I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 Jaarverslag 2006 - PAGINA VOLGENDE PAGINA > ZOEKEN OP WOORDEN
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 Inhoudsopgave 1 Organisatie, missie, doelstellingen 4 1.1 Organisatie 5 1.2 Missie 6 1.3 Doelstellingen en Balanced Score Card 7 2 De dienstverlening aan doelgroepen 9 2.1 Inleiding 9 2.2. Octrooiverlening 13 2.2.1 Rijksoctrooiwet 1995 13 2.2.2 Internationale octrooiaanvragen 16 2.2.3 Europese octrooiaanvragen 18 2.3 Kennisverspreiding 20 2.3.1 Promotie 20 2.3.2 Voorlichting 22 2.3.3 Oriëntatie 22 3 De wensen en doelstellingen van de opdrachtgevers 25 3.1 Inleiding 25 3.2 Professioneel uitvoeren van de opdrachten 28 3.2.1 Omzet bij het Ministerie van Economische Zaken 28 3.2.2 Overige opdrachten 30 3.2.3 Overzicht van octrooitaksen over 2006 31 3.2.4 Nieuw octrooibeleid 32 3.3 Participatie in internationale organen 32 3.3.1 World Intellectual Property Organization 33 3.3.2 Europees Octrooi Bureau 33 3.3.3 Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt (te Alicante) 34 3.3.4 Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom 35 3.3.5 Europese Unie 35 > INHOUD - PAGINA < VORIGE PAGINA VOLGENDE PAGINA > ZOEKEN OP WOORDEN
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 4 De uitgangspunten van de eigenaar 36 4.1 Inleiding 36 4.2 Financieel beheer 38 4.3 Jaarrekening 2006 39 4.3.1 Balans en toelichting 40 4.3.2 Resultatenrekening en toelichting 45 5 De kwaliteit van de interne organisatie 48 5.1 Inleiding 48 5.2 Human Resources Management 50 5.3 Automatisering 52 5.4 Corporate Communicatie 54 5.5 Huisvesting 55 6 Overige gegevens 56 6.1 Managementverklaring 57 6.2 Accountantsverklaring 58 Octrooicentrum Nederland is niet verantwoordelijk voor de gevolgen van verminking van (delen van) bestanden op deze CD-rom. INHOUD - PAGINA 3 < VORIGE PAGINA VOLGENDE PAGINA > ZOEKEN OP WOORDEN
I N H O U D H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 1 1 Organisatie, missie, doelstellingen HOOFDSTUK 1 - PAGINA 4
I N H O U D H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 1 1.1 Organisatie De basistaken van Octrooicentrum Nederland (www.octrooicentrum.nl) vormen tevens de pijlers waarop de lijnafdelingen zijn gebaseerd: - kennis beschermen c.q. het uitvoeren van de wettelijke taken met als kern de Rijksoctrooiwet 1995 (ROW 1995), - kennis verspreiden c.q. ontsluiten en kennis- en relatiemanagement in meer algemene zin. De wettelijke taken worden uitgevoerd door de afdeling Octrooiverlening en het ontsluiten van kennis en kennismanagement door de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting. De twee lijnafdelingen worden ondersteund door de stafafdeling Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering en door de afdeling Algemene Zaken. In deze laatste afdeling, met een zekere nadruk op de internationale (bestuurlijke) zaken, is onder andere het cluster Personeel & Organisatie ondergebracht. De organisatie zag er per 31 december 2006 als volgt uit: Directeur Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen Algemene Zaken Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering (tevens plv. directeur) A.J.M. Kerkvliet RE RA Kennisontwikkeling & Voorlichting Drs. M. Heimens Visser MBA Octrooiverlening Mr. D.J. de Groot HOOFDSTUK 1 - PAGINA 5
I N H O U D H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 1 Tot 4 juli 2006 was drs. H.F.G. Geijzers directeur van Octrooicentrum Nederland. Hij is per 7 juli 2006 opgevolgd door dr. G.A.A.M. Broesterhuizen, die daarvoor plaatsvervangend directeur-generaal bij DG ET van het Ministerie van Economische Zaken was. Tot 1 maart 2006 was drs. L. Borg manager van de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting. Hij is per 14 augustus 2006 opgevolgd door mevrouw drs. M. Heimens Visser, die daarvoor als directeur werkzaam was bij de Kennisalliantie Zuid-Holland. De heer mr. D.J. de Groot is per 1 maart 2006 benoemd tot manager van de afdeling Octrooiverlening. De heer Geijzers heeft Octrooicentrum Nederland door een lastige periode geloodst. Het bureau moest gereorganiseerd worden en kreeg een nieuwe naam. De noodzakelijke veranderingen om Octrooicentrum Nederland toe te rusten op zijn nieuwe opdracht werden onder zijn leiding doorgevoerd: te groeien naar excellent octrooidienstverlener en toonaangevend kenniscentrum op het gebied van industriële eigendom. Zijn afscheid in de Rolzaal van het Binnenhof werd bijgewoond door vele relaties vanuit verschillende ministeries en internationale gremia. Van het Europees Octrooi Bureau ontving de heer Geijzers een prestigieuze medaille uit handen van president Pompidou. Octrooicentrum Nederland dankt hem om wat hij was: hard en gedreven bij onderhandelingen en het doorvoeren van vernieuwingen. Maar met een scherp oog voor privé-omstandigheden van zijn personeel. 1.2 Missie De lidstaten van de Europese Unie (EU) hebben in 2000 in Lissabon afgesproken dat de EU binnen tien jaar de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie van de wereld moet zijn (http://www.ez.nl/content.jsp?objectid=149076). Nederland werkt met het nieuwe innovatiebeleid hard mee aan het bereiken van die doelstelling. De rol van octrooien in het innovatiebeleid is meervoudig: 1 Het geeft de uitvinder een exclusief recht op exploitatie. Hiermee kunnen investeringen beter worden terugverdiend. Dit moet bedrijven stimuleren te investeren in onderzoek en innovatie. 2 Omdat een octrooiaanvraag na een beperkte periode openbaar wordt gemaakt, kan de kennis worden gedeeld. Zo kunnen bedrijven door octrooi-informatie op bepaalde ideeën worden gebracht. Ook kan deze informatie bijdragen aan het voorkomen van R&D-inspanningen, die reeds elders zijn verricht. Octrooicentrum Nederland vervult een spilfunctie bij de uitvoering van het octrooibeleid. Dit gebeurt door kennis te beschermen met octrooien, maar ook door kennis die in octrooien is beschreven te verspreiden. Voorts wordt er kennis ontwikkeld gebaseerd op octrooien, zoals te verwachten trends in de techniek. Daarnaast wordt Nederland vertegenwoordigd in internationale gremia op het gebied van industriële eigendom. HOOFDSTUK 1 - PAGINA 6
