NAE Congres 27 november 2014 Kwaliteit van zorg in tijden van bezuinigingen INDELING WORKSHOPS De workshops in het middagprogramma zijn verdeeld over drie rondes. Op het registratieformulier geeft u uw individuele voorkeuren voor de middagsessies aan. Er wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met uw voorkeur. Voor alle workshops geldt dat het aantal plaatsen beperkt is: VOL = VOL. Hoe eerder u zich aanmeldt voor de workshop van uw 1 e keuze, hoe groter de kans op een plek. De datum van ontvangst van het registratieformulier is bepalend voor de definitieve indeling. Ronde 1 13.30 14.30 uur W1 Behandeling van eetstoornissen 2.0: cognitieve bias modificatie bij eetstoornissen Renate Neimeijer, psycholoog Accare en promovenda Rijksuniversiteit Groningen; Klaske Glashouwer, docent/onderzoeker Rijksuniversiteit Groningen en GZ-psycholoog Accare DOELGROEP: behandelaren, onderzoekers TREFWOORDEN: cognitieve processen, informatieverwerking, bias, experimenteel onderzoek INHOUD: Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van gerichte training (zgn. cognitieve bias modificatie) als therapie in de behandeling van eetstoornissen of obesitas. Er wordt een demonstratie getoond van computertaken die worden gebruikt in dit type vernieuwend onderzoek en er kan met deze taken geoefend worden. W2 Leontien van Moorsel over motiveren voor herstel van een eetstoornis Leontien Zijlaard-van Moorsel, viervoudig Olympisch kampioene wielrennen, meervoudig wereldkampioene en oprichter Leontien Foundation; Anton van Amerongen, sociotherapeut Centrum Eetstoornissen Ursula en bestuurslid NAE en Leontien Foundation; Greta Noordenbos, senior onderzoeker en universitair docent Universiteit Leiden DOELGROEP: cliënten, betrokkenen, ervaringsdeskundigen, behandelaren TREFWOORDEN: motivatie, herstel, keerpunt, ambivalentie INHOUD: In deze workshop komt het belang van intrinsieke motivatie voor herstel van een eetstoornis aan bod, waarbij mensen zelf van binnenuit gemotiveerd raken om te herstellen. Waarom duurt het vaak heel lang om gemotiveerd te raken voor herstel? Iemand die hier zelf ervaring mee heeft, is Olympisch kampioene Leontien van Moorsel. Zij wordt in deze workshop geïnterviewd door Greta Noordenbos. W3 Gericht op een gezond gewicht Diana Barneveld, diëtist en psychosociaal werker; Liesbeth Libbers, diëtist en psycholoog namens de stuurgroep Voedings Interventie Eetstoornissen (VIE) DOELGROEP: diëtisten, psychologen, psychotherapeuten, artsen, verpleegkundigen TREFWOORDEN: lichaamsgewicht, herstel van het gewicht, gewichtsveranderingen INHOUD: Er bestaat discussie over de definitie van een gezond gewicht en het belang ervan. In deze workshop wordt de discussie hierover verder uitgewerkt. Vanuit de diëtetiek passeert een aantal punten de revue, o.a. streefgewicht, hersteld gewicht, herstel van lichaamsfuncties.
