Near Infrared Radiation (NIR) reflectie:

Vergelijkbare documenten
Voor elk seizoen een ander kasdek?

Energiebewust belichten: een hele kunst

De Meerwaarde van Diffuus Licht voor Gewas & Tuinder

Licht en planten (onder glas)

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse

Een ander kasdek op mijn kas? Komkommer commissie, 2 juni 2010

27/11/2015. Ontwerpen van nieuwe productiesystemen gebaseerd op LED belichting verlagen van de CO 2 voetafdruk. 1. Inleiding. 1.

CO 2 bij paprika: wanneer kan ik het beste doseren? Anja Dieleman, Wageningen UR Glastuinbouw

Luchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant?

Optimaliseren van de CO2 dosering in kassen

06/04/2016. Winterlichtkas. Energiek event winterlicht-kas gewas & condensatie. Het kasdek is (bijna) altijd nat

LED verlichting in kassen:

Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID

Glas voor de tuinbouw Bijeenkomst HortiConsult, 29 th of September 2011, Deurne

Stuurlicht: wat kunnen we ermee 2. Licht Event 10 december 2014 Arca Kromwijk, Wageningen UR Glastuinbouw

Venlow Energy Kas, een ultra energiezuinige kas. Wageningen UR Greenhouse Horticulture

Gerbera: maximale isolatie & lichtonderschepping

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans

Licht, belichting & kwaliteit. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw KCB, 16 febr 2011

6 Nieuw: Plantvoice / gewasactiviteit en watergift

Besparen op Groeilicht

27/11/2015. Gewasfotosynthese meten in een (belichte) tomatenteelt. Monitoren fotosynthese: wat is de status? Plantmonitoring.

Teeltoptimalisatie: rol van licht en modellen. Tom Dueck Wageningen UR Glastuinbouw 24 november 2009

Licht effecten en plant responsen

Energiezuinig telen 10/3/2008. Verloop commodity gasprijs afgelopen 6 jaar. Wat komt er aan de orde? Aanleiding. Energie is heel duur geworden!

Invloed van Stuurlicht op het gewas. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Maart 26, 2015

Invloed van CO 2 -doseren op de productie en kwaliteit bij Alstroemeria

Toepassing van belichting in de tuinbouw

Gewasfotosynthese meten in een (belichte) tomatenteelt. Wageningen UR Glastuinbouw, Anja Dieleman Themabijeenkomst energie glasgroente 18 mei 2015

LED-verlichting in de praktijk

7/12/2018 ECONOMISCHE VERANTWOORDING VAN BELICHTING IN DE GLASTUINBOUW. Herman Marien Thomas More Kenniscentrum Glastuinbouw

29/05/2013. Het Nieuwe Telen, algemene ontwikkelingen, praktische. In stappen naar Het Nieuwe Telen (Sheet uit breakfast briefing 2009)

Belichting in de Glastuinbouw. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw energiek2020, 17 maart 2011

50% energiebesparing door LEDverlichting. Leo Marcelis Hoogleraar Tuinbouw en Productfysiologie

Mechanische aspecten spelen natuurlijk altijd een rol, maar zullen in deze presentatie geen aandacht krijgen.

Schermprestaties kwantificeren stralings-, lucht- en vochtdoorgang, opstellen meet-en rekenmethode voor bepalen van de energiebesparing

Opbrengstverhoging snij amaryllis. Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre

Belichten bij CAM-planten (Phalaenopsis als case-studie)

Workshop: Efficiënter CO 2 doseren / weerstanden bij CO 2 opname

3/22/ SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. 2SaveEnergy kasdek. Energie besparing: Energie besparing:

2SaveEnergykas 2017 Een sterk gewas met weinig gas

3/22/2017. De winterlicht kas. Hoe meer licht in de kas te krijgen. Licht hoeveelheid licht in de kas. Licht hoeveelheid verlies door condensatie

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen

50% energiebesparing door betere lichtbenutting

Module: Energiebalans van de plant

28/05/2018. De plant belicht: Glastuinbouw: steeds meer licht. Licht heeft verschillende aspecten. (lux) Veel nieuwe mogelijkheden met LED

Economie van Het Nieuwe Telen

CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK

Energiemanagement Alstroemeria

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

Transparante zonnepanelen op kassen. Presentatie

Zuiniger met CO 2 bij gelijkblijvende of hogere productie?

