Afnamereglement centraal ontwikkelde examens (COE) Bronnen: - Examenprotocol centrale examinering in het mbo - Examen- en kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB - Stroomschema: afhandeling onregelmatigheden tijdens de centrale examinering in het mbo 1. Organisatie van de COE 1.1 Het examen Het centraal ontwikkelde examen is het centrale examen voor rekenen, Nederlandse taal en Engels (voor niveau 4). Het centrale examen voor rekenen bestaat uit de onderdelen getallen, verhoudingen, meten en meetkunde en het onderdeel verbanden. Het centrale examen voor Nederlandse taal bestaat uit de onderdelen lezen en luisteren. Voor de onderdelen spreken, gesprekken voeren en schrijven worden instellingsexamens afgenomen. Het pre-pilotexamen voor Engels bestaat uit één examen dat de domeinen lezen en luisteren omvat. 1.2 Invoering centrale examinering De centrale examinering van Nederlandse taal, rekenen en Engels wordt in het mbo gefaseerd ingevoerd. 2013-2014 2014-2015 2015-2016 2016-2017 2017-2018 Nederlandse taal 3F pilot regulier regulier regulier regulier Rekenen 3F pilot pilot regulier regulier regulier Nederlandse taal 2F pilot regulier regulier regulier Rekenen 2F pilot pilot regulier regulier Engels mbo4 pre-pilot pilot pilot regulier 1.3 Deelnemen aan het examen Iedereen die als deelnemer aan een beroepsopleiding is ingeschreven op onze school, heeft toegang tot de examinering behorende bij de opleiding waarvoor is ingeschreven. Het examenbureau registreert deelname en resultaten. 1.4 Legitimatieplicht Bij deelname aan een examen moet een examenkandidaat zich legitimeren. Bij elke examengelegenheid geldt deze legitimatieplicht. Examenkandidaten die zich niet kunnen legitimeren, worden niet tot het examen toegelaten. Als legitimatiebewijs zijn uitsluitend toegestaan een geldig Nederlands paspoort, een geldig Nederlandse identiteitskaart en een geldig vreemdelingendocument. 1.5 Betrokkenen Bij de afname van centraal ontwikkelde examens zijn diverse functionarissen betrokken: Contactpersoon examencommissie: - Door het bevoegd gezag zijn hiervoor aangewezen de medewerkers examenbureau. - Zij zijn het aanspreekpunt namens de examencommissie en voorzien medewerkers van relevante informatie omtrent de COE. Examencommissie: - Door het bevoegd gezag is een examencommissie aangesteld. - De examencommissie is verantwoordelijk voor de organisatie, planning en de afname van centraal ontwikkelde examens. 1
- De examencommissie is verantwoordelijk voor het tijdig en juist informeren van examenkandidaten over de centrale examinering, de tijdstippen van centrale examinering en de regels die daarbij gelden. - De examencommissie stuurt op het navolgen van het examenprotocol en het examenbesluit met behulp van het afnamereglement. - De examencommissie draagt er zorg voor dat de geheimhouding van de examenopgaven niet geschonden wordt. Medewerkers: - Iedereen die betrokken is bij de centrale examens zoals surveillanten, roostermakers, medewerkers van het examenbureau, systeembeheerder. - De medewerkers werken onder verantwoordelijkheid van de examencommissie. Examenkandidaten (geen functionaris): - Diegenen die het centraal examen afleggen, moeten afleggen of hebben afgelegd. 1.6 Geheimhouding Onder geheimhouding van opgaven van een digitaal examen wordt het volgende verstaan: De opgaven zijn slechts toegankelijk voor de examenkandidaat tijdens het examen waaraan hij deelneemt De examenkandidaat mag gemaakte notities niet meenemen uit het examenlokaal. De examencommissie zorgt er voor dat gemaakte notities worden vernietigd. Examenopgaven zijn alleen toegankelijk voor medewerkers van de school voor zover dat en op het moment dat dit noodzakelijk is voor afname. Het is niet toegestaan een papieren uitdraai te maken van het gemaakte centrale examen. Het is verboden apparatuur mee te nemen naar het examenlokaal waarmee foto s van examenopgaven gemaakt kunnen worden, al of niet met de mogelijkheid om in verbinding te staan met het internet. 1.7 Bepalingen Van alle functionarissen wordt verwacht: Dat zij zich houden aan het afnamereglement en in het verlengde daarvan aan het examenprotocol en het examenbesluit. Dat zij de geheimhouding van examenopgaven niet schenden: o Dat elk centraal examen uitsluitend gebruikt wordt voor het doel waarvoor het bestemd is. - Oefenen met centrale examens is niet toegestaan - Digitale examens mogen niet met examenkandidaten besproken worden o Dat voorkomen wordt dat examenopgaven en/of examenafnames worden gefotografeerd/gefilmd en/of registraties daarvan zonder toestemming van het College Voor Examens worden gemaakt dan wel verspreid. o Dat zij voorkomen dat examenkandidaten tijdens de afname toegang hebben tot één of meerdere andere examens dan voor die betreffende afname ingepland staat. - Er mag maar 1 variant ingepland staan - Ingeplande examens worden pas vlak voor afname vrijgegeven o Dat er geen informatie over de inhoud van het centraal examen met anderen uitgewisseld wordt. - Het is niet toegestaan via forums of internet te discussiëren over opgaven. 2