W4 Aansluiten bij de sociaal-emotionele ontwikkeling van de cliënt Rutger Clarijs, coördinator CCE, Anita Dortmans & Jannie van Lenthe namens Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) DOELGROEP: psychiaters en andere professionals, cliënten, betrokkenen en belangstellenden TREFWOORDEN: sociaal-emotionele ontwikkeling, vaardigheden, begeleidingsstijl INHOUD: De kans op een succesvolle behandeling en een blijvend effect daarvan wordt aanzienlijk vergroot als op een goede manier aangesloten wordt bij het sociaal-emotionele ontwikkelingsniveau. In deze workshop is er aandacht voor de diagnostiek van de sociaal-emotionele ontwikkeling, maar ook voor het vormgeven van een behandeling en begeleidingsstijl die daarbij aansluit, zowel in een professionele setting als in de thuissituatie. W5 MFT-eetgroep: vaardigheden voor ouders, uitdagingen voor cliënten Annette van Heemstra, systeemtherapeute, Marjolein Rijken, Marie-Jeanne Schier & Katja den Hartog, Altrecht Eetstoornissen Rintveld DOELGROEP: systeemtherapeuten, verpleegkundigen, psychologen, psychiaters, cliënten, ouders TREFWOORDEN: eetgroep, multi-family therapy, regie, ondersteuning, behandelmodule INHOUD: In deze workshop geven we uitleg over de opzet en werkwijze van de MFT-eetgroep. Deze module is ontwikkeld in antwoord op de behoefte bij ouders aan hulp op de moeilijkste momenten, namelijk bij het eten. Cliënten merken dat ouders meer begrip krijgen voor de enorme invloed van de eetstoornis. Doordat ouders meer regie nemen, voelen zij zich gesteund met als gevolg dat er rust aan tafel en in hun hoofd is. W6 Minder geld voor meer duurzaam herstel: een contradictio in terminis, of bereikbare realiteit? Jouke Hoeksma, bestuurder, & Sander de Vos, onderzoeker, Human Concern DOELGROEP: programmamanagers, beleids-/stafmedewerkers, bestuurders en wetenschappers TREFWOORDEN: marktwerking, nazorg, terugvalpreventie, innovatie, e-health INHOUD: Het bestuur van Stichting Human Concern gaat tijdens deze workshop in op de huidige marktwerking, de uitdagingen die daar liggen en de initiatieven die worden ontwikkeld. Een groot deel van de tijd is ingericht voor een discussie, die we aan de hand van een aantal stellingen vormgeven. W7 De PMT-module agressieregulatie bij eetstoornissen: een korte en krachtige interventie; Cees Boerhout, PMT Lentis PsyQ Groningen en Rob Giel Onderzoekcentrum UMCG; Marjon Voskamp, PMT GGNet en secretaris NVPMT DOELGROEP: psychomotorisch therapeuten, professionals, ervaringsdeskundigen TREFWOORDEN: agressieregulatie, interventie, emoties, PMT, RCT INHOUD: In tijden van bezuinigingen is het belangrijk wetenschappelijk onderbouwde mogelijkheden te benutten om het vaak langdurige therapeutisch proces te faciliteren.voor PMT een gat in de markt. Bemoedigende resultaten van gerandomiseerd onderzoek bij Lentis Groningen en Amarum Zutphen wijzen in de richting van significante verbetering van agressieregulatie en van de eetproblematiek. Workshopdeelnemers krijgen de kans de onderdelen van de module agressieregulatie zelf te ervaren, want PMT is leren door doen! W8 (Geweldloos) Verzet bij eetstoornissen: een nieuwe benadering om ouders en hulpverleners van onmacht naar kracht te helpen Elisabeth Thiadens & Maartje Snoek, GZ-psychologen, De Bascule DOELGROEP: hulpverleners in de kinder- en jeugdpsychiatrie, ervaringsdeskundigen, ouders TREFWOORDEN: ernstige eetstoornis, onmacht, zelfdestructief gedrag INHOUD: Introductie van een nieuwe benadering geweldloos verzet, die in Israël is ontwikkeld door Haim Omer. In deze workshop gaan we in op het werken met geweldloos verzet bij jongeren met een eetstoornis, zowel in gezinnen als in een klinische setting. Hierbij staan het herstellen van de relatie tussen ouders en kind en het geweldloos verzetten tegen (zelf)destructief gedrag centraal.
