Activiteitenplan 2012 Overzicht voorgenomen activiteiten van Platform Kocon Alcohol & Drugs voor het jaar 2012 op het gebied van onderzoek, preventie en maatschappelijk herstel in de gemeente Katwijk Platform Kocon Katwijk, oktober 2011
Inleiding Voor u ligt het Activiteitenplan 2012 van het Platform Kocon Alcohol & Drugs. Het Platform richt zich op verslavingspreventie, verslavingszorg en maatschappelijk herstel in Katwijk waarbij het Werkplan Verslavingsbeleid 2009-2013 van de gemeente Katwijk het kader vormt voor het opstellen van het jaarlijkse activiteitenplan. Doelgroepen waar Kocon zich in 2012 op richt zijn onder andere: jongeren onder 16 jaar, hun ouders en volwassenen/ouderen. Met de gemeente Katwijk is overeengekomen dat er ruimte is om onvoorziene activiteiten uit te voeren naar aanleiding van de actualiteit. Dit kán betekenen dat dit ten koste gaat van een geplande activiteit. Wanneer een dergelijke situatie zich voordoet dan zal het Platform Kocon hiervan melding maken bij het bestuur van Stichting Kocon. Vanuit haar verantwoordelijkheid als subsidievrager en als gesprekspartner naar de gemeente zal de stichting deze wijziging tijdig neerleggen bij de verantwoordelijke portefeuillehouder. De betrokken organisaties zijn bereid om zich in te spannen om de voorgenomen activiteiten te realiseren. Uitwisseling, afstemming en bewaking van de voortgang vindt plaats tijdens de centrale platformvergaderingen. De uitwerking vindt plaats in verschillende werk- en projectgroepen. Indien nodig zal de Stichting Kocon (lokale) ontwikkelingen onder de aandacht brengen van het gemeentebestuur, zodat hier tijdig op ingespeeld kan worden. Vanuit Kocon zal telkens bij een nieuw op te starten activiteit bekeken worden of een (wetenschappelijke) nulmeting en/of effectmeting mogelijk is en wat de kosten zijn. Het gaat dan vooral om (on)mogelijkheden van effectmeting met betrekking tot gedragsverandering door een onafhankelijke organisatie en op wetenschappelijke basis. Uitvoering van effectmetingen zijn alleen mogelijk wanneer organisaties, zoals een universiteit en/of de gemeente Katwijk, bereid zijn om hiervoor budget beschikbaar te stellen. 1 Het Activiteitenplan 2012 is zo realistisch als mogelijk opgesteld; vooraf vond een inventarisatie en discussie plaats over het nut, het bereik en de kosten van activiteiten. De wijzigingen ten opzichte van 2011, zoals het beëindigen van enkele activiteiten en nieuwe activiteiten, lichten we toe in Hoofdstuk 1. Hierna volgt in Hoofdstuk 2 een omschrijving van de voorgenomen activiteiten in 2012 en het geschatte bereik. De uitvoering van het Activiteitenplan 2012 vraagt opnieuw veel inspanning. We verwachten dat dit mogelijk is omdat de betrokken organisaties dit plan onderschrijven en bereid zijn om een bijdrage te leveren aan de realisatie hiervan. De Stichting en Platform Kocon hopen op die manier ook in 2012 weer een bijdrage te kunnen leveren aan het verslavingsbeleid van de gemeente Katwijk. Voorzitter Platform Kocon Hans Moolenburgh
1. Kader Activiteitenplan 2012 Rekening houdend met de beschikbare middelen en capaciteit, kiest het Platform in 2012 voor de volgende prioriteiten: 1. HET VOORKOMEN VAN ALCOHOLGEBRUIK DOOR JONGEREN ONDER DE 16 JAAR Factoren die alcoholgebruik door jongeren beïnvloeden, zijn: 1. Opvoeding 2. Het aanbod, de verkrijgbaarheid 3. Handhaving/toezicht en monitoring. Ad1. De rol van de ouders en andere opvoeders is van groot belang bij het al dan niet beginnen met roken, alcohol- en drugsgebruik. Zo leren kinderen vaak thuis te drinken, meestal na een spontaan aanbod van hun ouders. Platform Kocon wil de boodschap uitdragen dat ouders het alcoholgebruik en roken zo lang mogelijk uitstellen, in ieder geval tot zestien 1. Een effectieve manier hiervoor is het stellen van regels, het toezien op de naleving daarvan en het, indien nodig, verbinden van consequenties aan herhaaldelijke overtredingen ervan. Ad 2. In de horeca, sport, jongerenwerk en verenigingen moet de wettelijke grens van zestien jaar voor de verkoop van alcohol en tabak goed nageleefd worden. Onderzoek toont helaas aan dat dit onvoldoende gebeurt. Kocon organiseert activiteiten die de boodschap uitdragen dat drinken op jonge leeftijd niet normaal is. Degenen die alcohol en tabak verstrekken hebben verantwoordelijkheden en zijn aan regels gebonden waaraan zij zich ook moeten houden. Ad3. In de openbare ruimten, op straat, moet dronkenschap niet getolereerd worden. Toezicht en handhaving zijn van groot belang en de beschikbaarheid moet beperkt worden onder meer door het stimuleren van alternatieven en het gebruik van alcoholtesters en polsbandjes. Inzichten over de grote risico s van alcoholgebruik op jonge leeftijd en onderzoeksresultaten onderstrepen voor het Platform het belang om ook in 2012 nadrukkelijk aandacht te blijven schenken aan de risico s en gezondheidsschade van alcoholgebruik door jongeren onder de 16 jaar. Naast hersenschade en andere risico s voor de gezondheid, blijkt uit onderzoek 2 dat er een duidelijk verband is tussen alcohol drinken (en/ of roken) op jonge leeftijd en het gebruik van alcohol en (hard-)drugs op latere leeftijd. Het is belangrijk dat deze kennis wordt overgedragen aan ouders en andere opvoeders en dat 1 Het Platform geeft de voorkeur aan de leeftijdsgrens van 18 jaar, omdat dit gelijk is aan de grens die geldt voor bijvoorbeeld autorijden, trouwen en stemmen maar vooral vanwege gezondheidsredenen zoals de ontwikkeling van de hersens die doorloopt tot 23-25 jaar. 2 Onderzoek wijst uit dat er een relatie is tussen leeftijd en de carrière in middelengebruik. Een steekproef onder ca. 6000 leerlingen in Nederland (voortgezet onderwijs), toonde een duidelijk verband aan tussen alcohol drinken op jonge leeftijd (jonger dan 14 jaar) en het gebruik van alcohol, softdrugs en harddrugs op latere leeftijd. Dat wil zeggen: jongeren die vóór hun 14e jaar voor het eerst alcohol drinken, gaan later vaker harddrugs gebruiken. Op jonge leeftijd alcohol gebruiken betekent zelfs 2,44x meer kans op een overstap naar harddrugs. Bronnen: Vroegtijdig alcoholgebruik als voorspeller voor druggebruik tijdens de adolescentie, Jennifer Pees en Alcohol en jongeren- Vroegtijdig alcoholgebruik als predictor voor harddrugsgebruik, Chesten Breijer, Universiteit Utrecht, oktober 2009. Beide onderzoek zijn uitgevoerd met medewerking van Platform Kocon en het Trimbos.