2. Afname en beoordeling van de COE 2.1 Handelwijze vooraf Elk jaar voor 1 augustus maakt het bevoegd gezag aan het College Voor Examens bekend wie contactpersoon is namens de examencommissie en aanspraakpunt is voor het CVExamens. 2.2 Ontvangst examendocumenten De instelling ontvangt via de contactpersoon een aangetekende brief met de inlogcodes voor de centrale examens. 2.3 Voorbereiding en installatie van digitale bestanden De systeembeheerder zorgt voor de installatie van de COE op het netwerk van de school en de verbinding van de centrale computer van CITO. De systeembeheerder gebruikt hiervoor de handleiding van CITO. Het examenbureau zorgt er voor dat vóór de examenafname de functionarissen die toegang moeten hebben tot het examenmateriaal, toegang verkrijgen tot de examendocumenten. Het examenbureau informeert de betrokken functionarissen omtrent de bepalingen over geheimhouding. 2.4 Planning De school kan, binnen de vastgestelde examenperiode, zelf de tijdstippen van afname bepalen. De school beschikt over meerdere varianten van ieder centraal ontwikkeld examen. De school regelt zelf, binnen de vastgestelde examenperiode, de afnametijdstippen van herkansen. Een examenkandidaat mag per examenperiode slechts 1x een COE Nederlands en 1x een COE rekenen afleggen. 2.5 Afname Als een examen eenmaal gestart is, dan moet deze in dezelfde examenzitting afgerond worden. 2.6 Moment van afname Het centraal examen mag pas worden afgenomen als tenminste de helft van de voor de examenkandidaat geldende studieduur is verstreken. Bij opleidingen korter dan 24 maanden moeten de momenten van afname van de centrale examens in de laatste 12 maanden worden geprogrammeerd. Voor 1-jarige niveau 4-opleidingen geldt dat het examen gedurende dat hele jaar mag worden afgenomen. 2.7 Afnamecondities Het examenbureau zorgt voor: Toezicht tijdens de examenafname Instructie van de surveillanten en of examinatoren - Waarborging van de examencondities - Waarborging dat de examenkandidaat tijdens de afname uitsluitend gebruik kan maken van de toegestane hulpmiddelen - Waarborging dat de examenkandidaten geen kennis kunnen nemen van elkaars antwoorden - Waarborging dat de examenkandidaten na afloop van de afname geen papier of aantekeningen meenemen uit de examenruimte Toegankelijkheid van het examen voor de examenkandidaat op het ingeplande tijdstip Het vernietigen van ingenomen aantekeningen 2.8 Proces-verbaal Van alle afnames tijdens de examenperiode wordt een proces-verbaal opgemaakt. Dit procesverbaal wordt door de Inspectie van het Onderwijs gebruikt bij het toezicht op de afname van de centrale examens mbo. In het proces-verbaal wordt vermeld: De namen en de handtekeningen van de medewerkers betrokken bij de afname. De namen en handtekeningen van de examenkandidaten. 3
Welke examenkandidaten afwezig waren, te laat zijn gekomen of onwel zijn geworden tijdens de afname. Eventuele bijzonderheden zoals geluidsoverlast, onwel worden van examenkandidaten, voorvallen die met onregelmatigheden of (mogelijke) fraude in verband zijn gebracht. Het tijdstip van vertrek van examenkandidaten. Het toestaan van bijzondere faciliteiten. 2.9 Toegestane hulpmiddelen De toegestane hulpmiddelen staan op het eerste scherm van elk digitaal COE beschreven. Bij digitale taalexamens worden beeld- en geluidsfragmenten gebruikt. De examenkandidaat dient daartoe een hoofdtelefoon of oortjes bij zich te hebben. Bij alle taal- en rekenexamens mag kladpapier en pen/potlood gebruikt worden. Dit materiaal wordt door het examenbureau klaar gelegd in het examenlokaal en moet na afloop van het examen ingeleverd worden bij de surveillant of examinator. Bij alle examens Nederlands mag een gewoon verklarend woordenboek Nederlands gebruikt worden. De examenkandidaat die dat wenst mag kiezen voor een andere vorm, bijvoorbeeld een beeldwoordenboek, een speciaal woordenboek Nederlands als tweede taal of een woordenboek dat Nederlandse woorden omzet naar de thuistaal van de kandidaat. Dit moet vooraf aan het examenbureau gemeld worden. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Woordenboeken worden door het examenbureau klaar gelegd in het examenlokaal en moeten na afloop van het examen ingeleverd worden bij de surveillant of examinator. Bij het examen Engels mag een woordenboek Engels-Nederlands gebruikt worden. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Woordenboeken worden door het examenbureau klaar gelegd in het examenlokaal en moeten na afloop van het examen ingeleverd worden bij de surveillant of examinator. In geval van een aangepast rekenexamen mag de examenkandidaat een eigen rekenmachine meenemen (een grafische rekenmachine is niet toegestaan). Alle andere mogelijk toegestane hulpmiddelen bij een aangepast examen worden voor de start van het examen door het examenbureau beschikbaar gesteld. 2.10 Aanvang examen Examenkandidaten dienen 10 minuten voor aanvang van het examen aanwezig te zijn. 2.11 Afsluiten van het examen Het examenbureau zorgt er voor dat examinatoren erop toezien dat de examenkandidaat klaar is met het afleggen van het examen. In geval de afnametijd voorbij is geeft de examinator dat aan. De examenkandidaten stoppen bij dat teken onmiddellijk hun examenwerk en volgen de instructies met betrekking tot het afsluiten van het examen op. In geval van technische problemen tijdens digitale afname mag het examen niet voortijdig worden afgebroken. Eerst dient contact opgenomen te worden met de helpdesk van CITO. Als de examencommissie toch moet besluiten tot voortijdig afsluiten van het examen dient de examencommissie zorg te dragen voor een zorgvuldige rapportage van het probleem en de genomen stappen om het probleem te verhelpen. Deze rapportage wordt opgenomen op het proces verbaal. 2.12 Verlaten examenlokaal Examenkandidaten mogen pas na toestemming van de examinator of surveillant het examenlokaal verlaten. Examenkandidaten mogen pas na 30 minuten het examenlokaal verlaten. 2.13 Beoordelen resultaten Het examenbureau stuurt het gemaakte examenwerk naar Cito. 2.14 Vaststellen cijfer COE Het examencommissie stelt het cijfer voor het COE vast overeenkomstig de daarvoor door het College Voor Examens vastgestelde regels. 4
2.15 Uitslag examen De examenkandidaat krijgt de uitslag toegestuurd door de medewerkers van het examenbureau. 2.16 Geheimhouding De examendocumenten (opgaven en beoordelingsnormen) blijven ook na afname geheim met uitzondering van de examendocumenten die door het College voor Examens vrijgegeven zijn. 2.17 Bewaren van gemaakt examenwerk Het resultaat van het gemaakt examen (rapportagegegevens van CITO waarin per deelnemer de eindscore is gegeven) worden door de het examenbureau bewaard. Deze gegevens worden tot één jaar na diplomering bewaard. 2.18 Geldigheid examen Als een examenkandidaat door onvoorziene omstandigheden langer over de opleiding doet dan vastgelegd in de onderwijsovereenkomst, blijft het behaalde resultaat gelden voor diplomering. De geldigheidsduur van een behaald resultaat is beperkt in geval van vrijstellingen. 2.19 Vrijstelling Een examenkandidaat krijgt vrijstelling voor deelname aan centrale examinering als de examencommissie heeft vastgesteld dat: Het betreffende examenonderdeel is afgelegd zoals is vastgesteld voor een beroepsopleiding van hetzelfde of een hoger niveau. De examenkandidaat voor het betreffende onderdeel minstens het eindcijfer 6 heeft gehaald. Er na het studiejaar waarin de examenkandidaat het onderdeel heeft afgelegd nog geen twee studiejaren zijn verstreken. Deze eis geldt vanaf het studiejaar waarin het examen is afgelegd tot het moment dat de student opnieuw een mbo-opleiding afrondt waarvoor hetzelfde (of een lager) referentieniveau voor Nederlandse taal en rekenen vereist is. Gronden op basis waarvan vrijstelling mogelijk is: 1. Vrijstelling op basis van een voldoende resultaat op het pilotexamen Een examenkandidaat kan vrijgesteld worden van het centraal examen op basis van het resultaat op het pilotexamen als de examencommissie heeft vastgesteld dat: Het pilotexamen heeft plaatsgevonden in de tweede helft van de opleiding Het pilotexamen heeft plaatsgevonden in het laatste studiejaar voorafgaand aan het studiejaar waarin centrale examinering voor het eerst plaatsvindt Het pilotexamen is afgesloten met een voldoende resultaat (ten minste een 6) Het resultaat van het pilotexamen is 1 jaar geldig. Mocht de examenkandidaat door omstandigheden binnen de opleiding vertragen dan blijft het