Groep T met Umicar in Australië fuiven: Nacht van de I-mag INGENIEURSMAGAZINE Atomium krijgt glans terug Studenten Ingenieur Meer meisjes ingenieur! MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 44 nummer 2 februari 2006 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632
colofon COMMENTAAR I-mag Ingenieursmagazine is een uitgave van de Vlaamse Ingenieurskamer vzw Lid van World Federation of Engineering Organisations (WFEO) van de UNESCO. Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.P.P.) VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Leo Wezenbeek Vlieghavenlaan 40, 3140 Keerbergen HOOFDREDACTEUR Ing. Noël Lagast ADJUNCT-HOOFDREDACTEUR EINDREDACTIE Henk Van Nieuwenhove REDACTIERAAD Ing. I. Born - Ing. B. Demol - Ing. H. Derycke Ing. K. De Wever - Ing. N. Lagast Ing. G. Roymans - Ing. L. Wezenbeek REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: ing@vik.be Doorlopend open van 08.30 uur tot 17.00 uur LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN 55,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden 30,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid; voor gepensioneerden 15,00 voor studenten-industrieel ingenieur 70,00 voor leden woonachtig in het buitenland 500,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers 250,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95 MAGAZINECONCEPT Avant la Lettre, Mechelen Tel. + 32 496 52 81 35 info@avantlalettre.be Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. COVER Atomium - foto Luc Vander Elst Brains Het wonderjaar van Albert Einstein - of tenminste de honderdste verjaardag ervan - werd met de nodige luister herdacht en kan alweer de kast in voor de volgende honderd jaren. De uitgebreide verhalen over Albert Einstein en zijn wiskundig genie hebben een jaar lang kranten en magazines gevuld. De verhalen over zijn warrig privé-leven hebt u erbij moeten nemen. Ook een genie is een mens van vlees en bloed. Boeken over Einstein dicht. Hier komt het Atomium, in al zijn glorie herrezen na een grondige facelift. Jammer dat André Waterkeyn dit niet meer kan meemaken. De ingenieur en ontwerper van het Atomium overleed kort voor de renovatiewerken voltooid werden. Waterkeyn was overigens een ingenieur met nog andere gaven, onder meer een zéér sterk commercieel talent. Het Atomium heeft hem dan ook geen windeieren opgeleverd. Terecht, want dit monument is willens nillens de trots van België geworden. Geconcipieerd om tijdelijk de Expo van '58 op te luisteren, is het Atomium uitgegroeid tot hét symbool van een kleine maar hardwerkende natie, die het - om zijn toekomst veilig te stellen - in de eerste plaats moet hebben van brains en niet van mussels. Jean-Claude Vandamme ten spijt. Bijna 50 jaar later - bereid u maar voor op de viering - staat het Atomium immer pal, glimmend als nooit tevoren. Brains: ook vandaag nog is dit het ordewoord voor een klein land in een groot Europa. Brains: we kunnen niet zonder als wij de zetel van Europa willen blijven. Brains: die zullen we meer dan ooit nodig hebben om welvaart & welzijn (voortaan w&w) te versterken, laat staan te behouden. Statistici hebben berekend dat de westerse landen van Europa tienduizenden nieuwe, vers afgestudeerde, state-of-the-art ingenieurs zullen nodig hebben over 5 jaar, over 10 jaar, over 20 jaar om de verworven w&w te kunnen behouden. Het is moeilijker dan dat, want tegelijk liggen tienduizenden jonge ingenieurs in de oosterse landen van Europa, in Zuid-Amerika, in India, noem maar op, op de loer om de leemten in te vullen, om de vacante plaatsen in te vullen. Jongeren, studenten, wees van één ding overtuigd: de wereld van morgen zal nog veel meer een smeltkroes zijn dan de wereld van vandaag. Via het internet is het een koud kunstje voor iedere toekomstige ingenieur om een vacante betrekking in de West-Vlaamse polders of het Limburgse reconversiegebied te 'spotten' en er voor te kandideren. En reken maar dat ons land overspoeld zal worden door buitenlandse ingenieurs als we zelf onvoldoende afgestudeerde, gediplomeerde én talentvolle kandidaten kunnen leveren. De voorbije tien jaren is het aantal ingenieursstudenten drastisch gedaald. Als we dat tij niet kunnen doen keren, zullen we daar eerder vroeg dan laat de tol voor betalen. De Vlaamse Ingenieurskamer is ervan overtuigd het tij heel snel zal keren. Er is immers een nieuw element in het debat. Het mes snijdt aan twee kanten. Als er meer ingenieurs staan te popelen om naar Vlaanderen te komen, dan zijn er ook veel meer kansen gekomen voor onze ingenieurs in het buitenland. En precies dat zal de ingenieursstudies de volgende jaren aantrekkelijker maken voor aanstormende talenten. De VIK volgt de tendensen op de voet, laat niets ongelegen om de graad en het diploma van de Vlaamse industrieel ingenieur te verdedigen in Europese context en op wereldschaal, en zal in de toekomst ook campagnes opzetten om meer would-be ingenieurs naar de hogeschoolbanken te lokken. En uiteraard blijft de VIK volop investeren in prijzen en awards om het betere, vooruitstrevende werk van studenten en ingenieurs te belonen en innovatie en creativiteit bij onze doelgroep blijvend aan te moedigen. Ing. Joseph NEYENS Algemeen voorzitter VIK FEBRUARI 2006 3 I-mag
in dit nummer technoweer sfeer in de sferen..................................... 05 Studenten Groep T beleven uniek jaar met zonnewagen. 09 Modern times................................................. 12 netwerk 09 EYE-conferentie Leuven................................................ 14 Centrum Senior Ingenieurs............................................ 15 In de kijker: Zevende nacht van de ingenieur......................... 17 Nieuws van de afdelingen.............................................. 18 14 28 VIK-NATIONAAL Genetica (DNA) als hulpwetenschap bij het genealogisch onderzoek........................................ 27 Puzzelaar nr. 77: Het vergiftigde glas.................................. 27 Boek van de maand: Het verband tussen abortus en misdaad...... 28 Ex-Change: Mikken op 100 missies per jaar........................... 29 Oplossing puzzelaar 75: de autoverzekeringsmaatschappijen...... 29 27 denktank Collega in de kijker: Ing. Werner Linders............................. 30 Java: overzicht en installatie........................................... 34 30 VIK-VORMING Fellow in projectmanagement.......................................... 36 Energie-efficiëntie...................................................... 37 Cursusoverzicht........................................................ 38 NIEUWS VAN DE CAMPUS Meer vrouwen ingenieur?............................................... 40 Een Barco-prijs winnen is een hele ervaring......................... 43 Studiegroepen.......................................................... 44 43 SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01 URL: http://www.vik.be - E-mail: ing@vik.be