I N H O U D H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 1 Centraal staat de ambitie om het octrooiverleningsproces goed te laten verlopen, het octrooikenniscentrum te zijn en een goede octrooidienstverlener. De missie van Octrooicentrum Nederland is dan ook: Het leveren van een optimale bijdrage aan het innovatief vermogen in ons land door: een efficiënte en professionele uitvoering van de (inter)nationale octrooiregelgeving, een klantvriendelijke digitale ontsluiting van alle aanwezige kennis op het terrein van octrooien, voorlichting te geven en zich te ontwikkelen tot het nationale kennis- en informatiecentrum voor opdrachtgever en doelgroepen, adequate vertegenwoordiging van Nederland in het bestuur van internationale organisaties. 1.3 Doelstellingen en Balanced Score Card Octrooicentrum Nederland heeft vier strategische doelstellingen die voortvloeien uit de missie, het optimaal bijdragen aan het innovatief vermogen in ons land. Deze doelstellingen zijn: 1 Verbeteren van de dienstverlening aan de doelgroepen van Octrooicentrum Nederland (MKB, particuliere uitvinders, universiteiten, hogescholen en de overheid zelf). 2 Inspelen op de wensen en doelstellingen van de opdrachtgever. 3 Voldoen aan de uitgangspunten die gesteld worden door de eigenaar, het Ministerie van Economische Zaken. 4 Verbeteren van de kwaliteit van de interne organisatie. De doelstellingen worden getoetst met behulp van de methode van de Balanced Score Card. Hiervoor zijn vanuit het perspectief van de doelgroepen, de opdrachtgever, de eigenaar en de interne organisatie kritische succesfactoren (KSF en) bepaald. HOOFDSTUK 1 - PAGINA
I N H O U D H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 1 Doelgroepen KSF Naamsbekendheid bij doelgroepen Hoge klanttevredenheid Goede telefonische bereikbaarheid Klantvriendelijke ontsluiting on line van octrooi-informatie Aanbieden van moderne zoeksystemen Eigenaar KSF Integriteit Positief resultaat uit bedrijfsuitoefening Efficiënte uitvoeringsorganisatie Ordelijk en controleerbaar financieel beheer Octrooicentrum Nederland Opdrachtgever KSF Professionele uitvoerder (octrooideskundigheid) Efficiënte uitvoering van de opdracht Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Ontwikkelen en uitvoeren van trajecten voor overdracht van kennis Interne Organisatie KSF Deskundig en gemotiveerd personeel Adequate faciliteiten De KSF en zijn vertaald naar meetbare prestatie-indicatoren. Omdat het Jaarverslag van Octrooicentrum Nederland is ingedeeld naar de invalshoeken van de Balanced Score Card wordt in de afzonderlijke hoofdstukken nader ingegaan op de streefwaarden en realisaties van de indicatoren over 2006. HOOFDSTUK 1 - PAGINA 8
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 2 De dienstverlening aan doelgroepen 2.1 Inleiding Een goede dienstverlening is voor alle doelgroepen (MKB, particuliere uitvinders, universiteiten, hogescholen en de overheid) van belang. Niet alleen het professioneel uitvoeren van de Rijksoctrooiwet is aan de orde, maar ook het verzamelen, analyseren en het voor derden toegankelijk maken van octrooi-informatie. Klantvriendelijkheid staat hier voorop. De kritische succesfactoren (KSF en) zijn dan ook: naamsbekendheid bij de doelgroepen, klanttevredenheid, telefonische bereikbaarheid, klantvriendelijke ontsluiting van informatie en het aanbieden van moderne, geautomatiseerde octrooi zoeksystemen. In onderstaande tabel zijn de prestatie-indicatoren (streefwaarde en realisatie) over 2006 weergegeven. HOOFDSTUK 2 - PAGINA 9
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Doelgroepen KSF Prestatie-indicatoren Streefwaarde 2006 Realisatie 2006 Naamsbekendheid bij doelgroepen Hoge klanttevredenheid Goede telefonische bereikbaarheid Klantvriendelijke ontsluiting on line van octrooi-informatie Aanbieden van moderne zoeksystemen Imago-onderzoek eens per drie jaar - Periodieke meting klanttevredenheid per product van kwaliteit dienstverlening - Overleg met Commissie van Acht Periodieke meting hoofdnummers: 1 In gesprek 2 Niet opgenomen 3 Wachttijd - Aantal bezoeken website - Aantal externe bezoekers octrooiregister Aantal users sessions esp@cenet via website 45% Imago onderzoek 2006: gemiddeld 68% (alle doelgroepen scoren boven de 45%) - Gemiddelde score 7,5 op een schaal van 10 - Vier keer per jaar Voldoen aan normen SNT: 1 Minder dan 2% 2 Minder dan 2% 3 95% < 15 sec - 175.000-16.000 - Het eerstvolgende onderzoek wordt in 2007 uitgevoerd. Score 2005: 7,3 - Vier keer 1 5% 2 2% 3 93% - 176.798-16.459 120.000 131.271 HOOFDSTUK 2 - PAGINA 10
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Imago-onderzoek Begin 2006 heeft een extern bureau een imago-onderzoek uitgevoerd voor Octrooicentrum Nederland. Octrooicentrum Nederland scoorde in het rapport goed. Als organisatie is Octrooicentrum Nederland redelijk bekend. Mensen hebben een algemeen beeld van de werkzaamheden en associëren de organisatie met het verlenen van octrooien en het verstrekken van informatie. Verder zijn de medewerkers van Octrooicentrum Nederland klantvriendelijk en professioneel. De organisatie is gedegen en efficiënt. Daarnaast zijn er verbeterpunten die in het rapport naar voren komen. Klanten hebben een goed beeld van het octrooisysteem maar zijn onvoldoende bekend met de concrete producten en diensten van Octrooicentrum Nederland. Dit geldt met name voor het innovatieve MKB. Ook scoren niet alle producten en diensten even hoog op de dimensie meerwaarde en toepasbaarheid. Aan deze verbeterpunten zal in 2007 gewerkt worden. Commissie van Acht In de zogeheten Commissie van Acht overleggen het Ministerie van Economische Zaken en Octrooicentrum Nederland met belanghebbende organisaties (Orde van Octrooigemachtigden, HBO-Raad, NOVU, VNO-NCW, VSNU, Vereniging I.E. en de Contactgroep Vrije Octrooigemachtigden). Voor zowel overheid als stakeholders is dit overleg nuttig. Het maakt goede inhoudelijke discussies mogelijk en zorgt voor afstemming van standpunten. Dat laatste draagt er zeker ook aan bij dat de Nederlandse inbreng in de internationale context zoveel mogelijk consistent is. In 2006 werd vier maal overlegd over uiteenlopende