resultaat op het pilotexamen geldig. De examenkandidaat kan niet op basis van een voldoende voor het pilotexamen een vrijstelling krijgen bij een nieuwe opleiding, ook niet als diplomering plaats vindt binnen 1 jaar na het behalen van het resultaat op het pilotexamen. Let op: een examenkandidaat die in studiejaar 2013-2014 een pilotexamen Nederlands 3F heeft afgelegd met een cijfer tussen de 5,5 en de 6 kan op basis van dat resultaat uitsluitend in het studiejaar 2014-2015 een vrijstelling krijgen voor het centraal examen Nederlandse taal. Let op: door een onvoldoende resultaat op een pilot-examen is de examenkandidaat verplicht een centraal examen af te leggen. Het resultaat op het centraal examen telt, ook als deze lager is dan het (on)voldoende resultaat op het pilot-examen. 2. Vrijstelling op basis van een eerder behaald resultaat op een generiek examen. Nederlandse taal of rekenen bij een beroepsopleiding of een examen Nederlands of de rekentoets in het havo of vwo vanaf het moment van invoering van de centrale examens Vrijstelling is van toepassing als voldaan is aan de volgende voorwaarden: De examenkandidaat heeft voor het desbetreffende onderdeel op hetzelfde of op een hoger mbo-niveau examen gedaan en daarvoor ten minste het cijfer 6 behaald of 5
de examenkandidaat heeft in het havo of vwo het eindexamenvak Nederlands of de rekentoets op basis van de referentieniveaus afgerond met ten minste het cijfer 6; De opleiding waarvoor vrijstelling wordt verleend wordt afgerond binnen twee studiejaren na het studiejaar waarin de student bovengenoemd resultaat heeft behaald. Vrijstelling voor het onderdeel Nederlandse taal is ook mogelijk voor afzonderlijk het instellingsexamen of het centraal examen. Voor het centraal examen gelden dezelfde voorwaarden als hierboven genoemd met dien verstande dat voor deze afzonderlijke examens ten minste een 6 moet zijn behaald. Dit geldt alleen voor vrijstelling op basis van een examen Nederlands in het mbo. 2.20 Aanvraag vrijstelling De examenkandidaat dient voor de helft van de voor de examenkandidaat geldende studieduur is verstreken vrijstelling aan te vragen bij de examencommissie van de opleiding en levert hierbij een aan: het studiejaar waarin eerdere examens (of de rekentoets) zijn afgelegd en het behaalde resultaat de studieduur van de opleiding in het kader waarvan de examenkandidaat een vrijstelling aanvraagt Let op: Een examenkandidaat kan voor het examen in een vorige opleiding zijn geslaagd met een vijf. Deze onvoldoende is geen grond voor het verlenen van een vrijstelling voor een volgende opleiding. 2.21 Geldigheid vrijstelling In het geval aan een examenkandidaat een vrijstelling is verleend, maar de examenkandidaat loopt vervolgens (niet voorziene) studievertraging op, dan blijft de verleende vrijstelling van kracht. 2.22 Aangepaste examinering Voor examenkandidaten met een beperking (bijvoorbeeld dyslexie, dyscalculie) geldt de regeling Aangepaste wijze examineren van deelnemers met een beperking. Als voor een examenkandidaat deze regeling van toepassing is, dient hiervan in het proces-verbaal melding te worden gemaakt. 2.23 Niveau van examinering Een examenkandidaat kan het examen afleggen op een hoger niveau dan bij de opleiding hoort. Daarvoor moet de examenkandidaat voor aanvang van het eerste examenmoment toestemming hebben van de examencommissie. Als de examenkandidaat op een hoger niveau examen doet, wordt het cijfer dat behaald is voor dit onderdeel gebruikt bij het bepalen van de eindwaardering. De zak-slaagregels van de opleiding waarvoor de examenkandidaat is ingeschreven blijven ongewijzigd. Als de examenkandidaat het examen op het hogere niveau niet haalt, kan hij ervoor kiezen de herkansing te doen op het niveau dat voor zijn beroepsopleiding is vastgesteld. De examenkandidaat moet dit tijdig melden aan de examencommissie. 2.24 Herkansing Een examenkandidaat mag eenmaal herkansen binnen de opleidingstijd. Een examenkandidaat die voor een centraal examen een cijfer lager dan zes heeft gehaald heeft recht op één herkansing. Een examenkandidaat die voor een centraal examen een zes of hoger heeft gehaald heeft recht op één herkansing. In geval van herkansing telt het hoogste cijfer mee voor het bepalen van de eindwaardering van het examenonderdeel. Herkansing vindt plaats in een volgende examenperiode. 6
