1 DOSSIER STORMSCHADE MECHELEN Storm 03/01/2014 Versie 2.0 dd 27/01/2014 Inhoud: 1 - feiten en context 2 - algemeen overzicht initiële meldingen 3 - zware infrastructurele schade 4 - schade aan spoorweginfrastructuur 5 - schade aan openbaar domein 6 - particuliere schade (becijfering) 7 - typologie van de geleden schade 8 - rondvraag bij Vlaamse Steden en Gemeenten 9 - detaildossier (overeenkomstig de vraag vanuit ibz) - bijlagen 9.1 - Stadion KV Mechelen 9.2 - Delhaize supermarkt 9.3 - begraafplaats A oplijsting interventies Brandweer en Politie B Gemeentelijke fase uitrol OSR C mapping meldingen D categorisering geïmpacteerde straten E impactzone storm F - webformulier Opmaak: S.Vermeeren noodplanambtenaar Stad Mechelen Dit voorlopig schadedossier basseert zich op de gegevens zoals deze bekend waren bij de dienst Noodplanning dd 14/01/2014 12u00. Volledigheid van gegevens kan derhalve niet gegarandeerd worden.
2 1. Feiten en context: Vrijdag 03/01/2014 werd de Stad Mechelen getroffen door een kort maar zeer krachtig onweer met windsnelheden tot 107km/u (ref. weerstation thv Dijle) Om 17u04 liep de eerste melding binnen bij de Lokale Politie. Brandweer Mechelen ontving een eerste melding om 17u09. In de 24u die volgde werden bij de Mechelse brandweer 208 storm-gerelateerde meldingen opgetekend. Bij de lokale Politie Mechelen werden in diezelfde periode 64 meldingen geregistreerd. (zie bijlage A oplijsting interventies Brandweer en Politie) Gezien het aantal meldingen, de ernst van de meldingen, de onduidelijkheid omtrent mogelijke slachtoffers, de media-impact, de nood aan versterking vanuit D4 en de geografische spreiding van de meldingen werd op 03/01/14-18u00 in overleg met de Burgemeester besloten een gemeentelijk fase af te kondigen. Op 03/04/14-18u14 werd het OSR opgestart en om 18u46 was het CCGEM voltallig en operationeel. (zie bijlage B voor uitrol van het OSR-logboek) Vrij snel werd besloten de assistentie van de Civiele Bescherming in te roepen, in bijzonder mbt de vele noodherstellingen aan daken die dienden te gebeuren. Vanuit de eenheid in Brasschaat werden 4 voertuigen met gespecialiseerd materieel/personeel in assistentie gestuurd. Gezien de vrees dat meerdere woningen dusdanig geïmpacteerd waren waardoor deze tijdelijk onbewoonbaar zouden zijn (hetzij structureel, hetzij in de perceptie van de bewoners) werd besloten preventief te voorzien in nachtopvang voor eventuele getroffenen. In kader van deze bezorgheid werd het MIP in vooralarm geplaatst, vervoegde een vertegenwoordiging van het Rode Kruis het CCGEM en werd 4 mensen van DSI preventief naar de opvanglocatie, zijnde de gebouwen van de uitvoeringsdiensten, gestuurd (Grote Nieuwedijkstraat 429 te Mechelen). Het vooralarm van het MIP werd om 21u42 afgeblazen. De nood aan opvang bleek niet aanwezig; er meldden zich geen burgers in de opvanglocatie. Om 22u01 werd de gemeentelijke fase beëindigd en werden de resterende meldingen hoofdzakelijk monodisciplinair opgevolgd. Gedurende de nacht en de rest van het weekend bleven ploegen van brandweer en technische diensten druk bezig het ruimen van puin, rooien van beschadigde bomen en uitvoeren van noodherstellingen. Illustratie pad van de storm dd 03/01/2014 - Mechelen
