RAPPORT PERIODIEK KWALITEITSONDERZOEK PCBS J.D. VAN ARKEL School : pcbs J.D. van Arkel Plaats : Broek op Langedijk BRIN-nummer : 08PV Onderzoeksnummer : 81766 Datum schoolbezoek : 19 juni 2006 Datum vaststelling : 8 november 2006
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 KWALITEITSPROFIEL...7 3 BESCHOUWING...11 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...17 Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 3
1 INLEIDING Het periodiek kwaliteitsonderzoek Op 19 juni 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs pcbs J.D. van Arkel in het kader van een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de kernindicatoren van een aantal kwaliteitsaspecten, op grond van het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. Bij dit PKO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om kernindicatoren die betrekking hebben op het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alleen de kernindicatoren te onderzoeken maar meer indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school wel aan de orde geweest. Omdat tijdens voorgaande bezoeken het aspect 'kwaliteitszorg' niet eerder in zijn geheel is beoordeeld, heeft de inspectie tijdens het periodiek kwaliteitsonderzoek dit aspect ook onderzocht. De toegevoegde indicatoren staan cursief vermeld in het kwaliteitsprofiel van hoofdstuk 2. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het betrof de volgende documenten: Intern jaarverslag 2004-2005; Kwaliteitskaart leertijd. U heeft daarnaast de volgende documenten toegestuurd die betrekking hebben op de schoolontwikkeling: Notulen signaleringsbespreking, 4 april 2006; Werken met Kwaliteitskaarten, 8 april 2006; Opzet schoolgids 2006-2007, De kwaliteit van onze school; Toetskalender 2005-2006; Evaluatie SOP 2004-2005; Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 5
Aandachtspunten voor het SOP 2005-2006; SOP 2005-2006 + Evaluatie. De opzet van het onderzoek Het periodiek kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de vragenlijst periodiek kwaliteitsonderzoek is bij de analyse betrokken. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2, 3, 4, 5, 6 en 8. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de kernindicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de intern begeleider. Op uw school zijn verder gesprekken gevoerd met leerlingen, leraren en ouders. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met de directeur. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 6
2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan kernindicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van pcbs J.D. van Arkel Kwaliteitszorg 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. Leerstofaanbod 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen. 3.4 De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 3.5 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 7
Tijd 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij Nederlandse taal en rekenen en wiskunde af op de onderwijsbehoeften van leerlingen. Pedagogisch handelen 5.3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan. Didactisch handelen 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3 De leraren leggen duidelijk uit. 6.5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren. Afstemming 7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen systematisch. 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau. Sfeer op school 9.3 De ouders/verzorgers tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 9.5 De leerlingen en het personeel voelen zich aantoonbaar veilig op school. Begeleiding 10.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg 11.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 11.3 De school voert de zorg planmatig uit. 11.4 De school gaat de effecten van de zorg na. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 8
Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 5 Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 9