W9 Individuele rehabilitatie bij langdurige eetstoornissen: kwaliteit van zorg of overbodige luxe? Carla Hoogenhout, verpleegkundige/irb trajectbegeleider, Mirjam van der Linden, GZ-psycholoog, & Diane Hop-Duijst, SPH/trajectbegeleider/CGW, Altrecht Eetstoornissen Rintveld DOELGROEP: hulpverleners, ervaringsdeskundigen, overige belangstellenden TREFWOORDEN: langdurige eetstoornis, rehabilitatie, IRB, empowerment, kwaliteit van leven INHOUD: Binnen Nederland is er nog hoegenaamd geen ervaring opgedaan met het toepassen van rehabilitatie bij cliënten met eetstoornissen. Rintveld Eetstoornissen Zeist is voor de cliënten met een langdurige eetstoornis gaan werken vanuit de invalshoek van de rehabilitatie, gericht op het vergroten van de kwaliteit van leven van cliënten, waarbij het vraaggericht werken, de zorg op maat, centraal staat. Ronde 2 14.40 15.40 uur S10 Begrip voorop: behandel- en bedrijfsresultaat Grip op behandel- en bedrijfsresultaat Barbara Bertina, medisch directeur, & Thom van Haaren, bestuursadviseur onderzoek en innovatie, Centrum Obesitas Europa (CO-EUR) DOELGROEP: bestuurders, programmamanagers, behandelaren TREFWOORDEN: bedrijfsvoering, bedrijfsresultaat, maatwerk modules, procesmatige aanpak, ROM, kwaliteitssysteem, obesitas INHOUD: Als ondernemer, wil je grip op je bedrijf. Maatwerkbehandelplannen maken, in combinatie met de complexe afrekenmethode van de GGZ DBC s en daarbij grip houden op je bedrijfsvoering kan als een regelrechte uitdaging worden opgevat. CO-EUR is die uitdaging aangegaan en heeft zowel inhoudelijk als procesmatig de bedrijfsvoering grondig aangepakt. Hierdoor is een vernieuwde, wetenschappelijk onderbouwde, modulair vormgegeven behandeling ontstaan. W11 Het Leontienhuis: samen strijden tegen eetstoornissen Fieke Thijs, manager Leontienhuis; Carin Berends, coördinator Leontienhuis; Leontien Zijlaard-van Moorsel, viervoudig Olympisch kampioene wielrennen, meervoudig wereldkampioene en oprichter Leontien Foundation; Floor van Dooren; Marloes de Visser DOELGROEP: voor alle belangstellenden TREFWOORDEN: inloopprogramma, motivatie, coaching, begeleiding INHOUD: Deze workshop is bedoeld voor mensen die een eetstoornis hebben (gehad) en hun naasten. Ook behandelaren zijn van harte welkom kennis te maken met dit nieuwe initiatief. Het Leontienhuis (opening eind 2014) motiveert, coacht en begeleidt mensen met een eetstoornis, maar is geen behandelingshoudelijke hulpverleningsinstantie. Het wil als inloophuis aansluiten bij de bestaande hulpverlening door te werken aan preventie, zo nodig motivatie tot behandeling en nazorg. W12 Normaliseren naar herstel: is meergezinsdagbehandeling mogelijk voor volwassen cliënten? Sonja Fleminger, supervisor, Saskia Vermeulen, klinisch psycholoog/psychotherapeut, Marja Krieger, systeemtherapeut, & Machteld Touw, systeemtherapeut Centrum Eetstoornissen Ursula DOELGROEP: alle behandelaren van eetstoornissen TREFWOORDEN: herstel, volwassenen, systeemtherapie, protocol INHOUD: In deze lezing wordt het MGDB protocol voor volwassenen gepresenteerd. Net als bij jeugd worden zowel het symptoomgedrag van een eetstoornis als bijkomende problemen op gebied van o.a. emoties, conflicthantering, zelfbeeld en intimiteit behandeld door middel van een meergezins-
