchisch ondergeschikt aan de staatssecretaris. Zij oefent haar wettelijke uitvoeringstaken onafhankelijk uit. Financiering van de Kansspelautoriteit geschiedt via jaarlijkse heffingen en vergoedingen door de vergunninghouders. 1 Wet tot wijziging van de Wet op de kansspelen van 22 december 2011, Staatsblad, 17 januari 2012. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 9

2 DE MARKT VOOR KANSSPELEN Soorten kansspelen Ons land kent binnen de kansspelenbranche vier spelsoorten. Ten eerste de loterijen. Er zijn incidentele loterijen met vergunningen voor maximaal zes maanden. Bij een prijzenpakket tot 4.500,- is de gemeente vergunningverlener, daarboven verleent de Kansspelautoriteit de vergunning. Daarnaast zijn er meerjarige loterijen die voor maximaal vijf jaar gegund worden, te weten: De Lotto, De Nationale Postcode Loterij, de BankGiro Loterij, de VriendenLoterij en de Samenwerkende Non-profit Loterijen. Een aparte regeling in de Wet op de kansspelen is er voor een staatsloterij, die voor onbepaalde tijd aan één rechtspersoon gegund is, namelijk De Staatsloterij. Weddenschappen vormen een tweede soort kansspelen. Hieronder vallen paardenrennen, harddraverijen en sportprijsvragen. De derde soort zijn de casinospelen. Ook hier is de vergunning voor onbepaalde tijd toegekend aan één rechtspersoon, namelijk Holland Casino. De vierde spelsoort zijn diverse spelen op de speelautomaten. Hier worden speciale vergunningen voor verleend. Er zijn ongeveer 750 exploitatievergunningen voor 42.000 kansspelautomaten in horecagelegenheden en automatenhallen. Kleine kansspelen vormen een restcategorie met spelen als bingo, ook wel kienspel genoemd. Het toezicht op kleine kansspelen ligt bij lokale overheden. Daarnaast zijn er ook de bekende, door winkels of bedrijven georganiseerde promotionele kansspelen, waarbij organisatoren zich moeten houden aan de gedragscode promo tionele kansspelen. Het toezicht hierop ligt bij de Kansspelautoriteit. Consumenten Onderzoek van het ministerie van Veiligheid en Justitie uit 2011 2 toont aan dat 8,8 miljoen Nederlanders het jaar voorafgaande aan het onderzoek hadden deelgenomen aan kansspelen (2005: 9,7 miljoen). Het aantal jongeren dat toetreedt daalt. Het aantal jongeren tussen 16 en 21 jaar dat ooit een kansspel heeft gespeeld, 2 Gokken in Kaart, Intraval (in opdracht van het WODC), 2011. 10 Kansspelautoriteit

was in 2005 71,9 procent en in 2011 68,9 procent. In 2005 was nog 22 procent van de deelnemers aan kansspelen jonger dan 30 jaar, in 2011 was dit 19 procent. Met 92.000 risicospelers en 20.300 probleemspelers is statistisch gezien geen sprake van een toe- of afname van het aantal risicospelers en probleemspelers. De omvang van de kansspelproblematiek is in Nederland sinds 2005 nauwelijks veranderd. Illegale praktijken De markt voor kansspelen kent ook illegale praktijken. De Kansspelautoriteit wijst hier in het bijzonder op de kansspelen via internet en illegale gokzuilen (zie verdere uitleg pagina 23). Internetvergunningen worden nog niet verleend, omdat de wet deze nog niet erkent. In de wereld van illegale gokzuilen gaan jaarlijks naar schatting vele miljoenen euro s om, geld dat zonder belasting te betalen of af te dragen aan een goed doel wegvloeit naar het buitenland of terechtkomt in het criminele circuit. De Kansspelautoriteit werkt nauw samen met andere partijen om deze illegale praktijken uit te bannen. Banden zijn er met onder meer het Openbaar Ministerie en de politie, de Belastingdienst, gemeenten en met Meld Misdaad Anoniem. Op Haags niveau zijn er vanzelfsprekend contacten met de ministeries van Veiligheid en Justitie en van Financiën. Marktkarakter Zoals uit het voorgaande blijkt, is de kansspelmarkt bijzonder van aard door de bijzondere risico s voor de consument. Deze risico s maken dat je vergunningstelsels en vergunningvoorwaarden nodig hebt. In het verleden is daarbij vooral vertrouwd op beperking van het aantal vergunningen. In de toekomst zal als gevolg van de vermoedelijke uitbreiding van het aantal vergunningen veel meer de nadruk komen te liggen op een stelsel van vergunningsvoorwaarden met degelijk toezicht. Voor de Kansspelautoriteit zal dit de nodige veranderingen met zich mee brengen. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 11

De samenleving heeft er belang bij dat illegale praktijken worden uitgebannen.