3 2. Algemeen overzicht intiële meldingen (BW, HC100, CIC) In de eerste 24u werden gezamenlijk ca 272 meldingen opgetekend. Vanzelfsprekend hebben bepaalde meldingen betrekking op dezelfde schadegevallen; evenzeer zijn er unieke meldingen dewelke betrekking hebben op perceel-overschrijdende schade. Teneinde een optimale inschatting te kunnen maken van de omvang van de schade werden alle individuele meldingen ingetekend op kaart. Dit liet ons toe om enerzijds een overzicht te krijgen van de zwaarst geïmpacteerde straten/regio s en anderzijds liet dit toe de nazorg zo gericht mogelijk te laten verlopen (opruimacties, schade-inventaris etc) zie bijlage C mapping meldingen BW (rood) / Politie (blauw) Merk op dat de inzet van Brandweer Mechelen zich ook spreidt over het grondgebied van o.a. buurtgemeenten St.Katelijne-Waver en Bonheiden. Op basis van de initiële meldingen aan de hulpdiensten werd een oplijsting gemaakt van de geïmpacteerde straten. De opgelijste starten werden vervolgens gecategoriseerd in functie van het aantal schadegevallen/straat. (zie bijlage C categorisering geïmpacteerde straten) Dit leidde tot een grafisch overzicht van de geïmpacteerde straten in functie van de ernst, alsook tot het bepalen van het pad en de primaire impactzone van storm. Deze informatie zou later als basis dienen voor een gerichte bevraging van de bewoners omtrent de omvang van de geleden schade alsook de inventarisering van (nog) niet gemelde schade; immers niet elk schadegeval maakte onderwerp uit van een oproep naar de hulpdiensten. Een volledig beeld van de geleden schade en bijgevolg de volle impact van de storm kon pas verkregen worden wanneer alle schadegevallen bekend waren. (zie bijlage F webformulier)
4 zie bijlage D grafisch overzicht geïmpacteerde straten Zie bijlage E impactzone storm
5 3. Zware infrastructurele schade Onder te talrijke oproepen (veelal omgewaaide bomen, dakschade, losgerukte zonnepanelen, glasschade, schade aan voertuigen, etc) werden meerdere locaties met zeer zware stormschade opgetekend: - supermarkt Delhaize Oscar van Kesbeeckstraat (zie detaildossier) Tijdens openingstijd werd ca 250m² van de dagbedekking (roofing + isolatie) weggeblazen, dewelke in naburige groenzones terecht kwam. De supermarkt werd in allerijl ontruimd. Kort werd gevreesd voor slachtoffers onder het clienteel en de werknemers, doch deze vrees werd kort nadien ontkracht. Bij gebrek aan dakbedekking leed de supermarkt ernstige waterschade. - voetbalstadion KV Mechelen Kleine Nieuwendijkstraat (zie detaildossier) Het dak van onder meer de statribunes en de loges werd zwaar beschadigd; puin kwam terecht in de omgeving van het station (zowel op openbaar domein als op private eigendom) waarbij omliggende woningen en voertuigen beschadigd werden. Als bij wonder vielen hier evenmin (zwaar)gewonden, met uitzondering van één licht gewonde dame wiens voertuig geraakt werd door vallend puin. Het speelveld en stadionaankleding werden eveneens zwaar beschadigd door vallend en rondvliegend puin. - hoofdbegraafplaats Mechelen Ziekebeemden (zie detaildossier) Op de stedelijke hoofdbegraafplaats waaiden een tiental grote bomen (diameter >50cm) om en tal van andere bomen werden beschadigd of deels ontworteld. Door vallende bomen werden een honderdtal grafmonumenten in het oude, historisch waardevolle gedeelte van de begraafplaats zwaar/onherstelbaar beschadigd. - kinderkribbe Oud Moederhuis Maurits Sabbestraat Ter hoogte van de ingang van de kinderkribbe waaide een grote esdoorn