groep. Onder het motto Veranderen kun je niet alleen wordt van meet af aan de omgeving zeer intensief betrokken, dat kunnen zijn ouders, partners, maar ook vrienden (peers) die van belang zijn. Een pilot van deze behandeling gaat vanaf september 14 bij CEU draaien. Aan deze eerste ervaringen zal ook aandacht besteed worden. N.B. Deze workshop vormt onder de titel Goed eten voor weinig geld, een kijkje in de keuken van de MeerGezinsDagBehandeling (MGDB) één geheel met W21 (ronde 3). W13 E-health, online hulpverlenen en ondersteunen, hoe doe je dat? Jiska Aardoom, onderzoeker, Scarlet Hemkes, projectleider Proud2Bme, Nouska de Bruijn, projectmedewerker/ervaringsdeskundige, & Hiske Visser, centrumadviseur ervaringsdeskundigheid, Centrum Eetstoornissen Ursula DOELGROEP: hulpverleners, ervaringsdeskundigen, cliënten, betrokkenen TREFWOORDEN: e-health, innovatie, zelfmonitoring, ervaringsdeskundigheid INHOUD: Over het samengaan van kwaliteit en e-health wordt dikwijls gediscussieerd. Zo denken velen dat e-health niet persoonlijk genoeg kan zijn, te vrijblijvend is of dat het juridische knelpunten met zich meebrengt. Binnen Centrum Eetstoornissen Ursula zijn er verschillende vormen van e-health beschikbaar. In deze workshop worden drie vormen besproken met het oog op de toegevoegde waarde voor een kwalitatief goede zorg in tijden van bezuinigingen. W14 De noodzaak van preventie van eetstoornissen in tijden van bezuiniging: overeenkomsten en verschillen tussen Nederland en Vlaanderen Greta Noordenbos, senior onderzoeker en universitair docent Universiteit Leiden; An Vandeputte, oprichter en coördinator van Vlaams Kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen, Eetexpert, en gedragspsychotherapeut DOELGROEP: preventiemedewerkers, huisartsen, docenten en behandelaren TREFWOORDEN: vroegsignalering, preventie, organisatie, financiering INHOUD: In het eerste deel van deze workshop zal Greta Noordenbos ingaan op de diverse preventie activiteiten die zijn ontwikkeld in Nederland en de resultaten daarvan. De preventie aanpak in Nederland is vooral gericht op het rechtstreeks benaderen van scholen met behulp van diverse lesprogramma s. Vervolgens zal An Vandeputte vertellen over de preventie activiteiten in Vlaanderen. Naast inhoudelijke overeenkomsten tussen Nederland en Vlaanderen, zijn er ook grote verschillen wat betreft de organisatie en de financiering van preventieprojecten. W15 DSM-5 in de praktijk Wijbrand Hoek, opleider psychiatrie/directeur Parnassia Academie en hoogleraar UMCG; Annemarie van Elburg, medisch manager Altrecht Eetstoornissen Rintveld en hoogleraar Universiteit Utrecht DOELGROEP: behandelaren TREFWOORDEN: diagnostiek, classificatie, comorbiditeit INHOUD: In mei 2013 verscheen de DSM-5 en in april 2014 de Nederlandse vertaling daarvan. In een interactieve lezing worde de veranderingen in de DSM-5 op hoofdlijnen geschetst en wordt een overzicht gegeven van de classificatie van DSM-5 voedings- en eetstoornissen en veel voorkomende comorbide stoornissen. Daarnaast zullen de deelnemers aan de hand van casuïstiek zelf oefenen met het gebruik van de DSM-5. W16 De vermijdend restrictieve voedselinname stoornis (ARFID) Jeannette Hop, kinder- en jeugdpsychiater, Jacomien van der Linden, GZ-psycholoog, psychotherapeut, Hanneke Tuijtel, diëtiste, & Anne Bressers, systeemtherapeut Altrecht Eetstoornissen Rintveld DOELGROEP: kinder- en jeugdpsychiaters, kinderartsen, gedragswetenschappers, systeemtherapeuten, diëtisten, verpleegkundigen TREFWOORDEN: kinderen, jongeren, selectief/restrictief voedingspatroon, ondergewicht INHOUD: Naast de klassieke vormen van eetstoornissen zijn in de DSM-5 ook de voedingsstoornissen onder de eetstoornissen opgenomen. Het gaat daarbij doorgaans om kinderen of jongeren die een
