Minderjarige vreemdelingen: statuten - rechten - plichten

Transcriptie

1

2 Minderjarige vreemdelingen: statuten - rechten - plichten Geertrui Daem Juridische Dienst Vreemdelingenrecht & IPR 29 november 2016

3 Plan 1. Terminologie definities 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? 3. Welk verblijfsrecht voor minderjarige vreemdelingen in België? 4. (Sociale) Rechten van erkende minderjarige vluchtelingen 5. Plichten van erkende minderjarige vluchtelingen 6. Juridische Helpdesk Agentschap Integratie en Inburgering

4 1. Terminologie definities Niet-begeleide minderjarigen: Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV) Niet-begeleide Europese minderjarigen (NBEM) Begeleide minderjarigen Dienst Voogdij

5 1. Terminologie definities Niet-begeleide minderjarige vreemdeling (NBMV) Definitie: < 18 jaar niet begeleid door iemand met ouderlijk gezag of voogdij Onderdaan van land dat geen lid is van de Europese Economische Ruimte (EER) Asiel aangevraagd of geen wettig verblijf Definitief geïdentificeerd als NMBV (door Dienst Voogdij Verblijfsprocedures: Asiel, slachtoffer mensenhandel, regularisatie Kan gecombineerd worden met bijzondere verblijfsprocedure (Wet 26/02/2015)

6 1. Terminologie Definities Niet-begeleide Europese minderjarige (NBEM) Definitie: < 18 jaar niet begeleid door iemand met ouderlijk gezag of voogdij Onderdaan van een land van de EER of Zwitserland Niet in bezit van toestemming om alleen te reizen Niet ingeschreven in een bevolkingsregister EN Aangemeld bij DVZ als slachtoffer mensenhandel of smokkel OF zich in een kwetsbare toestand bevinden (Dienst Voogdij beslist)

7 1. Terminologie Definities Begeleide minderjarige Definitie: < 18 jaar begeleid door iemand met ouderlijk gezag of voogdij Onderdaan van land dat geen lid is van de Europese Economische Ruimte (EER) Verblijfsprocedures: Asiel, slachtoffer mensenhandel, regularisatie, gezinshereniging,

8 1. Terminologie Definities Dienst Voogdij van FOD Justitie: 24/24 beschikbaar eerste onthaal van de minderjarige (opvang, identificatie, ev. Leeftijdsonderzoek) coördineert de contacten met de bevoegde overheden, met land van herkomst zorgt dat zo snel mogelijk een duurzame oplossing wordt gezocht voor de NBMV staat in voor de erkenning van/toezicht op/vorming van voogden Elke NBM (ook Europese) krijgt een voogd = administratieve voogd ifv verblijf, school, opvang

9 1. Terminologie Definities Omar, 14 jaar oud, ontvlucht het geweld in Aleppo (Syrië) samen met zijn gezin en buren. Onderweg, op de vlucht, raakt hij zijn ouders kwijt in Griekenland. Hij reist verder samen met het gezin van de buren. Aangekomen in België, vraagt Omar asiel aan, samen met het gezin van de buren. Is Omar een niet-begeleide minderjarige vreemdeling? Wat indien hij vergezeld zou zijn van zijn oudere broer Ahmed, 24 jaar?

10 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Beschermingsstatuten Asielprocedure (vluchtelingenstatus/ subsidiaire bescherming), Bijzondere verblijfsprocedure niet-begeleide minderjarige vreemdeling (duurzame oplossing), slachtoffer mensenhandel/smokkel Immigratiestatuten Toerist (kort verblijf), student, gezinshereniging, arbeidsmigratie, EUonderdanen, Langdurig ingezetenen Regularisatie (Tijdelijke regularisatiecampagnes) Regularisatie in vreemdelingenwet: Humanitair (9bis Vreemdelingenwet) Medisch (9ter Vreemdelingenwet)

11 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Instanties Beschermingsstatuten: Vluchtelingenstatus Subsidiaire bescherming Bijzondere verblijfsprocedure (duurzame oplossing) Slachtoffer mensenhandel/smokkel

12 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Instanties: Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS) Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) Raad van State (RvS)