3 BESCHOUWING In dit hoofdstuk wordt een beschouwing gegeven over de kwaliteit van het onderwijs op de J.D. van Arkelschool. Algemeen beeld In het onderzoek van de inspectie hebben twee vragen centraal gestaan. Ten eerste de vraag of het onderwijs van de J.D. van Arkelschool van voldoende kwaliteit is. Ten tweede de vraag in hoeverre er op de J.D. van Arkelschool sprake is van adaptief onderwijs. Deze vraag is gebaseerd op het doel dat de school zichzelf heeft gesteld. De school heeft in diverse documenten, waaronder in de schoolgids, aangegeven dat zij zich willen ontwikkelen tot een adaptieve school. Kwaliteit van het onderwijs De inspectie concludeert dat de kwaliteit op de J.D. van Arkelschool overwegend van voldoende kwaliteit is. Dit oordeel baseert de inspectie met name op de eindopbrengsten van de leerlingen, het didactisch handelen van leraren en het schoolklimaat. Uit gesprekken met betrokkenen is naar voren gekomen dat de school als warm, betrokken en veilig wordt ervaren. In diverse eerdere onderzoeken van de inspectie zijn de taalleesresultaten aan de orde geweest. Ook in dit onderzoek concludeert de inspectie dat de opbrengsten voor technisch lezen in de groepen 3 en 4 (te) laag zijn. De inspectie heeft bekeken welke factoren hierop van invloed kunnen zijn. Verderop in dit rapport wordt hier nader op ingegaan. Ontwikkeling tot adaptieve school Aspecten van adaptief onderwijs heeft de inspectie slechts in randvoorwaardelijke, organisatorische zin aangetroffen op de J.D. van Arkelschool. Concreet betekent dit, dat er een doorgaande lijn in klassenmanagement is geïmplementeerd. In de bezochte lessen kwam differentiatie in instructie en verwerking nog onvoldoende uit de verf en ook het zelfstandig werken is nog onvoldoende ontwikkeld. In de groepen vindt nog weinig zorg plaats. Extra leerhulp vindt vooral buiten de klas plaats in de vorm van remedial teaching en het werken in niveaugroepen. Ook het aanbod voor leerlingen die meer aankunnen dan het reguliere aanbod is nog onvoldoende uitgewerkt. Naar aanleiding van deze observaties concludeert de inspectie dat er nog nauwelijks sprake is van adaptief onderwijs zoals dat door de school wordt nagestreefd. Opbrengsten De opbrengsten aan het eind van de schoolperiode liggen op het niveau dat verwacht mag worden op basis van de achtergrondkenmerken van de leerlingpopulatie. De leesresultaten zijn, zoals reeds gezegd, al jaren erg laag op de J.D. van Arkelschool. Ook dit jaar liggen de resultaten gedurende de schoolperiode op de ondergrens die de inspectie hiervoor hanteert. De resultaten voor technisch lezen liggen in groep 3 en 4 onder de norm, de resultaten voor begrijpend lezen in groep 6 laten met name een laag groepsresultaat zien (de vaardigheidsscore). Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 11
De school telt weinig (9%) gewogen leerlingen. Gewogen leerlingen zijn leerlingen die vanwege hun sociaal-maatschappelijke achtergrond en/of hun etnische afkomst mogelijk enig risico lopen in hun schoolontwikkeling. Dit komt ook naar voren in de onderbouw waar minder dan 25% van de leerlingen uitvalt op het leerlingvolgsysteem. Echter in groep 3 lijken deze resultaten te dalen. De lage resultaten vertalen zich (nog) niet in te lage eindopbrengsten en te lage opbrengsten in de bovenbouw. Door het lage leesniveau die de leerlingen in de groepen 3 en 4 laten zien, is het echter zeer de vraag of de eindresultaten en de resultaten in de bovenbouw de mogelijkheden van de leerlingen voldoende weergeven. De scores voor CITO taal en ordenen voor kleuters liggen wel op voldoende niveau. Anders gesteld: Geeft de score die de school haalt op de CITO eindtoets daadwerkelijk weer wat van de leerlingen verwacht mag worden op grond van hun achtergrondkenmerken of worden deze resultaten (negatief) beïnvloed door lage leesvaardigheid van leerlingen? Een meer systematische (trend)analyse van opbrengsten gedurende en aan het eind van de schoolloopbaan kan de school helpen om deze vraag te beantwoorden. Schoolontwikkeling Ten opzichte van het RST in 2001 heeft de school zich op enkele onderdelen verbeterd en zijn ontwikkelingen in gang gezet. Deze vinden plaats op het gebied van het klassenmanagement, het aanbod in de onderbouw en op het gebied van kwaliteitszorg. Ondanks het feit dat de school zich wel ontwikkelt, is het de inspectie opgevallen dat ontwikkelingen erg langzaam gaan. De school heeft aangegeven dat dit onder andere veroorzaakt is door verbouwingswerkzaamheden, het ontbreken van een adjunct-directeur en teamaangelegenheden. De school heeft ervoor gekozen om eerst aan de verhoudingen binnen het team te werken alvorens te gaan werken aan de adaptieve school. De school heeft de afgelopen jaren maatregelen genomen om de leesresultaten van kinderen te verbeteren. Zo vindt er veel remedial teaching buiten de klas plaats en wordt onder begeleiding van vrijwilligers, vooral ouders, in niveaugroepen gelezen. Sinds twee jaar werkt de school met een nieuwe methode voor aanvankelijk lezen in groep 3 en het afgelopen schooljaar hebben twee leerkrachten via de onderwijsbegeleidingsdienst de cursus 'Beter leren lezen in groep 3 en 4' gevolgd. De school is, daarnaast, voornemens om in het komende schooljaar een taallijn te gaan ontwikkelen voor de groepen 1 tot en met 4. De effecten van de tot nu toe ondernomen acties en geleverde inspanningen zijn helaas niet in kaart gebracht en zijn dus niet helder voor de school. Door het meer planmatig, doelmatig en in samenhang organiseren van verbeteractiviteiten wordt het voor de school eenvoudiger om tijdens evaluatiemomenten vast te stellen of doelen daadwerkelijk bereikt en of de ingezette maatregelen voldoende effect hebben gehad. Hierna kan de school, indien nodig, meer doelgericht nieuwe verbeteractiviteiten plannen. In de volgende paragrafen wordt nader ingegaan op de diverse ontwikkelingen en daarbij is aandacht voor factoren die mogelijk bijdragen aan de lage tussenresultaten op het gebied van lezen. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 12
