Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Rapport van bevindingen Rapport bij Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
Colofon Titel Uitgebracht aan Rapport bij Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland MT-lid directie Zorgverzekeringen Datum 27 oktober 2016 Kenmerk 2016-0000172057 Inlichtingen Auditdienst Rijk 070-342 7700
Inhoud 1 Samenvatting 4 2 Aanleiding opdracht 5 3 Goedkeuring Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 6 4 Bevindingen 7 4.1 Rechtmatigheidoordeel Zorginstituut 7 4.2 Financiële en rechtmatigheidsverantwoording 7 4.3 Overdracht burgerregelingen aan het CAK 7 4.4 Functioneren ZIN als direct uitvoerder 7 4.5 Inzicht in geidstromen Wanbetalers en Onverzekerden bij overdracht aan het CAK 7 4.6 General IT Controls (GITC s) OHI systeem 8 5 Verantwoording onderzoek 9 5.1 Werkzaamheden en afbakening 9 5.2 Gehanteerde Standaard 9 5.3 Verspreiding rapport 9 6 Ondertekening 11
Samenvatting In opdracht van de ministerie van VWS hebben wij onderzocht of het Financieel Verslag Uitvoeringstaken (hierna F JU) van het Zorginstituut Nederland (hierna ZIN) over 2015 de wettelijk vereiste goedkeuring kan krijgen. Wij hebben geen bevindingen tijdens ons onderzoek vastgesteld die de goedkeuring van het bovengenoemde verslag door de minister van VWS in de weg staan. Wij adviseren u het FVU 2015 goed te laten keuren door de minister. Per 1 januari 2017 neemt het CAK alle in dit verslag genoemde uitvoeringsregelingen over van het ZIN, uitgezonderd de subsidieregelingen. Het CAK en het ZIN werken al intensief samen om deze overgang voor te bereiden. Voor het ZIN heeft de voorbereiding op deze overdracht en het uitvoering blijven geven aan de dagelijkse processen als consequentie gehad dat zij het afgelopen jaar weinig tijd heeft kunnen besteden aan het optimaliseren van processen en het opschonen van de financiële administratie. Dit is de reden dat er veelal dezelfde bevindingen en onzekerheden als bij het FVU 2014 zijn vastgesteld. 4 van ia 1 Rapport bij Financieel verslag Uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
2 Aanleiding opdracht De minister is verantwoordelijk voor een adequaat zorgstelsel waarbinnen, behalve de toegankelijkheid, de betaalbaarheid en de beschikbaarheid van zorg, ook de rechtmatigheid en doelmatigheid van handelen en de rechtmatigheid van uitgaven en ontvangsten van de Wet Langdurige Zorg (Wlz) alsmede de goede uitvoering van de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de afwikkeling van Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) zijn gewaarborgd. Daartoe heeft de minister tot taak het ZIN aan te sturen en tevens toezicht te houden op dit college. Onderdeel van dit toezicht vormt het wettelijk vereiste oordeel van de minister over het financieel verslag met betrekking tot de uitvoeringstaken. Ten behoeve van de oordeelsvorming van de minister hebben wij, in opdracht van het ministerie van VWS, onderzocht of het onder verantwoordelijkheid van het ZIN vallende FVU over 2015 de wettelijk vereiste goedkeuring kan krijgen. In opdracht van het ministerie van VWS heeft de ADR onderzocht of het FVU 2015 de wettefljk vereiste goedkeuring kan verkrijgen. 5 van 12 1 Rapport bij Financieel Verslag uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
3 Goedkeuring Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 Wij hebben het FVU 2015 en de werkzaamheden die Zorginstituut Nederland heeft uitgevoerd bij deze verantwoording onderzocht. Daarnaast hebben wij de coritroleverklaring dle door de externe accountant is afgegeven en het hierbij opgestelde verslag van bevindingen onderzocht. Wij hebben geen bevindingen die de goedkeuring door de minister van het FVU 2015 in de weg staan. Wij adviseren u het FVU 2015 door de minister goed te laten keuren. In het vervolg van het rapport zullen wij het rechtmatigheidsoordeel zoals het ZIN dit heeft opgenomen weergeven. Daarnaast zullen wij, waar relevant, ontwikkelingen, aandachtspunten en aflooppunten vermelden. Wij adviseren u het Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 door de minister goed te laten keuren. 6 van 12 1 Rapport bij Financieel verslag Uitvceringstaken 2015 van het Zorglnstituut Nederland