Techno Weer sfeer in de sferen Hoofdprojectleider Damien Magerat over de renovatie van het Atomium BRUSSEL. Op 18 februari opent het vernieuwde Atomium zijn deuren. De schitterende creatie van ingenieur André Waterkeyn was bedoeld als 'tijdelijk paviljoen' voor België en zou normaal slechts zes maanden blijven staan. Maar het enthousiasme was zo groot dat het ook na de Expo van '58 overeind bleef. In 2001 vatte de vzw Atomium het plan op voor een renovatie van dit symbool van wetenschap, industrie en techniek bij uitstek. De renovatie loopt nu naar haar einde. Ons nationale monument heeft zijn glans herwonnen en vanaf half februari zullen de kranten bol staan van ronkende titels als 'Bollen blinken weer' of 'Atomium krijgt tweede leven'. Wij gingen voor I-mag vooraf al een kijkje nemen op de werf en we spraken met hoofdprojectleider Damien Magerat. De vzw Atomium en de federale overheid gaven het startschot voor de renovatie van het Atomium op 1 maart 2004. Tweeëntwintig maanden later zijn de werken opgeleverd. Opdracht volbracht. "Aan de eigenlijke werken gingen nog 22 maanden studiewerk vooraf. Eind december vond de voorlopige oplevering plaats. Deadline gehaald, dus. Meer zelfs, want we hebben het werk kunnen uitvoeren in 22 maanden in plaats van de 28 die in het lastenboek stonden. Die zes maanden winst leveren voor de vzw Atomium natuurlijk ook meerinkomsten op. Maar het was een hele uitdaging. Alles was bijzonder, want bijna alles was moeilijk. Op een korte termijn moesten we heel, heel snel de juiste antwoorden zien te vinden voor de nieuwe problemen die telkens rezen." Uitdaging De neiging bestaat om de renovatiewerken te vergelijken met de werken uit 1958, maar er is natuurlijk een hemelsbreed ver- Het Atomium heeft zijn glorie meer dan herwonnen. schil tussen wetgeving, normen en technologische mogelijkheden nu en toen. "Men bouwde toen een constructie die bedoeld was om maar zes maanden overeind te blijven. In 1958 was de situatie dus helemaal anders. Men bouwde elke bol op van beneden naar boven. Men plaatste de verschillende stukken gewoon boven mekaar en pas als men helemaal boven was, moest men beginnen aan te passen en te corrigeren. Nu waren er heel wat meer aanpassingen nodig. Een bol bestaat uit 48 grote driehoeken van elk zowat 16 vierkante meter. Wij hadden telkens 16 grote driehoeken die precies op grootte gemaakt waren, waardoor we alle ongelijkheden in de verbindingsplaten kregen en ze daar ook moesten wegwerken. De rechthoekige panelen tussen de grote driehoeken moeten normaal allemaal dezelfde afmetingen hebben, maar dat was jammer genoeg helemaal niet het FEBRUARI 2006 5 I-mag
Techno De bollen zijn jammer genoeg niet rond. Aan het Atomium hebben gemiddeld zowat 100 mensen per dag gewerkt. Op bepaalde momenten werkten er 160 arbeiders tegelijk. Er werd gewerkt in een tweeen drieploegenstelsel gedurende de week. Tijdens het weekend werkte er maar één ploeg, maar wel van 7 tot 7. "Nachtwerk was bijvoorbeeld bijzonder handig voor alle werken aan de liftkoker. Als er overdag gewerkt werd, dan moest de lift gebruikt kunnen worden. Anders is het niet haalbaar om op een efficiënte manier te werken aan bijvoorbeeld de bovenste of de middenste bol. Iedereen is natuurlijk trots over de uitvoering en ik denk met reden. Voor iedereen is het heel bijzonder en voor iedereen was het heel, heel moeilijk. Ook voor de onderaannemers. Voor verluchting en verwarming bijvoorbeeld was het niet eenvoudig om al het materiaal binnen te krijgen in een sfeer. Alles is dus in stukken het Atomium binnengebracht en ter plekke gemongeval. Zo hebben we in een van de bollen 300 van die verbindingsstukken geplaatst, maar er was er geen enkel bij dat dezelfde afmetingen had. Het scheelde altijd maar een paar centimeter, maar dat is genoeg om grote moeilijkheden te krijgen bij de uitvoering van de werken. Een ander probleem dat men in 1958 niet had, maar nu wel, zijn de verbindingsstukken tussen de bollen en de buizen. Het was niet eenvoudig om die verbindingen waterdicht te krijgen. Het gaat om een rubberen water- en luchtdicht systeem, maar de bollen zijn jammer genoeg niet rond. Wie naar het Atomium kijkt, ziet natuurlijk wel negen ronde bollen, maar als je er met je neus op zit, dan blijkt een bol toch niet echt helemaal rond te zijn. Ook hier verschilt het weer maar een paar centimeter, maar dat is genoeg om technisch voor problemen te zorgen. Bovendien zijn de buizen ook niet rond en komen ze niet in een rechte hoek tegen de bol. Ook weer met het blote oog niet waarneembaar, maar toch voldoende om ervoor te zorgen dat alle verbindingsplaten moesten worden aangepast aan elke specifieke situatie." Hoogte Behalve de problemen die bij een renovatie komen kijken speelde bij het Atomium natuurlijk nog een ander belangrijk element een rol van betekenis. Er moesten immers vaak ingewikkelde werken worden uitgevoerd op grote hoogte. Een hoogte die - vanwege de structuur - vaak ook nog moeilijk bereikbaar bleek. "We hebben natuurlijk met heel wat hoogtewerkers gewerkt, maar spectaculairder waren natuurlijk de alpinisten. Op een bepaald moment hebben we met 90 verschillende alpinisten tegelijkertijd gewerkt aan de voegen, de verbindingsplaten en de verbindingen tussen buizen en bollen. Misschien is dat wel een wereldrecord? Die mensen waren niet speciaal opgeleid voor dit soort werk. Zij zijn wel gespecialiseerd in bijvoorbeeld gsm-masten en kerktorens, maar behalve de arbeiders uit 1958 had er natuurlijk nog niemand aan het Atomium gewerkt. De alpinisten zijn in december 2004 begonnen zonder enige ervaring, tenzij dan de ervaring die ze hadden met touwen, katrollen, enz. De eerste maanden waren voor die mensen heel belangrijk om eerst de werf en de technieken te leren kennen." Speciale ervaring Zoals vroeger, zijn zes van de negen sferen toegankelijk voor het publiek. teerd. Zo was ook de plaatsing van roosters geen eenvoudige zaak. In normale gevallen werk je met rechthoekige roosters in een rechthoekige wand. Hier hebben we te maken met gebogen gevels, die bovendien in de twee richtingen gebogen zijn. Gebogen roosters bestaan niet. We hebben dus moeten nadenken over wateren luchtdichting van rechthoekige roosters in een gebogen wand. En dat is maar een van de honderden voorbeelden." Normen en regels In 1958 werd het Atomium gebouwd in de wetenschap dat het maar zes maanden, hooguit een jaar zou overeind blijven. Dat had natuurlijk zijn gevolgen voor de mate van afwerking. Nu is het wel de bedoeling dat het vernieuwde Atomium de volgende tien, twintig, misschien wel vijftig jaar toegankelijk blijft. "We moesten dus zoeken naar oplossingen die ook de tand des tijds kunnen doorstaan. In '58 werkte men met de technieken van toen. Nu gebruiken we natuurlijk een verwarmings- en verluchtingssysteem dat in '58 nog lang niet bestond. Er waren toen ook heel andere normen en wetten. Denken we bijvoorbeeld nog maar aan de brandveiligheid. Daar besteedde men toen nauwelijks aandacht aan, want het was wettelijk niet eens voorgeschreven. Nu moet het Atomium toegankelijk zijn voor het publiek en moeten we rekening houden met de normen en regels van vandaag. Bovendien gaat het om een gebouw dat geen voorlopig karakter meer heeft." I-mag 6 FEBRUARI 2006
Techno Op een bepaald moment hebben we met 90 verschillende alpinisten tegelijkertijd gewerkt. 600 plannen Bij een renovatie baseert men zich al eens op de plannen van de oorspronkelijke nieuwbouw, maar voor het Atomium bleek dat niet evident. "We hebben geprobeerd om ons te documenteren met de plannen van 1958, maar er bestaan meer dan 600 plannen van het oorspronkelijke Atomium. We wisten bovendien niet welke plannen effectief uitgevoerd zijn en welke niet. Was er een as-builtplan en welk was dat dan? De plannen waren ook in slechte omstandigheden bewaard en uit die plannen hebben we bijna geen interessante informatie kunnen halen voor de renovatie. Studiebureaus hebben dus alles opnieuw berekend, voor de versteviging van de structuur bijvoorbeeld: bol per bol, stuk per stuk, vloer per vloer, element per element. In totaal hebben we 35 ton nieuw staal in het Atomium binnengebracht. Dat is veel, maar in vergelijking met de 2.400 ton uit het oorspronkelijke Atomium is dat bijna niks. Die 35 ton is trouwens nauwelijks zichtbaar voor het publiek en dat was ook uitdrukkelijk de opdracht. Het publiek mag immers geen verschil zien tussen het Atomium van '58 en dat van nu. De huid van 58 had een gewicht van 66 ton. Nu werkten we met sandwichpanelen en daardoor weegt de buitenhuid nu 250 ton. Alles samen weegt het Atomium maar 1,28% meer dan in '58 en dat is verwaarloosbaar." LED's