- 1/ provinsje fryslân t postbus 20120 8900 hm leeuwarden tweebaksmarkt 52 telefoon: (058) 292 59 25 telefax: (058) 292 51 25 iiiiiij Aan: Provinciale Staten www.fryslan.nl provincie@fryslan.nl www.twitter.com/provfryslan Leeuwarden, 30 mei 2017 Verzonden, 31 MEI 2017 Ons kenmerk : 01422473 Afd./Opgave : Communicatie Behandeld door : H. Zwaan / (058) 292 55 22 of h.zwaan@fryslan.frl Uw kenmerk Bijlage(n) Onderwerp : REC Stand van zaken mei 2017 Geachte Statenleden, Enkele maanden geleden, op 15november2016, ontving u van ons de laatste update in het verbetertraject van de Reststoffen Energie Centrale te Harlingen (REC). De inmiddels be kende werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de gemeente Harlingen, Omrin, Be geleidingsgroep, GGD Fryslân, FUMO en provincie Fryslân heeft het traject bijna afgerond. Het verbetertraject kende de volgende actiepunten: 1. Verhogen schoorsteen 2. Vervolg continue dioxinemetingen 3. Metingen zoutzuur e.d. directe omgeving 4. Communicatie 5. Toezicht en handhaving 6. Uitvoeren onderzoek verbetervoorstellen Met deze brief informeren wij u over de huidige stand van zaken. 1) Verhogen schoorsteen In november schreven wij u reeds dat een verhoging van de schoorsteen een langdurig tra ject zal worden met een onzekere uitkomst. Met name de afwezigheid van voldoende draag vlak en het ontbreken van een goede onderbouwing vormen struikelblokken. Bureau Witteveen+Bos heeft verspreidingsberekeningen uitgevoerd om te zien of daar vol doende milieuargumenten uit voortkomen om de schoorsteen te verhogen. Dat blijkt niet het geval. Vooralsnog constateren wij dat een verhoging van de schoorsteen niet haalbaar is. 5 Ons kenmerk: 01422473
Ons provinsje fryslân Momenteel loopt nog het luchtkwaliteitsonderzoek, dat meer duidelijkheid moet geven over de immissies van potentieel schadelijke stoffen in Harlingen en omgeving die mogelijk af komstig zijn van de REC. De uitkomsten van dit onderzoek bieden misschien nieuwe aan- 1 t knopingspunten om tot verhoging van de schoorsteen te komen. 2) Continue dioxinemetingen De continue dioxinebemonstering door bureau Environnement was eind vorig jaar reeds ver lengd voor de duur van één jaar tot augustus 2017. Binnenkort volgt een besluit over voort zetting van de continue dioxinemetingen. Het is gebleken dat bij de opstart van de installatie na de onderhoudsstop van april/mei jongstleden de continue dioxinebemonstering niet ingeschakeld was, ondanks het duidelijke verzoek van de opdrachtgever gemeente Harlingen daartoe aan het bureau dat de metingen verzorgt. De gemeente heeft het bureau inmiddels om opheldering gevraagd. pi Wel heeft de ODRA (Omgevingsdienst Regio Arnhem) metingen uitgevoerd bij de opstart van de installatie na de onderhoudsstop van april/mei jongstleden, zodat er toch meetgege vens zijn van de emissies tijdens de opstart. De rapportage daarvan is nog niet gereed. 3) Luchtkwaliteitsonderzoek Izoutzuurmeting Medio november is de GGD Amsterdam gestart met het luchtkwaliteitsonderzoek in en rond Harlingen en de GGD Fryslân met het zoutzuuronderdeel. Meetstations Uit de tot nu bekende resultaten blijkt dat de luchtkwaliteit op leefniveau in Harlingen en om geving kan worden vergeleken met de rest van Friesland. Naar Nederlandse maatstaven kan de luchtkwaliteit als goed worden beoordeeld. De waarden liggen nagenoeg overal ruim onder normen voor jaargemiddelde concentraties luchtverontreiniging. In eerste instantie zou het meetstation in Wijnaldum voor drie maanden worden ingezet. In deze periode heeft de windrichting (aanzienlijk) minder dan gemiddeld