Deltaprogramma en MARE Potentieel van meerlaagsveiligheid Martin Hulsebosch Gemeente Dordrecht 3 december 2010
Presentatie Cie Veerman -> Deltaprogramma DD-P Veiligheid Interreg project MARE
Advies Deltacommissie (Cie Veerman sept. 2008) De dreiging is niet acuut, maar de opgave voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening is wel urgent! Aanbevelingen: - inhoudelijke aanbevelingen: Deltaprogramma - politiek-bestuurlijke aanbeveling: Deltawet, Deltafonds, Deltacommissaris
Deltabeslissingen Herijking veiligheidsnormen 2011 Strategie watervoorziening, 2014 Wet- en regelgeving Nieuwbouw en herstructurering, 2014 Bescherming Rijnmond- Drechtsteden 2014 Peilbeheer IJsselmeer, 2014
Deelprogramma s 3 generieke programma s - Veiligheid - Nieuwbouw & Herstructurering - Zoetwatervoorziening 6 regionale programma s - Waddengebied - Ijsselmeergebied - Kust - ZW-Delta - Rivieren - Rijnmond/Drechtsteden
Huidige normen Legal standards for flood defences: 1/10,000 jaar Flood defence has to withstand an extreme water level Intensive survey every 5/6 years Improvement if flood defence fails the standard 1/2,000 jaar 1/1,250 jaar 1/4,000 jaar
Van kansenbenadering naar risicobenadering
Managing Adaptive REsponses to changing flood risks Wereldwijd nemen steden een actievere rol in het vinden van oplossingen voor het beperken van overstromingsrisico In het Noordzeegebied delen steden vergelijkbare ruimtelijke, beleidsmatige en sociaal-economische vraagstukken en trends: Nationale implementatie EU Floods Directive leven met water benadering Herinrichting wijken/industrie, bescherming historische gebieden... Internationale samenwerking heeft meerwaarde Leren van oplossingen en methoden uit omringende landen Stimuleren van realisatie lokale projecten of beleidsverandering Ontwikkeling van verbeterde, getoetste benadering voor lokaal FRM
4 lokale allianties
MARE: groeiende allianties 4 steden met Learning & Action Alliance en academische partners 15 officiële projectpartners Meer dan 44 organisaties betrokken in Learning & Action Alliances Meer dan 200 personen dragen bij aan het project LAA Dordrecht City of Dordrecht Waterboard Hollandse Delta Province of Zuid-Holland UNESCO-IHE Ministry of Waterworks Dura Vermeer Deltares Veigheidsregio ZH Zuid TU Delft VROM (DDP N&H) LAA Bergen City of Bergen University of Bergen Hördaland region Hördaland Association of Municipalities Ministry of Environment LAA River Don City of Sheffield City of Rotherham University of Sheffield, PWG City of Doncaster Environmental Agency Regional development agency Other cooperations Seattle Utilities Company (USA) Interreg projects SAWA FLoodResilienCity SKINT Framework projects FloodProbe LAA Hannover City of Hannover University of Hannover Hannover region Ministry of the Environment of Lower Saxony The Lower Saxony Water Management Agency Metropolitan Region of Hannover Braunschweig Göttingen Wolfsburg
WATER IN DE STAD STAD IN WATER
Demonstratieprojecten Dordt Stad in het Water (SIW) 2 1 I Dijkring 22 3 I 1 Outside primary defence 1 Stadswerven (herontwikkeling) 2 Historisch havengebied Water in de Stad (WIS) Inside primary defence 3 Wielwijk (herstructurering)
STAD IN WATER (SIW) Analisis: - Floodrisk - Casualties, damage Design: - FRMP - City development plan - Crisismanagementplan WP3 WP4 Policy and Governance: - Roles, responsibilities - Norms WP2 Climate Proofing Framework: - Methoden and benadering - Veerkracht, robuustheid en actor waarden
MLV Eiland van Dordrecht 1. Buitendijks bij huidige situatie
Kenmerken Eiland van Dordrecht Verantwoordelijkheden: Preventie: 1 waterschap Ruimtelijke inrichting: 1 gemeente Crisis management: 1 veiligheidsregio Binnen- en buitendijks Compartimentering
MLV Eiland van Dordrecht 1. Binnendijks bij huidige situatie
Huidige dijkring: één ring, verschillende dijken Prinsenstraat Voorstraat Riedijk Bleijenhoek Vest Noordendijk Wantijdijk Zeedijk Wieldrechtse Zeedijk Wieldrechtse weg Mijlweg Van Leeuwenhoekweg s Gravendeelsedijk Laan der VN Weeskinderendijk Hoge Bakstraat Sluisweg
Huidige dijkprofielen Hoe doorbraakbestendig zijn dijken nu al? Welke aanpassingsmogelijkheden zijn er in nabije en verre toekomst?