om met dakschade tot gevolg. Ook hier vielen ondanks de locatie en tijdstip gelukkig geen slachtoffers. - schade aan winkels/supermarkten Bij een vestiging van dierenspeciaalzaak Tom&Co aan de Oscar Van Kesbeeckstraat sneuvelde het uitstalraam. Op de parking van Bioplanet NV aan de Battelsesteenweg kwam een opgewaaide muur op drie geparkeerde wagens terecht. - zware schade aan woningen Minstens 4 woningen leden zeer zware dakschade (50-100% geïmpacteerde dakstructuur/-oppervlak). Ref. kaart met meest markante schade. Auteur FGI Dr.W.Haenen Evaluatie van stormweer in Mechelen (versie 04/01/2014)
6 De dossiers met betrekking tot de zware infrastructurele schade (Delhaize, stadion, begraafplaats, ) worden gezamenlijk geraamd op minimaal 2.000.000,00euro. (zie detaildossiers) 4. Schade aan spoorweginfrastructuur Het treinverkeer, oa in de regio Mechelen, werd zwaar verstoord door een omgewaaide boom dewelke op de spoorlijn Dendermonde Mechelen terecht kwam thv Heike. Door dit voorval en de technische storing als gevolg hiervan bleven diverse slagbomen langs overwegen gesloten met de nodige mobiliteitsproblemen tot gevolg. Navraag leerde dat er geen reizigerstreinen gestrand waren op Mechels grondgebied; evacuaties te velde waren bijgevolg niet aan de orde. Het zou tot de ochtend van 04/01/2014 duren alvorens deze situatie genomaliseerd was. 5. Schade aan openbaar domein In de uren/dagen na de storm werd aanzienlijke schade vastgesteld aan het openbaar domein: Omgewaaide bomen, beschadigde omheiningen, beschadigd straatmeubilair, beschadigde signalisatieborden, Een definitieve kostenraming is momenteel nog in opmaak, al wordt de kosten voor inzet van mensen en materieel, aangevuld met de materiële schade en verwerkingskosten van puin ed op ruim 250.000,00 euro geraamd. 6. Becijfering van de geleden particuliere schade Teneinde een beeld te krijgen van de effectief geleden schade (cijfermatig) werd een bevraging georganiseerd onder alle personen dewelke tijdens en in de nasleep van de storm een schademelding deden bij de hulpdiensten. Deze melders kregen een brief vanuit de Stad met o.a. het verzoek tot het invullen van een online formulier waarin zij meer details konden opgeven omtrent de specifieke schade. De personen woonachtig in de zwaarst geïmpacteerde straten kregen een soortgelijke brief, zij het niet ten persoonlijke titel. Via diverse media werden tot slot alle burgers opgeroepen om relevante schade te melden en eventuele kosten te ramen. Ten tijde van de opmaak van dit verslag maakten reeds 197 burgers gebruik van deze dienst. In 58.9% van de gevallen (116 meldingen) betrof het melding van nog niet door hulpdiensten geregistreerde schade. Het voorlopige totaal van storm-gerelateerde meldingen in onze Stad staat bijgevolg op 388 meldingen. 79.1% van de melders hadden reeds een verzekeringsdossier opgestart. Slechts bij 55% van de meldingen is reeds een indicatieve kostenraming opgenomen. Veelal zijn schadedossier nog in behandeling bij de respectievelijke verzekeringen en zijn nog geen concrete bedragen bekend. De huidige reeds opgegeven bedragen (exclusief de eerdere genoemde zware infrastructurele schade) vormen een voorlopig totaal van 397.872,81 euro. Verwacht wordt dat de zwaardere schadedossier, dewelke logischerwijze een langere behandelingstermijn vragen, dit cijfer nog gevoelig zullen doen toenemen.
