Toezicht en Onafhankelijkheid zoals door de Stichting - De Stichting is een onafhankelijke toezichthoudende organisatie voor beroepskwalificerende en functiegerichte examens, maar ook voor examens, toetsen en/ of assessments waarvan het bedrijfsleven en/of de overheid van mening zijn dat kwaliteitsbewaking van het product en het proces van evident belang zijn om de intrinsieke waarde van de daaraan gekoppelde diploma s/certificaten van cruciaal belang zijn. Dit toezicht van de vindt veelal plaats in opdracht van dan wel op verzoek van beroeps- en brancheorganisaties, sectororganisaties, overheid dan wel exameninstellingen. Met het toezicht wordt de kwaliteit, de betrouwbaarheid en de actualiteit geborgd van de inhoud van de examens, maar ook staat bij het toezicht de integriteit van het examenproces centraal. In relatie tot het laatstgenoemde aspect is de mate van onafhankelijkheid van cruciaal belang. De beoordeling van kandidaten moet niet alleen deugdelijk, maar bovenal ook objectief zijn en zonder last of ruggenspraak kunnen plaatsvinden. Er mag geen sprake zijn van belangenconflicten in de keten dan wel bij de uitvoerende instanties en/of betrokken functionarissen in het examenproces. Dat betekent dat indien in een examenketen meerdere activiteiten plaatsvinden die mogelijk conflicterend zouden kunnen zijn doordat opleiden en examineren binnen 1 organisatie of holding plaatsvinden, dan vormt dat voor de reden om daarop het toezicht af te stemmen en indien nodig te intensiveren. Ook zien we steeds vaker examenstelsels met meerdere aanbieders voor eenzelfde kwalificatie. Ook een dergelijke situatie kan invloed hebben op de intrinsieke waarde van het aan de kwalificatie gekoppeld diploma. Zeker als er sprake is van de optie dat elke aanbieder van de kwalificatie met een eigen itembank of op basis van een zelf ontwikkelde examinering werkt. Ook daarbij vindt de het van belang dat er sprake is van een harmonisatieproces waardoor de intrinsieke waarde van het diploma te allen tijde geborgd wordt. Het toezicht van de wordt, afhankelijk van de uitgangspositie en de doelstelling van de stelseleigenaar, in samenspraak ingevuld. Naast optie dat er meerdere instellingen op hun eigen wijze voor een kwalificatie examineren is er ook sprake van de optie dat er binnen een stelsel gewerkt wordt met een centrale itembank waarvan elke te accrediteren exameninstelling gebruik dient te maken om voor de kwalificatie te kunnen diplomeren. Ook bij die optie kan er nog weer sprake zijn van vele varianten en dat vraagt dan ook maatwerk voor wat betreft het toezicht. Gelijktijdig zien we dat de examinering in de afgelopen jaren mede onder invloed van technische ontwikkelingen veel veranderingen heeft ondergaan. Niet zelden wordt in de examenketen en ten behoeve van (delen van) het examenproces een beroep gedaan op andere instellingen. Zo is het mogelijk dat niet alle facetten van de examenketen door één instelling wordt uitgevoerd. Dan is het wel de vraag waar het eigendomsrecht ligt voor de kwalificatie enerzijds en of er sprake is van het uitbesteden van activiteiten dan wel het inkopen. Voor elke situatie is er sprake van andere uitgangspunten die maatwerk voor het toezicht nodig maken. 25 september 2014, pag. 1 van 5 Deventerstraat 35, 7311 LT Apeldoorn Telefoon : +31 55 5225 433 secretariaat@examenkamer.nl ING bank : NL68 INGB 0662.5429.40 www.examenkamer.nl K.v.K. nr. : 41159758
- Indien exameninstellingen gebruik maken van professionele toetslocaties waar gelijktijdig kandidaten van meerdere exameninstellingen aanwezig zijn, dan is het van belang dat daaromtrent duidelijke afspraken gemaakt worden over de mogelijkheden om het onaangekondigde operationele toezicht mogelijk te maken. In algemene zin kan worden gesteld dat er meerdere vormen van toezicht zijn die door de worden gehanteerd: stelseltoezicht, metatoezicht en het operationele toezicht. Voor een verklaring wordt verwezen naar de betreffende notitie over het toezicht. Het toezicht van de richt zich op de gehele examenketen van een examenstelsel, een exameninstelling dan wel een kwalificatie waarbij het logogebruik van de daaraan gekoppeld is voor gebruik op de website, in de communicatie en op het diploma. Gegeven het feit dat de examenketen het uitgangspunt vormt en het examenproduct en het examenproces onderwerp van het toezicht zijn, heeft het bestuur van de besloten dat de geen certificatie uitvoert van toetslocaties of van toetssystemen aangezien zowel de locatie als een in te zetten toetssysteem onderdeel uitmaken van het geheel en impliciet onderworpen zijn aan het