Binnendijks veiligheid nu? Kans op overstroming is klein Overstroming bij dijkdoorbraak is snel en diep Overstromingskaarten huidige situatie (op basis van respectievelijk 12 en 9 doorbraaklocaties)
Ontwikkelingen Binnendijks Deltadijken Overslag/overloop gedurende korte periode Effecten vooral schade, geen slachtoffers
Voorkomen overstroming: doorbraakbestendige dijk > Kans op falen honderd keer zo klein als huidige norm > Onder extreme omstandigheden wel golfoverslag toegestaan: wateroverlast, geen overstromingsramp Bron: Silva, W. et al (2008). De dijk van de toekomst? Quick scan Doorbraakvrije Dijken. Rijkswaterstaat - Binnendijkse verbredingen - Bekleden binnentalud - Binnenbermen - Buitendijkse verbredingen - Damwanden
Sturen overstroming: compartimentering
Voorkomen en sturen overstroming: herontwerp dijkring Huidige systeem Kwetsbare dijkring Model 1 Onbreekbare dijkring Model 2(a) Onbreekbare dijk, wakerdijk en slaperdijk Model 2(b) Extra slaperdijken Model 3 Onbreekbare dijk en zomerdijk
Zelfredzaam eiland Dordrecht als griendheuvel Wat heb je nodig om zo goed mogelijk te blijven functioneren vanaf het moment dat het water komt tot en met het moment dat het water weer weg is? Zijn deze benodigdheden te realiseren in een geleidelijke aanpassing van de stad en te combineren met andere vraagstukken? Mogelijke middelen - Lokale beschikbaarheid nutsvoorzieningen: drinkwater, riolering, energie - Hoogwatervrij mobiliteitsnetwerk - Individuele bescherming kritische objecten
Voorstel nieuwe veiligheidsbenadering Ruimtelijke ordening en crisismanagement Preventie en ruimtelijke ordening Zelfredzaam eiland Bewuste burger, lokale nutsvoorzieningen (drinkwater, energie, riolering) Sturen overstroming Compartimentering, waterafvoer, dijk doorprikken Voorkomen overstroming van verstedelijkt gebied dijkovertopping is acceptabel, doorbraak niet > sterke dijken
Elementen zelfredzaam eiland Bron: http://www.maakonsland.nl
Conclusies Binnendijks In de huidige situatie komt bij een overstroming het water snel en diep. Een veiligheidsstrategie zou daarom in de eerste plaats gericht moeten zijn op het voorkomen en sturen van een overstroming. Hier zijn maatregelen aan toe te voegen die het eiland in geval van een eventuele overstroming zo veel mogelijk zelfredzaam maken. Van de onderzochte modellen lijkt model 2 het meest kansrijk, omdat a) beperkte dijklengte versterkt hoeft te worden (6 km); b) het model adaptief is (werkt goed in alle vier de hoekpunten-alternatieven van het DDP Rijnmond-Drechtsteden); c) significantie reductie van schade en slachtoffers (factor 50).
VERVOLG De komende maanden wordt onderzoek gedaan naar mogelijke bestuurlijke arrangementen om MLV mogelijk te maken. Medio april 2011 de discussie aan gaan over bestuurlijke en juridische mogelijkheden MLV.