BELICHTING EN ENERGIE 18/01/ januari 2017 Herman Marien. Wat krijgen we van de natuur?

Mechanische aspecten spelen natuurlijk altijd een rol, maar zullen in deze presentatie geen aandacht krijgen.

Het Nieuwe Telen. Het Nieuwe Telen. Wat kan ik er NU mee? Ing René Beerkens

Winterlichtkas: spectaculaire resultaten

Planten en LED: een uitdagende toekomst

Telen op basis van plantbalans bij koude teelten (voorbeeldgewas Freesia)

LED licht bij zonlicht

Energiezuinige teelt Alstroemeria

monitoringsproef: Verhoogde daglichtbenutting Alstroemeria door gebruik diffuuscoating?

Ontwikkelingen diffuus glas in de laatste 5 jaar en toekomstige uitdagingen

Pieken zonder Pieken. Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2

Ervaringen met diffuus licht in de kas

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Rentabiliteit geconditioneerd telen

Nieuwe simulatietool voor optimaal CO 2 -doseren Gebruik elke kilogram alsof het de laatste is!

Autonoom Telen. 11 april 2019

Het gewas centraal. Balans assimilatenaanmaak en gebruik (vraag) Wat komt er aan de orde? 11/14/2008. lichtonderschepping fotosynthese.

Optimaal gebruik van CO 2

Verdamping: Hoe reageert mijn gewas? Meer behoefte aan kennis, inzicht in :

Energiek: bespaar een piek

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN

Intrinsieke plantkwaliteit Anthurium

Inhoud. Zuiniger met CO 2 bij gelijkblijvende of hogere productie? Intro fotosynthese: het belang van CO 2 Onderzoek luie bladeren Discussie

Als planten konden praten

Technieken voor ontvochtiging

Evaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld , Arie de Gelder

de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018.

Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging. Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer

The lessons learned 2009

Innovatie- en democentra (IDC s):

NIR-selectief scherm. Energie-, vochthuishouding en gewasrespons. Frank Kempkes 1, Cecilia Stanghellini 1, Silke Hemming 1 & Dai Jianfeng 2

Meer comfort en minder energiegebruik met intelligente zonlichtregulering. Wouter Beck Hunter Douglas Europe

Grip op licht. Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring

Module: Vochtbalans van de kas

Energiezuinig telen in de glastuinbouw. Cursus Klimaat 8/02/2012 Kris Goen

Diffuus licht wat is de optimale lichtverstrooiing?

Energiegebruik, van de plantingen tussen augustus 2007 en oktober 2008

Lichttransmissie van natte materialen

Grip op licht. Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring. Arenasessie 1 okt 2013

Fotosynthese Avalanche

Krijtmiddelen en diffuus coatings Hoe kies ik het juiste product?

Grenzen voor Luchtkwaliteit

LichtEvent 10 december Workshop Lichtbenutting. Monitoren hoe het licht wordt benut voor de fotosynthese: hoe realiseer ik het optimale?

Agenda. Multifunctie van glas. Hoogrendementsglas. Zonwerend glas. Veiligheidsglas. Akoestisch glas. Zelfreinigend glas.

On-line monitoring van transpiratie en fotosyntheseactiviteit

CO 2, temperatuur en energiebesparing

Het Nieuwe Telen Potplanten

Transcriptie:

Near Infrared Radiation (NIR) reflectie: Effect op kasklimaat en productie van rozen Frank Kempkes Wageningen UR Glastuinbouw Met dank aan Cecilia Stanghellini en Silke Hemming

Eigenschappen van een kasdek energie Een dek met een hoge NIR reflectie (100%) zou de thermische belasting van de kas met 50 % reduceren zonder de assimilatie te beïnvloeden Het ideale kasdek heeft verschillende eigenschappen in de verschillende bandbreedtes UV NIR(NearInfraRed) = 50% van energie 0 golflengte 400 700 2500 nm

Globale straling UV PAR NIR absorptie ramen openen warmte stress transmissie kasdek Τ buiten UV PAR Temperatuur toename warmte Τ binnen Τ gewas photosynthese / groei

Globale straling UV PAR NIR Reflectie door NIR filter absorptie Ramen langer gesloten houden transmissie kasdek CΟ 2 Τ buiten UV PAR photosynthese / groei warmte Τ binnen Τ gewas

Materialen met NIR filtering transmissivity [-] 1 0.8 0.6 0.4 0.2 UV PAR NIR glass NIR sheet reduheat 1:3 g glass 0 300 700 1100 1500 1900 2300 wavelength [nm]