zeer selectief voedingspatroon hebben (bijv. uit angst voor bepaalde producten), of een restrictief voedingspatroon (bijv. samenhangend met emotionele factoren), waarbij er sprake kan zijn van ondergewicht en/of voedingsdeficiënties. Deze stoornissen zijn vaak lastig te herkennen en vormen een uitdaging voor wat betreft de behandeling. W17 Groepsbehandeling van eetstoornissen. Hoe groepsdynamische processen hanteren in een intensieve behandeling en binnen het team? Wendy Baakman, cognitief gedragstherapeut VGCt, GZ-psycholoog i.o. tot (groeps)psychotherapeut, & Leonie Muller-van Domburg, GZ-psycholoog i.o. tot (groeps)psychotherapeut, Amarum Centrum voor Eetstoornissen (GGNet) DOELGROEP: behandelaren die (beginnen met) werken met groepen, o.a. basis-/gz-psychologen, sociotherapeuten, psychomotorisch therapeuten, behandelaren in opleiding, overige belangstellenden TREFWOORDEN: groepsprocessen, psychotherapie, overdracht INHOUD: In deze workshop onderzoeken we o.a. door oefeningen en voorbeelden overdracht/ tegenoverdracht en parallelprocessen in behandelteams. We toetsen de kracht en effecten van groepsprocessen in een deeltijdbehandeling en reiken handvatten aan om deze te herkennen en hanteren, waar mogelijk specifiek gericht op adolescenten of de behandeling van eetstoornissen. P18 Interactieve presentaties onderzoek en innovatie in de zorg ingeleid door Alexandra Dingemans, senior onderzoeker Centrum Eetstoornissen Ursula; Sandra Mulkens, universitair docent Universiteit Maastricht en klinisch psycholoog/psychotherapeut Riagg Maastricht; Hermien Elgersma, klinisch psycholoog/psychotherapeut & supervisor CGT, Accare Centrum voor Eetstoornissen en Rijksuniversiteit Groningen DOELGROEP: onderzoekers, hulpverleners, programmamanagers, preventiefunctionarissen, ervaringsdeskundigen TREFWOORDEN: onderzoek, zorginnovatie, preventie, interactie INHOUD: State-of-the-art in onderzoek en zorginnovatie in de vorm van posterpresentaties en met een persoonlijke toelichting door de posterindiener(s). Over de selectie van posters waarop tijdens deze interactieve sessie de focus ligt, wordt medio oktober beslist door de posterjury bestaande uit Alexandra Dingemans, Sandra Mulkens en Hermien Elgersma. Workshops Ronde 3 16.00 17.00 uur W19 Stillen - een initiatief van Stichting Theater, Zorg en Welzijn Maartje Wikkerink, theatermaker, poppenspeler, theaterdocent DOELGROEP: alle belangstellenden TREFWOORDEN: herstel, lotgenoten, projectie INHOUD: Stillen is een beeldende voorstelling over de lange weg naar herstel van een eetstoornis. Theatermaker Maartje Wikkerink maakte deze voorstelling op basis van haar eigen ervaring met anorexia en boulimia nervosa én de verhalen van vele lotgenoten. Maartje speelt een authentiek verhaal waarin de verschillende fases van herstel herkenbaar zijn. Ze maakt daarbij gebruik van getekende figuren en projecties. W20 Routine Outcome Monitoring. Wat kunnen en moeten we ermee? Alexandra Dingemans, senior onderzoeker Centrum Eetstoornissen Ursula; Eric van Furth, directeur behandelzaken Centrum Eetstoornissen Ursula en hoogleraar Universiteit Leiden DOELGROEP: psychologen, psychiaters, artsen, managers, ROM-medewerkers, sociotherapeuten TREFWOORDEN: ROM, metingen, kwaliteit, behandelevaluatie, wetenschappelijk onderzoek INHOUD: ROM kan dienen als ondersteuning bij behandelevaluaties en het bepalen van vervolgbehandelingen, maar het kan teams ook inzicht geven in de effectiviteit van hun inspanningen. Resultaten