INTERVIEW PARTNER EN WAAKHOND Jan Suyver, voorzitter raad van bestuur Jan Suyver was onder meer secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en lid van de Raad van State in buitengewone dienst. Gezien zijn achtergrond werd hem gevraagd voorzitter te worden van de raad van bestuur van de Kansspelautoriteit. Bescherming van consumenten zonder de ondernemingsgeest in de branche te beknotten, is voor hem de uitdaging in deze functie. Een gereguleerd en fatsoenlijk aanbod, gecombi neerd met een goede bescherming van consumen ten, daar staan wij voor. Ons werk kan rekenen op de warme belangstelling van de politiek en samenleving en niet in de laatste plaats van de kansspelaanbieders. Een stevige basis is nodig; tot nu toe was het toezicht zwak georganiseerd. De samenleving heeft er belang bij dat illegale praktijken worden uitgebannen. Clandestiene aanbieders zijn een smet op de sector en een last voor alle legale partijen. Legitieme spelers op deze markt hebben dus belang bij ons werk, want via ons kunnen zij het predicaat betrouwbaar krijgen. Terug naar inhoudsopgave Wij zijn een jonge autoriteit maar het raamwerk voor de organisatie staat. Daarvoor hebben we 2012, het jaar van onze oprichting, gebruikt. Voor ons is nu van belang dat de Wet op de kansspelen wordt geactualiseerd; dat verschaft ons de basis om als partner en waakhond richting de kansspel markt te opereren. Daarmee kunnen we door groeien tot een volwaardige partij die de branche betrouwbaar maakt en houdt. Ik heb deze functie voor zes jaar aanvaard. Wanneer ik aan het eind van die termijn zal terugkijken, ben ik tevreden als politiek en samenleving zeggen: ja, deze autoriteit voorziet inderdaad in de beoogde behoefte en doet dat op een verstandige manier. Jaarverslag 2012 13

3 KERNTAKEN Reguleren van een passend legaal aanbod Het reguleren van een passend legaal aanbod is erop gericht om illegale praktijken en criminaliteit in de branche tegen te gaan. Wie in ons land wil deelnemen aan een kansspel moet dat kunnen doen in een betrouwbare omgeving. Samen met legitieme partijen maakt de Kansspelautoriteit zich hard voor een passend legaal aanbod van kans spelen in Nederland. Het totale vergunningenstelsel voor de kansspelenbranche op nationaal niveau valt onder de verantwoordelijkheid van de Kansspelautoriteit. Hierbij heeft de Kansspelautoriteit bij het beoordelen van vergunningaanvragen en wijzigingsbesluiten oog voor maatschappelijke ontwikkelingen en productinnovatie en -diversiteit bij de vergunninghouders. Uiteraard moet dit passen binnen de beleidsmatige en juridische kaders. Om deze rol goed in te vullen, voert de Kansspelautoriteit sinds haar oprichting gesprekken met vergunninghouders en hun vertegenwoordigers. Vergunninghouders zijn heffingen en vergoedingen verschuldigd voor geleverde vergunningen. In het oprichtingsjaar heeft de Kansspelautoriteit haar organisatie ingericht op het correct innen van heffingen en vergoedingen. Daar hoort ook het vorderen van verschuldigde betalingen bij. Onderdeel van deze kerntaak is ook het toezicht houden op een correcte afdracht door de vergunninghouders aan goede doelen. Zij rapporteren hierover ieder kwartaal aan de Kansspelautoriteit. Voor de speelautomaten heeft de Kansspelautoriteit Verispect ingehuurd voor fysieke controles op locatie. Verispect controleert de naleving van vergunningen en verzorgt technische inspecties van speelautomaten om te controleren of deze correct functioneren. 14 Kansspelautoriteit

Tegengaan van kansspelverslaving Wie een vergunning voor een kansspel heeft, moet maatregelen tegen kansspelverslaving treffen. De Kansspelautoriteit ziet erop toe dat de vergunninghouders zich houden aan de preventievoorwaarden, zoals deze in de vergunningen omschreven staan. Kansspelverslaving is een belangrijk gespreksonderwerp bij de eerste structurele overleggen die zijn gevoerd met vergunninghouders en maatschappelijke partners. Zo neemt de Kansspelautoriteit het voortouw in de implementatie van een gezamenlijk preventief beleid. De Kansspelautoriteit speelt zo een coördinerende rol om een effectiever, gezamenlijk beleid ter voorkoming van kansspelverslaving te bereiken. Om het belang van een doeltreffend antiverslavingsbeleid bij de aanbieders verder te accentueren, belegt de Kansspelautoriteit begin 2013 voor mogelijk toekomstige internetvergunninghouders een bijeenkomst responsible gambling. De Kansspelautoriteit werkt aan een serie preventieve instrumenten. Zo hebben onder regie van de Kansspelautoriteit GGZ Nederland en de Speelautomaten Brancheorganisatie VAN een nieuwe cursus ontwikkeld voor medewerkers van automatenhallen, die hen in staat stelt de symptomen van verslaving te herkennen en doeltreffende maatregelen daartegen te nemen. Onderdeel van de opzet is een strikt eisenpakket voor aanbieders van de cursus, zodat een minimumkwaliteit gegarandeerd is. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 15