jongeren voor de gevolgen beschermd worden door het zolang mogelijk uitstellen van alcoholgebruik. Door prioriteit te geven aan en draagvlak te creëren voor het uitstellen van het eerste gebruik van alcohol en tabak tot 16 jaar wil het Platform ook het gebruik van cannabis en/ of cocaïne op latere leeftijd voorkomen. Binnen preventie wordt onderscheid gemaakt in de volgende preventietypen: Universele preventie Selectieve preventie Geïndiceerde preventie Universele preventie richt zich op de hele bevolking of een gehele deelpopulatie (bijvoorbeeld alle leerlingen op een school). Van alle jongeren zal ± 80% zich altijd prima redden ook zonder het creëren van een beschermende omgeving, die hebben ze ook vaak al. Een hele kleine minderheid, ± 3%, zal in de problemen komen, ondanks inzet voor een beschermende omgeving, Dit kan voortkomen uit verschillende oorzaken zoals erfelijkheid, biochemie of traumatische ervaringen. Universele preventie is vooral van belang voor de minderheid van de jongeren, ± 17%, die zouden kunnen afglijden naar problematisch middelengebruik. Juist voor hen is het creëren van een beschermende omgeving, het niet meegaan in het gedrag van de 3% probleemjongeren erg belangrijk. Die beschermende omgeving wordt vooral gecreëerd door hun ouders en andere opvoeders in staat te stellen structuur te bieden (praten, regels, controle en handhaving). Voorbeelden hiervan zijn folders, scholing voor jongerenwerkers, IVA-instructies en ouderavonden in het onderwijs. 3 Selectieve preventie is gericht op mensen uit een deel van de bevolking (of een deelpopulatie) die een aanmerkelijk groter risico lopen om in de problemen te komen. Bijvoorbeeld groepen jongeren waarvan bekend is dat zij een verhoogd risico hebben op middelengebruik. In de gemeente Katwijk worden al vrij veel activiteiten ontplooid die gericht zijn op jongeren (en hun ouders); de Preventiesurvival, de Halt-maatregel en de Burgemeestersbrief. Niettemin vindt het Platform Kocon deze groep, zowel voor zichzelf als maatschappelijk, zo belangrijk dat steeds bekeken zal worden welke activiteiten we kunnen ontplooien om risico s zoveel als mogelijk te vermijden en hen op de rails te houden. Geïndiceerde preventie richt zich op mensen waarvan vast staat dat zij een hoog risico lopen om problemen te ontwikkelen, bijvoorbeeld door het gebruik van riskante genotmiddelen. Het gaat om mensen die wel klachten of symptomen hebben, maar niet voldoen aan de diagnostische criteria voor een psychische of verslavingsstoornis. De inzet van activiteiten hierbij wordt gefinancierd vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en valt niet onder het werkterrein van Platform Kocon. Deze vorm van preventie richt zich op mensen die in een probleemsituatie zitten, zoals verslaafden, of een chronische, psychische of somatische aandoening hebben. De inzet van preventie heeft hierbij als doel te voorkomen dat de verslaafde terugvalt of zich, ondanks verslavingsproblematiek, toch kan redden.
2. BEVORDEREN SAMENHANG PREVENTIE EN HANDHAVING Voor het naleven van bestaande én nieuwe wet- en regelgeving 3 is het van belang dat het nut en de noodzaak hiervan bekend is en breed gedragen wordt; het creëren van publiek draagvlak. Dit is een belangrijke taak voor verslavingspreventie. Kocon zet naast de reguliere preventie in het onderwijs (vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg uitgevoerd door de GGD Hollands Midden) hiervoor aanvullende activiteiten in zoals het naar ouders verspreiden van de speciaal gemaakte folder Proost!? Tussen de terreinen preventie en handhaving ligt een behoorlijke afstand. Deze wordt door Kocon, meestal in samenwerking met de gemeente Katwijk, Politie Hollands Midden en het jongerenwerk van Factor W, overbrugd door speciaal hiervoor ontwikkelde activiteiten bijvoorbeeld het uitlenen van de alcoholblaastesten, het organiseren van preventiesurvivals, de training Grenzen stellen, het toepassen van de Halt-maatregel, deelname aan de Burgemeestersbrief en de Nalevingsonderzoeken. Al met al is dit een heel compleet pakket van activiteiten strekkend van preventie tot handhaving. Dit integrale pakket aan activiteiten en maatregelen is nooit af ; sommige activiteiten lopen langdurig (preventiesurvival), sommige zullen worden afgebouwd (Grenzen stellen) en voor nieuwe problemen moeten ook weer nieuwe activiteiten bedacht, opgezet en uitgevoerd worden. Hoewel de participanten best gepast trots kunnen zijn, van geen andere gemeente is een dergelijk compleet pakket bekend, zal er voortdurend inzet nodig zijn om nieuwe activiteiten te ontplooien die preventie en handhaving verbinden. 3. ONTWIKKELEN VERSLAVINGSPREVENTIE EN HULP VOOR VOLWASSENEN/ OUDEREN Overmatig alcoholgebruik onder volwassenen/ouderen is een groeiend probleem. Niet alleen voor henzelf, maar ook voor de omgeving, de zorg en de maatschappij. In tien jaar tijd is bij deze doelgroep het overmatig drinken meer dan verdubbeld. Overmatig drinken kan uitwerken op verkeerd medicijn gebruik in combinatie met alcohol, vaker vallen met botbreuken tot gevolg of vereenzaming door isolering. Door vergrijzing zal deze groep verder blijven groeien en hiermee ook de kosten die schadelijk alcoholgebruik met zich meebrengt. Het is van groot belang voortijdig risicovol alcoholgebruik bij volwassenen en ouderen te signaleren, Platform Kocon wil in 2012 de eerstelijnsvoorzieningen, die in contact zijn met deze doelgroepen, wijzen op deze ontwikkeling, hen voorzien van een aanbod gericht op vroegsignalering en organisaties desgewenst voorzien van een deskundigheidsbevordering. Deze intermediairs helpen zo om het risicovol alcoholgebruik terug te dringen. Dit door vroegsignalering, volwassenen en ouderen te voorzien van informatie en hen te verwijzen naar de zorg wanneer hier reden toe is. 3 Naar verwachting wordt de huidige wetgeving eind 2011/ begin 2012 gewijzigd.