13 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Beschermingsstatuten: Asielprocedure Vluchtelingenstatus (VS) Subsidiaire bescherming(sb) Ras Religie Nationaliteit Sociale groep Politieke overtuiging Doodstraf Foltering Willekeurig geweld igv gewapend conflict

14 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Ahmaddulah is IT-specialist bij een bank in Kabul. Op een dag wordt hij door twee mannen benaderd om twee miljoen dollar van de bank op een rekeningnummer over te schrijven. Als hij dit niet doet, dreigen zij hem te vermoorden. Omdat een van de mannen de zoon van een invloedrijk politicus is, durft Ahmaddulah geen aangifte te doen bij de politie. Nadat hij een week later een dreigbrief ontvangt, besluit hij Afghanistan te verlaten en vraagt hij asiel aan in België. Komt hij in aanmerking voor vluchtelingenstatus? Subsidiaire beschermingsstatus?

15 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België?

16 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Beschermingsstatuten: bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV (duurzame oplossing) Aanvraag door voogd bij DVZ Verhoor DVZ Duurzame oplossing (hoger belang kind): Gezinshereniging in het land waar ouders zich legaal bevinden terugkeer met garanties op adequate opvang en verzorging Machtiging tot verblijf in België Kan aangevraagd worden ook als andere verblijfsprocedure (asiel, regularisatie,...) al is opgestart!

17 2. Welke verblijfsprocedures (en statuten) voor minderjarige vreemdelingen in België? Beschermingsstatuten: slachtoffer mensenhandel/smokkel Voor meer info: echt-internationaal-privaatrecht/verblijfsrechtuitwijzing-reizen/slachtoffer-mensenhandel-enmensensmokkel ndel-vs.-mensensmokkel-wettelijke-definities

18 3. Welke verblijfsrecht voor minderjarige vreemdelingen in België? Beperkt of onbeperkt verblijfsrecht? (A vs B kaart) Voorwaardelijk of onvoorwaardelijk verblijfsrecht? Verblijfsrecht in België is afhankelijk van je verblijfsstatuut (vluchtelingenstatus, SB, duurzame oplossing in België, )

19 3. Welke verblijfsrecht voor minderjarige vreemdelingen in België? Erkende vluchteling Verblijf bepaalde duur voor 5 jaar (A kaart) Na 5 jaar: verblijf onbepaalde duur (B kaart) Vrijgesteld van arbeidskaart (art. 2, 3 b) KB 1999) Wat na 18 jaar? Indien toekenning vluchtelingenstatus aan minderjarige door CGVS voor 18 jaar: geen invloed op verblijfsrecht indien nog geen gehoor/beslissing CGVS na 18 jaar: geen bijzondere gehoorprocedure CGVS indien begeleide minderjarige: asielprocedure in eigen naam, los van ouders (afzonderlijk gehoor/beslissing CGVS)

20 3. Welke verblijfsrecht voor minderjarige vreemdelingen in België? Subsidiair beschermden Verblijf bepaalde duur, 1 jaar, verlengbaar (A kaart) Werken met arbeidskaart C (art. 17, 2 KB 1999) Na 5 jaar: verblijf onbepaalde duur (B kaart) + vrijgesteld van arbeidskaart (art. 2, 3 b) KB 1999) Wat na 18 jaar? Indien toekenning SB status aan minderjarige door CGVS voor 18 jaar: geen invloed op verblijfsrecht indien nog geen gehoor/beslissing CGVS na 18 jaar: geen bijzondere gehoorprocedure CGVS indien begeleide minderjarige: asielprocedure in eigen naam, los van ouders (afzonderlijk gehoor/beslissing CGVS)

21 3. Welke verblijfsrecht voor minderjarige vreemdelingen in België? Bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV (duurzame oplossing) Indien duurzame oplossing in herkomstland: bevel tot terugbrenging aan voogd (bijlage 38) Indien duurzame oplossing nog niet bepaald na gehoor DVZ Attest immatriculatie voor 6m (1x verlengbaar) Indien duurzame oplossing in België A kaart voor 1jaar B kaart na 3j (indien NBMV nog <18j is!) Wat na 18 jaar? Indien NBMV meerderjarig wordt en A kaart heeft: automatisch aanvraag 9bis: DVZ bepaalt onder welke voorwaarden verlengd wordt (onderwijs en werk zijn belangrijke elementen) Indien NBMV meerderjarig wordt en Attest Immatriculatie heeft: geen automatische aanvraag 9bis, zelf nagaan!