octrooizaken, zowel nationaal als internationaal. Nationaal vergde bijvoorbeeld de evaluatie van de Rijksoctrooiwet 1995 de nodige aandacht. Wat Europa betreft ging het met name om het Strategiedebat dat gaande is over herijking van de relatie tussen het Europees Octrooi Bureau (www.epo.org) en nationale octrooibureaus. In relatie tot de EU is stilgestaan bij de Nederlandse reacties op de questionnaire van Eurocommissaris McCreevy over de toekomst van het Europees octrooibestel. Ten aanzien van de WIPO (www.wipo.org) ging het vooral om de voorgenomen harmonisatie van het materiële octrooirecht door middel van een Substantive Patent Law Treaty en de informele besprekingen die een groep van 41 Westers georiënteerde landen daarover buiten WIPO voert. Goede telefonische bereikbaarheid De streefwaardes voor telefonische bereikbaarheid zijn op de punten in gesprek en wachttijd praktisch gehaald. De scores hebben betrekking op vier centrale nummers die periodiek via een belscan op bereikbaarheid worden getoetst. In 2007 worden alle nummers in een onderzoek betrokken. Klantvriendelijke ontsluiting octrooi-informatie Wereldwijd neemt de hoeveelheid openbaar toegankelijke octrooi-informatie toe. Octrooicentrum Nederland wil digitale octrooi-informatie zo transparant mogelijk toegankelijk maken. De website en de toegang die deze geeft tot octrooidatabanken, HOOFDSTUK 2 - PAGINA 11
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 wordt hiervoor gebruikt. Een van de databanken is het Nederlandse Octrooiregister (http://register.octrooicentrum.nl). Deze bevat gegevens van alle gepubliceerde Nederlandse octrooiaanvragen en in Nederland geldende octrooirechten. In januari is de nieuwe website van Octrooicentrum Nederland live gegaan. Gebleken is dat het nieuwe navigatiemenu klanten sneller naar de gewenste informatie leidt. In december is een Engelstalige website aan het publiek ter beschikking gesteld. Veel informatie is nu ook in het Engels beschikbaar. Ruim 600 bezoekers hebben zich aangemeld voor de alerteringsdienst mijn.octrooicentrum.nl. Er zijn zes nieuwsbrieven verstuurd over uiteenlopende onderwerpen. Aanbieden moderne, geautomatiseerde octrooisystemen Het EOB ontwikkelt en beheert het octrooizoeksysteem esp@cenet (http://nl.espacenet.com). Dit, via internet openbaar, en gratis toegankelijke systeem bevat zo n zeventig miljoen octrooidocumenten van 72 landen. Octrooicentrum Nederland stelt esp@cenet beschikbaar via haar website en beheert de Nederlandstalige teksten. Op de startpagina zijn de Nederlandse helpteksten vereenvoudigd en uitgebreid. In 2007 zal in brochurevorm een handleiding voor het zoeken in esp@cenet verschijnen. Bij voorlichtingsactiviteiten en oriënterende onderzoeken in de octrooiliteratuur gebruiken de octrooi-adviseurs van Octrooicentrum Nederland esp@cenet als hét zoeksysteem bij uitstek. Klantenberaad Octrooicentrum Nederland wil haar producten optimaal laten aansluiten bij de behoefte van de individuele klant. Dat vereist vraaggestuurd werken en luisteren naar de klant. Vanuit dit perspectief is het zogenaamde klantenberaad ingericht. Hier nemen vertegenwoordigers uit de doelgroepen van Octrooicentrum Nederland aan deel. Per doelgroep wordt gesproken over de kwaliteit van de producten en over het serviceniveau. In 2006 vond het klantenberaad voor het hoger onderwijs plaats. Vertegenwoordigers van verschillende HBO-instellingen waren aanwezig. Er bestond enthousiasme over de octrooimodule die Octrooicentrum Nederland heeft ontwikkeld en beschikbaar stelt. Waardering was er voor gastcolleges en begeleiding van studenten en docenten. In 2007 wordt het octrooi-onderwijs bij meer HBO-instellingen ingebed in onderwijsprogramma s. Platform Innovatie & Industriële Eigendomsrechten Vijftien organisaties die werkzaam zijn in het innovatieveld hebben zich, onder leiding van Octrooicentrum Nederland, verenigd in het communicatieplatform Innovatie & Industriële Eigendomsrechten. Samen voeren zij promotie- en voorlichtingsactiviteiten uit voor het midden- en kleinbedrijf, de kennisinfrastructuur en de overheid. Het platform maakt hen bekend met het innovatieproces en de mogelijkheden voor (financiële) ondersteuning bij productvernieuwing. In 2006 hebben de vijftien HOOFDSTUK 2 - PAGINA 12
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 organisaties onder één vlag deelgenomen aan verschillende beurzen en evenementen. Besloten is de gezamenlijke website anders vorm te geven. De Nederlandse Orde Van Uitvinders (NOVU) heeft in samenwerking met Octrooicentrum Nederland een instrument ontwikkeld dat de ondernemer uitleg geeft over de kosten en termijnen bij het brengen van een uitvinding naar de markt (http://www.novuster.nl). Dit instrument wordt op de website van het platform geplaatst (http://www.innovatiewijzer.nl). 2.2. Octrooiverlening 2.2.1 Rijksoctrooiwet 1995 Tabel 2.1 Rijksoctrooiwet 1995 2005 2006 Totaal ingediende octrooiaanvragen ROW 1995 2.850 2.715 Verzoeken voor stand der techniek onderzoeken (VNO) 1.942 1.830 Totaal verleende Nederlandse registratie-octrooien: 6-jarig 602 568 Totaal verleende Nederlandse registratie-octrooien: 20-jarig 1.771 1.793 Bezwaarschriften 21 13 Verzoekschrift art. 23 ROW 1995 (herstel in de vorige toestand) 54 58 Verzoekschrift art. 76/84 ROW 1995 (advies aan derde) 10 13 Advies aan rechter art. 87 ROW 1995 2 - Aanvragen om aanvullend beschermingscertificaat (geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen) 48 45 Verleende aanvullende beschermingscertificaten 38 37 Ingeschreven topografieën van halfgeleiderproducten 4 3 HOOFDSTUK 2 - PAGINA 13