van de ROM kunnen bijvoorbeeld per team of centrum worden besproken en kunnen dienen als ondersteuning bij een discussie over zaken die goed gaan en zaken die minder goed gaan in de behandeling. W21 Onderzoek en bevindingen bij de MGDB-jongeren: let the data do the talking Sonja Fleminger, supervisor, Saskia Vermeulen, klinisch psycholoog/psychotherapeut, Arnoud Cambier, sociotherapeut, & Gabriëlle van Son, senior onderzoeker Centrum Eetstoornissen Ursula DOELGROEP: alle behandelaren van eetstoornissen TREFWOORDEN: jongeren, eetmanagement, gezin, systeemtherapie, rollenspel INHOUD: Op basis van het uitgewerkte protocol voor MeerGezinsdagBehandeling (Fleminger/ Vermeulen) is in 2011 bij Centrum Eetstoornissen Ursula besloten om deze behandeling g tot hoofdbehandeling te maken bij de afdeling Jeugd. Wij zullen vandaag in een workshop zowel informatie geven over dit protocol, onze ervaringen delen, alsook live ervaring laten opdoen in de vorm van een rollenspel. Daarnaast worden de eerste onderzoeksresultaten gepresenteerd. N.B. Deze workshop vormt onder de titel Goed eten voor weinig geld, een kijkje in de keuken van de MeerGezinsDagBehandeling (MGDB) één geheel met W12 (ronde 2). W22 Dilemma s in de behandeling van complexe anorexia cliënten en hoe hiermee om te gaan Isis Elzakkers, psychiater, Altrecht Eetstoornissen Rintveld DOELGROEP: behandelaren TREFWOORDEN: ernstige AN, complexiteit, wilsonbekwaamheid, dwangbehandeling INHOUD: In de workshop wordt besproken welke dilemma s kunnen spelen bij cliënten met ernstige AN, die niet goed lijken te reageren op behandeling en hoe hiermee om te gaan in het licht van verleden, heden en toekomst. In dit alles wordt de rol van wilsbekwaamheid betrokken, alsook wat bekend is uit de literatuur met betrekking tot dwangbehandeling. Er is voldoende ruimte voor discussie. W23 Lichaamsbeleving 2.0 in anorexia nervosa Anouk Keizer, post-doc onderzoeker, Universiteit Utrecht; José Bonekamp, PMT, Altrecht Eetstoornissen Rintveld DOELGROEP: alle belangstellenden TREFWOORDEN: lichaamsbeeld, verstoorde lichaamsbeleving, interventie INHOUD: Een kernsymptoom van anorexia nervosa is dat cliënten hun eigen lichaam dikker/groter beleven dan het daadwerkelijk is. Succesvolle behandeling van dit verstoorde lichaamsbeeld verloopt vaak moeizaam. José Bonekamp en Anouk Keizer hebben op basis van onderzoeksresultaten een nieuwe lichaamsbeeld interventie opgezet. Met behulp van hoepels van verschillende afmetingen worden cliënten gecoacht in het beter leren inschatten van hun lichaamsomvang. W24 De inzetbaarheid van de Verpleegkundig Specialist GGZ Laura Moerland, verpleegkundig specialist GGZ, & Chantal Oonincx, verpleegkundig specialist i.o., Emergis DOELGROEP: behandelaren, psychiaters, klinisch psychologen, gz-psychologen, verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten TREFWOORDEN: verpleegkundig specialist, gespecialiseerde en geïntegreerde zorg, pilotstudie INHOUD: In deze workshop wordt de implementatie van de verpleegkundig specialist als behandelaar in een GGZ-instelling uitgelegd. Het doel is bevordering van taakherschikking in de geestelijke gezondheidszorg en andere beroepsgroepen te attenderen op de relevantie van de inzet van een verpleegkundig specialist. Zorg moet goedkoper; dit kan, met behoud van kwaliteit, worden uitgevoerd door de verpleegkundig specialist. Aan de hand van een pilotstudie, uitgevoerd bij eetstoornissen, werd de functie van verpleegkundig specialist onderzocht.