Kwaliteitszorg en het zorgsysteem Naast onder andere de ontwikkelingen rondom de adaptieve school heeft de school ook gewerkt aan haar systeem voor kwaliteitszorg. Stichting Tabijn heeft in 2004 op alle scholen het "Werken met Kwaliteitskaarten" ingevoerd als instrument voor zelfevaluatie ter ondersteuning van de kwaliteitszorg. Het lag in de planning dat de scholen elk schooljaar enkele kaarten zouden afnemen om zo in een aantal jaren te komen tot een systeem van kwaliteitszorg dat alle aspecten van het onderwijs omvat. Het is daarbij de verantwoordelijkheid van de school om te bepalen op welk moment welke kaart wordt afgenomen. Scholen verkeren dan ook in verschillende stadia van ontwikkeling. Sinds 2004 werkt de J.D. van Arkelschool met Kwaliteitskaarten. De school heeft een planning opgesteld op basis waarvan ze de kwaliteitskaarten wil gaan afnemen en onderdelen van het onderwijsleerproces evalueert. Het gebruik en de inzet van deze kaarten bieden de directie een instrument om het systeem voor kwaliteitszorg verder op te gaan zetten en meer uit te werken. Belangrijk aandachtspunt voor de school is het verkrijgen van inzicht in de leerlingpopulatie. Binnen de school bestaat geen eenduidig beeld over de onderwijsbehoeften, de sterke en de zwakke kanten, van de leerlingpopulatie. Dit, in combinatie met beperkte analyse van opbrengsten, maakt het voor de school lastig om het onderwijs in te richten op en aan te passen aan de groep leerlingen en de juiste verwachtingen en doelen te formuleren ten aanzien van de resultaten van deze populatie. Het ontbreken van inzicht in de leerlingpopulatie en de beperkte analyses van opbrengsten vormen mogelijk een eerste verklaring voor de leesresultaten. Mogelijk biedt de school de leerlingen niet het (lees)onderwijs dat ze behoeven op basis van hun achtergrondkenmerken. Het inzicht in de leerlingpopulatie is voor de J.D. van Arkelschool extra belangrijk omdat zij te maken heeft met een gestaag groeiend aantal leerlingen. Deze leerlingen komen uit een naastgelegen nieuwbouwwijk en ontstaan door doorstroom in het oorspronkelijke voedingsgebied. Met deze ontwikkelingen verandert ook de samenstelling en daarmee de onderwijsbehoeften van de leerlingpopulatie. Zoals al eerder is aangegeven werkt de J.D. van Arkelschool nog weinig planmatig en borgt zij gemaakte afspraken nog onvoldoende. Verbeteractiviteiten en ook extra leerhulp in het kader van zorg wordt onvoldoende planmatig en doelgericht opgezet, waardoor resultaten en effecten lastig meetbaar zijn. Het zorgsysteem op de J.D. van Arkelschool is volop in beweging. Zo is er onlangs een nieuw stroomschema opgesteld waarin taken en betrokkenen zijn opgenomen. In deze nieuwe structuur komt de verantwoordelijkheid voor zorg steeds meer bij de leerkracht te liggen en moet de intern begeleider steeds meer een voortrekkers- en coachende rol op zich nemen. Aanbod en afstemming De school gebruikt in haar onderwijs methoden die dekkend zijn voor de kerndoelen en daarnaast zorgt zij voor een doorgaande lijn. Inmiddels zijn de leerdoelen ook voor de groepen 1 en 2 uitgeschreven. Deze doelen leiden echter nog niet in alle gevallen zichtbaar tot een beredeneerd aanbod in de onderbouwgroepen. Hierdoor is nog niet gegarandeerd dat de leerlingen met voldoende bagage naar groep 3 gaan, waar ze vervolgens moeten leren lezen. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 13