Beschermen en informeren van consumenten De wet beschermt de consument door aanbieders van kansspelen te verplichten spelers tijdig en goed te informeren over het aangeboden spel, de daarbij geldende voorwaarden (kosten, prijzen, abonnementsduur) en eventuele risico s op verslaving. De Kansspelautoriteit ziet toe op correcte naleving van deze plicht. Zo wordt gestreefd naar heldere regels voor zorgvuldig en evenwichtig wervingsen reclamebeleid. Ook heeft de Kansspelautoriteit een forse bijdrage geleverd aan de in medio 2013 in werkingtredende Algemene maatregel van Bestuur werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Tevens heeft de Kansspelautoriteit meegewerkt aan een herziene versie van de gedragscode voor organisatoren van promotionele kansspelen. Bovendien heeft de Kansspelautoriteit als taak om haar doelgroep, bestaande uit: consumenten, overheden, maatschappelijke organisaties en bedrijven te informeren over de Wet op de kansspelen en de uitvoering daarvan. Ook informeert zij over de risico s van kansspelen en licht haar rol en taken toe. Om haar doelgroepen zo goed mogelijk te bereiken en te informeren heeft de Kansspelautoriteit een aantal middelen in het leven geroepen: De website: www.kansspelautoriteit.nl; De Publiekslijn: de doelgroep kan zich persoonlijk richten tot de Kansspelautoriteit met vragen, zowel telefonisch als per email; Het Klachtenloket: klachten over vergunninghouders kunnen worden ingediend via een digitaal klachtenformulier, via de post of via de telefoon. De Kansspelautoriteit stelt alles in het werk om bij klachten tot een oplossing te komen. Indien nodig wordt nader onderzoek ingesteld. Daarnaast werkt de Kansspelautoriteit aan het vormgeven van haar taak als voorlichter aan gemeenten en indirect daarmee aan consumenten. Hiervoor zoekt de toezichthouder onder andere de samenwerking op met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Zo is na inventarisatie op basis van de telefonisch en/of gemailde vragen door gemeenten gebleken dat bij gemeenten behoefte bestaat aan informatie van de Kansspel autoriteit als het gaat om beleidsontwikkelingen en -ondersteuning. 16 Kansspelautoriteit

Voorkomen van aan kansspelen gerelateerde illegaliteit en criminaliteit Het aanpakken van illegale praktijken in het kansspeldomein is van belang om consumenten en aanbieders in een betrouwbare omgeving te laten spelen. Het toezicht op de kansspelen was tot voor kort zwak opgezet. Er waren ook te weinig juridische middelen beschikbaar om effectief toezicht te houden. Het toezicht moest dus geïntensiveerd worden: enerzijds moet de naleving van de regels, door partijen die een vergunning hebben, beter gehandhaafd worden. Anderzijds is er sterke behoefte aan het terugdringen van allerhande malafide praktijken door het gericht opsporen van illegale kansspelen. De Kansspelautoriteit heeft bestuursrechtelijke handhavingsinstrumenten tot haar beschikking gekregen, zoals de bestuurlijke boete, de dwangsom en de last onder dwangsom. Waar bestuurlijk handhaven geen soelaas biedt, kan de Kansspelautoriteit een beroep doen op het Openbaar Ministerie om het strafrecht in te zetten. In deze gevallen zal sprake zijn van herhaalde of ernstige overtreding van de wet, verwevenheid met georganiseerde criminaliteit of situaties waarin een voorbeeld gesteld moet worden als het bestuursrecht niet afdoende werkt. De Kansspelautoriteit is initiator van het toezicht en doet gericht onderzoek binnen de kansspelenbranche. Grootschalige illegale kansspelen en spelen die leiden tot grote sociale of maatschappelijke problemen, krijgen voorrang. Verder zijn er vier terreinen van toezicht gedefinieerd, waarbij de eerste twee als prioriteiten gelden (zie hoofdstuk 4, pagina 23): Het illegale aanbod van kansspelen op internet; Gokzuilen en gelijksoortige apparatuur waarmee illegale weddenschappen op sportwedstrijden afgesloten worden; Het fysieke aanbod van illegale kansspelen zoals commerciële bingo s en poker buiten Holland Casino om; en Overige kansspelen zoals illegale gokhallen en piramidespelen. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 17

Overige ministeries en andere overheden Ministerie van Veiligheid en Justitie Verslavingsinstanties Verispect Belastingdienst Kansspel Domein Opsporingsdiensten Reclame Code Commissie Vergunninghouders Speelautomaten branche-organisatie

Internationale toezichthouders kansspelen Eerste en Tweede Kamer Collega toezichthouders Europese Commissie autoriteit kansspelen Politie Consumenten Gemeenten Openbaar Ministerie Illegale kansspelaanbieders (online en fysiek) Terug naar inhoudsopgave

Onze belangrijkste taak is de goede balans behouden tussen de economische en publieke belangen bij kansspelen.