4 Bevindingen 4.1 Rechtmatigheidoordeel Zorginstituut Het ZIN geeft voor de verantwoording van de geidstromen aan dat zij, met inachtneming van de gehanteerde tolerantiegrenzen, de uitvoeringsstaken financieel rechtmatig heeft uitgevoerd. Uitzondering hierop vormt de regeling Onverzekerden waarbij de controletolerantie vanwege financiële fouten ( 1,4 miljoen) is overschreden. 4.2 Financiële en rechtmatigheidsverantwoording Wij hebben geen meldenswaardige bevindingen met betrekking tot de financiële verantwoording en de rechtmatigheidsverantwoording zoals deze in het FVU zijn opgenomen. 4.3 Overdracht burgerregelingen aan het CAK In het FVU 2015 verantwoordt het ZIN zich over de uitvoering van taken in de Zorgverzekeringswet (zvw), de Wet langdurige zorg (vanaf 2015) en de afwikkeling van de algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (tot 2015) en de daarmee samenhangende regelingen, waarvoor het ZIN als uitvoerder direct verantwoordelijk is. Het CAK neemt per 1januari 2017 alle in dit verslag genoemde uitvoeringsregelingen over van het ZIN, uitgezonderd de subsidieregelingen. Het CAK en het ZIN werken al intensief samen om deze overgang voor te bereiden. 4.4 Functioneren ZIN als direct uitvoerder In ons rapport bij het FVU 2014 hebben wij aangegeven dat opgenomen fouten en onzekerheden in de rechtmatigheidsverantwoording uitvoeringstaken 2014 voor een belangrijk deel te wijten waren aan het functioneren van het Zorginstituut als directe uitvoerder. Het ZIN heeft het afgelopen jaar weinig tijd kunnen besteden aan het optimaliseren van processen en het opschonen van de financiële administratie als gevolg van de voorbereiding op de hierboven genoemde overdracht en het uitvoering blijven geven aan de dagelijkse processen. Hierdoor zijn beperkte acties ondernomen om onder andere de uitvalbakken OHI en de debiteurenadministratle op te schonen. Dit is de reden dat er veelal dezelfde bevindingen en onzekerheden als bij het FVU 2014 zijn vastgesteld waarbij de financiële omvang van de bevindingen in de meeste gevallen hierdoor is toegenomen. Voorbeelden van deze bevindingen betreffen niet of foutieve geautomatiseerde verwerking van gegevens bij Wanbetalers, de onjuiste inrichting van de geautomatiseerde verwerking van aanmeldingen bij Onverzekerden (bedrag is gestegen van 0,3 miljoen in het FVU 2014 naar 0,5 miljoen in het FVU 2015) en de financiële onzekerheid in de geldstroom Bijdragen niet ingezetenen als gevolg van verschillen tussen de administraties van het Zorginstltuut en de SVB en het UWV via het systeem INZA. ZIN heeft de problemen in de uitvoering van de dagelijkse processen in kaart gebracht om deze transparant te kunnen delen met het CAK. 4.5 Inzicht in geidstromen Wanbetalers en Onverzekerden bij overdracht aan het CAK Vanwege de overgang van deze uitvoeringsregelingen per 1 januari 2017 naar het CAK heeft het ZIN aan KPMG gevraagd een inventarisatie uit te voeren op de processen voor de regelingen Wanbetalers en Onverzekerden. Het doel hiervan was een zo volledig mogelijk overzicht te scheppen van de beschikbare documentatie, lopende verbeterinitiatieven en eerder gerapporteerde bevindingen 7 van 12 1 Rapport bij Financieel versia uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
In 2015 heeft KPMG net als in 2014 gekozen voor een alternatieve 4.6 General IT Controls (GITC s) OHI systeem gegevensgerichte controleaanpak voor de geidstromen wanbetalers en andere GrrC-processen en systemen. opzet en het bestaan van de processen rondom deze regelingen zijn beschreven. voor deze regelingen. Gedurende de inventarisatie is onderscheid gemaakt tussen de volgende stromen: Onverzekerden regeling; Wanbetalers regeling; Financiële processen voor de Onverzekerden- en Wanbetalers regelingen. In februari 2016 heeft KPMG de rapporten opgeleverd waarin het onderzoek naar de onverzekerden. Reden hiervoor was dat de aantoonbare werking van de GITC s over 2015 onvoldoende was geweest. In januari en februari 2016 is wederom een onderzoek uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat de belangrijkste processen om op te kunnen steunen, zoals de betrouwbaarheid van automatische controles in het systeem, autorisatiebeheer en wijzigingsbeheer, op orde zijn. Daarnaast komen er verdere verbetermogelijkheden naar voren voor zowel OHI als de Deze bevindingen en de lopende verbeterinitiatieven hier over zijn opgenomen in de onder 4.5 genoemde rapporten. Het ZIN houdt zich in 2016 veel bezig met de overgang van de burgerregelingen naar het CAK. 8 van 12 1 Rapport bij Finandeel verslag Ultvoerlngstaken 2015 van het Zorglnstituut Nederland
5 Verantwoording onderzoek 5.1 Werkzaamheden en afbakening Ten behoeve van de oordeelsvorm Ing van de minister hebben wij onderzocht of het Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 de wettelijk vereiste goedkeuring kan krijgen. Object van onderzoek voor de ADR vormen: 1. Het door het Zorginstituut Nederland uitgebrachte Financieel Verslag Uitvoeringstaken over het jaar 2015; 2. De door de externe accountant van het Zorginstituut Nederland afgegeven controleverkla ring en het verslag van bevindingen van de externe accountant. Ad 1 Voor ons onderzoek zijn de werkzaamheden die het Zorginstituut Nederland heeft uitgevoerd om te komen tot haar conclusies object van onderzoek. Ad 2 Bij ons onderzoek hebben wij, in het kader van de single-audit gedachte, voor zover mogelijk op de door KPMG uitgevoerde werkzaamheden gesteund. Hiervoor hebben wij een collegiale review uitgevoerd op de door KPMG verrichte werkzaamheden ten aanzien van haar accountantscontrole op de door het Zorginstituut opgestelde jaarverslag. Hierbij hebben wij de door KPMG gevolgde controle-aanpak onderzocht. Daarnaast hebben wij (voor zover niet op een andere wijze in ons onderzoek betrokken) bij onze collegiale review onderzocht: of de cijfermatige aansluiting tussen de bedragen in de financiële verantwoording en de jaarstukken en overige onderliggende documenten van het ZIN zijn vastgesteld door KPMG bij de door haar gecontroleerde geldstromen; of KPMG heeft vastgesteld of het Zorginstituut In de rechtmatigheidsverantwoording de situatie rond de rechtmatigheid op volledige en juiste wijze heeft weergeven; of KPMG de geidstromen in de rechtmatigheidsverantwoording heeft aangesloten met de bedragen van diezelfde geidstromen in de financiële verantwoording. Voor de door ons uitgevoerde werkzaamheden verwijzen wij u naar de hierboven genoemde opdracht (kenmerk 2016-0000129402 d.d. 22 augustus 2016). 5.2 Gehanteerde Standaard Deze opdracht is uitgevoerd in overeenstemming met de Internationale Standaarden voor de Beroepsuitoefening van Internal Auditing. In dit rapport wordt geen zekerheid verschaft, omdat er geen controle-, beoordelings- of andere assurance-opdracht is uitgevoerd. Indien aanvullende werkzaamheden zouden zijn verricht of indien er een controle- of een beoordelingsopdracht zou zijn uitgevoerd, zouden wellicht andere onderwerpen zijn geconstateerd die voor rapportering in aanmerking zouden zijn gekomen. 5.3 Verspreiding rapport De opdrachtgever, dhr. J.A.G. Clerx, MT-lid directie Zorgverzekeringen, is eigenaar van dit rapport. 9 van 12 t Rapport bij Financieel Verslag uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
De ADR is de interne auditdienst van het Rijk. Dit rapport is primair bestemd voor de opdrachtgever met wie wij deze opdracht zijn overeengekomen. In de ministerraad is besloten dat het opdrachtgevende ministerie waarvoor de ADR een rapport heeft geschreven, het rapport binnen zes weken op de website van de rijksoverheid plaatst, tenzij daarvoor een uitzondering geldt. De minister van Financiën stuurt elk halfjaar een overzicht naar de Tweede Kamer met de titels van door de ADR uitgebrachte rapporten en plaatst dit overzicht op de website. 10 van 12 1 Rapport bij Financieel Verslag Uitvoerlngstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
Mw. drs. M.P. Moerkerk RA Den Haag, 27 oktober 2016 Wij zijn gaarne bereid een nadere toelichting te geven. 11 van 12 1 Rapport bij Financieel Verslag Uitvoerlngstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland Projectleider Auditdienst Rijk 6 Ondertekening
Auditdienst Rijk Postbus 20201 2500 EE Den Haag (070) 342 77 00