7 7. Typologie van de geleden schade Het merendeel van de geleden schade is wind-gerelateerd (87%) : 64.3% als rechtstreeks gevolg van de (ruk)winden en 22.7% als nevenschade, veroorzaakt door rondvliegend puin. Slechts in 5.5% van de gevallen wordt melding gemaakt van schade door hagel; 7.1% van de meldingen zijn een gevolg van waterschade en slechts 0.4% van de melders schrijft de geleden schade toe aan bliksem(inslag). typologie van de schade formulieren % oorzaak schade 100 % verzekering % aantal formulieren 197 100 rukwinden 164 64,3 gemeld bij verzekering 151 79,1 aantal met effectieve schade 191 97,0 rondvliegende vwp 58 22,7 voorlopig raming gekend 105 55,0 aantal reeds gekend (BW-POL) 81 41,1 hagel 14 5,5 voorlopig totaal ramingen (euro) 397872,81 aantal niet gekend 116 58,9 bliksem 1 0,4 waterschade 18 7,1 255 100,0
8 8. Rondvraag bij Vlaamse Steden en Gemeenten Vanuit een engagement van Burgemeester B.Somers werd een rondvraag georganiseerd onder de Vlaamse Steden en Gemeenten met als doel inzicht te verkrijgen inzake de impact van deze storm op gewestlijk niveau en de opbouw van een dossier mbt de erkenning van deze storm als ramp. Bij opmaak van dit verslag mochten wij reeds reactie ontvangen van 90 steden / gemeenten. (respons van 29.1%) stavaza 27/01/2014 De catergorisering in functie van schade gebeurde op basis van volgende tabel: aantal % reactie, doch nog geen gegevens bekend 5 5,6 geen schade 44 48,9 zeer beperkte schade - beperkte schade aan groenvoorzieningen / reclamepanelen / geïsoleerde woningschade 20 22,2 beperkte schade - beperkte schade groenvoorzieningen én aan gebouwen (dakpannen, schoorstenen, ) 11 12,2 schade - aanzienlijke schade aan gebouwen (volledige dakbedekkingen), infrastructuur, voertuigen - mobiliteitsproblemen (beperkte economische schade) 6 6,7 zware schade - omvangrijke schade aan gebouwen (onbewoonbaar), infrastructuur, voertuigen - langdurige mobiliteitsproblemen / pannes (aanzienlijke economische schade) 3 3,3 wenst geen informatie over te maken 1 1,1 aantal reacties vanuit steden/gemeenten 90 29,1 aantal aangeschreven gemeenten 309 Impact van de storm:
9 9. Detaildossiers Overeenkomstig de vraag vanuit de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken Federale Diensten vd Gouverneur worden hierbij de drie meest geïmpacteerde sites / gebouwen opgelijst, incl een korte omschrijving van de schade, kostenraming en foto-materiaal. Het spreekt voor zich dat schade-omschrijving en kostenraming gebasseerd zijn op de heden beschikbare informatie en ongetwijfeld nog aangvuld en verfijnd zullen worden naarmate de specifieke schadedossiers evolueren. Het betreft: - het voetbalstadion van KV Mechelen - de Delhaize-vestiging aan de Oscar Van Kesbeeckstraat - de stedelijke begraafplaats aan de Ziekebeemden 9.1 Detaildossier stadion KV Mechelen Het dak van onder meer de statribunes en de loges werd zwaar beschadigd; puin kwam terecht in de omgeving van het station (zowel op openbaar domein als op private eigendom) waarbij omliggende woningen en voertuigen beschadigd werden. Als bij wonder vielen hier geen (zwaar)gewonden, met uitzondering van één licht gewonde dame wiens voertuig geraakt werd door vallend puin. Het speelveld en stadionaankleding werden eveneens zwaar beschadigd door vallend en rondvliegend puin. Puin afkomstig van de golfplaten dakafdekking kwam op openbaar domein terecht en lag verspreid over de begraafplaats (historisch gedeelte). Bij analyse bleek dit materiaal asbesthoudend te zijn zodat een gespecialiseerde firma diende te worden ingezet en specifieke procedures inzake inzameling en verwerking dienden gevolgd te worden. De dakbedekking van de loges (gebouw op de hoek Ziekenbeemden / Kleine Nieuwedijk) dient volledig vernieuwd te worden. Deze werken werden in tussentijd reeds aangevat. Het schadedossier op last van het bestuur van de voetbalclub / stadionuitbater was op het moment van opstellen van dit verslag nog niet ter beschikking. De schade wordt geraamd op 750.000,00euro.