Gewijzigde en nieuwe activiteiten in 2012 Hieronder een toelichting van de wijzigingen in het Activiteitenplan 2012 ten opzichte van 2011. 1. Training Grenzen stellen De training Grenzen stellen is effectief en wordt hoog gewaardeerd. Helaas kost deze training ook veel geld; voor 16 mensen is de prijs ca. 4.500,00. Vanwege de bezuiniging 4 is flink geschrapt in deze activiteit. Kocon wil het theorieblok van de training wel uit blijven voeren ad ± 450,00. 2. Preventiesurvival met jongeren De preventiesurvival wordt al sinds 1999 uitgevoerd. De survival is een mooi middel om duidelijk te krijgen of jongeren uit een hanggroep problemen hebben o.a. met het gebruik van middelen (te jong drinken, te veel drinken, roken, blowen en evt. harddrugs), of andere problemen en zo nodig te (laten) begeleiden. Door bezuinigingen is het aantal uit te voeren survivals teruggebracht van 2 naar 1 per jaar. 3. Instructie Verantwoord Alcohol schenken Katwijk (IVA) De Instructie Verantwoord Alcoholschenken richt zich op barvrijwilligers in verenigingen met het doel om hen in staat te stellen om verantwoord alcohol te schenken. In de opzet van de lokaal ontwikkelde IVA Katwijk ligt de nadruk veel sterker op naleving en handhaving dan in andere bestaande IVA-instructies. Vanuit het 3 e Nalevingsonderzoek (mysterieshoppers) is geadviseerd om de beschikbare capaciteit van de toezichthouders van de gemeente Katwijk vooral in te zetten op de directe handhaving. Om die reden wordt de IVA-instructie in 2012 niet meer actief aangeboden en beperkt. Verenigingen kunnen er wel zelf om vragen. 5 4. Signaleringsnetwerk Jeugd Een medewerker van Kocon vervulde in 2010 en 2011 tijdelijk het voorzitterschap voor het overleg van Signaleringsnetwerk Jeugd van de gemeente Katwijk. Dit als vervanging van de vertrokken voorzitter. Tijdens dit overleg (1x per 6 weken) richten medewerkers van verschillende organisaties zich op gezinnen waarover zorg bestaat op het terrein van bijvoorbeeld wonen, onderwijs, financiën, fysiek en mentaal functioneren of verslaving. Gemiddeld gaat het om 75 (unieke) gezinnen per jaar. Hiervoor wordt direct samengewerkt met de gemeente. Deze functie wordt eind 2011 overgedragen aan een volgende voorzitter. In 2012 blijft de medewerker, vanuit het Platform Kocon, weliswaar betrokken bij dit netwerk voor het beleidsmatige deel met als aandachtgebied verslavingsbeleid, maar dit valt dan onder de functie informatie, consult en advies. 4 Naar aanleiding van de nota Scherp aan de wind vindt in 2012 een bezuiniging plaats van 10.000,- op de posten: publiciteit, deskundigheidsbevordering (Training Grenzen Stellen) en preventieactiviteiten (Preventiesurvival).
5. Convenant Jongerenwerk 5 jongerencentra in Katwijk voeren sinds 2007 een gezamenlijk alcoholmatigingsbeleid. Dit is vastgelegd in een convenant. Afspraken in dit convenant zijn o.a. dat de activiteiten voor jongeren tot 16 jaar gescheiden plaats vinden van activiteiten voor 16 jaar en ouder. Bij activiteiten tot 16 jaar wordt geen alcohol geschonken. De prijzen van alcoholhoudende dranken zijn tussen de jongerencentra gelijkgeschakeld, frisdrank is de helft goedkoper dan alcoholhoudende dranken. Dit convenant is in 2011 hernieuwd. In 2012 blijft Kocon de uitvoering begeleiden, maar een nieuw convenant is vooralsnog niet nodig en komt daarom niet (meer) voor in dit Activiteitenplan voor het jaar 2012. 6. Voorlichting en creëren draagvlak voor alcoholmatigingsbeleid in de sportsector Voor de sportsector biedt de Werkgroep Preventie van Platform Kocon de gemeente Katwijk in 2011 een concepttekst aan met voorbeelden van afspraken en maatregelen die bijdragen aan een alcoholmatigingsbeleid in de sportsector. Deze afspraken en maatregelen kunnen bijvoorbeeld opgenomen worden in nog af te sluiten convenant. Voor 2012 geldt het aanbod vanuit Platform Kocon om de voorlichting en communicatie te verzorgen voor de sportsector om hiermee draagvlak te creëren; het waarom van afspraken en het belang van naleving. 7. Convenant Oranjeverenigingen In 2012 zal Platform Kocon proberen een convenant te ontwikkelen dat als groeimodel ingezet kan worden. Draagvlakverbreding moet ervoor zorgen dat steeds meer initiatieven/ organisaties/ ondernemers zich willen conformeren aan huisregels over alcoholgebruik en het voorkomen/ terugdringen van alcoholgebruik onder de 16 jaar tijdens activiteiten van de Oranjeverenigingen. Dit initiatief werkt Kocon uit voor álle Oranjeverenigingen. 8. Vroegsignalering en deskundigheidsbevordering alcoholgebruik gericht op ouderen Eerstelijnsvoorzieningen worden geïnformeerd over het nut en de noodzaak van het (vroeg)signaleren van risicovol drinken onder ouderen. Hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan consulenten van stichting Welzijn Ouderen, verzorgenden van Valent, verpleeghuisartsen en verpleegkundigen. In 2012 is het streven om de eerstelijnsvoorzieningen die in contact zijn met deze doelgroepen, te wijzen op de ontwikkelingen en hen te voorzien van een aanbod gericht op vroegsignalering en organisaties, desgewenst voorzien van een deskundigheidsbevordering. 9. 4 e Nalevingsonderzoek door STAP en Universiteit Twente In mei 2011 is het 3 e Nalevingsonderzoek verricht door STAP en de Universiteit Twente aangeboden met 15 aanbevelingen voor gemeentelijk beleid. Als het lukt om een aanzienlijk deel van deze aanbevelingen om te zetten in beleid en uitvoering dan is het nuttig om te onderzoeken of deze inzet het gewenste effect heeft op de naleving van de regels. In dat geval is Kocon bereid om haar opgebouwde expertise, tijd en geld in te zetten om een 4 e Nalevingsonderzoek te realiseren. Dat betekent onder andere het aanboren van financiën, het aankopen van het onderzoek en het onderhandelen over de condities en de planning van het onderzoek.