2.25 Afwezigheid Als een examenkandidaat niet verschijnt op een ingeroosterd afnamemoment, beslist de examencommissie (zie ook 3.4 onregelmatigheden begaan door de examenkandidaat). In geval van afwezigheid kan de examencommissie beslissen dat de examenkandidaat op een ander moment in dezelfde periode het examen mag afleggen zonder dat dit geldt als herkansing. Vooraf bekende afwezigheid: De examenkandidaat dient zich bij vooraf bekende afwezigheid, zijn afwezigheid te melden bij het examenbureau. Hier geldt een richtlijn van 3 werkdagen voor de dag waarop het examen zal worden afgenomen. Het examenbureau hoort de examenkandidaat en maakt melding van de afwezigheid op het proces-verbaal. Het examenbureau stelt vast of de genoemde reden al dan niet een geldige reden voor afwezigheid is. Geldige redenen voor afwezigheid zijn in ieder geval ziekte van de examenkandidaat of een trouwerij of begrafenis in de 1 e of 2 e lijn. In geval van twijfel beslist de examencommissie. Het examenbureau informeert de kandidaat over de manier waarop het examen verder zal worden afgerond. Niet vooraf bekende afwezigheid: De examenkandidaat meldt zich voor 8.30 uur af bij het examenbureau. De examencommissie beslist over de geldigheid van de afwezigheid en de mogelijkheid tot herkansen. In geval de examenkandidaat zich niet heeft afgemeld en afwezig is, beslist de examencommissie over de manier waarop het examen verder wordt afgerond. Altijd geldt het recht van de examenkandidaat om minimaal eenmaal te mogen herkansen binnen de opleidingstijd. 2.26 Te laat komen Examenkandidaten mogen maximaal 30 minuten na de start van de afname te laat komen. Daarna mag de examenkandidaat niet meer deelnemen en is er sprake van afwezigheid. De eindtijd van het examen blijft, in geval van te laat komen door de examenkandidaat, gelijk tenzij de examencommissie anders beslist. 2.27 Onwel worden Een eenmaal gemaakt examen kan achteraf niet ongeldig worden verklaard door een melding van de examenkandidaat. Voor examenkandidaten van wie bekend is dat er sprake is van ingrijpende persoonlijke omstandigheden, wordt van te voren beoordeeld of deelname aan het examen op dat moment wenselijk is. Als een examenkandidaat tijdens het examen onwel wordt, overlegt het examenbureau met de examenkandidaat over de vraag of deze het examen kan voortzetten of mogelijk later op dezelfde dag kan voortzetten. Hiervan wordt melding gemaakt op het proces-verbaal. Als de examenkandidaat het examen later op diezelfde dag kan voortzetten, dan moet de examenkandidaat tot die tijd in quarantaine worden gehouden. Als de examenkandidaat het examen niet kan voortzetten, ook niet later op diezelfde dag, dan bepaalt de examencommissie het tijdens het examen gemaakte examenwerk ongeldig te verklaren. Hiervan wordt melding gemaakt op het proces-verbaal. De examencommissie beslist over de manier waarop het examen verder afgerond wordt. Het examenbureau informeert de examenkandidaten. In geval van minderjarigheid worden de ouders schriftelijk op de hoogte gebracht. 7
2.28 Onregelmatigheden of fraude Als frauduleuze handelingen of onregelmatigheden worden geconstateerd wordt de examenkandidaat daarover direct in kennis gesteld. De examenkandidaat wordt, indien mogelijk, in staat gesteld het examen af te maken. Het voorval wordt beschreven op het proces-verbaal en gemeld aan de examencommissie. De examencommissie stelt een onderzoek in waarbij de verschillende betrokkenen worden gehoord. Vervolgens neemt de examencommissie een besluit. De examencommissie meldt het voorval aan de Inspectie van het Onderwijs. 2.29 Inzagerecht De examenkandidaat heeft geen inzage in het gemaakte examenwerk en de beoordeling daarvan. Is er sprake van twijfel over de behaalde score en/of de omzetting van de behaalde score naar het cijfer door de school, dan kan de examenkandidaat dit door een door het College voor Examens aangewezen objectieve partij laten controleren. 2.30 Klacht en beroep Een examenkandidaat kan een klacht indienen over de afname van de COE bij de commissie van beroep voor examens. In het examenreglement staat precies hoe dat moet. 8