Zes van de negen sferen zijn toegankelijk voor het publiek. De drie andere zijn daarvoor nooit ontworpen en zullen dus ook nu leeg blijven. De drie buitenste hoge bollen hebben immers geen verticale dragers en blijven om veiligheidsredenen gesloten voor het publiek. De zes toegankelijke bollen hebben vloeren en kunnen op een normale manier worden onderhouden. De drie overige bollen zijn leeg en hebben geen vloeren. Daar zijn touwen, katrollen, gordels en zo meer voor het onderhoud nodig. Specialistenwerk en dus duurder. Boven en onder de verschillende sferen zijn nu veiligheidsringen aangebracht, zodat elk buitenpunt van een bol bereikbaar is. Het verlichtingssysteem van '58 is behouden, maar aangepast aan de hedendaagse technieken. "In '58 waren het gewone lampen. Nu gebruiken we LED-technologie met 24 LED's per lichtpunt en meer dan 300 lichtpunten per bol. Sinds 22 december blinkt het Atomium elke nacht dankzij die nieuwe verlichting. Ook over het onderhoud is nu beter nagedacht dan eertijds. De verlichting kan langs de binnenkant hersteld worden. Vroeger kon dat ook wel, maar alle elementen bevonden zich achter isolatiepanelen en er moest telkens worden gezocht naar hun exacte ligging. De technici weten nu precies waar de verlichting zich bevindt." Waterkeyn "Ik heb mijnheer Waterkeyn drie keer ontmoet. We hebben samen ook de werf bezocht en hij heeft toen kort van gedachten gewisseld met de belangrijkste werfleiders van de verschillende onderaannemers. Zij waren heel tevreden en trots over de manier waarop het Atomium in '58 werd uitgevoerd. De vernieuwing was heel belangrijk voor het uitzicht en op bepaalde punten ook voor de stabiliteit. Maar de uitvoering van '58 was heel degelijk en mooi voor een gebouw dat in feite maar bedoeld was om zes maanden stand te houden. Het onderhoud achteraf was niet zo schitterend. Het was wel correct uitgevoerd in de buizen en bollen die toegankelijk waren, maar niet in de andere delen, waar tussen '58 en nu bijna niemand is geweest om er het nodige onderhoud te doen. Vooral voor die delen en voor de stabiliteit daar was de renovatie heel belangrijk." Toestroom Het nieuwe Atomium is er nu op berekend om 800 tot 900 mensen tegelijkertijd te kunnen ontvangen. Technisch kunnen er meer in, maar om redenen van brandveiligheid worden er niet meer dan 800 mensen toegelaten. "Ik ben er zeker van dat er een grote toestroom zal zijn, maar ieder zijn probleem. Ik sta hier in voor de kwaliteit van de renovatiewerken. Als mijn werk hier tot een goed einde is gebracht, dan vertrek ik naar een andere werf. De vzw Atomium zal de heropening heel goed moeten overdenken. Als er een grote toestroom is, die het vernieuwde Atomium niet kan slikken, dan levert dat misschien een verkeerd imago op en zou natuurlijk niet mogen." Spijt? De renovatiewerkzaamheden van het Atomium zullen zowat 27,5 miljoen euro gekost hebben. Het budget is bijeengebracht door federale staat (17,5 miljoen euro), de stad Brussel (2,5 miljoen euro), de Nationale Loterij (1 miljoen euro) en de vzw Atomium met privé-partners (6,5 miljoen euro). "Het werk is af en ik ben er fier op, maar ik heb natuurlijk spijt! Dit was voor mij heel speciaal. Een enorme ervaring. Maar dat is het ook voor alle arbeiders die hier hebben gewerkt. Hopelijk hebben we het imago van België goed vernieuwd. Hopelijk is iedereen of bijna iedereen tevreden. Maar nu gaat het leven weer verder. Wordt mijn volgende project een brug, een bouwwerf of een zwembad? Ik weet het niet, maar dit was in elk geval een heel, heel mooie ervaring, een heel, heel mooi project." Tekst en foto's: Luc VANDER ELST FEBRUARI 2006 7 I-mag
Techno Waterkeyn André Waterkeyn werd geboren op 23 augustus 1917 in Wimbledon, Groot- Brittannië, waar zijn ouders als oorlogsvluchtelingen verbleven. Hij kwam in Brussel aan op vierjarige leeftijd. Zijn bewondering voor de technologie lag aan de basis van zijn ingenieursstudies in Leuven. Waterkeyn behaalde in 1942 het diploma van burgerlijk ingenieur aan de UCL. Hij was sportief aangelegd en nam met het hockeyteam zelfs twee keer deel aan de Olympische Spelen, maar zijn carrière kreeg een beslissende wending, toen hij in de jaren '50 aan de slag ging bij Fabrimetal. André Waterkeyn was 37, ingenieur en directeur bij Fabrimetal, het huidige Agoria, toen hij in 1954 inging op een vraag van de commissaris-generaal van de wereldtentoonstelling van 1958 om een monument te creëren dat symbool zou staan voor het vakmanschap van België. Hij werd belast met de realisatie van het Atomium en verwezenlijkte het in een bijzonder korte tijdsspanne. De ontwerper werd in 1961 ook afgevaardigd bestuurder van het Atomium. Hij bezat de rechten van alle reproducties van het Atomium. André Waterkeyn overleed in Brussel op 4 oktober 2005, een paar maanden voor de renovatie van zijn levenswerk beëindigd was. De bovenste bol van het Atomium werd na de dood van de ontwerper naar hem genoemd. Expo 58 Expo 58 moest bijdragen tot de economische groei van België en van zijn Afrikaanse kolonies. Het plan voor de wereldtentoonstelling ontstond in 1947. De tentoonstelling was eerst gepland voor de zomer van 1955, maar de de Koude Oorlog en de oorlog in Korea zorgden voor uitstel. Na enige aarzeling koos men voor de Heizelvlakte. Daar bevonden zich nog enkele gebouwen van de wereldtentoonstelling van 1935, die opnieuw werden gebruikt. In 1954 kreeg architect André Waterkeyn de opdracht om een speciaal gebouw voor de wereldtentoonstelling te maken. Men dacht aan een omgekeerde Eiffeltoren, maar Waterkeyn vond dat maar niks. Hij kwam uit bij het atoom: het kleinste deeltje van een molecule en meer bepaald de ijzermolecule, want Waterkeyn zat in de metaalsector. Hij zou ze 165 miljard keer vergroten en neerpoten in Brussel. De negen sferen stellen de ordening van de atomen in een ijzermolecule voor. Het Atomium stond symbool voor het metaal 'staal' dat toen sterk in ontwikkeling was. Eigenaardig genoeg waren de bollen niet van staal, maar van aluminium, toen ook een materiaal in opkomst. Wellicht heeft het ermee te maken dat aluminium op dat ogenblik aanmerkelijk beter bestand was tegen corrosie dan staal. Het monument is 102,705 meter hoog en weegt 2.400 ton. Het zeshoekig grondvlak heeft een diagonaal van 94,75 meter. De negen bollen bestaan elk uit meer dan 100 driehoekige platen van 2 mm dikte. Elke sfeer heeft een diameter van 18 meter en telt twee verdiepingen. Op 17 april 1958 opende de jonge koning Boudewijn de Expo. De wereldtentoonstelling liep van 17 april tot 19 oktober 1958 en telde meer dan 42 miljoen bezoekers. Het was de eerste grote wereldtentoonstelling na de Tweede Wereldoorlog. Praktisch Een overzicht van de wereldtentoonstelling van 1958 en van het Atomium, een tijdelijke tentoonstelling, die om de zes maanden wisselt, een pedagogisch project voor kinderen met overnachtingsmogelijkheid, een restaurant, een afhuurbare evenementenhal en een souvenirshop: dat is heel in het kort wat de zes toegankelijke sferen in petto hebben. Vanaf 18 februari is het Atomium alle dagen open van 10 tot 18 uur. Tot eind april geldt een verlaagde inkomprijs van 7 euro voor volwassenen en 4 euro voor kinderen, studenten en senioren. Vanaf 1 mei worden die prijzen opgetrokken tot respectievelijk 9 en 6 euro. Kinderen, jonger dan 12, komen er gratis in. Tijdens het paasweekend organiseert de vzw Atomium een groot volksfeest met animatie, concerten en volksspelen. Op paaszaterdag is er 's avonds een vuurwerkspektakel gepland. LVE I-mag 8 FEBRUARI 2006
