DAS Conferentie Applied Science

Vergelijkbare documenten
'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde

Nieuwe Syllabus Scheikunde

natuurkundeprogramma s vanaf 2013

Analyse van lesmateriaal

De VO - vakvernieuwing komt eraan

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Examenprogramma scheikunde havo

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Woudschoten Chemie Conferentie 7 november 2008 Chemie tussen context en concept. Nieuwe Scheikunde in het schoolexamen

PTA scheikunde Belgisch park cohort

4 juni conferentie vakvernieuwingen

Bijlage 1 Vergelijking pilot vs. niet-pilotresultaten biologie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.

Examenprogramma scheikunde vwo

PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort

Raakvlakken wi-, sk-, na-, biodidactiek

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.

Bijlage 3 Vergelijking pilot vs. niet-pilotresultaten scheikunde

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.

Bijlage 2 Vergelijking pilot vs. niet-pilotresultaten natuurkunde

Concepten en contexten in de nieuwe programma's

Wanneer staat uw volgende ß-teamoverleg gepland? Concept-context op de agenda van uw ß-team!

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

SCHEIKUNDE HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar

β-clusterdag Maandag 19 december 2011

Nieuwe Scheikunde examens havo en vwo. Martie Kwaks (Erasmus SG) Emiel de Kleijn (SLO)

LANDSEXAMEN VWO

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Evolutie

SCHEIKUNDE VWO - NIEUWE EXAMENPROGRAMMA VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

LANDSEXAMEN HAVO

PTA scheikunde HAVO Belgisch park cohort

Contexten in Pulsar: In de introductie als motivatie voor de leerling en het ophalen van voorkennis

2007 Scheikunde in havo en vwo

Lessen ontwerpen langs concepten en contexten

CoCo in de tweede fase - Wisselwerking tussen concepten en contexten 1

Presentatie Nieuwe Natuurkunde

Scheikunde. Inleiding op de stand van zaken van het onderwijs (BUG-analyse) Inleiding

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Examenprogramma natuurkunde havo

Curriculumevaluatie bètavakvernieuwing:

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Programma van toetsing en afsluiting. Schooljaar atheneum

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Instandhouding

Examenprogramma biologie havo

SCHEIKUNDE HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

SCHEIKUNDE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

LWEO. De lesbrieven. Levensloop Kleding Mobiliteit Arbeidsmarkt Economische Crisis Wereldeconomie

Examenprogramma natuurkunde vwo

Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16?

Samenhang in N-profielen versterken

LANDSEXAMEN VWO

VERBETEREN VAN DE TAALVAARDIGHEID (RESULTATEN POST-DOC ONDERZOEK)

Conferentie hier-havo 28 september Jelle Nauta. Wat betekenen de veranderingen voor opleidingen in de sectoren Groen en DAS? Ronde tafelgesprek

Examenprogramma biologie vwo vanaf CE 2016

AANVULLING SCHOOLGIDS

KERNCONCEPTEN. Het micro-macroconcept

Informatie Profielkeuze Vernieuwde Tweede Fase cohort

Kennisbasis natuurwetenschappelijke vakken en technologie

Vernieuwing examenprogramma s bètavakken havo/vwo

PTA - HAVO

AANVULLING SCHOOLGIDS

Werkversie handreiking schoolexamen Nieuwe Scheikunde havo/vwo

Het belang van leren programmeren

Examenprogramma biologie vwo

NiNa in Context. Moderne fysica de school in. Chris van Weert Vz. stichting IOBT* Institute of Physics Universiteit van Amsterdam

Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA)

Informatieboekje profielkeuze

NATUUR, LEVEN, TECHNOLOGIE VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Monitoring en evaluatie invoering bètavernieuwing

Probleem. Achtergrond. Voorstel voor het vak Brainport & wetenschap voor schooljaren na door: Robbert Kluijtmans.