3. Onregelmatigheden tijdens de COE 3.1 Deelname Als een examenkandidaat niet verschijnt op een ingeroosterd afnamemoment, beslist de examencommissie (zie 2.25 afwezigheid en 3.4 onregelmatigheden begaan door de examenkandidaat). 3.2 Onregelmatigheden tijdens een examen Onregelmatigheden tijdens een examen zijn situaties die ertoe leiden dat een individuele examenkandidaat of een aantal examenkandidaten het examen niet kunnen afmaken. Deze onregelmatigheden worden vermeld op het proces-verbaal en gemeld aan de examencommissie. De examencommissie kan besluiten de afname ongeldig te verklaren en het examen opnieuw te laten afnemen. Indien de examenkandidaat minderjarig is worden de ouders schriftelijk van het besluit op de hoogte gesteld. Voorbeelden van dit type onregelmatigheid zijn: Onwel worden van een examenkandidaat Een aantal vastlopende computers die tijdens de geplande examenduur niet meer herstart kunnen worden 3.3 Collectieve onregelmatigheden als gevolg van calamiteiten Collectieve onregelmatigheden worden veroorzaakt door omstandigheden die ertoe kunnen leiden dat een compleet examen voortijdig wordt afgebroken. Deze onregelmatigheid wordt op het proces-verbaal vermeld en gemeld aan de examencommissie. Als het examen door een betreffende calamiteit niet conform de regels is afgenomen wat geldt voor meerdere examenkandidaten, kan de examencommissie besluiten dat het examen in z n geheel of gedeeltelijk opnieuw wordt afgenomen. Het besluit van de examencommissie plus de bijbehorende maatregel wordt door de examencommissie verzonden aan de examenkandidaten en in geval van minderjarigheid aan de ouders van de examenkandidaten. Het besluit en de maatregel worden gemeld bij de Inspectie van het Onderwijs. De examencommissie stuurt hiervoor een afschrift naar ce-mbo@onderwijsinspectie.nl met als onderwerp melding onregelmatigheid. Voorbeelden van dit type onregelmatigheid zijn: Een stroomstoring Langdurige ICT-netwerkproblemen die tijdens het examen niet opgelost kunnen worden Brandoefening 3.4 Onregelmatigheden begaan door de examenkandidaat Als een examenkandidaat zich schuldig maakt of heeft gemaakt aan een onregelmatigheid, of zonder geldige reden afwezig is, kan de examencommissie maatregelen nemen. Maatregelen kunnen (een combinatie) zijn (van): Het toekennen van het cijfer 1 voor een centraal examen Het ontzeggen van deelname of verdere deelname aan het centraal examen Het ongeldig verklaren van het reeds afgelegde centraal examen Het bepalen dat het diploma en de resultatenlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd centraal examen door de examenkandidaat af te leggen in een volgend tijdvak. De examenkandidaat wordt schriftelijk van het besluit van de examencommissie op de hoogte gesteld en indien deze minderjarig is wordt een afschrift gestuurd aan de wettelijk vertegenwoordigers. 9
3.5 Andere onregelmatigheden of gevallen van (vermoeden van) schending van geheimhouding Andere onregelmatigheden moeten gemeld worden aan de Inspectie van het Onderwijs. Gevallen van (vermoeden van) fraude die mogelijk een schending van de geheimhouding met zich meebrengt, moet gemeld worden aan de Inspectie van het Onderwijs. Naar aanleiding van de melding kan de Inspectie van het Onderwijs besluiten dat het centraal examen geheel of gedeeltelijk voor één of meerdere examenkandidaten opnieuw wordt afgenomen. De examencommissie stuurt hiervoor een ingevuld Aanvraagformulier opnieuw afnemen centraal examen naar ce-mbo@onderwijsinspectie.nl met als onderwerp melding onregelmatigheid. Het formulier is te downloaden via de website van de inspectie. 3.6 Handelswijze bij vermoeden van fraude tijdens de afname Bij het constateren van het plegen van onregelmatigheden of fraude door de examenkandidaat wijst de surveillant of examinator de examenkandidaat op het feit van onregelmatigheid of fraude. De examenkandidaat wordt, indien mogelijk, in staat gesteld het examen af te maken. Het voorval wordt beschreven op het proces-verbaal en gemeld aan de examencommissie. De examencommissie meldt het voorval aan de Inspectie van het Onderwijs. De examencommissie stuurt hiervoor een ingevuld Aanvraagformulier opnieuw afnemen centraal examen naar cembo@onderwijsinspectie.nl met als onderwerp melding onregelmatigheid. Het formulier is te downloaden via de website van de inspectie. 10
4. Regels voor examenkandidaten COE 4.1 Afwezigheid Als je weet dat je afwezig bent moet je dat vooraf melden aan het examenbureau, liefst drie werkdagen van tevoren. Het examenbureau vertelt je wanneer je het examen opnieuw afgenomen wordt. Als je niet weet dat je afwezig zult zijn (bijvoorbeeld je bent ziek geworden of de bus heeft vertraging) dan meld je je voor 8.30 uur af bij het examenbureau. De examencommissie beslist over de geldigheid van jouw afwezigheid en de mogelijkheid tot herkansen. Als je niet aanwezig bent op een ingeroosterd afnamemoment neemt de examencommissie maatregelen. Maatregelen kunnen (een combinatie) zijn (van): o Het toekennen van het cijfer -1 voor een centraal examen o Het ontzeggen van deelname of verdere deelname aan het centraal examen o Het ongeldig verklaren van het reeds afgelegde centraal examen o Het bepalen dat het diploma en de resultatenlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd centraal examen door de examenkandidaat af te leggen in een volgend tijdvak. Je wordt schriftelijk van het besluit van de examencommissie op de hoogte gesteld en als je minderjarig bent wordt een afschrift gestuurd aan je ouders of wettelijk vertegenwoordigers. 