INTERVIEW ONOPVALLENDE SCHEIDSRECHTER Paul Tang, lid raad van bestuur Paul Tang werkte, voordat hij tot de raad van bestuur toetrad, bij het Centraal Planbureau en op het ministerie van Economische Zaken. Ook was hij van 2007 tot 2010 lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. In zijn ogen moet de Kansspelautoriteit een bijna onzichtbare partij zijn. Als een goede scheidsrechter bij een voetbalwedstrijd. Iemand die het spel haarfijn aanvoelt en het ongemerkt in goede banen kan leiden. Mooi is dan dat de kansspelmarkt niet rechttoe rechtaan is en dat er behoefte is aan een beter gereguleerde situatie. We kunnen nog mede de spelregels bepalen. Onze belangrijkste taak is de goede balans behouden tussen de economische en publieke belangen bij kansspelen. Dat betekent dat we vooraf de juiste randvoorwaarden creëren en dat we snel kunnen handelen om te corrigeren waar dat nodig is. Wij zorgen voor een gezonde markt, waarin uitwassen als verslaving bij de bron aangepakt worden. Wij bewegen de legitieme aanbieders tot responsible gambling en creëren daarmee een vangnet voor mensen die tegen zichzelf in bescherming genomen moeten worden. Dat is een coördinerende rol. Een rol die nog in ontwikkeling is. Om het wiel niet opnieuw te hoeven uitvinden, kunnen we leren van autori teiten als de NMa en de AFM. Maar we kunnen ook om ons heen kijken in landen waar men al veel verder is met de regulering van de markt voor de kansspelen. Ik denk dat onze kracht is dat wij partijen gaan aanspreken op hun verantwoordelijkheid. We kunnen niet alles zelf oplossen. We kunnen wel duidelijke regels scheppen en optreden als goede scheidsrechter. Aanbieders hebben er zelf belang bij het spel eerlijk te spelen; je gaat liever naar een partij die zich keurig gedraagt. Dit sluit mooi aan bij mijn ambitie; zorgen dat wij een onopvallende scheidsrechter zijn die op de achtergrond zorgt dat het spel goed wordt gespeeld. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 21

Het actief aanpakken van illegale kansspelen via internet werkt.

4 PRIORITEITEN Voor het bestrijden van grootschalig georganiseerd aanbod van illegale kansspelen, focust de Kansspelautoriteit zich op haar vier kerntaken zoals beschreven in hoofdstuk 3, pagina 14. Daarbij kent zij voor 2012 en 2013 twee prioritaire zaken: het illegale aanbod van online kans spelen en gokzuilen waarop illegaal gewed kan worden op uitslagen van voetbal- en andere sportwedstrijden. Naar schatting nemen meer dan 800.000 Nederlanders deel aan kansspelen via internet. Het aanbieden van kansspelen via internet is in Nederland illegaal. Onduidelijk is of de aanbieders voldoende betrouwbaar zijn en of zij de consument voldoende beschermen. De huidige situatie is onwenselijk. In het regeerakkoord van het kabinet Rutte-II is opgenomen dat de wet op dit punt wordt aangepast. Het actief aanpakken van illegale kansspelen via internet werkt. Een 40-tal bedrijven zijn gewaarschuwd dat zij hun illegale kansspelaanbod gericht op de Nederlandse consument moeten staken dan wel aanpassen aan de prioriteringscriteria van de Kansspelautoriteit. Deze criteria houden in: De website, waarop het kansspel gespeeld wordt, mag niet eindigen op.nl en/of; De kansspelwebsite mag niet in de Nederlandse taal te raadplegen zijn en/of; Er mag geen reclame gemaakt worden via radio, televisie of in geprinte media gericht op de Nederlandse markt. Deze bepalingen maken onderdeel uit van een breder beleid om maatschappelijke belangen te waarborgen zoals het tegengaan van kansspelverslaving, bestrijden van illegaliteit en criminaliteit en het beschermen van de consument. De bedrijven geven met deze gewenste aanpassing aan dat ze zich bewust zijn van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en zich willen laten reguleren. Zo wordt het kaf van het koren gescheiden. Bovendien stijgt de kans van de aanbieders die hun aanbod hebben aangepast op dit vlak aanzienlijk als zij zich straks melden voor het willen verkrijgen van een internetvergunning. De tweede prioriteit betreft gokzuilen. Met deze zuilen kan de hele dag gewed worden op voetbalen andere sportwedstrijden die waar ook ter wereld plaatsvinden. De aanpak hiervan heeft prioriteit omdat dit kansspelverslaving in de hand werkt en ook jeugdige personen makkelijk kunnen deelnemen. Gokzuilen kunnen bestaan uit een computer, een systeem voor geldinname, een kassabonprinter en een scanner, maar er zijn ook moderne versies in omloop. Deze gokzuilen staan meestal in horecagelegenheden, maar zijn ook aangetroffen in onder meer belwinkels en videotheken. Het gaat hier om een illegaal circuit waarin naar schatting vele miljoenen euro s per jaar omgaan. Met gemeenten, politie en Openbaar Ministerie werkt de Kansspelautoriteit aan het ontmantelen van zoveel mogelijk gokzuilen en het vinden en aanpakken van de achter deze gokzuilen schuilgaande criminele organisaties. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 23

Ik geloof in samenwerking, overigens ook met partijen in het buitenland zoals onze equivalenten in landen als België en Denemarken.