Studenten Groep T beleven uniek jaar met zonnewagen Umicar reed verdienstelijke race in Australië LEUVEN. Vijftien studenten van de Leuvense Groep T bouwden vorig jaar een auto op zonne-energie en ze namen er ook mee deel aan de "World Solar Challenge 2005". Ze wonnen niet, maar ze beleefden een unieke ervaring. Een jaar lang stapten ze uit hun studieritme, maar er klinkt geen woord van spijt. We gingen ook op zoek naar de winnaars, want die moesten we voor het derde jaar op rij gaan zoeken bij onze Noorderburen. Al drie jaar op rij won Nuon de race met de Nuna. Een prestatie die ook enige toelichting verdient. Vijftien studenten van Groep T gingen in 2004 de uitdaging aan om een zonnewagen te bouwen. Ze onderbraken hun studie gedurende een jaar om zich volledig aan het ambitieuze project te wijden. Evident was dat niet: er moest een ruimte gezocht worden voor de bouw van de zonnewagen, er moesten voldoende financiële middelen bijeengeharkt worden en bovendien was het noodzakelijk om vooraf grondig na te denken over het ontwerp van het vehikel. In januari 2005 gingen de studenten met teamleider Thierry Lecompte aan de slag. Windtunnel Om de zonnewagen een behoorlijke snelheid mee te geven besteedde het team bijzondere aandacht aan twee factoren. Enerzijds werd geprobeerd om de oppervlakte die bedekt kan worden met zonnecellen te maximaliseren, anderzijds probeerde men het verbruik van de wagen te minimaliseren. Na zorgvuldige afweging van de verschillende constructiemogelijkheden kwam men uiteindelijk tot een concept dat het meest efficiënt leek. Eerst werd een schaalmodel in hout vervaardigd en daar werden uitvoerige windtunneltesten mee uitgevoerd. In een gesloten lus werden windsnelheden tot zelfs tweehonderd kilometer per uur gecreëerd. Zo kregen de studenten immers een vrij nauwkeurig beeld van de sterktes en zwaktes van hun nog te bouwen zonne- wagen. Na de windtunneltesten kwam het echte werk. Het frame van de zonnewagen werd gebouwd in aluminium. De aluminium buizen werden in de juiste pasvorm gesneden met behulp van een lasersnijmachine en vervolgens aan elkaar gelast. Een laatste stap bij de bouw van het frame was een zogenaamde warmtebehandeling: de constructie werd gedurende een etmaal in een oven op honderd twintig graden Celsius geplaatst. Zo werden de spanningen in de laszones uitgevlakt. Koolstofvezel Voor de buitenkant van de auto kozen de studenten van Groep T voor koolstofvezel composietmateriaal - ook vaak gebruikt trouwens in de luchtvaart en de Formule 1. Het composietmateriaal weegt weinig, maar is enorm stabiel. Bij dat onderdeel van het bouwproces werd een beroep gedaan op mallen: voorvormen waarin het materiaal gelegd wordt, waarna het in de oven gaat om te verharden. In de zomer van 2005 zagen de studenten dan eindelijk het resultaat van hun gedreven werk: de Umicar -want zo werd de zonnewagen gedoopt - was klaar! Het resultaat was bevredigend. Alleen met de motor scheen er nog een probleem te zijn. Dat werd in amper tien dagen opgelost. De studenten en hun begeleiders waren bijzonder fier op hun zonnewagen, maar ze wilden zich niet beperken tot louter de constructie ervan. Daarom besloten ze om deel te nemen aan de 'World Solar Challenge 2005' in Australië, een wedstrijd waar 22 wagens aan de start kwamen. Wedstrijd Het Belgisch team nam een aardige start waarin het enkel af te rekenen had met twee lekke banden. Maar na enkele dagen dook er een groter probleem op: er was sprake van acuut energieverlies. Frustrerend voor de studenten van Groep T was dat dat energieverlies niets te maken had met de zonnecellen op zich, maar wel met de inkapseling ervan in het zonnepaneel. Een Amerikaanse firma was daarvoor verantwoordelijk, maar had zijn werk kennelijk niet voldoende minutieus gedaan. De bestuurders lieten zich het probleem niet aan het hart komen en reden dapper verder. Uiteindelijk kwam de Umicar nog fraai als elfde over de streep. FEBRUARI 2006 9 I-mag
Techno Het team werd beloond met de 'Hans Tholstrup Adventurer Award' voor ondernemingszin. De zonnewagen had 3.010 kilometer afgelegd in 48 uur (effectieve rijtijd welteverstaan). Bovendien was het vele werk en het doorzettingsvermogen van het team de jury niet ontgaan. Het team werd beloond met de 'Hans Tholstrup Adventurer Award' voor de ondernemingszin die het aan de dag had gelegd. De bouw én de race in de woestijn van Australië mogen dus een succes heten. Groep T is erg tevreden over het werk van de studenten en plant alvast de constructie van een nieuwe zonnewagen. In 2007 zal een nieuwe groep studenten de uitdaging aangaan. Ondertussen wordt met de Umicar uitvoerig promotie gemaakt voor de zonnewagen - een sleutel voor de toekomst. Onvergetelijke ervaring ken. Ons team kreeg wat meer structuur en alles begon tegen een iets hoger tempo te evolueren. Eind 2004 kreeg het ontwerp van onze zonnewagen vorm. Tijdens de bouw was ons voornaamste probleem dat de verschillende onderdelen van onze wagen ook op verschillende plaatsen gefabriceerd werden. Het was dus wat schipperen tussen de verschillende locaties en ons hoofdkwartier in Leuven. In de slotfase kwam alles samen in een ruimte in Lommel. Daar hebben we twee maanden tegen een flink tempo doorgewerkt om alles op tijd af te krijgen. Tussendoor kregen we ook te kampen met een aantal heuse crisismomenten, bijvoorbeeld toen er ernstige problemen optraden bij de productie van de motor, maar als student moet je op zulke dingen creatief reageren. En dat is ons ook gelukt." Australië "De hele maand september van 2005 hebben we in Australië doorgebracht om ons degelijk op de race te kunnen voorbereiden. Onze zonnewagen werd 'gefinetuned' en we probeerden zo vaak mogelijk testritten uit te voeren. Zo'n zonnewagen legt de race niet alleen af. Hij wordt begeleid door een karavaan en ook die moest 'mee' zijn. In de wagen die vlak achter de Umicar reed verzamelden we alle technische data die belangrijk waren voor de race. De wagen die vlak voor ons autootje reed, was volledig uitgerust met materiaal om alle mogelijke herstellingen uit te voe- Saphir Faid en teamleider Thierry Le Compte van Groep T in Leuven vertellen vol vuur over de Umicar, hún zonnewagen. Toen we in de gebouwen van Groep T een zonnewagen op bezoek hadden, rees bij enkele studenten het idee om zelf ook zo'n wagen te bouwen en ermee deel te nemen aan de race in Australië. Zo is de bal aan het rollen gegaan. Er kwam een zestigtal kandidaturen van studenten binnen en daaruit heeft onze school dan een team geselecteerd. In de zomer van 2004 begonnen we letterlijk van nul: we hadden niets. Maar we waren erg gemotiveerd en we begonnen met veel enthousiasme te lezen over zonnewagens. Na een paar maanden begonnen we wat professioneler te werren. Voor t s beschikten we over een soort van verkenningswagen, die tien tot twintig kilometer voor de zonnewagen reed om obstakels op het parcours te melden en meteen ook weg te werken. We zaten per slot van rekening in Australië en daar kan je al eens een dode kangoeroe op de baan tegenkomen. Zo raceten we dus elke dag van acht uur 's morgens tot vijf uur 's avonds. Er werd enkel gestopt bij de checkpoints, waar we doorgaans ook van chauffeur wisselden. Klokslag om vijf uur werd de race elke dag stilgelegd. Op de plaats waar we op dat moment vertoefden, moesten we ook onze tenten opslaan om er de nacht door te brengen. Er werd vaak ook nog aan de wagen gewerkt. Zo verwisselden we elke avond de banden van onze Umicar." Ambitie "Onze ambitie was het om de race uit te rijden. We waren dan ook erg uitgelaten, toen dat daadwerkelijk lukte. We hebben er enorm veel bijgeleerd. Er zijn heel wat zaken die je alleen kan weten door deel te nemen aan zo'n race. We zijn dus met een pak extra kennis thuisgekomen. Hopelijk krijgen we navolging met het project en kan Groep T voor de volgende race een nieuw team met een nieuwe zonnewagen in stelling brengen. We zijn in ieder geval vragende partij om onze opgedane kennis te delen. Ik zou studenten echt aanraden om in zo'n project te stappen. Het is een fantastische ervaring. Je werkt in een beperkte groep een jaar lang naar iets toe en dan krijg je er als toetje die formidabele race bovenop. Je moet voortdurend nauw samenwerken met elkaar, samenleven zelfs, en dat maakt dat je elkaar écht leert kennen. Als student is het ook een unieke kans om ervaring en kennis op te doen. Het project nam werkelijk al onze tijd in beslag. In feite hebben wij onze studie een jaar opgeschort, maar dat is zeker geen jaar verlies geworden. Integendeel, we zijn er zoveel rijker van geworden, we hebben zoveel meer bagage verworven." I-mag 10 FEBRUARI 2006
