uitgave april 2013...als je vreemdeling bent in België

uitgave april 2013...als je vreemdeling bent in België

...als je vreemdeling bent in België Mensen verplaatsen zich steeds meer en gemakkelijker over de wereldbol. Ze maken reizen, moeten naar het buitenland voor hun werk of studies, zijn op de vlucht of op de dool, kiezen ervoor om te verhuizen en om in een ander land dan hun thuisland te gaan wonen, Hoewel het buitenland vrij vlot bereikt kan worden, moeten er vaak wel enkele administratieve stappen gezet worden of procedures gevoerd worden om in een land toegelaten te worden. Zeker wanneer men er voor langere tijd wil verblijven (= wonen). Deze folder legt uit wie met minderjarige vreemdelingen bedoeld worden. Daarnaast vind je een kort overzicht van de procedures die buitenlandse minderjarigen kunnen volgen om in België toegelaten te worden. Ten slotte vind je ook een lijst met interessante websites en diensten waar je nog meer informatie of zelfs hulp kan krijgen. Opmerking: Met vreemdelingen worden in principe alle personen bedoeld die niet de Belgische nationaliteit hebben. Maar omdat voor Europeanen een soepelere regeling bestaat om in België toegelaten te worden, gaan we het in deze folder niet zozeer over hen hebben maar wel over vreemdelingen die van buiten Europa afkomstig zijn. Wie zijn minderjarige vreemdelingen Met minderjarige vreemdelingen bedoelt men personen die jonger zijn dan 18 jaar én die de Belgische nationaliteit niet bezitten. Het kan dus bijvoorbeeld gaan om een Braziliaans meisje die in België een gespecialiseerde operatie komt ondergaan of om een Afghaanse jongen die op de vlucht is voor de oorlog in zijn land.

A. Binnen de groep van minderjarige vreemdelingen kan men een onderscheid maken tussen vreemdelingen die geen recht hebben om in België te verblijven en zij die dat recht wel hebben: Minderjarige vreemdelingen mét verblijfsrecht hebben met een positief resultaat een procedure gevolgd om een tijdelijk of definitief verblijfsrecht in België te verkrijgen. Ze hebben dus de nodige documenten om te bewijzen dat ze legaal in België verblijven. De meeste Belgische wetten en regels zijn ook van toepassing op deze minderjarigen. Zij hebben ongeveer dezelfde rechten en plichten als de Belgische minderjarigen zolang zij legaal in België wonen. Minderjarige vreemdelingen zonder verblijfsrecht hebben geen procedure gevoerd om een verblijfsrecht te bekomen of hebben een negatieve beslissing gekregen aan het einde van de procedure die ze voerden. Zij wonen dus zonder verblijfsrecht of illegaal in België. Zij hebben minder rechten dan de Belgische minderjarigen of de minderjarigen die mét toestemming in België verblijven. Toch hebben ook zij wel enkele basisrechten zoals recht op onderdak, recht op onderwijs, recht op dringende medische verzorging, B. De groep van minderjarige vreemdelingen kan ook verdeeld worden in Begeleide minderjarige vreemdelingen of Niet-Begeleide minderjarige vreemdelingen : Begeleide minderjarige vreemdelingen (BMV) zijn minderjarigen die tijdens hun verblijf in België begeleid worden door hun ouders of door iemand anders die het ouderlijk gezag of de voogdij over hen uitoefent. In principe worden deze minderjarigen tijdens hun verblijf in België steeds vertegenwoordigd door hun ouders of voogd. De ouders of voogd zullen indien nodig procedures voeren om verblijfsrecht te krijgen in België, zullen voor onderdak zorgen, zullen zorgen voor onderwijs, Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBBM) zijn minderjarigen die alleen, dus zonder begeleiding van een volwassene die verantwoordelijk voor hen is (ouders of voogd), in België verblijven. Van zodra een NBBM aankomt, bijvoorbeeld in de luchthaven van Zaventem, of aangetroffen wordt ergens in België, bijvoorbeeld bij een politiecontrole op de trein of bus, duidt men een voogd aan

