Gelijkwaardigheid op basis van FSE: Hoe wordt in de praktijk omgegaan met gelijkwaardige oplossingen
De workshopleiders ing. Lieuwe de Witte: lieuwe.dewitte@ifv.nl Brandweeracademie IFV: Onderzoeker/docent Adviseur Brandpreventie/FSE ing. Johan van der Graaf: jgr@nieman.nl Nieman Raadgevende Ingenieurs: Senior adviseur bouwregelgeving Persoonlijke titel: Adviescommissie Toepassing en Gelijkwaardigheid Bouwvoorschriften
Programma workshop Introductie Wat is gelijkwaardigheid? Wat is FSE? Wat is gelijkwaardigheid op basis van FSE? Praktijk ervaringen/valkuilen Elementen gelijkwaardige oplossing? 3
Introductie Actieprogramma Brandveiligheid: Uitvoering voorschriften naar risicobenadering Basis voor brandveiligheid: Brandbeveiliging koppelen aan risico s Brandweer overmorgen Meer brandpreventie en innovatie brandbestrijding Toekomstige rol brandweer/visie op brandpreventie Van risicobeheersing naar risicobeïnvloeding
Casus Noteer een casus waar gelijkwaardigheid is toegepast. Breng de casus onder in één van de categorieën Gelijkwaardigheid 1) Wel FSE 2) Geen FSE
Wat is gelijkwaardigheid Achtergrond: Met gelijkwaardigheidsbepaling wordt voorkomen dat een goede oplossing op formele grond niet zou zijn toegestaan. Bouwbesluit: 80-20 regel Een gelijkwaardige oplossing voldoet aan het Bouwbesluit. 6
Wat is gelijkwaardigheid Zelfde mate van veiligheid Voor onderbouwing gelijkwaardigheid zijn concretere doelstellingen nodig Uitgaan van de overheidsdoelstellingen op basis waarvan de brandveiligheidsvoorschriften zijn gegeven Opnemen van doelen nodig: Optimale toepassing Gelijkwaardigheidsclausule Om risicobenadering te kunnen toepassen Altijd het hogere doel als uitgangspunt nemen en op basis van risico s reflecteren aan dat doel 7
Wat is gelijkwaardigheid Welk risico? De Kans dat niet wordt voldaan x de gevolgen daarvan Doel: risico aanvaardbaar klein maken dat niet wordt voldaan Mogelijke gevolgen: Extra uitvoeringskosten Calamiteiten / slachtoffers Veroordeling 8
Wat is gelijkwaardigheid Relatie tussen overheidsdoelen en zelfde mate van veiligheid Overheidsdoelen: kans op slachtoffers tot aanvaardbaar minimum beperken kans op een niet beheersbare brand tot aanvaardbaar minimum beperken Bij zelfde mate van veiligheid afwegen: een zelfde beperking van de kans op slachtoffers een zelfde beperking van schade aan bouwwerken op andere percelen. 9
Wat is gelijkwaardigheid Een zelfde mate van veiligheid behaald in het desbetreffende bouwwerk Binnen welke verzamelingen moeten de niet-voldane prestatie-eis en de vervangende maatregel(en) tezamen liggen: Binnen elke functionele eis of elke afdeling afzonderlijk? Binnen afzonderlijke verzamelingen bouwtechnische, gebruikstechnische en procedurele eisen afzonderlijk? Binnen verzameling van alle eisen van het Bouwbesluit als geheel? 10
Wat is gelijkwaardigheid Functionele eisen zijn in hun werking onderling afhankelijk. Voorbeeld: Extra beperken van snelheid van ontwikkeling van brand Leidt tot: veiliger vluchten uit brandcompartiment Er is immers meer tijd en minder hinder bij het vluchten Afhankelijkheid geldt tussen bijna alle functionele eisen 11
Wat is gelijkwaardigheid Lege maatregel Vervangende maatregel Uitwisselen maatregelen 12
Wat is gelijkwaardigheid Het aantonen van de gelijkwaardigheid kan door: kwaliteitsverklaring bevoegd gezag te overtuigen, m.b.v.: FSE een wetenschappelijke publicatie een publicatie van de Werkgroep Gelijkwaardigheid een publicatie van de Adviescommissie Brandveiligheid 13
Wat is FSE Toegepaste brandveiligheidskunde: Brandfysica Bouwtechniek en architectuur Gedragskunde Toepassen en combineren van: Wetenschappelijke data Technische principes en regels Deskundigenoordelen (expertoordeel) Risico-denken
Abstraheren FSE Relateren Schakelen Brandfysica Conceptueel denken Modellen en modellering Rookproductie en rookverspreiding Implicaties zien Generaliser en Bouwregelgeving Fire Safety Engineering Menselijk gedrag bij brand Analytisch vermogen Risicobenadering Constructieen materiaalge drag Conceptueel denken Brandweerinzet Installaties Creatief vermogen Strategisch vermogen
16 Wat is gelijkwaardigheid o.b.v. FSE
17 Denkraam
18 Regelgericht naar risicogericht
Sturingsdriehoek brandpreventie Risicobenadering Consensusmethode Bouwbesluit 19
Wat is gelijkwaardigheid o.b.v. FSE FSE is een middel om gelijkwaardigheid kwalitatief en/of kwantitatief te onderbouwen Uitsplitsing in scenario's Blussing door VBB-systeem? Slaagt het afwerken door de brandweer? P2 P2 Nee Nee 0.02 1 0.018 0.068 Scenario 1 Nee 0.9 0 0 Ja 0.98 Ja 1 0.882 0.932 Nee Nee 0.5 1 0.05 Scenario 2 Nee 0.1 0 0 Ja 0.5 Ja 1 0.05 1 1
Praktijkervaringen Algemeen: Matig/slecht onderbouwd Navolgbaarheid beperkt Optimistische aannames Ontbreken doelen/toetskader/referentie Verkeerde gronden/afdwingen zwaardere eisen Ontbreken samenhang andere onderdelen 21
Valkuilen Geen onderscheidt wat moet/wat is verstandig Consensus vs vertroebeling onderbouwing Te ingewikkeld/te eenvoudig gedacht Focus op middel ipv doel Niet te snel naar de oplossing/maatregel: routing via het beoogde (in context bouwwerk plaatsen) Meewegen repressieve slagkracht 22
Elementen gelijkwaardige oplossing Doel(en) Methode Referentie/toetskader Randvoorwaarden/uitgangspunten Model Resultaten en analyse Verificatie doelen Betrouwbaarheid/kwaliteit Conclusie
24 Veranderende wet- en regelgeving
Rol risicobeheersing Ontwikkelingen: Veranderende wet- en regelgeving Brandweer overmorgen Veranderende opvattingen rol RB (rol adviseur) Consequenties verschuiven rol: Regelgericht naar doelgericht (risicogericht) Reactief naar proactief Beheersen naar beïnvloeden 25
Rol risicobeheersing Houding, vaardigheden en competenties Samenwerken, communiceren en reflecteren (inlevingsvermogen) Analyseren en adviseren Innoveren/creativiteit, buiten kaders denken Van dwingend adviseren naar stimuleren en partneren 26
Casus 120 min. BRW 27
Casus Vragen: Is er sprake van een gelijkwaardige oplossing? Wat adviseer je de eigenaar? Wat adviseer je IB?
Verantwoordelijkheden en rollen De aanvrager moet ten genoegen van bevoegd gezag de gelijkwaardigheid aantonen Bevoegd gezag beoordeelt op grond van de ingediende stukken of de aanvrager de gelijkwaardigheid naar hun oordeel heeft aangetoond
Verantwoordelijkheden en rollen Overwegingen rol brandweer Rol = adviseur van bevoegd gezag Verantwoordelijkheid risico s niet teveel naar je toetrekken Beperk je in je beoordeling richting aanvrager puur tot Bouwbesluit 2012 (anders: oneigenlijk gebruik hoofddoelen) Extra risico s met bevoegd gezag afkaarten
Verantwoordelijkheden en rollen Overwegingen rol adviseur Bouw je voor de vergunning? Bouw je voor de beste voorziening? Bijdrage kwaliteit voor de klant? Wat is de impact van je advies op welke partij? Kijk je verder dan het Bouwbesluit?
Afsluiting FSE is een middel FSE in ontwikkeling Valkuilen Belangrijke elementen Veranderende rol Extra s regelen aan de voorkant (omgevingsplan) Adviseur: verder kijken dan vergunning
Bedankt voor uw aandacht