10. Extra ouderavonden basisonderwijs voor het stimuleren van weerbaarheid In het basisonderwijs worden vanuit de Doeluitkering regionaal ouderavonden ingezet. De GGD HM verzorgt dit aanbod. Zo ook in Katwijk. In dit aanbod wordt tijdens de ouderavonden naast genotmiddelenvoorlichting ook het thema weerbaarheid behandeld vanuit de gedachte dat weerbare mensen (jongeren én hun ouders) komen tot verantwoorde keuzes. De capaciteit van de GGD HM om, vanuit de doeluitkering, elke school een aanbod waaronder een ouderavond aan te kunnen bieden is niet helemaal toereikend. Vanuit het Platform wordt naar een verdere ophoging in deelname gestreefd. Hiervoor wordt samen met de GGD een plan van aanpak gemaakt. Ondersteunend hierbij kan zijn om de benodigde lesmaterialen te laten bekostigen door het Platform. 11. Spreekuren voortgezet onderwijs Gedacht wordt aan het houden van spreekuren in het voortgezet onderwijs in samenwerking met de jeugdverpleegkundigen. Onderzocht zal worden of scholen en leerlingen in dit aanbod een meerwaarde zien. Zo mogelijk zal als pilot ook een aantal spreekuren worden ingezet. 12. Pilot nazorg ex-gedetineerden Katwijk In maart 2011 is de tweejarige pilot Nazorg ex-gedetineerden Katwijk gestart met als doel het terugdringen van terugval in criminaliteit door het bieden van nazorg. Verdachten en gedetineerden worden door de twee trajectbegeleiders bezocht in Huizen van Bewaring en gevangenissen. Er volgt een inventarisatie van de 5 basisvoorwaarden (ID, inkomen, werk/ dagbesteding, huisvesting en zorg) en zo nodig volgt hierop actie zodat de terugkeer zo optimaal als mogelijk plaats vindt. De pilot wordt in 2012 voortgezet. 7
2. Activiteiten in 2012 De GGD Hollands Midden, Brijder Preventie en De Brug Midden Nederland voeren met middelen vanuit de Doeluitkering verschillende activiteiten uit voor de 15 gemeenten in deze regio, waarbij de gemeente Leiden als centrumgemeente fungeert. Jaarlijks worden afspraken gemaakt met deze organisaties over de inzet op preventie. Dit basispakket voor alle gemeenten in de regio bestaat uit: 1. Preventieactiviteiten voor leerlingen en ouders in het basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs, Regionale Opleidings Centra (ROC s) en beleidsadvisering voor gemeenten uit te voeren door de GGD. 2. Verslavingspreventie in het jongerenwerk, de sportsector en de ROC s en andere activiteiten zoals jeugdhulpverlening, maatschappelijke dienstverlening, gezondheidszorg en het uitvoeren van open spreekuren door Brijder. 3. Voorlichting en begeleiding van ouders en partners van verslaafden uit te voeren door De Brug. In het basispakket van de organisaties is ook publieksvoorlichting opgenomen. De kosteneffectiviteit van preventieve activiteiten op het gebied van riskante genotmiddelen kan een rol spelen bij de verantwoording van beleid en de keuzes voor nieuw beleid. De stijgende zorgkosten, noodzakelijke bezuinigingen bij inkrimpende budgets en de onderbouwing van kosten, maken de roep om inzicht in de kosten en baten luider, ook lokaal. Van een enkele activiteit (de Gezonde School ) is met wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat de inzet hiervan effectief is. Hierdoor is het lastig om op basis van kosten en baten keuzen te maken voor die activiteiten die bijdragen aan het behalen van de beleidsdoelen. Als Platform volgen we hierbij al jaren het uitgangspunt dat het verslavingsbeleid breder gezien moet worden: het gaat niet om de afzonderlijke preventieactiviteiten die o.a. bijdragen aan kennis, bewustwording en publiek draagvlak, maar om een combinatie van activiteiten en maatregelen. Hiertoe behoort ook handhaving op basis van wet- en regelgeving en maatregelen op het gebied van vergunningen, prijzen en verkrijgbaarheid. Alleen op die manier kan lokaal sterker bijgedragen worden aan het behalen van de beleidsdoelen van het verslavingsbeleid. Op de volgende pagina s worden de voorgenomen activiteiten weergegeven. Het gaat hierbij niet om de activiteiten uit het eerder genoemde basispakket (gefinancierd vanuit de AWBZ, WMO of Doeluitkering) maar om de aanvullende lokale activiteiten vanuit het Platform Kocon. 2.1 Onderzoek pagina 9 2.2 Preventie pagina 10 2.3 Zorg pagina 16 2.4 Maatschappelijk herstel pagina 17 Bijlage Informatie Platform Kocon pagina 19
2.1 Onderzoek Het Platform wil ook in 2012 bijdragen aan het vergroten van het inzicht in de effecten van interventies. Voor 2012 staat op het programma het 4 e Nalevingsonderzoek van de Universiteit Twente en STAP en een verdere ontwikkeling van de geheugentraining met jongeren met behulp van de pilot Retrainprogramma Alcoholgebruik. Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Retrainprogramma Universiteit van Het Retrainprogramma is een bewezen effectief programma voor behandeling van alcoholverslaafden en Alcoholgebruik (Training met PC voor jongeren tot 18 jaar) 120 jongeren Amsterdam Medewerkers Kocon delinquenten. De training is ontwikkeld door Reinout Wiers, hoogleraar ontwikkelingspsychologie van de Universiteit Amsterdam. Het doel van de pilot in Katwijk is te onderzoeken of het (aangepaste) programma ook effectief is voor jongeren die alcohol drinken. Dit is vanzelfsprekend een andere doelgroep met een drinkpatroon dat mogelijk een probleem is of wordt maar dat zeker niet hoeft te zijn. In april 2011 is, na geruime tijd zoeken, een school voor voortgezet onderwijs bereid gevonden om de pilot voor het Retrainprogramma uit te voeren in de bovenbouw. Met een klein aantal leerlingen is in 2011 proef gedraaid om na te gaan of het programma technisch goed werkt en aantrekkelijk is voor jongeren om mee te werken. Na enkele aanpassingen zal begin 2012 de uitvoering van de pilot starten met ± 120 leerlingen in de leeftijd van 15 tot en met 17 jaar. In de tweede helft van 2012 worden de meetresultaten verwerkt en wordt duidelijk of dit 9 programma ook effectief is voor drinkende scholieren. Wanneer blijkt dat het programma effectief is, dan is het voornemen van Platform Kocon om dit programma in 2013 uit te voeren op zoveel mogelijk Katwijkse scholen. 4 e Nalevingsonderzoek Werkgroep Naleving Op 4 mei 2011 zijn de resultaten van het 3 e Nalevingsonderzoek door Kocon aangeboden aan het college. o.l.v. medewerker Gekoppeld aan die resultaten zijn ook een 15-tal aanbevelingen gedaan en bood Kocon aan mee te werken aan de Niet van toepassing Kocon i.s.m. gemeente, STAP en Universiteit Twente uren uitwerking van die aanbevelingen (voorlichting en draagvlak creëren). De aanbevelingen hebben vooral betrekking op het gemeentelijk beleid; het handhaven van de regels. Als het lukt om een aanzienlijk deel van de aanbevelingen in beleid en uitvoering om te zetten dan is het nuttig om te onderzoeken of deze inzet het gewenste effect heeft op de naleving van de regels. In dat geval is Kocon bereid om de opgebouwde kennis, uren en geld in te zetten voor de ontwikkeling en uitwerking van een 4e Nalevingsonderzoek. Naar verwachting zal een mogelijk 4e onderzoek dan plaatsvinden in 2013, waarbij de voorbereidingen hiervan starten in 2012.