toezicht. Mate van onafhankelijkheid, logogebruik en toezicht A Volledige scheiding van opleiden en examineren, overeenkomstig Norm voor exameninstellingen van de Stichting ; er is sprake van een geheel onafhankelijke en zelfstandige exameninstelling (in bestuurlijk dan wel juridisch als wel in operationeel/functioneel opzicht) waarbij er geen banden zijn tussen de exameninstelling en de opleiding(en) die kandidaten voorbereiden voor het examen. Het opleiden is vrij en wordt door derden uitgevoerd. Audit van het examenstelsel en de exameninstelling vindt door de elke drie jaar plaats en in de tussentijd vindt steekproefsgewijze onaangekondigd toezicht plaats. Wijzigingen in het stelsel, de organisatiestructuur, de werkwijze e.d. die tot een andere beoordeling of categorisatie kan leiden dienen door de exameninstelling te worden gemeld. Ja Ja Ja, indien toezichtrelatie contractueel geregeld is. 25 september 2014, pag. 2 van 5
- B opleiden en examineren in gescheiden juridische organisaties/entiteiten, maar er is sprake van dwarsverbanden (in mensen, middelen, financiën e.d.). Het gaat hierbij om dwarsverbanden die van invloed zouden kunnen zijn op de onafhankelijkheid van de exameninstelling en derhalve op het onafhankelijk kunnen functioneren van het examenproces. De instelling die het contract aangaat met de moet met behulp van een directie- en/of een bestuurdersverklaring of statuut (een en ander is afhankelijk van de juridische en organisatiestructuur) onderschrijven dat de benodigde scheiding wordt aangebracht en gerespecteerd, teneinde een onafhankelijke examinering en beoordeling in alle facetten mogelijk te maken en te garanderen. De functionele scheiding moet aantoonbaar worden gemaakt en wijzigingen daarin, dan wel in de opzet van de organisatie dienen onverwijld aan de kenbaar worden gemaakt. Een feitelijk ingevuld organigram van beide organisaties dient onderdeel uit te maken van het dossier bij de. In samenspraak met de wordt, afhankelijk van de mate en de aard waarin er sprake is van dwarsverbanden, de mate van toezicht geregeld. Voldoende onafhankelijk Ja Ja, indien toezichtrelatie contractueel is geregeld. 25 september 2014, pag. 3 van 5
- C Er is sprake van één instelling die opleiden en examineren uitvoert. In het functionele examenproces vinden opleidingsactiviteiten en examenactiviteiten door gescheiden actoren plaats die elk voor hun pakket verantwoordelijkheid dragen. Er sprake van onafhankelijkheid in functioneel opzicht doordat een scheiding aanwezig is via een Chinese Wall die door de instelling aantoonbaar en verifieerbaar wordt gemaakt. De onafhankelijkheid dient bekrachtigd te worden via een directie/bestuursverklaring of statuut. Dit om elke invloed vanuit het opleidingensegment op de examinering uit te sluiten. Verder moet transparant gemaakt zijn hoe de organisatiestructuur functioneert. Tevens moet duidelijk gemaakt worden hoe geëxamineerd wordt en hoe de besluitvorming loopt onder meer ten aanzien van de diploma- of certificatie toekenning. Daarnaast moet verantwoord worden hoe de procedures inzake klachten en bezwaren onafhankelijk zijn ingericht. Onafhankelijkheid moet onder meer aantoonbaar worden gemaakt voor de onderwerpen administratie, financiën, automatisering en communicatie en samenstelling examencommissie bezwaarprocedure en klachtenbehandeling. Toezicht op de implementatie van de onafhankelijkheid (Chinese Wall) als ook op het onafhankelijk functioneren moet uitvoerbaar zijn. De mate van toezicht wordt door de bepaald aan de hand van de uitwerking en de borging door de instelling. Nee, maar met voldoende scheiding gewaarborgd met Chinese Wall principe Ja Ja, mits onafhankelijkheid voldoende geregeld is en als ook het toezicht contractueel geregeld is. 25 september 2014, pag. 4 van 5
- D E van opleiden en examineren, waarbij de examinering onder verantwoordelijkheid wordt uitgevoerd van een onafhankelijke exameninstelling, maar in de uitvoering feitelijk wordt uitgevoerd door de docenten die door het exameninstituut zijn aangesteld als gelicentieerde examinatoren: onafhankelijkheid in juridisch opzicht. (voorbeeld de SOG examinering). In samenspraak met de eigenaar van het stelsel kunnen afspraken omtrent het toezicht uit te voeren door de worden gemaakt. Opleiden en examineren binnen een instelling (onderwijsinstellingen in het publieke domein). De docenten verzorgen de lessen en zijn tevens verantwoordelijk voor het maken van het examenmateriaal en de uivoering van het examen. Dit onder verantwoordelijkheid van een examencommissie. Ja Nee Nee Nee Nee Nee 25 september 2014, pag. 5 van 5