22 3. Welke verblijfsrecht voor minderjarige vreemdelingen in België? Bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV (duurzame oplossing) Tijdens procedure -> geen recht op werken Behalve in het kader van deeltijds leren en werken: vrijgesteld van arbeidskaart voor onderdeel werk (tot einde van opleiding zelfs als ondertussen meerderjarig) Indien duurzame oplossing : verblijf in België -> geen recht op werken met A kaart Behalve in het kader van deeltijds leren en werken: vrijgesteld van arbeidskaart (tot einde van opleiding zelfs als ondertussen meerderjarig)

23 4. (Sociale) Rechten van minderjarige vluchtelingen in België Bescherming non-refoulement Gezinshereniging met ouders Onderwijs Werk OCMW-steun Voor meer info: enrecht-internationaal-privaatrecht/sociaalmedisch

24 4. (Sociale) Rechten van minderjarige vluchtelingen in België Gezinshereniging met ouders voorwaarden Kind als NBMV binnengekomen in België Komen samenwonen met je kind Medisch attest Uittreksel strafregister Geen bijdrage administratieve kosten Uitgesloten: minderjarige broers/zussen (humanitair visum?) Opmerking: Ouders spoorloos? Gescheiden tijdens vlucht? Neem contact op met Dienst Tracing Rode Kruis (

25 4. (Sociale) Rechten van minderjarige vluchtelingen in België Onderwijs Leerplicht? Tussen 3 en 6 jaar: recht om naar school te gaan vanaf dag 1 na de asielaanvraag Tussen 6 en 18 jaar: binnen de 60 dagen (na inschrijving RR) moeten zij voldoen aan de leerplicht Recht op aangepast onthaalonderwijs Doel: na 1 jaar genoeg Nederlands -> naar een gewone klas in aparte onthaalklassen (OKAN)

26 4. (Sociale) Rechten van minderjarige vluchtelingen in België Werk studentenjob (zie ook infofiche Fedasil studentenjobs Studentenjobs.pdf) Voorwaarden: enkel als hoofdstatuut student (secundair, hoger, universitair of voorbereiding centrale examencommissie) Vanaf 15 jaar Als niet onderworpen aan voltijdse leerplicht (zodra eerste 2 jaar secundair onderwijs gevolgd) 50 dagen: enkel solidariteitsbijdrage Arbeidskaart nodig? Afhankelijk van verblijfsstatuut NBMV kan niet werken

27 4. (Sociale) Rechten van minderjarige vluchtelingen in België Werken vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk kan als: recht op opvang Of een wettig verblijfsdocument: bijlage 26 Attest immatriculatie A kaart. -> Indien nog in opvang: op voorhand melden aan Fedasil!

28 4. (Sociale) Rechten van minderjarige vluchtelingen in België OCMW-steun Indien erkenning als minderjarige vluchteling: geen aanspraak op maatschappelijke integratie (leefloon) want voorwaarde meerderjarigheid Maatschappelijke dienstverlening? Voorwaarden: Wettig verblijf Behoeftig Gewoonlijke verblijfplaats in België

29 5. Plichten van minderjarige vluchtelingen in België Leerplicht (vanaf 6 jaar) Inburgeringsplicht? Niet voor minderjarigen Naleven Belgische (verblijfs)wetgeving...

30 6. Juridische Helpdesk Agentschap Integratie& Inburgering Juridische dienstverlening Vreemdelingenrecht & IPR Helpdesk Centraal (Kruispunt Migratie-Integratie) maandag uur, woensdag uur, vrijdag uur Werkingsgebied Oost- en West-Vlaanderen (ODiCe) , 46 of 47

31 Hartelijk dank! Geertrui Daem Expert Jurist Vreemdelingenrecht Agentschap Integratie en Inburgering private stichting Tour en Taxis Juridische Dienst Vreemdelingenrecht & IPR Havenlaan 86 C Bus Brussel