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Ingediende octrooiaanvragen Het aantal in Nederland ingediende octrooiaanvragen in 2006 is iets lager ten opzichte van 2005. Octrooicentrum Nederland ontving in 2006 totaal 2.715 aanvragen. Het aantal aanvragen ligt vlak onder het vijfjarig gemiddelde over 2001-2005 dat 2.736 bedraagt. Aanvragen en verleningen Onder de Rijksoctrooiwet zijn octrooien met een maximale geldigheidsduur van zes jaar en twintig jaar mogelijk. Voor een twintigjarig octrooi is een stand der techniek onderzoek vereist. Het aantal verzoeken hiervoor bedroeg 1.830 in 2006. Het aantal verleende 20-jarige octrooien is afgezet tegen het aantal indieningen percentueel gestegen ten opzichte van 2005. Het aantal verleende Nederlandse registratie-octrooien daalde licht tot 2.361. Het aantal verzoekschriften om herstel in de vorige toestand (artikel 23 ROW 1995) nam enigszins toe tot 58. Nietigheidsadviezen Het aantal in 2006 gevraagde adviezen op grond van art. 84 ROW 1995 bedroeg dertien. Van deze adviezen zijn er vijf in 2006 verstrekt, is er één in 2007 verstrekt, zijn er vier ingetrokken en zijn er drie nog in behandeling. Octrooicentrum Nederland heeft in 2006 in totaal acht adviezen verstrekt. Van de acht uitgebrachte adviezen luidde bij vijf het advies vernietigbaar. Eenmaal luidde het advies dat het octrooi in stand diende te blijven en éénmaal werd de verzoeker niet ontvankelijk verklaard. In één geval werd het advies afhankelijk gesteld van de door de Rechtbank in behandeling te nemen stukken. Advies aan de Rechtbank In het verslagjaar heeft Octrooicentrum Nederland geen technisch advies (art. 87 ROW 1995) aan de Rechtbank Den Haag verstrekt. In 2006 is Octrooicentrum Nederland door de Rechtbank Rotterdam verzocht een deskundigenbericht te verstrekken (30.01.2007 verstrekt). Eveneens is een deskundigenbericht verstrekt aan de Rechtbank Den Haag (verzoek uit 2005). Aanvullende beschermingscertificaten Sinds de inwerkingtreding in 1992 van de Verordening nr. 1768/92 betreffende een aanvullend beschermingscertificaat voor geneesmiddelen worden in Nederland jaarlijks gemiddeld 30 aanvragen ingediend. Het jaar 2006 kende 45 aanvragen. De octrooihouder krijgt zes maanden verlenging van de octrooiduur ter compensatie van de tijd die gemoeid is met het uitvoeren van testen om een marktvergunning te krijgen. Top 10 Van kracht zijnde octrooien in Nederland per 31 december 2006 naar land van herkomst Het aantal voor Nederland geldende octrooien is ten opzichte van het jaar 2005 licht gestegen en bedraagt per 31 december 2006 136.494. Nederland neemt bij de in ons land geldende octrooien, net als in 2004 en 2005, de derde plaats in als land van herkomst. HOOFDSTUK 2 - PAGINA 14
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Het aantal geldende octrooien met een Nederlandse herkomst is 16.845. Dit is 12% van het totale aantal voor Nederland geldende octrooien (Diagram 2.1.) De plaatsen één en twee worden ingenomen door de Verenigde Staten respectievelijk Duitsland. Diagram 2.1 Top 10 - Van kracht zijnde octrooien in Nederland 2004, 2005, 2006 HOOFDSTUK 2 - PAGINA 15
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 2.2.2 Internationale octrooiaanvragen World Intellectual Property Organization (WIPO) WIPO is een organisatie van de Verenigde Naties en is gevestigd in Genève. WIPO is belast met de internationale bescherming van de intellectuele eigendomsrechten en voert 23 verschillende verdragen uit. Daaronder de Patent Cooperation Treaty (PCT) waarbij 136 landen zijn aangesloten. Octrooiaanvragen onder de Patent Cooperation Treaty In 2006 werd een record aantal internationale octrooiaanvragen bij WIPO ingediend, ruim 145.000, een toename van 6.4% ten opzichte van 2005 (Diagram 2.2). Het aantal aanvragen ingediend met herkomst Nederland bedroeg 4.393, een afname van 2.7% ten opzichte van 2005. Nederland was als aanvrager nummer zeven in het landenklassement, eenzelfde positie als in 2005. De meest opmerkelijke groeicijfers werden gerealiseerd door de Noord- en Oostaziatische landen. Zij representeerden meer dan een kwart (25.3%) van alle internationale aanvragen onder de PCT. Korea maakte een groei door van 26.6% ten opzichte van 2005 en streefde Groot-Brittannië en Frankrijk voorbij. China realiseerde een groei van zelfs 56.8% in vergelijking met 2005, en passeerde Zwitserland en Zweden. WIPO meldt dat het aantal aanvragen afkomstig van ontwikkelingslanden met 27.6% groeide tot 8.2% van het totaal aantal aanvragen. De top-5 aanvragers bleef onveranderd. Op nummer één Philips Electronics N.V. Nederland (2.495 aanvragen), vervolgens Matsushita Japan (2.344), Siemens Duitsland (1.480), Nokia Finland (1.036) en Bosch Duitsland (962). HOOFDSTUK 2 - PAGINA 16
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Diagram 2.2. Top 10 Aanvragen bij de WIPO naar land van herkomst (2006) Totaal 145.300 (aantal onder voorbehoud) HOOFDSTUK 2 - PAGINA 17
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Bij Octrooicentrum Nederland kunnen ook internationale aanvragen onder de PCT ingediend worden. Als PCT-ontvangend bureau ontving Octrooicentrum Nederland 1.006 aanvragen (in 2005: 995). Vanaf september 2005 is het mogelijk om aanvragen online of per diskette in te dienen. Van de 1.006 PCT-aanvragen werden er 327 online ingediend en 289 per diskette. Dat is 61% ten opzichte van het totaal aantal aanvragen. Ter vergelijking, in 2005 betrof het aantal elektronische indieningen 39% van het totale aantal. Octrooicentrum Nederland verwacht in 2007 een verdere stijging van het aantal elektronische indieningen. 2.2.3 Europese octrooiaanvragen De Europese Octrooi Organisatie is een internationale organisatie met als uitvoerend orgaan het Europees Octrooi Bureau (EOB). Het Europees Octrooi Bureau heeft kantoren in Duitsland, Nederland en Oostenrijk. Op grond van het Europees Octrooi Verdrag (EOV) ontvangt en behandelt het EOB Europese octrooiaanvragen. Na verlening vallen deze uiteen in een nationaal octrooi in één of meer van de 31 lidstaten die daarvoor door de octrooiaanvrager kunnen worden aangewezen. Octrooiaanvragen onder het EOV kunnen direct bij het EOB of via de WIPO worden ingediend (Diagram 2.3). De aanvrager van zo n WIPO-aanvraag (PCT-internationale fase) kan na een termijn, waarbinnen een stand der techniek onderzoek plaatsvindt, besluiten om Europa aan te wijzen. De aanvraag komt dan in de Euro-PCT regionale fase. Het EOB toetst de aanvraag op industriële toepasbaarheid en inventiviteit. Na verlening valt het octrooi onder het regime van de nationale octrooiwetgeving van het land waarin het octrooi van kracht moet worden. Dit laatste wordt bepaald door de octrooiaanvrager. De administratie en de handhaving vindt in elk van de aangewezen landen plaats. HOOFDSTUK 2 - PAGINA 18