Hierin kan een tweede verklaring liggen voor het gegeven dat leerlingen in groep 3 en 4 onvoldoende leesresultaten laten zien. Een verbetering ten opzichte van het RST in 2001 is het bijhouden van ontwikkelingen en vorderingen van leerlingen. Leraren doen dit nu systematisch in hun groepsmappen en het aanbod kan daarop worden afgestemd. Omdat de school een doorgaande lijn heeft in het klassenmanagement kan de school nu ook overgaan tot meer differentiatie in instructie en verwerking. Hiervoor kunnen ook de resultaten van tussentijdse toetsen worden gebruikt. Bij de verwerking kan ook de inzet van ICT een rol spelen. De school is bezig om computers meer en beter in te zetten voor remediëring, herhaling en verwerking van lesstof. We zien afstemming in verwerking onder andere terug in de weektaken van de bovenbouw. Als een kind het nodig heeft, dan ontvangt de leerling remedial teaching of kan het lezen in niveaugroepen. Deze hulp vindt plaats buiten de klas. De afstemming over inhoud en aanpak vindt plaats tussen de leerkracht en de remedial teacher of begeleider van het niveaulezen. De afspraken hierover liggen beperkt vast en monitoring op dit proces vindt sporadisch plaats. Het effect van de extra hulp wordt niet gemeten. Door het buiten de klas houden van extra instructie en verwerking bestaat het gevaar dat het aanbod en de aanpak buiten en binnen de klas onvoldoende op elkaar afgestemd zijn. Door het onvoldoende borgen van de kwaliteit van deze afstemming bestaat het risico dat de leerlingen onvoldoende planmatig en op de leerling afgestemde leerhulp ontvangen, waardoor wordt ingeboet aan effectiviteit. De inspectie is er niet van overtuigd dat deze afstemming op inhoud en aanpak systematisch plaatsvindt, waardoor de vraag rijst of de extra leerhulp voldoende effectief wordt ingezet. Hierin ligt mogelijk een derde verklaring voor de lage leesopbrengsten. Tijd en zelfstandig werken Op de J.D. van Arkelschool wordt in de groepen 3 en 4 relatief weinig onderwijstijd besteed aan het taal- en leesonderwijs. De school geeft aan dat in de blokuren, de uren waarin kinderen zelfstandig aan het werk zijn, de mogelijkheid bestaat om tijd in te ruimen voor lezen. Het is voor de inspectie de vraag of deze tijd ook daadwerkelijk en doelgericht aan, onder andere instructie voor, lezen wordt besteed. Als dat niet zo is, dan is ook het element tijd een mogelijke verklaring voor lage leesresultaten. Tijdens het Regulier Schooltoezicht (RST) in 2001 is reeds opgemerkt, dat het zelfstandig werken in de vorm van blokuren in zowel de onderbouw als de bovenbouw herkenbaar aanwezig is. Echter, zelfstandig verwerken en zelfstandig leren door leerlingen is nog steeds onvoldoende ontwikkeld. De ontwikkeling van verantwoordelijkheid van leerlingen voor het eigen leerproces is op de J.D. van Arkelschool nog niet aan de orde. Hierbij gaat het er om dat leerlingen veel vaker reflecteren op hun aanpakgedrag. Hierdoor leren zij in toenemende mate hun eigen werk te plannen en uit te voeren. In deze vorm van zelfstandig werken krijgen leerlingen grotere verantwoordelijkheid dan nu het geval is. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 14
In het kort Uit het periodiek kwaliteitsonderzoek is naar voren gekomen dat kwaliteit van het onderwijs op de J.D. van Arkelschool van overwegend voldoende niveau is, maar risico's loopt bij de resultaten op het gebied van taal en lezen. Daarnaast heeft de school randvoorwaarden geschapen om zich te ontwikkelen tot een adaptieve school, van adaptief onderwijs is nog nauwelijks sprake. In het onderzoek zijn enkele mogelijke verklaringen voor de lage resultaten voor lezen naar voren gekomen die de school verder kan onderzoeken en/of oppakken: Beperkt inzicht in de onderwijsbehoeften, sterke en zwakke kanten van de leerlingpopulatie, waardoor het aanbod en de inrichting van het onderwijs mogelijk onvoldoende aansluit bij dat wat de leerlingen nodig hebben; Beperkt stellen van opbrengstdoelen en beperkte (trend)analyses op de resultaten van (groepen) leerlingen; Beperkte analyse op de resultaten van verbeteractiviteiten, waardoor het effect van maatregelen onduidelijk blijft; Onvoldoende beredeneerd aanbod in de groepen 1 en 2, waardoor leerlingen mogelijk met te weinig bagage (o.a. leesvoorwaarden) in groep 3 starten met het leren lezen; Te weinig zorg in de groep en mogelijk te weinig afstemming over leerhulp buiten de klas, waardoor deze niet effectief is; Te weinig geplande onderwijstijd op het gebied van taal en lezen. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 15
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit PKO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. De bevindingen van dit PKO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement). De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een periodiek kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode vindt jaarlijks een onderzoek plaats, waarbij de school eenmaal wordt bezocht. Door middel van de digitale jaarlijkse vragenlijsten zal de inspectie de ontwikkelingen op het gebied van onder andere de opbrengsten volgen. Bovengenoemd toezichtarrangement wordt aangepast indien blijkt dat de tussen- en eindresultaten van leerlingen verder dalen. Rapport periodiek kwaliteitsonderzoek pcbs J.D. van Arkel - 19-6-2006 17