4.2 Aan het begin van het examen Je moet 10 minuten voor de afgesproken begintijd aanwezig zijn. Je tekent bij de start de presentielijst. Hier is de surveillant of de examinator bij aanwezig. Ben je te laat dan kun je alleen met een geldige reden en met toestemming van de examencommissie (uitgevoerd door de medewerker van het examenbureau) alsnog aan het examen meedoen. Je mag maximaal 30 minuten te laat komen, daarna kun je niet meer toegelaten worden en is er sprake van afwezigheid De eindtijd bij het te laat komen blijft gelijk! Als de examencommissie anders beslist, komt dit op het proces-verbaal te staan. 4.3 Hulpmiddelen Bij elk examen staat op het eerste scherm welk hulpmiddel je mag gebruiken. Als je bijvoorbeeld een rekenmachine mag gebruiken krijg je die op je scherm te zien. Andere hulpmiddelen zijn niet toegestaan. Bij de digitale taalexamens worden beeld- en geluidsfragmenten gebruikt. Je moet daarom een hoofdtelefoon of oortjes bij je te hebben. Bij alle taal- en rekenexamens mag kladpapier en pen/potlood gebruikt worden. Het kladpapier wordt door het examenbureau klaar gelegd en hoef je dus niet zelf mee te nemen. Het kladpapier moet je na afloop van het examen inleveren bij de surveillant of examinator. Bij alle examens Nederlands mag je een gewoon verklarend woordenboek Nederlands gebruiken. Als je dat wenst mag je ook kiezen voor een andere vorm, bijvoorbeeld een beeldwoordenboek, een speciaal woordenboek Nederlands als tweede taal of een woordenboek dat Nederlandse woorden omzet naar de thuistaal van de kandidaat. Dit moet vooraf aan het examenbureau gemeld worden. Bij het examen Engels mag je een woordenboek Engels-Nederlands gebruiken. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Woordenboeken worden door het examenbureau klaar gelegd in het examenlokaal en moeten na afloop van het examen ingeleverd worden bij de surveillant of examinator. Als je zelf een woordenboek meeneemt, dan moet je het woordenboek vooraf laten controleren door de surveillant of de examinator. 11
4.4 Hulpmiddelen aangepaste examinering Doe je een aangepast rekenexamen dan neem je neem je een hoofdtelefoon of oortjes mee. Je mag je eigen rekenmachine meenemen (een grafische rekenmachine is niet toegestaan). Alle andere mogelijk toegestane hulpmiddelen bij een aangepast examen (bijvoorbeeld een rekenkaart) worden voor de start van het examen door het examenbureau klaar gelegd. 4.5 Tijdens de afname Je mag tijdens een examen het examenlokaal niet verlaten zonder toestemming van de surveillant of examinator. Als je klaar bent vraag je de surveillant of examinator om toestemming om het examen af te sluiten. 4.6 Onwel worden tijdens het examen Als je onwel wordt tijdens het examen dan meld je dat bij de surveillant of de examinator. Die overlegt met het examenbureau en kijkt samen met jou of je het examen toch af kunt maken of later op de dag af kunt maken. Op het proces-verbaal wordt vermeld dat je onwel bent geworden. 4.7 Onregelmatigheid en fraude Als de surveillant of examinator merkt dat jij je schuldig maakt aan fraude of een onregelmatigheid (bijvoorbeeld iets anders op je werkplek hebben dan een pen/potlood en kladpapier, overleggen met andere studenten, spieken of aantekeningen meenemen uit het examenlokaal) dan hoor je dat direct. Je mag als dat mogelijk is je examen afmaken. Bij wangedrag dat storend is voor andere studenten kun je uit het examenlokaal verwijderd worden. Op het proces-verbaal wordt vermeld dat je je schuldig hebt gemaakt aan wangedrag. Na afloop van het examen wordt de examencommissie op de hoogte gesteld en eventueel ook de Inspectie. De inspectie of de examencommissie stellen een onderzoek in waarbij jij ook je verhaal kunt doen. Nadat het onderzoek is afgesloten neemt de Inspectie of de examencommissie een beslissing. 4.8 Inhalen examen Per examenperiode mag je maar één keer een centraal examen Nederlands en één keer een centraal examen rekenen doen. Wanneer je dus een examen moet herkansen, kan dat pas in een volgende examenperiode. 4.9 Na afloop van het examen Je mag het examenlokaal pas verlaten als je daarvoor toestemming hebt van de surveillant of de examinator. Je hebt je examen afgesloten Je mag tijdens de eerste 30 minuten het examenlokaal niet uit Je moet op de presentielijst je eindtijd invullen Je moet je kladpapier inleveren Blijf niet rondhangen of maak geen lawaai bij het examenlokaal Het examenbureau stuurt je examenwerk op naar CITO. Het examenbureau brengt je ook op de hoogte van het cijfer dat je gehaald hebt. 4.10 Klacht en beroep Je kunt een klacht indienen over de afname van de COE bij de commissie van beroep voor examens. In het examenreglement staat precies hoe dat moet. 12