Techno Olympics ting. Het hele avontuur is nu achter de rug, maar voor ons is het nog niet helemaal voorbij. We plannen enerzijds nog de Solar Olympics, een uitdaging voor scholen om een gadget te ontwikkelen dat op "We hopen ook dat dit project bijdraagt tot een soort van bewustwording: er is enorm veel mogelijk met zonne-energie. Het is belangrijk dat die wetenschap ingang vindt bij een groot publiek. Als we een andere, meer milieuvriendelijke weg willen inslaan, kan zonne-energie daar een cruciale rol in spelen. Het doet ons plezier dat een aantal van de bedrijven waarmee we samenwerkten bij de bouw van de Umicar onder onze impuls begonnen is met een aantal zaken in die richzonne-energie werkt. Daar deden we vorig jaar al aan mee en dat krijgt dit jaar een vervolg. Zo hopen we jonge mensen te sensibiliseren om met zonne-energie aan de slag te gaan. En anderzijds is er een soort 'Ronde van België'. Onze zonnewagen stond al te pronken op enkele beurzen, maar we willen echt dat het grote publiek kennismaakt met de Umicar. Daarom gaan we binnenkort van stad tot stad rijden. We gaan die afstanden daadwerkelijk met de zonnewagen afleggen en in de verschillende steden zal onze zonnewagen steeds een dagje te zien zijn. We willen zoveel mogelijk mensen laten delen in de adembenemende ervaring die de Umicar voor ons geworden is." Jeroen MARIS FEBRUARI 2006 11 I-mag
Mo Modern Trash spotter op Canadese luchthaven Algemeen wordt aangenomen dat kleine brokstukken op de start- en landingsbanen de oorzaak waren van de crash met de Concorde in juli 2000. Om dergelijke incidenten te vermijden installeerde de luchthaven van Vancouver als eerste ter wereld een gesofisticeerd radarsysteem dat zulke vervuilingen detecteert. Vandaag worden de landings- en startbanen manueel geïnspecteerd, maar met de nieuwe 'Tarsier'- grondradar van het Amerikaanse bedrijf Qinetiq gebeurt die controle automatisch én met een grotere zekerheid. Het toestel werkt als een normale radar, maar het gebruikt een kleinere golflengte: millimeters in plaats van centimeters. Daardoor kan het ook heel kleine brokstukken van metaal, plastic, glas of hout detecteren. Zelfs een dooie mus ontsnapt niet aan de aandacht Opstijgen en landen wordt in Vancouver veiliger dankzij de Tarsier-grondradar. Platte batterij Licht, dun, plooibaar, milieuvriendelijk en oplaadbaar in 30 seconden: dat zijn de eigenschappen van de batterij die het Japanse NEC heeft uitgevonden. Ze is opgebouwd uit een type plastic dat 'organisch radicaalpolymeer' wordt genoemd, als kathode fungeert en over een elektrolytpermeabele gelatineuse structuur beschikt. De nieuwe energiebron heeft een gouden toekomst als stroomleverancier van radio-identificatie tags (RFID's) en 'intelligent' papier. Maar de woordvoerder van NEC ziet zijn 'platte batterij' op termijn ook stroom aan draagbare computers, MP3-spelers, gsm's en andere gadgets leveren. De batterij heeft vandaag een energiedensiteit van 1 mwh per cm 2. NEC vermeldt op dit ogenblik nog geen kostprijs. www.nec.co.jp/press/en/0512/0701.html Spam op terugweg in de VS Spam is in de VS op de terugweg. Een betere technologie en nieuwe wetten lijken de strijd tegen ongewenste elektronische boodschappen te winnen: tot die conclusie komt een rapport van de Federal Trade Commission. Tijdens de eerste acht maanden van 2005 bestond 67 % van het Amerikaanse e-mailverkeer uit spam. Dat is nog steeds indrukwekkend veel, maar toch al negen procent minder dan in dezelfde periode het jaar voordien. Het grootste verschil zit in het veralgemeende gebruik van spamfilters, waardoor de eindgebruiker tot 75 % minder spam in zijn brievenbus krijgt. Toch is het nog te vroeg om victorie te kraaien, want de spammails die wel doorkomen, hebben een giftiger karakter dan vroeger. Tot vorig jaar bestond spam vooral uit onschuldige commerciële bodschappen, terwijl nu vooral de opmars van phishing spam een probleem is. Hierbij tracht de verzender persoonlijke identificatiegegevens en paswoorden van de geadresseerde te verkrijgen om zo toegang te krijgen tot bijvoorbeeld bankrekeningen. I-mag 12 FEBRUARI 2006
dern times Wakamaru houdt de wacht Afgelopen najaar is 'Wakamaru', de eerste Japanse huis-, tuin- en keukenrobot, op de markt gekomen. De vrolijk ogende, mensachtige robot van Mitsubishi Heavy Industries, herkent tienduizend woorden en de gezichten van tien personen. Hij (zij?) kan spontaan een gesprek aanknopen met mensen die hij herkent. Hij wekt 's ochtends de bewoners, fungeert als sprekende agenda en heeft zijn eigen levensritme. Ook kan hij met zijn ingebouwde camera de wacht houden en de beelden via het internet versturen of naar een gsm sturen. Volgens Mitsubishi kan 'Wakamaru', genoemd naar de jeugdnaam van een bekende samoerai, zowel voor kinderen als volwassenen een aangename huisgenoot zijn. www.mhi.co.jp/kobe/wakamaru/ Michelin laat lucht uit zijn banden Een wiel zonder luchtband lijkt een ouderwets idee, maar de ingenieurs van Michelin zijn een andere mening toegedaan. Want hun 'Tweel' - samentrekking van tire en wheel - is geen ouderwets karrenwiel, maar pure innovatieve technologie. Een schokabsorberende rubberen band verdeelt de druk over een stel flexibele spaken van polyurethaan die op een inwendige holle cilindrische kader in aluminium zijn gemonteerd. Omdat er geen lucht in de band zit, is hij robuuster dan een gewoon type én is er geen risico op een lekke band meer. Al zal het nog wel even duren vooraleer je een 'Tweel' op je wagen kan leggen, want voorlopig maakt hij nog veel te veel lawaai bij het rijden. Maar voor bulldozers, graafmachines en fietsen is er op korte termijn wellicht een toekomst voor de 'Tweel'. www.michelinman.com Dynamische driewieler Vanaf 2006 kunnen kleuters leren fietsen zonder te vallen. Scott Shim, Matt Grosman en Ryan Lightbody, industriële designers van de universiteit van Purdue (VS), hebben immers een driewieler ontworpen waarvan de achterwielen naar elkaar toekomen, zodra er wordt versneld en zich van elkaar verwijderen, zodra er wordt uitgebold. De driewieler weegt 11 kilogram, is van aluminium en kreeg de naam 'Shift Tricycle'. Hij zal op de markt worden aangeboden voor om en bij de 80 euro. www.designapkin.com Deze rubriek wordt samengesteld door Peter RAEYMAEKERS, Ph.D. FEBRUARI 2006 13 I-mag