vanuit het industriege bied richting Wijnaldum gestaan. Daarom hebben wij de meetperiode van het meetstation in Wijnaldum met opnieuw een periode van drie maanden verlengd. Zoutzuurmetingen De zoutzuurmetingen hebben plaatsgevonden op het industrieterrein van medio november 2016 tot medio januari en vanaf februari tot heden. In de periode van januari tot februari is niet gemeten, als gevolg van problemen met het ijken van de meters. In alle gevallen dat tot nu toe een signalering is geweest, kan de gebruiker een specifieke oorzaak aangeven. Deze oorzaken zijn terug te voeren op blootstelling aan andere stoffen dan zoutzuur zoals uitlaatgassen van vrachtwagens, scheepsmotoren en middelen in de pro ductieomgeving. In geen van de gevallen kan signalering worden teruggevoerd op uitstoot van zoutzuur door de REC. De tot nu toe gemeten waarden blijven ver onder het niveau waarboven gezondheidsklachten kunnen optreden of kunnen worden verwacht. 4) Communicatie Het communicatieprotocol is geactualiseerd en als communicatieprocesplan opgenomen in de bedrijfsvoering van Omrin. Daarmee ligt de verantwoordelijkheid voor communicatie over de REC daar waar die hoort, namelijk bij het bedrijf zelf, zoals dat ook bij andere bedrijven is. 5) Toezicht en handhaving - 2 /5 - kenmerk: 01422473
provinsj e fryslân Zoals we u in november reeds berichtten, heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) geen bijzonderheden geconstateerd in het onderzoek naar de wijze waarop toezicht en handhaving hebben plaatsgevonden. 1 1 6) Onderzoek verbetervoorstellen In april/mei 2017 is de REC drie weken uit bedrijf geweest voor het jaarlijkse onderhoud aan de installatie. Tijdens deze onderhoudsstop zijn de laatste technische aanpassingen gereali seerd. Dat betreft het redundant maken van de ID-fan besturing, aanpassen van het spoelprogramma zodat het doekenfilter in bedrijf is bij op- en afstoken van de REC en het aan brengen van mangaten. De stand van zaken is nu als volgt: Opstartleiding/bypass Het spoelprogramma van de installatie is aangepast tijdens de onderhoudsstop. Daardoor blijven het elektronische filter en het doekenfilter in bedrijf bij het op- en afstoken van de REC. Daarmee is de opstartleiding buiten gebruik gesteld. Slechts in zeer incidentele geval len, namelijk bij te hoge temperaturen, moet de opstartleiding nog wel gebruikt worden in verband met brandgevaar. Alarmering actief kooldosering Deze was al eerder aangebracht. ID-fan De ID-fan (zuigtrek ventilator) is tijdens de onderhoudsstop aangepast. De besturing van de ID-fan is nu dubbel uitgevoerd, waardoor de kans op uitval sterk gereduceerd is. Uitbreiding stofmeting Deze was al eerder uitgevoerd. Reiniging van de installatie via mangaten Tijdens de onderhoudsstop zijn mangaten aangebracht op plekken waar de installatie niet toegankelijk was. Daardoor kan de installatie na een stop geheel gereinigd worden, zodat er geen stof achterblijft. Bemonstering digestaat In een eerdere fase is al aangetoond dat er geen afwijkende waarden zijn geconstateerd in het digestaat. Reststoffenrecirculatie Reststoffenrecirculatie is een werkwijze / techniek waarbij reststoffen van het rookgasreini gingsproces (RGR-proces) opnieuw worden toegepast c.q. recirculatie van reststoffen plaatsvind. Het hoofddoel van de reststoffenrecirculatie is een robuustere bedrijfsvoering van de rook gasreiniging en minder kans op piekbelastingen. De voordelen daarvan kunnen zijn: minder kans op overschrijdingen van de zoutzuuremissie (pieken die worden veroorzaakt door hoge gehalten in de ruwe rookgassen), minder natriumbicarbonaatverbruik en minder RGR-residu. De gemiddelde emissies zullen er niet of nauwelijks door afnemen (en zeker niet toenemen). - 3 / 5 - Ons kenmerk: 01422473