5. Regels voor surveillanten en/of examinatoren COE 5.1 Aan het begin van het examen De surveillant of examinator moet 15 minuten voor de afgesproken begintijd aanwezig zijn in de examenruimte. De surveillant of examinator: Controleert de inrichting van de examenruimte Bezit het proces-verbaal (inclusief presentielijst) en het juiste examenmateriaal Zorgt er voor dat de examenkandidaten geen jassen, tassen, etuis, boeken, papier, rekenmachine, etc meenemen naar binnen. Zorgt er voor dat de examenkandidaten de presentielijst tekenen als ze binnen komen Zorgt er voor dat het examen op tijd begint 5.2 Tijdens de afname van het examen In de ruimte waar het examen plaatsvindt moet altijd tenminste één surveillant aanwezig zijn. Examenkandidaten mogen tot maximaal 30 minuten na aanvang van het centrale examen toegelaten worden in het examenlokaal, daarna is er sprake van afwezigheid. De surveillant of examinator: Tekent zelf het proces-verbaal (naam en handtekening) Controleert het tekenen van de presentielijst door de student (naam en tijdstip) Noteert welke examenkandidaten afwezig waren en welke examenkandidaten te laat zijn gekomen (inclusief tijdstip) Zorgt er voor dat iedereen de juiste materialen heeft Ziet toe op de naleving van de instructie bij het examen Ziet toe op de naleving van de regels (gebruik van hulpmiddelen, apparatuur) Draagt bij aan het verminderen van risico op fraude en onregelmatigheden Ziet er op toe dat de examenkandidaat niet zonder toestemming het examen afsluit en het examenlokaal verlaat. Noteert het tijdstip van vertrek van examenkandidaten. Noteert eventuele bijzonderheden zoals geluidsoverlast, onwel worden van examenkandidaten, voorvallen die met onregelmatigheden of (mogelijke) fraude in verband zijn gebracht. 5.3 Onregelmatigheid en fraude Er is sprake van onregelmatigheden tijdens het examenproces of het examen als zaken ongewenst anders verlopen dan is afgesproken, zonder dat daarbij opzet in het spel is. Een onregelmatigheid kan betrekking hebben op een individu of een groep studenten. Er is sprake van fraude als (onderdelen van) het hele examenproces opzettelijk wordt beïnvloed met als doel een ander resultaat uit het examen te verkrijgen. Fraude kan betrekking hebben op een individu of een groep studenten. Voorbeelden van onregelmatigheden en fraude - Het niet opvolgen van instructies van surveillanten of examinatoren - Het gebruik van niet toegestane hulpmiddelen en / of oneigenlijk gebruik van apparatuur - Het plegen van fraude waaronder spieken, gelegenheid bieden tot spieken, verwisselen of uitwisselen van exameninstrumenten, etc. - Het plegen van plagiaat - Het schenden van de geheimhoudingsplicht 13
Bij het constateren van fraude en onregelmatigheden moet de surveillant of examinator: de examenkandidaat direct wijzen op de geconstateerde fraude of onregelmatigheid. De examenkandidaat wordt, indien mogelijk, in staat gesteld het examen af te maken. bewijzen (indien mogelijk) betreffende de constatering verzamelen het voorval beschrijven op het proces-verbaal de betreffende examenkandidaat de beschrijving op het proces-verbaal laten tekenen het voorval melden aan het examenbureau 5.4 Na afloop van het examen Examenkandidaten mogen pas na 30 minuten na aanvang van het centraal examen het examenlokaal verlaten. De surveillant of examinator: Ziet er op toe dat de examenkandidaat niet zonder toestemming het examenlokaal verlaat. Ziet er op toe dat de examenkandidaat zijn eindtijd invult op de presentielijst. Ziet er op toe dat de examenkandidaat zijn gebruikte kladpapier inlevert. Ziet er op toe dat examenkandidaten die het examenlokaal hebben verlaten niet blijven rondhangen of lawaai maken in de buurt van het examenlokaal. Levert al het examenmateriaal (inclusief kladpapier en eventuele hulpmiddelen) en het ingevulde proces-verbaal in bij het examenbureau. 14