Octrooien: geen BARRICADE maar PARADE. barricade EN parade. Bolletje beschuit. Alfons Laudy

Transcriptie

1 Octrooien: geen BARRICADE maar PARADE Alfons Laudy KiviNiria Ondernemersdag 9 juni 2006 barricade EN parade Octrooibescherming Soorten octrooien Kosten Voordelen / nadelen Octrooi-informatie Bolletje beschuit Bescherming Informatie - Licentie 1

2 Octrooi Tempels Wat is geoctrooieerd? Alle tekeningen uit het octrooi. Uitspraak zaak - Bolletje 2

3 misverstand Als je octrooi hebt ben je beschermd Zelf inbreuk in de gaten houden Zelf naar de rechter Octrooi kan nietig verklaard worden misverstand Octrooi is makkelijk te omzeilen Paar boutjes veranderen is niet genoeg. Octrooi rust niet op uiterlijke vormgeving, maar op technisch werkingsprincipe Geschreven tekst in octrooi is maatgevend!!! Gamma-aanbieding: verstelbare kinderstoel 3

4 Gamma Stokke STOKKE FABRIKKER AS -TRIPP TRAPP stoel -Octrooibeschernming: Noorwegen: NO B Italië: IT B Canada: CA A1 Zweden: SE B SE C Ver. St.: US A Eerste aanvraag (prioriteit) Noorwegen 1 november 1972 Tripp-Trapp stoelen NO Stokke Fabrikker AS 1 e aanvraag ingediend Ingediend in veel landen (maar niet in NL) Inbreuk zaak ( kort geding ) in september 2004 tegen 13 Nederlandse bedrijven waaronder Gamma bouwmarkten 4

5 Uitslag kort geding: Advertentie met mededeling Conclusie Octrooi verlopen: techniek is vrij Ontwerp vaak beschermd door auteursrecht Techniek Ontwerp Ondanks verlopen octrooi: namaak blijft verboden De techniek mag wel gebruikt worden in een ander ontwerp Wat is een octrooi = patent? Een tijdelijk recht in een land om een ander te verbieden om iets: te produceren op voorraad te hebben te verhandelen bedrijfsmatig toe te passen 5

6 Eisen voor Octrooi 1. Nieuw (wereldwijd) 2. Inventief (niet voor de hand liggen) 3. Industrieel Toepasbaar (= iets technisch ) NL-Procedure Keuze: 6-jarig of 20-jarig Altijd verlening (na 18 mnd) Toetsing achteraf bij conflicten. Elders aanvragen binnen 1 jaar NL-Kosten Aanvragen: Kosten procedure en octrooigemachtigde Kosten 20-jarig NL octrooi euro jaar 1 jaar 3 jaar 5 jaar 7 jaar 9 jaar 11 jaar 13 jaar 15 jaar 17 jaar 19 indicatief instandhoudingstaksen nieuwheidsonderzoek nationale type Schatting van kosten octrooigemachtigde voor schrijven van aanvraag Taks voor het indienen van de aanvrage. 6

7 EP Procedure Indienen in Duits, Engels of Frans Toetsing aan 3 (nieuwheid, inventiviteit, industriële toepasbaarheid) Aanwijzen landen Na verlening: Verplicht inschrijven in nationale octrooiregisters (vertaalkosten!) Kosten Europees octrooi Aanvraag: ca Vertaalkosten: Instandhouden: > Totaal Nadelen Octrooien Hoge investering aanvraag Inbreukmakers aanpakken duur ( of meer!) Zelf inbreuk in de gaten houden. Openbaarmaking Race tegen de klok: uiterlijk binnen 1 jaar internationaal gaan, Met special procedure: landenkeuze na 30 maanden 7

8 Niet octrooieren als: Zolang het geheim te houden is Kosten hoger dan baten Makkelijk te omzeilen Inbreuk niet valt aan te tonen (geen geld voor evt. inbreukprocedure) Voordelen octrooien Tegenhouden concurrentie Soms hogere marges Geld verdienen aan markt van anderen (licenties) Mogelijkheid tot verkoop van kennis Wel octrooieren: Baten hoger dan lasten grote markt lange levenscyclus Markt vergroten naar andere landen / segmenten Sleuteltechnologie, geen alternatieven Inbreuk goed op te sporen Imago verhogend Aantrekken kapitaal (starters) 8

9 Intellectueel Eigendom (IE): Naast octrooirecht ook: Auteursrecht, Modelrecht, Merkenrecht, Databankenrecht, Chipsrecht, Kwekersrecht,... Auteursrecht Oorspronkelijke creatieve schepping Bijvoorbeeld oorspronkelijke vormgeving van een product, gebruiksaanwijzing, brochure, video, computerprogramma, website, tekst, foto, tekening, bouwwerk. Modelrecht Nieuw uiterlijk, eigen karakter Verpakking, stoel, lamp, model van een auto Ook lay-out, dessin Ongeregistreerd - Geregistreerd Benelux = euro Europa = 1200 euro 9