2.2 Preventie en handhaving De meeste activiteiten van Plattform Kocon richten zich op preventie en handhaving. De activiteiten worden gecoördineerd door de Werkgroep Preventie. In deze en andere werk- en projectgroepen, hebben vooral de hiervoor aangestelde medewerkers een voorbereidende en uitvoerende rol. Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Informatie, consult- en adviesfunctie: - Jongerenwerk - Signaleringsnetwerk Jeugd - Project Alcohol en Jeugd Halt-afdoeningen Alcohol en Drugs - 10 jongerenwerkers en vrijwilligers - 75 gezinnen met kinderen - HALT alcohol: 75 jongeren en 50 ouders - HALT drugs: 15 jongeren en hun ouders Medewerkers Kocon De medewerkers van Kocon hebben een informatie, consult- en adviesfunctie voor organisaties in Katwijk. Het beroep op deze functie verschilt ieder jaar. Voor 2012 wordt in ieder geval rekening gehouden met: Jongerenwerk: Een medewerker van Kocon adviseert en begeleidt jongerenwerkers en vrijwilligers op hun aanvraag. Het gaat bijvoorbeeld om casusbesprekingen, advies over huisregels en het ontwikkelen en inzetten van een visie t.a.v. genotmiddelengebruik. Voor de bevordering van deskundigheid kan het jongerenwerk een beroep doen op Brijder Preventie (Doeluitkering). Bijv. voor een training over gezondheids-verstoringen als gevolg van genotmiddelengebruik. De uitvoering daarvan vindt plaats in overleg met een medewerker van Kocon. Bij onvoldoende capaciteit bij Brijder kan de uitvoering plaats vinden vanuit Kocon. Signaleringsnetwerk Jeugd: Een medewerker van Kocon is vanuit de informatie-, consult en adviesfunctie van Platform Kocon betrokken bij Signaleringsnetwerk Jeugd van de gemeente Katwijk voor het beleidsmatige deel met als aandachtgebied verslavingsbeleid. Op vraag kan ook voorzien worden in deskundigheidsbevordering. Project Alcohol en Jeugd ( HALT- maatregel nav alcohol en/ of softdrugsgebruik op straat) Door het drinken van alcohol zien jongeren bepaalde risico's niet en hebben zij minder controle over het eigen gedrag. 5 Het bezit en het drinken van alcohol op straat is verboden in Katwijk. Als dat toch gebeurt, volgt voor jongeren van 12 tot 18 jaar de Halt-afdoening Alcohol met een leerstraf (uitgevoerd door Brijder Preventie). Jongeren moeten dan hun excuses aanbieden aan een eventueel slachtoffer(s) en/of eventuele schade vergoeden. De leerstraf houdt in dat de jongere gedwongen wordt om na te denken over het eigen gedrag en de gevolgen hiervan. Een goed doorlopen traject, betekent dat de jongere geen strafblad krijgt 6. Ook ouders worden uitgenodigd voor gesprek en voorlichting. De Haltmaatregel Alcohol is in 2011 uitgebreid met het aanhouden op druggerelateerde zaken. De projectgroep Alcohol en Jeugd, onder leiding van de gemeente, zorgt voor de coördinatie van de werkzaamheden. Vanuit Kocon neemt een medewerker deel (6x per jaar). 5 6 Uit onderzoek blijkt dat bij 58% van vernielingen en vandalisme sprake was van (overmatig) alcoholgebruik. Zware vormen van overtredingen, zoals fysiek geweld en bedreiging worden direct doorgestuurd naar het OM en komen niet in aanmerking voor de Halt-afdoening.
Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Groeimodel t.b.v. alcoholmatiging Oranjeverenigingen 4 Oranjeverenigingen Werkgroep Preventie Kocon i.s.m. Oranjeverenigingen Op initiatief van de Oranjevereniging Katwijk a/d Rijn is in 2010 een aanzet gemaakt om met betrokken horecaondernemers en (vrijwilligers)organisaties afspraken te maken die tijdens de evenementen gelden van de Oranjevereniging m.b.t. het schenken van alcohol en de toezicht/ naleving op het gebied van alcohol en drugs. De organisatie is al langer bezig om overmatig alcoholgebruik te ontmoedigen o.a. door vanaf 2009 jaarlijks een FriZZZfeest te organiseren tijdens het Najaarsfeest. Het voornemen om in 2011 met de Oranjevereniging Katwijk a/d Rijn tot een convenant te komen i.h.k.v. alcoholmatiging is nog niet verder uitgewerkt. De Oranjevereniging gaf aan dat het onderschrijven van een convenant door alle organisaties, ondernemers en particuliere initiatieven die meewerken aan de evenementen lastig is en niet verplicht kan worden. Gedacht wordt nu aan een groeimodel in de vorm van een convenant, waarbij draagvlakverbreding ervoor moet zorgen dat in meerdere jaren steeds meer betrokken initiatieven/ organisaties/ ondernemers zich willen conformeren aan huisregels over alcoholgebruik en het voorkomen/ terugdringen van alcoholgebruik onder de 16 jaar. Dit model wordt uitgewerkt voor alle Oranjeverenigingen. De nadruk zal niet alleen worden gelegd op het alcoholgebruik van jongeren maar ook op de houding en voorbeeldfunctie van volwassenen tijdens activiteiten met kinderen. 11 IVA Katwijk Instructie Verantwoord Alcohol schenken Katwijk voor verenigingen en jongerencentra Katwijk 4 bijeenkomsten Medewerker Kocon i.s.m. toezichthouder lokale handhaving drank- en horecawet In 2010 zijn 12 instructies lokale IVA voor 380 vrijwilligers uitgevoerd met als doel de barvrijwilligers van verenigingen en jongerencentra beter in staat te stellen om verantwoord alcohol te schenken om zo een betere naleving van de Drank- en Horecawet, APV en Drank- en Horecaverordening te bereiken. In de opzet van de lokale IVA ligt de nadruk veel sterker op naleving en handhaving dan in de bestaande IVA-instructies. Zo wordt in deze lokale opzet (uitgewerkt door medewerkers van politie, gemeente en Kocon) ook nadrukkelijke aandacht besteed aan de lokale regelgeving. In het 3 e Nalevingsonderzoek dat in december 2010 is verricht is niet aangetoond dat dit leidt tot betere naleving omdat de groep onderzochte IVA-gecertificeerde verenigingen niet groot genoeg was. Vanuit het onderzoek is geadviseerd om de beschikbare capaciteit vooral in te zetten op de directe handhaving. Om die reden wordt de IVA-instructie in 2012 niet actief aangeboden. Verenigingen en jongerencentra kunnen hier wel om vragen.
Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Burgemeestersbrief : voorlichting en gesprekken met groepen ouders n.a.v. zorg en/of overlast 3 bijeenkomsten met 10 tot 20 ouders Preventiesurvival met jongeren 1 survival; 15 jongeren en hun ouders 4 bijeenkomsten Grenzen Stellen 32 vrijwilligers/ medewerkers Medewerker Kocon, Politie, Gemeente, Factor W Financiering Factor W i.s.m. Politie en medewerker Kocon (Kocon & Factor W op 50/50 basis) PJ Partners of een ander trainingsbureau zoals de Boemerang Medewerker Kocon Ouders van jongeren waarover zorg is, omdat zij veel en/of laat op straat hangen, daar drinken, overlast veroorzaken en/ of vernielen, worden met een brief ondertekend door de burgemeester op de hoogte gesteld van deze feiten. Deze signalen komen vanuit de gemeente, de politie of het jongerenwerk. Dit gebeurt ook voor het onderwerp alcohol (i.h.k.v. het Project Alcohol en Jeugd/ Haltmaatregel). De ouders worden nogal verplichtend uitgenodigd hierover te overleggen met de politie en vervolgens om gezamenlijk met andere ouders een bijeenkomst bij te wonen over de problemen. Op verzoek van politie, gemeente en jongerenwerk ondersteunt een medewerker van Kocon de ouders bij de opvoeding en hun vragen daarover. Ouders worden gestimuleerd om hun gezag op te pakken en elkaar daarbij te steunen bijvoorbeeld door kleine gespreksgroepen te starten en/ of professionele hulp te zoeken. Het al dan niet uitvoeren van de voorlichting met gespreksgroepen van ouders is sterk afhankelijk van de situaties die zich voordoen. De preventiesurvival wordt georganiseerd voor groepen jongeren waarvan het jongerenwerk sterk de indruk heeft dat er problemen spelen o.a. wat betreft middelengebruik. Het doel van de survival is om deze duidelijk op tafel te krijgen. Als er een probleem blijkt te zijn dan krijgen de jongeren en hun ouders vervolgens begeleiding daarbij aangeboden. De ouders worden in de voorbereiding betrokken doordat zij een voorlichting over middelengebruik krijgen en vooraf voor bepaalde zaken toestemming moeten geven. De organisatie en uitvoering liggen bij de jongerenwerkers van Factor W (JOS). De politie verzorgt tijdens de survival onderdelen over regels en handhaving op straat. De Kocon-medewerker bereidt het onderdeel verslavingspreventie voor. De kosten voor de survival worden gedeeld met Factor W, daarnaast betalen de jongeren een eigen bijdrage. Instellingen hebben regelmatig te maken met non-coöperatief of zelfs agressief gedrag. Het is dan lastig om de regels te stellen en te handhaven. De training Grenzen Stellen leert de vrijwilligers en/of beroepskrachten daarin een constructieve en zelfredzame houding te hebben. Het oorspronkelijke trainingsprogramma bestaat uit een dagdeel theorie, twee dagdelen praktijkoefeningen met een acteur en een afsluitende avond. In verband met de kosten (bezuinigingen) wil Kocon het aanbod beperken tot de theorieblokken van één dagdeel voor vier groepen van 8 vrijwilligers of beroepskrachten. (NB dit kost bij benadering 300 voor 4 bijeenkomsten i.p.v. 4.600 voor 16 mensen)
Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Voorlichting aan jongeren in het Jongerenwerk 10-50 jongeren Jongerenfolder alcohol Proost 1000 jongeren van 12 jaar en hun ouders Inzet Alcoholtesters en ondersteunen Frizzzfeesten 1500 jongeren van 12 tot 16 jaar via scholen, horeca, verenigingen en jongerenwerk 7 Medewerker Kocon i.s.m. jongerenwerk Factor W en Brijder Preventie Werkgroep Preventie Koconmedewerker i.s.m. Factor W en politie In de afgelopen jaren zijn de Jongerenwerkers van Factor W geschoold in het omgaan met de genotmiddelenproblematiek onder jongeren, kunnen zij professioneel observeren en hebben zij de beschikking gekregen over het Draaiboek voor preventieactiviteiten. Dat betekent dat zij de meeste preventieactiviteiten zelf uitvoeren. Als zij in afwijkende omstandigheden ondersteund willen worden dan is dat mogelijk. Bij de grote instituten voor verslavingspreventie zijn geen folders beschikbaar over alcohol voor jongeren onder de 16 jaar met een duidelijke en onderbouwde boodschap: niet doen! Om die reden heeft het Platform Kocon zelf een folder gemaakt en deze is i.s.m. de gemeente Katwijk in 2011 verspreid naar alle inwoners die ouder/ opvoeder zijn van een jongere van 12 tot 16 jaar. In 2012 zal deze gericht verspreid worden naar de ouders van jongeren die in 2012 12 jaar worden. Een feest of activiteit waarvan de doelgroep jonger is dan 16 jaar zou ook een alcoholvrij feest (en tabak- en drugsvrij!) moeten zijn. Dat wil zeggen dat er niet wordt geschonken en dat jongeren ook niet mee kunnen doen als blijkt dat zij hebben ingedronken Om dit objectief te kunnen vaststellen kunnen alcoholblaastesten ingezet worden. Dit is voor het eerst gedaan op de Orange Frizzz Party i.s.m. de Oranjevereniging Katwijk aan de Rijn in 2009 met heel positieve ervaringen. Vervolgens zijn de alcoholblaastesten voor gebruik aangeboden aan alle verengingen, instellingen en scholen die een feest voor 16- willen organiseren. Natuurlijk mogen instellingen die ze willen gebruiken voor feesten waar wel 16 plussers aanwezig zijn dat ook doen. De blaastesten, gebruiksaanwijzing en tips zijn ook in 2012 beschikbaar. Kocon wil het gebruik van de blaastesten stimuleren door publiciteit. 13 7 Het aantal unieke jongeren (en indirect hun ouders) dat bereikt wordt tijdens activiteiten voor 12 tot 16 jaar waarbij de alcoholtesters worden ingezet is erg lastig te controleren. Ter indicatie; het Frizzzfeest tijdens het Najaarsfeest 2010 is bezocht door 450 jongeren en schoolfeesten worden gemiddeld door 230 leerlingen bezocht.
Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Inzet Alcoholtesters en ondersteunen Frizzzfeesten 1500 jongeren van 12 tot 16 jaar via scholen, horeca, verenigingen en jongerenwerk 8 Alcoholgebruik volwassenen/ouderen 10 medewerkers eerstelijnsvoorzieningen Ouderavonden basisscholen 15 scholen groepen 7 en 8 x 35 leerlingen per klas Koconmedewerkers i.s.m. Factor W Koconmedewerkers Koconmedewerkers Een feest of activiteit waarvan de doelgroep jonger is dan 16 jaar zou ook een alcoholvrij feest (en tabak- en drugsvrij!) moeten zijn. Dat wil zeggen dat er niet wordt geschonken en dat jongeren ook niet mee kunnen doen als blijkt dat zij hebben ingedronken Om dit objectief te kunnen vaststellen kunnen alcoholblaastesten ingezet worden. Dit is voor het eerst gedaan op de Orange Frizzz Party i.s.m. de Oranjevereniging Katwijk aan de Rijn in 2009 met heel positieve ervaringen. Vervolgens zijn de alcoholblaastesten voor gebruik aangeboden aan alle verengingen, instellingen en scholen die een feest voor 16- willen organiseren. Natuurlijk mogen instellingen die ze willen gebruiken voor feesten waar wel 16 plussers aanwezig zijn dat ook doen. De blaastesten, gebruiksaanwijzing en tips zijn ook in 2012 beschikbaar. Kocon wil het gebruik van de blaastesten stimuleren door publiciteit. Opstellen van een plan van aanpak voor het terugdringen van risicovol alcoholgebruik door volwassenen en ouderen. Hiervoor zullen de eerstelijnsvoorzieningen, middels een brief, worden geïnformeerd over het nut en de noodzaak van het signaleren van dit risicovoldrinken. Hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan consulenten van stichting Welzijn Ouderen, artsen/verzorgenden van Valent, verpleegkundigen. Voor deze beroepsgroepen wordt ook een deskundigheidsbevordering ontwikkeld en naar wens aangeboden. In het basisonderwijs worden vanuit de Doeluitkering regionaal ouderavonden ingezet. Zo ook in Katwijk. De capaciteit van de GGD HM om dit aan elke school te kunnen aanbieden is niet toereikend. Vanuit het Platform wordt naar een ophoging in deelname gestreefd door bijvoorbeeld een gecombineerd aanbod voor ouders van de groepen 7 en 8. Ondersteunend hierbij kan zijn om de benodigde lesmaterialen voor leerlingen, ouders en docenten te laten bekostigen door het Platform. Tijdens de ouderavonden wordt naast genotmiddelenvoorlichting ook het thema weerbaarheid behandeld. Dit alles vanuit de gedachte dat weerbare mensen (jongeren én hun ouders) komen tot verantwoorde keuzes. 8 Het aantal unieke jongeren (en indirect hun ouders) dat bereikt wordt tijdens activiteiten voor 12 tot 16 jaar waarbij de alcoholtesters worden ingezet is erg lastig te controleren. Ter indicatie; het Frizzzfeest tijdens het Najaarsfeest 2010 is bezocht door 450 jongeren en schoolfeesten worden gemiddeld door 230 leerlingen bezocht.
Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Planvorming spreekuren voortgezet onderwijs voor ouders en leerlingen Koconmedewerkers De tijd lijkt rijp om te investeren op het terrein van de geïndiceerde preventie. Hiermee vult dit een hiaat tussen preventie (universele preventie) en zorg. Gedacht wordt aan het houden van spreekuren in het voortgezet onderwijs in samenwerking met de jeugdverpleegkundigen. Onderzocht zal worden of scholen en leerlingen in dit aanbod een meerwaarde zien. Zo mogelijk zal als pilot ook een aantal spreekuren worden ingezet. Afhankelijk van wat de jeugdverpleegkundige aanlevert. Diversen Platform Kocon/ Werkgroep Preventie Discussie over trends/ ontwikkelingen en eventueel adviezen/ signalen aan het gemeentebestuur. Inzet van activiteiten n.a.v. actuele signalen of trends. Adviezen bespreken voor de WMO-Adviesraad in het kader van de prestatievelden WMO 7.8 en 9 Actualisatie website Kocon en verwijsgids. Activiteiten voortvloeiend uit de convenanten jongerenwerk en sportverenigingen. 15
2.3 Zorg Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Uitwisseling en afstemming tbv van zorgactiviteiten Brijder Verslavingszorg, De Brug, GGZ Duin- en Bollenstreek, Stichting De Binnenvest Financiering door: AWBZ, WMO Doeluitkering, Vanuit het Platform worden geen zorgactiviteiten uitgevoerd. Wel vindt hierover uitwisseling en afstemming plaats tijdens platformvergaderingen en de verschillende project- en werkgroepen. Ook informatie en uitwisseling over nieuwe activiteiten voor cliënten en medewerkers (zoals scholing) komen aan de orde. Daarnaast stelt het Platform de kantoorruimte in Huize Callao beschikbaar voor gespreksgroepen en spreekuren van verschillende zorginstellingen zoals Brijder (gespreksgroep ex-alcoholisten en gesprekken met jongeren en hun ouders), het Algemeen Maatschappelijk Werk - Kwadraad (Project Broodnodig Katwijk) en Stichting De Binnenvest (spreekuren woonbegeleiding (dreigende) daklozen uit Katwijk.
2.4 Maatschappelijk herstel Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Project Reïntegratie tbv nazorg en begeleiding van ex-verslaafden en/ of exgedetineerden uit Katwijk. 30 unieke personen waarvan ongeveer 19 personen deelnemen en 11 personen worden begeleid naar andere vormen van hulp. Medewerker Kocon De Brug, Brijder, GGZ Duin- en Bollenstreek, Politie HM Financiering door: gemeente Leiden (doeluitkering) en de gemeente Katwijk De uitvoering van de activiteiten voor het Project Reïntegratie 9 van Platform Kocon ligt in handen van de casemanager, een maatschappelijk werker van De Brug voor 24 uur per week en de directeur van De Brug. De eindverantwoording van het project ligt bij Stichting Kocon. De casemanager zorgt voor het opstellen van individuele behandelplannen volgens het 8-fasenmodel voor maatschappelijke opvang en het begeleiden van de deelnemers en mentoren. Op jaarbasis worden gemiddeld 15 tot 19 deelnemers begeleid. Onder voorwaarden en i.o.m. Dunavie is het mogelijk dat deelnemers van het Project Reïntegratie in aanmerking komen voor een Koconwoning; een huurwoning die tijdelijk voor twee jaar in bruikleen wordt gegeven. Het casemanagement en de mentoren zorgen voor woonbegeleiding. Het Indicatieteam komt 1x per 6 weken bij elkaar voor het opstellen van een behandelplan voor deelnemers die in aanmerking komen voor een Koconwoning (6 in 2012). Het team bestaat uit medewerkers van De Brug, Brijder en de GGZ Duin- en Bollenstreek. Ieder jaar wordt met de Jaarrapportage inhoudelijke en financiële verantwoording afgelegd. 17 1x Training voor mentoren van het Project Reïntegratie 10 vrijwilligers Brijder of andere organisatie bv. Movisie Financiering door: gemeente Leiden en gemeente Katwijk 10 tot 12 vrijwilligers van het Platform, de zogeheten mentoren, ondersteunen de deelnemers één tot tweemaal per week in een 1-op-1 situatie. De vrijwilligers worden hierin ondersteund door het casemanagement en komen tweemaandelijkse bij elkaar voor uitwisseling en ondersteuning. De mentoren nemen jaarlijks deel aan een training (1-2 dagdelen). De inhoud is gericht op de praktijkvragen en - ervaringen van de vrijwilligers. Warme maaltijdvoorziening dak- en thuislozen 20 (unieke) deelnemers De Brug, De Duinrand en vrijwilligers Financiering door: Giften en Gemeente Katwijk In het Inloophuis van De Brug kunnen dak- en thuislozen uit Katwijk dagelijks gebruik maken van een warme maaltijd. Deze voorziening is vanuit het Platform Kocon opgezet. De maaltijden worden bereid in Zorginstelling De Duinrand en gefinancierd met een eigen bijdrage ( 1 euro per maaltijd), met giften en zo nodig springt de gemeente Katwijk bij met een (gelimiteerde) financiële bijdrage. 9 Meer informatie is te vinden in de Jaarrapportage Project Reïntegratie 2010, via downloads op de website www.kocon.nl