INTERVIEW DURF RISICO S TE NEMEN Henk Kesler, lid raad van bestuur Jurist Henk Kesler was tien jaar lang directeur van de voetbalbond KNVB. Enkele jaren geleden legde hij die functie neer. Na een tijdelijk project bij Dierenpark Emmen, werd hij gevraagd toe te treden tot de raad van bestuur van de Kansspelautoriteit. Ik ken de branche uit mijn tijd bij de KNVB. De sector is gevarieerd en kent een conservatief beleid; dat verdient wel wat opschudding. Het huidige Regeerakkoord bevat de contouren voor beleid waarop wij als Kansspelautoriteit een eigen stempel kunnen drukken en waaraan we vorm kunnen geven. Zeer boeiend vind ik dat, zeker omdat we er met de branche voor kunnen zorgen dat de consument beschermd wordt en de markt betrouwbaar blijft. Ik geloof in samen werking, overigens ook met partijen in het buitenland zoals onze equivalenten in landen als België en Denemarken. Uiteraard is hierbij een gepaste afstand wenselijk. We komen niet iedere week op de koffie, maar we kunnen van elkaar leren als we elkaar serieus nemen. Daar zijn alle betrokkenen bij gebaat. Naast samenwerken, moeten we natuurlijk ook regulerend optreden. Vergunningen verlenen aan betrouwbare partijen en heffingen innen. Ook is Terug naar inhoudsopgave er de bestuurlijke sanctie. Dat zie ik als een aller laatste redmiddel. Paul Tang spreekt over onze positie als die van een onopvallende scheidsrechter. Zo zie ik dat ook. Maar zoals ik bij de start van de organisatie al gezegd heb; als er een voorbeeld gesteld moet worden, schuw ik een harde tackle in de vorm van een duidelijke sanctie niet. Als we eenmaal een paar jaar draaien onder de gewijzigde Wet op de kansspelen, hoop ik dat mensen vinden dat we goed en secuur werk leveren en dat we het geld goed besteden. Let wel: de media gaan pas over je rapporteren als het misgaat. Toch is het goed af en toe prominent de kranten te halen. Dan weet men dat je er nog bent. Het is niet erg, dat je daarbij soms risico moet nemen. Zolang je maar duidelijk maakt waar je voor staat en wat je doet. Jaarverslag 2012 25

5 RESULTATEN De Kansspelautoriteit is in 2012 negen maanden operationeel geweest. Gedurende deze periode is de aandacht vooral uitgegaan naar het opbouwen van de organisatie om haar te equiperen voor haar taken, zoals de regulering van de markt, het tegengaan van illegaliteit en criminaliteit bij kansspelen, voorlichting geven aan burgers, bedrijven en exploitanten speelautomaten en het leggen van contacten met alle betrokken partijen. Ook zijn er enkele tientallen onderzoeken gestart naar vermeende illegale of criminele activiteiten; onderzoeken die over het algemeen een doorlooptijd hebben van een half tot anderhalf jaar om ze secuur en met succes uit te voeren. Contacten De Kansspelautoriteit onderhoudt primair contact met vergunninghouders. Naast de in dit jaarverslag al genoemde partners onderhoudt de Kansspelautoriteit ook goede betrekkingen met collegatoezichthouders zoals de Nederlandse Mededingings autoriteit, de Consumentenautoriteit, de Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. Zo weet zij zich met raad en daad bijgestaan door de grotere broers in ons land. Ook met buitenlandse autoriteiten is er intensief contact om best practices te zien en te leren van de werkwijze en -methoden van Kansspelautoriteiten in de landen om ons heen. Er zijn in 2012 werkbezoeken geweest bij de Belgische en Deense equivalenten van de eigen organisatie. En de raad van bestuur onderhoudt nauwe contacten met de permanente vertegenwoordiging van ons land bij de Europese Unie en met de collega-toezichthouders in de Europese lidstaten. Kerntaken Vergunningverlening Incidentele loterijen met prijzenpakketten hoger dan 4.500,- moeten een vergunning aanvragen bij de Kansspelautoriteit. In 2012 zijn 39 van deze vergunningen verleend. Meerjarige vergunningen zijn ook verleend. Zo is de nieuwe vergunning (per 1 januari 2013) voor de Nationale Postcode Loterij afgegeven. Hierin staat onder meer dat ten minste vijftig procent van de opbrengsten besteed moet worden aan goede doelen. Om die te waarborgen ziet de Kansspelautoriteit erop toe dat de vergunninghouder voor deze loterij alléén noodzakelijke kosten maakt. De vergunning is niet verleend voor de gebruikelijke vijf jaar maar loopt tot 1 januari 2015. Wel zal de Kansspelautoriteit in 2013 twee onderzoeken starten. Het eerste onderzoek wordt gestart om met behulp van de meest toepas selijke benchmark opnieuw de vergoeding (nu 2,05 procent van de omzet, in 1998 vastgesteld) van de Nationale Postcode Loterij aan Novamedia B.V. voor een licentie- en managementovereenkomst 26 Kansspelautoriteit