Netwerk van 18 tot 20 november 2005 EYE-conferentie Leuven Leuven bood alles voor een geslaagde EYE-ontmoeting. Vlaanderen kon immers veel troeven uitspelen: een bloeiende industrie, uitstekend onderwijs, mooie toeristische trekpleisters, overvloedig en lekker eten en, niet te vergeten, een uitgebreid assortiment heerlijke bieren. Als je weet dat een traditionele EYE-conferentie wordt opgebouwd rond 4 grote blokken: bedrijfsbezoeken, work-shops, culturele bezoeken en netwerking, dan begrijp je dat het niet anders kon dan een onvergetelijk weekend worden! Het volledige weekend werd opgebouwd rond het thema 'SOIL: surface of innova- Een leerrijke workshop hoort altijd bij een geslaagde EYE-conferentie. Tijdens het weekend van 18 tot 20 november namen we opnieuw met een grote VIK-delegatie deel aan een 'Vlaamse' editie van de EYE-conferentie. Deze keer mochten we zelf onze buitenlandse collega's jonge ingenieurs verwelkomen in de mooie universiteitsstad Leuven. De organisatie was in handen van de jongeren van de K VIV (Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging), maar toen zij de jong-ingenieurs van de VIK vroegen om een deel van de taken op zich te nemen, besloten we om de handen in elkaar te slaan en er een onvergetelijk EYE-weekend van te maken. ting life'. Alle activiteiten hadden wel ergens iets te maken met bodem, innovatieve bodemtechnieken of producten van onze Vlaamse bodem. Heel wat deelnemers namen al deel aan de grote workshop 'EYE2010', waarbij we een poging deden om een blik vooruit te werpen en na te gaan wat deelnemers en EYE-vertegenwoordigers van de verschillende ledenorganisaties van EYE mogen verwachten in de toekomst. Daarna kon iedereen deelnemen aan één van de zeer gesmaakte bedrijfsbezoeken: Umicore, Inbev of Ecowerf Leuven. In de indrukwekkende Universiteitshallen van de KU Leuven volgde dan de officiële openingsceremonie van de EYE-conferentie. Els Ampe, een Vlaamse jong-ingenieur, moeder van 3 kinderen, politica en lid van het Brussels parlement hield een interessante toespraak, waarna we een glaasje dronken op de start van een mooi weekend. De VIK-jongeren waren overigens zeer verheugd om Ing. Paul Bertels, VIK-directeur met zijn echtgenote te mogen verwelkomen op de receptie en het daaropvolgend galadiner. Na het uitstekende eten in de Salons Georges werd de avond traditioneel afgesloten met een pubcrawl om u tegen te zeggen! De Oude Markt was de gedroomde plaats voor een gezellige afzakker! De zaterdag was er - na het ontbijt met zeer kleine oogjes - naar gewoonte ruimte voor workshops. Zes uitstekende workshops werden aangeboden met uiteenlopende thema's, waaronder 'Coaching: it's already in you', 'Basic communication concepts', 'Fundamentals of the supply chain',... Na een leerrijke dag keerden we met veel nieuwe bagage terug naar het centrum van Leuven, waar er in de jeugdherberg stoofvlees met frietjes op het menu stonden. Daarna was het hoog tijd om de EYEparty op gang te trekken, traditioneel dé plaats bij uitstek om de andere deelnemers nog wat beter te leren kennen in een ontspannen sfeer en de meesten vonden dan ook vrij snel de weg naar de dansvloer! Het was een uitstekend einde van een vermoeiende maar succesvolle dag! Op zondag gaven we na een korte maar krachtige brunch het voorzitterschap door aan Bulgarije (FNTS). Voor het EYEweekend ten einde liep, kon men nog deelnemen aan een stadsrally in Leuven of een bezoek aan Brussel. Maar gelukkig is de volgende EYE-conference alweer in aantocht: het weekend van 19 tot 21 mei trekken we zelf opnieuw naar het buitenland en deze keer worden we verwacht in Sofia, Bulgarije. Heb je zin om mee te gaan, hou dan zeker de website van EYE (www.e-y-e.org) in de gaten (je kan je registreren op de site, zodat je automatisch op de hoogte gehouden wordt) en vergeet alvast niet tijdig aan een internationaal paspoort te denken! Vragen of meer informatie: marthatuts@hotmail.com. Ing. Martha TUTS EYE-representative VIK I-mag 14 FEBRUARI 2006
Netwerk Centrum Senior Ingenieurs VIK-Ingenieur-experten krijgen voet aan de grond! WOMMELGEM. De kogel is door de kerk, de eerste kandidaturen en de bijbehorende aanvraagdossiers voor ingenieur-expert zijn binnen. De speciale erkenningcommissie zal in de komende weken beraadslagen en de kandidaten horen. Men mag dus verwachten dat de VIK rond deze tijd de eerste erkenningen van ingenieur-expert zal toekennen. Maar er is meer. De Raad van Bestuur van de VIK heeft inmiddels de oprichting goedgekeurd van een nieuw VIK-centrum Ingenieur-Expert. Zodra de eerste erkenningen er zijn, verwachten we kandidaturen voor het voorzitterschap van dat centrum bij het directiecomité van de VIK en daarna kunnen we de wagen aan het rollen krijgen. Waarmee zal het centrum zich nu zoal gaan bezighouden? Het is in de eerste plaats uiteraard de bedoeling dat het centrum specifieke beroepsbelangen eigen aan de VIK- Ingenieur-Expert verzamelt en behartigt. Daarnaast zal het centrum een register opstellen, beheren en publiceren. In dat register worden alle erkende VIK- Ingenieur-Experten geregistreerd. Andere mogelijke acties zijn: - Organisatie van evenementen, gespecialiseerde voordrachten en demonstraties over onderwerpen die rechtstreeks verband houden met het optreden van Ingenieurs-Experten. - Contacten, besprekingen en gezamenlijke acties met de bestaande en toekomstige verenigingen en federaties van experten met het oog op een formele erkenning van de VIK-Ingenieur- Expert in alle geledingen. - Initiatieven en overleg om tot haalbare voorstellen te komen om de aansprakelijkheid van de expert bij zelfstandig optreden te verzekeren. - Publicaties over de VIK-Ingenieur- Expert en zijn ervaringen. - Uitwerken van voorstellen en promoten van alle VIK-initiatieven op het gebied van permanente en gespecialiseerde vorming van experten. - Raadgeving, ervaringsuitwisseling, onderlinge hulp en collegiale contacten tussen alle belangstellenden organiseren en coördineren. Het bovenstaande is natuurlijk maar een bondige opsomming van de mogelijke taken van het nieuwe Centrum, maar het lijdt geen twijfel dat de collegialiteit en de onderlinge samenhang onder de leden de hoeksteen zullen zijn van alle mogelijke acties. Ondertussen zijn de brochures verschenen voor de tweede sessie van de cursus Fellow in gerechtelijke expertise. Het programmacomité heeft de nodige lessen getrokken uit de eerste sessie. Het pro- gramma, nu ingedeeld in modules, werd herwerkt met het oog op de praktijk en de inhoud van het eindwerk. Enkele bekwame docenten werden toegevoegd aan de lijst en er werd ook beslist dat iedere cursist voor het maken van het eindwerk individueel zal gecoacht worden. De cursisten die niet voldeden aan de eindproef van de eerste sessie, krijgen ook op het einde van de tweede sessie een nieuwe kans. Zij mogen namelijk een nieuw eindwerk voorleggen en ze worden ook uitgenodigd om kosteloos een paar lessen bij te wonen, die gewijd zijn aan de inhoud van het eindwerk. Dat onze cursus baanbrekend is in de opleiding van kandidaat-experten is nu ook overduidelijk, want andere organisaties inspireerden zich er ondertussen sterk aan bij het nemen van soortgelijke initiatieven. Met het oprichten van het Centrum VIK- Ingenieur-Expert zijn vandaag alle middelen aanwezig om de beroepsbelangen en de onderlinge samenwerking van alle erkende VIK-Ingenieur-Experten te behartigen en te blijven verzekeren. Ing. Jos KESTENS FEBRUARI 2006 15 I-mag
NIEUWS v/d afdelingen Netwerk IN DE KIJKER ZEVENDE NACHT VAN DE INGENIEUR donderdag 9 februari 2006 - Fitlink Diepenbeek Op donderdag 9 februari 2006 vindt alweer de zevende editie van de Nacht van de Ingenieur (NVDI) plaats. Het feest vindt opnieuw plaats in de grote sporthal van de Fitlink op de universitaire campus in Diepenbeek. Voor de zes vorige edities trokken de mensen van het Limburgse VIK-jongerenteam aan de kar. Dit jaar hebben de VIK-Jongeren Limburg gekozen om de organisatie van de NVDI toe te vertrouwen aan de twee grote studentenverenigingen van de beide Limburgse hogescholen, namelijk ASG (XIOS Hogeschool Limburg) en Kerberus (KHLim). 