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Diagram 2.3. Top 10 Aanvragen bij het EOB en bij de WIPO naar land van herkomst (2006) Totaal 206.981 (aantal onder voorbehoud) HOOFDSTUK 2 - PAGINA 19
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 In 2006 verleende het EOB 38.649 octrooien waarbij Nederland werd aangewezen als land waarvoor de aanvrager het octrooirecht vraagt. Dit is een forse stijging van ruim 21% ten opzichte van 2005. Het aantal Europese octrooien dat van kracht was in Nederland op 31 december 2006 bedraagt 122.283. In de periode 2001 tot en met 2006 steeg het aantal verleende Europese octrooien waarbij Nederland werd aangewezen van 17.655 tot 38.649. Het aantal Europese octrooien dat in Nederland van kracht is geworden, groeide in deze periode van 12.050 tot 15.460. 2.3 Kennisverspreiding Octrooicentrum Nederland (www.octrooicentrum.nl) onderscheidt vijf doelgroepen: ondernemingen in het MKB, particuliere uitvinders, universiteiten en technologische instituten, (hoge)scholen en de overheid. Zij hebben ieder een eigen behoefte aan informatie over octrooien en het octrooisysteem. De afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting (K&V) is verantwoordelijk voor de benadering van de doelgroepen. De werkwijze van de afdeling is vastgelegd in een businessplan. Daarin staan ook de producten en diensten beschreven die Octrooicentrum Nederland de klant kan bieden. Het businessplan is verder uitgewerkt in accountplannen per doelgroep. Klanten worden door Octrooicentrum Nederland direct benaderd of in samenwerking met brancheverenigingen en koepelorganisaties. Het businessplan verdeelt de te leveren producten onder in drie fasen of instapmomenten voor de klant: de promotiefase, de voorlichtingsfase en de oriëntatiefase. In de eerste fase gaat het om het wekken van interesse voor octrooien. In de tweede fase om het verstrekken van basisinformatie. In de oriëntatiefase wordt een verdere verdieping in de octrooimaterie gezocht. Dit gebeurt zoveel mogelijk in overeenstemming met de wensen van de klant. Doel van de activiteiten is tweeledig. Enerzijds is het doel de klant een bewuste keuze te laten maken ten aanzien van het wel of niet aanvragen van octrooibescherming. Anderzijds moet het gebruik van informatie uit octrooien ondersteuning bieden in het innovatieproces dat de klant doorloopt. 2.3.1 Promotie Promotie is gericht op vergroting van het gebruik van het octrooisysteem. De promotieactiviteiten hebben als doel de klant inzicht te geven in het belang van het gebruik van octrooi-informatie bij innovatief ondernemen. Het benadrukt de relevantie en het praktische nut van octrooi-informatie, en van kennis over het octrooisysteem. De activiteiten zijn doorgaans gericht op collectieven, op doelgroepen als geheel. In 2006 heeft Octrooicentrum Nederland in het kader van promotie een aantal evenementen georganiseerd. HOOFDSTUK 2 - PAGINA 20
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Octrooicongres Bij het in juni georganiseerde octrooicongres (ruim 200 deelnemers), presenteerde de Staatssecretaris van Economische Zaken, mevrouw C.E.G. van Gennip MBA, een samenhangend pakket maatregelen om het Nederlandse octrooisysteem op vier fronten flink te verbeteren (zie hoofdstuk 3.2.4). De heer Prof. A. Pompidou, President van het Europees Octrooi Bureau, ging in zijn toespraak in op de globaliserende markt en de effecten hiervan op octrooibescherming en het functioneren van het octrooisysteem. Verder sprak hij over de rol en samenwerking tussen het Europees Octrooi Bureau en de nationale lidstaten. Mevrouw Mr. J. Minor, Directeur Knowledge-based Economy bij de Europese Commissie, sprak over het octrooigedrag van het Europese midden- en kleinbedrijf. Zij liet de struikelblokken die van doen hebben met het Gemeenschapsoctrooi de revue passeren. De heer Mr. B.E.M. Wientjes, voorzitter van VNO-NCW, ging in zijn betoog in op het octrooisysteem als bron voor innovatieve ideeën, en op de noodzaak van heldere voorlichting aan het MKB over het gebruik van het octrooisysteem. Hij toonde zich andermaal voorstander van het invoeren van het Gemeenschapsoctrooi. Seminar Technisch Wetenschappelijke Attachés (TWA) In november vond het seminar Kennisbescherming en handhaving in de High Tech Sector van het TWA-netwerk (www.twanetwerk.nl) in samenwerking met Octrooicentrum Nederland plaats. In het plenaire ochtendgedeelte hielden de genodigde sprekers voordrachten over de mogelijkheden van het Nederlandse en het Europese octrooisysteem voor het hightech segment. In de middag werden drie goedbezochte workshops gehouden over respectievelijk ICT, nano- en biotechnologie. In totaal bezochten circa 200 personen de TWA-dag. Beste Idee van Nederland Ook in 2006 nam Octrooicentrum Nederland deel aan het tv-programma Het Beste Idee van Nederland (www.bin.nl). In het programma presenteerden studenten, particulieren en bedrijven nieuwe vindingen. De voorselectie vond plaats in het bezoekerscentrum van Octrooicentrum Nederland. Ruim 900 mensen hebben gedurende drie dagen 750 voorstellen gepresenteerd. Hier zijn 200 voorstellen uit geselecteerd voor de TV-uitzendingen. Octrooicentrum Nederland gaf in elke uitzending adviezen over de noodzaak van octrooi-onderzoek bij de ontwikkeling van een nieuw idee. De deelnemers werden ondersteund bij het zoeken in de octrooiliteratuur. Winnaar in 2006 was Jan Toonssen met de montage draadstang. Nederland Innovatief In december 2006 kwamen ondernemers, uitvinders, kennisinstellingen en overheidsinstanties die kansen voor vernieuwing willen aanpakken bij elkaar op Nederland Innovatief (www.nederlandinnovatief.nl). Dit jaarlijkse innovatie-evenement was een gezamenlijk initiatief van de Gemeente Dordrecht, Kennisalliantie Zuid-Holland, Octrooicentrum Nederland, Stichting Innovatiecentrum ID-NL, de Nederlandse Orde van Uitvinders en het Innovatie Platform. De eerste dag organiseerde Octrooicentrum Nederland in HOOFDSTUK 2 - PAGINA 21
