Kinderveiligheid: van onderzoek naar praktijk CEPHIR seminar 20 november 2013
VeiligheidNL Nationaal expertisecentrum voor veiligheid en gedrag Doel: voorkómen van de meeste en meest ernstige letsels In opdracht van o.a. VWS, SZW, I&M, V&J, NVWA, regionale overheden, brancheorganisaties, private partijen Vanuit synergie tussen onderzoek en
Top-5 Volks(on)gezondheid 0-14 jr Verlies jaren in gezondheid (ziektejaarsequivalenten genormeerd) Ziektelast (DALYs genormeerd) 1 Privé-ongevallen (1) Privé-ongevallen (1) 2 Verstandelijke handicap (0,66) 3 Astma (0,48) Aangeboren afwijkingen hart- en vaatstelsel (0,56) Gezondheidsproblemen bij op tijd geboren kinderen (0,56) 4 Verkeersongevallen (0,45) Verstandelijke handicap (0,51) 5 Angststoornissen (0,43) Verkeersongevallen (0,51) Bron: RIVM, <http://www.nationaalkompas.nl> Nationaal Kompas Volksgezondheid\Gezondheidstoestand\Ziekten en aandoeningen, 17 maart 2012
SEH-behandelingen naar leeftijd SEH-behandelingen in 2012 0 Leeftijd (jaar) Bron: Letsel Informatie Systeem 2012, VeiligheidNL
Trends ongevallen 0-4jr Doden Ziekenhuisopnamen SEH-behandelingen 0 Bronnen: Doodsoorzakenstatistiek, CBS Landelijke Medische Registratie, DHD Letsel Informatie Systeem, VeiligheidNL
Top-3 ongevallen 0-4 jaar Doden Ziekenhuisopnamen SEH-behandelingen Verdrinking Vallen Vallen Botsing/geraakt Vergiftiging Botsing/geraakt Verstikking Verbranding Beknelling Bronnen: Doodsoorzakenstatistiek, CBS Landelijke Medische Registratie, DHD Letsel Informatie Systeem, VeiligheidNL
Oorzaken van ongevallen 0-4jr pech, onvoorzichtigheid, weinig ervaring, onoplettendheid vnl. product niet geschikt voor leeftijd o.a. vermoeidheid, coördinatie/ evenwicht o.a. gladheid, obstakels Bron: Continu LIS Vervolgonderzoek (2003-2009)
Meeste privé-ongevallen 1-2 jr Ouders onderschatten de motorische vaardigheden en overschatten de cognitieve vaardigheden van hun kind Bronnen: diverse onderzoeken Erasmus MC en VeiligheidNL
Dé ouder bestaat niet 6-11 maanden: veiligheid belangrijk, maar ouders meer bezig met voeding Bij 1 e kind: te laat traphekjes / veilig opbergen schoonmaakmiddelen Bij meer kinderen baby vaker alleen in bad In NL: hoogopgeleide ouders vaker risicovol gedrag Minder veilig slapen bij niet-westerse allochtonen en laag opgeleide ouders (wiegendood preventie) Bronnen: diverse onderzoeken Erasmus MC, GGD Midden Nederland, VeiligheidNL
Kinderveiligheid 0-4 jr Veiligheidsproducten traphekjes, raambeveiligers, Aangepaste leefomgeving gevaarlijke producten buiten bereik, Toezicht in bad, op commode,
Intervention mapping
Doelgroepen
Aanbod (1/10) Veiligheidsinformatiekaarten Veilig Groot Worden via JGZ Gebruik: 80-90% van CBs 280.000 kaarten/jaar 58% 40% Bereik: 45% van de kinderen 0-4 jr 38% 44%
Aanbod (2/10) App Veilig Groot Worden (direct en via intermediairs)
Aanbod (3/10) Veilig Slapen folder via JGZ
Aanbod (4/10) Voorlichtingspakket Veilig in de auto (direct en via JGZ)
Aanbod (5/10) Veilig Achterop
Aanbod (6/10) Toolkit Voorkom Verdrinking voor intermediairs, gericht op allochtone ouders De campagnefolder is te downloaden in diverse vertalingen: Arabisch/Armeens/Chinees/Duits/Engels/Farisch/Frans/ Italiaans/Oeigoors/Pools/Russisch/Somalisch/Spaans/Turks
Aanbod (7/10) Voorkom Vergiftigingen / de Huistest voor ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden (via JGZ en apothekers)
Aanbod (8/10) Risicomonitor voor Kinderopvang, Basisonderwijs, Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening en Jeugdzorg
Aanbod (9/10) tips/adviezen aan ouders, ondersteuning professionals
Aanbod (10/10)
Resultaten Inventarisatie door Erasmus MC/MGZ: 22 successen van preventie, waaronder: -preventie van wiegendood -veiligheid auto-inzittenden -veiligheid overige verkeersdeelnemers -preventie verdrinking -preventie brandwonden -preventie vergiftiging Sterfte door ongevallen 0-19jr logaritmisch S. Knoef Gijzen et al. Tijdschrift voor de JGZ 44 (5) p.82 (2011): Enorme afname dodelijke ongevallen kinderen door inzet overheid, Consument en Veiligheid en SWOV
(Kosten)effectiviteit 70.000 60.000 Privé-ongevallen kinderen 0-4 jr Aantal SEH-behandelingen 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 Besparing jaarlijkse medische kosten: 6 miljoen 0 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010
Toekomstige speerpunten 0-4jr Collectief bewustzijn kinderveiligheid in NL handhaven, Voorlichting specifieker, interactiever, op maat/vraaggericht via multi-media (apps, social media, internet, print) Inspelen op flexibilisering JGZ (o.a. E-learning) Publiek-private samenwerkingsverbanden en initiatieven, zoals Taskforce Kinderveiligheid
Met hulp van en met dank aan e.v.a.
Marco Brugmans Directeur VeiligheidNL m.brugmans@veiligheid.nl 020-5114511 www.veiligheid.nl