Ans van Hooff Van preekstoel tot aktiv board onderwijskundig adviseur, interim manager Paul Merks 1
AVANS 200 jaar HBO... jaar jong Van krijtbord Tot activ board 1
Onderwijs is een opgedrongen goed Onderwijs kan alles (Voltaire) Goed onderwijs betekent steeds vernieuwing (Dellaert 1961) Het experiment beoogt dat het onderwijs in overeenstemming moet blijven met de maatschappij (Inspecteur-Generaal Groote; 1952) Het zwaartepunt van het onderwijs moet steeds verder worden verplaatst van kennis naar inzicht(idem) Leren is leuk. maar is iets anders dan onderwijs 2
onderwijs In de Middeleeuwen: Van de kansel One in a crowd Generiek 3
onderwijs In de 19 e eeuw: 1818: einde van de gilden 2 e helft: de industrialisatie rukt op >> particulier initiatief in het onderwijs 4
onderwijs In de 20 e eeuw: Klassikaal, one in a crowd, generiek? Vakscholen, meester / gezel Overheid aan zet Gelaagdheid van het onderwijs: lager, middelbaar en hoger beroepsonderwijs Verlenging van de onderwijslengte: per opleiding en per individue Het verhaal van de versnelling van kennisontwikkeling Het verhaal het praktijkgericht onderwijs onderwijs In de 21 e eeuw: one in a crowd, generiek? Opnieuw invloed van het bedrijfsleven: Het verhaal van de Competenties Nieuwe vakscholen? Los van tijd en ruimte. Netwerken, individualisering 5
Maar leren? Blijft / wordt het leuk? Hoe komt de student in de focus? Maatwerk: brrr??????? Hbo in Nederland 1682 Beeldende kunst in Den Haag 1785 Zeevaart in Amsterdam 1787 Leraar in Groningen 1847 Handel & Nijverheid in Amsterdam 1848 Ziekenverpleging in Amsterdam 1899 Sociale Arbeid in Amsterdam 6
HBO IN HET KORT 1919 Wet op het Nijverheidsonderwijs 1955 2 e onderwijsnota en eerste vermelding Hbo 1963 Wet op het voortgezet onderwijs / mammoetwet 1983 STC operatie: begin van de fusiegolven 1985 HOAK: sturing op hoofdlijnen 1986 Wet op het Hbo: hogescholen 1989 start Hbo visitaties 1993 WHW 2003 start Hbo accreditaties De hogescholen 1983 375 1987 88 1997 58 2006 44 2012 40 400 350 300 250 200 150 100 50 0 7
En de studenten 1975 187.000 2005 359.900 2012 423.776 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 1 2 3 s Hertogenbosch 1812 Académie Imperiale et Royale de Peinture, Sculpture et Architecture 1877 Ambachtschool >> MTS >> 1957 HTS 1942 Sociale Academie 1982 HEAO 1980 / 1984 IHBO 1987 HOGESCHOOL 2004 AVANS HOGESCHOOL 8
9
Hbo als dienst Na de opheffing van de gilden: ambachtslieden opleiden Emancipatie Nu: regionale kenniscentra en kennisondernemingen Hbo als organisatie Van particulier initiatief in de 19 e en 20 e eeuw >> overheidstaak in de 20 e en 21 e eeuw Van publiek organisatie-model >> privaat organisatiemodel Van open resultaten >> prestatieafspraken Van lokaal >> regionaal 10
Verantwoordelijkheden Van publiek naar privaat: Voor de 80-er jaren: HS bestuur was geen werkgever, geen gebouweigenaar Nu : werkgever en eigenaar van de stenen Toen : bestuur met directie Nu : bestuur met toezichthouders Verantwoordelijkheden Systeem van toezicht: Raad van toezicht Inspectie van het Onderwijs NVAO En dan nog beroepenveld, beroepsverenigingen, etc. 11
Naleving Wet & regelgeving Inspectie van het onderwijs Kwaliteit van de systemen en het onderwijs NVAO Is er nog Hbo? Of is er MBO en WO? Of iets anders? Hbo in 2030 En hoe ziet het eruit? 12
One in a cloud? 13
Ans van Hooff: Van preekstoel tot aktiv board Het Hbo is nog niet zo oud, maar heeft in dit korte bestaan al heel wat veranderingen doorgemaakt. De waarderingen voor die ontwikkelingen zijn wisselend, dat is van alle tijden. In de presentatie komen verschillende gedaanten van het Hbo aan de orde en de verschillende gezichtspunten die ten opzichte van het Hbo kunnen worden ingenomen. De bepalende factoren voor de ontwikkelingen zijn niet alleen de veranderende concepten binnen het onderwijs in het algemeen, maar ook politieke en internationale keuzes en opvattingen over educatie en opvoeding. In dat kader spelen ook de opvattingen van bedrijfstakken en de werkgevers daarbinnen een rol. En wat gaat de toekomst ons wel brengen? Is er nog hoger beroepsonderwijs in de komende thirties? Ans van Hooff (1949) is vanaf 2006 werkzaam als onderwijskundig adviseur en als interim manager binnen het HBO. Dit werk deed zij voor verschillende hogescholen, binnen diverse domeinen en als adviseur met accenten op reorganisatie- en accreditatieprocessen. Voor die tijd was ze zo n zes jaar werkzaam buiten het onderwijs als organisatie-ontwikkelaar voor dienstverlenende organisaties en overheden, zoals banken, verzekeraars, gemeenten en ministeries. Van 1988 tot en met 1998 werkte zij voor de Hogeschool s-hertogenbosch, eerst als onderwijscoördinator binnen het kunstonderwijs en later als onderwijskundige binnen de technische opleidingen. Bij vertrek maakte zij deel uit van het startende hogeschool-brede interne adviesbureau Onderwijs en Kwaliteit. Voor de start bij de Hogeschool s-hertogenbosch, was de kunsteducatie hoofdzakelijk haar werkgebied. Op dit moment werkt zij voor de HAN als onderwijskundig adviseur voor de opleidingen Sport & Bewegen.