Het Multipilot project op het St. Bonifatiuscollege

Zonder Bèta geen Toekomst. Studiedag NVON 26 september 2007

De 2015 programma s wiskunde B van havo en vwo. 9 november 2013 Ruud Stolwijk Cito, Arnhem Alma Taal

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Ouderavond 3 Havo /3 Vwo. Profielkeuze. 12 februari 2015

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut

Centrale examens als drager van de bètavakvernieuwing

21 e eeuwse vaardigheden in het onderwijs. stand van zaken en toekomstige mogelijkheden. Petra Fisser VELON-studiedag Breda, 13 november 2015

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Handreiking schoolexamen biologie havo/vwo

Leerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo)

OVER CIJFERS GESPROKEN...

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Eindtermendocument Algemeen Voortgezet Onderwijs Aruba

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht

PTA - Havo

NATUUR, LEVEN, TECHNOLOGIE HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

LESSENTABELLEN ONDERBOUW

Nieuwe natuurkunde. advies-examenprogramma s voor havo en vwo

Gemeenschappelijk deel (1920 slu, was 1960) Nederlands 480 Engels e moderne vreemde taal *) 480

Profielkeuze voorlichting

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Macro-meso-micro. Ruud Kok ; Astrid Bulte; Hans Poorthuis. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Transcriptie:

DAS Conferentie Applied Science SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Emiel de Kleijn Curriculumontwikkelaar natuurwetenschappen

Nieuwe Scheikunde /NiNa/CVBO Plannen voor een vernieuwd, vernieuwend en continu vernieuwbaar programma bijdraagt aan scientific literacy concepten leren wendbaar te gebruiken inzicht geeft in maatschappelijke relevantie van sk/na/bi aansluiten bij actuele ontwikkelingen; blijvende vernieuwing van het sk/na/bi-onderwijs bijdraagt aan grotere instroom in bètaprofielen vo en uitstroom naar bèta(technische)opleidingen in ho meer samenhang binnen het vak en tussen de bètavakken (lapjesdeken) docent (weer) eigenaar van schoolcurriculum

Historie 2007 Invoering van de vernieuwde 2 e fase VWO: Scheikunde 440 SLU, waarvan 60 % van de stof op het Centraal Examen bevraagd mag worden. HAVO: Scheikunde 280 SLU + 40 SLU (ANW), waarvan 60 % van de stof op het Centraal Examen bevraagd mag worden.

Toekomst Augustus 2013 in alle 4 e klassen havo en vwo Invoering van de nieuwe examenprogramma s voor Biologie, Natuurkunde en Scheikunde bi (N&G) na (N&T) sk (beide profielen) Havo 400 400 320 Vwo 480 480 440 Waarvan 60% CE en 40% SE 60-80 slu <=> 1 lesuur gedurende 1 jaar

Handelingswerkwoorden Gebaseerd op 'scientific competencies' genoemd in PISA '09 opgesteld ihkv TIMMS; Trends in International Mathematics and Science Study Handelingwerkwoorden geven aan op welk beheersingsniveau een leerling een bepaald vakbegrip /concept moeten kennen. De vraagstelling mag niet dit beheersingsniveau te boven gaan.

Verschil havo met vwo B4 Bindingen, structuren en eigenschappen HAVO: de kandidaat kan op basis van kennis van aanwezige structuren en de bindingen in en tussen deeltjes een macroscopische eigenschap van een stof VERKLAREN VWO: de kandidaat kan op basis van kennis van structuren en de bindingen in en tussen deeltjes eigenschappen van stoffen en materialen VERKLAREN en omgekeerd vanuit de eigenschappen van stoffen of materialen structuren VOORSPELLEN

Vaardigheden A1 t/m A4: algemene, die voor alle vakken gelden A5 t/m A9: Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden, vergelijkbaar voor Na, Sk en Bi A10 t/m A 15: Chemische vakvaardigheden A10: Gebruiken / Toepassen van chemische concepten

A 11 t/m 15 A11: Redeneren in termen van context-concept A12: Redeneren in termen van structuureigenschappen: macroscopische eigenschappen in relatie brengen met structuren op meso- en microniveau (pg. 13 vwo; specificatie & voetnoot) A13: Redeneren over systemen, verandering en energie A 14: Redeneren in termen van duurzaamheid A 15:Redeneren over ontwikkelen van chemische kennis