te kunnen beoordelen. Het tweede onderzoek zal zich richten op de governance structuur tussen Stichting Doen en de Nationale Postcode Loterij. Dit om maximale transparantie te bewerk stelligen. De meerjarige vergunningen lopen uiterlijk in januari 2015 af. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie wil de gunningsprocedure voor de nieuwe vergunningen in deze sectoren vanaf 2015 volledig transparant hebben. De uitwerking van die nieuwe procedure is gestart door het ministerie van Veiligheid en Justitie waarbij de Kansspelautoriteit nauw wordt betrokken. Kansspelheffing De kansspelheffingen aan vergunninghouders in de kansspelenautomatenbranche worden in 2012 geïnd op grond van de Algemene wet inzake Rijksbelastingen. Per 1 januari 2013 is de heffingsgrond de Algemene wet bestuursrecht. Met het Centraal Justitieel Incassobureau is afgesproken dat zij de invordering overneemt van de belastingdienst, die tot nu toe verantwoordelijk was voor invorderingen. Voorkomen van kansspelverslaving GGZ Nederland en de Speelautomaten Brancheorganisatie VAN ontwikkelt, onder regie van de Kansspelautoriteit, een nieuwe cursus Herkenning van symptomen van verslaving door medewerkers van automatenhallen. Onderdeel van de nieuwe opzet is een pakket eisen voor aanbieders van de cursus. Op 26 november 2012 neemt staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie de nieuwe cursusopzet in ontvangst. Vanaf 1 januari 2013 is deze van kracht. Informeren en beschermen van consumenten De Kansspelautoriteit is betrokken geweest bij de consultatieronde van de Algemene maatregel van Bestuur werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen. Vooral op het gebied van uitvoerbaarheid van de normen in deze Algemene maatregel van Bestuur is de expertise van de Kansspelautoriteit gebruikt. Ook is in 2012 het voorbereidende werk uitgevoerd voor de herziene versie van de Gedragscode promotionele kansspelen. Inwerkingtreding van de herziening staat gepland in de eerste helft van 2013. In het kader van de consumentenbescherming heeft De Staatsloterij op verzoek van de Kansspelautoriteit, de deelnemers van het Miljoenenspel via een brief gewezen op het feit dat ze alsnog kunnen stoppen met hun deelname aan het Miljoenenspel. De Staatsloterij heeft namelijk de deelname van deelnemers aan het inmiddels niet meer bestaande Dayzers, automatisch omgezet naar het Miljoenenspel. De Kansspelautoriteit vindt het van belang dat deelnemers bewust besluiten om wel of niet deel te nemen aan een spel, ook al wordt het Miljoenenspel gepresenteerd als opvolger van Dayzers. Contacten, vragen en klachten De Kansspelautoriteit informeert haar doelgroepen via bestaande communicatiemiddelen zoals de brochure en de website. Ook beantwoordt zij vragen die via de publiekslijn en per email binnenkomen. Bovendien neemt de Kansspelautoriteit ook klachten over kansspelen, vergunninghouders en verzoeken van burgers in behandeling. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 27

Contactmomenten Kansspelautoriteit Aantal Algemene contacten 2.274 3 Telefonisch contact 1.613 Mailcontact 661 Algemene klachten van burgers 108 Klachten over vergunninghouders 89 Klachten over promotionele kansspelen 17 Klachten over de KSA 2 Meldingen illegaal kansspel 156 Algemene vragen 539 Vragen over loterijen 276 Vragen over een promotioneel kansspel 169 Persvragen 94 Voorkomen van aan kansspelen gerelateerde illegaliteit en criminaliteit De Kansspelautoriteit heeft de taak onderzoek te doen naar gesignaleerde vermeende illegale praktijken en criminele activiteiten. De capaciteit van de organisatie is niet ongelimiteerd. Meldingen over illegale praktijken die binnen de prioriteiten vallen krijgen in principe voorrang. Elke melding wordt gescreend op bruikbaarheid met als centrale vraag: is er sprake van een kansspel, is het illegaal en zijn er voldoende gegevens om eventueel een onderzoek te kunnen starten. Indien meerdere meldingen binnenkomen, dan is dit een signaal voor een breder gedragen wens tot onderzoek. Ook factoren als de mate van georganiseerdheid, bedrijfsmatigheid, de verslavingsgevoeligheid van het spel en de toegankelijkheid voor jeugdige spelers wegen mee in het besluit of een onderzoek gestart wordt. Onderzoek geschiedt zorgvuldig volgens de daarvoor geldende wettelijk regels, vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht, waaraan toezichthouders in ons land zich moeten houden. Alleen al het verzamelen van bewijslast kan enkele weken tot maanden tijd in beslag nemen, afhan kelijk van de omvang van het onderzoek en de wijze waarop het spel wordt aangeboden. Is een onderzoeksrapport eenmaal opgesteld, dan geldt een termijn van dertien weken voor het toepassen van wederhoor en het nemen van beslissingen. Mede hierdoor is de doorlooptijd van een gemiddeld onderzoek van een toezichthouder een half tot anderhalf jaar. Na de oprichting van de Kansspelautoriteit zijn er verscheidene onderzoeken gestart (zie tabel, pagina 29) maar gezien de doorlooptijd zijn in 2012 nog geen onderzoeken afgerond. Naar verwachting zullen in de eerste helft van 2013 de eerste onderzoeken worden voltooid. 3 Naast algemene klachten van burgers, meldingen van illegale kansspelen en algemene vragen zijn in 2012 ook vragen binnengekomen over onder andere: spelconcepten, huizenloterijen, handhaving door gemeente en politie, vragen van andere toezichthouders en vragen over de Kansspelautoriteit. Ook werd contact gelegd door burgers die signalen willen doorgeven. 28 Kansspelautoriteit