4-TAKT en ABVG van de XIOS Hogeschool ondersteunen ook dit jaar weer het event. In het verleden hebben zij ons goed geholpen en wij zijn ervan overtuigd dat zij erin zullen slagen om er ook dit jaar weer een spetterend feest van te maken. Met de activiteit willen we in de eerste plaats de Vlaamse Ingenieurskamer bekendmaken bij de studenten. Hoe kan dat beter dan door flink te fuiven? Ten tweede willen we de afgestuurde jonge ingenieurs nog eens de kans geven om te tafelen met hun ex-studiegenoten en docenten, om nadien een pasje te wagen op de dansvloer. Dus: bel of mail snel naar jullie ex-studiegenoten en spreek af voor donderdag 9 februari, breng eventueel je partner en collega's mee en kom gezellig dineren en genieten van het Diepenbeekse studentenleven. Voor alle info: www.vik.be/jlbg. Ing. Alexander DAENEN Voorzitter VIK-Jongeren Limburg Jaar na jaar blijkt deze fuif een succes te zijn, waar massaal veel ingenieursstudenten, (Limburgse) VIK-leden en onze collega's van de VIK-jongerenteams uit de andere Vlaamse regio's naartoe komen. Vorig jaar mochten we zelfs een uitgebreide delegatie van de K VIV-jongeren verwelkomen op deze activiteit. Zoals de voorbije jaren plannen de jongeren van de VIK-afdeling Limburg ook dit jaar hun VIK-restaurantavond strategisch vlak voor de Nacht van de Ingenieur. En dus kunnen wij u ook dit jaar, voorafgaand aan de fuif, een restaurantavond aanbieden. Met het Limburgse VIK-Jongerenteam zijn we overeengekomen om de organisatie van dat culinaire festijn over te laten aan de studentenvereniging 4-TAKT (ingenieurs elektromechanica XIOS). Via een mailing of via onze VIK-website kreeg u al informatie over de menu's en de inschrijvingen voor de restaurantavond. FEBRUARI 2006 17 I-mag
Netwerk NIEUWS v/d afdelingen KEMPEN Ondergrondse berging voor hoogradioactief afval SCK woensdag 22 februari 2006 De VIK-afdeling Kempen bezoekt de ondergrondse berging voor hoogradioactief afval bij SCK in Mol. European Underground Research Infrastructure for Disposal of nuclear waste In Clay Environment (EURIDICE) draagt actief bij tot de haalbaarheidsstudies voor berging van radioactief afval in kleilagen. Het ESV EURIDICE staat in voor het technisch en wetenschappelijk beheer van het ondergronds laboratorium HADES. Dat ondergronds laboratorium HADES voert in het hart van het Boomse kleimassief op 225 meter diepte en over een lengte van 200 meter tal van experimenten uit die mee een antwoord moeten geven op de vraag of diepe berging een veilige en effectieve oplossing kan bieden op lange termijn. De twee toegangsschachten met hun ophaalsystemen en hulpgebouwen zijn de visuele getuigen van de ondergrondse infrastructuur. De bouw van de tweede toegangsschacht werd eind 1999 beëindigd. De uitgraving van de verbindingsgalerij met een lengte van zowat 80 meter werd op 7 maart 2002 gerealiseerd. Het was de eerste keer dat een dergelijke operatie werd uitgevoerd in klei op een diepte van 225 meter door middel van een industriële techniek. Plaats: SCK, Boeretang 200, Mol. Datum: woensdag 22 februari 2006 om 13.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10206. Alternatieve energiebronnen dinsdag 7 maart 2006 Ons energiesysteem staat steeds meer in de belangstelling. De liberalisering van de energiemarkt brengt nieuwe spelers en een breder aanbod mee. De energieprijzen kennen een grillig verloop door een grotere vraag naar energie op wereldvlak, maar ook door hogere risico's en grotere onzekerheden omtrent onze energievoorziening. De uitstoot van broeikasgassen beïnvloedt ons klimaat en vraagt om oplossingen. En er zijn de nieuwe energietechnologieën die hernieuwbare energiebronnen proberen aan te boren. De lezing brengt eerst ons energielandschap in kaart. Binnen die randvoorwaarden moeten de alternatieve energiebronnen en -dragers immers een plaats krijgen. In een tweede deel krijgen die alternatieven aandacht, zoals biobrandstoffen en waterstof en wordt er bekeken hoe ze aan onze behoeften kunnen voldoen. De dure brandstofprijzen maken van deze lezing een uitermate interessant en brandend actueel onderwerp. We hebben bovendien twee specialisten uit het vak aangetrokken voor onze lezing. Dirk De Keukeleere is hoofd van het expertisecentrum energietechnologie en Adwin Martens is projectverantwoordelijke van de waterstofgroep. Ze zijn beiden verbonden aan het VITO. Plaats: KHKempen, campus Geel, auditorium D006, Kleinhoefstraat 4, Geel. Datum: dinsdag 7 maart 2006 om 19.30 uur. Kostprijs: gratis voor alle VIK-leden en studenten, niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: VOKPN10306. Toneelvoorstelling: The Odd Couple zaterdag 18 maart 2006 De VIK-afdeling Kempen gaat op zaterdag 18 maart 2006 op theaterbezoek bij Theater Zeemanshuis in Antwerpen. Zij brengen de beste komedie aller tijden van Neil Simon, namelijk The Odd Couple, met Alex Van Haecke en Walter Quartier in de hoofdrollen en in een regie van Alex en Stijn Van Haecke. Twee dikke vrienden, maar allebei 'slachtoffers van het huwelijksleven' komen door omstandigheden onder één dak terecht. Sloddervos Oscar stelt pietje just Felix voor bij hem in te trekken. De confrontatie tussen twee totaal tegengestelde karakters, maar toch geschraagd door hun grote vriendschap voor mekaar, leidt tot hilarische taferelen, die evenwel voor iedereen bijzonder herkenbaar zijn, zeker voor diegenen die met hun twee voeten in een huwelijk of een relatie staan. De hilarische situaties en de fantastische humor hebben ervoor gezorgd dat dit 'wereldstuk' onlangs de titel heeft gekregen van The best comedy of all time. Wil je erbij zijn, reageer dan snel, want er zijn slechts 25 plaatsen. Plaats:Theater Zeemanshuis, Falconrui 21, Antwerpen. Datum: zaterdag 18 maart 2006 om 20.00 uur. Kostprijs: 15 euro per persoon. Inschrijven op het VIK-secretariaat, daarna de betaling doen op rek.nr. 403-9504811-48 op naam van Guy Roymans, Turnhout. De kaarten zullen aan de ingang van de zaal uitgedeeld worden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: CAKPN10306. Ingenieurskarting dinsdag 21 maart 2006 Ook dit jaar nodigen we jullie weer uit voor een spannende karting: een avond wordt vol spanning, sportiviteit en overwinningsdrang, maar wat primeert is gezelligheid I-mag 18 FEBRUARI 2006
NIEUWS v/d afdelingen Netwerk onder ingenieurs. Heb je zin om je racekwaliteiten te testen of wil je uittesten of je het beter doet dan vorig jaar, schrijf je dan zo snel mogelijk in, want het aantal plaatsen is beperkt. De race vindt plaats op de Goodwill karting, waar we het binnen- en het buitenparcours kunnen combineren. De karting is gespreid over drie manches van 10 minuten. De eerste manche dient om kennis te maken met het parcours. Op basis de individuele tijd die je rijdt tijdens die opwarmer worden de groepen ingedeeld. Zo kun je volgens eigen niveau karten en blijft het voor iedereen spannend! De tweede rit is de eigenlijke kwalificatie. Aan de hand van de tijd die je in deze manche rijdt, wordt je startplaats binnen je groep bepaald. Voor de eigenlijke race houden we de laatste 10 minuten over. De snelste drie per groep krijgen allen een fles schuimwijn en de winnaar krijgt er zelfs een trofee bovenop. We hopen dat jullie weer massaal op onze invitatie zullen reageren. It's racetime! Plaats: Goodwill karting, Hoogbuul 38, Olen. Datum: dinsdag 21 maart 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: 25 euro te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding Inschrijving karting, uiterlijk op donderdag 9 maart 2006. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN20306. Weekend Ardennen La petite Merveille" vrijdag 24 tot en met zondag 26 maart 2006 Van de natuur genieten en tegelijk aan gedurfde activiteiten deelnemen? Een weekendje gezellig naar het kleinste stadje van België? VIK-jongeren afdeling Kempen hebben de oplossing voor jou! Wij organiseren een weekend vol activiteiten, met logies in volpension. Geen zorgen dus, maar enkel actie en fun! Na de aankomst in La Petite Merveille, een rustig gelegen logement aan de rand van Durbuy, briefen we iedereen over het verdere verloop van het weekend, waarin we jullie onder andere meesleuren op een adventuretocht met verschillende touwbruggen, een rappel van 35 meter, een deathride van 50 meter hoog, enz. Andere activiteiten op het programma zijn o.a. mountainbike, via ferrata, hoogteparcours, speleologie en een avonddropping. In de loop van zondagnamiddag moeten we dan jammer genoeg weer huiswaarts keren. Het hele weekend door staat er lekker eten op het menu. Op zaterdagavond is er zelfs voor een barbecue gezorgd. Dus, hou jij wel van een weekend vol actie, fun, uitdagingen en teamwork, dan moet je je als de bliksem inschrijven! Plaats: La Petite Merveille, Rue du Comte Th. d'ursel 51, Durbuy. Datum: vrijdag 24 tot en met zondag 26 maart 2006. Plaats en uur van samenkomst: vrijdag 24 maart om 16.00 uur aan de Werft in Geel (voor het stadhuis). Wie geen auto heeft, kan altijd met iemand meerijden. Aankomst in Durbuy rond 18.00 uur. Wie liever rechtstreeks rijdt, mailt vooraf naar stijn_pauwels@telenet.be. Kostprijs: 85 euro voor VIK-leden, niet-leden betalen 100 euro. Te betalen op rekening 418-9082131-70 van de VIK-afdeling Kempen, met vermelding inschrijving adventure-weekend en dit ten laatste op maandag 13 maart 2006. Meebrengen: slaapzak, onderlaken, kussensloop en goed humeur; ter plaatse kan je ook een lakenpakket huren voor 3 euro. Extra info: stijn_pauwels@telenet.be - aarzel niet om te mailen! Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: SAKPN10306. Staalconstructiebedrijf Iemants woensdag 29 maart 2006 Met een huidige productiecapaciteit van 20.000 ton per jaar is Iemants een staalconstructiebedrijf van wereldformaat. De onderneming spitst zich al 40 jaar toe op het ontwerp, de productie en de montage van zware, technisch complexe en architectonische staalconstructies. Actuele referenties zijn de productie en montage van de schaaldaken van het nieuwe Antwerpse gerechtsgebouw, de tijdelijke bruggen op de Singel in Antwerpen, het Melkoya project voor Statoil in Noorwegen en de constructie van de Sport City Tower in Doha, Qatar. Iemants richt zich vooral op de chemische en petrochemische industrie, de zware hallenbouw en industriële gebouwen, elektriciteitscentrales, hoogbouw, architectonische staalbouw, bruggen, waterbouwwerken, viaducten, kranen en windmolenmasten. Plaats: Iemants staalconstructies, Industrieterrein Hoge Mauw 42, Arendonk. Datum: woensdag 29 maart 2006 om 19.00 uur. Kostprijs: gratis voor VIK-leden; niet-leden betalen 5 euro. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBKPN10306. KALENDER 2006 KEMPEN 04-02-2006 Gezellig samenzijn, Brasserie 't Seel, Olen, 19.30 uur 22-02-2006 Bezoek aan de ondergrondse berging van het SCK, Mol, 13.00 uur 07-03-2006 Lezing: alternatieve energiebronnen, KH Kempen, Geel, 20.00 uur 18-03-2006 Toneel Zeemanshuis "The odd couple", Antwerpen, 20.00 uur 21-03-2005 Karting, Olen, 19.00 uur 24-26/03/2006 Weekend Ardennen, Durbuy 29-03-2006 Bezoek Iemants, Arendonk, 19.00 uur 05-06-2006 Familiewandeling Inschrijven voor alle activiteiten: www.vik.be/activiteiten FEBRUARI 2006 19 I-mag
Netwerk NIEUWS v/d afdelingen ANTWERPEN Stokerij De Beukelaer vrijdag 17 februari 2006 Rondleiding van ongeveer tweeëneenhalf uur in de stokerij die in 2002 een grondige opfrisbeurt kreeg. Tijdens de rondleiding krijgt u een algemeen historisch overzicht van het bedrijf en van de familietraditie, gevolgd door een bezoek aan de stokerij zelf. Daarna volgt er een filmvoorstelling die een algemeen beeld geeft over het productieproces vroeger. Het bezoek wordt afgerond met twee degustaties en een mogelijkheid tot aankoop (zonder verplichting) van de producten De Beukelaer. Plaats: Stokerij De Beukelaer, Haantjeslei 132, Antwerpen. Datum: vrijdag 17 februari 2006 om 13.30 uur. Kostprijs: 1,50 euro per persoon voor VIK-leden; niet-leden betalen 2,50 euro (ter plaatse). Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Referte: BBAWN10206. Achter de schermen van de Antwerpse zoo zondag 26 maart 2006 Een bezoek achter de schermen dat de hele Zoo-infrastructuur belicht. Een kijkje in de dienstingangen, de keukens, de filterzalen, Kortom: overal waar de gewone bezoeker nooit toegang krijgt. Alle vragen over de dagelijkse werking van een dierentuin met 6.000 dieren krijgen een antwoord. Wat eten die dieren, waar halen de verzorgers al het voedsel vandaan, wat met zieke dieren, wat is een stamboek en hoe werkt dat? Omwille van de veiligheid kunnen kinderen niet deelnemen. Plaats: Zoo, Koningin Astridplein 26, Antwerpen. Samenkomst om 13.00 uur achter kassa/verkooppunt. Datum: zondag 26 maart 2006 om 13.00 uur. Kostprijs: Volgens normaal tarief aan de kassa van de zoo. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Als u na het inschrijven toch belet bent, gelieve ons tijdig te verwittigen. Het bezoek is bestemd voor volwassenen (vanaf 16 jaar) en eventueel kinderen vanaf 12 jaar die hun ouders vergezellen. Het aantal deelnemers is beperkt tot 40 personen (twee groepen). Referte: BBAWN10306. Spector Photo Group met digitale infosessie vrijdag 31 maart 2006 Spector was voorheen een marktleider voor de ontwikkeling van analoge film(rolletjes) en de afdruk van foto's op grote schaal. De groep is nu volop aan het overschakelen naar digitale fotografie en processing. Wij brengen een deels passief (geleid), maar grotendeels actief bezoek aan het fotobedrijf. Na een videovoorstelling over Spector krijgen we een inleiding in de digitale fotografie. Daarna volgt een kort bezoek aan het photofinishing lab. Vanaf 20 uur gaat het geleid bezoek over in een interactief bezoek. Eerst krijgen we de opdracht om digitale foto's te nemen in speciale decoropstellingen. Met die digitale beelden duiken we daarna een digitale workshop in, waar de Pixbox kiosk leren gebruiken en kennismaken met de aanmaak van een gepersonaliseerd online fotoalbum op de website van Spector. We sluiten af met een verzorgde receptie tot 21.45 uur. Behalve het bezoek, koffie en de receptie krijg je voor de deelnameprijs een bon voor 15 digitale prints, de gratis aanmaak van een persoonlijk online fotoalbum op de website van Spector, een gratis fotoafdruk en gratis een minifotoalbum, een cd met videoclips over de verschillende Spector-activiteiten. Plaats: Spector Photo Group nv, Kwatrechtsteenweg 160, Wetteren. Er is ruime parkeergelegenheid op hun parking (schuin over Spector, tussen de bedrijven Vercaro en Mercedes). Datum: vrijdag 31 maart 2006 om 18.45 uur. Kostprijs: 6,00 euro per persoon voor VIK-leden en eventuele gezinsleden; 10 euro voor niet-leden. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat én betalen van de kosten op rekening 414-3146851-13 van de VIK-afdeling Antwerpen met de mededeling: Spector, VIK-lidnummer en aantal personen. Referte: BBAWN20306. Het aantal deelnemers is vanwege de workshop beperkt. Ruien Antwerpen zondag 21 mei 2006 VOLZET Via de ruien maken we een ondergrondse wandeling van 1,6 km door het historische riolennet van Antwerpen. Voor stank hoeft u niet te vrezen, want door een ingenieus afscheidingssysteem komt u op het hele traject geen druppel rioolwater tegen, maar aan regenwater is er geen gebrek. Het ruienbezoek is een ruige tocht. Bereid u dus voor op een stevige en modderige wandeling. U krijgt wel een uitrusting ter beschikking: laarzen, beschermende broek en jas, zaklamp en een draagtasje om de eigen schoenen in mee te nemen. Het pak mag u houden, maar de laarzen en de zaklamp levert u in bij het einde van de wandeling. Als garantie voor de laarzen en de zaklamp vraagt men u uw identiteitskaart of een persoonlijk waardevol document te overhandigen in het ruihuis. Trek makkelijke kledij aan (liefst geen rok), neem extra sokken mee en hou er rekening mee dat er in de ruien een constante temperatuur heerst van 13 tot 16 Celsius. Tijdens de tocht neemt u alles mee, voorzie dus een tas voor uw persoonlijke spullen. Na de ondergrondse wandeling is er een pauze. Consumpties zijn voor eigen rekening. De ruienwan- I-mag 20 FEBRUARI 2006