Biologie Nieuwe onderwerpen of accenten: epigenetica, bio-informatica, bio-synthese nieuwe technieken voor bi: nanotechnologie, snelle methoden om dna te sequensen,f-nmr (relevant voor gedragsonderzoek, hersenonderzoek e.d.) meer aandacht voor practicum, ook met de computer! meer aandacht voor ethische discussies Coco-benadering (zichtbaar in vb-modules en examens) in het ex.programma geen contexten voorgeschreven didactiek: conceptontwikkeling welbewust in contexten geplaatst, steeds meer dan één context per concept om wendbaarheid te expliciteren, "draailessen" om concepten in hun wendbaarheid te zien contexten welbewust gekozen als handelingspraktijk die voor ll relevant is (dus ook onderscheid h/v) bij blijven in kennis van actuele contexten, lesmateriaal kunnen aanpassen, dus sectiebreed aanpakken Uitwerken van aansluiting bij andere (beta)vakken 15

Natuurkunde Nieuwe onderwerpen of accenten: havo: technisch ontwerpen, communicatietechnologie, medische beeldvorming, materialen, zonnestelsel en heelal (ex-anw plus extra natuurkunde) vwo: astrofysica, biofysica, communicatietechnologie, medische beeldvorming, quantumfysica, relativiteitstheorie, onderzoeken ontwerpen modelvorming m.n. ook leerlingexperimenten en demonstratieproeven op het gebied van de nieuwe onderwerpen Coco-benadering (zichtbaar in vb-modules en examens) in het examenprogramma opgepakt als het voorschrijven van een paar contextgebieden. didactiek meer conceptontwikkeling, en welbewust in contexten geplaatst Uitwerken van aansluiting bij andere (beta)vakken 16

Waarom Context-Concept? Benadering sluit aan bij wetenschappelijke theorieën vanuit leerpsychologie en (vak)didactiek Aantrekkelijk, actueel en relevant onderwijs Aard van kennis (toepassen, wendbaar gebruik) Versterken van samenhang binnen en tussen vakken Structuur en ordening van het schoolvak Internationale ontwikkeling CoCo-benadering is vooral een middel om en geen doel op zichzelf!

Rol van contexten X-as: inrichting en vormgeving lesmateriaal (hoe) Y-as: selectie inhoud: wat wordt behandeld (wat)

Context-Concept (1) Context als illustratie Context om kennis en vaardigheden toe te passen; conceptuele vakstructuur bepaalt inrichting en de leerinhoud vh lesmateriaal bijv. ontledingsreacties; toepassing fotopapier Context als verbinding Context bepaalt de inrichting vh lesmateriaal; de conceptuele vakstructuur bepaalt de leerinhoud. Bijv. Wat hebben planten nodig? (zouten) of Eet je gezond (bouwstoffen)

Context-Concept (2) Context centraal Conceptuele vakstructuur wordt losgelaten; de context bepaalt de leerinhoud (de scooter van de 21 e eeuw); need-to-know Context op afstand Het lesmateriaal is vormgegeven langs de conceptuele vakstructuur; de context bepaalt de leerinhoud (beroepscontext van een analist of diëtist)

Doel van brsp s & vsp s missie bijdragen aan blijvende professionalisering van docenten in voortgezet en hoger onderwijs bijdragen aan blijvende ontwikkeling van het onderwijs in de bètavakken versterken van de aansluiting tussen vo en ho en zo bijdragen aan verhoging van studiesucces in het hoger onderwijs. 24

Wat stuurt vernieuwing? Examenprogramma Syllabus & schoolhandreiking Examens ce en/of se Methodes Voorzien in een behoefte (verkoopbaar) lerarenopleiding 28

(Leer)winst/verlies leerlingen: zelf actiever bezig zien de (maatschappelijke) relevantie zien meer samenhang tussen natuurwetenschappelijke vakken over het algemeen enthousiast Knelpunten: Overladenheid (wat geschrapt is verschuiven naar SE) Doorgaande vernieuwing (methodes-modules) Wat en hoe (lln verantwoordelijk voor eigen leerproces)