Prioriteiten Gestart onderzoek Illegaal aanbod kansspelen op internet 34 Gokzuilen 14 Fysiek aanbod illegale kansspelen, zoals commerciële bingo s en poker Overige kansspelen, zoals illegale gokhallen en piramidespelen 23 17 Aanschrijving aanbieders online kansspelen Een 40-tal aanbieders van online kansspelen, die zich richten op de Nederlandse markt, wordt in 2012 gewaarschuwd en gevraagd hun illegaal aanbod te staken of aan te passen aan de prioriteitencriteria die de Kansspelautoriteit heeft opgesteld. Meer dan de helft van het aanbod van de online markt, voldoet eind 2012 aan deze oproep of geeft aan dit op korte termijn te gaan doen. Wie niet voldoet noch aangeeft dat te gaan doen, wordt het werk actief ontmoedigd. Tegen degene die niet voldoen wordt bestuurlijk op getreden en dat kan in het uiterste geval leiden tot een boete van 780.000,- of hoger, namelijk tien procent van de geschatte omzet. In samenwerking met financiële dienstverleners werkt de Kansspelautoriteit nader uit hoe financiële drempels tegen deze aanbieders kunnen worden opgeworpen. Daar waar mogelijk en zinvol zal de Kansspelautoriteit een notice and takedown procedure opstarten bij de hostingproviders van illegale sites. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 29

6 FINANCIËN De Kansspelautoriteit is gevestigd in Den Haag en is een Zelfstandig Bestuursorgaan (ZBO). De Kansspelautoriteit heeft een eigen rechtspersoonlijkheid en de Kaderwet ZBO is, zonder voorbehoud, van toepassing. De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. De winst- en verliesrekening 2012 geeft inzicht in het gerealiseerde en het resultaat 2012. In de winst- en verliesrekening wordt een vergelijking gemaakt tussen realisatie en de door het bestuur vastgestelde begroting. Balans Activa 31 december 2012 1 april 2012 Materiële vaste activa Inventaris 92 94 Automatisering 166 130 Verbouwingen 106 147 Subtotaal 364 371 Materiële vlottende activa Voorraden 48 Vorderingen en overlopende activa 549 Liquide middelen 1.163 Subtotaal 1.760 Totaal activa 2.124 371 Passiva Eigen Vermogen Bestemmingsreserve VenJ 493 371 Egalisatiereserve 642 Subtotaal 1.135 371 Voorzieningen 541 Kortlopende schulden en overlopende passiva 448 Totaal passiva 2.124 371 30 Kansspelautoriteit

Winst- en verliesrekening 1 april tot 31 december 2012 Begroting 2012 4 Baten Vergoedingen 829 632 Kansspelheffingen 5.125 4.620 Totaal baten 5.954 5.252 Lasten Lonen en salarissen 2.401 2.170 Materiële kosten 1.071 1.544 Inhuur diensten 1.635 1.538 Afschrijvingen 83 Totaal lasten 5.190 5.252 Resultaat 764 4 Betreft begroting over negen maanden Toelichting op de financiën per 31 december 2012 Activa Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de historische verkrijgingprijs, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. Investeringen worden afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname. De afschrijvingstermijnen zijn als volgt vastgesteld: Inventaris 6 jaar Verbouwingen 3 jaar Hard- en software 3 jaar Materiële vlottende activa De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale bedragen, verminderd met de noodzakelijk geachte voorziening voor mogelijke oninbaarheid. Onder debiteuren vallen voornamelijk nog niet betaalde voorlopige aanslagen voor kansspelheffingen. Voor het exploiteren van een kansspelautomaat is een merkteken (een sticker voor toelating voor een model) nodig, die de Kansspelautoriteit verschaft aan fabrikanten en importeurs. De eindvoorraad op 31 december 2012 had een waarde van 48.000 euro. De Kansspelautoriteit heeft een rekening-courant bij het ministerie van Financiën. Eventuele tegoeden worden beheerd door het ministerie. Passiva Eigen vermogen Met het ministerie van Veiligheid en Justitie is overeengekomen dat overgenomen activa en niet doorberekende huur als bestemmingsreserve in de jaarrekening worden opgenomen. Voorzieningen Uitgestelde beloningen 156 Overige voorzieningen 385 Stand 31 december 2012 541 Bedragen in duizenden euro s De voorziening uitgestelde beloningen wordt gewaardeerd tegen de nominale waarde van de geschatte toekomstige verplichtingen, voor jubilea en de Partiële Arbeidsparticipatie Senioren-regeling (PAS), waarbij rekening wordt gehouden met verwachte Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 31