provinsje fryslân Eerder hebben wij u al bericht dat de haalbaarheidsstudie nagenoeg was afgerond en de conclusie kon worden getrokken dat het toepassen van RGR-residue recirculatie een goede aanvulling zou zijn op de rookgasreinigingsinstallatie van de REC. De bestaande installatie is met voldoende reserves gebouwd, zodat 80% van het RGR-residu kan worden gerecircu 1 t leerd met bovengenoemde voordelen. De volgende stap is, zo hebben wij u eerder bericht, de technische stap meer in detail uitwerken en het afronden van de haalbaarheidsstudie. De stap daarna is het opstellen van een Technische Specificatie, op basis waarvan offertes bij leveranciers kunnen worden opgevraagd voor de realisatie van deze aanvulling. Op dit moment is Omrin in gesprek met een potentiele leverancier om te onderzoeken of - en zo ja, op welke wijze de bij de leverancier beschikbare technieken kunnen worden ingepast in de installatie van de REC. In de loop van dit jaar zal daar meer duidelijk over komen. Eventuele implementatie kan dan conform de eerdere aangegeven verwachting in de onder houdsstop 2018 plaatsvinden. Polynoom In onze brief van november 2016 hebben wij u bericht dat Omrin een verificatiemeting van de polynoom zal laten uitvoeren. Inmiddels is bekend dat deze meting in week 25 van dit jaar zal worden uitgevoerd door het bureau TÜV Rheinland. Bij deze meting, die wordt uitgevoerd conform het voorschrift in de milieuvergunning en wettelijke bepalingen, worden ook de pro ces-temperaturen gemeten op basis waarvan zal worden gecontroleerd of wordt voldaan aan de 2 sec / 850 oc regel. De meting wordt uitgevoerd volgens de Duitse richtlijn. Zoals alle af valenergiecentrales in Nederland en Duitsland dat ook doen wordt met de meting in het platte vlak op 18m en 24m de temperatuurgradiënt berekend voor de ketel. Deze tempera tuurgradiënt is een belangrijke parameter voor de verificatie van onze polynoom of rekenfor mule. Tijdens de verificatie van de polynoom wordt met de gemiddelde keteldaktemperatuur, de berekende temperatuurgradiënt en de rookgasfiow tijdens de metingen ook de tempera tuur op het 2 seconden niveau berekend. De meting wordt uitgevoerd bij zowel 100% als 80% van de maximale thermische belasting van de installatie. Tijdens de meting zullen de steunbranders niet worden ingeschakeld. De rechtbank heeft nog steeds geen uitspraak gedaan in de zaak met betrekking tot de tem peratuurmeting. 7) MER-evaluatie Om vast te stellen of de vergunning voor de REC gebaseerd is op realistische waarden, is besloten een evaluatie van de MER uit te voeren, In die evaluatie wordt bepaald of de waar den in de MER overeenstemmen met de realiteit en of er reden is om de vergunning aan te passen. In maart is de eerste rapportage van de evaluatie besproken in het fase 2 overleg. Dat heeft geleid tot nog een aantal te verwerken opmerkingen. Bureau Lievense&Co is nog bezig die opmerkingen op te nemen in de eindrapportage. Wij verwachten die voor de zomer nog te ontvangen. -4l5 Onskenmerk: 01422473
provinsje fryslân b 8) Vervolg De werkgroep voor verbetering van de REC constateert dat nagenoeg alle verbeteracties zijn gerealiseerd. Daarmee is het traject voor verbetering van de installatie afgerond. Uiteraard informeren wij u nog over de MER-evaluatie en de uitkomsten van het luchtkwaliteitsonder zoek. Gedeputeerde Staten van Fryslân, 0 voor deze H.M. van Gils, loco-secretaris 5/5 Ons kenmerk. 01422473