Materialen met NIR filtering 0.30 0.20 0.10 0.00-0.10 NIR filter [%] PAR [%] -0.20-0.30 PE film PE film PH1 PE film SF1 PET film M ReduHeat Lage NIR filtering Hoog licht verlies

1 Het gebruikte materiaal 0.8 0.6 NIR 0.4 reflection 0.2 absorption transmission 0 1 300 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 2500 nm 0.8 0.6 REF 0.4 reflection 0.2 absorption transmission 0 300 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 2500 nm Reductie warmtebelasting van de NIR straling bij gebruik van dit NIR scherm is ca.40% Maar wat is effect op kasklimaat?

Straling in de kas op het gewas Niet in onze kas Globale straling UV PAR NIR Transmissie ca. 80 % reflectie ±20 % absorptie NIR filter 5% reflectie 80% warmte 20% fotosynthese verdamping gewas convectie straling 45% reflectie 100% warmte

Straling in de kas op het gewas in getallen 100 UV PAR NIR 40 40 reflectie ±20 absorptie Dus deel zijn we al gratis kwijt; in theorie 14 eruit 2 reflectie 30 warmte 8 fotosynthese verdamping gewas convectie straling 18 reflectie 22 warmte

Straling in de nkas 0 1 r op het gewas1 rin 2 1 r getallen 1r2 I r 2 n n ( 1 r ) r r = r + r ( 1 r ) 1 + r2 1 = 1 2 1 2 1 2 1 = r 1 + r 2 2r r 1 2 r 1 I r 2 (1 r 1 ) 2 I r 1 r 22 (1 r 1 ) 2 I r 12 r 23 (1 r 1 ) 2 I r 1 (1 r 1 ) I r 1 r 2 (1 r 1 ) I r 12 r 22 (1 r 1 ) I r 2 (1 r 1 ) I r 1 r 22 (1 r 1 ) I r 12 r 23 (1 r 1 ) I r 2 Effectieve reflectie van scherm+gewas

Gecombineerd effect NIR van gewas en dek 1 additional reflectance 0.8 0.6 0.4 0.2 0 reflectance crop 0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 reflectance cover 0.1 0.3 0.5 Reductie warmtebelasting van de NIR straling bij gebruik van het NIR scherm was ca.40% Additionele effect ca. 12%

Effect op kasklimaat in winter (theorie) [ o C] 21 T air [%] 77 RH 20 76 19 75 18 17 NIR reflection 0 NIR reflection 0.5 NIR reflection 1 74 73 16 4 8 12 16 20 72 4 8 12 16 20 [m 3.ha -1.h -1 ] 140 gas use [l.m -2.h -1 ] 0.06 transpiration 120 0.05 100 0.04 80 0.03 60 0.02 40 0.01 20 4 8 12 16 20 0 NIR filter kost in de winter energie 4 8 12 16 20 Keuze permanent / verwijderbaar

Effect op kasklimaat in de zomer (theorie) [ o C] 26 T air [%] 95 RH 24 90 22 85 20 18 NIR reflection 0 NIR reflection 0.5 NIR reflection 1 80 75 16 4 8 12 16 20 70 4 8 12 16 20 [ppm] 1000 CO 2 [l.m -2.h -1 ] 0.30 transpiration 900 0.25 800 700 600 500 400 300 0.05 Pas bij hoog NIR filterings percentage is enig effect op kasklimaat te verwachten 0 4 8 12 16 20 4 8 12 16 20 0.20 0.15 0.10

Het experiment z W O N REF REF NIR NIR

Het experiment 4 compartimenten (144 m 2 elk) 2 x beweegbaar NIR filtering scherm (3M) 2 x referentie ILS ultra (LS) Gewas: roos cv Passion (5.43/m 2 ) Doorlopende nokventilatie belichting (100 micromol.m 2.s 1 ) CO 2 dosering Geen fogging (bij start wel) Weeg goten & drain metingen

Hoe scherm te regelen kas met oost west oriëntatie 4 schermvakken per kap (S1, S2, S3 en S4) Bij ventileren moet scherm open (S2 en/of S3) Eerst ventileren op noord om maximaal mogelijke NIR reflectie te behouden. S3 open en noordraam open dan pas vrijgave zuid. Sluiten scherm indien setpointventilatie is bereikt (grote dodezone om aantal bewegingen te minimaliseren) sluiten op ventilatietemperatuur 1 o C Scherm openen op stooklijn +0.5 o C IGlob > 50 W/m 2 (snachts altijd open)