W25 Hoe kan de kwaliteit en effectiviteit van behandeling verbeterd worden? Een perspectief vanuit cliënten Carmen Netten, inhoudelijk directeur/oprichter, & Sander de Vos, onderzoeker Human Concern DOELGROEP: therapeuten/behandelaren, beleidsmakers TREFWOORDEN: herstel, terugval, kwaliteit INHOUD: In tijden van bezuinigingen is het van groot belang dat de behandeling voor mensen met een eetstoornis effectief is en bijdraagt aan duurzaam herstel, zodat cliënten niet terugvallen en opnieuw een behandeling nodig hebben. De vraag is hoe de kwaliteit van de behandeling zodanig verbeterd kan worden dat de kans op duurzaam herstel groter wordt en de kans op terugval en het stapelen van behandelingen kleiner wordt. Wat betekent dat voor de inhoud, de lengte en de doelen van de behandeling? W26 SMAAKK! Een blended vorm van behandeling voor eetstoornissen: een combinatie van online interventies en face-to-face gesprekken Rozemarijn Vos, GZ-psycholoog, Accare Centrum voor Eetstoornissen; Hermien Elgersma, klinisch psycholoog/psychotherapeut en supervisor CGT, Accare Centrum voor Eetstoornissen en Rijksuniversiteit Groningen DOELGROEP: behandelaren, psychologen, cognitief gedragstherapeuten en cognitief werkers met name in de kinder- en jeugdpsychiatrie, managers en cliënten TREFWOORDEN: cognitieve gedragstherapie, motivatie, online interventie, internet INHOUD: SMAAKK! is een nieuw ontworpen programma dat de hoofdinterventies uit de cognitieve gedragstherapie weergeeft. Het doel is om jongeren en hun ouders/verzorgers vanuit hun eigen omgeving en in hun eigen tijd gemakkelijker aan hun behandeling te laten werken, hen thuis te motiveren tot gedragsverandering en dit te doen op een manier die aansluit bij hun belevingswereld, namelijk via internet. Deze workshop biedt een eerste kennismaking met het programma en nodigt deelnemers uit om met het SMAAKK! aan de slag te gaan. W27 EMDR bij eetstoornissen: evidentie uit de klinische praktijk en onderzoek naar de behandeleffecten op lichaamsbeleving Antonet Pepers, klinisch psycholoog/psychotherapeut & supervisor VGCt, PsyQ Groningen; Marte Swart, senior onderzoeker & psycholoog, Lentis PsyQ Groningen DOELGROEP: (klinisch) behandelaren, onderzoekers TREFWOORDEN: EMDR, behandeleffect, cognitie, lichaamsbeleving INHOUD: Het eerste gedeelte van deze workshop gaat op basis van praktijkervaringen in op wanneer en hoe Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) ingezet kan worden bij eetstoornissen in de klinische praktijk. In het tweede deel zullen de eerste resultaten worden gepresenteerd van een pilotstudie, alsmede de mogelijke implicaties voor het inzetten van EMDR bij de behandeling van eetstoornissen. N.B. Wijzigingen voorbehouden. In geval van beperkte belangstelling voor een workshop behoudt de organisatie zich het recht voor de workshop te annuleren. Congresmanagers : Marga Oudendijk-Meems & Judith Offringa-Rodenburg Congresbureau NAE, Postbus 39, 9400 AA Assen T 06 52 56 18 03 ; E congres@naeweb.nl; W www.naeweb.nl