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Rijswijk een innovatiedebat en diner waarvoor ruim 300 mensen waren uitgenodigd. Premier Balkenende gaf als voorzitter van het Innovatieplatform acte de présence, en benadrukte het belang van innovatie voor duurzame economische groei. De tweede dag bezochten ruim 1.700 ondernemers, uitvinders en investeerders de beurs en de workshops in Dordrecht. 2.3.2 Voorlichting Voorlichting is gericht op het aanreiken van standaardinformatie op verzoek. De informatie die geleverd wordt heeft betrekking op de beschermingsfunctie van octrooien en op het gebruik van kennis die in de octrooiliteratuur is beschreven. De informatie wordt uniform en snel geleverd. Interactie is doorgaans gericht op een individuele klant, niet op een collectief. Voorlichting vindt plaats via de afdeling Publieksvoorlichting, door het geven van presentaties en workshops en via de website met moderne zoeksystemen. Publieksvoorlichting De eerstelijns voorlichtingsunit ontving in 2006 bijna 7.000 vragen over octrooien en andere industrieel eigendomsrechten: telefonisch, via e-mail, of naar aanleiding van een bezoek. Beleid en uitvoering van Octrooicentrum Nederland zijn erop gericht om basisinformatie zoveel mogelijk elektronisch aan te bieden, via de website. Veel inzet is dan ook gericht geweest op het plaatsen van meer kerninformatie op de website. Verder kregen klanten met de zogeheten digitale adviseur basisvragen beantwoord. Beoogd wordt eerstelijns dienstverlening langs elektronische weg de komende jaren verder te versterken. Octrooicentrum Nederland verzorgde op elf universiteiten presentaties, gastcolleges en workshops. Meer dan 1.000 studenten en onderzoekers van technische-, medische- en bedrijfseconomische faculteiten kregen voorlichting over het octrooisysteem en het gebruik van octrooi-informatie. Het betrof met name studenten in de eindfase van hun bachelorstudie of aan het begin van hun masterfase. 2.3.3 Oriëntatie Aan klanten wordt zoveel mogelijk maatwerk geleverd. Naast individuele gesprekken waarin verdieping in het octrooisysteem centraal staat, worden onderzoeken uitgevoerd in de octrooiliteratuur. Klanten willen een overwogen besluit nemen om wel, of bewust niet octrooibescherming aan te vragen. Zij blijken dan een sterke behoefte te hebben aan één op één gesprekken over bijvoorbeeld de voor- en nadelen van octrooibescherming. Veelal gaat zo n gesprek vergezeld van zoekacties in de octrooiliteratuur, waarbij de octrooieerbare aspecten van een vinding worden verkend. In 2006 zijn in totaal 1.163 individuele gesprekken gehouden en 824 onderzoeken in databanken uitgevoerd. Medewerkers van Octrooicentrum Nederland geven op locatie bij organisaties werkzaam in het innovatieveld voorlichting. Dit gebeurt onder meer op vestigingen van Syntens en bij de NOVU. Daarnaast is meegewerkt aan het project van de stichting Jong Ondernemen en aan de ondernemerswedstrijd van New Venture. HOOFDSTUK 2 - PAGINA 22
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 Innovatie door Octrooi-Informatie (IOI) Octrooicentrum Nederland heeft in juli het IOI-project afgerond. Sinds 2001 wordt samen met Syntens (www.syntens.nl) voorlichting gegeven aan innovatieve ondernemers over de toegevoegde waarde van intellectueel eigendom. Vanuit een aantal over Nederland verspreide Syntens vestigingen hebben adviseurs van Octrooicentrum Nederland in de regio op maat voorlichting gegeven aan innovatieve bedrijven. Het aantal ondernemingen dat voorlichting ontving in het kader van dit project is in de eerste zes maanden van 2006 gegroeid van 1.951 naar 2.341, 17% boven de prognose. Op verzoek van ondernemers werden door adviseurs van Octrooicentrum Nederland gedurende de eerste zes maanden van 2006 zo n 250 onderzoeken in de octrooiliteratuur uitgevoerd, 40% meer dan verwacht. Het aantal ondernemingen dat een workshop heeft gevolgd bedroeg 181. Tijdens de workshops wordt voorlichting gegeven over de rol van octrooi-informatie tijdens het innovatieproces. Tevens wordt gewezen op de rol van marktpartijen: octrooigemachtigde bureaus en octrooirecherche bureaus. Vanaf juli 2006 heeft het succes van het project zich vertaald in het integreren van de IOI-formule in het reguliere voorlichtingsproces van Octrooicentrum Nederland. Dat betekent voorlichting op regionaal niveau en in samenwerking met Syntens. Samenwerking met de NOVU De Nederlandse Orde Van Uitvinders (www.novu.nl) is de beroepsorganisatie van professioneel werkende uitvinders in Nederland. Het behartigt de belangen van particuliere uitvinders door overdracht van kennis en kunde, en door uitvinders terzijde te staan bij het zoeken naar samenwerking en naar mogelijkheden uitvindingen in productvorm op de markt te brengen. Bij de NOVU geeft een adviseur van Octrooicentrum Nederland voorlichting. Dit behelst gesprekken met uitvinders over hun octrooisituatie en het voeren van oriënterende onderzoeken voor hen in de octrooiliteratuur. Tevens publiceert Octrooicentrum Nederland met regelmaat artikelen in het vakblad Vindingrijk dat de NOVU uitgeeft. Er is grote waardering voor dit type laagdrempelige voorlichting. NOVU leden raken er meer en meer van overtuigd dat goed octrooionderzoek cruciaal is in het innovatietraject. In 2006 is de samenwerking met de NOVU verder versterkt. Het mondde uit in gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe instrumenten voor de doelgroepen particulieren en MKB. Stichting Jong Ondernemen In 2006 is opnieuw geparticipeerd in het project van de stichting Jong Ondernemen (www.jongondernemen.nl). Studenten richtten een onderneming op met als doel een nieuw idee of product in de markt te zetten. Octrooicentrum Nederland ondersteunde de studenten in de fase waarin nieuwe ideeën en producten werden ontwikkeld (hulp o.a. bij het zoeken in de octrooiliteratuur). In 2006 werden zo n 600 studentbedrijven opgericht met gemiddeld tien deelnemers per bedrijf. Octrooigemachtigde bureaus HOOFDSTUK 2 - PAGINA 23