die verantwoordelijk zal zijn voor deze minderjarige tijdens zijn verblijf in België. Deze voogd zal dus zorgen voor opvang van de NBBM, maar zal er ook voor zorgen dat de NBBM medische zorgen krijgt, onderwijs kan volgen, De voogd zal indien nodig ook zorgen voor de procedures om een verblijfsrecht te krijgen in België, en een advocaat aanstellen. Procedures om verblijfsrecht te krijgen? Wanneer minderjarige vreemdelingen toelating willen krijgen om in België te verblijven, moeten ze hiervoor een procedure voeren om een tijdelijk of definitief verblijfsrecht te krijgen: Minderjarige kinderen van vreemdelingen die verblijfsrecht hebben in België, kunnen naar België komen via de procedure van de gezinshereniging. Op deze manier kan de 8-jarige zoon van een Turks koppel dat al legaal in België woont bijvoorbeeld ook naar België komen wonen. Wanneer men weggevlucht is uit zijn land omdat men vreest voor vervolging omwille van zijn ras, religie, nationaliteit, politieke overtuiging, kan men het statuut van vluchteling aanvragen in België. Hiervoor moet men de Belgische asielprocedure doorlopen. Jongens die vluchten om niet ingezet te worden als kindsoldaat in de oorlog in hun land of moslimmeisjes die vluchten omdat ze ernstig gestraft zouden worden omdat ze zwanger zijn zonder getrouwd te zijn, kunnen bijvoorbeeld een aanvraag indienen om erkend te worden als vluchteling en op die manier een verblijfsrecht in België te bekomen. Wanneer men het slachtoffer is van mensenhandel, kan men hiervoor klacht indienen bij het parket waardoor een gerechtelijke procedure start om de mensenhandelaars te veroordelen. Van mensenhandel is bijvoorbeeld sprake wanneer jongeren naar hier gebracht worden met de belofte dat ze in België kunnen wonen en studeren of werken, maar ze bij aankomst in België hun paspoort moeten afgeven en onder dwang gratis voor deze mensenhandelaars moeten werken. Wanneer blijkt dat de verklaringen van het slachtoffer van groot belang geweest zijn voor de procedure, kan deze in aanmerking komen voor een definitief verblijfsrecht in België. Daarnaast zijn er nog een aantal speciale procedures mogelijk wanneer men bijvoorbeeld slechts een kort verblijf van 3 maanden wil aanvragen (bv. omwille van de behandeling van een ziekte, of om als beroepssporter deel te nemen aan een competitie, ), of wanneer men de Belgische nationaliteit wil bekomen,