10 Voorbeeld Modeldepot Merkenrecht tekens met onderscheidend vermogen woordmerk (naam Philips, Shell) beeldmerk (Shell schelp) onderscheidende verpakking (Malibu) kleur... Voorbeeld beeldmerk, woordmerk Philips SenterNovem Greenpeace 10

11 Voorbeeld vormmerk beschermd met vormmerk Bescherming door de kleuren Geel,oranje,bruin Octrooi = Informatie Misverstanden Wat staat er in een octrooi? Waar vind je octrooi-informatie? Wanneer gebruik je octrooi-informatie? misverstand Octrooien zijn geheim Alle octrooi-aanvragen worden na 18 maanden gepubliceerd om innovatie te stimuleren Gratis op internet databanken 11

12 misverstand Octrooi-informatie is onbegrijpelijk Juridische deel is voor specialisten Technische deel is goed te volgen voor de vakman Vb: Hekvoet Arbo zegt: max. 25 kg GB delen 12

13 NL (Heras) Holle kunststof vorm, te vullen met zand, etc. NL (Ferex) NL Beton met PS-schuim erin 13

14 Eigen vakgebied is goed te begrijpen goed te begrijpen door matrijzenmaker misverstand Je mag het toch niet toepassen Heel veel wel, want: octrooi duurt max. 20 jaar octrooi vervalt als je niet meer betaalt octrooi geldt per land Hoeveel octrooien zijn ooit wereldwijd aangevraagd? 13,5 miljoen octrooifamilies beschikbaar op internet Hoeveel octrooien zijn van kracht in NL? nu van kracht in NL 14

15 misverstand Je hebt niets aan recente octrooiaanvragen, want die kunnen nog van kracht worden in NL Recente octrooiaanvragen leren je juist: waarmee oppassen ivm mogelijke inbreuk wat concurrenten ontwikkelen nieuwe partijen kennen waar nieuwe vindingen te koop zijn (licentie) trends in techniek / markt Vb: Triker: fietsrai maart

16 NL : Driewielig voertuig gepubliceerd in juni 2002 Conclusie: Je weet 9 maanden eerder: wat concurrent ontwikkeld heeft, inclusief detailkennis over het product waarmee oppassen ivm inbreuk 16

17 Wat staat er in een octrooi? Technisch Stand van de techniek, probleem Oplossing voor probleem Juridisch Conclusies (Claims) Strategisch Wie zijn aanvragers Hoe nieuw is die oplossing? (verwijzing naar andere octrooien op dat onderwerp) Wat staat er niet in een octrooi? Van kracht / vervallen In welke landen Licenties Of het product op de markt is Octrooiregister (zie:

18 Ontwikkelproces Inkopen idee concept Informatie Verkopen prototype product Bescherming markt introductie Geen beschermingsrecht? Wat dan? Geheim houden Publiceren, zodat anderen geen octrooi Investeringsdrempel Gebruik van marktmacht Lead time advantage (=Voorsprong in innovatie) Geld verdienen met octrooi Bescherming onderdeel van innovatieplan. Keuze: alleen zelf exploiteren licenties geografisch / per marktsegment octrooi verkopen per land 18

19 Geld verdienen met octrooi 19e en 20e eeuw: anderen blokkeren octrooi = kostenpost 21e eeuw: anderen stimuleren octrooi = inkomstenbron Wat zijn mogelijke inkomsten? Zelf exploiteren Soms hogere marges Goodwill, Beurswaarde Anderen exploiteren (ook): Vergroten markt Licentie inkomsten uit andere landen of markten Octrooi van een bepaald land verkopen Voordelen geld verdiend, onafh. van marktontwikkeling geen omkijken meer naar de verlening geen instandhoudingstaksen geen inbreukproblemen Nadeel misschien loop je veel licentiegelden mis. alleen per land, niet per marksegment 19

20 Octrooi zelf houden en licentie(s) verlenen Voordeel win-win situatie extra inkomsten schaalvoordeel Nadeel verlening en instandhoudingsrompslomp inbreukprocedures raakt een stuk markt kwijt Voorlichting Octrooicentrum Nederland presentaties workshops spreekuren hulp bij het zoeken in octrooidatabanken individueel in groepsverband d.m.v. oriënterend onderzoek publieksvoorlichting DANK VOOR UW AANDACHT Octrooicentrum Nederland: Alfons Laudy: Algemene informatie: