Introductie De Hoeksche Waard vormt een uniek gebied met bijzondere kwaliteiten en prachtige kernen. Een eiland, maar nauw verbonden met de wereld om ons heen. In dit regionale programma voor de Hoeksche Waard geven wij op hoofdlijnen aan waar wij als D66 voor staan en waar wij samen met u aan willen werken. Daarom is zoals bij een democratische partij hoort - binnen ons programma en de uitvoering altijd ruimte voor uw ideeën. Wij zetten in op een bloeiende regio, waar het prettig wonen en werken is. Een aantrekkelijk en divers gebied waar bedrijven zich willen vestigen, nieuwe bewoners zich thuis voelen en bezoekers welkom zijn. Jong én oud. Met voldoende en goede voorzieningen in de directe nabijheid. Waar rekening wordt gehouden met de eigenheid van elke kern en met respect voor en versterking van het landschap. D66 is een pragmatische partij die gelooft in de kracht van mensen. Ons politiek handelen is erop gericht mensen ruimte te geven om op eigen benen te staan en hun eigen toekomst vorm te geven. Dat vraagt lokale voorzieningen waarmee mensen meer uit zichzelf kunnen halen, stimulering van starters, ondernemerszin én de zorg voor kwetsbare mensen die buiten de boot dreigen te vallen. Daarbij hoort een slagvaardig bestuur dat initiatieven van onderaf steunt en keuzes niet uit de weg gaat. Eind 2013 kwam er na meer dan 10 jaar discussie voor het eerst een doorbraak in de regionale samenwerking. Mede op initiatief van D66 is er in Cromstrijen, Oud-Beijerland en Strijen een duidelijke keuze voor de vorming van één gemeente Hoeksche Waard tot stand gekomen. D66 stimuleert de komende periode het debat met Binnenmaas en Korendijk, om samen te werken aan een efficiënt en democratische regionaal bestuur, dat de onderlinge competitie van de 5 gemeenten inruilt voor een gezamenlijk beleid, waarbinnen elke kern eindelijk tot haar recht kan komen. Een besluitvaardig bestuur dat de regionale concurrentie aan kan en klaar is voor de complexe taken die ons te wachten staan. D66 gelooft in kansen. Decentralisaties, economische crisis, bevolkingskrimp, bezuinigingen en vergrijzing kennen ook een andere kant en herbergen mogelijkheden. Ons Nationale Landschap met haar gunstige ligging ten opzichte van Rijnmond en de verbinding naar de zuidwestelijke regio kan de groene economie, ecotoerisme, aantrekkelijk wonen én werken en duurzame energieopwekking een impuls geven. Wij willen met u werken aan dat compacte, toegankelijke, actieve en afrekenbare bestuur dat oog heeft voor de kracht van onze bewoners. Een bestuur dat de Hoeksche Waard ontwikkelt waar het kan en beschermt waar het moet. Waar velen alleen blijven praten, wil D66 doen. Kansen benutten en verantwoordelijkheid nemen. Met uw steun gaan wij aan de slag! Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 1 of 7 23-1-2014
Regionale samenwerking VERKIEZINGSPROGRAMMA D66 HOEKSCHE WAARD D66 is sinds 1994 voorstander van één gemeente Hoeksche Waard. Een sterk, compact en democratisch bestuur, kan de kansen en uitdagingen effectief aanpakken. We zien dat al bij de Regionale Sociale Dienst, de sociale werkvoorziening, de regionale afvaldienst en de inning van belastingen. Het behoud van de eigenheid van de vele kernen in de Hoeksche Waard en het zorgdragen voor een optimale dienstverlening is een belangrijke voorwaarde voor D66 bij de nieuw te vormen gemeente. D66 is voorstander om nu door te pakken. 2018 is een logische startdatum wanneer kwaliteit van de nieuwe organisatie, zorgvuldigheid en betrokkenheid van de burger gegarandeerd kunnen worden. D66 kiest voor een proces dat start met het benoemen van de unieke kwaliteiten van elke kern. Dat doen we in samenwerking met bevolking, bedrijven, instellingen en andere betrokken partijen. Beleid en uitvoering op het gebied van economie, ruimtelijke ordening en welzijnsdiensten worden zoveel mogelijk aangepast op de lokale wensen. De dienstverlening van de nieuwe gemeente wordt efficiënt en klantvriendelijk vormgegeven met uitgebreide internetdiensten en eventueel thuisbezorging waar gewenst. Bestuur en organisatie D66 streeft naar een compact bestuur waar markt en burgers de kans hebben zich ten volle te ontplooien. D66 is er van overtuigd dat de kennis in de samenleving zit en dat die moet worden gemobiliseerd. Het bestuur stimuleert zodat nuttige initiatieven van de grond kunnen komen. Waar nodig faciliteert zij en hakt zij knopen door. Inwoners bepalen hun eigen leven en alleen als zij het niet zelf kunnen zal de overheid bijspringen en met naasten er voor zorgen dat het noodzakelijke gebeurt. Binnen dit alles zorgt zij voor één aanspreekpunt voor bewoner, bedrijf en instelling. Daarbij hoort dienstverlening op maat: één keer vragen om vervolgens vlot en goed geholpen te worden. Boven alles is het gemeentebestuur helder, benader - en afrekenbaar. D66 kiest voor een constante kritische toets op overheidsbemoeienis. Verminderen en versimpelen van regels voor bedrijvigheid en welstand. Ze stuurt erop dat de gemeenten plannen ontwikkelen samen met bewoners, bedrijfsleven en andere gemeenten binnen door de raad vastgestelde kaders van financiën, planning en kwaliteit. Met rondetafelgesprekken, expertmeetings in kernen, participatie en crowdsourcing bij projecten. Regelmatig bezoekt het college de kernen en houden zij spreekuur op het gemeentehuis. Moderne communicatiemiddelen zoals sociale media worden integraal ingezet. Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 2 of 7 23-1-2014
Economie, Werk en Financiën VERKIEZINGSPROGRAMMA D66 HOEKSCHE WAARD Door de langdurige economische recessie staat de werkgelegenheid onder druk. We staan voor de vraag hoe we de Hoeksche Waard vitaal houden. Een stabiele groei van de economie op langere termijn is van levensbelang om vitaal en attractief te zijn. D66 wil anticiperen op de deze ontwikkelingen door duurzame innovatie te stimuleren, overheidsbemoeienis te verminderen en lokale lasten te beperken. D66 kiest voor investeren en zoekt kansen voor bedrijvigheid op alle bestaande bedrijventerreinen. Het stimuleren van de werkgelegenheid betekent ook dat de Hoeksche Waard aantrekkelijk is voor werkgevers. Het regionale bedrijventerrein wordt financieel én fysiek (ontsluiting) aantrekkelijker voor vestiging van bedrijven buiten de Hoeksche Waard. ZZP'ers en MKB vormen de banenmotor en hebben flexibele en schaalbare locaties nodig die hen in staat te stellen te groeien. Nog altijd zijn er grote kansen in de interneteconomie, waar de online uitgaven exponentieel blijven groeien. D66 kiest voor één loketfunctie voor bedrijven. Zo wordt efficiency verbeterd en wordt het voor het bedrijfsleven makkelijker zich te vestigen. Naast minder regels houden we de lastendruk laag. We halen interessante werkgevers naar het regionale bedrijventerrein, door voor een beperkte periode extra aantrekkelijke voorwaarden te creëren. We maken het aantrekkelijk voor bedrijf en bewoners duurzame initiatieven te ontplooien en zich aldaar te huisvesten, door de mee te doen bij de planvorming en eigendom. We stimuleren het (her-)ontwikkelen van gebieden en bedrijventerreinen waar ZZP-ers en MKB met gemeenschappelijke voorzieningen, samen kunnen starten én groeien. Internet (glasvezel of vergelijkbaar) moet binnen haalbare kaders naar het eiland worden gehaald, om de (internet) economie te stimuleren en Internet start-ups een groene én snelle start te bieden. De lokale belastingen zijn in verhouding laag en moeten gelijke tred houden met de voorzieningen die geboden worden. Onderwijs & Kennis Onderwijs is de sleutel tot succes en persoonlijke groei, daarom is D66 een krachtig voorstander van kwalitatief goed onderwijs. Daarbij kan digitale informatievoorziening een rol spelen, samen met goede bibliotheken. In de komende jaren worden er steeds meer taken van de landelijke overheid bij de lokale overheid neergelegd. De stelselwijzigingen van passend onderwijs en zorg voor jeugd raken elkaar. Op bestuurlijk niveau legt het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband, waarin de scholen zitten, daarvoor de basis. Daar worden de afspraken gemaakt over wat het onderwijs aan onderwijszorg levert en wat de gemeenten leveren in het kader van het preventieve jeugdbeleid (en in de toekomst het gehele jeugdbeleid). Op uitvoerend niveau moet een onderwijs-zorg aanbod voor een zorgleerling samen met gemeentelijke (en jeugdzorgaanbieders) afgestemd worden. Dit geldt vanzelfsprekend alleen als de problematiek de onderwijszorg te boven gaat. Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 3 of 7 23-1-2014
Idealiter betekent dit dat onderwijs en gemeenten samen en in samenhang, passend onderwijs en passende opvoed- en opgroeiondersteuning bieden voor het kind/jongere, het gezin en de docenten in de klas. In de eerste plaats ter versterking van de directe omgeving van een kind (het gezin, de klas) om te voorkomen dat kinderen extra zorg nodig hebben. Maar ook om, bij situaties van zwaardere problematiek, samen op te trekken bij de ondersteuning van het kind en zijn omgeving. Daarmee garanderen we alle kinderen/jongeren een gelijkwaardige ondersteuning. D66 wil dat zoveel mogelijk leerlingen hun opleiding binnen de Hoeksche Waard kunnen volgen. Daarmee moet binnen passend onderwijs het niveau van basisondersteuning van goede kwaliteit zijn. Het aanbieden van de ondersteuningsbehoefte dient zo dicht mogelijk bij de leerling zelf aangeboden te worden. D66 kiest daarmee voor thuisnabij onderwijs. Het voortgezet onderwijs in de Hoeksche Waard moet daar waar het kan jongeren de mogelijkheid bieden op kwalitatief goed vervolgonderwijs. Het voortgezet onderwijs dient in nauwe samenwerking met het beroepsonderwijs voor een sterke doorlopende ontwikkelings- en leerlijn te zorgen. Ook het stimuleren van kansen voor pas afgestudeerden is belangrijk in de vorm van voldoende stages en leer- werkplekken. Vanuit de samenleving en het onderwijs wil D66 nadrukkelijker een verbindingslijn.. Door de inzet van een schakelfunctionaris moet volgens D66 zowel het PO als ook het VO beter worden benaderd en het snel en daadkrachtig mogelijke problemen aan te pakken. Daarnaast zorgen zij voor een goede samenwerking tussen scholen en sport- en cultuurverenigingen. D66 wil klaslokalen en accommodaties die leeg te komen te staan, multifunctioneel inzetten. Wij zijn voorstander van de bekostiging van leerlingenvervoer voor gehandicapte kinderen. Wanneer ouders besluiten om hun kinderen om religieuze overwegingen elders naar school te laten gaan, zijn de kosten voor de verantwoordelijkheid van die ouders zelf. D66 vindt dat onderwijs in onze samenleving weer de aandacht en de kwaliteit moet krijgen die het verdient. De leraar in de klas staat centraal, want die bepaalt de kwaliteit van het onderwijs. Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 4 of 7 23-1-2014
Zorg en welzijn D66 werkt actief mee aan de drie grote decentralisaties vanuit de overheid: jeugdzorg, AWBZ en werkvoorziening. Het is van belang dat juist voor deze groepen inwoners deze zorgvuldig tot stand komen. Tegelijkertijd ondersteunt de gemeente kwetsbare mensen die het niet zelfstandig redden. D66 is voorstander van het persoonsgebonden budget. Zo houdt u de regie in eigen hand, heeft u keuzevrijheid en kunt u meepraten over de zorg die wordt ingezet. U voert samen met de gemeente de regie en niet de zorgaanbieder. D66 vindt het acceptabel dat bij ontvangst van bijstand, een tegenprestatie hoort. Bedrijven moeten gestimuleerd worden om mensen met een mindere verdiencapaciteit in dienst te nemen. Ook instellingen die subsidie ontvangen zullen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten nemen door mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt (tijdelijk) in dienst te nemen. Voor D66 geldt dit ook voor overheidsbedrijven. Het gemeentelijke jeugdzorgbeleid moet niet alleen gericht zijn op hulp aan gezinnen en jongeren die in de problemen zijn komen. De focus moet verschuiven van curatief naar een actief preventiebeleid. D66 kiest voor het zoveel mogelijk regionaal afstemmen van het beleid in het sociale domein. Dit om op een transparante en uniforme manier de inwoners te bedienen. Maar vooral ook om te zorgen voor gelijkheid in behandeling in de vijf gemeenten. Om de veranderingen van de participatiewet enigszins op te vangen, is de inzet van social return een belangrijk middel. Bedrijven die van de gemeenten een opdracht krijgen, moeten een deel van hun omzet en inzet realiseren met mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Daarmee stimuleren wij meer onafhankelijke mensen, die hun eigen koers bepalen. D66 erkent de inzet van vrijwilligers, mantelzorgers en welzijnsorganisaties: deze moeten de steun en ruimte krijgen om hun werk te kunnen blijven doen. Landschap, duurzaamheid en wonen De Hoeksche Waard beschikt over een uniek - en beschermd landschap. Op de natuur zijn wij zuinig. D66 wil het open karakter van het nationaal landschap behouden. Duurzaamheid is een onderdeel van al het handelen in het nationaal landschap. Duurzaam handelen behoudt en versterkt het open en landschappelijk karakter van de Hoeksche Waard. Samenwerking op het gebied van natuur - beheer en behoud met verschillende partners, waaronder het Hoeksche Waard Landschap, is onontbeerlijk. Wij willen een evenwicht realiseren tussen een groei in bewoners en bezoekers waarmee het landschap een leefbare woon- en werkomgeving blijft. Dat kan door de vruchten te plukken van het toerisme, bedrijvigheid te concentreren en woningen te bouwen in de kernen. Daarmee kunnen voldoende voorzieningen in nabijheid gehandhaafd blijven, waarbij we er van uitgaan dat kernen leefbaar en vitaal blijven. Maar ook buiten het landschap stimuleert de gemeente duurzame initiatieven en geeft zelf het goede voorbeeld Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 5 of 7 23-1-2014
in al haar handelen. Duurzame energieopwekking en ecotoerisme bieden kansen om evenwicht te vinden tussen behoud van het landschap, zelfstandigheid van de regio en economische groei. D66 kiest voor één loket voor bedrijven én bewoners, waar zij met alle vragen over duurzaamheid terecht kunnen en zet zij zich in voor waar mogelijk subsidiëring van energieneutraal bouwen en het lokaal opwekken van energie. De gemeente geeft het goede voorbeeld: een duurzaamheidstoets is onderdeel van het gemeentelijk aanschafbeleid. Zonnepanelen op de gemeentelijke gebouwen en vergroening van het eigen wagenpark zijn voor de hand liggende mogelijkheden. Grootschalige energieopwekking (zoals windmolens) kan een financiële bijdrage leveren aan het behoud en de versterking van het landschap. Meer specialistische toepassingen zoals het gebruik van biomassavergisting, het gebruik van biodiversiteit, gps-precisielandbouw, akkerranden en erfbeplanting bieden volop kansen. D66 werkt niet mee aan schaliegasboringen, zolang niet is aangetoond dat het voor de leefomgeving onschadelijk is. Woningbouw vindt zoveel mogelijk bij de bestaande kernen plaats en bedrijvigheid wordt op aangewezen plekken geconcentreerd. Bij eventuele bouw van nieuwe woningen, anticipeert D66 op de krimp van de bevolking. Toerisme, recreatie en cultuur Op het gebied van toerisme is al veel bereikt dankzij de vele verenigingen en organisaties. Denk aan onze musea, streekproducten, kanoroutes, vogelweidegebieden en het eiland Tiengemeten. Toch zijn hier nog uitbreidingen mogelijk om zo meer bezoekers te trekken. D66 wil landelijke bekendheid geven aan de Hoeksche Waard, haar cultuurhistorische waarden en haar geschiedenis. Elke kern heeft daarin haar unieke kwaliteiten. Recreëren kan bovendien duurzaam met behulp van elektrische voorzieningen. Ook op het gebied van cultuur willen wij een breder aanbod voor ontspanning voor jong én oud. Verder nodigen wij ondernemers uit, passende activiteiten voor verblijf en recreatie te initiëren en waar mogelijk stimuleren en ondersteunen wij die. D66 kiest voor het verbeteren van de aantrekkingskracht voor toerisme en recreatie door versterking van het specifieke landschap en het karakteristiek gebouwde erfgoed (molens, historische boerderijen en kerken). Het behoud van deze rijkdom is één van de fundamenten van onze cultuur. We stimuleren het toerisme door als gezamenlijke gemeenten met VVV en alle lokale attracties aan bekendheid te werken. Een stand op de vakantiebeurs is een praktisch onderdeel hierin. We stimuleren startende ondernemers in het toerisme zoals fietsverhuur, kano s, kleinschalige horeca, ecotoerisme, ecoverbijf en realiseren praktische Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 6 of 7 23-1-2014
voorzieningen als een dekkend netwerk van elektrische oplaadpunten nabij toeristische trekpleisters. We kiezen voor het recreatief aantrekkelijker maken met fiets- en wandelpaden van het landschap en het aantrekken van bedrijven op recreatief en nautisch gebied. D66 is verder een voorstander van een aansprekend multifunctioneel cultureel centrum in de Hoeksche Waard, waar theater, muziek, dans, kleinkunst, bibliotheek, film, exposities en huisvesting van organisaties een onderkomen vinden. Een goede restauratieve voorziening kan een bijdrage leveren aan de exploitatie. Een centrale en goed bereikbare locatie is hierbij van eminent belang. Leefomgeving en Veiligheid De Hoeksche Waard staat bekend als een relatief veilig gebied. Dat willen we zo houden en waar mogelijk verbeteren. Veiligheid maken we voor een groot deel samen. Gevoel en feiten liggen soms ver uit elkaar. Preventie helpt overlast voorkomen. Het betrekken van bewoners bij hun eigen leefomgeving zorgt voor meer cohesie. Dit helpt buurten veiliger te maken én veiliger te laten voelen. Maar veiligheid is ook een fysieke zaak. Met name in het verkeer is veel te bereiken met veilige verkeersovergangen, vrij liggende fietspaden, goede verlichting op looproutes en duidelijk aangegeven schoolfietsroutes. D66 wil daar gericht aan werken met gemeente, politie en bewoners. Verloedering in de openbare ruimte, overlast en ander hinderlijk gedrag van inwoners vragen om integrale samenwerking tussen toezichthouders in de openbare ruimte. Veiligheid is echter niet alleen een zaak van de overheid. Elke inwoner heeft daarin een rol: door niet weg te lopen als er problemen zijn, maar door de politie te waarschuwen of wanneer mogelijk overtreders aan te spreken. D66 kiest voor een gedegen evaluatie van alle verkeers- en veiligheidssituaties binnen de dorpen en kernen. Cijfers die bij gemeente en politie bekend zijn worden met bewoners besproken en leiden tot een plan van aanpak. Naast feitelijke ongevallenpreventie helpt dit ook de veiligheidsbeleving. Met name veilige schoolroutes, het parkeren bij scholen en de openbare verlichting zijn aandachtspunten. De gemeenten stimuleren dit door bijvoorbeeld voorlichting op aanspreken van anderen aan te bieden en in te zetten op de uitbreiding van buurtcomités en preventieteams. Wanneer nodig zorgt zij voor buurtbemiddeling. D66 ziet erop toe dat deze partijen ook serieus bij het beleid worden betrokken. Initiatieven waarbij 'de buurt bestuurt' worden door de gemeenten actief ondersteund met kennis en middelen. Actief monitoren en informeren met behulp van sociale media is hierbij cruciaal. Verkiezingsprogramma D66 Hoeksche Waard 7 of 7 23-1-2014