10 Foto s schadedossier stadion KV Mechelen
11 9.2 Detaildossier supermarkt Delhaize Oscar Van Kesbeeckstraat Bron: Dhr. Dirk Briké Insurance Department Delhaize Stormschade dd 3/1/2014 supermarkt Delhaize Mechelen BESCHRIJVING EN OMVANG VAN DE SCHADE : 1. MATERIËLE SCHADE : De dakbedekking werd losgerukt over een oppervlakte van ± 500 m2. Daarnaast kan vastgesteld worden dat op de aangrenzende oppervlakten de dakbedekking tevens lokaal losgekomen is zonder afgescheurd te zijn. Het grote pak roofing dat losgekomen is, is vervolgens opgetild door de wind en terug neergegooid op het dak, hetgeen ertoe geleid heeft dat diverse stalen profielen, dewelke als draagstructuur voor het dak dienen, volledig doorgebogen zijn en de onderliggende heraclietplaten ook op diverse plaatsen beschadigd werden. Dit leidt er dan ook toe dat ± 70% - 75 % van de dakoppervlakte te vervangen is. De stalen profielen zullen lokaal dienen vervangen te worden. Verder is er ingevolge deze schade waterinfiltratie opgetreden in het winkelgedeelte. Delhaize heeft alle mogelijke maatregelen genomen om de koopwaar te beschermen tegen verdere schade (deze werd volledig afgedekt met zeilen), doch aangezien wij ons nog minstens 10 dagen in een kritieke periode bevinden met mogelijke waterinfiltraties is verdere schade aan koopwaar niet uit te sluiten. Er kan ingevolge de reeds geleden waterinfiltraties en eventuele toekomstige waterinfiltraties tevens nog bijkomende schade optreden aan technieken. Deze schade zal maar kunnen geëvalueerd worden op het ogenblik dat het dak volledig gedicht is. Verder zal alle koopwaar dewelke zich bevindt onder de afdelingen verse voeding, diepvriesproducten en seizoensgebonden producten verwijderd dienen te worden gezien de langere sluiting van de winkel. Hiertoe werden reeds gisteren de nodige maatregelen getroffen. Wij verwachten terzake de nodige listings van Delhaize. 2. IMMATERIËLE SCHADE : Gezien de ernst van de schade is de winkel onmiddellijk volledig gesloten. De eerste prognoses waarbij er uitgegaan wordt van gunstige weersomstandigheden geven aan dat de werken op zijn minst drie weken in beslag zullen nemen. Er werd onmiddellijk aan Delhaize en diens aannemers verzocht aan te geven welke meerkosten gegenereerd worden door weekendwerk, aangezien we zo op een inkorting van de sluitingsperiode van de supermarkt kunnen bekomen. 3. SCHATTING SCHADEBEDRAG : Gezien de omvang van de schade dienen we de winkel te sluiten gedurende minimum 3 weken. We schatten de totale kosten voorlopig om en bij de 700.000, met inbegrip van de vervangen van het dak, het vernietigen van een gedeelte van de koopwaar en het uitbatingsverlies.
12 Foto s schadedossier Delhaize
13 9.3 Detaildossier Stedelijke begraafplaats Ziekebeemden Op de stedelijke hoofdbegraafplaats waaiden een tiental grote bomen om en tal van andere bomen werden beschadigd of deels ontworteld. Door vallende bomen werden een honderdtal grafmonumenten in het oude, historisch waardevolle gedeelte van de begraafplaats zwaar/onherstelbaar beschadigd. Concrete materiële schade met inbegrip van het waardevol historisch kader van de site dienen nog in detail gecalculeerd te worden. Voorzichtige ramingen houden rekening van kostprijs van ruim 250.000,00euro. Foto s begraafplaats Mechelen