toekomstige loonstijgingen. De overige voorzieningen hebben betrekking op de kosten van vervroegde uittreding van personeel. Hierbij is als uitgangspunt gehanteerd dat de kans dat dit personeel een andere betaalde betrekking aanvaardt, 50 procent is. Baten Opbrengsten Opbrengsten en kosten worden bepaald op basis van de historische kostprijs. Baten en lasten worden bere kend over de periode waar zij betrekking op hebben. Realisatie 2012 Begroting 2012 Kansspelheffing 5.125 4.620 Vergoedingen Tarief toezicht exploitanten 224 200 Aanvragen vergunningen 120 90 Afgifte merktekens 485 342 Totaal Bedragen in duizenden euro s 5.954 5.252 Lasten Salaris, pensioenbijdrage en sociale lasten De specificatie van salaris, pensioenbijdrage en sociale lasten luidt als volgt: Realisatie 2012 Begroting 2012 Lonen en salarissen 1.921 2.170 Pensioenlasten 251 Sociale lasten 229 Totaal 2.401 Bedragen in duizenden euro s 2.170 Onder lonen en salarissen valt ook de bezoldiging van de bestuurders. In 2012 bedraagt de bezoldiging van de raad van bestuur in totaal 122.000 euro, bestaande uit bruto salaris, premies sociale lasten en representatievergoedingen. Materiële kosten In 2012 zijn minder materiële uitgaven gedaan onder andere als gevolg van het niet in rekening brengen van huurkosten. Inhuur diensten Hieronder vallen de kosten voor Verispect, die de naleving van vergunningen controleert en technische inspecties van kansspelautomaten verzorgt. Hierover worden jaarlijks afspraken gemaakt. Resultaat Het resultaat 2012 bedraagt 0,76 mln. euro positief. Dit resultaat is met name het gevolg van hogere heffingsopbrengsten en het niet doorberekenen van huur door het ministerie van Veiligheid en Justitie. Hiertegenover staan extra kosten voor de vorming van personele voorzieningen. Accountant KPMG is van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en samenstelling van het vermogen van de Kansspelautoriteit per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met de Kaderwet ZBO. Dit is op 26 maart 2013 vastgesteld. 32 Kansspelautoriteit

7 MEDEWERKERS OVERZICHT Leeftijdsopbouw Opleidingsniveau Inschaling LEEFTIJD AANTAL PROCENT 20-35 8 20 36-45 13 32,5 46-66 19 47,5 totaal 40 100 OPLEIDING AANTAL PROCENT Middelbaar 2 5 MBO 7 17,5 HBO 12 30 Universitair 19 47,5 totaal 40 100 SCHAAL AANTAL PROCENT 1-8 11 27,5 9-12 21 52,5 13-19 8 20 totaal 40 100 Het oprichtingsjaar staat in het teken van het invullen van initiële vacatures. In april 2012 is een eerste groep van 25 medewerkers gestart; zij komen uit de groep kwartiermakers van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Verder kan de Kansspelautoriteit in het eerste half jaar na haar oprichting nog gebruik maken van de interne mobiliteitsbank van het Rijk. Op een personeelsbestand van 40 personen, is 62,5 procent voltijd in dienst (25 personen). Met 55 procent (22 personen) zijn mannen licht oververtegenwoordigd. De gemiddelde leeftijd van de medewerkers is 47 jaar. Eén persoon trad uit dienst in 2012 (bij Vergunningen). Ziekteverzuim Begeleiding bij ziekteverzuim is voornamelijk in handen van de leidinggevende, waarbij open contact met de werknemer centraal staat. Het ziekteverzuim (gerekend vanaf 1 april) in 2012 ligt op 4,19 procent. Integriteit Vanwege de geringe omvang van de organisatie werkt de Kansspelautoriteit met een externe vertrouwenspersoon. Een eerste integriteitscan staat gepland voor de zomer van 2013. Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 33

8 ORGANOGRAM Raad van Bestuur (de autoriteit) Directeur Staf Bedrijfsvoering Voorlichting Vergunningen Toezicht Juridische zaken 34 Kansspelautoriteit

Colofon Tekst Sander Grip en Kansspelautoriteit Fotografie Eran Oppenheimer Photography Ontwerp VormVijf, Den Haag Deze brochure is een uitgave van: Kansspelautoriteit Postbus 298 2501 CG Den Haag t 070 302 1300 e info@kansspelautoriteit.nl w www.kansspelautoriteit.nl Disclaimer Aan de inhoud van dit werk kunnen geen rechten worden ontleend. Publicatie is onder voorbehoud van typefouten. Overname uit deze uitgave is toegestaan, mits met bronvermelding. Copyright Kansspelautoriteit 2013 Den Haag, april 2013 Terug naar inhoudsopgave Jaarverslag 2012 III

IV Kansspelautoriteit