Klimaat: ramen 100 [%] NIR raam noord 80 60 referentie raam noord NIR scherm raam noord referentie scherm raam noord 40 20 0 4 8 12 16 20 In ventielatiehoeveelheid is dit verschil ca. 5% MAAR feedback van controller op de temperatuur heeft dit verkleind

Klimaat: temperatuur [ o C] 30 28 26 24 Tgreenhouse NIR Tgreenhouse reference Tplant NIR Tplant reference setpoint heating setpoint ventilation 22 20 18 4 8 12 16 20

Klimaat: licht in de kas [W/m 2 ],[µmol/m 2 /s] 600 500 NIR PAR referentie PAR globale straling 400 300 200 100 0 4 8 12 16 20 stralingssom 1639 J/cm 2 Geen verschil in PAR licht en 15.7 en 15.6 mol/m 2 /dag

Klimaat: vochtdeficiet [g/m 3 ] 12 10 NIR referentie 8 6 4 2 4 8 12 16 20

Klimaat: CO 2 [ppm] 1200 1100 NIR referentie setpoint 1000 900 800 700 600 4 8 12 16 20 lichtperiode CO 2 gehalte 880 en 850 ppm in referentieafdelingen 2% extra CO 2 gedoseerd

Klimaat: verdamping NIR (m 3 m -2 s -1 ) 0.06 Sunny day Cloudy day 0.04 y = 0.93 x 0.02 7% minder verdamping Komt goed overeen met de 8% minder globale straling op gewasniveau 0 0 0.02 0.04 0.06 REF (m 3 m -2 s -1 )

Klimaat: verdamping (LAI) LAI 6 5 4 3 2 1 0 NIR REF 11-03 01-04 22-04 13-05 03-06 24-06 15-07 05-08 26-08 16-09 07-10 Date

Klimaat: energiegebruik verwarming [W/m 2 ] 10 8 NIR referentie 6 4 2 0 4 8 12 16 20 NIR afdelingen 0.19 Referentie afdelingen 0.14 m 3 /m 2 (in 6 weken)

Klimaat: gebruik belichting [µmol/m 2 /s] 120 100 NIR referentie 80 60 40 20 0 4 8 12 16 20 Elektriciteitsgebruik 13.1 kwh/m 2

Gewas: steel productie Number of daily harvest 900 NIR REF 600 300 0 02-06 16-06 30-06 14-07 28-07 11-08 25-08 08-09 22-09 06-10 Date Steel productie: REF 13605 & NIR 13337

Gewas: adaptie Net photosynthesis rate (µmol/m2/s) 40 35 30 25 20 15 10 5 0-5 Light response curve of rose leaves n=6) 9-16 Aug; 700 ppm CO 2, 28 C NIR bended shoot REF bended shoot NIR stand shoot REF stand shoot 0 500 1000 1500 2000 Light level on leaf (µmol PAR/m2/s) Geen significante verschillen

Gewas: vers gewicht productie Accumulated FW of harvest (kg) 600 500 400 300 200 100 0 NIR REF 02-06 16-06 30-06 14-07 28-07 11-08 25-08 08-09 22-09 06-10 Date

Gewas: product kwaliteit Vers gewicht (g) Steel lengte (cm) Steel diameter (mm) Knop opening (cm) NIR 43.1 72.3 6.5 4.9 REF 42.6 73.5 6.6 4.9 Geen verschillen gevonden in Geoogste stengels en bloem kwaliteit Ontwikkelingssnelheid van bud break tot oogst

Conclusies (1) Significante reductie van de ventilatie behoefte Bij niet doseren van CO 2 kan dit ongunstig zijn Reductie van de verdamping verminderd de behoefte aan vocht regeling (energie besparing) Geen effecten gevonden op Productie kwantiteit kwaliteit Materiaal zou nog fors verbeterd moeten worden

Conclusies (2) Permanent in dek: toename energiegebruik van 10% Beste optie beweegbaar NIR scherm buiten!! Met een zo hoog mogelijke PAR transmissie Toename WUE 10 30 % Bij actieve koeling benodigde koelcapaciteit tot 30% lager Foto Ecofys

Bedankt Dit project is gefinancierd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Productschap Tuinbouw (PT)