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 2 waren op verzoek van Octrooicentrum Nederland bereid studentbedrijven kosteloos te helpen bij het opstellen van een octrooiaanvraag. Studenten leerden zodoende het traject van idee naar productvernieuwing en marktintroductie kennen. New Venture New Venture (www.newventure.nl) is een jaarlijks terugkerende wedstrijd om een innovatief idee te ontwikkelen tot een succesvol ondernemingsplan. In drie rondes werden de ingezonden ideeën, de degelijkheid van de haalbaarheidsstudie en van het ondernemingsplan beoordeeld. Octrooicentrum Nederland heeft de deelnemers tijdens de ideeronde gecoacht en ondersteunde hen bij onderzoek in de octrooiliteratuur. HOOFDSTUK 2 - PAGINA 24
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 3 De wensen en doelstellingen van de opdrachtgevers 3.1 Inleiding Octrooicentrum Nederland wil op professionele wijze maximaal bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen van de opdrachtgevers en met name van het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie (DG O&I). Dit betekent: een hoge kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten. Daarnaast streeft Octrooicentrum Nederland naar het leveren van input door kennisontsluiting en beleidsinteractie voor de voorbereiding van innovatiebeleid. In nauwe samenwerking met het moederdepartement participeert Octrooicentrum Nederland in de bestuurlijke werkzaamheden van internationale organen. De KSF en zijn: deskundige uitvoerder, efficiënte uitvoering, optimale hulp bij beleidsvoorbereiding en kennisoverdracht. HOOFDSTUK 3 - PAGINA 25
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 Opdrachtgevers KSF Prestatie-indicatoren Streefwaarde 2006 Realisatie 2006 Professionele uitvoerder (octrooideskundigheid) Efficiënte uitvoering van de opdracht Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Ontwikkelen en uitvoeren van trajecten voor overdracht van kennis Percentage stand der techniek onderzoeken dat zelf uitgevoerd wordt Daling van behandelnormen per product (met behoud van kwaliteit) Aantal beleidsinteractieve onderzoeken Aantal samenwerkingsrelaties met intermediaire en brancheorganisaties 75% 74% Daling van nagenoeg alle behandelnormen 6 grote onderzoeken en 35 kleinere onderzoeken 20-25 17 Daling van alle behandelingsnormen m.u.v. het nationaal stand der techniek onderzoek 9 grote onderzoeken en 58 kleinere onderzoeken HOOFDSTUK 3 - PAGINA 26
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 Uitgevoerde stand der techniek onderzoeken Voor een twintigjarig octrooi moet volgens de Rijksoctrooiwet binnen dertien maanden na eerste indiening van de aanvraag een verzoek tot onderzoek naar de stand der techniek worden ingediend. Het onderzoek leidt tot een stand der techniek rapport. In 2006 is het grootste gedeelte van dit type onderzoek door Octrooicentrum Nederland zelf uitgevoerd (74%). Wil de aanvrager zijn octrooirecht ook in landen buiten Nederland laten gelden, dan is een internationaal stand der techniek onderzoek noodzakelijk. Het daadwerkelijke onderzoek wordt verplicht uitgevoerd door het Europees Octrooi Bureau. De administratieve afhandeling voor Nederlandse octrooiaanvragers geschiedt door Octrooicentrum Nederland. Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Binnen de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting is het cluster Kennisontsluiting en Beleidsinteractie (KOB) verantwoordelijk voor het genereren van beleidsrelevante kennis. De studies die KOB oplevert zijn vaak gericht op onderwerpen die bij de ministeries op de beleidsagenda staan. In 2006 zijn uitgebreide studies uitgevoerd op het gebied van High Tech Automotive, Life Sciences en Gezondheid, het Maritieme Cluster en Nieuwe Materialen. Een uitgebreid onderzoek naar de karakteristieken van de verlening van Europese octrooiaanvragen is in de eerste helft van 2006 afgerond. Daarnaast zijn er diverse kleinere onderzoeken uitgevoerd op verschillende terreinen. Deze onderzoeken hadden deels het karakter van het beantwoorden van ad-hoc (beleids)vragen en deels van technologiescans. Het betreft onderzoeken op onder andere het gebied van milieu, energietechnologie, bouwen, genomics, bedrijfsprofielen en het octrooiprofiel van de Top-100 van WBSO-aanvragers. Opdrachten komen voor een groot deel vanuit het Ministerie van Economische Zaken en haar diensten en dan met name van SenterNovem (www.senternovem.nl). Daarnaast zijn of worden ook onderzoeken uitgevoerd voor het Ministerie van VROM en voor het Ministerie van VWS. Ontwikkelen van trajecten voor overdracht van kennis Ter versterking van het EZ-beleid vervult Octrooicentrum Nederland een antennefunctie door trends, behoeften en knelpunten te signaleren bij gebruikers van het octrooisysteem. Om een groot en breed bereik te realiseren, wil Octrooicentrum Nederland samenwerken met deze intermediaire organisaties die actief zijn binnen het innovatieveld. Via deze organisaties moet de uiteindelijke klant bereikt worden. Om de samenwerking met andere organisaties te verstevigen worden samenwerkingsverbanden afgesloten. HOOFDSTUK 3 - PAGINA 27
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 Om het gebruik van octrooipublicaties aan universiteiten te bevorderen, stationeerde Octrooicentrum Nederland vanaf maart 2006 een technisch adviseur bij de TU Delft (www.tudelft.nl). Met de TU Delft is in een overeenkomst de samenwerking vastgelegd. De adviseur houdt spreekuren, voert onderzoeken uit en is betrokken bij workshops met als doel onderzoekers bekend te maken met octrooien en het octrooisysteem. Ook de Radboud Universiteit Nijmegen heeft interesse getoond in een tijdelijke stationering van een octrooiadviseur. Realisatie zal in 2007 plaatsvinden. Met de Stichting voor Technologie en Wetenschap (STW) zijn vergelijkbare afspraken gemaakt. STW (www.stw.nl) houdt zich bezig met kennisvalorisatie en onderschrijft het belang van het gebruik van informatie uit octrooipublicaties. Gezamenlijk worden valorisatie workshops gehouden. Voor STW worden eveneens onderzoeken in de octrooiliteratuur uitgevoerd. Doel is het vergroten van het gebruik van octrooi-informatie door STW medewerkers en onderzoekers die werkzaam zijn in door STW gefinancierde projecten. De samenwerking zal in 2007 bekrachtigd worden door het tekenen van een samenwerkingsovereenkomst. 3.2 Professioneel uitvoeren van de opdrachten 3.2.1 Omzet bij het Ministerie van Economische Zaken Voor het uitvoeren van de werkzaamheden is door DG Ondernemen & Innovatie van het Ministerie van Economische Zaken voor 2006 een opdracht verleend voor EUR 13,8 miljoen aan Octrooicentrum Nederland. HOOFDSTUK 3 - PAGINA 28
