Coöperatie voor Regionale Gezondheid samen met zorg, welzijn, werk én verzekerden Cursus JVEI januari 2016 1
Programma 1. Vitaal Vechtdal: wat is het en waarom ontstaan? 2. Verbinding partners: Zorg & Welzijn, Werkgever 3. Alle begin lijkt moeilijk: casus Langer Vitaal ervaring groep & suggesties 4. Succes & faalfactoren ervaring groep & suggesties 5. Uitdagingen 2 e fase 6. Overtuigingen & Slotconclusies 2
Waarom? 1. Druk op kosten zorg / onmacht kostenbeheersing 2. Gezondheid NL-er daalt door chronische ziekten 3. Chronische ziekten op steeds jongere leeftijd 4. % senioren stijgt (en dus daalt % beroepsbevolking) 5. Input & invloed burger / verzekerde is minimaal 6. Regierol verzekeraars niet regio-gericht Voorkomen van 2 & 3 is te beïnvloeden met preventie. maar lange termijn-denken scoort politiek niet Doelmatigheid regionale zorg kan beter en bespaart kosten. maar mededingingsregels liggen op de loer Vehikel nodig om regio-wens burger/patiënt stem te geven als antwoord op 5 & 6 4
Health Care Spending as a Percentage of GDP, 1980 2011 5 18 16 14 12 10 8 6 4 Percent US (17.7%) NETH (11.9%) FR (11.6%) GER (11.3%) CAN (11.2%) DEN (11.1%)* SWIZ (11.0%) NZ (10.3%) JPN (9.6%)* SWE (9.5%) UK (9.4%) 2 0 1980 1983 1986 1989 1992 1995 1998 2001 2004 2007 2010 * 2010 GDP refers to gross domestic product. Source: OECD Health Data 2013. NOR (9.3%) AUS (8.9%)* THE COMMONWEALTH FUND
Health Care Spending as a Percentage of GDP, 1980 2013 18 Percent 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1980 1983 1986 1989 1992 1995 1998 2001 2004 2007 2010 2013 US (17.1%) FR (11.6%) SWE (11.5%) GER (11.2%) NETH (11.1%) SWIZ (11.1%) DEN (11.1%) NZ (11.0%) CAN (10.7%) JAP (10.2%) NOR (9.4%) AUS (9.4%)* UK (8.8%) * 2012. Notes: GDP refers to gross domestic product. Dutch and Swiss data are for current spending only, and exclude spending on capital formation of health care providers. Source: OECD Health Data 2015.
Health expenditure as share of total government expenditure, 2013 (bron OECD) New Zealand Switzerland Netherlands United States Japan ¹ Germany Canada Sweden Norway Australia United Kingdom ¹ Iceland Denmark Austria France OECD34 Belgium Chile Spain Czech Rep. Slovak Rep. Italy Ireland Luxembourg Korea Portugal Estonia Mexico Finland Israel Poland Turkey Slovenia Greece Hungary 22 22 21 20 20 19 18 17 17 16 16 16 15 15 15 15 15 14 14 14 14 13 13 12 12 12 12 11 11 11 11 10 10 10 10 % total government expenditure 0 5 10 15 20 25 7
8
Korte Historie 2011-2015 LHV bestuur / Zorginnovatiereizen Ambities: Preventie leidend om met zelfde formatie zorg aan te kunnen Transitie en geen project Langdurend verbinden met regionale gemeenschap Doelmatigheidstips benutten van professionals 1 e fase: ervaringen met 4 programmalijnen Vroeg Erbij Gezonde Werknemer Gezonde Gemeente Langer Vitaal 2 e fase: regio-polis, coöperatie, shared savings
1. Preventie als basis 10
Evolutie Gezondheid(zorg) Machteld Huber : Gezondheid: het vermogen eigen regie te voeren, over fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven en zich aan te passen aan veranderde omstandigheden. Lichamelijk, mentaal, spiritueel Sociaal-maatschappelijke positie / participatie Dagelijks kunnen functioneren Kwaliteit van leven 11
Preventie 1.0 infectieziektebestrijding => waterleiding & riolering Preventie 2.0 DM, COPD, HVZ, artrose => leefstijl & leefomgeving
regionale verbinding van maatschappelijke domeinen 5499 5500 uur
2: Verbinding partners: Zorg, Welzijn, Werkgever Gedeelde visie gemeenten, zorgveld, verzekeraar als basis convenant zomer 2012, vervolgens snel praktisch worden Gemeenten en zorgveld / huisartsen: 3 grote transities zorg & welzijn troffen ideale voedingsbodem welzijn op recept, contact welzijnsteams en huisartsen goede relaties met thuiszorg / verpleeg- & vezorginghuizen Regionaal assurantietussenpersoon als liaison naar Afdeling polisverkoop zorgverzekeraars Werkgeversveld & aanbod t.a.v. ziekteverzuim / collectieven Marketing van polis naar regionale bevolking Aanbod voor huisartsen en bedrijfsartsen voor ondersteuning