Activiteit en bereik Uitvoering door Toelichting Pilot Nazorg ex-gedetineerden 45 (ex) gedetineerden Medewerkers Kocon Factor W, De Brug, gemeente Katwijk Financiering door: gemeente Katwijk De gemeente Katwijk heeft met Kocon afgesproken samen op te trekken in de verdere uitwerking van de nazorg aan (ex-)gedetineerden. Om ondersteuning te bieden bij de knelpunten die ex-gedetineerden ervaren bij terugkeer 10 uit detentie naar de gemeente Katwijk wordt gedurende twee jaar de (ex-)gedetineerden individuele ondersteuning geboden. Het gaat dan om huisvesting, ID, inkomen/ schulden, zorg en werk. Hiertoe is in maart 2011 een pilot van twee jaar gestart. De uitvoering van de activiteiten voor de pilot Nazorg ex-gedetineerden ligt in handen van twee trajectbegeleiders van Factor W voor 20 uur per week (duofunctie van 2x 10 uur), de nazorgcoördinator van de gemeente Katwijk in nauwe samenwerking met de casemanager van het Project Reïntegratie. De eindverantwoording van het project ligt bij Stichting Kocon. De twee trajectbegeleiders bezoeken verdachten en gedetineerden waar mogelijk binnen 5 dagen op tijdens preventieve hechtenis en gevangenisstraf na een melding hiervan via het digitale platform (Dpan). In 2012 wordt de pilot vervolgd. In september 2012 (na 18 maanden) wordt de pilot geëvalueerd waarna op basis van de resultaten en de ontwikkelingen van het Veiligheidshuis regio Leiden verdere besluitvorming volgt. Een eventuele voortzetting en de wijze waarop dit het beste kan plaats vinden is daarom vooraf niet ingevuld. De verwachting is dat de periode van twee jaar voldoende moet zijn om structurele oplossingen en verbeteringen te vinden. 10 Uit landelijk onderzoek is bekend dat 74% van de ex-gedetineerden binnen zeven jaar weer in contact komt met Justitie. Herhaling en terugval in criminaliteit wordt o.a. veroorzaakt door het ontbreken van inkomen en huisvesting. Het terugdringen van de recidive is een gezamenlijke ambitie van Rijk en gemeenten. Het Rijk heeft als doel om het recidivecijfer met tien procentpunt te verlagen. Zij gaat hierbij uit van het aantal mensen dat binnen zeven jaar recidiveert: in 2002 was dat 74%, in 2010 moet dit aantal gedaald zijn naar 64%. Meer achtergrondinformatie (landelijk, regionaal en lokaal) is o.a. te vinden in de Notitie Sluitende aanpak nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk, gemeente Katwijk, juni 2010 en het Projectvoorstel Nazorg ex-gedetineerden Katwijk - Voorstel Stichting Kocon voor een pilot van twee jaar voor de nazorg aan ex-gedetineerden uit de gemeente Katwijk, december 2010.
BIJLAGE Achtergrondinformatie Platform Kocon Het Platform Kocon is in 1992 opgericht vanwege de drugsproblematiek in Katwijk. Het Platform is een samenwerkingsverband van lokale en regionale organisaties die werken op het gebied van verslavingspreventie, verslavingszorg en maatschappelijk herstel of hiermee raakvlakken hebben. De activiteiten worden lokaal ontwikkeld en ingezet. Dit kan een aanvulling zijn op het basispakket zoals aangeboden door de GGD HM, Brijder Preventie en De Brug óf als alternatief omdat de genoemde organisaties bijvoorbeeld onvoldoende capaciteit en middelen hebben voor uitvoering. Het gaat om projecten en activiteiten op het gebied van: - Onderzoek voor het ontwikkelen en bijstellen van lokaal beleid. - Preventie en handhaving om het gebruik van riskante genotmiddelen te ontmoedigen, terug te dringen of te stoppen. - Nazorg en maatschappelijk herstel van ex-verslaafden en/ of ex-gedetineerden. Indien wenselijk initieert, ontwikkelt en implementeert het Platform zelf activiteiten 11. De gemeente Katwijk is als subsidieverstrekker direct betrokken bij de activiteiten van het Platform. Samenstelling Platform Kocon De Platformleden komen regelmatig bij elkaar voor afstemming en uitwisseling van signalen vanuit de verschillende organisaties. Een Katwijkse huisarts, Hans Moolenburgh, fungeert als onafhankelijk voorzitter van het Platform. Aan de platformvergaderingen nemen medewerkers deel van: - GGD- Hollands Midden - Politie Hollands Midden - De Brug Midden Nederland - - Brijder Preventie - Factor Welzijn - GGZ Duin- en Bollenstreek - Huisartsen Diverse project- en werkgroepen bereiden de activiteiten voor en zorgen voor uitvoering. Op uitnodiging van het Platform nemen ook medewerkers van andere organisaties deel aan de platformvergaderingen of de werkgroepen, waaronder: vrijwilligers, Woningbouwcorporatie Dunavie, Vereniging van Relaties van (Ex-) Gedetineerden, Bureau Jeugdzorg Rijnland, Kattuk.nl, de advocatuur, Algemeen Maatschappelijk Werk, de Voedselbank Katwijk en de Binnenvest. Daarnaast zijn er diverse overleg- en samenwerkingsverbanden met externe organisaties zoals STAP en TNO en verschillende universiteiten. 19 Overleg, coördinatie en afstemming Samenwerken betekent informatie uitwisselen, afstemmen, plannen maken, adviezen uitbrengen en natuurlijk regelmatig overleg. Dit gebeurt maandelijks tijdens de platformvergadering èn in de verschillende project- en werkgroepen. De coördinatie van de activiteiten wordt uitgevoerd door de voorzitter (Hans Moolenburgh) en de secretaris (Thea Guijt) van het Platform. Zij sturen aan, plannen vergaderingen, versturen uitnodigingen en stellen verslagen, subsidieaanvragen en activiteitenplannen op en verzorgen de rapportages, publiciteit en correspondentie. Het Platform heeft een kantoor- en vergaderruimte in Huize Callao in Katwijk. Activiteiten Platform Kocon Het Platform voert activiteiten uit in overleg met betrokken organisaties en gemeentelijke afdelingen. Ook vrijwilligers werken hieraan mee, zoals de mentoren van het Project Reïntegratie. Hierbij spelen afstemming met andere activiteiten, de beschikbaarheid en inzet van mensen èn de actualiteit een rol. De voorzitter en de secretaris zorgen voor de coördinatie en terugkoppeling naar het Platform. Tijdens het reguliere overleg met de wethouder brengen de voorzitter (Nico van der Stel) en de penningmeester (Leen van Rijn) van Stichting Kocon verslag uit over de voortgang en vindt uitwisseling en afstemming plaats. 11 Activiteiten ontwikkeld vanuit het Platform zijn o.a.: het Project Maatschappelijke Integratie (PMI) later opgenomen in het reguliere aanbod van het Jongeren Preventie Project (JPP), de preventiesurvivals, het Project Reïntegratie en het Project Broodnodig, later overgenomen door Valent en Kwadraad. Activiteitenplannen en verslagen zijn te vinden op www.kocon.nl.