of wanneer men een verblijfsrecht wil bekomen omdat men Staatsloos is (= als bewezen is dat geen enkel land je als onderdaan beschouwt) of om omwille van humanitaire redenen. Specifiek voor NBBM bestaat er ook een procedure die door de voogd bij de Dienst Vreemdelingenzaken wordt opgestart en die een tijdelijk (en eventueel op termijn een onbeperkt) verblijfsrecht kan opleveren. Deze procedure is vooral bedoeld indien blijkt dat de beste kansen (duurzame oplossing genoemd) voor de minderjarige in België liggen (denk bijvoorbeeld aan een Marokkaans meisje van 12 jaar die in Marokko geen ouders of familie heeft). Opmerking: minderjarigen zijn volgens de Belgische wetten in principe handelingsonbekwaam. Dat betekent dat ze geen handelingen mogen stellen die rechtsgevolgen met zich meebrengen zonder toestemming van hun ouders, hun voogd of van de rechter. Minderjarigen kunnen dus normaal ook zelf geen procedures voeren om verblijfsrecht in België te vragen. Hun ouders of hun voogd zullen dit doen in hun plaats. De enige uitzondering hierop is de mogelijkheid om als NBBM zelf asiel aan te vragen. Hiervoor heb je geen voogd nodig. A. Gevolg procedure: Verblijfsrecht in België Wanneer BMV na het volgen van een procedure toelating krijgt om in België te verblijven, zullen zij zich samen met hun gezin ergens kunnen domiciliëren en zal het gezin onderworpen zijn aan dezelfde regels en wetten als Belgische gezinnen. Wanneer NBBM recht op verblijf bekomen, zullen zij een voogd toegewezen worden volgens de gewone regels van de voogdij in België. Deze voogd is verantwoordelijk voor hen tot ze 18 worden en zal voor opvang, onderwijs, zorgen. B. Gevolg procedure: Weigering verblijfsrecht in België Wanneer BMV een negatieve beslissing krijgen na het volgen van een procedure zullen zij samen met hun gezin het Bevel krijgen om het Grondgebied te Verlaten (BGV). Wanneer zij België niet vrijwillig verlaten, zullen zij eventueel gedwongen gerepatrieerd (= teruggebracht worden naar hun land van herkomst) worden door de Belgische overheid. Een NBBM kan normaal geen Bevel krijgen om het Grondgebied te Verlaten (hoewel het in de praktijk wel soms gebeurd) maar kan wel worden teruggebracht.

Dienst Vreemdelingenzaken geeft dan een bevel tot terugbrenging aan de voogd van de NBBM. De voogd moet in dat geval alle maatregelen nemen om de minderjarige binnen de 30 dagen veilig te laten terugkeren naar zijn land van herkomst. Ook de NBBM kan, best samen met zijn advocaat, deze negatieve beslissing betwisten. Interessante diensten en websites Overheidsdiensten waarmee men in aanraking kan komen als minderjarige vreemdeling: Dienst Voogdij van de FOD Justitie Waterloolaan 115, 1000 Brussel Tel. 02/542.79.61 Noodnummer 078/15.43.24 (buiten de kantooruren) voogdij@just.fgov.be www.standbyme.be Elke overheid die weet heeft van een NBBM moet de Dienst Voogdij hiervan op de hoogte brengen zodat men een voogd kan aanduiden die de NBBM zal bijstaan gedurende zijn verblijf in België. Dienst Vreemdelingenzaken van de FOD Binnenlandse Zaken (DVZ) World Trade Center, tower II Antwerpsesteenweg 59 B, 1000 Brussel Tel: 02/206.15.99 www.dofi.fgov.be DVZ is een afdeling van de Federale Overheid die bevoegd is voor vreemdelingenzaken in België. Binnen DVZ is het Bureau Minteh specifiek bevoegd voor de dossiers van minderjarige vreemdelingen. Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatslozen (CGVS) Albert II laan 8, 1000 Brussel Tel. 02/205.51.11 Fax 02/205.51.15 www.belgium.be/cvgs Het CGVS beslist of een asielaanvraag gegrond is en of de asielzoeker erkend wordt als vluchteling. Raad voor Vreemdelingenbetwistingen(RVV) Gaucheretstraat 92-94, 1030 Brussel Tel. 02/791.60.00 Info.rvv-cee@ibz.fgov.be www.rvv-cee.be De RVV is een administratieve rechtbank die in vreemdelingenzaken over een volle rechtsmacht beschikt. Indien CGVS bv. beslist dat een asielvraag ongegrond is, kan de asielzoeker een beroep indienen bij de RVV tegen deze beslissing. Federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers (Fedasil) Kartuizersstraat 21, 1000 Brussel Tel. 02/213 44 11 Fax 02/213 44 22 info@fedasil.be www.fedasil.be