Vitaal Vechtdal Polis Vitaal Vechtdal: drie-eenheid Gedachte goed Regionale Partners -Gemeenten Ommen, Hardenberg, Coevorden -Huisartsen, Medrie -Eerstelijnsaanbieders -Saxenburgh Groep -Onderwijs -Werkgevers -Vrieling Adviseurs Coöperatie Landelijke Partners -Zilveren Kruis, ONVZ -Ministerie van VWS -Kennisinstituten Vilans, -Optimedis en TNO 15
3: Het begin: deelproject Langer Vitaal Gemeenschappelijk aanpak t.b.v. kwetsbare ouderen Selectie & meetmethode: praktijk versus wetenschap Lokale verschillen huisartsen / thuiszorg Deelname vanuit 2 provincies met andere geldstromen Was project i.p.v. transitie Dominantie inkoopbeleid zorgverzekeraar / geen visie Introductie ICT werd complicerende factor Discontinuïteit projectleiding Wel wil maar geen budget voor geriatrie / SOG 2 e lijn 16
3: Het begin: aanpak (deel)project Ervaringen uit de groep? 17
Tips n.a.v. deelproject Pragmatische aanpak borgt draagvlak in het veld Handel n.a.v. kritische input en durf plan bij te stellen Tracht langjarige afspraak te maken voor nà afloop project Geen lancering (onvolwassen) ICT producten! Financier project incl. monitoring (i.c. vitaliteit, zorgkosten, participatie/betrokkenheid) Deel-successen vieren (bezoek van diverse ext. partijen) door niet alleen de bo-bo s maar veldwerkers erbij te halen 18
4: Succes- & faalfactoren Ervaringen uit de groep? 19
10 peilers voor draag- & veerkracht 1. Gemeenschappelijk gedachtegoed / convenant 2. Vertrouwen 3. Leiderschap in alle domeinen 4. Regionale focus: dichtbij dagelijkse werk 5. Coöperatie: verbindend, vernieuwend, uitdagend 6. Samenhang partners (regionaal, visie, relationeel) 7. Polis én coöperatie als nieuwe elementen 8. Successen verdelen, vieren & laten zien 9. Gemeenschappelijk startkapitaal gecreëerd 10. Beperkte afhankelijkheid ZV 20
en 10 hindernissen 1. Geen continuïteit vertegenwoordiging zorgverzekeraar 2. Ambivalentie zorgverzekeraar tgv transitie/invloed/macht 3. (Nog) geen overeenkomst op basis shared savings 4. Publieke waarden kennen geen eigenaar/verantwoordelijke 5. Proeftuin levert wél PR, maar géén subsidie/financiering op 6. Geen vaste project/transitieleiding cq financiering 7. Preventie is (nog) géén financierbaar doel; noch voor zorgverzekeraar, noch voor VWS, noch voor gemeente 8. Incidenten: zorgverzekeraar met pilot inkoop thuiszorg 9. Wisselend draagvlak : huisartsen afwachtend, ziekenhuis is RvB én Med.Staf, politieke agenda gemeente/raad 10. Inkoop/contracteringsproces volgt toch oude, vast parcours 21
5: Uitdagingen 2 e fase 1. Verbinding bevolking & coöperatie 2. Uitbouw preventieprogramma s in polis 3. Shared savings als vaste financiering 4. Verbinding onderwijs/jeugd 5. Meerdere zorgverzekeraars 22
6: Meningen & Overtuigingen Gezondheid individu essentieel voor gezonde economie Zorg & welzijn horen anno 2015 -regionaal- bij elkaar Preventie alleen kansrijk vanuit 4 domeinen samen De ambitie BV NL op preventiegebied is onvolwassen en vereist krachtig beleid vanuit tenminste 4 ministeries Regionale zorg- & welzijnsconcept en preventie past niet bij gefragmenteerd eenjarig-inkoopbeleid ZV s Burgercoöperatie voor regionale samenhang zorgwelzijn-werk, kan juiste tegenwicht geven aan solistisch handelen verzekeraars, gemeenten en/of zorgpartijen 23
6: Slotconclusies Het begint met een idee & leiderschap Idee & leiderschap in alle deelnemende velden aanwezig? Draagvlak in top alleen essentieel, maar onvoldoende Idealen omzetten in praktische zaken & taken t.b.v. draagvlak Ingewikkeld bestuursmodel betekent gebrek aan vertrouwen Draagvlak in veld: professionals & burger laten mee-dragen Regionale (zorg)polis als nieuw product dankzij lokale kennis Coöperatie is een spannend model en betekent nieuwe macht Verbonden houden stakeholders én elkaar succes gunnen Beperk energie in businesscase, maar borg transparantie Stel je niet te afhankelijk op van (één) zorgverzekeraar 24
Coöperatie Vechtdal: een vitaal leven door verbinden gezondheid, zorg, welzijn, werk én regionaal verzekeren
Enkele bronnen http://www.commonwealthfund.org/ http://www.oecd.org/els/health-systems/health-data.htm http://www.cbs.nl/en-gb/menu/themas/gezondheidwelzijn/methoden/dataverzameling/korteonderzoeksbeschrijvingen/health-accounts-kob.htm 26
ZORG, WELZIJN, PREVENTIE, ECONOMIE, COÖPERATIE 27