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 De omzet van Octrooicentrum Nederland bij het moederdepartement is als volgt over de productgroepen verdeeld (x EUR 1.000): Totaal per productgroep 13.224 HOOFDSTUK 3 - PAGINA 29
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 3.2.2 Overige opdrachten Samenwerking met de United Kingdom Patent Office (UKPO) In 2006 was het UKPO (www.patent.gov.uk) zeer tevreden over de kwaliteit van het werk dat Octrooicentrum Nederland voor haar verrichtte. Het ging om 170 stand der techniek onderzoeken en beoordelingen waarbij is voldaan aan de hoge kwaliteitsnormen. Voor Octrooicentrum Nederland is dit werk van belang voor het meten en op peil houden van de beoordelingsexpertise. In 2007 worden opnieuw stand der techniek onderzoeken uitgevoerd voor het UKPO. Octrooigemachtigdenopleiding en -examens Aan de voor 2006-2007 benoemde examencommissie voor de octrooigemachtigden heeft Octrooicentrum Nederland wederom twee van de zes leden geleverd. De examencommissie heeft in 2006 de volgende tentamens afgenomen (tussen haakjes het aantal deelnemers): - de juridische examenonderdelen Recht Algemeen (22), Octrooirecht (23), en Overige IE-rechten en Europees Recht/ mededinging (21); - de tentamens praktische vaardigheden Schrijven van conclusies en een beschrijvingsinleiding van een octrooiaanvrage (29), Het bespreken van een stand der techniek onderzoek afgegeven voor een ingediende octrooiaanvrage (28) en Het opstellen van een (verzoek om) advies omtrent de toepasselijkheid van de nietigheidsgronden, en/of een inbreukadvies, en/of een vrijgaveadvies (31). Twee deelnemers hebben een bezwaar ingesteld tegen een tentamenuitslag: één kandidaat werd daarbij in het gelijk gesteld; het tweede bezwaar werd niet-ontvankelijk verklaard. In totaal zijn 21 personen geslaagd voor het gehele octrooigemachtigdenexamen. Voor de tweejarige gemachtigdenopleiding, die in maart 2006 is gestart, hebben zich in totaal 23 aspirant-octrooigemachtigden aangemeld. Plaatsvervangend rechter/raadsheer Bij Octrooicentrum Nederland is één juridisch adviseur actief als rechter-plaatsvervanger bij de Rechtbank Den Haag. Deze heeft in 2006 éénmaal bijgedragen aan de beoordeling van een geschil over een Europees, voor Nederland geldig octrooi. HOOFDSTUK 3 - PAGINA 30
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 3.2.3 Overzicht van octrooitaksen over 2006 In 2006 heeft Octrooicentrum Nederland ruim EUR 51 miljoen aan taksen ontvangen. Daarvan is totaal EUR 21,9 miljoen aan het EOB afgedragen in het kader van Europees verleende octrooien die in Nederland van kracht zijn geworden. Circa 2,4 miljoen EUR heeft betrekking op af te dragen taksen aan het EOB én de World Intellectual Property Organization (WIPO) in het kader van de Patent Cooperation Treaty. Het onderstaande overzicht geeft de omvang aan van de over 2006 ontvangen taksen. Opbrengsten taksen (x1.000) Realisatie over 2006 Bruto opbrengst taksen 51.342 Afdracht EOB: EP/NL taksen -21.901 Afdracht EOB: PCT -1.507 Afdracht WIPO: PCT -858 Netto opbrengst taksen EZ over 2006 27.076 De netto opbrengst is als volgt verdeeld: Jaartaksen 25.160 Indiening 1.420 Akten 79 Verzoekschriften 14 Taksen voor ingediende vertalingen EP/NL 403 Totaal netto opbrengst taksen EZ over 2006 27.076 HOOFDSTUK 3 - PAGINA 31
I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 H O O F D S T U K 3 3.2.4 Nieuw octrooibeleid De evaluatie van het Nederlandse octrooisysteem onder de ROW 1995 door het Ministerie van Economische Zaken (www.minez.nl) en Octrooicentrum Nederland is medio 2006 afgerond met een brief van Staatssecretaris Van Gennip aan de Tweede Kamer. In een speech tijdens het door Octrooicentrum Nederland georganiseerde octrooicongres heeft zij haar beleidsplannen publiekelijk toegelicht. In die plannen gaat het erom de toegang en het gebruik van het octrooisysteem voor met name het MKB te verbeteren. De maatregelen betreffen in de eerste plaats de inmiddels per 1 juli 2006 ingevoerde schriftelijke opinie bij het onderzoek naar de stand van de techniek. Verder gaat het om afschaffing van het zesjarig registratie-octrooi dat in de praktijk tot rechtsonzekerheid leidt. Beide maatregelen komen de kwaliteit van het Nederlandse systeem zeer ten goede. Rest dan onder de ROW 1995 alleen het octrooi dat maximaal twintig jaar in stand kan worden gehouden. Daarnaast bestaat het voornemen om de drempelkosten te verlagen, waardoor het MKB extra gestimuleerd wordt om actief gebruik te maken van het octrooisysteem. Ook komt er de mogelijkheid om aanvragen in de Engelse taal in te dienen (met conclusies vertaald naar het Nederlands), waardoor de vertaalkosten zullen afnemen. Tegelijkertijd zullen octrooihouders extra (financieel) worden geprikkeld om bewust de afweging te maken hun octrooien al dan niet in stand te houden door een progressiever stelsel van instandhoudingstaksen. Tot slot zal door het geven van meer voorlichting het octrooibewustzijn van het innovatieve MKB worden verhoogd. Het ziet ernaar uit dat de verschillende maatregelen per 1 januari 2008 in werking kunnen treden. Gewaarmerkte vertaling Met ingang van 1 augustus 2006 is de plicht tot waarmerking (door een octrooigemachtigde) van een Nederlandse vertaling van een Europees octrooi vervallen. Deze afschaffing vermindert de hieraan verbonden financiële en administratieve last voor octrooihouders. Nederland was nog het enige land in Europa dat deze waarmerkplicht kende. 3.3 Participatie in internationale organen Vanwege het open karakter van onze economie, heeft Nederland veel belang bij mondiale harmonisatie en samenwerking op het terrein van de industriële eigendomsrechten. Bovendien zijn veel octrooiaanvragen van Nederlandse herkomst. Wereldwijd staat Nederland op de zesde plaats. Octrooicentrum Nederland speelt van oudsher een belangrijke rol op het internationale terrein van de industriële eigendomsrechten. HOOFDSTUK 3 - PAGINA 32