Fedasil is bevoegd voor de opvang van asielzoekers in België. Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) IOM Brussel - REAB-programma Montoyerstraat 40, 1000 Brussel Tel. 02/290.33.86 Fax 02/282.45.83 MRFBrusselsREAB@iom.int www.belgium.iom.int/reab/ IOM organiseert vrijwillige terugkeer sinds 1984 via een netwerk van lokale partners. Niet gouvernementele organisaties waarbij minderjarige vreemdelingen terecht kunnen voor ondersteuning, informatie en hulp. Centrum voor Gelijke Kansen en Racisme-bestrijding Koningsstraat 138, 1000 Brussel Tel. 0800/12.800 Fax. 02/212.30.30 www.diversiteit.be De hoofdopdrachten van het CGKR zijn racismebestrijding, vreemdelingenrecht en nieuwe migraties, steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaans-onzekerheid en sociale uitsluiting en het, bestrijden van mensenhandel. Kinderrechtencommissariaat Leuvenseweg, 86, 1000 Brussel Tel. 02/552.98.00 Fax. 02/552.98.01 kinderrechten@vlaamsparlement.be www.kinderrechten.be Het Kinderrechtencommissariaat is opgericht om minderjarigen te vertellen wat precies hun rechten zijn en om hen te helpen die rechten uit te oefenen. Door hun band met het Vlaams Parlement kan het Kinderrechtencommissariaat de stem van kinderen en jongeren laten doorklinken tot bij het beleid. Het KRC spoort de politici aan zich méér te gaan bezighouden met zaken die minderjarigen aanbelangen. Services Droit des Jeunes Kiekenmarkt 30, 1000 Brussel Tel. 02/209.61.61 Fax. 02/209.61.60 bruxelles@sdje.be www.sdj.be SDJ biedt in Wallonië en in Brussel hulp om de ontwikkeling van het kind en de jongere in zijn familiaal en sociaal milieu te bevorderen. De SDJ s strijden voor een maatschappij die de rechten van kinderen, jongeren en families eerbiedigt. Het adres van een SDJ in jouw buurt kan je opvragen via bovenstaande contactgegevens. Verder kan je op deze sites nog nuttige informatie vinden over vreemdelingenrecht en kinderrechten in België: De website van de beweging voor Kinderen Zonder Papieren: www.kzp.be De website van het Platform Kinderen op de Dool: www.nbm.be De website van Unicef: www.unicef.org De website van het Kruispunt Migratie Integratie: www.kruispuntmi.be

Nog vragen? In deze folder hebben we slechts een tipje van de sluier kunnen lichten rond dit complexe thema. Omdat er nood is aan meer begrijpelijke informatie, maakt de Kinderrechtswinkel naast deze algemene folder ook nog 8 aparte fiches over minderjarige vreemdelingen waarin telkens meer uitleg staat over een bepaald aspect van het vreemdelingenrecht. Bijvoorbeeld een fiche met meer uitleg over de verschillende procedures die kunnen gevoerd worden om verblijfsrecht te krijgen, een fiche over wie verantwoordelijk is voor de minderjarige vreemdeling in België, een fiche over het recht op onderwijs van minderjarige vreemdelingen, een fiche over de terugkeer van de minderjarige vreemdeling naar zijn land van herkomst, Deze 8 fiches en ook alle folders uit de tzitemzo -reeks kunnen besteld worden bij de Kinderrechtswinkel of gedownload worden van de website www.tzitemzo.be. Voor meer informatie over wetten, regels en gerechtelijke procedures, kan je, gratis en anoniem, bij de Kinderrechtswinkel (KRW) terecht. Je kan schrijven, mailen, telefoneren of langslopen in de KRW Gent. De contactgegevens van de KRW vind je onderaan deze bladzijde. Daarnaast zijn er nog tal van gespecialiseerde diensten waarbij minderjarige vreemdelingen terecht kunnen voor informatie en hulp. Hun contactgegevens vind je terug in één van de nieuwe acht fiches over minderjarige vreemdelingen. Je kan de Kinderrechtswinkel bereiken via: 070/21 00 71 info@kinderrechtswinkel.be www.kinderrechtswinkel.be met steun van de Vlaamse overheid